Aphorismi de cognoscendis et curandis febribus

발행: 1787년

분량: 270페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

xietas , Sitis, nausea , ructus & flatus , Vomitus , debilitas, malignitas , calor , delirium ,

Coma , perVigilium , status nerUOSus , COnVulsio, sudor , diarrhoea , exanthemata , aphthae . 613. Quae omnia orta ex febre, ut Sua Caussa , hac ablata cessabunt; adeoque , Si ferri queunt tam diu sine periculo vitae singula-τem curationem uiX requirunt . 6sq. Quin saepe oriuntur ex conatu Vitae te disponentis ad crisin , vel ad materiae criti-Cae eXcretionem ς tum hanc praecedunt , comitantur, Sequuntur , nec turbari debent. 6is. Si vero intempestiva, nimiS SMVa , quam ut ferri a vita possint, aut ab aegri patientia , vel aliud gravius malum productura Sunt; tum singula sunt lenienda suis remediis pxopriis, habita semper ratione caussae, & sta tus morbi ipsius . 6I6. At princeps canon esto : medendum symptomati sine dispendio virium vitalium , nisi id ab harum excessu pendeat , ut effectuS a

FRIGUS FEBRILE.

6 17. Frigus in febrium acutarum initiis ponit attritum liquorum in se mutuo , Sc in VaSa, minorem I motum circulatorium immi-M et, nutum

192쪽

nutum ς liquidum ad extrema stagnans ς Coraninus contractum , minus evacuatum ; super ficiei cutaneae Vasorumque extremorum Spas Inum .

618. Effic t , si diu manet validum, po-1yposas in vasis maioribus, circa cor , concregiones ; in encephalo vero compresso , liquidorum affluxu congestiones ; hinc multa, & gravia mala in utro ue. 619. Frigus cum horrore , frequens in aeutorum principio, maxime pleuritidum , peri- pneumoniarum ; in exordio intermittentium , Temittentium; instante partu , crisi ; inflammatione in abscessum , gangraenam VerSa. Diu per septimanas & menses fere semperanterdiu frigere . velut ab aura frigidiorn , cum

morositate , irritabilitate mentis aucta , noctu Vero inquietum esse , incalescere , Vigente interim appetitu , febrim gravem , putridam , nervosam futuram porrendit.

Frigus a medico quidem , sed ab aegro

non animadversum , magnum , marmoreum ἔcum sudore frigido , roscido , in facie prae- primis , iugulo , Sterno ; pulsu tenuissimo; debilissimo , celerrimo; facie hippocratica ; indo lentia post dolores ; mentis praesentia ; quin de hilaritate ; prompto responso ; spe certa salutis in aegro, est brevi & certo letale . Idem frigus . cum sudore universali in morbo non insanimatorio , aegro irritabili, crisi

193쪽

FRIGUS FEBRILE. I

erisi facta. ceterisque bonis est mere spasmodi, cum , & adstantes frustra terret. Frigus Stato tempore revertens latentem aut complicatam intermittentem indicat, aut alicubi abscessum . Frigus validum, ossa concutiens, diuturnum in quartanis . valde periculosum maXime

senibus : ad apoplex iam pronis. Frigus, horror febrim praecedens in in santibus . pueris. irritabilioribus adultis saepe in

ConVulsionem universalem abit . Horripilationes vagae vespertinae , Sub Sequente calore . sudore . & maxima remis-Sione sub auroram , post dolores absque benigna solutione , aut crisi , suppuratum signifi-

Cant .

6etc. Hinc patet, quid designet, quid praesagiat Z dc cur. quo maius initio frigus , eo PQ Ticulosior febris 6eti. Id frigus omni eo, quod valide stimulat . quocunque demum titulo . tentatum dedit saepe insanabilem postea inflammationem 'hinc salina acria . aromatica , oleosa , VeSicaΠ-tia , dc similia , damnora Sunt. 622. Optime autem curatur potu aquae

calidae, nitrosae , cum pauxillo mellis & vini; balneo , vapore , forti . lotione per similem liquorem ; frictioite blanda .

194쪽

623. Qiaibus statim applicatis saepe max ma mala ilico curantur.

TREMOR FEBRILIS.

