Christophori Clauii Bambergensis ... In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius nunc iterum ab ipso auctore recognitus, & multis ac varijs locis locupletatus

발행: 1581년

분량: 530페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

toria extra axem mun

di .

si in plano Aequatoris existeret extra axe mundi, Sceretur pridium,In sphaera recta n nnqua fieri aequinoctiu.Sit enim sphaera BDC E, cuius centiu A; A equator D E; axis muniti

B C; & terra in F, s

ue supra axem mun

di, siue infra; Hor zon rectus G H, qui parallelus erit a it BC, cum Aequat0ria rectos ins stat angulos Horitiones recto. Perspicuum igitur est , tam A equa-z qm, quarptiq; 'sparallelos Solis i aequaliter ab Hor

Eonte recto diuidi , cum no transeat per centrum, aut polos mundi: Quarς per petuo sςnt dies tri- aequales noctibus quod est contra omnem experientiam,

cum in sphaera rem perpetuum si aequinnctium . DEINDE. Nullus in eadem sphaera recta videret medietatem caeli , sed partem minorem,vel maiore E medietate, ut eadem fgura indicat; quod sensui aduersatur. Semper etenim sunt sex signa supra Horinontem,ct sex infra. TER TI O. Eaedem stellae tempore sereno non apparerent semper eius lem agnitudinis. S, enim terra est in Aequinoctialis circuli plano, & extra axem mundi versus meridium, hoc est,ueritis Zenim,a arcbunt stellae caedem mai res in Meridiano i circulo eonstitutae , quim in orie o, vel occidente , cum ibi propinquiores existante Si vero vergit ad mediam noctem, hoe est, versus Na-di maiores compicientur in oriente, vel occidente collocatae, quam in Mer diano circulo: Si autem sita est versus ortum, vel occasum, maiores videbunt positae in oeci detixe qui, q-vol oriente . Quae omnia pugnant cum experientia. Accedit etiam , quoa hoc posteriori modo tempus antemeridianum minime aequale erit p6meridiano ; propterea quod Meridianus circulus per verticem capitis inccdit, qui hac ratione esse non potest in medio Homii phaerib , sed vel mail ad omim accedit,vel ad occasum, ut marrisesse constat ex sphaeramaicriali. Sollam igitur Phaenomena loeum habebunt in spbaera recta, quando a r in mediis mundi collocabitur, vi in puncto A, Hori Eonte existente recta BQ V ARTO. In sphaera obliqua aut nullum omni noli et aequinoctium, aut certe, si alicubi fieret ,hoc non in medio loco inter solstitium aestivum,atque hybernum contingor en quod videmus communi experien pae r pugnare. Ei enim rursus sphaera A B C D, cuius centrum E; Aequator B D; Duo tropici, IL, XH; Axis mundi A C. Si igitur terra in plano Aequinoctialis circuli

172쪽

extra axem iacet,ut in F, sit primit m Hotiron obliquus Z PY, 'secans Onisse, paralictos in partes inaequales, & axem in φ , extra parallelos'. Manifestum igitur ell, in dicto

Horironte nullum ac contingere equin Oium , cum Hori ina cum solum pa- ' rallelum bisariam sei iu et, qui per o , de scribitur, quem tam imen nunqua Sol a

tingere potest, quip

pe cum ultra tro

xena A C , intra . parallelos in N. Perispicuum iam cst,fi ri aequinoctia nuptae Idicto Hori1on re

