장음표시 사용
211쪽
vesatili Sc contagioso mi asmate oriunda, Ue illi lana Volunt , Sudoribus motis . diu protractis sananda 8 an febres hac methodo sanatae sue-Tunt Vere malignae t
681. Calor se brilis tactu , Sensu aegri, thermometro noscitur : estque Varius pro Varietate febris, assectae partis , modi . Hinc calor mitis, uniVersalis, aequabilis , dissusus. humidus , tempore Coctioni , CriSeos . remissionis , apyreXiae , isque bonus :Vel Vero mordax , acer . urens tangentis manum , atque ex sensu aegri, febris ardentis comes : partialis , in loco infaminato , Suppurato : tabidorum . a pastu siccus , in Volis manuum . plantis pedum , genis intense calentibus Scrubris . Item a rarefactione, plet hora varia , inflammatorum , biliosorum , putridorum , Vario iosorum &C. 683. Qtia . quamcunque caussam proximam statuerint physici . propiores , remotaSque Per multas. natura. significatu diagnostico, prognostico , therapeia diversas habet. 684. Si rarefactio, aut sola Velocitas aucta
calorem facit, remedio erit quidquid eam minuit : quies muscularis, & animi; missio san-
212쪽
interna atque eX terna, emulsa asSumta , primaria .
68ue. Si plethora , haec facile superatur iisdem 684 , 8c missu sanguinis . Si plethoracacochdimica , lente & per Vices evacuando, corrigendo: in solutis pinguibus, prius stagnantibus, maxima difficultas; tum aquosa, acida, mellita, vitelli ovorum , mannaεa , Saccharina, salia media mitiora , aquae minerales , gramen , rarax acum , & similia , forma succi expressi, extracti , decocti aruratissimi, summi ustis simi; a cum evacuantibus assiduo usurpatis. 686. Si ab inflammatione , curatur iis, quae plethoram minuunt: tam aquae potu, prae- primis acido, acido-dulci, emolliente, tepido, iisque omnibus quae vasa laXantὰ68 . Eiliosos refrigerar aer IIber, frigidiusculus, frigidus, non ad thermometrum, sed gratum Sensum aegri metiendus , in morum actus ;stragula levia, sine plumis; situs Supra lectum sub tenui veste, erectus , in Sella ; IeVis motus corporis ; potus acidus , modice austerus , frigidae, glacialis ; lotiones, & epithemata, potissimum ad frontem ex iisdem , aut eX tamaria
salis amoniaci , marini , nitri , frigide appli
688. Calor in synocho putri restingui riisdem
213쪽
iisdem 637 ; tum actuis mineralibus frigida
dilutis . 689. Calorem variolosum , paulo ante eruptionem puStularum, subinde enormem , in
coma Somnolentum , convulsiones desinentem , comprimunt cum suis effectis instar incantamen
69o. Inde Veritas sequentium axiomarum rubi inflammatio, aut pus, ibi calor maior, noscendus per superiora 681 , & argilla , aut mucilagine illita , supra locum inflammatum, citius siccatiS.Calor circa praecordia, in ventre, urens Sensu aegri , exaestuans, assiduus, fixus, internus, cum anxietate, iactitatione, extremis moderate calidis , vel etiam frigidis , significat, phlogosin mali moris subesse, erysipelas internum, cito gangraenosum, letale. Calor ad tactum naturalis, non respondensaragnitudini morbi, malignus. Magnus calor a medico solum, ab aegro non perceptus, delirium praeit. Valde malum, delirii, comaris, convulSionis , apoplexiae prodromum, caput prae ceteris Jc valde calere.
6 t. Ex his intelligi bene potest, quid
requiratur ad mitigandum calorem, dc quam varia eo remedia Spectent. 692.
