장음표시 사용
31쪽
Cati r realiter cum tribus personis. sc restillat in eo.
Natura secundum se non habet aliquam Numerus diu ditur in numerum numeran
Ditatem communem pluribus. s. Natura seeundumst,& solitarie accedita idem valet.
Nulla realitas potest imaginari innat
temid in numerum numeratum. ἔλεra communis pluribus realiter. 33 Natura secundum se nullam habet unitarem quae ei in illo statu conueniat, secundum illum non respiciat inferio
4ssNullum praedicatum reale competit natur iecundum se,nisi sit praedicatum essentiale naturae. 6 σynitas conueniens naturae existenti in
intellectu est IIa qu requiritur ad sile
ΑἴγIn natura a pari rei datur undamentiiremtoum ad uniuersalitatem. ptitudo adessendum in multis non couenit nature secundum se, neque existenti in indiuiduis. 4 9
Nai uram indiuiduis existcns habet repugnantiam ut sit in multis. sodiatura in re,sue parte rei, semper est coniuncta cum aliquo indiuiduo, si Apii ludo,quae est fundamentum uniueria salitatis reperitur in natura in intellectu existenti. ει Nulla priotitas natur assignatur respe. elu sua singularitatis in re sed per opus in te lectus duntaxat. σι Indisserctia, ut natura fit in plur dilucinon tollitur per singularitatem. Indi uidua omnia eiulde nature sunt unuinter se per conformitatem . 68 Natura existens una absq: alioua diuisione non potest esse in plura Dus. 7 λ arula trapri sentata per intellectum ager teni est uniuersale metaphis Necessarium dicit ut multipliciter iuxtani ultiplex penus causa tarm. . Necessitas duplex,quo ad specificatione suo ad exercitium. θεNecessitas duplex,qusdam absolui λ, quaedam ex suppositione. 798 Necessarium adfinem est duplex. induenire iotest aliquid alicui de nouo
dupjiciter no modo tanquam id ad OBiecti ratio Armalis alia dicitur . Qxδη alia subqua. ἐObiectum cuiuscunq: scientiae potest pertinere,& ad genus entis,& ad genus
Obiectum non mouet , nisi artingatur
obieetu duplic specie cognostatur. assobiectum intellectus quodnam sit. os perationes intellectus tripliciter possunt dirigi in oppositio est incompossibi blas duorsivi simul existant in eodem subiecto, est quadruplex. 73Actus scientiae non compatitur cum amiopimon: de eadem veritate,& in eodem intellectu, a die. Retus oppositos non se compati in eodε nec etiam ratione diuersi medii. Nec eam de potentia Dei absoluta sos Ide dicendum etiam de habitibus.
Quomodo duo opposita possint esse Mmul in inteste et u i quomodo gai dium , tristitia respectu eiusdem obiecti materialis. 7 ordo sed relatio quam dicit en ratio. ni dupliciter potest sumi. 4 6.ε ν Obiectum.videratio sormalis.
PRima passi se eundum se est in
strabilis de suo subie immediato
rrima passo est demonstrabilia de sub ecto immediato quo ad nos, noladen ostratione proprζa, sed discursu aliquo explicativo eiusdim veritatis. φώPhlosophiae unitas ex pucatur. 84Ο. c. Quando plura inter se hab in ordinε,no
sunt plura,vt plura, de sic posivi simul
32쪽
vi iam inter te: Malia est ordinatio par M'io efficienter.ibideis.se,3 aliae quo ad nos a poenis ae quomodo sine in multino. principalis i. institvrientalis conclaei iam iri ordine ad locum. 36s u formies concumuit esk in Pinoiciam et speculatiuum sintnuis d assessum eo iustoris. OPPositae. 8x. 334 2 in saealis sunt priuii VC Gmenationes duae, an via sti Possiti IIemotupliciter dicatur as' Dramex Praecisio intellectui: Mimnera
alis conclapyri effectus praemissarum syllo ismincia tu Barbara est conclusio dite. λ:uidire autem est effutiis sum
psior ita. is modi sunt quinque. νώρο -ipla loricae,quomodo costilitas rixi possunt: physic ,ε metaph. si prinς plausicae, quomodo adimenia tam ne praedicatum,niuo cum,uel est e a 3ο.
