장음표시 사용
271쪽
etiam egregijs aevirtuosis gestis de actionsibus, laudabilibus factis,&praeclaris in Rempubl. meritis;laboribus atque sudoribus, quos pro communi salute eisundunt, quae pro aris, soci, laribus sube aiint,periculis, ipsum sexum velut fit missimis praesidijs, custodijs atq; vigilijs communiunt omnibus quas pro se suisque singuli atque in
vitiuersum omnes pro omni b.anxietates, molestias, clamitates per in petiuntur, discrimina tentant, ac fortunae dimicationes adeunt,vel
uti ingenti vallo, sta& aggere maximo circumcirca sese ineludiat, quo omnem hostilem impetum prohibent, sui iuris aditum foemianis obstriiunt, omnelque ad succedendum pari iure cum viris ipsis
Qippe naturali sociuilis ratio suadet,vxorem sub tecto,sub dios virum agere:illam rem similiarem administrarevi domi cum pudicitia partum tueri tunc vero victum, amictum, omniaque familiae necessaria parare: neque hoc solum, sed instiper etiam in foro, in curia, in Republica virili virtute patriae, communi vitae tranquillitati consulere atque prospicere; denique pro ara de focis sortiter di
Sed&quod grauiter admonent omnes, non minus usu strenue hoc prosequimur omnes,4 uxores quidem in ciuitate operam domus parietibus definimus viri autem munia non muris,non vllis,inquam finibus concludi inlus. Quae enim ubique ciuilis hominum conuersatio nona pruden 6tia viri is non vero tota secietatis humanae conseruatio a blavirili virtute dependetis estque hac sola suo velut sundamento uia
fulta. Qu's autem porro,quotec quantos quam duros graues desiasti diosos labores,quod&quanta pericula saepe pro domo, pro patria, pro Republiea adire putast Herculeos eos exclamare hic laude praecones solent, quosὶ rogas; audi eosdem eleganter Boetium canem sim Metro. lib.δ. Ille centaurin domuitsuperbos,
Fixit seertis Hucre agittis, Poma cernenti pult Draconi, Aurea leuagrauior metari, Crebreum extraxistriplici tena.
272쪽
. Maxime vero'iri in regiminis culmine sedent, hisee molestiarum procellis arque turbinibus agitantur. Nam ut Seneca in Agamem. scribit: Nunquam placidam siceptra quietem. 2Certum vesiui tenuere diem. Alivi ex auiis curafatigat, Vexati animos noua tempesta atque ut concinit Propertius: Nunc maris in tantum ventis iactamuro hostem uerimus atque armis nectimin arma noua. Ergo ut iterum ludit Seneca:
Furit alternes voluerefluctus Et in Troade L.
suoque fortuna altius Fucrit atque leuauit bimanas opes. Hocse magisβpprimerefelicem decet, Vario casus tremere. Atque iterum in Oeteo. Aurea rumpunt tecta quietem ' γ . . Vigilesstrastpurpura noctes,
Osipareantpetiora ditum iis , Quantos intussublimis agit
Hinc de AgamemnonePlutarchus refert,cuidam se regum duis eumque felicissimum primariumque omnium Gri corum appellanti respondissi, a Diis immortalibus se ingentibus miseriis, curis&laboribus destinatum ut sic appareat honorem, comitem esse curarum laborumque quasi iustam recompensationem , lareque semper honorem gloriam. Et quoscunque in aulis siue militia, versantes,iquam saepe vitae suae renunciare ex munere iniuncto saeua pericula cogant, testantur Impp. Theodosin Valent in L principeso. C. principibus agent.1nreb. lib.ra ut nonim merito quicunque gubernationis aut alio quovis publico munere implicati sunt,ita cum Horatio conqueri possint: - . mustum a labore mereelinat Ocyrum Ia et diem nox odies noctem'. neque is
273쪽
sc ortaminis Masculo eminei,se.