dum Sol parallelua

pin N, dcscribit quoniam hiae parallelita bifariam ab I rixoά te dij id hoe eontin re potest in tempor medio instr Iuo soli tbe n D, ab vit ud Solstitio aequaliter removeatur Sole existente in A oquatore B D, non posse e sic aeqvluc post. quod sane absurdum S in conueniens ep. l e tum nequaquam ita 'cum solus aequa-lani stum aurem cst , amised et ante, veli, INITO. Nullus Horiton diuidςrct ex ni ire cluastartes aequales, ret oreum, ensus ortex cum altero poloruni nessiit, cuiusmodi est BD. reii solum, qu sub polis degunt, medictatem caeli conspicerent. sh E X Iio. Exeessus maximae diei supra diem aenuinoctialem non esset equa- in idefectui breuiseimae diri 'mio, die Ruo sta experientis aduersu '. si Α, in rictitarietit P in excessus maxi

madies I , superatur ab eodem die aequiti octi hii I Ndio milia alit cin haee absurda vitantur, si terra in ecntro E, ponatur. Nani itinein quouis 4bliquo Horizonte , nempe S R; fiet aequinoctium, Solli existent di iri Aequasere : Diuidetur Olum per aequalia; eritque τG, ex oetas longissimae diei, ae se lis delectui

ERO terra eolita caretur In axe tam si extra puriu 'Aedui Hris , τε iam nonimirum in puncto eoeshq rei tor haec ri mnia in Ghtiet ieritia. Prius tim. esse in is Nullus Hori on, pCAedirectum se ret eatium in duas partes Θequa ex quare mψη neque Zodiacum; quod eunt aptarentiis pugnat. Semper e i A naedictas Zo diaci est iupra Horizontem quemcunque, Si me dictas in ira, eo quod semper sex' signa supra Horizontem eacillant. 1 Par artam ti T.

DEINDE

173쪽

D EI N DE . Solum in spliaera recta fieret aequinoctium, quoniam solus Horizon rectus bifariam diuideret Aequatorem et ut ex superiori figura constat, in qua Λequator est B D; Horizon rectus, A C; obliquus,Y Z, secans Aequatorem in F, in partes inaequales. Quod si in aliquo Horiaonte cibiquo conting ret fieri aequinoctium,illud minime accideret in tempore medio inser utrumque Solstitium, sed multo propinquius cssct aequinoctium uni solstitionim, quam alteri. Ut si terra constitueretur in N, inter tropicum XII, & Aequatorem B D, fieret aequinoctium, quando Sol parallelum percuriit, qui per N, describitur ;quod quidem aequinoctium lonse vicinius existit solstitio aestiuo , quam livbe no. Quod si terra sita essct in G, contingeret aequininium in ipso die Solstitij aestiui. quae quidem omnia absurdissima sunt.

1 - uola series, atq; pro' portio .incrementi,& decrementi die.

rum, ac noctium eo

runderetur, quς ibi. que ex a recta sphaeram apparct ante Ec. post aequinoctium ;quae talis est, ut bis ira anno dies ad quεtur noctibus, in tem pore videlicet medio inter diem lon-stissimam, ac breui ,

t limam : Dies longi stasma sit aequalis nocti longissimae i & dies breuissima nocti breuissimae : Excessui diei logissimae supra diem aeqillnoctij t totus sit, quantus est

desectus mstumae diei ab eodem die uino xv :Ωu'd idem direndum est de ducibus diebus

collocetur: Hac enim ratione Horizon Obliquuς quilibet,nempe S R, diuidet Aequatorem BD, in partes aequalζs , t i ta PDrii. eius: extet supra Hori . 10ntem,quanta infra Horizontem l te HDinde tanta crit dies quant mox . , Pari ratione secabuntur tropici X Η, di I L, in parte inaequales , ita tamen t 'iterna segiment MMy. Crastan emp T- ,Δ VL, Item: H, & V I, od monstrat Theodosia lib. 2-pmyos. 19. E Ui0sς, diem longistimam X T

aequalem esse nocti longissimae L V; Sidicin breuissimam IV, uota breuissima: H T. Denique T G, xxcessiis maximae diei X T, supra diem aesuinocti j X G, aequalis erit K V, desectui minimae diei V, a die aequino iij I K . propter simi litudinem,aequalitatemque triangulorum T E G, & V E K. Si vero terra in axe . . in . l . Q cxtra

