장음표시 사용
151쪽
m. p. cap. ios quos Gracis Oetatis hac melius
nosse oportebat. CETERvM quod Calamus Acorum non', ne etiam Galanga, satis ex Avicena ct Serapioneprobari potest, qui tria distincta capitis de Calamo, Acoro, Gula ascribunt. Praeterea qui Calamum descri-buiit, aiunt eum in India nasci, quod verum est: ec enim in alia regione nascitur Acorum per non in Acorsi dum Europa nasii tradunt. Ital uobis ignotum est Acoru ibb. ' aut imaginari non potuimus quod Manardivi, Leonicenus ct alifanimaduerterunt. Omnibus sane Arabibus,Turcis, Cora senibus, ct Indis medicis ignotum est. Nam a sibiniora vocatus ut eum tremoris assectu liberarem, magna mihi cum illis contentiosuit de Acoro quid tamen essei storum etiam illis indicato no-1uisse grabico indicare nonpotuerunt,nis quod apud Turcosnseretur. PRAETEREA Calamus calidus ct ccus est in secunti ordine .scorum vero in tertio: GElanga autextro1 calidior, risuo loco dicemus. Deinde Calamuso corum cerebrio neruorum morbis conueniunt: Galangaver ventriculum roborat, alus disicutit, oris halitum commendat . Galanga item calamus medicamentasunt in hac regione ab initio cognita. in Occidesitem vehisolita. SOLEO tamen perpetuo cori loco Calamum geori Σ- substitueresed maiori quantitate, quὸd non adeo ex β'*ςψ ' faciatis ex siccet veluti scorum.
Nostrarum ossicinarum Calamus longe alius est ab eo quem hoc capite describi noster Auctor, quippe cuius
Calavius legitimus sit a veteribus desicriptus Noster verb a nihil
152쪽
i 3' AROMATVM Hara T. nihiInisi radix est, cum aliquantula interdum foliorum
particula. Cui cum omnes notae Acoro a veteribus adscriptae pulcherrime conueniant, Manardia aliorum sententiam improbare non possum,qui Acorum legitimum esse volunt. Adfertur ad nos ex Tartaria iituania, necnon in Posonia nascitur, quibus PrushuuorZecZ nuncupatur. Eo Germant, Itali Galli utuntur, aliumque Calamum non norunt. Solebat enim Antuerpiam lysi- pone aduehi Calami genus viali nostro similimum sed tetri odoris Taporis horridi, quae nota illi communis erat cum Calamo nostro Austori descripto Solam tamehanc ob cautam in usu apud nos esse deiijt; licet omnes aromatariimuit,esticacius,eo quo nunc utimur, fuisse aia firnient.
ILLUD Urmarepossum,multis plura aromata, maioriri quantitate, ct minus adulterata ad nos adferri miliorise emi, quam antiquitum ebat quod nucLusianorim nauigationibus Indiae nobis aperta sint, in 1 regiones qua aromata gignunt, longe cultiores
nunc int,quam Veterum temporesuerlint. I, eorum numero Narduin repono, qua legitima ct ne magonio ad nos importatur, licet intersi aut1 naris humore bi ascito situm contrahat, uisenio suaveolentiam illum amittat, qua initio praedita erat. V o C Aa vi autem Naratus incolisi nam Graecumo Latinum nomen notum est caligcara: A1ιicenna ib. 2. cap. 6 6 ct omnibus huius tempestatis
Arabibus cembiit, quod est Spica, ct cenabul indi,
id est,Spica Indica: eadem ratione, quam nos Dicam Celticam vocamus, illi cembul rumim appellant. Plaute corrupte Matthm Syluaticu cap. 6 O.
