장음표시 사용
121쪽
DE MODIS, QUIBUS ACTIO SPOLII AMITTITUR. mst. X. Observatio haec Cujacii ideo im obatur. quod ut
Interdictum de vi armata tempore Ciceronis fuerit se Petuum, tempore tamen Ulpiani non fuit. Vide Missem- ch. exercitat. ad Pandect. Λbm43. titia i 6. β.26. Sed quamvis ex eo quod interdictum de vi armata perpetuum aetate Ciceronis fuerit, certo non evineatur, tale etiam
fuisse Ulpiani aetate: satis tamen probabilis conjectura est. Nec refragatur Lex i . princip. ct β. 39 D. de Vi , G vi armat. quam objicit Uuissembachius. Agitur ibi de
alio interdicto, nimirum de vi cottidiana; noc autem non Perpetuum, sed annale erat, ut moX Ostendetur ἀ
Quaeret hic aliquis, quandiu duret actio spolii commissi vi armata P Facile porro est respondere . Si Tr honianus non solum Pandectis non interuit insignem illam differentiam, quae quantum ad durationem intercedebat de jure praetorio interdictum de vi armata inter, ac interdictum de vi cottidiana , verum etiam verbis illis Ulpiani L. 3- β. 12. D. de Ui . M vi armat. &. post annum reddetur, quae pertinetiant at interdictum de Vi armata, adjecit, in id quod pervenit ad eum qui prolabuit idem dicendum est de duratione actionis spolii vi armata coinmissi, ac de illa actionis spolii commissi vi cottidiana
Ceterum dolandum est .asi nem furti manifessi se hodie perpetuam esse ad facinori& indignitatem , ut Patet ex sequentibus Iustiniani verbis In1titutia libr.4. titui. 12. PrinciP. Hurti quoque manifesti aeris quamvis ex isias
122쪽
Praetorisjurisdictionetroficiscarur , tamen perpetuo datur; absurdum enim esse exi imavit anno eam Ierminari; talem vero haud esse actionem spolii armata vi commissi, quando facinus certe indignius est spolium hoc commissiim vi
Venio ad durationem actionis spolii cottidiana vi Commissi. Quandiu autem actio haec duret, ostendunt vel verba haec edicti, in quo interdictum de vi cottidiana Propositum est: Unde tu illum is defcisi , aut familia tua deIecit , de eo quaeque tiae tunc ibi habuit , tantummodo intranseum, pos annum de eo quod ad eum qui mi dejecis servenerit , judicium dabo. L. I. Princip. D. de vi & vi armat. q. XIV. Actio igitur haec in annalis quantum ad damnum , quod spoliatus oh id sensit, quod spoliatus fuit. Sed de eo quod ad spoliatorem pervenit etiam post annum datur . Et hoc generale est in interdictis, ut quae annum durant, ea de eo quod ad illum cum quo agitur pervenit dentur & post annum, L.4. G de lateraedit. Vides hine actionem spolii intra annum este poenalem hoc ipsa quod venit omne damnum, quod spoliatus ex spolio passus est , post annum vero esse tantummodo rei Per
AnnuS autem non Continuus, sed utilis est , ut explicat verbis hisce V lpianus L. i. β. 39. D. de vi & vi ammat. Annus in hcc interclino utilis es. Adde Legem a. C U, de vi . Annus continuus en , qui continuo & sine in te ruptione currit , nulla habita Tatione, an dies sint si
123쪽
DE MODIS , QUIBUS ACTIO SPOLII AMITTITUR. Hariati , an non , an quis sit Praesens an absens, an Iudicis haberi possit copia , an non , an facultas sit Actori agendi, & Reo defendendi, an non. Utilis est, in quo haec
omnia attenduntur, ita ut non currant dies seriati, ac
tempus subducatur absentiae, ignorantiae , justive impedimenti, in iudice, Actore, Reo. L. r. D. de a G. temp. praeseripi. AIberis. Gemi . de divers. tempore appet t. cap. x q.
