Aromatum, et simplicium aliquot medicamentorum apud Indos nascentium historia : ante biennium quidem Lusitanica lingua per dialogos conscripta

발행: 1567년

분량: 272페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

ncia

P L si igitur creditum est a Veteribus, Ada Adamas cry

mantem Cystallo in rasitio mallet ictu nons naseitur. sed hircino duntaxatsanguine rumpi rasertim lex quorundam sententii hircus prius apium aliasse diu- reticas plantas depastatura nui bibat. Sed nec Ma A , Ma

gnetem impedit quinterrum trahat. Nam saepin tu ζα ι experiri volui,stogmentum 6se deprehendi quemadmodum ct illud,quod de Adama; ite capiti mulieris ipsa inficiasiuno toferunt. Etenim in amplexus viri dormiens ruet, fidelis tusin Iabes ejus pudicitieis

istuta naritum auersabitur. FABULosv metiam est, quod Adamantis Milumb Adaciem planabo obtundi putant, propter argeti vivi cum bis si 'plumbo commixtionem. Nam quemadmodum ferarum vincito reliqua metalla sic etiam plumbum eademfacilitate penetrat,qua napum penetraret. I La vi verospiu expertussum in Adamami bus exquisitis,ex mutuo attritu*glutinari,utfacile separari non positnt. Sic etiam Adamantem vidi,vbi incaluiset estucas trahere nonsecus ac electrum. Ni Laa v s autem est in medicina psius,tametsi Adamas nul- inuenerim medicos indigenas, qui eumn perfringam in surini cum injciebant ad constringendum calculum. Per os vero amplius non exhibent, quoniam erronea quadam persuasio in vulgus peruasit , deleter facul Adamas de ratis egetai introsumatur Adamas obsuam tenuitate ς ς δ εις,

ct penetrandi vim, qua intestina perforaret scilicet: cuius opinionis etiam video esse aliquot e recentioribrumescis.

202쪽

rdis AROMATUM Hara T. Sin D, ut dixi,erranea spersuasio. Nam Aethiopes Lapidariorum seruos noui, qui Adamantes deglutierint, quos quum requireret domini, tandem verbe

ribus egregiec fera se deglutivisset a fistunt eos h

deinde cum recrementis eiecerunt , in aliquo nocu- menso. Id ego testaripos LAZini,hil, AT insicobem tritus, inquies, venenum est, quρ stobes dese' nimis stomachumo intestina perforat. Imone-

talis non est. qaaqram eumI be attrahet adsestomachus; at sua grauitate celeriter ad inferiora descendet. Et mulierem quandam scio, qua marito antiqhad enteria laboranti, Adamatiuescobem per multos dies propina- sit ne aliquo detrimento, donec medicamento Iqtiesreiterato Hsus abstinuit praesertim cum eius uxor a medici intestexisset frustras laborare non posse enim maritum hoc morbo liberari. Is igitur multo post temporesublatu est , cumscρbeati multis ture diebus

1 o Mangelis, id est septingenta grana, siue unciam eum drachma,scriptulis duobus 8c granis quatuor. Nam mangelis, ut ante dixit noster Auctor, quinque grana pendit. De Smaragdo CAP. LVIII.

RARIOR preciosor est Smaragdus,eims lacu natalis vix agnoscitur; nullis remanentibiinfragmentis e propter raritatem, etiam ea auferentibus negociatoribus. PORRO Smaragdiu appellatur Pesso Indis Paebeeaa Pachee, Arabibus pero Zamarrui, non Zabar et, Mroi risulatu Serapionuibr p. cap. 384 codex, aut Tabam

203쪽

rent.

