Nova methodus medendi ... lectionibus publicis explicata, et recens suis locis capitibus distincta / [Girolamo Capivaccio]

81쪽

TPbia indicans , nacti titi facultatem, ut est si-Aὶtim cultatis virtutis, quia alia est virtus fistulia, is si tu, ali in aliis temporibus, unde in cap.

dij., sis eiusdem libri dicit, inter initia si quid vi

detur mouendum moue, initium hoc tem

ad Thrasi ius accipit, signum, quod significat vires

cap. o. inter initia perferre motionem , euacuatione. Praeterea in cap. 4 .inquit Galenus, quod

ad Thro .. indieatis indicat, aut sui custodiam, aut sui

Op ablationem. Tempus dicit Galenus neq; sui custodia, te litui ablatione indicat, ergo non potest esse indicans, sed iuniores notent, dixisse Galenum'. Metho. i . opus ile inueniri ex tempore tempus oportunum admonendae materia inueniri, indicari ex quatuor temporibus. Quare indicatio sumitur a tem pore, quare ita intelligatis ut tempus accipiatur non ut indicans, sed ut habet rationem signi Galenus etiam io Method. 2 inquir, virtutem robustam auxiliorum sum non morari, non prohibere, sunt autem vires, dicit Galenus, imbecilles, vel propter alias causas, vel propter senium, ex quo loco colaeta non ligatis aetatem non habere rationem indica- indicat proinde nec prohibentis nec permit- Tristis, lentis,' aia cum tria tantum sunt indican- Tria inditatia, tria tantum sunt permittentia, tria tanca ia, matum prohibentia, ut haec Methodus sit breperinit uissima. Q iare cum inquit Galenus: Vir- ω a m. autem robustam non morari auxiliorumpi bhiben usum rac subdit , virtutem esse debilemtia. propter senium , propter aetatem senilem, per

'. M. .

82쪽

H iERO MYMI C. 37 per se nitim non intelligatis aetatem in ratione prohibentis, sed in ratione signi, ut aetas

senilis sit signum virtutis debilis, quae est

prohibens, quare Galenusa. M. 3. dum inquit a. M. Indicatione sum ab aetate non praeterita, sed praesenti, accipit aetatem ut signum, non ut habet rationem indicantis, quia aetas ne quaqua indicat, accipit aute aetate praesente.

Ego psidero omnia dicta, ne aliquis vestrum turbetur ab alijs accepit aetatem praesentem quia est signum praesentis temperaturae fuit admirabilis Galenus, proponit aetatem praesentem non praeterita, quia aetas praesens est signu praesentis temperaturae, aetas praeterita est signum praeterita teperaturae istas praesens est signum praesentis teperaturae, Indicatio sumitur a praesenti, Indicati sumitur a

te imperatura praesenti, non a praeterita,cuius signum est temperatura praesens, ob id a. M. I s. inquit ad indicantia cognoscenda conferre artatem consuetudinem.

LECTIO DUODECIMA.

p xoret non esse plura quam tria indicantia necessarium sui proponere Galeni aut horitates, ut quilibet i spiceret Galenu indicantia saepenumero prosignis accipere,&praeter propositas autoritates, quantum spectat ad aetate a. M. IJ.ait salu-a.M. II. berrimum esse in febrii, mittere sanguine, si nec aetas nec virtus prohibeat, cum autem

unicum tantum sit quod prohibet nepe vir- tus,

83쪽

M s. Nov METROD MEDEN. rus clam proposuit Galenus aetatem, non in intelligatis aetatem proh bentem, tiare cum retas non sit indicans, nec potes ite prohibens, ideo loco citat o a M. is per aetate accipit aetatem non prohibente sed aetate qtrae est sigilum prohibentis, est lignum teperatu-Iae, ut verbi gratia, pue illi saetas significat nobis temperaturam hi midam calidani a tione cuius vilius dissoluitur, dissipatur victus, non potest pei ferre venae sectionem ac cipit aetatem in ratione signi praeterea 9. M. I 6. inquὶ laetatem indicate curationcm videatis Licu quaeso quomodo subdit Galenus per intercidentem corporis natui a. quid clarius si aetas indicat curationem per intercedentem corporis naturam per intermediam corporis temperaturam, igitur est signum aetas, non indicans, est lignum intermediet

