M. Tullii Ciceronis Orationes pro Lege Manilia, in L. Catilinam, pro A. Licinio Archia poëta, pro T. Annio Milone

발행: 1831년

분량: 209페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

4 ORATIO

is .

Cap. I. Quamquam mihi semper isoquens conspectus voster multo iuciandissimus, hic autem locus, ad agendum ain-plissimus, ad dicendum ornatissimus est Visus, Quirites: tam ora hoc aditu Iaudis, qui semper optimo cuique maxime patuit, non

mea me Voluntas, sed meae vitae rationcs ab incunte aetat susceΡtae, prohibuerunt. Nam, cum antea Per aetatem nondαm

hujus auctoritatem Ioci attingero auderem, statueremque, nihil huc, nisi P sectum iugenio, elaboratum industria, assevri

12쪽

PRO LEGE MANILIA.

tendum putavi. Ita neque hic locus vacuus unquam fuit ab iis, uqui vestram causam dulandiluont: et Incus labori in privatorum poriculis casto integreque versatus, ex vestro judiolo fructum est amplissimum consecutus. Nam cum, proΡter dilationem comitiorum, tor praetor Ρrimus centuriis Cnnctis renuntiatus sum,

lacilo intelloxi, Quirites, et quid de inc judicaretis, et quid

aliis praescriberetis. Nunc cum et auctoritatis in me tantum sit, quantum vos honoribus mandandis esses voluistis: et ad agenia

dum iacultatis tantum, qnantum homini vigilanti ex sorensi usu prope quotidiana dicendi exercitatio potuit asserre: certe, et, si quid auctoritatis in me ost, ea apud eos utar, qui eam mihi dederunt: et, siquid etiam dicendo Consequi Possum, iis ostendam potissimum, qui ei quoquc rei fructum suo judicio tribuendum esse censuerunt. Atque illud.in primis mihi laetandum 3jurct esse video, quod in hac insolita mihi ex hoc loco ratione dicendi, causa talis oblata osvi' in qua oratio deesse nemini potest. Dicendum est enim do Cn. Pompeji singulari eximiaques virtute: hujus autem orationis dissicilius est exitum, quam pes

ter unum Praetorem, et duos tribuis nos plebis, dederunt. - Adstu lauis dis. Vergi. Cat. III. l. 16. - Aethie. Cic. halte sich seit seinem 26ten Jahro der geriehilichen Beredisam. Loit gewidmet. - Attingere. Cic. ad Fam. V. 8. Sie existimes, me, ut primum forum attigerim, spectasse semPer, ut tibi possim quam maxi

me esse conjunctus.'- AuctoDita

emPlorum vetustas. - Te orta

3. 2. caste Cic. Pro Sext. homo casiatus ac non cupidus. Es gab sine lox Cincia de donis et muneribus, nequis ea ob causam orandam CaPeret. Iudicio. Vorgi. Cat. IV. g. 5. comitiorum. Cat. I. l. 11. --rum die Prator Hahl so Oft aula schoben Hurde, i si nichi helianiit. Ge-Ghnlieli isae es der Fau, wenn der Augur schIimmo Andeuiungen E. B. Bliis, Donner v. dgl. Halirgenommen halte, mas auch Her stati gelandon haben maS. Praetor Primus. Cic. Cat. I. g. 32. ID Pis. c. I. Me cum quaestorem in primis, aedilem priorem, praetorem primum cunctis suffragiis popuIus Romanus laciebat: homini ille honorem, mon generi r moribus, non maiori ius meis: virtuti perspectae, non auditae nobilitati deferebat. -ρra sci meretis. In welchemSinno in nota. men 2 consequi. Clo. do orat.

II. 9. in qua arte quia vis magna est in hominum ingeniis, eo muIti etiam sine doctrina aliquid omnium

generum atque artium Consequuntur. - ei Dei. Was ist darunter xu

Versichen 23. 5 iEud - Metaradum. So Cic. do orat. l. 53. Utrumque laetor, et sino dolore e poris te fuisse, et animo valuisse. Lumpti. 515. - Virinitate. Von den gulon Elgonscianoni in Aligemetrion. Vgi. c. inu. II. c. pro Sext. o. M. Hoc sentire Prudentiae est, lacero fortitudinis; sentiro vero et sacere Persectae o mulataeque virtutis. -

. l. t ii

13쪽

6 ' ORATIO

cipium invcnire, Ita mihi non tam copia, quam modus in di

cendo quaerendus est.