C UT EAE V M plurimum haminantur, qui in Electuario de Gemmis Smaragdum prascribi putavi,

exinimantes per Ferugegiumaragdum intestigen- πφη fidam: ignorant enim illi linguae Arabica proprietatem, o ipsius Messe mente non intelligunt. Praeterea Mesue codex Arabicus legit Perugegi de Elect. dist. I. Et Peruetegi. quoniam magna est, ut aliquando diximus,apud Arabes inter P. 9s.literas cognatio facilis fuit lapsius Librari uti ro P .reponeret. Esa vero Perugax Arabibus Turches nostra, Perura .est

qμη plurima tota Persa nascitur. Ndfuit igitur Me VR 'φί- sue mens ut Smaragdus eam compo sitionem ingred retur, tames cotrasentia Christophorus de Honestis eius interpres sed Turchesam voluit, quam omnibus Arabum compo sitionibus injci oportet,quae habent Feru egi. Nam apud Mauritanos eius est in medicina

usui sied apud Indos minime.

Idem suboluisse videtur Bellunensis in eadem compasitione Electuari,de Gemmis. De Rubino CAP. XLIX.

204쪽

2oo AROMATVM HIs ricis ανθραξ, Latinis Carbunculas vocatur: nqn quod in

tenebris stlendeat fabulosa est enim impersuase)sed

quod eius nitor vivaciors ceteris Dicam tame quod a Gemmario quodam audiui Emerat ille aliquot nobiliores Rubinos ex Zeilan insula delatos, sed minutio-R res, quales ijsunt quos vulgo Rubinos de Cossa vocamus id est, qui vigenisimul emuntur. Hos cum e mensasustulisset, latuit unus inplicisstraguli quo mensa

strata erat Noctu in tenebis animaduertit quasi ignis scintillam quandri in mesa. Accedit a mensam, a censa prius candela inuenit exiguum Rubinum, quo

sublato nullam postea in mensascintillam vidit. Non me latet egociatores plerunque huiusimodifabulassiis dictis admiscereselere sedpenes eum des esto.

Cati,dies . CARBUNCULUM UItur appellabimus,cuius ruborfuerit stlendens ct elegans, ct qui erit viginti quatitar quilatum ue caratum ut vulgo pocat. Eiustmodi ego pidi apud Magnatem quendam in De. cam, qui cum mihisamiliaris esset, ostendere tamen non voluit, ni si prius accepta a me de Regi eius regionis non indicaturum quod eum haberet. Censebatur vicies mille Lotanicos aureos valere. Ipse tamen anus acri dominus affirmabat se emptusex auri manus, qua quinque Lusitanicas arroba efficiunt. 'alasias. SECUNDUM genus est quem Balafium o-cant, aliquantulum rubens. Vilior hic est. Diuellus. T EAE TQ vi genus est vinellus appellatus magis hic rubet sed tum epilior est,quia non habetθθη--rem illum legitimi Rubini. INVENI v xxv cct candicantes. Sunt alij

205쪽

ex purpura candicantes, vel, ut verius ditam, colore cerasium mature cens referentes. Sunto qui media parte rubent, altera candicant. Alij media ex parte Sapphiri,altera Rubini. H, I v s parietatis causam, feri puto ab ipsa Rubini origine. Cum enim Rubinus influa rupe aut sedina recens generatus est,candicat deinde maturescens ruborem adquirit qui rubor cum temporu diuturnitate concilietur i, ut qui ante mali ritate eruti sunt, nunc candicantet, nunc ex rubro languescentes con sticiantur.

O M ver Rubinus ct Sapphirus in Rubinus eadem fodina nasci creduntur, fit interdum ut altera ea εαμὰζ parte Sapphirum repraesentet, altera Rubinum qui, na genera cum elegans est, ct caeruleu colore cum rubro aequaliter permixtum habet, vocatur a quibusdam incolu Nilaeandiu Nilacandi, quasi dica Sapphiro-Rubinum uisui μ' v σας Arabibus uersis Rubinus nuncupaturaactu huius regionis incola manica appel-

lant. Ieg. Lusitanica Arroba constat triginta duabus libris: hoeqst fere modij quinque Italicis, ingens sanegemmae pre

ctuma

De Sapphiro CAP. L. G E M M A est Sapphirus qua vili emitur: cum tamen ob eius elegantem curruleum colorem, cuius ast cru oculi mirum in modum delectantur, magni deberet 6se precij. Vocatur ab incola Nilaa. Nilia.