Iaatulae, temperaturae, quae teperatura&ipsa

est signum, ut hoc loco dicimus: quare quando G lenum videbios dicentem indicatio nos imi ab aetate, intelligatis in ratione signi,nsi indicantis: H:ec de aetate. De consuetudine quomoda indicat. QV intum ad consuetudinem dicit Galenti 59.M. 6. consuetudinem non parumcof rre ad remediorum inuentionem, intel-tis: iris crisii eludinem o ferre ut lignu , neq; in ratione indicantis, unde subdit Galenus c6 uetudine summa vim habere. Quare habe sun imam vim λ iubdit consuetudine sum- imam im habe ie in inuentione remedio

rumi

84쪽

His no NYM CAPI VAC. aum Si ergo consuetudo maxime consert ad

inuentione remedio riim, quonia significat corpora naturam , ergo m ratione signi si confert ad inuentionem remediorum, ut est signum corporis temperaturae, ergo etiam lapis molaris cognoscitur cocurrere in ratione signi non indicantis. Plaeterea Galenus a. M. s. dicit in aegris seruandam esse teperatu. .Miram etiam vitiosam. Quare est seruand ..dicit Galenus ea ratione, qua maxima est indicatio, tuae sumitura consuetudine, a consuetudine non solum sumitur indicatio, sed maxima, tamen consuetudo nequaquam indicat, quia sunt tantum tria indicantia quod itverum, dicit Galenus maxima indicationem sumi conluetudin subdit ut temper: t ira vel seruat, vel inducit; Quare maxima est indicatio qua sumitur a consuetudin t ut consuetudo ei fgnum temperaturae, itae Emperatura etiam vitiosi indicat si male in corpore aegrotante, nii: cat simile est conser- Uanda, lula conii letudo habet rationem gni Praeterea Gal. 9.M. vir.imo 8.M. vlt. J-

ponit quaedam dicta de aetate di cosuetudine simul, quae dicta non ita facile ab omni b. intelliguntur. Dicit igitur Gal. cxcosuetudine est sumenda Indicatio si multo tempore in

temperatae naturae victu contrario iunt usae.

Ro est quia consuetudo atq; etiam aetas sunt signa temperaturae,nam temperatura asscititia producitur ab aetate, producitur a consuetudine, quidem aetas mutat tempe-

85쪽

raturam, alia est temperies in pueritia alia in iuuentut Consuetudo & ipsa si multo tempore perseueret mutat temperiem Hoc pro nunc supponatis Capiatur a temperatura Ut temperatura est esseti virtutis no secus; quia indicans vitale nil aliud est quam virtus iola virtutis essentia est indicas vitale, it dixi pro nunc supponatis, temperatura ut est es sentia virtutis, indicare pii diu vitale de quo rvi Mi Gale. 3. M. vlt. Vt aetas consuetudo proponatura Galeno in ratione signi non autem quia sunt indicantia. Sed cum consuetudo sit signum, non qua libet tamen consuetudo, sed consuetudo, quae multo tempore perdurat, ob id loco citato subdit Galenus indicationem sumi ab aetates natura hoc est temperatura no absolute dicit Galenus, sed cum consuetudine scilicet antiqua, ut magis possit cosuetudo quam post aetas, praeterea

quod consuetudo qua perdurat, mutat temperaturam, quae producitur ab aetate. Si er-bi gratia iuuenis ratione aetatis iuuenilis calidus sit, ex consuetudine antiqua quae longo tempore perduret ciborum frigidorum, erit iuuenis tandem frigidus δc ideo Galenus dicit Indicationem sumi abaetates temperatura non absolute, sed cum consuetudine, semper tamen ut aetatem consuetudinem s.fili lium x ratione signi; admoneantur iuuencs h. n Galenum composuisse librum quem inscri-Hetisdi ali uetudinibus , quem librii ex vobis

