장음표시 사용
121쪽
ss APHORISMI POLITI cI extrinsecus auro & saccaro inductae, intus
Verissinium est, quod tradit P. Martyr, quod vitiorum omnium nutriculae sunt Voluptas atque inertia. Plato de sua in Siciliam peregrinatione ita scribit. Quo cum venissem , vita illa beata quae ferebatur, nullo modo mihi placuit, plena It licarum Syracusanarumque deliciarum , bis in die saturum fieri, nec unquam pernoctare solum, caeteraque quae huic vitae comitantur , in qua sapiens essicitur nemo , moderatus Vero
E. Hinc etiam recte Bion Boristhenites ad dia vitem avarum dicebat. Non. hic substantiam possidet, sed ab ea ipse possidetur. Tenaces M bat opum ut suarum habere curam , verum ex eis ut ex alienis nihil capere utilitatis. Livius de Roma. Nulla unquam Respub. nec major, nec sanctior, nec bonis exemplis ditior fuit, nec inquam tam serie luxuria avaritiaque immigraverint , nec ubi tantus ac tamdiu paupertati ac parcimoniae honos fuerit. Auaritia porro recte a D. Paulo omnium malorum radix appetilatur. Exemplum est in Iuda Apostolo quem au
ritia reddidit, invidum, sacrilegum , proditoxem & parricidam. Hinc summopere praedicanda frugalitas letemperantia Romanorun i , de quibus scribit Lipsius lib. q. admir. cap. s. Plinium & Plautum testes habemus, Populum Romanum per aliquot secula non nisi farre dc pulte vulgo usum. Quod si nuptiae, festivitas, aut laetius co vivium esset, pro magno pauci Pisciculi, & po dinae aliquor pondo in obsonium adjecta.
ὶbi perit rςi militaris studium, ubi non itibus
122쪽
Εx XENOPHONTE. 97. IIiis perlii homines, sed cujusvis vocationis homines ex favore , non ex virtute exercitui, vel militibus praeficiuntur. Xenophonis
LIBRO DE RE Pu BLICA LACEDAEMON IORuM.
IMbecilliores liberi gignuntur ex imbecillio
ribus parentibus, exstequentiore coitu, ex parentibus, aetatevel Provectioribus, Vel j nioribus adhuc. E. Hinc recte Iulius Caesar de Germanis seriaptum reli'uit, Germani ante zr. annum foemiuriae habuisse notitiam , in turpissimis habebant rebus. similiter Tacitus de Germanis 3 severa apud eos matrimonia, nec ullam parrem magis laudaveris , nam prope soli barbarorum singulis uxoribus contenti sunt.
2 Liberorum in eadem civitate educatio ut sit S: modesta & benevolentiae inter eos concia diatrix, sic fiat , ut 3 Sit unus & idem omnium praeceptor comis-munis, homo liber, non servus conditione, ho-
- 4 Peccantes pueri cujuscunque sint condi- '-tionis, aequaliter puniantur: officium vero facientes laudentur aequaliter. E. Hinc Lycon Troadensis aiebat adiungi ne cessario pueris pudorem dc laudis stimulum, ve- Iut calcar atque frenum.. s Ne a teneris annis nimium delicate aut glia -Iose alantur; vel sumptuose vestiantur si et otiose domi contineantur. E. Hinc Bariolus ad magnam eruditionem
123쪽
di mensuram comedit & bibit, ut ingenium piariter dispositiim , & nunquam alteratum ha
Vnde etiam ad tantam eruditionem perve nit, ut universum Iuris civilis corpus doctissimis Comentariis illustraverit, ideoque & erudiatio ejus in tantum ob Interpretibus Iuris comis mendatur, ut merito dicatur Coryphaeus & L cerna Iuris civilis. . Quinimo tanta est ejus in foro auctoritas ut ab ejus sententia in judicando & consulendo non facile recedatur, ita ut Advocati ac patroni causarum, qui suae opinionis habent assertor ac defensorem Bariolum , plerunque Victoria causae potiantur. . Similiter Iosephus lib. 1. de bello Iudaico scruhit Esseos quietissimam vitam egisse, quod apud eos edendi de bibendi modus saturitate definiretatur et uno genere cibi utebantur , senescebant valde. Otio juvenes ne nimium quoque indutiageant, secuti exemplum Demosthenis, qui dolexe seajebar, si quando opificum antelucana vi actus esset industria.Hinc & Solon legem tulit, ut quisque quotannis magistratui indicaret magnutudinem suarum facultatum, & artificii genus, unde sibi honeste victum pararet, & siquis oti . sectaretur , hunc urbe propulsandum esse si