214쪽
Intelligitur quoque, cur febris cali Hssima sit acuta , celeris, putrida; Sc in calore Summo pestifera λ , Cur lecti , aeris clausi , victus, medica mentorum calor adeo his noceant tCur aestus circa cor, Sc hypochondria, ram malust Calor putrefacit, putredo facta e KSe non calefacit. 693. Quin inde perspicitur Origo, Πatura, efficacia siccitaris ; Sc curatio inde dirigitur, quae potu, sola, balneo, clysmate , gargariS- mare , ex aquosis, sub acidis,. mellitis, laxantihus fit,
694. Delirium est idearum ortus non regis pondens extremis caussis, sed internae cerebri dispositioni, una cum iudicio ex his sequente , Se animi af ectu , nTOruque corporis inde sequente ratque his quidem per gradus auctis, solirariis, vel combinatis, Varia deliriorum genera fiunt. , s. Hinc delirium placidum, serox, continuum, periodicum : malum sere Semper, qualecunque , ut signum dc Ut causSa, periculo tamen diverSO. 696. Quod rire aestimare sequentia do
215쪽
T. Leve clelirium , moX a Somno, Itetrinocturnum cum mentis constantia interdiu, minus malum .a, Minus quoque malum, delirium periodicum , in intermittentium vel remittentium accessione , Vigore. 3. Delirium irritabilium, vel ob idiosyncrasiam , certis bonis , periculo caret. q. Constans vero & ferox cum urina par- ea , pallida, sine contentis; alvo dissicili, rara, alba; cutis siccitate, imperspirabilitate , ariditate ; tendinum Sebsultu , artuum tremore, infe- Tione , eaque violenta, Si eos eXtendere Cone tur medicus ; maxillarum contractione ad ingerenda , depositionem seri ad Ventriculos cerebri , infra tentor una cerebelli, atque ad thecam vertebrarum factam significat, & morte iri
s. Delirium assiduum cum pulsu celeri,& molli ; aut celeri contractoque simul, ac Vibrante ; respiratione parva , accelerata , letale est : est enim depositio ad encephaluin facta,
6. Furiosum , Continuum , Cum Clamore , ingenti virium conatu , fuga , asSumendorum aVersione plena, noti SSimis an rea, Sc amicissimis non agnitis, periculosissimum. I. Taciturnum , mussirans, aut morbida
mentis indifferentia, indolentia, cum pulsu prae- languido , & carphologia , valde malum ; est
enim malignum. 8. Taciturnum cum spiratione magna, sub
216쪽
motis ,. vel ad lucem pupilla immobili ; cum
extremorum frigore , liVore ; ala o suppressa urinis parcis, aquosis ; cute sicca ; abdomine clato , renso dc aegro doloris seimum edente , si contrectetur, inflammationis internae, Septicae , malignae signum est& instantis mortis certae.
Imminentis vero delirii praesagium
dant: Somni breves , turbati insomniis , terriculamentis abruoli ; absentia arae: US mOX a Somno; cephalalgia valida, pulsans, Sila S remissione ; pervigilium . Oculi vividi , scintillantes , rubri, plorantes, IemOSi, torVi,. Vagi, defiXi , Obliqua tuentes, lippi, alter altero maior. Susurrus aurium graVis, assiduus ; surditas
Dentium stridor per Vices sine somno, in non assuetis, adultis; maSticatio ore vacuo; sputatiunculae ; Oris spuma; labiorum inconcinna motitati O , eorum in proboscidem per vices confguratio .
