장음표시 사용
921쪽
13 Hae stipu lationes a Iustiniano sustinentur a. I. PHImretem mea darespondesiu. Pin.minem tuam dare spondes ρ III. Post mortem patris mei dahis y IV Pridie quam moriar b , didis 3 V. Pridie quam morieris , darespondes l
I stipulationes quoque praeposteras idem Im 'eratorsistinet c : veluti, Sin-iseras ex Asia venerit, hodie dare pondes 8 3.1 .r s Ne liis stipulationibus nunquam dubitatum fuit dquin valerent. I. moriar e. darespondesn I. Ciam moris is, respondes 3. I s. III Chun Titius morietu darespondes
io si scriptum in instrumento sit aliquem promissic , praesumitur interrogatio praeressisses 3. 17. ia7 Quot res in stipulationem deducuntur,tot sunt stipulationes, & nihil prohibet alias valere, alias esse inutiles pQuare si ei qui plures res stipulatus sit 3 promitar fimpliciter responderit,Darestandeo,omnium nomine tenetur h.si vero unam ex his , vel quasdam se daturum spoponderit, propter has soliis tenetur. 3 18. . 18 Stipulatio alteri ι,id est,extraneo x secta, regulariter en inutilis.jupra them. s. membr.14ed utilis esse potest ι.3.Si addatur stipulatio poenalis, qua,nisi priori stipulatiorusatisfiat m, poenam nobis stipulemur. aut enim me pinnae Pronutar priori Epulationi satisfaciet:aut ob eius contu--icia ex .posteriori stipulatione poena ab eo exigere pol ximus M.ty.IL si stipulantis Intersit veluti si tutor a con- tutore stipuletur netem pupilli saluam sere aut si quis procuratori tuo o dati stipuletur: aut creditoli suo, cui poenam debet, nis id detur ρ: g. 2Ο.
1ν Similiter oui alium factarum prenni fit, non tenetur. supra them. nin sub conditione,si ille non fecerit.poenam ipse promiserit. 3. LI. IR- Nemo rem sim q. suturam.in eum rasum,quo sua sit,
xi si de alia te stipinator de alia promitar senserit,licEt
eodem verbo usi sint,tamen stipulatio non valet,tanqua ad intermorum non sit responsiim. 23. c
Turpis nomissio non obligat:veruti si quis homiciadiim,aut sacrilegium se iacturum pomittat 3.14. 3 .i pendente stipulationis conditisue stipulatqr, vel
922쪽
a promis r moriatur di eius h res postea eondi rione existe te, ere, et conueniri pote t r. f. pmultx inii hoc anno aut hoc mense dari st: pulatus est,non, Prius agere potest , quam totus annus vel mensis praeterierit,&qui purE stipulatus est, noli poterat c5tin ab agere,nisi lautum is alium praeterieriis,quo tradatio fieti possit.*.ωθ. a vero futurum stera ur, ut fu uri fructus,rectὲ in stipulatione deducitur. e verb.oblig. l.interdum inpr. b Publica res hse dicuntur,qua sunt uniuersitatis,ut theatra, stadia,forum, basilica. Aliter hoc vocabulum Wcipiebatur,supra de rer. liuic ver quaedam.& s.fl imina. Ρ
e Veluti si Iudaus stipulatur mancipit m Christianum. C.
d me plus est in υeritate, quam in opinἱone.ut is in I. si quis rem sidam,supra de legat. e Nota stipulationem,qua ab initio non valet, eae posse Non confirmari; s Nota non valere stipulationem si res ad eum eas per- uanit,a quo incipere non potest. g Nota,quod non est in commercismullo modo in stipularionem deduci posse. h Nota quemlibet posse factu suum, non alienu promittere.
X Ceuia stipulationes inuenta sunt, ut quisque sibi arqui-r i , quod sua interest nostra autem regulariter non interes alteri dari infra hoc tit.* alteri. 'l Idcirco Seius dicitur adiectus solutioni quia ei seisi potest, 'non obligationi quia obligatio ei non acquiriturim Nota,utile per inu ile non vitiari,nam eadem stipulatio . pro parte sipulatis valet pro arte extrami adiecti m valet. n Ruia per filium patri acquiritur. o Secundum vulga ram rari 'lam , Dicta in prefationibus, eensentur repetita in conclusiavibus. p L md ad civilem obligationem. naturalem enim obligactionim in re pa rem O. tum miri constat.' Natur litor , ct ciuiliteri r Leuia stipulatio verbis istere antis'rεntimiemis contrahitur: verba autem mutus proforre , surdus exaudire non potest.