4 Cap. II. Atque, ut inde oratio mea Proseiscatur , undo haec omnis causa ducitur: bellum graVo et Periculosum Vesiatims veetigalibus atque sociis a duobus potentissi inis regibus insertur, Mithridate et Tigrane; quorum alter relictus, alter Iacessitus, Occasionem sibi ad occupandam Asiam obIatam ossa arbitratur. Equitibus Romanis, honeStissimis. viris, asseruntvo ex Asia quotidie literae, quorum magna res aguntur, in Vestris vectigalibus exercendis occupatae; qui ad me, Ρrq necossitudine, quae mihi est cum illo ordine, causam Teipublicae po-5 riculaque rerum suarum detulerunt: Bithyniae, quae nunc vestra provincia Ost, vicos exustos esse complures: regnum Ari

harganis, ciuod sinitimum est vestris Vectigalibus, totum esse in hostium potestatue Lucullum, magnis rebus gestis , ab eo bello discedere: huic qui successerit φ), non satis esso paratum ad in tum bellum administrandum: unum' ab omnibus sociis et civi-hus aiu id bellum imperatorem deposci atque expetit eundum

hunc unum ab hostibus metui, praeterea neminem.

nos Schwiegerso ines genommen; foenore occupasti. Verri I. 56. Pe-wurde aber duret, die mit Drohen cunias occuparat apud Populos et verbundono Foderung des Liaculis syngraphas secerat. - necessitudine. Ius, den Mithridates Rusnullesern, Cicero Har solbst cin Ritter vori

14쪽

Causa quae sit, Videtis: nunc, quid agendum sit consido- sirato. Primnm milii videtur de gono, ct bolli, dcinde do magiani iudino, tum de imperatore doligendo esse dicendum. Genus est belli ejusmodi, quod maxime vestros animoS ex itare at- quo inflammavo ad studium persequendi debeat: in quo ) agitur populi nomani glo ia, quae vobis a majoribus, num magna

in Potius omnibus, tum summa in re militari tradita est: agi ursalus hociorum atque amicorum, i pro qua multa majores Vestri magna et gravia bolla gesscvunt: aguntur certissima populi Romani vectigalia et maxima, quibus amissis, et Pacis ninamenta, et subsidia belli requiretis: nguntur bona multorum civium, quibus est a vobis et ipsorum et reipublicae causa eo utendum.

Cap. III. Et quoniam semper appotentes gibi lac prac- 7ler Cetoras gentes atque avidi laudis suistis , dolenda vobis est illa macula, Mithridatico bello supcriore suscepta, quae ponitus jam insedit atque inveteravit in populi Romani nomino: quod is,

bella. S. l. 14. Damit verbinde noctiden Hriog gegen die Cartilaginien. ser, ininat, Helisio sicli mit Hierogegon die Mamertinor, dic Bundes-genossen dor Bdmer, v rhundentiation ; und dann, weil si e Saguntum in Spanien angogri Ten hatton. - cEPtissima. Cic. vorr. III. 6. aut impositum vectigal est cortum, quod stipondiarium dicitur, ut Hispanis ..., aut censoria locatio constituta est, ut fisian lege Sempronia. Wioist also certissima Zu versieheny ornamenta-xubsidia. Vgl. Pro Marc. f. 24. do Icg. Agr. II. c. 29 nnumne tandum pulcherrimum populi Bomani, caput Vestrae pecuniae, Patis ornamentum, subsidium helli

. . . . di 3Pertiro Patiemini. Vgl. l. L4. - requiretis. Cic. Orat. 10. desiderium, quo conscior, Consuetudinem et formones requirens tuos. - multorum civiunt. IVer stud

nat Ugl. Cat. III. l. 23. et orepriuntori f. 10 β. 33. atque eos Portus. Pro Mil. 3. 27 und 67ι - emergere. S. Cat. II. q. 21. Cie. Ilarusim resp. c. 25 ista serpens, quae tum deliteseit, tum so cmorgiti Asiae Diuitiam by Corale

