Aromatum, et simplicium aliquot medicamentorum apud Indos nascentium historia : ante biennium quidem Lusitanica lingua per dialogos conscripta

발행: 1567년

분량: 272페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

re limit implent, varijsque plumarum generibus supernὶ exornanti.deinde thferiori parte pertusum bacillo adaptat quem terrae infigunt Huiu simodi fructus binos aut ternos in singulis tugurijs seruare magna cum reuerentia apud eos coris est. Existimant enim,cum huc seu tum quem Maiaha, ω maiah nuncupant manibus pertractat, cre Mahala. pitantemque ob mili j grana iniecta audiunt, cum suo se

Toupan, id est, Deo sermones conferre, atque ab eo quasdam responsa accipere, sic a suis Pauli Diuinatorum g nus est, qui sussilia heroae Petun,de qua nos alias, 'uia busdam obmurmurationibus illorum amaralia diuianam facultatem tribuere perhibent persuas . Oviso. lib. Indicat historiae t. cap. 4 suum Hi uero tetras,llabum destribit in hunc modum. Higue Oar Hiauere. ores praegrandis, veluti Μorus nigra Fructum isti Cucurbita rotundae, interdum vero obsonsae similem. Sed

qui rotundus est,summa rottinditate spectatur: Ex eo p tera et alterius generis vasa conficiunt. Materie est robusta atque apta sedibus, subtalijs, ephippiis, aliisque ope-tibu fabricandis mali etenim medica aut punicae materiam ess edi eies. Cortice facile delibratur. Folio est oblogo, angusto, per extremum latiore, a quo ad pediculum sique paulatim angustius fit. Indi nonnunquam prae liorum fructuum penuria hoc vescuntur,hoc est eius carne quae cucurbita carni chm adhuc viret similis ς' CONtici color orma Cucurbitae Maximus eius fructus libram aquae continere potest: minimus vet,pugnum magnitudine non excedit. VuIgaris est haec arbor in Hispatiiola,reliquisque insulis,dc huius Indiae continente.

232쪽

vAasAηAt v re Ax3og ORY1. CETERv huneliusum, quoeunque tandemn amne appelletur, qudd rarus esset peregrinus, non negligendum sed huic nostrae Epitoma adijeiendum putaui in gratiam studiosorum rei herbariae, qui eum Col- debergo quo mihi communicatus est, acceptum serent.

233쪽

LIBER II, 229

P co apud me seruo ex huius fructus aut liuic similis seminibus,quibus exempta est medulla lora duo filo xylino contexta alia item bina e fructu quodam angulo . Constantver,singula lora duplici aut triplici filoruxylinorum ordine reticuli modo contextorum, e quibus P a depen-

234쪽

dependet vacui fructus eo quem exprimi iussimus modo. His Canibales ad crura alligatis in suis saliationibus uti RIent,quemad Nodu napua inuritanos atque etia Hispanos notarum et tintinnabulorum usus est: mirti etenim Zantum hi fruetus ex mutua coli sione tonitum edant. 'ps erroris mi urat Theuetus cap. . Singular. Americae in hunc modum.

235쪽

AriovA nomen est arboris fructu venenos dilethali,magnitudine vulgaris castaneat, candido, forma iateram Graecam Δ.repraesentante. Huius nucleus praesentissi inum est venenum, quod alier alteri in mutuis odijs dissicijs, praesertim vero viri uxoribus infensi, aut contra uxores viris indignatae propinare solent. Peregrinis sane nullo modo eum fructum recens collectum communicant, atque ab eius etiam contactu liberos suos arcent, nisi cui exemptus sit nucleus Eo etenim exempto, fruetupro nolis utuntur,quas e cruribus suspendunt, tantumq;lbnitum edunt, quatum tintinnabula aut notae nostrates. Arbor ipsa Piri magnitudine, solio ternos aut quaternos digitos longo, duos lato, semper virente:cortex ligno candicans. Recisi rami luccum emittunt Iacteum. Arbor pra cita teterrimum spirat odorem quam ob causam nullius

est usus,imo ne igni quidem struendo idonea.