923쪽
1ine tutore conditionem suam meliorem farere potest,non deteriorem. supra de mict. Tu. in princ. t aeuia infans fari non potest, cum non intelligat quod viatur, infans autem dicitur minorseptenniox.detur de lib. l. . in pili C.
u aeuia non placuit eum oblitari promittendo,qui v n sibi, sed patri acquireret stipulando
x Seeus est in ultimis voluntatibus, quibus adii cta conatitio impossibilis habetur pro non seripta,ne ultima motantas vitietur.lii pra de hercd.instit.* impossibilis. y sipulatio verbis contrah turr verba autem sunt prasentium,non abs nti .rvnde Guidib. I.de Ponto, Heg.8. L itera p o veibis tibi Mi S ine salut . m, Quam egis, a saeuis attuli tu silue G ti S. . Ruia tamen liti ra sunt merborum nota , ut Icrisiis Aristonde intrerpr. cap. I. idcirco qui litteras mittit,qiud mmo δ verba mittit. Hine idem Ouid.lib. 3 de Ponto,eleg T. Verba m hi desunt eadem tam saepe roganti. Σ Nota prasium prionem esse pro instrumento , nasumptioni fri,nisi emtra tum probetur. a Olim non valebant quia olim actio non poterat incipere asherede,nec contra heredem.lege notata ad then&penuit supra
de legat.b De hac die ante mcirtem constare non potest : ergo hoc aliam casu post mortem est agendum. c Ex bono is aquo.nam etiam in contractibus striam iuris aquilas 'octatur a legista ore. d mia vivis emtrahentibus eommittuntur:at illa de quI-bus dicium fuit them. 3 3. eammittuntur post mostem, idcirco
e Nota tem us mortis imputari vita,id est eum, qui mori- ruri huc vivere,quia nondum est mortuus. Ede manum. Iestam . qui duos i8.3. i qua de re quastionem philosophorum notat. Gellius lib. 6 ca P. I 3.
f Cum enim in inctrumento scriptum est , aliquid actum esse,id re fὲ actiιm prasi misur θ quacumque necissaria sunt,
prasumuntur interuenisse. itfia tis . proX.3.vit.
g gruia utile per inutile non vitiatur. h filia dicta inisterrogatione, censentur tacitὸ repetita in ruponsione, supra
924쪽
i Non me pariau actionem sed ut fortasse impλων , - - Mirecta stipulatione agatur. m Id est.nisi riteri dεtur, n Tutosis interest rem a ram . tutore bene geri,quia ipse quoqu/ iudicio tutela tenetur ab ea, qua mase a contutore gesta sunt. O A quo recepturus est actione mandati. p Ergo si uiantis interest creditori solui, ut poenam viset. q aemu res cofertur in eum ea um,a quo incipere non potest. r Vide supra verbor.oblig.them. in fin. 9 nata .s Ηine limitatur,quod dicitur. in s. ivnis, suprMe verbor.
oblig id quoque puνὶ ibetur,statim peti posse.
et Ideiussores adhibentur, quo magis creditoribus cau-α tum sit b. in princ. 2 Cuius obligationi fide tutar accedere potest id est,sivere,siae verbis, siue literis, siue consensu sit contracta; de sue ciuilis, siue naturalis sit 3. I. 3 obligatio fideiussoris in heredem transit.l. 1. Fideiussor de praecedere d principalem Obligati Oaem, ersequi potest. 3. 3.s si plures sint fideiutares , singuli in solidum tenentur. Sed ex epistola D Ha litani , creditor cogitur e actionem .siam diuidete,& a singulis partes petere, si tamen aliqui fidei utares tempore litis contestatae soluendo non Ant. hoc
6 Fideiussor.qui creditoti soluit, non potest aliquid a con fideiutare repeteres,lieet reus principalis soluendo non sit
contra rei m habet actionem mand I.9 s.
