Declarationes et annotationes in constitutiones Societatis Iesu

91쪽

so DE CL R T. In Misiis maioribus, cluae dicentur licesubmissa

voce lita ita deuotionis decentiae rarione, licebit duos γψbros superpellicique, vel γnum a Sistere: prout in D Omino fieri poterit. D Quod ad Collegia attinet; in qua taparte attingi

tur, qvid hor;ιmpo hi toleram : domibus quidem omnino c0nuenit tale onus nou subcipere.

Σ Hoc obseruditur, cla deius feri poterit: Superiori tamen ad casiim aliquem necessitatis, vel maioris momenti ad finem diuini si/uit praefixum facultas di bensandi ad tempus relinquetur. Hic alitem Superior Pra situs Generalis erit, vel qui ab eo facultatem ad hoc acceperit. F Si Superior alicui facultatem duret, γt in causa cia uili examinaretur in matiam alicuius, cui id denegari non possee videretur; limitatio tunc necessiria erit, qua' prohibeat, siquis articulus criminalis vel infamatoriam occurrerit, in eo examinari. Ad hoc enim num

IIII.

c C I T I QI I ex infirmis, quod in phr nesim inciderint. τμ rationis priuati sint cuo in flatu quidquid dixerint, nihil habet vel culpa Mi meriti *eis tantingeret isse aliquos, qui minMadificati ir

92쪽

IN p. R. T r Mu VI. 84 In aliqi Opossent aliquot horae de F ad diem natu- Bralem, quando mali odoris ratione praesertim cum viget aeuus ) iudicio Superioris anteuerti id tempus posse Ῥideretur: ordinarium tumen statium id erit,1 uod die lum est. f. VIo, FasTῬt ossicium dicatur tono mediocriteν Calto, sine tantu, praesentibus in ecclesia domesticis cum suis candelis accenses, cat. tr esset,prab luibus misadiscationis in sed aevitudine , quimrent; trisquepaucos assistere ex ijs

confideretur oporteret.

IN SEPTIMAM PARTEM.

IN CAPUT PRIMUM. I S V N T quatuor modi uni- tacuersaliores nosiros diuidendi per ChVisti Domini nostri vineam, de quibus totidem capitibus peptima huius partis agitur. Intentio quarti voti ad summum BPontificem non tendebat M locum aliquem particul ' P rem

93쪽

rem ;sed viper virias mundi partes qui Ῥοuebant, ' σerentur. Cum enim quiprimi conuenerui in hanc Societatem, ex diuersis prouinc3s regnis essent, nec eis constaret, inter quas regiones delium vel infidelium versari deberent; ne in aua Domini errarent, promissionem illlam vel votum emisierunt, vi simmus Pontifex eos ad maiorem Dei gloriam iuxta ipsῖ-rum intentionem per orbem dijcurrendi, d ribuerit; ν, siclibi optatum stiritualem fructum non inuenirent, ut inde in alium atque alium locum, maiorem Dei gloriam oe animarum auxilium inustando, se conferrent. C Cum aliquis ex inferioribus ad locum ahq uem v lo'us designa retur, ad quod mittendus non fore, rebus a siummo Christi Vicario bene 'ersseclis, iudicaretur; Praepositus Generalis pleniorem notitiam eius San Iirati dare, omnibus tandem ipsius arbitrio reli Elis, po

terit.

1 Societas esse intelli erentur qui ex eadem in loco, Ῥbi agit Praepositus Generalis, inuenirentur; qui p0ssint quia res habet, bene summo Potisci reserre, si aliorum rei itu diuerse adduci videretur, γt Praeposit m

Generalem , quo non conueniit ad commune bonum Societatis cy- maius Dei obsequium, mittere cogitam et.

7 Hoc sine repraesintari poterit, imo dibebit per

Praefatum, aut queuis altum. Ecr quem summus P0π-

rifex latet aliquo proficisci, quaest ipsius mens de modo

94쪽

do itineris conficiendi, ibidem, quo mittitur, manendi ; num ex eleemosynis propter c hi ψli amorem emendicatis, an alio modo vivendo. Quod enim summo Pontifici melius videbitur, deuotius cir sicurius in domino siet.