217쪽
Silentium ad interrogata ; sermocinario cum obsente, reSponSio non petita .. Cutis siccitas strigosa, cum urin nunc parciore, nunC absque enaeoremate . Respiratio celeris , parva, pulsui tardiori non respondenS, absque in bo thoracis. Pulsus nunc Subito acceleratuS, contractus, vibrans instar chordae metallicae pulsatae , celeriter micantiS.ΜOreS, Sermo, gestus insoliti. Potulentum non deglutire, sed exspuere,
Non sitire in ca1idissima febre, neque au-gi in peripneumonia, neque dolare inflammatio. ue licet praesente. 698. Aetiologia huius symptomatis habetur in eo omni, quod vel in encephalo haerens, ibi natum , aliunde delatum , vel extra id , ubicunque positum , nervorum ope eius actionem dicto s694J modo turbare valet: scilicet
1. Sanguis Velocius motus, calore expan-3as , VerSus caput abundantius ruens , ab eodem parcius refluens Ob Varias Caussas, a ) pulmones undecumque imperVios , b) viscera abdominis in farcta, inflammata, gangraenosa, tubum praecipue alimentarem Simili ratione assecrum, sordibus multis diversimode acribus , Verminosis, commotis Stimulatum, convulSum. Humor alienus quiscunaue, a febre productus, vel eandem producens, biliosus, Sero-
218쪽
sus , lymphaticus , purulentus, Iacteus, arrabitarius &c. 3. Levior febrilis motus ob idiosyncrasiam aegri, & irritabilitatis excessum. 4. Dominantis constitutionis genius peculiariS . 699. Ex his liquet , quae deliria sint male ominosa , quae minus t quibusve necesse sit peculiariter mederi λCur in delirio quosdam lux , alios tene brae ih iverit , alios colloquium de rebus gratis ,
diu assuetis alios concentus musicus tCur quidam custodum manibus elapsi, so' ris subito resipuerint tCur nonnunquam mentis compotes facti,
delirare nihilominus videantur adstantibus 8Quae sit ratio delirii placidi , aut fatuitatis in convalescentibus , & quae medela i atque
universim a quam multis Sc differentibus caussis oriri delirium possit , ad quas investigandaS Serio incumbendum , t it fiat curatio . 7OO. Nam pro varietate illarum isco diversa remedia , de medendi methodus debent
itum; frictiones harum partium ; clysmata diluentia saepe applicata ; Victus tenuiS; potus Sedans , deobstruens, diluens; capillorum abrasio ; hirudines ad tempora , retro aureS ; Scarificatio cruenta nuchae; sectio iugularis; vesicans ad caput, nucham . locum inter Scapulas ;medicamenta ad caput emollientia, attrahentia, subinia
219쪽
an olyna camphora . naoschuS , caStoreum Cruoris e X pede emissio : haemorrhoidum solutio ; menstruorum laxatio : arque ea omnia . quae nimio calori in delirium saepe abeunti medentur , primaria habentur .
or. Coma est in febre assidua Somnolen et a cum effectu, Vel sine eo: ponit ubiqae eum cerebro Statum . unde impeditur Sen Suum . mo- quumque animalium exercitatio ; qui oriri potest a caussis delirii 69o praegressi vel subse-
7or. Hinc plurimae , diversae , Sc saepe contrariae caussae hunc affectum in febre producunt, quales sunt omnes Vehementes e Uacua- iones , aut repletiones ; omneS catlSSae cerebrum ipῆum comprimentes, qualescunque fuerint; quae eaedem , in nervos si agunt, eatem fere essiciunt. o 3. Unde iterum patet, a medico pensigna prius indagandam caussam illam singularem esse , antequam definire queat, quid applicandum sit, Jc quomodo: nam saepe contraria exiguntur; & saepe coma diu pertinax, irrito tentatis omnibus, Sponte tandem ces Sat, Pepasmo febris absoluto . 7 Qq.
220쪽
7O. Patet quoque ex hac caussarum .iverinsitate prognosis diversa: Coma ex caussis delirii aestimandum. In acutorum principio gravissimi morbi praenuncium, nisi ante eruptionem Variolarum, ut in infansibus. In febre scarlatinosa sere pernicioSum . Mali ominis in acutorum quoque decursu; nisi sit a vesica lotio distenta , alvo diutius SuppreSSa , futura parotide , aut exanthemate miliari imminente, his caussis ablatis, SolV '
Cum oculorum conniventia, utraque VeΙ alterutra palpebra pendente , deglutitione dissicili , cum metu suffocationis , sonora, impOSSI-bili, in morbo antea non anginoso, metastasinit Otat ad cerebrum , raro tollendam hirudine ad
empora, retro aures, cruento scarifigatu Πus chae, alVo 3c urinis motis.
Delirio superveniens cum debilissimo pulsu extremis frigidis , letale . 7O1 Illa autem, qu e delirio, hic aptas OoJ, inprimis somenta capiti, colloque applicata ν
O6. Contrarium extorna facie illi malo or est pervigilium: unde intelligitur . Caussas habet delirii. comatis, solummodo debiliores, plerumque levissimae inflammationis cerebri prima initia , quibus acutis in commutatur saepe . In