174쪽

extra centrum Ε, statuatur, ut in φ, extra omnes parallelos, nullum fieri poterit in sphaera obliqua aequinoctium, ut dictum est; semperque erunt dies nominbus longiorcs, vel noctes diebus. Quod si terra ponatur in G,puncto, per quod extremus parallelus incedit, unicum fieret aequinoctium in sphaera obliqua, nempe in altero Solli itiorum; Reliquo anni tempore omnes dies cstent noctibus vel maiores , vel minores . At vero si terra consistat intra parallelos in puncto N, fieret quidem aequinoctium bis in anno, S utrinque crescerent, ne decresccr ne

dierum noctiumque spacia; tamen haec dierum incrementa , ac decrementa nec numero,nee magnitudine essent aequalia decrementis, incrementisq; noctium ,

id quod vel oeuli facillime iudicare possunt, collatis inter se duobus triangulis P N G,& QN K; quoniam & plura, & maiora segmenta parallelorum commprehenduntur in triangulo QN Κ, quam in triangulo PNG.

V ARTO. Vmbrae gnomonum , qui cum Horietonte angulos rectos efficiunt, tempore aequinoctiorum non per unam, candemque lineam rectam ab oriente in occidentem proij rentur . SOlς existente praecise in ortu, atque in occasu, si terra inaequaliter ab utroque polo remoueretur , eiusque centrum non idem esset,quod centrum mundi. Sit

namq; primu tcrea Α sta in plano Aequinoctialis circuli, quod nobis repraesentat linea B C; sique Gnomon supra planum Hori tis erectus, quod nobis referat circulus B C. Perspicue iam cernis, Sole ex cen te in B, umbram styli A D, proijci in lineam rectam A C di Similiter, Sole occidente in C, eandem umbram proij clinii . meam rectam A B , quae cum priori AC,

lineam unam rectam,atque continuam eia

ricit: Quod quidem clarissime nobis ostendunt apparentiae Astronomorum: Si huius rei causa est haec duntaxat: quia nimirum terra est in plano Aequatoris sita Si enim extra ipsum laret collocata, in axe tamen mundi, vel etiam quamcumque 'partem versus, nempe in E; si cristeretur stylus supia Horizontem rectus, qualis est E F, quis non videt, sole in B , oriente tempore muinoctij, umbram styli porrigi in rectam E G, occidente vero Sole in C, eandem umbram extendi Lecundum rcctam EH, quae nequaquam cum primi E G, lineam constituitie m, sed ambae se mutuo inicisceant in puncto E, Auippe cum productae perue irent ad puncta B, & ct Huius autem contrarium expc otia nos doc .

QV IN T O. Nunqua per dioptra cernerenti duo signa radiaci per diametru opposita, Cuod est cotra experientia, quae testatur,ortu & occasum Solis in equinoctiis per dioptra secundum unam recta lineam eospici: Pari ratione o tum in solstitio aestiuo,& occasum in solstitio livemali: Ite otia in solstitio hye- mali,& occasum in Solstitio aestiuo,per dioptri secundum linea tecta sibscore 'spodere in quolibet Horirote. Quod seri minime possci,nisteri: in plano AOquinoctialis circuti,& in eius cetro esset collocata. Sit .n .Horim B DC E; A quator B C; axis inu di D E; tropicus cacri F G i tropicus Caprieorni Id la poti turq; primum terra in cεtro A. Perspicue igitur vides, ortu aequinoctiale B, de Oecasum C, per linea rectam B C; ortum vero aestiuum F, & ocosum hyema

lam I, secundum rcctam lineam PI, Orturi denique hye leta H , di Occ

175쪽

sum aestiuuin G, per lineam rectam GH, sibi mutuo rei ponacro 3 ut res postulat. Quod quidem phaes omena Astronomorum testantur, assumiturq; ab Eu