De Mangost nc CAP. XII. SED ct inter celeberrimos huius Indiae fructus Mantostm,. recensent quendam angostans incolis nuncupatu,

gustu suauitate commendabilem . Eum exigui mali angostans aurei magnitudine esseserui cortice cinere, alij e vita P wψ'ridi nigricante pulpa qua malorum aureorumpulpae similis t eiqia cortici non adtareat. Nasci TVR hic ructus in pusilla arbore, Maso vulgari misi. Folijs est laurinis soribu luteis. Huc stuctum dulci fimum esse perhibent, non tamen adeo, ut sua dulcedine nauseam moueat.

De Iambos CAP. XIII.

MAGNA apud Indos inaestimatione est is structus cuius nunc mentionem facturisumus pyimum e Muluca ibi plurimus vascitur 9 paucos ante annos huc tralatus.

236쪽

232 PLANTARUM Hara T. lambos hi Eset autem ustuctus oui asserini magnitudine, aut paulo maior,colore ex candido purpurascente,pulcherrimo,odore rosaceo. Velor verius dicam similis est hicfructus magnis Gallis recentibin qum poma de Cuquo nuncupamus cum in odore, tum in colore:

gustus uisiimo,sed humido. Vocatur in Malaca uicto hac regione Iamb0s. ARBVscvLa ipsa in Prunt magnitudinem surgit ouaferens magnam=militudinem habentia

cum cuspideferrea maioris alicuius lancea,viridua, pectupulcherrima flos ruber odoratissimus, gustu acido Firmis nititur radicibus hac arbor, quonia admorambo post unafructifera est. Post quartum enim annumfru- Φαὶ 2 ffeni est necfemel duntaxatfert in anno ut plerasse omnesfere arbores ,stolaritasingulis annis xotios μῶtfructus. CONDIUNT V tu fructus,tum ores, a que ita asseruantur.

Nisi noster Auctor Gallasillas maiores, quae in Robore passim per Hispaniam Lusitaniam nasicuntur n-telligat per Bugustias grandes, quid sibi velit, isnorare

metateor. Ceterueas exigua pila palmaria maiores nunquam vidi, colore pulcherrimo rubicantes dum recentes sunt, odoratas.

De Cydonijs Bengalensibus

APpELLAVI Mus hunc ructum Lusitanica in melo lingua Marmelos de Begalaudeli, Mala cydonia es e Mala,quoniamsaccharo conditaprimu ad me perutasum e Eengati,cum hac inscriptione tisia lint

237쪽

aduersus alui profluuia. Intellexi autem ab amico, qui frequenter in proxima,pluas venationis causa excurru, huncfructum non modo in Beligata nasii, sed eius multa arbores in continenti huius prouincia inueniri. C UT E R V M legitimum huius fructus nomentum in Bengala, tum in reliquis ubiprouenit regionibu ,s Sicisoles, ct Beli Sirisoles quidem nomines sol O,sς- vulgo cognitus est, Beli vero nolnine medicu duntaxat, qui insubscriptis hoc vocabulum scinuenire

aiunt.

Ex vero ipsa arbor olea magnitudine, aut am Beli hist plior oli, Pesca mali, eiusdem idoris oribus paul cis statim deciduis fructu per initia tenero, colore ex viridi nigricate,cortice tenui, magnitudine exigui mali aurei sen sim vero maturescesfructus auditor l, donec, iam plena maturitatem consequutus, in Cydoni, mali magnitudinem euadat; cortex autem densatur,exsiccatur, indurescit veluti putamenucis Indica quam occum Pocant. FRucae maturo pulpasiue medulla eximitur, quam in laminassectam saccharo condiunt. Autet ne adhuc ct immaturus muria asseruatur in v um Si Gu aratenses medici tito fructu Beli faeis tenero adhuc ct immaturo, aceto vel accharo condi-- to ninueteratis aluiprofluuijs stendis adstrictione enim illam semper construant tames matura cy

donia.

