장음표시 사용
121쪽
Cordus in lib. i. Diosc. sir fit, Glandis aut Avellanae
magnitudine . HUIC utrin errori occasionem priavit Davus Puus redisse Terentianus,omniaperturbans,Gerardum Cremonensim interpretem intelligo, qui cum hoc medicamentum ignoraret, nomen illi ex Graecis pro arbitrio indidit, tames legitimum Arabicum nomen in integro is non mutatum reliqui sole praclitisset.
Q V A auelli, lib. 2. ca. s. opinios erroneu qui Raellu error. nobis apsticon,aut Siliquastru pro Cardamomo Mauritanorumproponit, omnibus notissimum est.
rarijsssis in Dioscoridemscribit alis proterve in Ara ' bes inuectus, ore stonsum volo Nessi eius Melegheia ς'ζgbζx4 tam Cardamomum esse Dioscoridis siquidem ignota fuit Dioscoridi neque Cardamomum maius coloris est cineret ineque Nigella tertium idgevit quod in os Nigella, cinis haberi asserit, quandoquidem Nigella totis his prouincijs non nascatur. C Vi non multumsorte refragabor ijs qui Cordumeni Arabum, Cardamomu Graecorum cor ni. 6se putant quandoquidem Serapionis ct vicennae Saccolaa Graecis est ignota,vtisupra diximus Ouod μὴ Saccola Ptendum negent, quoniam Graecide eo nihil cripstre,non concedo nullis enim experimentis comprobatum est pleri se morba perutila esse eoi utendum censeo in omnibus composivionibus Arabum ct Recentiorum qui Arabes sequutisunt.
122쪽
rra AROMATVM MIST. aeeolra duo nascitur, manifestum est quorum alterum Carda-ν k- momum, ut vocant,maius est aliud minus, eiusdem tamenformae ct duntaxat magnitudine disserentia. saeeola de Oi a WV M autem censetur minus, quod, δε-
ratis est altera ur secundumsacultatem maius dici
PROVENIT utrumchin India, praesertim ν ab Emporio Calecut fissi ad Cananor, tametsi AEles etia lacu Malauar, et in Iaoama statur,notamen adeqcopiosium mel cortice adeo candido.
Saeeolis Mi L eius usus est in his prouincijs, siquide '' na cum Betre velatistupra dixitatu manditur, pituitassi caput stomachum expurgat, ct Serapijs admiscetAI.tizes .iibi. V M autem est quod Matthaeus Sylvaticus cap. III .fcripsi, Indos eiae radice aduersus ebris circuitus uti nascio in tuberibus quarundam arborum. Nam exili est admodum radice re ni sistum prouenit,solo ante ignibus perusto, visacitim evasecatur. Cordus in libr. i. Diosc. Cardamomum maius ficus propemodum magriitudine facit, nullus verbisuellana minus. Sed lib. .deplantis Cardamomum mediti Auellanae gradi aequale facit Matthiolus similiter Cardamomi conem ficus forma magnitudine exhibet chamaamen nihil aliud sit quam elegueta suo inuolucro tecta, quae sane inter Cardamomi vulgaris siue accola Arabit genera ex nostri Au Horis sententia recipienda no est. Pandellarius eius meminisse inuenietur cap. ii . in nostris autem exemplaribus apud Rhasin haud facile im
'Nullam huic similem facultatem nostra Pandectarit, qui Matthanis Siluaticus est,exemplari tribuunt.