153쪽
Simibesct Sumbet protuleritontrum non est,cum Sambri is inguam Arabicam i oraritens malimus tempore paulatim corruptasuisse vocabula C UT E R vi nascitur ardus in Moctu Chirorprouinci s Regnis Delu, de gla, O me δ' cist igvicinis,luxtam. Gangem,quem incola Ganga appellant, ct sacrosanctum existimant, ita ut morituri regni Bengaea incola hoc umine mergis iubeant sed
pedibus duntaxat. Sunt in eo mine certa idolorum delubra, ad quorum cultu cateruatim confluunt Mercatores e Gu arateo regno Decan vagos donaria in haec idoti conferunt, inde redeuntes sanctificati, ut aiunt, e potius a cacodamone obsess. PORRO non fiunt diuersa virdi genera sed ν- ardivn nicum sitarat inibi notum est geniti, i scilicet quod F 'μ' ex iam memoratis locis adferri diximus. Prouenit quidem tu monte quodam qui altera parte Orientemstectat,altera Occidentem, ad quem scillae occidoresta est Syria multis regionibus ab India discreta. Sed
tamen multis alijs eius regionis locissataprouenit, nofacile enim 'onte nasicitur. Ner una praestantior est Naxdu sponastera Spicamve habet alia altera sit lo forem. ibi radix eststurgens suprasolum breuem sardi Ostiis virgulamstu caulem circiter tres palmos longum cu' longissimus, ath Eliu insi per virgulas matth breuiores in siumma radices pice pro sic tur,hemataper virgulas. Tali enim modo venditur in Cambalete, surateo Gogita, Alijsλ portubus marinis rude memcatores Arabeso Perse petunt potissmam tamen
154쪽
rsu AROMATVM mus , Nardussor INVENIT V interdumsordida puluerulenta, villis ipsus planta in stinem redactis. Emitur tamen a j quos dixi mercatoribus, ct eo puluere manus eluere intelligo. HAc nica Nardo qua iuxta Gangem oritur, quam1 in Occidentent exportant, utuntur medici cii indici, tum Turci, Perseo Arabes. Na quod ex ingentiprecio quo antiquitu teste Minio libr. in cap. 12 emebatur, inferre volant, nostram ardum non
esse legitimam, obiectioni mesatis re stodi1se arbitror, cum dixi India nunc magis apertas ct cognitas esse, quam tempore Punijsuerit, ct ipsa aromata malari copia ad nos adferri. Laeunae osci CETERvM sabulosium omnino iudico quod Andrea Lacu fluuin Diosioride lib. I. cap. 6. comenta-
jsscribit , ardi Uum apud Indos esse periculosium, quoniam ex ea a veneni quodda genus mortiferu, quod non modo haustum sed etiam cuti insudoribus oh - istbersium, hominem istico iustulet idi toxicum Pita
Ium vocari. Nam cum multi in India annis Medicinam exercuerim, ct non mod versatus V cum omnis generis medicis A aticis, sed etia Regibivo Priucipibusfamiliarissuerim: nsiquam tamen hoc Pistim
videre mihi contigit,aut eius nomen audire.
satieeh. Ii genus quod Sepulaeda Sallech ct Sattach ' appellat lesse puto quod ex Satiguam adfertur,celeberrimo rem Bengalaportuo Emporio ad . Ganais ostia. Cum
155쪽
Cum superiore Aprili Antuerpi essem,inter aliquot Nardi Celticae fasticulos plantulas quasdam inueni quae ad amussim quadrabant cum Diostoridis Hirculo,quem imul. libr. primo de remedica cap.τ describit, eoque Nardum
156쪽
Cestieam adulterari resert. Nam plantula est Nardo Cetiti ae similis, candidior tamen teluti ex viridi cinerea, sine cauliculo, minoribus breuioribusvi folijs, villosa ad modum secundum radicem tigricans, nulla odoris iucunditate. Folia premansa nullum aromaticum saporem reddunt,sed lenta4 viscida sunt cum Nardi Celtice tiad calida sint cum aliqua tamen adstri stione,& odore siporeque iucunda. Cum igitur hoc capite noster Auctor de Nardpex professo agat, facere non potui quin Hirculi meminissem,eiusque hic iconem subijcerem,quam nenio hactenu exhibuit. 'De Iunco od0rato CAP. X v I PII.