RET uti mihi Clarissimus vir Dimasso que Dimas Bos

238쪽

234 PLANTARUM marar medicinam aciens e,cum castra Illustrissimi Princiatis Domini Constantini in India pro Regesequereturm Iasanapato, magno ct admirabilisuccessu sum esse inprofliganda dysenteria qua uniuersium eius e

recitum affligebat, cum ad manum non essent Uitata remedia Etenim nunc ex huiusfructussucco se charo millam parabat quam agris daret nuc pulpam eius emplastri modo ventriculo ct aluo applicabat gnodo pulpam saccharo exceptam ut in cydonjssolet, agris exhibebat interdum fructum alsum inspersosc-

charo nonnunquam cortices exempta pulpa decoquebat, at id decoctum per clysteres injciebat similem vero effectum prabebant, qualem batiustiorum aliorum1 adstringentium medicamentorum , quibuyris solemus aecocta praestaresolent. AT flentio praetereundum non est quod eadeω- 'asiequenti contigisse refert. Dederutfruo Aethiopi bina huiustmodi mala assanda, ut ea cuidam militi dysenteria laboranti edenda praeberet: verum, dum assantur ea crepuerunt Vach pulpa Aethiopisfaciem p ctus et brachiasic adusiit, ut puluere tormetario Uulatus ideretur quod contigisseputo obpulpa letorem Oisciditatem simul or adstrictione, quasemesaccensa vehementim Prit, quam sicca aliqua matcria, quemadmodumserrum incensum magis quam unuausupamirere videmus. De Carambolas CAP. U. FRuc Tvs est in Goa magnitudine minoris ouigassinacei, in quatuor,viaidetur,partes distinctus auefiens,

239쪽

V La 4 eius in medicina usus, praeterquam 2 ' quod infebribus quotidianis exhibetur ict ex eius uoco, cum aliis idoneis uni collyria ad oculorum lippitudines utilia. P QV. bene sapit bicfructus praesim sim qui vinosius est. Saccharo conditur, gratisiimus,spalato. Eo vero uror brupi acet Piso.

v c Aurum hicfructus in Canara Bor in De- Bor Ber, canter in Mulso Vidaras praestantior quidem no Vi4M- fratri, sed ei qui in Balaguat nascitur bonitate ce

dens.

Atius alio uauior est sed tamen aliquida L frictoria facultatis retinet, quoniam nunqua ita maturestit,ut commodie exsiccari po it, quemadmodum is qui in Anafegua prouenit. Hanc ob causam, expectorantem facultatem obtineremo potest ut i ipha, e quibus si rupum conficimus. Sed cum alijs esui aptis malis careamus uti fiunt camue se glanis dictae, commendantur hi apud nos. D rarbor a Zidphis, magnitudine Mabri eiusdemq)folijs,minus tamen rotundis verum Lo-

nihilstinosa est.

De Ambare CAP. XVII.

Fris c est hic in India, in bare vocant, Ambam,aucis magnitu lae,nullius in medicina Uus. Sed eosiolant

240쪽

136 PLANTARUM HIS T. lent cibos condire, utpalatogratiores reddantur m turus enim odoratus est, gratimi aciditatem retinet. Cartilagineo quodam integitur cortice,viresente dum immaturus est,at in maturo'luus est color.

Lud Roman.lib.nauigat s cap. s. hunc fructu Am- Amba. nominat.Est item,inquit,alius fructus Amba nomine. Magna. Eius caudex Maria dicitur, similima est arbori, frequentesque,vt Piro fructus Js iuglandem nucem e nostris enfingit, cum iam sunt ab luti Quum maturescit, futui, iusdemque splendentis coloris est. Intra corticem occultatur fructus,ut amygdala aridae Damasceno,gustu suauior es fructus conduntur in cadis ut apud nos oliva sed sunt longe meliores.

A saeuas istonte frutex quida in agris Myrti essgie,se olijs Arbuti Ferti fructum maioribus obuispersimilem si ustu admodum adstringentem,

Iambolones incola Iambolones vocant. Muria conditur oliuarumodo.

C UT EAE V M neque hicfructus nessi Iaca a modum salubres ab huius regionis incola astimantur.

Atindonet. IN hac regiones fructus quidam Brindones vocatus Issoris aliiquantulum rubitat, intus perosanguinis modo rubet:gustu admodum acido. IN v ENITVR interdumfom nigricans qui color maturitate conciliatur 'nec adeo acidus plisuperior,qui tamen non minus quam ille inim rubeat. M vLTonv M palatosapidus est hic ructus, meo perimin Gob nimiam aciditatem. Eo tinct

SEARCH

MENU NAVIGATION