I. cx struenti j omnium Astresogorrum. Collocetur deindς tςrri in a. mundὶ tra A qquatorcni. nempe in M. Quo potito, luce clarius constat, totum oppositum accidcrc. occasus enim hye- malis I, per lipeam rectam , quae ter te ram exicnditur , non amplius aci pondo bit ortui aestiuo F, sed puncto L r S imillia tersccasus aestivus G, puncto M, .non autem ortui hyemsili II, respondebit. Tetis non SI D EN IQU E terra nec in plano Aequinoctialis eirculi, nec in me mueste ess et posti,sed alibi, in O nnia praeActa a rda inciderem ut . ut facile quiuisi qR' ς ex ijs, Quae dicta sunt, deducere potest, In sphaera enim recta nullum herςt Qvj N - φ Mμ' in sybes, liqua ille tantum IIor onisecaret spharam PQr SquJli 1 qui transiici per centrum munuri Constand cperque univcria scri cs inde crcrmentis, Sincrcmentis dicrum, ae Modinin , dic. hq Aila ratis s TTIV NID A rauci deni inptii etiam ex Ptolo pro Ioco citato,qua quos P. 'ς utitur Averroes lis. 1. de caelo, cn talis .. Rerra non cura in dio mundi sita

P 'h- non fierent eclipses Lunae semper, quando duo luminaria per d amutrum Op

tam in me Os hiarimo'. contin P excut aio mundi esse.

quando non ςxistunt tin locis Zodian, L ci opposcis,quod salsum est.Testin-tur si quidem experientiae Astrono morum, tum d cuium seri eclipsim Lunae,& semper, qqando Luna Soli προΠiIur,al as nunquam,' sit cit mccumun mundi A , in quo sisonatur urra, ni anifestum cst eclipsim fieri , quando luminaria per diam reum obponuntur, quia nimirum tune ipsi terra intcrponitur intcr ut inqueri. Quando vero non sunt pcr diametrum Opposita, nullam polle esse eclipsim . Nam terra non potest tu

es impedimento, quo minus Luna usi etiar. Quod si terra extra reti-trum Vniuersi sedc ohab I si vii ny, potςrynt duo lununai iam plinctas a diu ei oppositis exist rc tamen Milunieri mi piis, si dicrra non reperiatur in illa mundi diametro, iccusium quani oppopu lyar. 7yam O Luna patietur velipsim , ut pluomum , - , minu . ole Silati, quam similes vo - Acbrouiter, Lunae desinus xv nc demum in Opp sitis pcr i cmicirculum Iocis neri potest, quando diamet croppositionis per centrum lcuae,ac nivcrii inan Iictit.

176쪽

EX HAC rursiis ration o sic licebit quoque propositum nostium eoncludere . Ac piantur dux es ipses Lunare, , . quae contigerint iri diuersis Zodiaei locis. Et quoniam utraque eclipsis facta est , quando Luna Soli per diametrum ob ij et ibatur, ut &experientia , di si putatio Astronoinica docuit : esscitur, ferramesecenario in utraqPilla diametro cxistere, atque adce in communi' earum sectione .pCuin igitur Dinnis diana c-tri muri di sese in centro mundi intersccent, necessc est, terram in medio mundi esse collocatam, ut in proposita figuria apparet. TERTIA. ratio est Ioan . Regi is . Epitom. lita r. concl. I. quam sumptiale vide-

tur Extrum

c Aristotele lib. 1. de caelo. io innia grauia libere secundum mundi diam . descend ehtia superficiei terrae ad angulo, rima les Oeeurun an quacunq;

Orbis parte descendant. I itur omnia tendunt ad terrae euntrum, alias non inciderent superficiei terrae ad angulo vaequalcs, ut superiuς demonstrauimus: Et quia dia mari mendi, scobdurn. quas grauia sermtur, transutini per centrum 'Universi ibidem se interschantes; ciscitur idem esse tor ,& mundi centrum.

