Declarationes et annotationes in constitutiones Societatis Iesu

61쪽

P Huiusmodi siripta feri ηοη debent, nisi ab ist, qui

maiori doctrina ct clariori ingenio et iudicio pollent: reliqui hora labore brui pote, ut Conueniret etiam 2 Magistro ea approbari. .Alij annotationibus prG-ceptoris iuuaripossent, oesuis etiam notatu digηiores bus. Conferet autem ad usum, a suas noras in mar ne, indicempraeterea habeant rerum, deqqibus in huiusmodi'iptis agitur, ut facilius inueniri positi, quoa quaeritur. Et quanuis huiusimodi libet reri excerptarum, Nel propriorum conceptuum, γel alia quaelibet ant; intelligi tamen oportet i nemine lι-vrum visu ne examinatione se app atione symciali Praepositi Generalis, ut dictum est, publicari

debere.

De Scholis CollegiorizSocietatis.

aperiendae sint, statuere. Et etia iuxta quod comode idpoterit Societas. Dostra tamen mens haec esset. γt interae humaniores ac linguarum, oe abct

M, si opus esse , mio aliqua de casibus conscie praecerrtur : si vero is tui commode concione

62쪽

IN IIII. rum,. confestiones audiat, id etiam Tt fiat de Vi erioribus non agatur; std ad eas adci ce asileti s r, qui in humilioribus litterispro

fecerint. de Universitates Societatis mittatur.

Ex regulis Collegi, Romani ali s quod cuique com Cueniet, accommodari poterit.., d hoc a bicorrector haberi poterit , habeatur; Dγbi non poterit , excogitetur modus, quo putri castigentur, velper aliquim ex ipsis Scholast cis, γη alia

Vbi Praepsit:ιs Generalis, vel Societas curam ι- βFiperet alicuius V niuersitatis; non repugnaret huius Constitutionis intentionio I t seste ex conjequenti obligaret ad lectiones illius ordinistra, quamuis inter illas

aliqua Theologicae essent. ab his CoIN C P U'T VIII. De Scholasticis insituendis in js, qua ad proximos suos iuuan-

i dos pertinent. v sINTER legendum, praeter interpretationem, aduertendum est, ut aliqua, quae ad aedificationem visa Christianum iuuent, istiurantur. Et hoc scietis in duobus Collegν Ob te musto Ῥcrὸ impensius, i

63쪽

cum populo praeseditur. B Conferet, vi se Euangelia toto anno occurrentis peculiari studio adhibito, quod ad cacion 1 di rationem destinetur; aliouid ex sacra scriDtura, γυνu- Apraelegatur HUMJpytim quod ad vitiaphrtinet,

in eorum aerestatione iudacit, γ' rimedia eisdem

applicanda, sicut econtrariὸ quae ad praecepta, ad a imtes, ad bona opera pertinent; tum ea, quae mouere 'o snt ad illa amanda , media etiam ad eadem con1 quenda. Et haec in comemdium .sii feri potest reda ta rutiliora esse flent; ne tam multis Ibris opus sit c Muissimodi media sunt, vidisse 'raeceptiones, cluas de modo concionandusii tradunt, qui bene hoc munus obierunt, et bonos amire concionatores, etsi in conci nibus domi min monasterj, exercere, bonum habere correctorem, qui ae erroribus admoneat tum in rebus, quae dicuntur, tum in)oce, tonis, WVbbus, O motibus. Referitat oe ipse considerationem ad ea, quae dixit; quo magis γηdecunque iuuetur. λ In confessionibuspraeter studium scholasticum, et eu 2um conscientiae, praesertim Restitutionis, coueniet compendium aliquo casuum, o censurarum, quae r

j tun habere τt videat peritis illius iurisecietis s id formula, quae minus a stata sunt, τ' unda absolutionis, quae occurrui, ac breue interrogari methodu depeccatis, et eoru remedijs, et in seruo honem ad bene repraderer in Domino sine damno stil