Lauseroacb. de Varret. tempor. cap. 2. tDef. a. u. IO. Usequent.
s. XUI. Annus utilis est vel ratione principii tantum , vel
ratione principii, tum decubus. Annus utilis ratione principii tantum est, qui non currit ignoranti, ag re impedito &c. Annus vero utilis ratione principii Miscubus ille est , ut tradit Bachov. ad Treuiter. vo- Ium. 2. disputat. 3r. thes T. lit. E. F. & a, in quo non computantur dies, quibus etiam sciens agere non potuit, non tam rumiropter impelmentum inpersona ejus , sed etiam Dicis, vel Rei. Quaeri igitur potest, utrum annus utilis in acti ne spolii sit ratione principii tantum, an ratione Principii ac decursus e Nullus dubito, quin annus in spolii actione utilis sit ratione & principii & decursus. Sive rigorem attendas, quo procedi debet in spoliatores ex ju1to eorum odio, sive favorem , quem spoliati merentur , ita & non aliter sentiendum est.
Duo afferri a Doctoribus solent casus, in quibus actio spolii poenalis non annum, sed triginta annos durat. Unus est, si possessore absente, spoliati sint qui ejus nomine possidebant, ut Inquilini, Coloni, Procurat res &c. Hi porro actione spolii pro Possessore hoc al,scnte experiri poterant. Quod sit neglexerint, absenti
124쪽
QUOLIBET TEMPORE REVERSO, inquit Impera
tor Constantinus in Lonic. tasi Per vim, vel alio modo
Ierturbata sit absentis possessio , ACTlONEM POMESSIONIS RECUPERANDAE INDULGEMUS .
Alter est, si vacua Absentis possessio occupata sit. Imperator Iustinianus in L . C inde vi , non solum praeter Regulas juris antiqui aduonem spodii concessit , sed εc durar: eam voluit anno& triginta At si annus in actione spolii erat uti l ut currere nequiret ignorinti, Se agere non valenti, nil novi constitutum dici potest, nisi dicatur, utroque casu actionem spolii triginta annos d Tare , tametsi supervenerit scientia , se agendi faculta iafuerit ι quod saltem de priori casa arumari minime Potest ias. XVIII Sed jam satis de actione spolii poenalis dictum est iaInutile nunc haud est investigare quandiu duret haec, ruae post annum datur. actio spolii rei persecutoria. Fr eri de Interia f. comment. 9. n. 4t. Esese sentit ea, quae post annum dabantur, interdicta anno proximo proponi d buisse, atque ex justa causa biennio, vel triennio, vel actsummum quadriennio. Luod rer- sunt u& verba, perpetua interdicia etiam post miram redia ta competere dicuntur, de modicosastem tempore intel endum fuerit, uti anno proximo, ves ex Iusa causa hiem . . . . vestri risi, aut Padriennio.... Menochius quidem pos alios modicum tempus judicis arbitrio committe iam putat ... quod fane in bac interdi lorum causa ex quodam mox aetque isco .esimandum es per textum longe oriri mum in d. L. Semper x s. β. s. f. aeuoci se auet clam L. 1. C. de Rhisciminis ubi multuis umoris etiam Dis triennio cireumscribitur.
125쪽
DE MODIS, QUIBUS ACTIO SPOLII AMITTITUR. rast. XIX.