Puerorum Industria 3c corpus aliquo ho- sto certamine ac praemio proposito publice
Privatimque exerceatur ac excitetur, omnes pueri discant revereri publice om-- nesseniores velut parentes suos ac honorare,iis que etiam supervenientibus Cedere. - . E. Sic eleganter Demetrius Phalereus juvenes
assirebat oportere domi quidem revereri Pare
124쪽
et es, in itineribus autem obvios, insolitudine vexo seipsos. 8 Spurci tum amores, tum amatores Omnes
. ab adolescentibus arceantur quam Iongissime: E. Sic anno isss,Galliae Rex Metis legem pro mulgavit, siquis frater, aut soror, aut muncu- Ius, aut tutor leno sit alicujus virginis aut m lieris, ut annulo ferreo collum habeat insertum,& cum ita palam prostiterit omnium expositus injuriis, virgis caedatur, & in exilium ejiciatur .ia vero Pater aut mater idem secerint, capitis at
ciantur supplicio. Sieid. lib. Huc non inepte reserri potest: exemplum quodlrefert Bodinus de Mendoeta legatoHispanorum, Hic cum legationis causa missus esset in Anglia . dixit. Turpe esse viros & foeminas simul in sacris concionibus permisi's videri, cui Dalus magister libellorum oupplicum Regis Anglorum urbane reposuit. Turpe id quidem apud Hispanos, qui etiam in sacris locis cogitant de explenda libidine , a qua procul aberant Anglorum mores. Bodinaib. x Ae Repub.I. sic Sophocles cum ab eo quaereretur,an etiam rebus Venereis uteretur. Dii meliorμ, inquit,Lubenter enim isthinc tanquam ab agresti dc furio. sa dominatione prosum'. 9 Iuvenilis aetas eget maxime freno, Est autem ea juvenilis, quum quis excedit ex ephebis ae honestis Iaboribus, qui sint eorum ingenii ad majora capellanda experimentum 3 probetur
. IO Iuvenes cum summa modestia publice Pru vatimque incedanu. it Hii aliorum sint observatores. 12 Legibus, non irae, aut voluptatisi e pare
125쪽
xoo APHORIs Mi POLITI cIE. Hinc Leo Byzantinorum ad Athenienses legatus, cum in concione derisus esset ob coryotis brevitateni. Cur hominem ridetis, inquit, C ius uxor tam pusillaesh, ut mariti genua Vix a tingat nach dc si augustissimo cubili continea-rnur, nihilominus tamen cum ira exarsimus,uix ByEantri moenia quantumvis ampla sint, capere
utrumque possunt. .. 13 Victus autem ratio , praesertim sub iisdem praeceptoribus, publica sit. . 14 Ad sanitatia, non voluptatis, aut aviditatis
' - E. Sic pulchre Tertullianus. Editur a Christia nis, quantum esurientes capiunt, bibitur, quantum pudicis est utile. ita saturantur, ut qui me mores sint per noctem etiam sibi adorandum esse Deum , ita fabulantur , ut qui sciant Dominum audire Is Ab eorum victu compotationes, invitationes,inebriatiouesque quam fieri potest,absint
Ε. sic licet in Alexandro M. fuerint rarissimici admirandae virtutes. tamen rerum a se gesta-xum gloriam turpissima ebrietatis consuetudo faedavit , cum etiam talenti praemium proposuisset Oi, qui ampliora vini pocula siccaret , in quo certamine quadraginta cum e6 qui praemium tulerat, e sis visceribus propemodum ipectante Rege crepuerunt, ac interierunt.