64쪽

1 N PARTEM IIII. x

O camproximorum a tilitate hoc ossicium exerce dum: aliqua confessione audita, prob tim inprimcipi s, Confellarius apudsi consideret, num in re ad

qua defecerit; ut in posterum caueat. PMIent ad exercitia ali/s tradenda assuescere, ηοm Enussis ea tradendo, in quibus minor ine tura esse positi, siquid erretur, ρο conferre cum aliquo magis exemcitato suum procedendi modum, bene annotando quod magis vel minus conuenire deprehenderint. Cum Ῥωru exercitiorum ratio redditur, non Alum id agatur, vi atque satisfar, sed etiam γt in illis desiderium exciatetur, ut eisdem iuuari velint. In γniuersum autem l q endo, quae ad primam hebdomadam pertinent, ran

tum tradant C. Ouando vero omnia tradentur, rnis

hominibus Nel qui de vitae uastatu deliberare velint, tradi oportebit. Iuuerit aliam in compendium redactam habere pexplicationem rerum ad fidem oe vitam Christianam necessamiarum. Aliud etiam compendium de modo . iuuandi ad bene moriendum γtile erit: ut memoriarmouetur, quando stanctum hoc ossicivin exercendum μ

65쪽

De Scholasticis a ctudio littera

rum educendis .

AZII edi curtur post r. annos, ii videlicet, qui ad collegia admisisunt ad id tempus, absique eo quia constituerint ingredi Societatem, quemagmodum diectum est; sed tamen disponsari meempore sieptem annorum, idqueprorogaripseri cum huiusinodi Scholastici exemplo a iras ae magna aedia scationis essent, ita, tvel metum Dei obsequium ab eis expectaritior, vel Miles O Collegio γideretur. N C A P V T x. De gubernatione Collegiorum.

HO c ηρη prohibet, quis PrUesses aliquis ad

visitandas vel reformandus alicuius Collegi, res missus manere in eo posset, γd omnibus alast ad tempus praeesse, Ῥel Eliter; γt maxis conueημre ad Collegi, vel ad iniuersis bonum vider tu .

Sicut curare, ut obsieruet tur omnino Construti

iras in eisdem difflensare quando eam fuisse

66쪽

mentem illius, qui eas condidit, in re aliqua particutari iudicaret iuxta euentus rerum et necePita res, m ius commune bonum intuendo' ad Re florem, accepta a suis maioribus potestare, pertinebit. aea, quae diecta sunt, reducitur cura conueniens Camicos construandi, se ex aduersar3s benevolos reddendi . Res clasa intelligitur ianua, vel arca. DIdmeisunt intelligendi habita ratione tum aptitim Edinis personarum, tum occupationum. Qua enim o scia multum occupationis secumferunt, valde occupatis in alijs rebus minime conuenirent: cr quia quibusdam experientia, γt bene fant, necessaria est; non facile mutari deberent. Ex regulis cuique videndae essent segidis hebdο- Fmadis silae, quae ait ipsum pertinent. Si tanta non esset copia hominum; γnus plura os G iscissust nereposset. Sic Minyter, m Praefectus dictus curam habebunt eo rum, quae ad Resorem, vel Nouitios pertinent. iSic esse 'osset quisci iberet, Ianitor, Sacrista, - Neus. L olor. lia officia minus Terosa possent inter

exercere.

Signum dabitur per eampanam, quae pulsabitur, r ovi se recipior ad Amnum,stad prandium. Si conuenire non γidebitur ad aedificationem, vel κ . D iiii

67쪽

3g DECLAR T. ob aliquam aliam causam sussicientem, ut Reclarissi gut; re cum Prouinciali communicatas eiusdem itisente itiae fuerit, per alium id munus obire poterit. a. Constitutiones, quae ad Collegiapertinent, seorsum teneri, et publice bis aut tessingulis annis legi possent. DECLARA TIONES Constitutionum circa Vniuersitates .

IN C. P U T x I. 'V M Fundisor ἀ Societate agi nni certum Leflorum numerum, vel alias Oinianiones su- scipi vellet; animaduertendum est, quia, Rad mittantur, iudicando utile etiam tunc esse Societati a Inempropositam diuini struitu, id oneris bubire, omniano in eis implendis deesse non oportet; sicut nec facis aliquid in hac parte praeteri ad quod obligBur prinsertimsi id interpretari quispοβit quasi noua induc retur obligatio ) praesiadum est sine Generalis conμμf. Ille autem nonsefacilem ad id concedendum reddet: aumpotius, re in considiationem cumμissent bus adducia idear ne SocietatemVauet: φqua in re indulgeatur, constet obligationem nullam in-auci, sed id, quod additur, omnino voluntarium esse.