hibui ςx ipsi poteritis legere,&intellige te, si solum

86쪽

Hi ERONYMI CAPI VAe. 'suadmonuero iuniores eo in loco Galenum no respicere ad iuuatia sed ad materias iuuatium, ut sit negocium quod non pertineat ad Methodum medendi. De aere, quomodo aer indicet.' Andem quatum ad aerem spectat cuius etiam gratia scin aliquae proponendae

aut horitates, ne iuniorum mentes confundantur, Galenus 3.M. 8. ait in Methodo me-idendi inspicere conuenit aeris temperaturam, nam ubi immoderata est temperaturanam ubi aer intemperatus est , sanationem moratur, quare inquit Galenus dando operam ut medicamentis aeris excessu occurramus: Ecce quemadmodum medicam et referuntur in aerem S propterea dicit Galenus Hippocrates, in calidiori aere uti debemus stagidioribus, in frigidior aere calidioribus . hanc aut horitatem ita intelligatis

vidum aer immoderatus corrigitur, id fit ut euadat materia remedi quemadmodum etiam ut dum utimur ptisana, ptis mae frigiditatem veremur, eam corrigimus, cum pipere, piper respicit ptisanam indicatur aptisma. Sed hoc non pertinet ad Methodum medendi, pertinet ad compositionem ciborum, est negocium extra Methodum, tu autem inquit Galenus ex mente Hippocratis in aere calidiori opus esse uti frigidioribus, in frigidior calidioribus, haec Digidiora, haec calidiora adhibentur corpori aegrotanti, ideo pertinent ad methodum, non sunt ex

87쪽

Novc. METHOD MEDEN. tramethodum, no adli bentur aeri, sed co rori 'g Otanti, quomodo aer cocurri: Z concurrat ut signum, quia in Mettio do medendix ullo naodo potest elle indicans, Dicant abjquicquid velint, poteritis videre vi iudO- qui scribit de indicationes sustria et aerem indicare, sed errat, concurrit in ratione signi Declaro si verbi gratia saerit ebris aec calidior, oportet uti frigidioribus, praeterea quod aer calidio fouet febrem reddit se biem. gis intensam Siae calidior reddits 'brem magis in te sana ergo intensius refrigerare oportet: sed hoc magis si igidum indica iura febris vehemetia, indicatur ab intensi a te febris, gradu febris, quem gradum, ut signum nobis significat aer, quare aer habet ratia nem sigm ci ex cibit metipsis pote itisint ethger G len. 8. I. vltimo ubi lo- litui ir de victu medicinali in ebi ibus ephemetis.&voluit indicationem desumendam libab aere, ut si aer dicri Galenus temptratus sit similium sit in laedito: si aute intemperatus, indicat o sit contrariorum verbi alia in hyeme cibus debet esse calidus iccus, in ellat effigidus & humidus, cu licet dixerim vos ex propositis autoritatibus hanc

aut horitis tenam telligere, oui tamen dubito, ne iuniores Ort iis veritatem non alle- η'auntur, es a sciatoribus turbentur, duobus verbis haec dicta sunt exponenda. Licet dixerit G lenus aerem temperatum similia indicare litem petatum contra la, Nequaqua lutam ei indicat nec limitia nec contraria, acci

88쪽

pi igitur Gilenus aerem in ratione signi, de

accipit hoc loco aerem in ratione signi, quod signum significat indicans fiandoq; cotrarium, quandoque vitale. Declaro dum significat sebrem, est signum iii dicaritis curatorij, dum significat temperiem seu intemperi eninaturalem est signum indicautis vitalis, ut s-gnu indicantis cotrari j dum significat tepe- periem seu intemperiem naturalem, eis signum indicantis vitalis ut signum indicantis contra mi, si teniperatus cst, non potest esse in causa alicuius mutationis, unde id est agendum, quod indicat subris, si autem aec est intemperatus, vel est dissimilis vel similis, si est dissimilis febri, habet ratione mmateriae, quare non indicat, si autem est smilis ignificat intensore febre, unde sigia uiri est intensioris febris, si autem capiatur test signum Indicantis vitalis , hoc est ut est signum teperaturae, sermo est de febi ephemera, de hac loquitur ibi Gale si similis est. non est sine colla alicuius mutationis, si aut gfuerit dissimilis ut verbi gratia ac sit frigidior corpus sit calidius utimur cum .ileno minus si igidis, ratio est, quod aer