7 Graece quoque fide tutar accipi potest. 8 Genetaliter in obligationibus fideiussorum hoc obtinet, ut quod scriora n est qui si acti m.ς 'nseatur recte actu h Quare si quis seripserit se fideiussisse,omnia censentur λ- tenviter acta. 3.vit. a Fideiussor est, qui per stipulariolum aliena obligationi ιμ- eeditiunde etiam ad amissis vocatur. F. sol. maii. l. si vero σε.*.sed etsi reum,& de .verb.oblig. l. s. 3.satis acceptio, de de solui. I.in omnibM .
925쪽
b g uia feri ραεβ.ut reusprincipalis non sit soluendo, fide.. iussor autem sit soluendo.
e Sed ipse Iemper obligatin verbis. d Id est, promittere potest ante reum principarem e non tamen ante eum obligatur,quia obligatio accessoria non emnit sine principali. te si fideiussor renuentus hoc petat. f Nisi actis a creditore sibi cessa fureli contra consideuos sorem. g δει negotiorum gestorum . si pro iuαrante fideius . si mandat. Lmandato, sedsi vel pro inutio,veI donandi animo ei serit,nullam habet actionem .geo. l. 6 3. si passus,l si pro te 4O.h A uis nasumptio est pro instrumento,ut notaui supra tit.
C Ap. XII. De lite rum Oilligatisne,
Gi spe aecipiendae peeunlae,ehirographum eo nomine dedit,intra biennium potest conqueri a de non numerata pecuniatsed nisi intra hoc te pus queratur, postca queri non potest b ti consequenter per sitam scripturam efficaciter obligatur. 3a Et si lina bi nniam sit conquestus , postea quadocumque
etiam post biennium is conueni tur,excipere poterit de non numerata pecunia. b Ergo exceptionem non numerata pecunia amisit. Domcommuniter etiam post biennium tribuunt hanc exceptionem ei, qui intra biennium conquestus non est, sed ita ut propter biennii negligentiam rogatur probare pecuniam non fuisse numeratamradeb ut intra bicnuium Onus probandi incumbas eredit stri , post biennium debitori. Hae opinio persticuὸ verbis or orationi legis aduersatur. Nam Iustinianus ais eum non posse post bienniam conquirri, =scriptura obligari non est autem opus in literarum obligatione, q- perscripturam contrahitur , numera tionem interuenire, sicin opus est in mutuo. i
926쪽
Chr. XIII ' obligationibus ex consensu. '
I Oolo consensu perficiuntur sequentes cotractus.I.Emo pt o & venditio. II. Locatio & conductio. III. Societas ΙV. Mandatum. in princ. 1 Ideo dicitur his modis obligatio consensu contrahit quia nec scripturam, nec verba, nec rei traditionem inter- .ueuire necesse est: sed sufficit,eos,qui contrahunt,consentire. vers. ideo.
3 chare inter absentes quoque u eontractus Aeri possunt,ut per nuncium,Vel per epistolam. Perfunde. Item in his contractibus alter alteri ex bono & aequo obligatur, etiam id quod non est expressum b. versic. stem in his. a suamuis interuenire pos t. Non hi contractus dicuntur non perfici verbis,non quia verba non possint in eis adhiberi, sed quin verba non sunt uetessaria similiter non contrahi literis , nec traditione . quia efferi potest , ut adhibentur seria plura,vel res tradatur, tame hac non sunt necessaria Denique in omnibus com ct bus necessarius est consecus Ede pact. l. i. g. comaentionis. sed in his solas 'nsensus requiritur rim ali, consensus,is rei traditio, qui dicuntur re persaei: in alijs consensus is verba .ut in stipulatione,qua verbis contraha uicitur: in alijs consensus is siriptura ut in literarum ollligatione. b Ex stipulatione autem nihil debetur , quod verbis ex pressum nonsit.Ede verbor.ob gat. l.quicquid adstringe q. in princ.
C A p. XI V. De emptione 2 venditione a.
a T M ptio & venditio contrahi tur,simul atque de pretioncssuenerit, liset nec pretium numeratum,nec arrha d ta sit. Excipe, nisi in seriptis contrahatur P. tunc enim,ante. qua scirptura perfecta sit, licet impune poenitere,nisi arrha data sit:quo casu c. is quem poenitet,si sit emptor,id perdit, quod inhae nomine dedit. sin auiε sit viai tot,duplum resti, tuit.