Tacitus de Germanis. Diem noctemque cono tinuare potando nulli probrum, crebrae ut inter violentos rixie. Hinc cum quatuor Germano
rum legiones Rota am caroto Borbonio duce
126쪽
xs In suis congressionibus & cibo capiendo
cermones honestos de rebus ast vel ab aliis praeclare gestis habeant. .
E. Sic Imp. Alexander Se rus cum.inter suos Convi retur, aut Vlpianuin , aut alios doctos homines adhibebat, ut haberet colloquia literata, quibus se ali & pastidicebati. . . o Cibum semper praecedat eorum exercit
E. sic Cyrus Rex Persarum nunquam prandium aut coenam sumem solebat, quin laboribus de exrcitiis sudorem sibi comparasiet.' 18 Nobilibus aegenerosis ad arma xmaan da idoneis artes omnes sordidae , & quaesoluur lucrum captant, intra dicendae. E. Sic in HollandεL, Geldria,Zelancia, Frisia: Transisulania aliisq; Bessii provinciis strisse observatur. , quod nemo inercaturam vel illlam manuariam artem exercens , Ppssit nobilicatis privilegiis de praerogativa gaudere.
- Praeclare quoque Imperatores Honorius Theodosius in lib. :cap. de commerc. . dc mercator. Constituerunt , quod uobiles natalibus de honorum luce conlpicui , patrimonio ditiures perniciosum uxbibu ς- mercimonium exercere ne ueant ι uelintecplebeios & negotiatores facilius sie emendi , vendendique commercium.
127쪽
llo 2 APHORI MI Foti v Ieris Germania nobiles mereaturam facienter amittunt jus nobilitati . vide Nolden de nobilito
Contra in HIspania , ubi nobiles villier de
mechaniter viventes, gaudent immunitate n
hilitatis quod deplorat Arete ab Otalora in suo Tract. de n6bae rem Imo Couar. Hisp. ipse, se vidisse fabros lignariόs nobilium privilegiis gaudere assirmat.
Florentiae sericis, Senis lanae operantes & panno vidimus nobiles; verum cum manuariis istis nobilibus nihil nobis heic commercii. I9 . Liberale autem & militares duntaxat
2O omnes ac praesertim potentissimos quos que & maximae authorltatis iis Rep. aut Regno Viros Legibus ae Magistratibus Parere oporter, dc ad eam rem afflefieri. Ε. Plutarch. in Apophth.Laeon Agesilaus is terrogatus, quamnam obcausam Sparrant alus Reliciores essent, respondit. mia piusquam alii
exercent se in imperando dc obediendo. . xi Legibus iis maxime parent omnes, quas dc Deo probari, & justas ess esciunt, quasve vo lentes ac consentientes ipsi ui et receperunt.. xc summa quaevis potestas in Repub. est ce tis legibns coercenda & vinculis non autem lubere quidvis pro animi arbitratu agere permi tenda.Sie Sparta ab Ephoris Reges coercentur ζEphori ipsi se opulo ct Regissu. 23 Ignavis atque e bello fugientibus, publica ignominia, cujus ipsbsmet fugientes pudeat,publice4rroganda. E. Sie Lipsin admIrandis lib. 4 e. . Quis nec, cli Romanis militibus locum in acie vel praelio servandum, vel moriendum fuisse Z Inde con-
128쪽
Ex Xguo P ποπτε. . . ros temtus periculorum et hostium , et in medios illos vel exiguam manu si dux misisset, quis non sine cunctatione parebat 3 Exemplum illustre est in primo bello Punico. Consul parum provide suos ductans, in locum humiliorem,et collibus, undique cinctum insinuarat.Hostes aditus insederant, et sine ferro confectum bellum videbatur.Ibi tribuinus consilium suppeditat. Consul inquit, vides tu collem illum nondum ab hosti-hu, occupatum illuc censeo mittendam cohortem militum , si te et alios salvos vis. Hostes enim in illos irruent, inter tu si vir es, te explicabis, et pervades. Placuit consuli sententia, neci