68쪽

III PARTEM IIII. s rei, si Scholasticiis aliquis rebellis, vel sic offendiculica se atqs esset, vi nonsolum Scholis eum, sed etiam

ciuitate expelli, vel in cineterem coni ci con eniret, ut certiores facti iv litiae ordinariae administratores

id statim exequerentur. Et ad hocin similia a Principe γel asprema potestate huiusmodi focultatis scritum habere testimoniu oportebit. V t c0mendatio itiam Rectoris in alicuius Scholastici fauorem momen tum apud eosdem iu hriae ministros haberet, ne Schola tici opprimerentur, oporteret. Quoniam exemptio ab ordinarijs iudicibus, Scholasticorum numerum Picere non potest; at s praer=gariuis oe priuileri s ut id compensetur, curatam est.

intelligatur quod ad Rhetoricam. Poesm, et Hi soriam pertinet. Cum in aliquo Collegio, Nel Universitate eὸl ecto Bretur; Ῥt homines ad Saracenos, vel Turcas iuuandos praepararentur: Arabica lingua, vel Chaldaica conueniri r ; Cum ad Indo,, In sica; silc de alijs dicendum, quae essepossent alique in rerionibus ob similes cau- ises, utiliores.

69쪽

Moralis scientia, oe etiam Mathematica; cluatenus tamen adlinem nobis propositum conuenior. D legendo scribe Opueros visituere, opus etiam conitatis est ἰt; si is personarum numerus Societa. ti sippeteret, ut omnibus vacare poRct: propter ω- rum tamen penuriam hoc ordinariὰ docere non confiw

uimus.

lectionumsoris, ordine, Iac modo, de exercitationibus tam composiationum quas a Maziliris emendari oportet quam di burationum in omnibuJacultatibus, mprο- nunc nipublice orationes m cammina, speciatim inouodam tractatu per Generalem Praepo tum appro ἶato agetur seorsu, ad que haec Co liturio nos remittit, id duntaxat monendo, illa locis, temporibusta oepem senis accomodari opo, teVRuanuis ad illum ordinem accedere, quoad peri potest, conueniat. v Tres Ni plurimum erut praeceptores in tribus diuersis Gramaticae classibus; quartus humaniores litteras, quintus Rhi toricumpraelegat: γ in horum duorum

es hims Graeca lineu Hebraica et siqua aliari ceretur, est praelegenda, ira, ut semper sint quisquς classet. Quodsi tantara negot3 aliqua ipseram exhi-

70쪽

herent, ut unus Magister eis flus non satisfaceret, ac tutor aliquis ei adiungetur. Si Pero auditorum numerus ferre non porcrit, a r unuspraeceptor solus omnibus deeveram, quouis alios auxiliares habeat;geminamip sit c is ea, quae sic numero abudaret ta, vi duae γπ-bi gratia) quintae classes, duae quartae esent;-omnespraeceptores, si fieripores, ex Socierare sint: quanuis, si necesitas νrge et, externi Upponent. Si exiguus numerus, Nel auditorum di1 ositio nec tot classes, nec tot praeceptores exigerit, in omnibus prudentia adm0derandum numerum, oe eos duntaxat, qui satis

snt, designandos locum habebit. v ariter tricet res ordinarios, qui speciatim

auditorum rationem haἶeant, se a num oporteat, et

plures, qui more publicorum Professiorum legant Phialosephiam, Marsematicas 'cientias Ῥe uanuis aliam disciplinam maiori cum apparatu, quam Le Aores Misarq; prudentia id con ture iuxta locorum, crpesvarum, cum quibus agitur, rationem, prae oculis maiorem aedificationem, Dii fruitium habendo . Non solum repetitiones vltima lectionis, verum hebdomadae,inalias praeterea, quando ita conuenire iudicaretur, feri oporteret. Posset aliquis ea aetate vel intento esse, mi siti latiana lingua ei sufficiat, ex algs facultatibus quorum ad conssiones audiendas, magendum cum pr

nimis opus es i cuiusinaei sunt aliqui, qui ram o

marum