Aut reerte eum Ouid lib.i. de Ponto in hanc querela prorumper Confiteor facere hoc annos, sido altera causas,
ornu τι indurvo equis binormis aruis Fortia taurorum corporamVatvπ. Me quoque ebilitatseries immensa laborum. χAnte meum tempus cogit 9 essestnem. Octa corpus alunt, animus quoque pascitur ita. NImmodis contra carpi Ptrumque labori
igitur Dan non in gratiam praemio aliquo decorandi sunt, quos tot pro Republica exanthiare labores, tuam pro coin Hmunt in discrimen salute tu euocare videmus. Certet NI. Os . Cicero testatur vix inuenitur,qui laboribus 'susceptis, periculis ite additis, quasi mercedem vel saltem rerum , se egregie gestarum laudem atque gloriam non desideret, atq; hoc certum virtutis praemium expectet. - quis enim virtutem amplectituri amet, Priemias tostas ut Satyr. o. Iuue. dicit. aut ut Paling.in Zodiaco '
Propter virtutem quis ulis praemia definta Atque t hinc grauissimi iudicii uilior Senecasib. .deben sic. hortatur res egregi h gestariqitaeque incommunem patriam praeclaroria vltorum extant promerita, ea grλtλ posteris perpetuaque memoria commendare. Haec enim debemus inquit virtutibus, ut non eas pGesentes lum,sed etiam e consspectu ablatas colamus:de quom do earum possessores idem egerunt ut non in unam tantum aetatem prodessent sed beneficia si etiam post se relinquerent ita etiam nos non una aetate tantum, sed omni aeuo gratisimus. Nec nobis, ut idem paulo ante setipsit, sine ratione saera est magnarum virtutum memoria: praeterquam enim quod plores bonos iuuat, si gratiabo norum noncua ipsis cadat, e multos bonos virtutis aemulatores excitat.Quo ergo maior praestantior cuiusquam virtus.edia illosnbist .auctore, maiori verborum honore commendata ad posterox quoque transmitti debet: Quo&ille iustam suae virtutis mercedem laudem videliciis perpetuam consequatui: Malli hac ratione ad eandem inuitectur& propellantur habeantque egregia in proauis virtutia exempla, uiae ob oculos sithi imitanda proponere possint.
274쪽
x ira inlis. . propter eandem rationem suo magis ad virtutem daborem
homines excitarentur, et a in iure nostro imperialibus constitutio. Dibris cautum non semel leginius non solum in altiori d gni tuis gradu esse collocandos , sed etiam an plioribus t cohonestandos priuilegiis atque bc ne sic.is,qui laboribus atque periculis sunt ecle-
aerre sacrarum siriniorum Os .ι2.constituerunt, ut unicuique in sa-
crisicriniis militanti, ex num ei deficientibus aliquibila successive sui loci merita conseruarenturis nec ulli liceret tempore posteriori praecedentis locum ambire nisi sorte eum cornparatione laborum inperaret;vitum quindecim primatum eiusdem sci inii testi ironio . cum sacramenti religione subnixus praecedenti dignior indicare ut. Et Impp. Arcadius Monorius Philosophica quidem, sed certe Imperatoriae ma estatis sententiare cripseruiit: t Auginen .uhonoris non ambitione conuenit sed labore ad unumqueπque deuenire in I.contra Dblicam: Aemilitari lib. ι a. Et rursum alii Impp. in .a .in i C.d. fc. magistri σι:orum . iure eun gradu coeteros an .ece
de re, quem labor prolixior fecerit anteire Nec minus pulchre quam grauiter Imp. Constantinus in l. r. mf.C.de Hucrso c. O p rit .sib.ia in vacuu dignitatis locum eum praecipue destinari debere,resci ipsit, cui meritorum insgia' adstipulatitur. Omnium vero elegantissime Imp. Anastasius in l. vlt C de tyronibus d. lib. I a. ita rescribit: Tyrones in scholisi hoc est ut ibigis exponis iuniores in societatibus militum, seu in matricula posterioris.ig.i ex eo I. de testam milipen.o PD. Q dignit.lib. ia. loco semper posteriores ponantur. Nicenim patimur quemquam celsiorem gradum cbtinere nisi eri&laborum assiduitasdestipendioriam prolixitas suis agantur. Que .