Sed ut ita se res tum habuerit, cum a Praetore data fuit actio spolii, postmodum tamen sicuti Perpetuam est omnis fere actio praetoria, quae rei Persecutionum continet, ita & haec spolii actio. Audi Imperatorem si Justinianum , qui Institui. abr. 4. Istia. I a. prin-
1 Civiles actiones descendentes ex Lege eonsulari ae tribunitia, Senatus e stillis , Principumque edictis erant olim perpetuae, & in infinitum competebant, idque hae de ratione, quod perpetuum erat ius ei vile , minimeque tempus modus erat obligationem tollendi , L. 44. q. l. D. de obligarion. aBion. Quoniam uero Reipublicae intererat lites finem habere, ac Possessores in tuto coli cari , Imperatores a tempore Adriani hoc mutarunt, praescriptione longi temporis introducta, cuIus primi meminerunt cinius S Iuliamu L. t s. q. 1. D. de miretur. L. I . princip. D.de Eviction. iuncta L. 6.q finali de coturahend. emptionis tum L. 2I. D. O ἀσα. omnium vero ecteberrima est consti. tutio Theodosii iunioris de Praeseri . triginta ann . in L. 3. c. de Pr σφι. 3 .am. quam Sidonias Apollinaris lib. S. NAIIol. 6. Iegem appellat de praescriptione tricennii r cujus praemptorii ab lita rati os in sextum eracta quinquennium te sin latur . Huius praescriptionis auctorem cujacius liis. I 8. observas. cap. 26. facit Theodosium magnum, merito a Jureto ad SImmatbmn lib. s. epotes. 66, tum ab alliis
' Nee mirum . quod civiles actiones finiantur . Sicini actiones nasci & vivere
dicuntur in L. 3. c. de Temp. anelIM. L. peuiat. c. de constitis. pecvn. σ L. I. c. de unal. eace . ita etiam debent mori , non quidem 1patio longissimo centum an
ginta , quos brevius seculum vocat 4e vias ad Virgil. lib. 8. ruere. so 3. Noli autem putare, omnes actiones cim viles triginta annis terminari. Actiones civiles in rem tandiu durant, quandiu ius in re,quod mater eit actionis, Sc triennio, decennio , vel tricennio adversus malae fid. possessiorem, aut quadricennio in hypo. thecaria tollitur. In personam vero , Scmixtae actiones durant annos triginta &longius , idque quia in realibus usus rei quodammodo deterit Si absumit . Sed vide qui hae de re distinctius agunt Mais
dier in commentari ad Infistis. lib. 4. tit. Ig.S Martis. Turi rud. civit. σ eriminia. lib. vi l. a Haee de civilibus actionibus. Praetoriae vero actiones regulariter anno termin hant. Quemadmodum annuum erat Praetoris edictum, atque, uti pluribus locis ait Cicero, lex annua; sic actiones ab Edicto Praetoris proficiscentes , annuae erant, Print. Instigari de Temporia. M
Sed ex quo ex Praetoria edicto Ius pedipetuum dici coepit, & non tam Praetin rem , quim Praeturam spectari placuit , res mutata est. Distinctae fuerunt acti nes praetoriae rei persecutoriae a prael riis actionibus poenalibus. Actiones praetoriae rei persecutoriae
sunt perpetuae, dirimip. Institui. de Lem porri. O μνγι. action. L. ι s. priueip. D. dae obligat. σ ac ion. Adde L. anu. c. deon. excepi. Intellige vero de iis, quae non sunt contra ius civile, quales sunt rescis.
126쪽
Ap. ita loquitur. Hoc loco admonendi Iumtus, eas quidem e Niones, quae ex Lege Senatusve consulto , ve eae sacris Consuurionibus probisscuntur, perpetuosolere antiqujus competere, δε- nec bacra consituriones tam in rem quam in personam in cibus certos fines dederunt; eas vero, qua ex propria Praetoris jurisdictione penant, erumque intra annum vivere . Nam Gipsius Praetoris intra annum erat imperium. AEquando tamen
ta in perpetuum extenduntur , ides usque ad finem ansitutio
Egimus hactenus de duratione actionis spoIii secundum Ius civile . Uidendum nunc, an ius canonicum quantum ad hanc adtioni& spolii durationem a Jure cruvit 1 recesserit. Qui Jurant in Canonem Redintegranda, ii tenent, spolii aetionem de iure Canonico annos centum durare. Vide quos in sententiam hanc citat Auctores Fciderus de Ingeries. Ungar. 9. mum. I istam .sequota
Ipse vero Rideriar Ioco citato num.6. UpBr. sequentia plures distinguit casus: Vescium, ait, de vera mala me θο-