mam diluinAt ac figurae, aequali motu , eodemquc te imporc ad cundem locum defeeriderent quo ani illo pacto fieri post , si in eciatim uadi conuenircnt. Ac proscct'Nithra ituc optimo ter 1gm medio mundi collocasse videtur, ut tam vile, ac ab omnibi partibus caeli, quod est corpuς praestanti Gsiimum, esssu illi fili teretur te vlla pars conqueri possit, cur sibi magis rudis ista m lc 'arpi 6 M lx tet, quam alteri parti . .

, i 1 2 V D Rem est pignum, quod terra sit tanquam centrum , pum Terram e ctus respectu Firmamenti: Quia si terra esset alicuius quantitatis re '' era Firmamenti, nou contingeret medictatem cali fideri.

τRIB V s ignis laediis Ioannes de sacro Bosco confirmat,altera unq; conditionem centri quod videlicet si insensibile quippiam, & instar pu chi indivisibili ine i Mespcctumacia inae caelestis quorum primum est. si terra respectu rinham Enti haberet sensibilem, ac notabilem quantitat cm , R non potius instar puncti omniseo indivisibilis existerct, non possemus vi sere caeli medietatem: quod est eontra experientiam, R.omnes Astrologos, ut supra di-

. ctum.

177쪽

ei. ante eis

ctum est. Sequela eonfirmatur. Nam s terra collata eum exlesti eorpore esset licuius magnitudinis, quae sub sensum eaderet, haud dubie superficies quoque

- terrae notabiliter a centro mundi,quod idem iam probauimus esse,quod centrum terret,recederet. Quo circa Horidion incumbens terrae superficiei, notabiliter caelum in duas pasetes inaequales secareti, ut luce clarius in figura proposita eernis. INUENIES hane eandem rationem apud Ptolemaeum Diei i. cap. 6.& apud Alphraganum Disser. 4. estq; omnium aliorum Astronomorum: quam quidem vides easdem habere vires in mari. Si enim mare esset mul- . to maius, de altius 'uam terra , ut nonnulli fabulantur, non possemus in medio mari constitui I medietatem caeli videre, aut certe non aeque bene, ac in terra; cuius Oppositum experientia quotidiana nos docet.

.hiesia ITEM si intestigatur super es plana super centrum terra d-

sentia ra- dem eam in duo aequalia, ct ipsim per consequens Firma eum, oculus existens in terra centro videret medietatem . caeli: Sed idem existensis superficie terrae videt eandem medietatem. Igitur patet, quod insensi

bilis est quantitas terra, quae en a superficie ad centrum, o pU s quos quantitas totius terra insensibilis est respectu Firmamenti. COMMENTARIVS.

ECUNDUM medium explieias quodammodo, ae eonfirmamri

naremur superficiem planam cireularem inge tu magnitudinis transire per centrum mundi, seu terrae, diuideret h e utique S terram,& Firma mentu in segmenta qualia, & ex eonsequenti oculus aliquis exules incentro mundi super illam 'superficiem medietatem caeli praecis E eo spieeret, nisi a densitate terrae impediretur: Atqui idem oculus consi tutus in superficie ter ,

eandem, quo ad iudicia

sensus, medietatem e se

nit, ut vult Ptolemaeus,& omnes i

178쪽

comnes Astrono mi, est ue expellantia quotidiana compertum, ut lupra dixi. mus . Igitur tota ea terra, quae interii citur inter centrum terrae , ct supcificiem

eiusdem, nullius est momenti respectu Firmamenti; quandoquidem duo radi j visu ses hoc est, lineae rectae inter se aequi distantes,quo tu unus a centro inundi, siue terrae, alter vero cx superscie terrae convexa usque ad caelum cxcurrit, nullam omnino quantitate hi, quaesit alicuius momenti, in Firmamento intercipiant,sed videamur pro sus in eodem puncto conuenis . Quod quidem nulla