di ad odam ergo Impp. prudentissimi pro unius cuiusque laboribus, Pontam ex rerum euentu qtram virtute, laudabiliter sene, perci mensis, unum queri. que etiam in drgnitatis albo, priori vel posteriori ordice scribendum censuetunt: sic etiam distributic ne suorum prςm 'oru . vel ptiuilegiorum iudulgentii .pro erant latis euiusque irscrtibus ausi atque pericissis, in his quoque non tam facti in Rem publicam assecutum vel non assecutum metitum, quam laudab lem
conatu ponderantes suas largitiones in unumquemq; contulerunt. Mu l. a. C. de aduoc. diverbaMaaia. C. deo pζ.ma tot liv.1.d inre immu-
275쪽
dere est. Dignum videlicet existimarunt illi, ut cum Imperatoriam laude protectionem, gratiam de liberalitatem, omnes qui bona faciunt, merea ur, reos praeci z. eris speciali aliqua dilectione prosequi, quorum scientia&virtute nitandus regitur cilluminatur, ad obediendum Deo delegitimis magistratibus Dei ministris subditorum vita informatur, Q. Laath habit.t. Quis enim eorum ut Friderituri. Imp.Rom. lixit non misereatur, qui amore scientiae etiam in Rempublicam studiis exules facti de diuitibus pauperes, semetipsos exinaniunt; vitam suam niuitis periculis exponunt,&a vili sitatis faenε
hominibus quod grauiter ferendnm est morporales iniurias perse
Quanquam autem Imp. Fridericus, ill orum tantum, qui studio
rum causa peregrinantur, mentionem habeat, quia tamen& multo magis, qui iam comparata scientia, vel alias ita genio sunt natura validi in ipso Reipublicae pelago remigant, domi vel tis sit miles aut
maiores molestias perserunt, atque etiam vitae suae pro multis, ita postulante fato, renunciare non trepide metuunt, iisdem priuilegiis digni sint, animo non anxie haeret, nec etiam nisi beneficiorum immemorem facile dubitaturum alium existimo.
x Non' minoribus itaque, vel maioribus potius priuilegiis quam
studiosi decorandi Ac exhortandi etia sunt legati, militesvi quicunque alii Reipublicae causa abeuntes E enim non tantum pares pariter in omnibus, sed in his etiam grauiores militant cauta, propter quas praecipuo meriIO hQs fauore prosequitatur, ac nosolum aequalibus sed etiam maiori uus quam studiosos afficere beneficiis ae quum est ara Siquidem 'qui mittuntur Lablegantur, ut vel malos homines Principis nomine corrigant, sive rebelles compescant, vel principi gratulentur, Principes ac urbes concilient,aliaue neces Iaria tracte svel quacunque de causa abeunt,varias illi tempestates, varios homi num mores acerbe experiri, ad remotissimos populos atque Monarchas, ves etiam ipsos hostes, per hostium copias transire insolentiae hostili vitam committere, aliasque taediosas S periculosvs Hasvi nauigationes adire coguntur. Milites a
276쪽
Milites vero quibus sane non minus quam Iuti consultis 11
aliarumq; scietiatum peritis , ut ipse Imp.Iustinianus inprocm Insitu. Π testitur ad conseruandam, augendam, amplificandam, Rempublicam est necellarium. hi, inquam, ut alii parta tuto domi letinere queant, sua ipsi abiiciunt, vial: ena quiete alii possideant, propria deserunt, ut coniuges parentes, liberos alit reseruent, ipsi discedere , suis non reculant, ut alii luce atque vita hac silauissima diu si uantur, suam ipsi indiscrimen vocare non dubitant id denique spectant, ut ouae vel necessitati destinata,vel accomodata oblectationi, vel splendori atque dignitati inserviant, sartatecta maneant omnia Pro qui bus vehit stipendiarios mortis omniumque malorum atque calami istatum Patria sese mancipant, ex quo denique milites diisti sunt, Miles enim Vlpiano authore in I. r. f.rit. q. detest.mil. militia appellat asturi e duritia quam pro nobis sustinent; aut, multitudine aut malo, quod arcere milites solent, aut a numero mille hominum,aut
a mollitia, quasi nihil molle, sed asperum gerant.. Non libenter hic ego Rhethorum aut Philosophorum testimo Mnvivior, sed tamen Ciceronis illud de re militaris lentio praeter . ire nequeo, quod ipsa veritas ei extorsita cum notum alias sit istud
Cedant arma toga, concedat laurea lingua.
Quid ergidicit illei se nimiram,inquit, dicetind enim est quo sentio.