substantia increata,&quare conclusiones, sicuti causi in unita Praedicamenta necessario ad inuicem ibus ad effeAu. . distinguuntur aliqua reali distinctio procelaua in itinnitum non potest darioa Predicamenta necessati distingat turdistinctione reali emitatiua . 8s Predicamentum est praedicabilium c ordinatio. . sanqualibet coordinatione praed cameta
secundum prius, posterias. Quid sit propo immediata secundum se: quid immediar quoad n . εο νμposito alia sin ilia, alia me s. ωquae differentia inter ipsi . m. ili est duplex linea: ali dicitur recta demet propositio immediata,prima, resistratisi sisti ris meis noth, di propositis uinemω -
sed omnia sunt genera rerum propo immediata est qua caret medi. Plassicaa snta triplicem respectum ha quo a priori possit probari son
moda mpco iturum isex vltimo si. iiiinpudicamentorum, qu tuo sent proportionalitamst habitata, quae est ita Resolutio veritatis γλω. . interduas promitione, ' νς Radicandi modi suoη quinq. proprium accipitur quatuor modis. ν Didiculo multiple . M. vs. do. 8 premisiae. Praemissae Vide Intellestiis. Propomio.Vido quaestio.
33쪽
sr,cula. c propter quid i s Disserentia iniexquaestionem, syoso mcne dialecticam. II iis e stipernaturalespertinent pro habiliter ad predicamentum. 677 ali as ex sua Mitura est modificativi a
14 .vR 13. Proprietatesqualitetuis, Fc eius coordina tu latitas continua, discreta possunt duplicitet considerari,secundum ratio ancm extentionis, secutulum ratio. trem mensuri alioriiiii. ors eQuid sit quantita si B quotuplexa Io, irrQuae species quantitatis. 18. q:ad 18 .mantitatis continuae temnus comunis
est aliquod indivisibile iis mantum duplex est cinitiiiiiiiii , de diis
elun . ais Quantitas quomodo sequatur materia..
mastitatis effectus primarius estextens partium in ordine ad se etia QMidditas rei quomodo de beata estngari. Termini,& quidditas subiecti aut prsdi viti nobis non nota dupi possunt ex inlicati. sex QMdit 'subiecti. l. praeci eat potest votifeari pia aliquem discursiim. l. erissa terminorum explicatione. os
propter solam somam aliam'. et solam in ieri u Ux propter
nis in se obiecti. x6, Satio loturalis obieeti alia licitur,quq alia ub quo sat. Relatio. Relatio in tota sua Iatitudine diuiditur in piadicamen Iem ianscendentalem. sol gyter relationim pridicamem risu, μ
differentia. In relatione praeci Lamentali duplex c5ceptus distinguitur, In,ωΛd 13 . relationein praedicamentalem tria concurrunt iubicctuim, sindamenta, di terminu . Ad relationem realem praedicamentaleolguntumu)nque condi iones. 33 Fluidamentum clarionis ei triplex is Polito fundamento, S. teumino poniure telino,quoinc do intellisariir. Terminus clationis dupli mare mu& formalis. νεῖ.γε Fundamentum relataonis proximim,de
Aerati inter omnia genera m a M. et debilissimum esse. Relatio potest fundati in modo strina
datatio cmnis,siu mutua,.si te non mui terminatur forma lue ad relatiis
uum,ad aries vivet. materialiter Relationi duoconueniunt necessariδap.quod opponatur relativo cum suo tetmino. x.quod sit sinu minaciuniuo termino rodo relatione non datur duplex oppositio,vnatetmin uua que exerceatur per ab solii tum termini,&alla relati, M'.qui e erceatur respestu relatioc
quaedam dicunt lausam iundanae . . Iem,de quaedam formalem, νην ullo distinguitur a uo fundam tibiam proximo,quam remoto, ut res,a
zelatio una numero an possit respicere plure leonino multiplex Nun 747. Relatio rationisdupliciter ficti potest: pertendentiam .s directamiti pertε. dentiam indiremim so
34쪽
tu, suo Relatio prςdicamentalis distinguitura parte rei, iubiecto defundamento.33si ruumna Gnisiis relatiotis minoria tua per qu d constituatur fg ssReritio in communi an trabeat terminiusti correspon aemeni in singeneralitate .la suis insertoribus. εο ε rQuodnam sit specimuirum Hlationia
scibile riplex philosophieum ouod
etiam dicitur naturale ni Rhematic i
Scientia ' Ad sesentiam duo requii tintilr, at emin ei partee obictum aberum o parte potentiq. ' Ἀ-:ia propri e solum cespitii pro ha bitu,qui se tenete qua tot vis.