IVNCV odoratus in Ma cate e Calaiate Arabia prouinclis maxima equentia se abundantia ηascitur, veluti in Hi stania gramen vulgare quepa fcuntur animalia. HVIus graminis nomina Graeca Latina nori h tasunt. Ab incolis autem Sachbar vocatvr a nonnulHi,i, ea si per limis cachule,id est,herba istoria aut latio-ςbui nium idonea tames non negem alijs etiam nominibus apud Arabes in signiri. Nam Avicenna lib. 2. cap. Adhac. I98.eum adhar, Serapio cap. I9. adher appetant: quossequuntur omnes Arabici Perfici medici his agentes forem vero vocant Foca Nam quo Sylva-F ricus, cap. I et adclieris adhecarum vocari stri-bst, corruptasunt vocabula, Perfis, qui ad iam di Alas ctas p prouinciaspertingunt, Alas, quod herbam significat, vocatur, quo nomine per excellentiam ap-Herba MG pellari potest. Apud Indos peculiare nomen non es sor
; Σ ritus,si serbal H catensis appellatur. Sunt qui Pa
Mecha leam de Mecha nuncupent. Nec desunt quipastu Ca- melinum. molarum potant,nec immerito: sed taraen ameli ησ
157쪽
sint istis adeostequentes,ut hocgramen cum Ioribus omnino depascere possint. Se unt ibidem multi oriumuli, equi quos Arabisos vocamus Joues,caprae θω-
Me qua nihil auiapasiuntur quam hanc herbam ac
DEFERT v quidem in Indiam anusium me-dumn Uurpandus Maxima tamen cum copiapersa-fisulas colligatu in nauibu adsumunt equarj mercatores ut equissubsternant, estercoris uri pedore ossendantur. Nam simulat1 maduerit recente ub- sternu er madidum in mare abjaunt. Sed is valita fasciculos aliquot secum aduehere solent, quos deinde in India vendunt. Memini in insula Diu , tu emis Insula DIn. se multos Iuncisa clauios quos in Lusitamiam cum a
uis aromatibus mitterem. nullam tam florem τι - re coligit. Sed nec aliquo in precio ab incolis habetur,
cum geussit rudis oluestris. Nut Lus est huius usu apud istius regionuineolas sed nos duntaxat 9 Medisi Arabes ier-s, eo utimur. Ipsi indigena eost osua iumenta I
v mc ad Auctorum qui eius meminerunt δε- scriptiones veritamus. DIos CORI DE s sis. I. cap. Is.laudat in um ex Nabathaea,proximum Arabicum, quem assi qui Bablonium scant, pessimum ex risiadi erri cribit. Floris,culmorum. dicis bessessium. Eugen si eum qui manibus canistisando rose odorem emittit. Scio in j quassitura enumeraui prouincijs quaarabia nomine comprehendunturprou ire. An veris
158쪽
is AROMATUM H Is Ita Nabathri in Nabathasgignatur qua a Nabaioch m Γιη potesenominata, prouincias Arabis Iudaeae conteriamina diligeter percontatussum a messicis qui in Aleia rusalem, Galitia, alijs1 vicinis prouinci, versati Grant Sed illi re stonderunt, eum quo istic terentur, ex atro aduehi. Interrogati ver an in Cairo nasceretur,an autem ex Ida cate adferretur ignorarestinxerunt, quoniam medicamenta interdum ignota manerent si indigenarum negligentiam. Qua cum audirem, inquirere non volui num Babylone naster
rur,tamet fleri posse putent,ut gignatur. C, Moer Diosorides Africanum improbet . non oportet nos admodumsolicitos 1st in eo inuest gando, praefertim cum non adseri erit qua Asticae
Iunci flos regioneproueniat. Defloribus autem, cum meam,