206쪽

mphisiam Alterum verb1'lendens,quo genus vulgo Sapphi uire q*' aqueum vocant. Vilior hic est, ct interdum coloris cuiusdam a mixtione Adamantem ita aemulatur,ut no- nullos plerimquesesesierit. INVENIT V utrum genivi in Calecutae nano ct rariis regni Bisenqua locis. Praestantioresti, M is, ex Zetu'asseramur mmum rara laudatissimi ex αIesu. Pegu. T Aia Tria veryadeo oculis sit grata haecg ma, nullius tamen quantumuis magna, o vividit loris precium miti Lusitanisos aureossuperasse iη-

uenietur. De Hyacintho&Granam CAP. LI. yaeintha si 1 sunt his preci cum Hyacina iii thra, tum Granatus, quos volunt nonulli ex Rubinο-rum 6se generibM, Hyacinthum uescentem Rubinum appetantes, Granatum vero, nigrisantem Rubinum. NAs CVNTVR autem ct in Calacut, ct nanor Granati etiam toto regno Cambya ct Bala

ruate Hyacinthi veroo quibusdam Luisitania locis prouenireferuntur,ut in Belas non procul Ost pone, o multi Hi stanti locis.

De Iaspide AP. LI . . rini viridi, INvENI Tu D stidisgenus viride, ex quo rasa Murrhina conflantur Porcellanas vocant cideo vi' ' rentia,ut ex Smaragdo conflata videantur

207쪽

hi propositumsuit venale ducentis par nons sue au-kilii . rei H 'auricis cuius, si ex Smaragdo conflatumsuisset, millesimum partem eo preci pix nancisci potuissem

De Alaqueca CAP. LIII. INVENITVR in Batigate Lapidis quoddam genus quod AbcFeca, Arabes Uequi vocant, cu Alaqueea.

ius libra minui agmentis expoliti regali Castellan Ρ' emi potest anta est vilitas. Huius tamen virtus reliquarumfacultates exuperat, quippe quisanguinem

νndequaque ratem ilico stat.

De oculo Catti CAP. LIIII. LAvDAT 1ssIMI inuenjuntur in Zellan. Nonnulli etiam ex Pegu aduehuntur quos eo deferri rumor est ex regione Aramaa. Mi L co maioris is est apud Indos precii, quam quiu earia in Lugitania Memini enam quedam eo missi qui Dic matur apu. sexcentis Lustanicis aureis aestimabatur. Sed cum in IR RLu sitania duntaxat nonaginta aureos aestimaret, huc relatus eo,quod nunc dixi recto venditus est.

PERSUADENT 1ibi Indi, eius qui hanc gem 6 Σ' Αmampossidetfacultates no posse imminui,se emper incrementumfacereo augeri. Dc o ero quod expertussum referam Linem

208쪽

pannus ita compre spus, ut ipsius Gemma meditullit sue oculum tangat,nusto igne pripotest.

3 sudoodi Hunc Cardanus lib. 7 de Subtilitat. Pseudoopalumlus vocat:de quo,tum etiam de alijs gemmis illeibi musta.

De lapide Armeno CAP. LV. Mix TV est hic Lapis ex caeruleo ct diluto via Hager a ridi. Appellatur Arabibus Hager arminio est Lm pu Aitae pi Armenu . Interrogati tamen Armeni, an apud eqsnus nasiceretur hic lapis,irmare non potuerunt. Sed Turcio Perse medici rixerunt exigua quidem qualitatessu se vidisse,verum ignorare, num ex Armenia adferretur,nec ne fiunt mustos inueniri in Virabado umbe celebri regni Balaguate. H o C lapide melancholiam purgant Mauritani medici. Sed tamen experimento didici,segniter admodumpurgare.