strationem. sci ntia dupliciter potest sumi m
uo modo obiectum scientias alterna
clivitia differt ab opinione, fide hinna 'modo scientia spe utilia,ssi raro a scientia praetica. a Respe sesentis po---. duo . nes,s scientis.&ucientiae. . I scientia est duplex, actualis, habitua.
etinti s diuit in sul, mi item er malternatam. 33 Mite quid sit ita ditur,d explicatura: oεensus quomodo ferantur in obiectar apoirentia . ta. is, imo uiligo istiei, quid sit. 84 mlogismus vel demonstratio a iqin dupliciter potest periinere ad traicam. Sines te quomodo potimi simile eognoscatur 33. 437 44 simul aliquaduo dicitui tripliciter, γ'
Sophistae finis quotuplex. USophistica ars est,tili, ad alia, latens
Soecies requisita ad intelligendunt quaenam. 3. Meetes impressa, expressa plura potest representare sed diuersit ae . Hsopecies expressa representansens ratio
nis est realii de rationi diuersim α
pecui variae acceptione,,ac diffinitio
species pis dicabilis duplex alia Logice euas x physice hiulta. xl spe abiit ut est obiecti inpinenti lau. 4; scomperit expal-pstrentiae intelisqimi, alimide parte scidinistis. 3' subalieniatio. subalternatio scientiarum e sistit a dependentia unius ab alia. . 49 Triplex modus subaltematiouis. ibide. Quenam scientia dicatu propri si-
balternata. M. scientia subaltemata est vere scientia in eo,*n non habet subal er mem hestiton habeat stat invieris niselenis q. Ad subalternationem scientiarum treseonditiones requiruntia ' . 3s sublestum duplex inissioni scinissemationis. io subiectum eientiae est duplex,inhaen tuus inridini uuaatem lublectu obiectum,de materia significant eandem rem diuersis rationibus. x 'Subiecium attributionis scientiae ei u lex ad equatum Seorimip te; maer quatum amoliaboetres condiri
diffinitI .diuisio, variae acceptione1 proprietaces lubstantiae eiusq. coordi
35쪽
substacitia habet partes substanti alea substantialiter di itinctas ante quantia talem actualem. non autem ante ordinem ad ipsam. os Ad coni postionem substantia Iemiustae it quod partes sint in genere substantiae, unio ut substantialis . os Ad compositionem substantialem partiaum lubitantie precisa quantitat , non requiritur unio positiva sed valomodo confuso. 3t Insubstantia ante quant Itatem sunt indivisibilia modo confuso si substantia quatuor tantum modis potest modificari a qualitate. s. Ad distinctionem substantia Iem partiusubstantiae non concurrit,nec, ut condit loquantitas actualis. 71s Scientia Uide unitas,obiectum a prunio, Distinctio. Species. Vide Angelus. Substantia. Vide unitas.
Transtendena fignificat id cito in propria sua ratione petit in allis includi Transcendentia. dependentia caul atinaequalitatem logicam . . o
Vs Angelicsan ponatur in prae νιν
An detur unicum hi denominana corpus,& accidentia eius. νε ubi est duplex,diffinitiuum,4 circun scriptiuum. εε Differenita inter verum', ae probabile.
unltas unum. Quae sunt unum secundum substantiam sunt unum simplicitςr,be multa secti dum qii id. Tigynitas l. distinctio speel te potentiae, actus, de habitus desumitur ex unita. te, i distinctione obieet in ratione obiecit. 8at
Unitas philosophiae explicatur. 84o
obiecto in esse eatla, meos etiam
explicatur per hoc, quod desumatur ex unitate obiecti prine I palis . ad quod oniata alia partialia ordinantur unitas obiecti in ratione scibilia sumia tu ex abstractione a materia.&abilla sumunt unitatem scientis. εις unitas estentiis carens diuisione . ita τt supra ens nihil addat praeter ipsam carent tam diuisionis. εVnitas multiplex iuxta multiplicitatem carentiε diuisionis Io. v .a n.38.