tum reliquorum medicorum negligentiam agno . qui non iubeamus eum aduehi. Nostra etenim culpa factum est ut eius Uus desierit. I, medicamentu odoratis, Dioscoridem incertis comparationibus plerunque uti video,quemadmodunso in hoc Iunco. Nam tritus, iucundum quidemsti-rat odorent sed Rose haudquaquam. Iuneu, to Irum C VI odoratus, ct Cornelio Celso Iuncis tunda . rotundus vocatur, ad differentiam lanci vulgaris, Cyperisue lanci triangularis sed minime in eam aiatitudinem excresiit qua Iuncus est. AvICENNA libr. 2.cap. 198. duo eius genera constituit alterum enim Arabicum vocat, quies odoratus. Alterum in Agiami natum, per quod
159쪽
ridis testimonio, Iuncum fructum proferreni sero Avicennae labet, manifestin error eg, cum Dioscorides iis planta μ' fructm meminerit. Pa o libr. simpl. cap. 19. ex auctoritate linci hist Bonifau scribit Iuncum habere radicem Chuteiri milem, latiorem tamen 2 minoribG nodis cinctam, mul statimulos praeduros proferentem,quifructum proferaisimilem oribus Arundinis, graciliorem tarmeno minorem simul re in uno e stite multas plantas nasci. Huim radix adeo milis est Chutem , xlsub eo vomine a nonnullis a edetur, quemadmodum initio dixi. MATTHAE V Syluatictu cap. I 2 decem annis conseruari asserit. Credo insccisis mediterraneis regionibus multo tempore conseruari posse, Em humiditate non abundet. Sed in huivi prouincia maritimis, paucis annis insua odoris ragrantia constr- raripotest. OD ad Brasauolum se Monachos in Me-fuen commentatores attinet, docte illorum argumen ta refellit Matthiota, Com in Diosc. libr. I. cap. 16.quare superuacaneum esse iudico quidquam j addere. Satis tamen Monachorum in Mes dist. I. cap. 47 Monaehora oscitantiam mirari non possum, qui Galangam Iunci taxantia. odorati radicem esse contendunt, cum Galanga in China nascatur, quae bis mille fere leucis ab Arabia abest, ct plurimum ab Iunco odorato disserat tumfo-lijs um radice. nec nisistaproueniat Galanga,que- admodum calamin: Iuncu perostonienastatur, necferatGr. Diu
160쪽
136 AROMATVM HI ST. Diu vel Dio insula Oceani Indici aduersus ostia si mi aridi quem incolae Diu appellant Ita est, eamque
Patitan Plinio dici puto Continet verti ea Vrbem mercurialem potentemque admodum, celeberrimum quendam portum,quo confluunt negociatores Veneti, Graeci, Thraces Quos Rumes vulgo vocant tersae, Turci, dc Arabes.
mulam ' Quid per Chulem intelligat noster Auctor,haestenus scire non potui,tametsi diligentissime perquisiverim nisi forte intelligat gramen siue herbam vulgarem quam Greci πύαν vocant. Nam a quibusdam Haxis cachule nuncupari ait, id est,totoriam herbam. Et Padectari cap. 48. Chutem herba capillaris est.
De Costo CAP. XXXV. MAGNO ΡER commendatus a veteribusfuit Costus;at nec nuncsua laude caret. Sed cum Graeci omnes tum Latini, tum Arabes, plura elingenera constituerint actum est, magnas orta di stulatio, an legitimum Costum habeamus. Plerique negant, se radices vel in Hi stania, vel in Italia natas pro legitimo Costo in Myropoli si tendi aiunt. Ego peropum in ea opinione, ut unum duntaxat Costigemu 6se credam, cuius nomina primum proferam, deinde delineatione, postremo sum medicum indicabo. costus, Cost Esa ergo Costus dictus Arabibus Cost: in Gu- M ,Ρ ',' Orate, Vplot: in Maiata,vbi eius plurimus est,su , Pucho, d inde vehitur in Chinarum regionem. Graciis Latini ab Arabibus nomen mutuati sunt. Nam quod Serapio tib in cap. 33 8 Chost appellat, corruptum est exemplar egendum1 Cast: ct quotquot Cassi conuem Arabes, eam in Cast, nunc Cost, nunc eba COHyomini.