124쪽
De Fausti in P. X XI IMPROBE faciunt quipro Finfel, Santalum rubrum substituunt, quodplerum Calio ligno rubro per mili adulteratur: est enim utrumque inodorum, ut in Satalo diximus Fauset verbo minoris emitur, nec adulteratum est, poteratifacile in Lusit ama δε- ferri cum alijs aromatibus,s aut Pharmacopola, aut Medici curios magis essent,id1 adferendum curaret. DICI Tu autem Arabibus Faufei tametsi corrupte svicenna hib. r. cap. 261 F1lfel dr Fufet tum etiam in Dosa et Melportabis Arabicis in Matiua Pac a vulgo, a Nobilioribu verio Areca,quo nomine tuntur Lusiani qui in Indi, habitant,quoniaprimu ea regio 'it illis cognita in Gu arateo De- an, Cupm: in Zeilan, Poag. in Malaca, man in Couehin, Chacani. A s C P vi plurimum in Malauar; in Gu arate iecan pauίa quantitate, i 1 duntaxat tu maritimis,sed laudatum, praesertim in Chaul, quod defertur Ormur, optimum item prouenit in Mom-baim insula, quam mili ex Lusitania dono dedit excepta emphyleus. Laudatur etiam quod in regi e Bacaim prouenit, atque id defertur in Decan cum eo quod in Gauchin nascitur nigrum pusillam, dum admodum postquam ccatumsuerit. Nascitur etiam in Malaca, sed tam parua quantitate, ut vix incolis sufficiat. Item in Zeilan magna copia, sed candidum, quod in eam partem regionis Decan desertur qua Co- ramaluco paret,ium etiam in Bisin a. Defertur etiam Zeilan in Orma Cumbya, ct in insula Maldi
125쪽
nas, fudi ledium. Et tametsi scribat Serapio libr. p. cap. 3 4 Arabiam non alere Arecam de media terraneis locis, ct magna ex parte intelligedum id est)nascitur tamen laudatased exigua in Do Dro Tael
locis maritimis Amat enim hae arbor maritima loca,
O mediterranea res uit, alioqui magna cum diligentia reretur, quoniam si ulu diebus eam edunt cum Mauritani, tum Moalu genus hominum id est, qui QR . Auit dixi generum achometisiectanturo etiam in ieiuni, cum a Betre abstinent. astuant enim
Arecam cum Cardamomo purgassi ventricussis cerebragratia. ADMM CENΤVR Fauset siue Arecae, eadem Fauni mi- quae stupra Betre admisiceri diximus:tames, Betreia' -
lidumsit, Areca vero igitio sicca. Sed is admisicetur Lyctum, quoniam trunch gingius confirmato dentes flabi sistomachum roborat, utile est aduem Mussanguinis reiectiones vomitus, ct alui pro uia. E sa autem ipse arbor recta fungosa materie o F ause histo, si, Palma luctu nucus Mosichata,minore tamen, aut μ' iuglandibus exiguis mili, intus duro, ct candidis rubentibu ch penu re sters,nou plane rotundo,sedalteraparte fili: quae tamen nota non omnibu Irecae generibus conueniunt. Integitur hicfructus inuolucro
admodum lanuginosio forissubflauo perquam militati sis,cam maturuit, ct ante quam ccatvi t. Immaturus vero,stupefacito inebriat editur autem immaturus a nonnussis, i, veluti inebriati olorum cruciatu nonsentiant. SICCATVM erbfructumsic parant. Coni
126쪽
Fauset praepas nucem Fauses in tenuissimas partes cum Lycio x-Π folio Betre cui exemptus t neruus masticant,velari in Betre diximus, ct priorem saliuam quae cruenta est expuunt,eal ratione cerebrum o ventrisuia expurgant,gingiuas et dentes stabiliunt. Potentiores ex Uec Lycio, Caphura, Ligno aloes, umbari momentoformas orbiculares uepastissos coponunt quos masticant.
SCRIBI Serapio lib. mp.cap. 3. calfacere, ct amaritudinis particeps esse. Sed cum degustani sem, nullum calorem deprehendi; verum cum infi-piditate adstrictorias acustalepraeditum esse comperi.
Dassi puto aut Serapionem hanc Arecam non nouisse, aut nouerit,eam nunquam degustasse. Aquas E, ea viridi aquam stillatitiam vitreis organis G
lici iubeo, qua maximo cum successu in bilios alui profluuijs utor.Sed arcanum id mihi hactenussuit.