927쪽
tuit. Quamuis ergo preti jnumeratio ad perficiendam venditionem d non requiratur, tamen conuentio de p et o necessaria est,& hoc est,quod dicimus nullam esse emptionem sine pretio.in prisc. a. Pretium emptionis certum esse debete. Quod si in ar- bitrium tertii conseratur, veluti manti Titius a stimau rit, tanti res tibi empta esto sub hac conditione stat contractus , . . si ille aestunauerit, f. I. 3 Pretium in numerata pecunia consistere debet: alioquin permutat oest,non emptio & venditio 3. 2. Post emptionem perfectam , periculum & commodum ad emptore pertinet h.Excipe, nisi dolo aut culpa vendito- risi res sit amissa,acit venditor eius custodiam in se usque ad
traditione receperit. Eactra hos casus venditor non reneturrem amissam praestare,scd taldm actiones, quas de ea re habet,emptori cedere,ut rei vindicationem,& conductione Κ,& furti actionem. quod & de actione legis Aquiliae dicendum. si res vedita sine dolo & culpa venditoris deteriorata, vel interempta fuerit. g. 3-s Emptio tam sub conditione, quam purE conti alii potest. 3 penult. .
e mmercio , contra eum habet actionem ex empto ι in id quod sua intercst. S. Vlt.
a Emptor e st qui pretium soluit,ct rem accipit .venditor qui
rem trudit o pretium accipit.b In scriptis contrahi dicitur,cum in contrahendo adiectum est pactum is contractu inscriptis redigendo. Scriptura igitur necessaria est,non ex natura contractus etita emptio or vendi. tio nudo consensu contrahitur, sed ex pacto, quia pacta informant. reformant contractus. Ude Pach l. 7 3.quin immo. c Id est cum arrha data est or contractus non est perfectus. leuid si contractus ρε ectussit liberaturne venditor arrhis in duplum restitutis, aut emptor arrhis amiss y an nihilominus datur actio empti venditi Doct conmtiniter idem statuunt de contractu perfecto quod de imp Uecto,ut is, quem paenitet, . vltra ambarum missionem vel dupli restitutionem non tenea-
928쪽
rei impletur ex parte venuitoris O solutime preti, impletur ex
parte emptoris,arrha datio nec perficit,nec implet conisectum. e Si incertumst pretium, veltati, venio tibi sedes quanti inter nos posthacoii ueneiit,est innomina. us. f Leuia illo astimante certum pretium constituitur. .
g Nota rem rei pretium esse non posse li etiamsi rem
non accipiat, amen pretium soluere cogitur. 3.cum autem, hic.
1 Culpa Jecies est mora. quare si post moram traditisi a
venditore factam res perierit , negamus venditorem liberari. L uod si ambo contrahentes moram fecerint,quia modo πιδῶ- torrem tradere,modo emptor eam accipere noluerit e posteriore mora purgat priorem, sia nocet.fide peric ..& commod rei vend. illud 17. x Furtiuam. t Nota dari actionem ex empto, etiam si emptio non valeat. Ede contrah.empl. I qui ossicij 62. g. r.Eademque ratio factionsis ex vendito. Eeod. l. s. g. I.