15쪽

8 ORATIO

qui tino' dio tota Afra, tot in civitatibus, uno nuntio, atquct unaliterarum significatione cives Romanos necandos trucidandosquo denotavit, non modo adhuc poenam nullam suo dignam sceleroia suscepit, sed ab illo tempore annum jam tertium si vicosimum regnat: et itA regnat, ut se non 'nto, ne quo Cappadociae latebris occultare velit, sed emergere o patrio regno , atque in vestris vectigalibus, hoc est in Asiae luce vorsari. 8 Etenim adhuc ita vestri cum illo rogo contenderunt imperatores, ut ab illo' insignia Vietoriae, non victoriam repoΓ- tarent. Triumphavit L. Sulla, triumphavit L. Murena de Mithridate , duo sortissimi viri, et i summi imperatores: sed ita triumpharunt, ut ille Pulsus superatusque regnaret. Verum tamen illis imperatoribus laus est tribuenda, quod egerunt: venia dan

da, quod reliquerunt: propterea quod ab eo bello Sullam in

Italiam res publica, Murenam Sulla revocavit. 9 Cap. IV. Mithridates autem omne reliquum tempus, non ad oblivionem veteris belli, sed ad comparationem novi contulit: qui posteaquam maximas aedificasset ornassotque elaSSES, exercitusque Permagnos, quibuscunquo cx gentibus potuisset, tace. Welcho Figur 2 Vgl. l. II.

Cato maj. .4. Nec vero . illo in luco modo atquct in oculis civium magisnus, sed intus domique praestantior.

tianni. - reliquerunt. Cic. Μur. s.

15. L. Murena inithridatem re

Pressum magna ox Parte, non ΟΡ- Pressum reliquit

3. 9. reliquum temp. Selidem

-eisen die Stellen Cat. III. 3. 4. Pro

eum duobus ducibus de imperio in

Italia certatum.

16쪽

comparassot, et so Bosporanis, sinitimis suis, bellum inferre simul assct : usquo in Hispaniam Iogatos ac literas' misit ad eos duces, quibuscum tum bellum gerebamus: ut, cum duobus in Iocis disjunctissimis maximeque diversis, uno consilio a binis hostium copiis bellum terra marique gerΗxptur, Vos ancipiti contentione districti, ) des imperio dimica rotis. Sed tamen al- 10 terius partis pcriculum, Sertorianae atque Hispaniensis, quae

muIto plus firmamenti ac roboris habebat, Cn. Pompeμ divino

consilio ac singulari virtute depulsum est i in altera parte ita res a L. Lucullo, summo viro, est administrata, ut initia illa gestarum rerum magna atque Praeclara, non felicitati cius, sed virtuti; haec autem extrema, quas nuper a inorunt, non Ces pae, sed fortunao tribuenda esse videantust. Sed de Lucullo dicam alio loco, et ita dicam, quirites, ut neque vera laus ei detracta oratione nostra, neque salsa afficta esse videatur. DE IIvestri imperii dignitato atque gloria, quoniam is est exorsus orationis meae, Videte, quem Vobis animum suscipiendum putetis. Cap. V. Μajores Vestri saepe, mercatoribus ac na Vicu- Iariis injuriosius tractatis, bella gessorunte vos tot civium RomanoTum millibus uno nuntio atqus uno temΡOre necatis, quo

tandem animo esse debetis 2 . Legati quod orant appellati superbius , Corinthum patres vestri, totius Graeciae lumen, ex stinctum esse Voluerunt: vos eum regem inultum esse patiemini,

sagi Cicero tilos superbius appel. f. II. Putetis. S. Zumpi. l. 7SO. Iali 2 Im Jalieo 60g Hurdo HorinthUnton l. 26 u. 38. - mercatoribus- vom Consul Mummiua geratoria Mitnecatis. Vober dieses argumentum doti Hosthacteiton diesor Stadlisur. VgI. Cat. I f. II. Uerr. V . 58. Quot de Hom goschmiicht. - Legatum. Μ hella majores nostros, et quanta sus- Aquilium, der im Jahre 653 mit C. cepisse arbitramini, quod cives Ro- Marius Consul Har, und den Sclamant i Muria affecti, quod navic venlirieg in Sicilien huendi gle. S. Iarii retenti, quod . mercatores spo- g. 7. - pensecuti sunt. Cic. Verri lati dicerentur 2 Corinthum. Die II. 3 iniurias suas per vos ulcisci et Gosandien soliten vertangen, data persequi statuerunt. Acadd. IV. I. Sparta, Horinth unb andere Siaaten inimicitias paternas persequi. - sich vom Achai schen Bunde tronnen linquetis. Verr. I. 55 cur injurias a IIten ; sie Hurden aber vOm Vol. tuas reliquisti' Dissiliroes by Gorale