Nucem Fausit cum suo integumento nobis aliquando communicauit Petrus Coldemburgus Pharmacop Ia,vir eruditus rei herbaria peritissimus. ΙNvENiv NTVR interdum alia nuces oblongaequet Faufei cum suo inuolucro magnitudine aequant, praedurae,& foris nigricantes,quae per medium sectae Nuce Dristicam mirum in modum aemulantur Forte Faufei genus erit, aut aliquid simile. Sed cum duntaxat vetustate exsucca videre licuerit, de eius gustuic temperameto nia hil pronunciare possum. Vtriusque iconem expressimus. MEM in 1 etiam Arecae Lud Roman. lib. nauig. s. cap. 7.in hunc modum Edere sueuerunt de reges magnatibus urbis Calecut loquitur fructum quendam cui Chosoli Faufei intelligit nomen est. Hunc mittit arbor
Arecha nomine,Palma non abs1milis,que cariotas gignit, e consimiles producens fructus.Mistent insuper contritas Ostrearum conchas calcis instar. Haec ille. At ridiculu
127쪽
LIBER I. 23 est quod idem lib. .cap. 2.scribit, quoniam quae sanitatis
tuendae cauia eduntur, praesentissimum esse vetaenum aia serat. At Sullanus, inquit, letho traditurus e satrapis Ouempiam,ad se accerlitum cui mors imminet, nudia sibi assistere compellit, moxq; edit nonnullos fructus, chψolis vocitant,ipstar nucis myristicae;mandit etiam quaeda herbarum folia, modo mali Assyrii,tambolis nominant, addit
etiam attritarum concharum itrea calcem, simulq; cuncta mandendo ruminat. Tandem in eum quem cupit Occidi expuit, persoq; eo,continuo mors subsequitur, presentaneo veneno vitam perimentemam ubi in hominem, ut praemisimus, expuerit contrita venena, intra mediar ho rae spativm perfusus veneno in terram corruens efflat
De Nuce Indica CAP. XXVI. V UL A M arborem fibus humanis aptiorem palma iminueniriputo, quam sit Palma Indica veteribus Gra '--'cis, quantum colycio, incognita, ct Arabibus fere ne
glecta,qui pauca admodum de ea scripserunt.
siatindi, quod Nucem indicam sonat: Serapio libr. mp. cap. 28 9 Rhastes libr. 3. de re med. cap. 2Ο. arborem ipsam Iaralnare', id est, Arborem nuci se Iarsnare. ram Vocatur autem vulgo ipsa arbor Maro, fructus Naret,quod vocabulum Nare comune est Per ssis Arabibus in alauar, arbor ipsa Tengama Tengamara,rinfructus ver maturuὀTenga sed viridis adhuc et frui: 'immaturus Eleni, ct Goalantia in alato, arbor can,Nilior, Trican,ipsi nux Nilior:ciu nos Lusitani nomen o RSμψ' quo indidimus ob tria illa foraminum vestigia quibus Cercopicteri, aut alterius milis animalis caput re- p fientat.
128쪽
aut Arundinisimilibus, aliquantulum tamen latiori bus flore Castaneae,materiesuetosa etferuticea. Gaudet arenosiosolo ct mari vicino , ut in mediterraneis hau facilesit reperire. Seruntur ipse nuces,ex quibuSenata planta transplantantur, or paucis annis adolescunt se fructifera iuniora sertim si diligenter colantur. Nam hyeme,cinere auistercore rigari volunt, a
te aqua titiores tame euasit, secus aedificiaplantentur,quia videntur sordibus 9 luto gaudere. MATERIE igni,cumstprocera,adplurima perquam utilis est, ita ut intersi in alassiua instula,
Maidiuam vulgo, ut diximus, vocant, ex hac arbore nauessabricentur,at 1 clauu,mala, veliso rudentibus armentur. Ex ramis qui in Matiuar Olla appe tantur, sunt adii etectio nauium tabulatas opercula.