ratione contingeret, ii haec portio terrae haberet molem aliquam notabilam col,lata cum magnitudine Firmamenti . Ex quo perspicuum est, i tam terram escvcluti punctum si cum Firmamento comparetur. Ut autem planius fiat, Quona 3 13 et

modo duo ἰlli radi j visuales insensibile quid ex Firmamento auferant, explican- - v dum breuiter crit,quantum sit illud, quod inter duos illos radios in Firmamen-. : ἡ,iu. to intercipitur. quod hac ratione fiet. Quoniam secundum Alphraganum di inter duo,

stantia a centro terrae usque ad concauum. Fir amenti continui semidiametrosi, δ iis a vi terrae vas I 2 SI scinis; ita ut proportio i id ametri Firmamenti ad sc midiametrum terrae Cadmisit,quae rati in . ad i. iit, ut si semidiameter Firmamcnti po 'natur sinus totus partium 3 o ooo. semidiam tox terrae comprchendat ex dictas unusa -- particulis ψ--. Cum crgo semidiam ctor torri sit sinus rectus illius arcus Firma t κmenti,qui inter illos duos radios inurcipitur, ut constat ex proxima ssura , &ex desilitione sinus recti; respondeat autem linui recto parxium q.& semis, ar- terram eoacus contincns Grad. o. Min. o. S cc. s. N paulo amplius ; inyercipi crur in Fimmamento inter illos duos radios arcus Grad. O. Min. o. Sec. y.&p ulo amplius. Tantillum est illud , quod semidiameter terrae ex concauta Firmamenti auferet quod intentibilc est respectu totius ambitus Firmamenti, cum totus ambitus Firmamenti complectatur lxς6oom Secunda; ita vi arcus ille ψ. Secundorusit,- U - . totius ambitu I vcl; AE a . ymus Gradus. Atq; hic arcus Tirina meti aufertur a semidiam ctro terrie, si radius ah oculo cerodies aequissistans ponatur radio illi, qui a centro terrae egreditur- Sed quonia radius ab oculo emistus non aequi distat illi alteri. sed potius ei appropinquat eo magis, ac magis,quo longius producitur, cum suptiliciem xςrrae tangat in alio puncto, quam in eo, quod vertici capitis luppo dirutasti ut multo minor arcus Firmamenti intercipiatur in ipx duo Gos,r'los. Immo fieri sortassc trest, ut oculus in monte udito constitutus plus δ' Mn yideat, quam medictalcm caeli, propter illim inclinationcm lineae rςcta ab oculo egredimiis ad lineam a centro tercae

P LA CTT hisit duabus rationi hus nonnullas alias ex Phaenominis, ap- Aliae ratio- parenti sue deprompta eiq, quibus euidentissime concluditur , totum ης- p M a hunc globunisqui x terra, ct .aqua conficitur , ad uniuersi caeli complexum in- i har: 'Σ star puncti obtinere- Him est Ptolomaei Dict. t. cap. f. in hunc stre modum. ut est e

Cernimus quotidie cxtremas umbras gnomonum in horologijs , alioli linque spectu Fi corporum liue in pladis Horimnii a quid istatibus pos totu, siue in silcri cicbus i. quibuscunque, ita uniformite atque xc laritor incedore, motuiq; Solis consormari, ac iἰ in centro terrae extrςmit res gnomonum illorum,suu corpora ci- .sent collocatae. Indiciunisgitur est certissimum, gnomonem, soli stylum quomcunque in supcthcie terrae positum non discreparc a centro i inest sensibiliter , quandoquidcm Sol & circa mundi centrum, di circa huiusinodi stylum vniso mi motu incedit. Hoc enim neutiquam seri posset, si notabiliter stylus a centro mundi distaret. Nam lmpossibile est solem circa duo centra inter se distin-