C A P. XV. De locatione oe contamone a. Locatio,& conductio proxima b eli emptioisi & ven
ditioni , idemque regulis iuris consstit. Quocirca conuentione de mercede e contrahitur. & hinc locatori d actio locati e , conductori faistio conductig comperit in prine. 3α Mercedis quantitate in arbitrium terti j collata contra- 'ctus valet sub conditione, si ille mercedem definierit. Sin autem merces incerta sit; veluti si quis vestimenta fulloni polienda curandave dederit, non constituta mercede , sed tantum daturiis,quantum poma conuenerit: non est propriὰ locatio,& conductio, sed contractus innominatus B,ex 'quo agitur praescriptis verbis.M. I. 3 Si duo sibi inuicem rem viedam dederint ut puta si in ter nos conuenit, ut alternis diebus ego boue tuo utar , tu meo utaris in neque locptio & conductio est , ob desectum mercedis se neque commodatum , quia non est grauatum e sed contractus innominatus X pariens 3ctionem praescriptis verbis. g. L. 4 Ad haec,contractus emphyleuticus,id est,cum praedium perpetuos iupple vel ad longum tepus F. 1 v.vect Ipetat. Luit.O desupersic. I.3.quia nispratori taediam certa Pen
929쪽
sione daturkta ut nec ipsi emphyleutae,nec heredibus eius, quandiu pensionem so luerint, auferri possit: hic , inquam, contractus,paltim emptio 8c venditio videtur quatenus dominium utile in emphyleutam transit. partim locatio & e6ductio . unde etiam locati perpetua vocatur,quatenus dominium directum penes eum manet qui in emi hyleusim dat. Sed ex constitutione Zenonis i propciam habes natu- 'ram , ab aliis contractibus distinctam : α pacta ei apposita seruari debent. QEod si de rei periculo cautum pacto non fit, totius rei interatus ad dominum m , partis veIo ad emphyreutam n pertinet. ,-3. . s Si cum aurifice Titius conuenerit. ut iς ex suo auro certi ponderis,certaeque formae annulos ei faceret, & acceperiti exempli gratiat decem aureos: emptio & venditio est. Sin iantem suum aureum Titius dederit, mercede o pro operaeonstituta, locatio est & conductio.f. .c Conductor pacta conuenta seruare debet. Cessante pacto,id praestat, quod aequitas requirit ρ . diligentia exactissima et ab eo desideratur. quam si adhibuerit,& casu rem amia
7 Mortuo conductore intra tempora conductionis, hexes eius in conductione siccedit. f. υθ. - a 2uemadmodum emptio se venditio est unus contractus, qui ressectu emptoris appellatur emptio , re 'ectu venditoris menditio : ita etiam locatio ct conductio est unus contraetus , qui respectu locatoris vocatur locatis , re*ectu conductoriscon ζω. Locator est,quifaciendum,vel utendum,melfruendum date conductor, qui accipit, eam aliquid miendum vel fruendum datur: eo nauctor mercedem soluit locatori, ut accia ait in locatione adium vel fundi. Idem est,eism opera locantur nae opus ''ndum. Gm autem opus locatur facundum, 'Locator mercedem soluit conductori. b Id est μαilis , c Subaudi certa.d Aduersus conductorem. e Integra titutione vocatur locara conducti, conriιὸ locati ii intensi m sed rarius, con- aucti. fContra beatorem. g Integrum nomen est eonducti lo- calx, concrse vocatur conducti ct interdum locati. h si qua tur,qualis sit contractus, respondendiἱ per P sin- aerom,aut enim ita conuenit,Poliam vellimenta ut des decet
930쪽
aut ita , Dabo decem . ut polias vestit nenia , priori casu scout of ιs,do ut des poste, tori canu est ιotractus, do infacias. i m Erces in pecunia tonsistit,hoc autem casu non interueml pdcunt .ckm autem pecunia verbum sit homoumsi,moέο anguste significet tantum numeratam pecuniam , E
bia quaestio est, in qua significatione hic sumi debeat. Ego i asinitor,qui secundam significationem accipiunt. per t. si olei
κ Refertur ad contractum facio ut fasias nempe,commodo, ut mihi inuicem commodes.l Hinc apparet hunc contractum esse turis elusiis. m Cui emphyteu a pensionem seu canonem soluere ampliis
n aeuia nihilominus integram pensomm sotiure cogitur. o Subaudi certa. p Quia est contra clus bona fidei.q Hoc Jeci iliter receptum est in hoc contracta: qui e utriusque con rabentis gratia celebretur, media,id est,exacta diligentia praefland i videtur,scundum distinctionem, de qua
t f Oeietas vel est uniuersalis omnium bonorum ' velo specialis, ut uniuς negotiationis, putὶ vini, aut olei, aut frumenti emendi vendendique., Si de partibus nihil conuenerit,aequales partes siue laeti si ut damn) fietiat. Si partes in contrahendo explesse sue rint,liae seruari debent. s. I. t. Valent b igit is hae conuentiones.LVt ad unu in socium duae palles lucri, vel dani pertineant,ad alterum tertia pars.ssis I .ve nec enim. II.Vt ad unum duae partes tueri pertinctiar, lamni tertia: ad alterum lucri tertia, dani partes duae
stri tene.*. i. III.Vt alter pecuniam conserat,alter non conferat, Nucrum commune sit c.L*.2.vcrsnam ct ita IV. 'tali ruis lucti parcein serat d,de damno non teneatur.Lucrum autem