Cocci duo PORRO arbores in disgemera distinguunt. uti Altera enimfructussere causa asseruat Alteru curae cogenda gratia,qua est vinum mustum hac auteolt, uti decocta, ab incolis Orraqua vocatur cura vero in hunc modum cogitur. Praeci sis ramis, ocula alligantur ad liquorem , curam vocant, excipiendum,quem ut ex altioribus ramis colligant, arborem conscendunt aptatis adpedes compedibus 9 laqueis, autforamina quadam in arborefacientes, ut commodius ascendere possint. Haec Sura destillatur aquae ardentis modo, vinumse extrahitur aqua ardenti per omniasimile, tetiam pannus lineus eo madefactus non secus ardeat, quanis aqua ardenti intinctu3 foret. Vocatur autem
129쪽
est Orraqua appellatur admisto stillatili sequoris
momento. E cura vel Sura ita enim pronunciandue gyantequam exstilletur, insolata, si acetumstis
interdum acre. Exemplo priore oculo si vulnus in arbore factum adhuc Suram exstitit struatur ea, solis astu vel igni densita, sacchari modo coit, id a iura. gra Vocant optima censetur q in alassiua infimia nascitur: ea non nigricat veluti ea qua in alijs regionibin gignitur.
T. I v nux adhue recensuevero admoducortice, Cinara,dum gustatur,saporem referente Constat tenera valdeo dulci medulla, qua inse coclusam aquam siuauemo dulcem habet fastidium non parientem,multose tempore durantem Orantis autem recentior est nux, tant eius liquorsuauior est, tu etiamedius cortex qui amygdala suauitate non cedit, editur ba nonnullis cum agra, cuiuspaulo ante meminimim aut cum accharo aut ex eo trito lac exprimitur cu quo coquitur Ort a non minussiuauis quamsi
cum lacte caprino decocta esset aut ex eo ciuium qiadrupedumue carnibus edulia parantur Carit illis cita. nuncupata Maturior verὸfacta nux, cotinet quidem etiam liquorem, sed non adeὸsuavem piprior, quisibinterdum acescat. v cari ista recentes siccata ato superiori comtice delibrata is confractae, ab indigenis Opravo Copta. cantur,deuehuntur se in Ormur, Balaguate, alia fregiones quibus rarioressiunt quam vi exficcari possutis aut in eas prouincia qita his omnino carent. Suauessent, ijshatimur tanquam castaneis ccis.
130쪽
Gratiores multosunt palato, quam qua integra in Iustaniam perteruntΗr.
oleum magna copia torculari exprimitur, nomodo adluefravi utile sed etiam; iro coqVenda aptum Duo ver exprimuntur e is nucibus oleigenera. VNvMex nucibus receni ibin contusis calida a se fusa aqua , quibus expresiis oleum aquasupernatat. Hoc Plimur adpurgandum excrementis ventriculum se intestina purgat enim leniteris ne aliquo nocumento,multi Tamariniarum expresitanem addunt, et utile medicamentum esse sepiussum experim. Si hoc oleum intestigunt Avicennalib. 2. cap. JO6. Serapio, lib. mp. cap. 228 chm id butyro praserunt , rectesentiunt measententia in eo vero falluntur, quod ventrem minus lenire dicant, quam butyrum. ALTER vingem olei id est , quod verius ex Cona exprimi diximus. Id praeter iam dictvi facultates,neruis admodum est utile Siquidem magnam hu- tu utilitatem quotidie experimur in neruorum contractionibus oe articulorum doloribus κntiquis hoc enim inunctum aegrum cupa grandi quae hominem ca
pere post imponinius, ibit dormireo quiescere con
calefactum imus magno cum adminiculo. An vero lumbricos enecet, ut ribunt Avicenna locis iam cita- tuo Serapio,nondum expertus um. Quod vero 7sam nucem eadem μίultate praeditamscribant, non
modo rationi consenum non est , sed ipsa quotidiana experientia manifesti num est eius su lumbricosgem . In Serapionu autem ub N. cap. aa 8.senteuitiam