sui frigiditate est contrarius naturali temperamento calido, ut non trieat uti ita frigidis,

quead modi indicantur a febri, sed minus fit gidis. Ecce igit que id modu e re Dic ad te

peratu a naturale, strigiati e pera tuiς, vilicet dixerit Gal. indicatione imi ab aere, intelligere oportet in ratione sanino aut aliter. I ccci Io

89쪽

NOVA METHOD MEDEND.

LECTIO DECIMATER

DVbit xio igitur est, ex s. l. is ubi ait

Galenus, cum aer in nostra manu non

sit, ideo ex aere propria indicatio sumitur. Ecce quemadmodum ex Galeni sententia non modo ab aere sumitur indicatio, sed etiam sumitur propria indicatio, cum tamen ab aere in ulla prorsus hauriatur Indicatio, quare per aerem intelligatis,aerem concurrere in ratione signi indicantis, seu manifestantis . namque aer sui praesentia dum exempli gratia est similis febri velut aer calidus in febri, ita uetita intendit febrem via febre ita intensa ita aucta hauriatur pro pria indicatio, Praeterea est alia Gai aut horitas, . M.vl. ubi inquit in vacuatione sanguinis perpendenda natura ab initio, consuetudo, aetas, aer, affectus,ante huc sane affectum virtus. Ex quibus dictis colligunt, sed no ad- admodum prudentes medici in vacuatione

sanguinis ut indicantia concurrere naturam, consuetudinem, aetatem,aerem, affectum

virtutem, neque opinionis alia reddunt causam quam verba Galeni pessime intellecta. Hunc igitur locum ita intelligatis, loquitur Galenus de remedio vehementi sanguinem euacuate cuius materia est venae sectio cum igitur loquitur Galenus de remedio vehementi valido sanguinem euacuante hoc indicatur ab effectu. Et ideo Galenus hoc loco prop9-

90쪽

Hir RONYMI CAPI VAC E I proponit affectum in ratiotae indicantis, ut tantum affectus sit indicans nil aliud , quia

unicum tantum ess indicans Per affectum autem non intelligatis morbum, sed intelligatis peccatum quo sanguis allicitur, proponit autem Galen hoc loco virtutem dc dicitante flectu virtus; per laec significans virtutem esse praeferenda peccato languinis, quotiescunque caeteres in paria, ut suo loco cognosse elis, nam virius concurrit in vacuatione sanguinis, quandoq; ut permittens, quandoq; ut prohibes,ut si anteponenda peccato sanguinis, dum autem proponit Galenus naturam, ab initio accipit naturam, hoc est , te peraturam nativa, ad differetitiam asscititiae,

temperaturam natiuam vocat naturam ab

inrtio Quam temperaturam n a accipit in ratione indicatis, quia solus affectus indicat,&sola virtus in vacuatione sanguinis vel P mittit vel prohibet, qui valida ei mittit, debilis prohibet, quare naturam ab initio, qua e temperaturam natiuam accipit in ratione si gnimam festantis virtute vel debilem vel robusta, atq; ira est intelligendum de consuetu-dme, de aetate, atq; de aere Propter iuniores do exempliam temperatura natiua frigida sicca citiis num virtutis debilis, calida virtutis robustae, praeterea si aliquis assuetus est p-

ferre ven. e sectionem, haec consuetudo es signum vir tutis robusta: ad eundem modutas, verbi gratia, puerilis est signu virtutis debitis,&proinde prohibentis ad eudem mo-