Si id non obtinebitur, curandum certe erit, I t ver- Fbo renus mens summi Pontificis intelligatur, siue ipsemet eam immediate, siueper Superiorem, γel Praelatum, vel quemvis alium ei, qui mittitur, declaret. Superior etiam aliquibus documentis adhibitis, non G

FAE CIL IV S expeditius pluribus locis praefert si remoti sint a stile . solica ) per

Superiorem Societatis prouideri potes; quam, sisemper eis, qui hominibus Societatis indigent, eorsummus Pontitifex adeundus . Particularibus etiam sicurius Usi cum suorum Superioru obedientia, quam

95쪽

loco, vi ab interpretibus diuinae volutatis, sunt rege S. B Vt potest Praepositus Generalis reliqua munera persi sum et per inferiores; ita hoc mittendi suos, resis uatis myhombus, quas duxerit reseruandas, obire poterit. C Mittere quocuque eis videbitur, inter fideles etiam in Indias, oe latcr infideles,praesertim τbi aliqua essem habitatiosi teli , ut in Graeciam, et cael. intelligendum est. Ubi e ni omnino infideleAconsiderare admodum Superiorem oportebit in conspectu Domini, num mittere, necne, oe qu0, quos debeat. Semper autem erit subditi, migionem suum, ut de manu Domini, hilari animo fuscipere. D Ut in mittendo ad hunc vel ad illum locum rectius procedatur, prae oculis habendo maius diuinum ob quium niuersale bovum ,γt regulam, ad quam exigi missiones oportet: eligenda videtur in tam ampla Christi Domini nostri vinea paribus caeteris;quod in omnibus, quae siquuntur, debet intelligi eius pars illa, quae magis inAget tum ob penuriam aliorum operariorum, quam ob miserumstatum m infirmis

rem proximorum in ea, damnationis extremae periculum.

Consider dum est etiam,vnde ierisimile istuc tum Ῥberiore ex Hedijs proximi iuuandi, quibus I riarur Societas, prouenturu;indocilicet, ubi ostium ape

rius, oe maior dissusitio,.facilitas in hominibus,

96쪽

IN P RTEM VII. gynet iuuaripossent, videretur: quod quidems situm eis in eorum maiori deuotione, ac desiderio quod ex diffectu, quo irostros expetunt, ex parte intelligi pote,l

Ῥel in conditione habitudine persona um, qua magissent idoneae, ut iuuari,infructum, quem ceperint, ad Dei σloriam construareposeint. V bi magis debemus, γt in locis illis, in quibus δε- mus vel Collegia Societatis sunt, vel aliqui ex ea, qui sudent, et benescentia ξguli iuuantur. Si paria essene caetera, quae ars iritualrpro ectu attinhi magis con-Memre aliqu0s nostros operarios versami, et huiusmodi . loca talem ob causam iuxta ordinem perfectae chariata tis atque praeferri. Quia bonum, quo uniuersalius, eo diuinius est: illi homines, loca, quae, cum profecerint, in causerunt , ut bonum ad multos alios , qui eorum authoria ratem sequuntur, Pel per eos reguntur, perueniat, δε-bent praeferri. Sic spirituale auxilium, quod hominibus magnis et publicis sueseculares, vi Principes,

Domini, Mad beatus, se Iustitiae ministri siue ecclesiastici illisint, ut Praelati quodque ueris doctrina

authoritate eminetioribus confertur, maioris momenti esse propter rationem eodem boni uniuersali ris exillimandum es ; propter quam etiam auxilium impensum magnis gentibus, vi Indis, vel popidis primar3s, vel Universitatibus, quo fili multi constuere,

97쪽

Vbi itidem intel eritur inimicus Christi domissii bufeminasse 'ni ac praecipue essecisse, It male sentiat, ruu male assectis it in Socitiarem , quὸ -- pediatur fruritas, qui ex eaposset prouenire; tunc impensitis esset incumbendum, praefinim si alicuius m cuius habenda stratio, is locus est: eὀόue tredi essent homines,se possit, qui a irae exc- p ο doctrina conceptam ex falsis narrarionibus

malam opinionem remouerent.

Ξ d meliorem ac certiorem ope rum electionem, ad quae Superiorsuos mittit, ade regula ob oculos versetur, scit cer diuinus honor maior, maiusque bonum niuersale. Haec enim consideratio iustissime ad mittendum in hunc locaepotius. quam in illum mouere. Et Tt aliaua, quae ad alterutram partem po sιnt momentum habere, attingantur; in primis, cum polyint, qui de Societate fit, operam suam collocare ubi bona1 iritualia quaeruntur, m etiam γbi corporalia, in quibus etiam misericordia oe charitas exemcetur; cum iridem aliqui possint in rebus maioris si a perfectionis, i minoris, Grdemum in rebuς ex si mel cribus,'minus bonis iuuari: si virisque imul praesari non possent riora, caeteris pamibus, sicundissem per essent praeferenda. Cum etiam res aliquae in diuino fruitio matris v

acant, alia minus, quod remedi, dilationem mel

98쪽

I PARTEM VII.