RHae ς Ilae minori temporis spatio praescribuntur.Consule Lauterbach. ubi supra. Actiones vero praetoriae poenales regulariter tamen utilem,durant, . L. 3 s. D. de Oluitit. action. Sed excipiuntur aliquae , eaeque sunt perpetuae . I. Actio furti manifesti, d. primip. Institur. de Perpeti em tempori action. II. Actio deservo corrupto, L. i 3. D. deferv. cormpl. III. Actio in factum adve sus Nau- as, Caupones, & Stabularios, L. final. q. fines. De P aut. caupon. Stab. IV. Actio contra Publieanos, L. ir. 6. Bria. D. δε Misaa. Caeterum omnis actio , quae tempore perit, semel inelula Judicio , seu post lutis contestationem, fit perpetua. L. I sy-D. de Regia. Iur. Quaeret. lite fortasse aliquis, cur acti nes dividantur in perpetuas , ac temporales , si omnes certo tempore expirant acti es k ita respondet Hopp. in Comment. ad Institui. libr. 4. titul. la. hodie simpliciter o absolute perpetua Iunim quia omnes erito tempore expirant, dicuntur
tamen adhuc perpetua SEcgri DNM SPIDrespectu scilicet aliarum actiorum , qua Erinoiori spatio finiuntuν
127쪽
DE MODIS, QUIBUS ACTIO SPOLII AMITTITUR. at Eatoris sime P efris praescribentis docetur, ta apparet, ac ne per milla quidem annos iactis raris canonici remetis praehrrbsetur, Hepossessoris agatur, De etiam petitorio ,per commune omnium tam Legislarum, ut sunt, quam Carioni ianum primcipium , quod cum mala fide non praescribatur in aeternum , multo minus centum annis Aut consat G docetur vel apparet de bona fide V titulo, G aliis legitimae procriptionis requissis , ta tunc Reus conventus contra intentionem Doliatum γ dicentis, e .procriptionem 3o. vel 42. annorum rectissime opponit Aut nec de 'aera mala me docetur uel an
ret , sea tantum depraesumpta, qualiter fit , si Arior de antiquiore mose ne edocet, G Reus junioris p onis nullum 1itulum legitimum habet; G tunc νidquid ex jure tantum civili de triginta annis dicant conditionis Canoniis Redintegram da non praejcribitur, nisi cenIum annis.
ΛIiter quam Siderus sentit AEnnius ad TreutIeris
volum. 2. disputat. 2s. thes . 6. quaest.68. Luanto porro rem
poris pauo , inquiis , praescribatur remedium tap. Reiunte granua , anne etiam illi exceptio Uriptionis objici possitZ controvertitur. Et pro enodatione hujus controversae tres disinguit casus Menochius. Primus es, quando possessor convenius es in mala me, eo qui emper fui primus occupator iri stator , tunc nulti ab eo objici potes exceptio procripta o/ris , nec usio tempore, quantum bis Angissimo , praefatum remedium praefribitur, utpote mada e praescriptione in perpetuum impediei te - . Secuiatis cutis es, quando poste fir titulo quidemearet δed in bona fide eis, vel in mala saltem eraesumpta. Hoc
casu praesicriptio aperte ex hoc remedio objici potest, sed triginta Maum an Orum , fleti temporis Angis π.... Terretuy casus es , quando conventus p eslor es cum ritulo G Mn de . t equine cois objici potes praescriptio decem annorum , Es viginti
128쪽
inger MFentes , cum ramo tempore praescribat, dummodo res non fit ariecta cisio reia, V calam is non habuerat cimur alitiose auctor 4
At si ex Canone Redriremanda judicium hac de re serendum sit, assirmari indubitanter potest, correctum a jure canonico haud esse jus civile quantum ad actionis spolii durationem. Canon hic, ut pluries alias diximus, apocryphus est. Sed etsi demuri eum Verum esse, non est , quod correctio haec suaderi queat. Uerba Omnis Redi me anda , quibus Patroni contrariae 1ententiae innituntur, haec sunt, α quacumque conari e reue rim Sed ea neutiquam hoc evincunt, quod ii intendunt. I LUPrinzere ingulare, ita opportune ait Boetimer. Iur. ecclesiast. libr. a. titui. I 6. I. I 3. ex hoc canone eruum, quodperpetuum sis , cum laeterdictum inde is ransum irura annum duret. Colmgunt mero hoc ipsum ex verbis his di quacumque condisione temporis is unde iaci minimumpraehriorronem ira via an rum d siuerant Interpreetes, etiamsicum Mnae M poste ore rersis. rum rerieuocet bis merbis haud aenolara duraIionem arar
aruitatem temporis , id quod via uox G9 Π IONIS inniat, ut infulsis re ruentaos esse poliatos, He i lium factum fu ris re ore heia, sis pacis, Me perscruionis, He alterius
129쪽
DE MODIS, QUIBUS ACTIO SPOLII AMITTITUR- try
Sed dispiciendum est , numquid ex aliis Iuris can nici locis haec quae actioni spolii praefinita est a jure civili duratio correcta dici queat, quantum ad spoliatorem ipsiim , tum eum qui spolii conscius rem accepit , idque ex mala fide, in qua ambo versanturὰ χὶ Alexam
a) Duplex error a cufacio in hoc e. s.