179쪽

cta re σulariter posse moueri,ut in Theorica Mercuri, demonstratur A Erasmo Rcinii oldo . Perspicuum igitur est, hane molem terTae,quae into cius centrum, supersciemque e nu exim intercipitur, nullius: csse fere quantitatis rei pcctu, caeli Solis id oque multo magis rei pectu Fir mamenti, tanquam punctum , i SECUNDA ratio praeeedentem quodammodo magis dcclarans sit haec. Instrumentis Mathematicoru,quale est Astro labium, Quadrans, Annutu Sc. iobarmamus constituti in supeihele terrae veras altitudines stellarum, & I'lanetarum, sexcludendo tamen inferiores tres planctas , ut Lunam, Mercurium , ac Venerem motusque carundem stellatum , atquc.loca, non aliter, quam si haec Omnia in e Stro terrae existentes obscrvaremus, ita ut nullum in hac re eri orcm, qui sub sensum eadere possit, eommittamus Videmus enim per Medi clinium, siue Dioptram , duo astra e diametro onposita , quas Dioptra persectam nobiω inundi diametrum indicet; idemque iudicium de reliquis Obsiciuationibus habeto. Manifeste igitur concluditur, molem terrae nullius esse momenti respi ix machinae caelestis,siquidem centra dictorum instrumentorum in terrae sit perticio consistentium coincidunt prorsus, si sensuum iudicium consula x, cum ccnt o terrae Quod si sensibiliter distarent, huiuimodi instrumcnta a ctrrae medio, mirum in modum Astronomi in tuis oblemationibus deciperentur, nullum qum horologium Solatu rccte horas ind: care potat: quae omnia expcrientiae quoti

dianae repugnant. .

TERTIA ratio est quoque Ptolemaei loco citato, nempe haec . In omnibus terrae partibus, mund me climatibus,eodem tempore a varijs Astronotitiν magnitudo, R distantia uniust eiusdemi stellae, Martis vidclicet, data est deprelaunca, idomi compertum habemus in omnibus alijs obseruationibus, quae in d udrsis Climatibus sunt factae, ita vi sibiliter inter i. non discrepent. Quam

ti brum merito terra , ut punctum indivisibile, cetistii tumor mheriae locus ab alio respectu unius, eiusdem se punia caelestis disicri sensibiliter l V ARTA ratio haec esse poterit. Sitora citat alicuius notabilis ni agnitudina collata cum Firmamento, vel etiam cum celo Solis, omnia illa abluida,

e . ἰ riserebamus, si terra no clici in medio muri

consequerentur, quae paulo antea m&rcuam

ii cstet instar puncti, minime nos an euolsuperficie de genici in medio, seu cenitro mundi cssemus constituti at Vndeae inceretur primo, Nullulli Horizontem diuidere caelum in duas parto aequales . Quare nullibi medietas caeli conspiceretur , neque unquam et iii noctium posset scri, sed perpetuo dies temporc aequinocti j minor

Istri nocte, cum arcus nocturnus nota tabiliter maior existeret arcu diurno. iDeinde', Eaedem stellae sereno tem-irore minores apparerent iuxta H riaontem positae, quam in medio caeli, eo quod iuxta Horirontem notabiliter remotiores a nobis essent: quod i