ferisit; qua is alioqui aequalis essent momcnti:prio- respo terioribussunt anteponcnaa. Cum etiam quaedam peculiari quodam modo ad

Sociitatem pertineant, vel cernatur alios non esse, qui eisdem Tacent; rursus aliae, quarum curam oe modum

eisdem pro 'iciendi al3 habent: priores in mi honiabus priorem locum habere aequum eii. Sic etia inter pia opera, quae aequalis essent momeli ac necesistatis quae aequaliter urgerent , si aliqua securiora tractanti, alia vero periculosiora esent; σrusus aliqua, quae facilius expedirius, alia, quae maiori cum difficultate oe logiori tempore absoluuntur:priora etiam debentpraeferri. Caeteris, quae dicta si ni,paribus;cum etiam sine aliqua occupationes uniuersalioris boni, quae se

ad plurium auxilium extendunt, ut contionari, vellegere;aliae magis particulares, ut conse hones audiare, vel exercitia 1 iritualia tradere: si a trisque vacari nonpote1l; priores praeferantur: nisi aliquae circumstantiae mouerent, vi pecundae magis conuenire γid rentur. Cum etia quaedam pia opera diuturaiora, semperprofutura sint . ut fundationes aliquae piae, quα ad proximorum auxilium in lituuntur , alia minus diuturna, quae raro, m ad tempus exiguum iuuant:

constat, pris secundis esse pr.erenda: sic Praepositus Societatis potius ad haec, quam ad illa, suorum operam cxferre debet. Hunt γπὸ haec omnias rvt Filii rea

99쪽

ga D E C L It T. rea, quod ad maius Dei obsequium, maiusque pro CD

Ir Quanuis summa prouidentia, oe sancti Spiritus

directio ea sit, quae essicaciter meliora cum in al3s omnibus eligere faciat, tum in mittendis ad ciuemuis lο- cum illis, qui magis conuenient, quadrabunt pe senis oe rebus, propter quas mittuntur: illud tamen in uniuersum dici potest; primum, quod ad resGrauiores, et in quibus plus refert no errare quoadsitu is eo fuerit cud uinagratia, quiprouidere debet mitti uiros magis delectos, quibusque magis cos datur, oportet , In rebus, quae corporis labores maiores exigunt,

qui robustiores m siniores. Vbi pericida 1 iritualia plura sunt, qui in virtute magis probati se sicuriores.

Ut agant cum Piris prudentibus, qui spiritualem gubernationem vel temporalem habent; ij conueniare maσis Fidentur, qui discretionis conuersandi cum hominibus gratiam habent, cum exteriori l μcie modo, quae interiora siunt, non desint quae ad authoritatem conferat. Posset enim magni momenti esse

eorum consilium.

Ingeniosis Fbtilibus ac litteratis ij magis quadrant, qui in ingenio itidem O litteris peculiare rinum habent. Hi enim in lectionibus, oe colloqu3s

magis iuuarepoterunt. dpopulum Wplmmum aptiores erimi, quit lento

100쪽

rv PARTEM VII. 8 stimo praedicationis oe audiendaru confesilanu pollet. Quod ad numera attinet huiusmodi operariorum, qui mittendissent,in stionem eorum; consideratio erit etiam adhibenda ; primo quidem, cum se eripolet, conueniret unum holum non mitti sessaltem Eos, tum ut mutuo ipsi in rebus1 iritualibus o corporalibus iuuentum, tum ut postini esse magis Triles

ijs, ad quos misit sunt, labores inter se diuidendo, quos inseruitium proximorum suscipiunt.

Et si duo mittentur, cum vno concionatore vel lectore commode coniungeretum alius; qui messem in confessionibus et 1 iritualibus exercitys, quam ille prα- parare colligeret iuua retque eundem in colloqu3s, ais med3s, Quae ad proximos iuuaris adhiberi polent. Sic etia siquis in modoprocededi Societatis, et cum proximis agendi parum exercitatus mitteretur; alteri in his magis exercitato adiungi deberet, quem imitari, cum quo conferre, quemque de rebus dubii qua occuaerent, consulere psit.

oc licui Ῥalde feruenti sanimoso alius magis ei euiis ectus ein cautus bene adiungeretur; Gula de ali s mixtionibus huic similibus, ita, ut diuersias ivinculo charitatis unitasc utrunque iuuet; ut con tradictionem vel discoratam inter eos, aut alios proxia mos generare nopsit. Plures, quam duos, cum opus, .

ad quod mittimtur, maioris esset momenti in diuiso ota sequis, ac maiorem multiiugulem exigeret.' ali l