notatur . Primus est , imperite Alexa drum III. seribere praescriptionis triginta & quadraginta annorum auctorem es le Ephesinum Legislatorem . Alter , male eum dem, Pontificem unum eumdemque constituere auctorem praescriptionis triginta annorum, tum praescriptionis ann rum quadraginta . Nee Antonio Augustino placent verba dicti Pontificis r Pνo ter vitandam misnorum segnitiem . Mihi , inquit, hae displicent. His enim rationibus aeritur 'ustinianus, ne rem dominia di imereto sint , ne mi longa re indiactata pose fesso auferat. Sed levin haec sunt , Se consutat , iam a dcinissimo Iano a Costa ad cap. s. Ut autem suus Alexandro III. honor restituatur , haud piget verba 'la transe here huius praeclari Auctoris is aeuod ad primum attinet, primum dica non immerita monuisse Divum Hieron mum. in prasan ad chronis. EUM. Linoserum aegligentiam ad Minyem non esse referi dam 3 nee potuisse Alexandνum rem titu- telis noti mam ignorare , Ernestio quem nphesinum Legislatorem Origenti patruum non fine delirio eommissi ei quia umarios Imperatores boum ' eriptionam Mactines es.se , si non ex Lexibas, saltem ex caminibus, distere ρε-it. Gelasius emm Pontifex manustmiuatim Ασmaais Imperatoribus, tribuit Me ius in Can. Prasuum r6. g est. t. siti Deo: ure sibi vindieme, quod eriter alis Lexerendine ;. quia O fui um nostram. Prinincipum isa emanavit minorum, quibus verbis fatis designar Romanorum Imperas m is constitutiones de praescriptione trieonii , ut cunciliam Hispalense, ex quo sum us est e non inter memoratos ead. eos o quaest. ILII, inquit, trieranalia obiectio Mentium imp uit . me enim saeuiarium Prinesum edicta pracipiunt, in Prasdum manorum . decrevis ML stritas. Bibas adde retera in eadem Basilane a Grasiano adlata ex libris juris eivilis, qua non potueruat esse incognita raro. Canonum peritis o . Hoe nomine nominatim laudatur ab Ianoe.. III. in cap. Innotuit de elin. in antiq. deerat. tolle abι de quodam eamae ab Alexodro III. edito verba faciens. Pradictas canoni inquis, qui
non per eum,qui canones non nosset antiquos,
sed per illam , qui plene umerat eanonie faxiniones, in coacilio. multorum 1inis perit ν- e reditus sed quid moramini mileavillanines siquis sedulo in diligento reeenseas verba, quibus Pontifex utitur is Me e . , veheries ea ex ipsis Imperatorum, constitutionibus desumpta essedisquibus mimum illud notandum Oeeurarit, quod Dominos res suas ab injustis P ruias non reperentes miseras vocat, quod Dn ptum est ex Lurie. c. de Wucap. transferi ad Pam sine ulla talitatione voluit allud re . Et eum ait hane nascriptionem esse im Iam propter vitandam segnitiem, in is o temporis errarem in eonfusionem 3 gaeis non videt . Me transιatvm esse ex ipsis coetiastitutionibus Theodosii in Valentiniani N minatim erim Theodosius in L L. t. cocreeodos de acte eren temp. fin. nimam sortitiem in negligentiam dominorum acri
130쪽
der III. in cap. s. de Praescript. statuit : Vigilumri sudio curandum es, ne malae fidei p*st res Amus tu praelis alienis, quoniam n una abruiqua dierum possesso juvat aliquem malae jaeip e frem, nisi resipuerit, postquam δε noverat alienams