Tremor ponit musculorum vacillationem , caussas tendentes & laxantes brevi ,3c involuntarie , sibi mutuo succedentes , motusque spasticos nunc contingentes, nunc a

6rs. Inde diagnosis liquet : prognosis au

tem Varia , pro natura , magΠitudiΠC , numero, varietate cauSSarum. 626. Sic tremor manus ab adstante apprehensae in febre acuta, aegro invito, vel inscio , neque antea ob senium , abusum spiri-ituosorum tremere aSSueto , neque irato , neque eerrito , Valde malus . Tremor manuum . singuae ve porrigi nesciae . maxime cum delirio , pessimus .

Labii inserioris tremor aut pusillansmitatem . aut saburram Ventriculi motam , aut Iaetentem leVemque Systematis gastrici, hepatici inflammationem norat . inde quoque aestimatur tremor in acutorum & intermittentium exordio 3 item isa iactura sanguinis nimia; alvi fluxu , Vomitu, cholera; plethora ; imminente apoplexia : praegressis gravibus encephali morbis ressiduus ; ali-

195쪽

Iiquidorum desectu post dispendia nimis magna

durante morbo . 618 Curatio ex cognitione eaussarum repetenda .

ANXIETAS FEBRILIS.

629. Anxietas pro caussa habet sanguinis ex corde egressum impeditum ; adeoqtie per fines pulmonales . aut aortae impossibilem transitum ; hinc spasmum vasculorum contractorum, aut materiem transire ineptam, aut pulmones ob inflammationem , indurationem . Vomicas , impervios . ambiente aqua, pure , ichore , materie inflammatoria extravaSata compressos ; aut vitio pleurae , musculorum intercostalium infaminatorio . rheumatico , hinc thorace immobili , non dilatandoS . Similia orta vidimus ex impedito traiectu

Cruoris per Venam portarum ex iisdem caussis ;Unde , quum omnis sanguis VenoSus , a coeliacis Ec mesentericis arteriis allatus , redire non possit , Stagnet, Vasa extendat , arterioso fluxui resistat , & omnia hinc nara Sc nascitura mala producar ; liquet, ambas has anxietatis caussas in omni acuto morbo quam Severissime obser vandas , & curandaS esse .

63o. Si anxietas ergo ratis diu perstat, circa vitalia producet polyposas concretiones; inflammationes , Sangraenas subitaneas , cum

196쪽

ig4 ANXIETAS FEBRILIS .

intolerabili angustia , morte cito Subse

quelare .

Si autem haesit in hypochondriis , tum ma-Ximum sensum aegritudinis circa stomachuin pariet, reliquis visceribus minus acute sentientibus ; dein putrefactiones subitaneas sanguinis in vasis his amplis , minusque Validis ; unde gangraenae , hepatis putredo , dysenteria a putrefacto letalis . 631. Inde optime novit medicus , quid arr-xieras talis pro sua caussa . & natura ponit, quidque inde praesagiendum sit, simulque distinguet utramque hanc speciem anxietatis ab ea , quae eSt Aut ab animi pathemate tristi , aut a viis primis saburra maxime mota , fatu , affectis ;convulsis ; inflammatis ς gangraenosis; A varia crisi instante ;Ab exanthematum , abscessuum Subito re

Ab inflammatorio dolore interno subito Ces ante , Vel ob gangraenam, vel vero ob crisin erroneam ;Ab anxietate morientium cum pulSu tenuissimo , debilissime micante , Vacillante , omnimodo inaequali ; spiratione laboriosa , densa , cita , anhelosa , Suspiriosa , stridente , erecta . Anxietatem a vitio pulmonum atarthoracis ortam prodit oppressio pectoris, Ortho' Pn Oea , pulsus debilis , inordinatus .

197쪽

ANXIETAS FEBRILIS. I 8s

aram vero ab infarctu systematis Venae portarum . repletio praecordiorurn , eorundem constrictio , potissimum ad scrobi Culum , pulsu interim sorti , pleno , duro, Vibrante . 633. Inde etiam patet, quam varia requiratur medela ad saevitiem huius mali leniendam ; quae tamen omnis cognoscitur , & applicatur cognita prius indole ipsius symptomatiS . Ubi ergo advertitur affectio spasmodica Caussa esse , haec tollitur leniendo acre irritans s 6Oo. 6ol. 6Oet. J et id expellendo per vomito-xia , purgantia , sudorifera , diuretica . abstersi-va ; diluendo aquosis calidis; sedando animi affectum ς laxando fibras , Vasa, ViScera ; COmpescendo nervos irritatos per anodyna, Sc narcotica .