17쪽

qui legatum populi Ilomani consularem, vinculis ne verboribus, atquc Omni supplicio: excruciatum necavit Τ Illi libertatom

ivlum nomanorum imminutam non tulerunt: Vos vi tomovet tam negligoti Z Ius legationis verbo violatum illi pers uti sunt, vos legatum, omni supplicio interfectum, Polinqαe- 12 tis Videte, ne, ut illis pulcherrimum fuit, tantam vobis imperii gloriam Pelinquere; sic vobis turpissimum sit, id, quod aCaeepistis . tueri ex Conservaro non posse. Quid Τ quod salus

sociorum summum in Periculum no discrimen vocatur2 Bognouxpulsus ost Ariobarganus rox, socius populi- Romani atque nini cus: imminent duo reges ibit Asiae, non solum vobis inimicissimi, sed etiam vostris foetis atque amiel se civitates autem Oma cuncta Asia atque Graccia vostrum auxilium ExspectaruΡ Meu Periculi magnitudinem coguntuae: imperatorom a Vobin contum deposcere, Cum praesertim vos alium miseritis, nequo audent, neque se id necro summo sine pericuIO Posse arbitran 13 iur. Vident et sentiunt hoc idum, quod vos, unum virum DSSE, in quo. Summa Sint omnia. ot eum pro fesse, quo etiam Cavent acgrius:) Cujus adventu ipso atque nomine, tametsi illo,ndanavit imiam bellum voverit, lamon impotus hostium represson osse intelligunt ac retardatos. Hi vos, quoniam libero loqui

Isrone, Bino goldene Schusset, oi non et Mnheinernen curulis hen Ses sol und Anderes vom Senato Eu eν- Iialten. Caes. heli. Gall. I. Ubi eo ventum est, Cassar initio orationis sua senatusque in eum beneficia Commemoravit, quod rex appellatus DSset a Senatu, quod amicus, quod munera amplissima missa. quam rem et Paveis contigisso et a Bo. manis Pro maximis hominum ossiciis consuevisso tribui dicebat. Ciano et Asia atque Graecia. Stetit hier

gistraten aber, den Aodilen, quaes

elelio Figur 2 Cic. ad Quint. D. I. I. Quid autem reperiri tam

eximium nut lam expetendum P - est, quam non itineribus tuis per-lereri homines, non sumtu hauriri, non advontu Commovctri, Cum Dissiligeo by Corale

18쪽

noire licet, incito rogant, ut se quoque, sicut ceterarum p Vinciarum socios, dignos existimetis, quorum salutem tali viro. commendetis: atque hoc otiam magis, quam ceteros ), quod ejusmodi in provinciam homines cum imperio mittimus, ut otiam si ab hoste defendanti tamen ipsorum advontus imurbes sociorum non multum ab hostili expugnations differant. Hunc audiebant antea, nunc praesontem Vident, tanta te Erantia, ltanta mansuetudine, tanta humanitato, ut ii beatissimi.esso videantne apud quos illo diutissime commovetur.'

Cap. VI. Quors, si propior socios. nulla ipsi injuria 14

lacessiti, majores vestri cum Antiocho, cum Philippo, cum Actoialis, cum Poenis bella gesserunt: quanto vos studio convenit, inia iuriis provocatos, sociorum salutem una cum imperii vestri dignitate defendere; praesertim eum de vestris maximis vectigalibus agatur' Nam ceterarum Provinciarum vectigalia, Quirites, tanta sunt. ut iis ad ipsas provincias tutandas vix contenti esse . Possimus: Asia Voro'tam opima est et sertilia, ut et ubertato agrorum, et Varietate fructuum, et magnitudine pastionis, et multitudine earum rerum, quae exportantur, facile omnibus temvis antecellat. Itaquo haec vobis provincia, Quirites, si et bolli utilitatem et pacis dignitatem sustinere δ) vultis, non modo a Calamitate, sed etiam a metu cesamitatis est defendenda. Nam Ceteris in rebus, cum Venit calamitas, tum detrimentum acci- J5 Pitur: at in vectigalibus non solum adventus mali, sed etiam

urbs eustodem, non tyrannum, domus hospitem, non expilatorem re- ecpisse vidcatur.