Eccequam lauate rem militarem laudat. Rci militaris virtus praestat α- rem omnibus Messi profecto cyathus propinandus erat Ciceroni, remilitarem tam egregie commendanti. Sed audiemus rationem quas.biungit: Hac nomen populo Romano:hri huic urbi aeternam gloriam cperit hac orbem terrarum parere huic imperio coegit Omnes urbana res,omnia 24
hac nosyra praeclara latret in tutela a praesidi bellice virtutu : Quid
Marcus Mantua magnus iste Iurisconsultus in tract de priuileg. militin pr. Disciplina militaris,inquit, longe aliis praestantior esto dignior, quondoquidem ea libertas retinetur:dignitas prouinciae propagatur,&conseruatur imperium. Quodque id ipsum militis opera. seri quotidie videmus, humano generi prouidentis, saluantitque patriam , aut fortitudine aut bellica quadam peritia, nec non a praeliis& vulneribus: δ qui clypeis tandem gladiis atque hora, cibus nititur. Quod denique haec Cyro Petis Alexandro Ma--cedoni Romano Caesari nomen peperit aeternum imo orbem terra- ,
277쪽
c terrarum Romuli Imperio parere coegit ut non minus vere quam eleganti Apianus Orator dixerit: Cedat forum castris, oc uni militiae, lyhis gladio umbraque soli.
Primum itaque siue exilii causὼm proponas, id sit minis taeddis maximi: que malis pei fert miles, subitque legatus Sesquicunque ali us longius est a ciuitate vel principe emisitas.
Sive deinde perpendas paupertatem, ingentes sumptus m les in militiam suam conuertitis ablegati vero alii, sua cum dispendio domi incertis fortunae telis committere coguntur dum publicissoris districti negociis detinentur. Sive etiam iter io labores, molest as, curas 5 v g lias opponas. his qui se macerant&exinaniunt magis quam milites vel delegati Studiosis vero non durus aut taediosus labor, sed otium, voltaptaS,&qnoddam vitae condimentum est sipientiae studium ex bonorurn authorum lectione, lectissimos sibi sapient: ae flores colligunt,&ia cundas temporis delitias hauriunt a Magna enim est eorum, qui literas norunt: amant vhluptas librorum tanta librorum cupiditas Platonis salis dicitur, ut tres libros Pythagorae dec simillibus denariorum soluetit Et Thomae de Aquino tanta, ut Chrysostomum magis quam ciuitatem Par si- ensem ex op arit Hispanos vero in multis colligendis legendisque libris tam curiosos fidelitiosos Iohannes ossator, in i dolum. C.da dolo scribit, ut ipsit in aliquando rubeo albo commixto vino ineabriarint, quo facilius commodato libros ab ipso impetrarent. Sed certe neque inanis ac superflua est multorum librorum copia sta enim' fragilis memoria rerum, olli e pene amit mus plerique. quot recipimus, ut alicubi Seneca scribit. Quare diuinitatis magis
quam huminitatis perpetuam lectioia's memoriam Imper. Iustiniatius quoque adicauit, in I. a. si siquid C. v ur enucl. 8c dixit Clericus intract. Dp ts. si laricteci . quem somnium, ridati in. certus aut horinscripsit.)-p. 37. Haurit aquas cr. bris clericus sine libris.
ρ Deniquet siue etiam peregrinat onum ludiosorum pericula
obiicias, are. I. si non berit. q. i. gyroso io. g. - .f.demora cau δε-nat certe longe ea militum legatorum numero simul atque dim-c iliate vincuiat Multa illi quidem de contemnend spro patri pzrical.s ipsaque morte disputan: . magna de his Philolophorum volu
278쪽
mina leguut At ubi propius quodcunque videnteeruicibus imminere periculum vel per transennam saltem salutantem mortem respiciunt, protinus exhorrescunt metu,toto pectore tremunt, acumeniis illico atque lachrymis muliebribus omnia complent, idque probant. Debilemfacito manu: Debilem pede, coxa,
Viridara super est, bene est. Milites contra triarii, explorataequae virtutis legati, qualem eun-que sibi dant numina mortem, intrcpidi obeunt,infracto planeque excello animo quaecunque pericula expectant , excipiunt, pers
Quanti suis ergo beneficiis siue priuilegiis studiosis ornandos atque exhortandos tale putat, semper maioribus dignum militem vel legatum ego quidem iudico, quamuis non eadem omnibus iure competere sciam .dauth. habita iunct. f. sed quod Principi ver plane. ins de iurenalgent. civ.l.is 246. si de Mibin: suaque studiosos de sua legatos atque milites peculiaria ac sorte hos illis etiam potiora ha