unitas speelfica scienti desumtur ex unitate specifica obieαι. ivnluetialecit in ud, qaod aliquo modo tespicit plura, dc est eriplex. .s uniuersale Logicum est, num aptum esse in multis, praedicari de illis. si Λd niuersate logiua requinitur unitas, siue specifica, sud gener ea, quae sit unitas positi ua. svaluersale diuiditur in quiaque species
Universale duplex. s. Metaph. ωLogia
In uniuersali tria reperiuntur, lubiectu, fundamentum, forma constitutica Sententiae vaIiae circa formationem,uia uersalis. 4 sPer abit ractionem intellectus agentis ponitur uniuersa Ie logicum tantum
Universale metaph fit formaliter per abstractionem tam negatiuam, quam positivam intellcchiis possibilis. 4 svninetiaIe Logicum fit iundamental ter proxime per abstractionem intes lectus post illis siue abstractio sit negativa, siue positiva. go Di finitio illa uniuersalis i. v num aptum natum esse m multis, S: explicat sundamentum ploximum uniuersalit 1-tis. 4 runiuersale formaliter fit per abstractionem intellectus possibilis, &quomo
Ad cognoscendum sormalite universale requiritur actio eomparativa, 48s
36쪽
xuer Ie duplex,alivit secundum remae xationem simul,6 aliud secundumaeationem duntaxat. 16 votisociorum diffinuio traditiu. 8 Vntiaocum predicatumAel est genu , veI Peties,vel differentia, mi pro prium,veraecidenarvoduntas quomodo servi retinea ena.& in bonum apparens .ia voluntas non potest aliquando impedis re alias potentia me vertatur
38쪽
EQUE modum, quem in sammulis sera- . riscis irae breui compendio proponam modo doctrinia. praecepta regulas, dimisiones, . sisne , rua a
. um tractam. Et quia non cuique Me pro suo talis scientiis noua praeepta, o regulas tradere , aut nouas δε tiones erdivisiones contingere ieremi in bis omnibus assignandis sequi sapienti simum Muistrum rasrem Dominieum deuoto euius doctrinam, solum qua
accedamiis in hoc libroptimo, qui loco prooemiiu seruit, explicandum est, an sit, quid,&qualis sit LGL
ex capitulis equentibus,in quibus sere ad liteiam proponitine
39쪽
strones, quas iuxta doctrinam Aristotes de qualibet PCrcontamur poma sit, ut plinquit Boetius han res sit tamen lita idem est quaerere an talis scientia sit, quod quaerere, is sit necessaria &nihil sit redundans , primu quod sς offert explicandum, est an Logica sit necestam , ut iritelliga inus qua necessitateiaut conmoditate metit Iargica excogitata a Philosi phiς.
Ad cuius expIrcationem notae M. Soto pii , , ne ignorantiam
minum faciat nos hallucinari quid significet hoc nomen Logica quod tin receptum est a Ioeoso Greet, quod praecipue duo significat, ocvrmonem, S rationem, ac proinde Logica est idem quod scientia se Mocinalis , scii scientia rationalis. Est tamen differentia inter scien- aias istas ex parte finis . Nam finis scientiae sermocinalis est propri eas sermonis , ut rectE,omath, aut
maticae, Rhetoricae, Poetis, quae sunt scientiae sermocinales, com mehenduntur nomine Logicae. Finis autem scientiae rationalis est intelligere. hie finit est Dialacticae,
quia opus Rhetoricae esis est opus rationis, nemph persuade- 're veritatem coniecturA, reprae sentationibus, fit inde, ut praeuictae
tres nominentur scientiae rationales.