incn salsum est. Tertio, umbrae gnomonum in supersciebus quibuslibet nullo modo

180쪽

us do tempore aequinoctiorum proij cerentur secundum lineam rectam, uti de pion strative eon eludi posset, nisi id negoti j ad scientiam de Horologicuum descriptionibus spectaret) si vertex gnomonis non concedatur est: idon, cuoadhmicium seri ius; quod . centrum terrae r Hoc aulcm clarissimo ex erientiae te. pugnat. Si enim tempore aequinoctionim iit quo aqvu plano ii olus ashq.: tur, ri tenturque vatijs lioris dici extrcmitates vir biae in plano illo punctis qui mi clam , deprcsustulentiat 'omnii lia e pu Mita in una linc a recta iacere : et is quidem sobriu .ca de causa eontingit, quia nisi i uin vericla stςli assurnitur tanquam mundi centrum, ut esui tanne in nostra Guom mica dc monstraui ara ... Milari 1,NQquς metu si Solstiti j resipon circi per lineam ruciani o casui ia umalis Soli lilii; Neque ortus 1 olititii bruinali; ccca ui tolstitit aestivi. inlini Confunderetur univcrsa proportio , quam nunc-cernimus in augmento, crementoque dierum ante Se poli etquinciam ni v Numque . Qxi eu 3 omnia ibiairda luit,& quotidianae aditer scatur expcrienv* nibus Astro rin C Ino m. peritorum obsciu tionibus, coia clud nenin crit, reri n. sta v auri punctum intiensibile, si cum caescisti corpore consenaturi t- QUIN I A. ae post renis ratio liaee sit. Secundum communem Altro nomorum lctitentiai Cmidiameter Firmamenti, quoad c catiam cius iupcrficie, turrae is inusiametrii continet vicies de bis millies, scxceties, & duodeci cs,& eo l

am tria

raptito,ita ut sit talis proportio totius icini liainciri Firmamenti ad sciti id Mine u globi qui costat ex terria & aqua,qualis est huius numinet arasi 2 , . ad i. Ianta erram Istantia Firma meti a centro terrae est seprchensa, ut ad ii ne huius cap. dicemus I ut nimirum a tetra usque ad Filii iamcntu contineantur terrae scri adiametri 2261 2 , . Ac propterea, cum eadem sit proportio diametrorum, quae se- 1 s. 'πιοι midi; et rorum, continc bit quoquc. toties tota diametcr Firmamenti totam ter

diam et rum is Cum ergo sol aerarun Ortio triplicata sit cius propoletionis. 13. ἐπιέ. am habent diametri, habebit totus mundus intra concauum Firma domi con

rx quam

tentus ad globum terrae proportionem eandem, quam ii s6r adio ut in trina eris continuer proportionalibus ei paret. 1 - 226I 2- . is It wt 6. . Illo Iψ-9 7 IV. Qupe cum ita lint , non immerito dice tur,t 'r' i iniuntibilem quantitatem habere, si um Fama monto conscratur: in unitas raeliu lcre sit te pectu tanti numeri l. Atque ut planius adhue pcrci piatur , tot m terram estuanstar mairlapinu Firmamenti, accipiemus i pliae . ruia, cuius diameter ad pedem Geometia antiquum propor tone sere hab at, . d. cv . . quam ri a M. qualis est spherula in Hac figura apposita. Nam si aliam spheiaram accipiamus, cuius diam ciet contineat om pedes, ita ut proportio hun et diametri ad diametrum illius sphamitae sit , quae i scio. ad i .qusi dubitabit, sphaerulam illam cile instar puncti stre indivisibilis re- ,be Confimis

pectu huius sphaerael Cum eryo terra. respectu Firmamenti sit multa minori qua' sphaerula illarcipe lituus Wiuxtae, positanam qne terra, ut G tota sphaera mundi usque ad concauum, Si mamzoti est, tu i 3623qoO9 7Py.&.patalo au plius, ut diarinus. Potita auic mulli ulla praedicta, νela. sphaera illa abierit tantummodo, I p --o, .laHic crum numerus ad vim temptoportionem ha et tripli eatam eius , quam habet diam ter sil viae ad diametrum s mulae praedictat ut in his numeris a paret. δ τε ιν Cyo9760'oo,.sque t 776oo oo . multo magis punctum di mus csti: terram re spectu F:rmamcnti, quam sphaerulam illata ret ociu alterio sphitae.

c. ' I i DICIT

illius

SEARCH

MENU NAVIGATION