De Magnete CAP. LVI.

Tabulae de FABULosv M liquod nonnulli de Magnete URS scribunt, idelicet ea naues quae Calem commeant, clauisferreis non compingi, obscopulorum e Magnete lapidestequentiam, a quoscilicet attraherenturis raperentur nauessiferreis clauisfabricata essent. Nam ct in Calectit, toto eo tractu plures inueniuntur naues clauis confra ferreis,quam ligneis. Verum quidem est in Maldiuis instulis naues ligneis clavis esse extructa3jd autem obferri penuriam potius,ct quod minori constent , eripulo , quam quod a Magnete bi

209쪽

C ET ER vi Magnes ideo semini a se haud D MM quaquam trahit,quod in eademfodina nascantur,aut foue,. eorumfodinaesint contigua,veluti quidam existimat: quandoquidem Magnes inuenitur ijs locis ubi nutam ferrum est.

S, qui putent Magnetem adstferrum trahere, ob eamfacultatem quamferro communicauit, qua ad Magnetem feratur: eam1 ob causam Magnetem non maioris e seponderis etiamsi multumst rum isti addatur, quam cum exigvaferri quantitate in bilance potum. At nos contrarium plerunque e pertisumus. Si o nec deleterius est hic lapu, quod nonnulli vo Magne, nouluerunt. Nam tradunt huius regionis incola, Magne di ' ς Riem pauca quantitate sumptum, adolescentiam con seruare uua de referturbenior Rex Zeilan patinas ex Magnete i iis conficiun quibus cibus eius coqua tur. Hoc pse ui mandatum erat negocium, mitiase gnete.

firmauit.

v mc superest ut de Margariti fribamus,qua

non modo ad decorem, sed etiam ad medicamenta e petuntur. PRAEGRANDE Digitur Margarita, Triones iam Latinis dicuntur quoniam vix duae reperientur magnitudine gurao nitoresimilis Minores appellantur Latinis argarita simpliciter, Arabibus 9 Per '' U psi vitiandis oti, in alauar Mutu, Luptam Mutu, Ali

Aljofar, quod Arabicesionat de Iuliar, is sportus: Σ

210쪽

ros A ROMA TvM HIS T. in mari Per co, ubi laudat imagenerantur. Nam meis Barem, Catisa, Camaran, alijssi huius maris portus eas laudata mittant quia tamen nostris notior fuit initio hicportus ab eo nomen Margarita indiderunt lingua Arabica Aljofar. Margaritae H imi etiamst ut illa Orientales appellantur, O q*' quoniam hic sinus Persicus Orientali si scum ηρ-sra Europa conferatur.

Margaritaru GENERANΤvR etiam Margarita a promontorio Comorim, adins,lam a s Zeitin qua captura opiscatio Regis Lusitania est)sed minutiores maxima ex parte, nec cumsuperioribu conferendas qua magnasiunto mitii dote absoluti fima ideo, etiam

xiliori emuntur. G E N E R AN ct in instulaturneo, qua tametsisinigrandes forma tamen elegantia asuperioribus vincuntur. Sico nonnullas Chinaruregio mitistit, sed viles. GE R Υ est etiam in nouo orbe inueniri, e rum nulla ratione cum Orientalibus sunt conferendae. Nam aut obscurasunt, ct nubili coloris,aut nullo ombetiuoressi commendantur. instilliis, GD aifigeriitura est onchis, haud mul- .rigo. tuna ab ostrearum conchis di milibus. Concha autem quaesiveriori maris parte natant, grandiores Margaritas generant Oua per in alto mari degunt, minu- amres proferunt.

H E concha aeri exposita ccantur, feste pan

SEARCH

MENU NAVIGATION