19쪽

12 ORATIO

motus ipso assert calamitatem. Nam cum hostium copia non longe absunt, etiam si irruptio facta nulla sit, tamen pecora relinquuntur, agricultura deseritur, mercatorum navigatio con- Dioscit. Ita neque ex Portu, nequo ex deCumis, neque exscriptura vectigal conservari potesto quare saepe totius anni fructus uno rumore Periculi, atque uno belli terrore, amittitur. 16 quo tandem animo esse existimatis aut eos, qui vectigalia nobis pensitant, aut eos, qui exercent aut exigunt, cum duo reges cum maximis copiis prope adsint cum una excursio equitatust perbrevi tempore totius anni vectigal aus re possit .cum publicani familias maximas, quas in saltibus γ habent, quas in Oguis, quas in portubus atque custodiis, magno Periculo se habere arbitrenturi Putatisne vos illis rebus frui posse, nisi eos, qui vobis fructuosi sunt, conservaveritis, non solum ut antea dixi, calamitato, sed etiam calamitatis sormidine liberatos

1ν Cap. VII. Ac ne illud quidem vobis negligendum ossi

quod mihi ego extremum proposueram, cum ossem do belli genere dicturus, quod ad multorum bona civium Romanorum Periinet: quorum Vobis pro Vestra sapientia, Quiritos, habenda est ratio diligenter. Nam et publicani, hominos et honestissimi et

ornatissimi, suas rationes et copias in illam provinciam contulerunt : quorum ipsorum per se res et fortunae curae vobis esse delicui. Etenim si vectigalia, nervos esse rei publicae semper duximus: eum Certe ordinem, qui exercet illa, firmamentum Deverorum 1s Ordinum recte esse dicemus. Deinde ceteris ex ordinibus homines

rier undΗauileute. - exercent. Die

Publieani odor Mancipes, welchesi pacti toto n. - exigunt. Die Unter- hodienton der Pachior soperae . yyopa adsint. Terent. Andr. I. I. 25, tempus Prope adest, cum a1iono more vivendum ost mihi. miagno Periculo. Varum 23. 17. Nam M. IIter findet ein Anacoluthon stati. Dce Schristatel-

et ceteris ox ord. otc. sortgusahren. - nationes. So Vorr. III. 9. Istoa inter fie perbrevi non res, non ratio coniunxit. V. 4. Cum nihil tam eonjunctum sit, quam negotiatores nostri cum Siculis, usu, Te, ratione, concordia. - nerὐos. M olche Figur 2 firmamentum. So proPIanc. stos equitum Romanorum, ornamentum Civitatis, firmamentum rei publicaopublicanorum ordine continetur. l. 18. Partim eorum. ZumPtis l. 271. - Pecunias coli. Λus welchEWeiso 2 Lumpi g. 634. - α προ- aQ-

20쪽

43ΡRO LEGE MANILIA.

gnavi et industrii partim ipsi in Asia negotiantur, quibus vos ab

sontibus consulere debetis: Partim corum ) in ca provincia pecunias magnas collocatas habent. Erit igitur humanitatis vostrao, magnum eorum civium numerum calamitate prohibero: sapientiae, videro, multorum civium calamitatem a re publica sejunctam esse non Posse. Etenim illud primum parvi refert, Vos publicanis amissa Vectigalia postea Victoria recuperare. Nequo enim iisdem redimendi lacultas orit, propter calamitatem, nequo. aliis Voluntas,

ProPter timorem. Dcinde, quod nos cadem Asia, atque idem I9 isto Μithridatos initio belli Asiatici docuit, id quidem certe ea-

Iamitato docti memoria rotinere debemus. Nam tum, eum in Asia res magnas permulti amiserant, Scimus, Romae, solutione impedita, fidem concidisse. Non enim possunt una in civitatgmulti rem atque sortunas amittoro, ut non plures secum in eandem calamitatom trahant. A quo periculo prohibeto rem

publicam, et mihi credito, id quod ipsi videtis: haec fides, at

que haec ratio pecuniarum, quae Romae, quac in soro Versaiatur, implicita est cum illis pecuniis Asiaticis, et cohaeret. Duero illa non possunt, ut haec non eodem labosactata motu concidant. Quare videte, num dubitandum vobis sit, omni studio ad id bellum incumbere, in quo gloria nominis Vestri, salus Sociorum, Vectigalia maxima, sortunae plurimorum civium cum re publica defendantur').

Cap. VIII. Quoniam de genero belli dixi, nunc do magnitudine pinea dicam. Potest enim hoc dici: belli genus esse

Italia osset angustior, neque ureditae pocuniae solverentur , COMMI-tuit, ut arbitri darentur; Per quos fierent aestimationes possessionum et Terum ... - in foro. Die Mechs-

SEARCH

MENU NAVIGATION