Nam lus quidem legationis Iam antiquitus non hominum tantum praesidio, sed&diuino iure vallatu est, ut Tullius in lib. de responsis Aruspicum scribit,&ostendit egregium IC. Pomponitresponsum in Lilis de legationibus quando inquit: Si quis legatum lio situm pulsasset, contra ius gentium id commissum esse existimatur: quia sancti habentur legati l ideo si cum legati apud nos essent igentis alicuius bestum cum eis indictum sit responsum est liberos eos manere: id enim iuri gentium conuenit. Itaque eum qui legatum pulsasset .Qumtus Mutius dedi hostibus, quorum erant legati solitus est respondere. Sed .lige Iulia de vi publica teneri eum, qui legatos, oratores , eo miresve pulsassct , aut alias iniuriam eis
279쪽
tam legatis de omnibus jub.causi absentibus, variaeqiroque immunitates concessae sunt,&qui peregre mutam bus&quidem publicis, eum periculo es labore fungantur, sisnam sticis vexationibus desumptibus liberentur text. int.bemper. .g. Wr cui res 31 de immim nita uide quibias omnibus consule iuris stri titulos. Ex quibus causis maiores in integr. restir istunde excusat.tutet detestameni militis, d. tit de tute immunitat. videsuper iisdem singillares tractatus Martini Laudensis de legatis,
Maret Mantuae de priuilegiis militum,' - ii Mimi agin Mnumerare atque exponit. Quae omnia longius forsitan repetita, id vite operae pratais, a nobis reddunt i quod nimirum ubique iustus d aequus legisl-ro maxime de republica bene merentibus digna praemia constituer' multoribus laboribus atque periculis etiam ampliora pro ponere , semper ad maiora maioribus prouocare debeatrminus pio varia prudente veterum exemplo , quibu
non soluti, remunerari reticula, sed etsam praemi chomines ad ea in neeessitatib prouocare texta ortari non incongruum visum eae ut testatur Callistratus inta. t. empe f. negociatores Δ iure immini Nam ut&Solon, Cicerone.in Γω teste dicebat; Respublica duabus praecipue rebus continetur praemio poena: atque ut ipse Cicero .denat. Deor. admonet, nec domus nec respublica ratione quada aea, disciplina designata videtur; si in ea nec recte factis praemia extent, nec uapplicia peccatis. Quamobrem etiam imperiali sanctione vir '
tutum praemia merentibus constituere iubemur. l. e intutu=i . C.
dolatuis ct imaginibis Merentibus autem inquiunt Impp. Theodosius Ualent praemia constituenda esse:nam ut inquit illar
280쪽
rhinias caelam labor irreflexa Sustulit collo preciit que rursu Vltimi caelum mert: it laboris. Simit ter fit aqtie etiam vetustas cuiusque sexus in genus huma 33rum&eius consertiationem , ipsamque commutiem salutem merito perpendens acreuisse , cu: usque humeris rei publica moles incumbere ac se stineri may videbatur cillius quoque in plerisDque iuris articulis, maxime in successionibus melio tem esse quam alterius minus collaborantiscificiendam conditionem aequum exist: mauit. Et certe quomodo non iniquum illis videri poterat; viros qui cetaminas ad focum crebro delites erites alere atque fouere, insuper quae foris cum priuati tum publici commodi causi peragenda sunt, procurare omnia solos debere: inde vero nullam undequaque oneris releuationem per quamcunque remunerationem expectate, nec aliquam in us a picilestionibus dominiis rerum prς rogatiuam habere adeoque ae minas quidem ς qualiacum viris emolumenta perciper c ab omni viro onere immunes, nullos labores, nulla p-ricula Reipubl. cae causia subire, cum tamen secundum naturam sit,commoda cuiusque rei eum sequi, quem etiam incommodast 3 qui ii urisecundum naturam ιoss. de reg.tur. Quandoquidem ergo sexus masculinus siticulus blius praecipue
studio, ope a, et aris, laboribus, vigiliis, periculis inexh.iust, atq; perpetuis, laeti, uxores. aluntur, domusci familiae ordinantur , conis seruantui excoluntur quoscunque terra fructus natura velitidustria producit,ad usuri vitae praeparantur; honesta Ac ne cella iaco in mercia ex. r. eo tur: optima saluberrima quilue stimulantur; bonis consiliis, i libas&moribus politiae in littuuntur, reguntur, imbuuii iur, Iuniunturi ab iniuriis hostium ciuitates propu .gi;antur: denique in Discruilis hot inum conuersatio, totaque cietatis humanae conseru tio propagatur, defenditur ac sustinetur: certe aequitaris laturalis ratione etiam quae ex hac ciuili sectetate emanantio .nmoda praecipiae Adimaxima ex parte ad masculos sertinere debent.
Iniquissimum enim illud soci clatis genus est, in quo lucro dam 3s Ll num