fat. Ne qua, inquit, Otioso nimis in desidiquerimonia relinquatur , ET Valentinianus ind. ψων. propter tanta aetatis incuriam, sic enim illo loto legendum, non injuriam. Pedirinem quoque ad temporis errorem oe cons
senem hac ejusdem Valentiniani verba estuis ferat institui iurgia qua I er Proavi nescierunt , qua alia improbum litigatorem
tam valida defensio submovebit; si possessorem nec secula in infinitum transacta defendunt γHae omnia mira brevitate perfringit lexander III. cum ait: Propter Citandam fe nitiem, O longi temporis er rem O eo sinuenem : quod diligentius apud me ans rarinam sie potui is animum inducere meum , ut existimaverim tam inepti erroris Alexandrum III. esse auctorem , ετ, q-dJuibusdam recte placuit, observavi locum ef e corruptum imperitia Scriptoris vel Libra- σύ, qui sic mihi videtis restituendus ex vestiatiis O apicibus literarum, er ex his, qua oua dissertatione praemunivi: Seri erat lexander IIL THEODOSIBS vel THEODOSI PS LEGISLATOR ORIEVTIS PARTIADS, ubi restituenda est quoque particula: IV : vel potius subintellia
penda per eclipsim , ut illo loco e terris 1ae atus in alto', qua eterba cum essem compendio exarata, ita interpretatus est ineptus Luebrarius EPHESI DS pro Theodosius vel
codex Concillarum habet Emesius pro υb sinus. aeua varietas ti ctionis luxati loci amrmentum prauat; ex qua lectione Vir quidam doctus reponebat EvGENIPs, quasi hoc jus tribuendum sit Euxenio' rono ; c jus auctorem .erum esse Theodosium Iuni
rem , etiam post tempora Eugenii satis superque 'robavi. Me est igitur, quod verissime er eruditissime Alexander III. Icripsit, primum The dosium Legislatorem bule praescriptioni legis imposuisse vigorem in Orientis partibus , quod O idco iacio suspectum videtur ,lκod primuin ab Oriense fluxerit. Eademoquendi formula uritis Divus Ambrosius epist. 82. libri Io. Primra, inquit, in Occidentis partibus diversa inter se Eusebius functa memoria Vir eo unxit. Fuit autem hoc jus primum in Orientis partibus publicatum . Theodosio juniore , cui debemus codicem Theodosianum . quem sine ulla dubitatione respicit Almander III. codicem autem Theodosianum primum fuisse in Oriente publicatum docet Novella eiusdem Theodosii de Theod. cod. auctor. data constantinopoli, in qua Er bae verba habentur, quae mirifice
emendationem meam confirmant. His aliacimus , iηquit , uallis constitutionem in posterum, melut latam in partibus Occidentis , er alis in loco ab inviictissimo Filio no-RNVMentiniano posse proferri, nisi hoc idem
divina praematica nostris mentibus intimetur , quod observare etiam necesse est in his, qua per Orientem nobis auctoribus promutigantur . Regeb. t Theodosius Orientis partes , Valentinianus vero collega Occidentis .
Recte igitur Almandro reni tuo, or Theodosio partes Orientis , quas imperita manus male sustulerat, or bellissima occasione rapta gravi o Auctori Tertulliano in libri de Paula trixas Orbis terrarum oras illo loco varie ab eruditis Diris Qexuro nec intellσIMPU Gracchi obscena omnia, or Lepidi vi lenta ludibria , post trinas Pompeii αμ aer longas casaris moras . Restituo non ex sevissima quadam ariolantis animi eo est. ra , fed ex eertusina fide verborum M. Tu tu , qua ille eruditus auctor habuit in an