de militis obedientia dubitabat , sed ducem iuIum,qui in certam mortem eat,quem habemus Me ipsum, ait ille: Dictum, iactum, quadrigenti ad moriendum proficiscunsur, et cadund, 'lustribunus inter mortuos semimbrtuus ipse repe tus convaluit, et cepe utilem operam Reipub. postea navavit.. 24 Senectus ab omnibus publice veneranda. . E. Plutar.in Libet. An seni sit gerenda Respis. Praeclarum sane est spectaculum Senex orans, agens aliquid seriae rei et honore assectus. inivero totos dies ad mensam exigit, aut in angaeo porticus desidens nugatur . is facile a civibus
. 2s In unoquoq; civium ordine aetas militaria praescripta descriptaque esse debet.. Omne artificiorum ad bellum necessari rum genus in Repub. bene instructa abundare debet: item et parati semper currus et jumenta. . quae bellica instrumenta vehant. 27 In certas turmas et cohortes quilibet ex ercitus dividendus:cuiq; autem turmae et cohO ei, non unus; sed tot praesint, quotcit necessarii-
129쪽
1σι Aono rhrs MI POLIT fera k Castra metanda circulari forma, non qua
as In castris ipsis militares exercitationes in dtituantur ac fiant. 3o In castris Deus invocandus, praesertim quuvigiliae seu excubiae collocantur. E. David cum hostibus congrissurus , nunquam absque praeviis precibus ad Deum exibat. Constantinus Magnus contra Persas militans , Tentorium forma templi exstructum secum habebat,in quo sacra fieri secit: nec non omnes I giones portabant secum Templa mobilia , pro Diaconis& Sacerdotibus , unde venit nomen
Missa Calliensis. Non negligens fuit in hoc opere Victoriosus Rex Sued Gustari Adolius, quod omni mundo obvium est. 3I Bella de a Dei invocatione & post diuturianam deliberationem suscipienda. E. Hinc in unito nostro Belgio instituuntur
tu Mit vnb fastentasse I quando expeditio aliquλ
suseipiencsa:dein re bene consecta non negliguntatur dicta ne predisten f ἡῖ victoria potiti exerciatus reducuntur ad quietem. 32 Regum opes aut reditus ne sit nimium t mis , vel opulentus,Tenuis quidem, ne non pro dignitate ac merito asseere praemio possint aliquem, rebusque ac oneribus necessariis satisfacere propter inopiam. Opulentus autem nimiu, ne Reges aut insolescant, aut tyranni evadant. E. Hinc Deuteio. I7. Deus has leges Regibus praescripsit. Vt in equitatu comparando m dum adhiberent, ne plures uxores haberent, Mur in pecuniis cogendis mediocritatem serva
130쪽
DEmocratia seu populare imperium rimus optimarum Reipublica: tbriis arui c
E. cuicciard. Ab iis qui de Repes . scripsGuno popularis status minur laudatur, quam rs in quo ad urinin Principem aut ad optimates 'nania
E. Maximus Tyrius ut democratiam semper perniciosam fuisse conviticeret testimonium protulit Allieniensium, Siracusanoruin ' Carthaginensium, Ephesiorum. EC quidem in psyula placeat , cui vitia displicent, per naturam neci non poteli teste Seneca. Sic Anacharsis Athehie sium conciones & concilla sine risu lirectare non
potuit, ubi status erat democraticus: citari diceret Athenienses rerum agendarum Iummain populo proponere,furiosos vero quid agendum esset, decernere consuevistb. Sic cum Biante in popularis homo inepte interpellaret , ut statum popularem in sua civitate stataliret; 'ille apienter. Fac, inquit, tuam Iamiliam popularem. Ex democratiaitaque quae omnium honotam, fortunarum, ac imperii aequationem proponit, civitatum omnium interitus sequitur, cum ne privata quidem familia recte constituatur, nisi unisu in mum imperium mandetur. 2 Quibus in locis ac populis artes sordidae lucrosae, vel nauticce plurimum exercentur , ibi magna est servorum, inquilinorum, ac opifi--n licentia ac petulantia.