a. Et quidem ad praescns solum attinet agere de Iogica,ut distinguitur 'ontra Rhetoricam, Sc Poesim, quae disserunt duplicitet. Primo ex parte finis, .materiae . Nam finis logicae sit docet D. Thomas in princ ister. 3 iniceres, vel certam scie tiam ex uniuersalibus, necessari,s,st in libris Posteriorum , vel saltem fidem humanam, scia opinionem, vein libris Topicorum , Rhetorica autem non abet necesse generare semper fidem humanam, vel opini nem , sed satis et , si suspicionem faciat, de hoc de rebus particularibus, v. g. sit lo occidit Clodium,
S c. Pocsis vero generat, Camorem virtutis , QOdiuna vitiorum per modum repraesentationis, veluticibus ostensus generat, ct appeti-rum sur,vel horrorem Secundo diseserunt ex modo procedendi. Nam Dialectica est compendiosior, Retorica vero e tensior Qu'd cnim
Dialectica breuissimo sillogissimo tribus terminis concIudit, id Rhetorica , pluithus verbis explicat ampIificat . Quapropter comparator a philosophis Dialectica pugno constricto, Rhetorica extensae
3. Secundo notandum, quoa si proprie accipiatur Dialectica, non est ita ampla, sicut Logica quinio tius est pars illius . Nam Logica dis uiditur in Dialecticam, Topicam tanquam in partes illius, ita ut Dia lecti ea sit illa pars quae est iudicatisua, d traditur in libris Priorum, Posteriorum, ubi traditur'tiomodo de unaquaque re iudicandum sit per resolutionem in sua principia necessaria talia autem pars, nempis Topi ca, docetur in libro Topicorum,ubi docentur sedes, uoca argument rum,ut unusquisque abundet mediis ad persuadendum quamlibet verit tem . Nihilominus Doctores promiscuh utuntur utroque nomine, ut pro coden accipiant Dialecticam,
40쪽
gate, ex notis ad ignota procede Phalignitur a Magistro Soto,ex Octrinam Isidori lib. 2. ElymoI piarum. Est scientia distiniendi, inquirendi, disserendi , qtiae docet disputando, quemadmodum vera,&falsa diiudicentur H Et de hac dicendum est quomodo sit necessaria. A. Tertio notandum est circa titulam huius capitis,quod necessariudicitur multipliciter iuxta multiplex genus causarii; nam aliquid dicitur necessarium ab intrinseco, ratione causae formalis, sicut homine esse risibilem ratione formae, Scratione cauis materialis, sicut hominem mori, ratione materiae. Item
dicitur necessaris ab extrinseco, de hoc rationc causae essicientis, alio
nominedicitur violentum, sicut ne
eesse est sagittam sersum proiectam ascendere . etiam ratione causae finalis, hoc est, in ordine ad aliquem finem. Quod potest esse dupliciter, vel simpliciter puta sine quom p eest quis consequi finem, ut cibus dicitur necessarius ad vitam, quia sine illo non potest vita conseruari dicitur etiam aliquid necessarium ad horium, seu commodum ipsitis finis, seu ad melius esse, sicut equus dicitur neccssarius ad iter laetendum
s. His suppositis stri conci L lica est φiod modo hominibus necessaria primo modo,quasi a propria
forma dimanans. Haec conclusio est
M. Soto, in qua nihil aliud intendit,nis quod homo habeat natura Ieci elinationem ad Logicam, Te di-eetur naturalis,scii necessaria quate rius est terminus inclinationis naturalis, S necessariae, quae dimanat anatura, S: Drma hominis. Quae comelusio sic ex eat . Prob ratione.
Nam homo, ut distinguitur ab alijs
animalibus, propri est rationalis , .cii in illi sit natiuum progressa qua dam, sic discursa veritates pervestire v. g. visa eclypsi causa quaerere sed dialectiea est ars docens disset
re,ac ratioeinari r em homo habee naturale inclinatione in dialectica . 6. Conclusio 2. Dialectica non
tantu est utilis ad adquirendas alias seientias; sed etiam est simplicitee
necessaria Pr ratione. Nam non est
alius modus adquirendi alia scientias,nisi per distinitiones, diuisiones, ae discursus i sed dialectica est ars, quae docet diffinire, diuidere,, a gumetari ergo dialectica est simpliciter necessaria ad aIias scietias ad qui iendas. Et cofirmatur hoc ex rationem Tho in principio postercNam teste Aristot. I. Met cap. r. hominum genus arte, rationibus vivit in quo disteri ab alijs animatibus ratione carentibus,ac proindδquae nulla arte ducuntur; sed solum naturali instinctu aguntur: ob id ad diuersa opificia adinventae sunt diuersae artes,ut sculptoria, ferraria,&c; sed intellectus,& ratio non solε ordinat exteriora opera, sed etiam. disponit suos conce plus in formam distinitionis, sillogysmi,&c ergo ad hoe est necessaria ars,quς dicitur dialectica. Tunc addendu est quod sine tali dispositione , de forma non possunt adquiri aliae scientiae: ergo ne possunt sine dialectica M:tto 1ecu dam probatione eiusdem conclusi nis desumptam ex authoritate ant, quorum, imiliter tertiam acceptam ex phiribus erroribus, qui anti. Nitias acciderunt propter ignorare tiam L ialecticae M omittorem ad conferentiam primam summularu per totam, ad dicenda in
hoc opere, tractri conferent. I. II. Tertia conclus Ars sophii ita etia est utilis, dummodo sit ad mediocritatem p opterea quod non si Iuni oportet Phylosopnum esset