Si ab infaminatorio viscido, id solvendo, diluendo. eiusque vasa laxando . impetum denique liquidi vitalis refraenando : huc maxime fa-

Ciunt potus largus, calidus, aquae mulsae farin Osae nitrosae sub acidae levissime aromaticae ἔ tus . Cataplasma, epithema , emplastra applicata locis affectis , quae fiant ex diluentibus, laxantibus . emollientibus , anodyniS , clySmatibus saepe , parVa copia simul irilectis . diu , si fieri queat. retentis, quae facta sint ex iisdem ; vapore aquae calidae . emollientibus mistae , per nares , Osque , in pulmones assidue

ducto a

198쪽

18s ANXIETAS FEBRILIS.

63go Si vero usquam . hic prosecto mala atrocitaS citam, tutamque medelam efflagitat .

SITIS FEBRILIS. 631. Sitis siccitarem , liquorum immeab1litatem . acrimoniam salsam , alcatinam , bilio-Sam , oleoSam, putrida excrementa Viae primae, pro Caussa sua haber.

636. Hinc semper fere praesentiam alicuius horum indicat. 637. Adeoque signat . illa denunciar1mal A futura , quae produci possunt ex iis causSis , quas praesenteS esse significat sas. 636. . 638. Qtiare ei semper , maxime in acutis,

succurrendum illeo est. 639. Quod fit. r. bibendo aquosa, subacida . nitrosa . demulcentia . calida, Saepe . parva copia Simul, et . nares, os, fauces, simili potu fovendo , colluendo , gargariSand O . 3.1orus, epithemata & cataplasmata ex similibus, hypocondriis circumvolvendo . 4. clysmatibus similibus iniectis , & retentis. Vo. Si vero valida sitis una comitetur summam debilitatem , tum vinosa , imo & saepe spiritibus ditiora . prioribus 63 9 miscenda , propinanda, tuto erunt. 6 I.

199쪽

64 I. Sitis autem nullo potu mperanda , Ore , lingua , faucibus , aspera arteria reSiccatis ; Voce rauca, stridula, discrimen sum

mum .

At Vero , omnino non sitire, aut sitim cessare caussis licet praesentibus, iisque magnis, faucibus Se lingua aridis , fuliginosis, fissis in febre acuta quacunque , potissimum ardente, putrida, maligna , aut encephalum phrenitide .

Comate affectum , conVulsiones imminentes , aut vim vitae morbo superatam, Sangraenam , mortem instantem , notat.

642. Nausea irritum conatum vomen gi si gnificat cum idea horroris : caussam ergo haberproximam fibrarum muscularium faucium , Oe sophagi , ventriculi, intestinorum . musculorum abdominalium leviorem convulsionem ; haeC sit: r. Ab acri, putri , bilioso , in vacuum stomachum pulso, in fauces adscendenre . utraque vellicante , Si irritante ; unde reliqua eosdem sequuntur motuS : Cognoscitur ex inedia, halitu putri , ore , lingua , faucibus sordidis a Vel 2. Oritur a lenta , Viscida , fluctuante materie, quae in iisdem locis natando vellicat : cognoscitur ex signis glutinosi praegres

200쪽

I83 NAUSEA FEBRILIS.

dc visceribus vicinis , hepate praeprimis , Ie-viter inflammatis : quod scitur ex signis horum propriis .

q. Tandem etiam a memoria rei, quae olim assumta similes nauseas creaVerat . . Denique Sc ab inordinato Systematis nerVosi motu . undecunque excitato : cognoScitur delirio , spasmo , vertigine , tremor

643. Si diu manet , producir inediam . abstinentiam a potu . & a medicamentis , dein vomitus ; & quae hinc produci possunt mala quam plurima , quorum praecipua debilitas , acrimonia alcatina putrida , siccitas . 644. Sistitur ex prima caussa orta 642. No. I usu acidi , salsi , aquosi potus . cibi , medicamenti ; tum simili leni purgante exhibi-ro : Sc acido-ausreris roborantibus fibras ; aut, si his non cesserit, vomitorio dato.

Σ fit. illa tollitur . diluendo , attentiando , puΓ-gando, vomitum excitando At, si ex tertia ortum duxerit 642. No. 3 , tum non cedit, nisi illis morbis curatis, iii xta descriptionem in superioribus datam. Quarta species oblivione; δc vitatione similium aboletur . initiara autem per austera , quietem , narcotica , aquam frigidam .

6 s. Hinc intelligitur , cur in acutis, ubi

SEARCH

MENU NAVIGATION