장음표시 사용
31쪽
scibilis facultatis motum: in hac etiam sententia videtur
fuissem. Thomas . . . Ex dictis colligere licet maximam Poetarum Astrologiam, ac Philosophiam, dum Cupidinem describunt, ex Venere, arteque procreatum puerum, cqcum, nudum sa- uittantem, alatum Cupido igitur quaedam amoris af- sectio, Mabsoluta concupiscentia existit ex Martis ard re, Venereaque libidine satum Venus autem, Mars secundum Astrologorum sententia sunt sydera contraria nempe unius domicilia ad alterius opposita, Mars enim arietem, scorpionem sortitus, Venus autem Taurum MLibram, unde tamquam duo contraria mixtioni optime
deseruientia inter se se videntur couenire, ex quorum mixtione concubituque mutuo, nimirum estectus proueniunt temperati praesertim generandi, ac nutriendi, cum alter eorum calorem actuum amborum causam agentem, altera humorem temperatum causam utriusque patientem dicatur conferre Et licet laudabile Veneris frigus suriat Martis ard rem recte temperare, tamen quia Martis calor adeo vehemens existit, ut in ardorem conuertatur, sicut Ptholemaeus asserebat; Ideo Venerem ipsi mixtam furentem Dfrenatam, indomitam libidinem influere existimatur, ex qua Cupido latur. Hac de causia Poetae tradiderunt Martem, Venerem se se maxime adamasse, cum alter acrimoniam, altera vero
laudabilem quendam humorem semini, tenerationi la tiatur colligitur etiam horum planetarum beneuolentia ab ipsorum domibus, cum Venus Taurum post Arietem Domum Martis amantem collocasset, Nars suum domicilium Scorpionem post Libram Veneris palatium i suisset, unde supradicta qualitatum oppositio ratione d morum Zodiaci oppositarum nullum affert impedimentum, immo aequum est, ut hi duo planetae se se inuice contemperent, nobilissimos producant effectus sed ad Clipidinem reuertamur, quem dictum sui esse
32쪽
Et Pontianus eum tenerum nuncupat ostendendo antra . rem semper augeri, non secus, ac infantem, incontine tem , indomitumque conspici, ideo Faustus asserebat. Hactenus inuicti Iasiua eupidinis Arma o Hieron. v. Omnivaganis quatiens puer insuperabilis ausPingunt eum nudum sicut colligitur a Calent dicente. Hinc etiam posuit nudusinu casra viis. Vt notum sit amorem caelari, aut dissimulari non poci, cecum anticus describit dicens. Uulnifico eaeei stare Cupidinis arcus. Lo quod amans aliquando tanto amoris impetu fertur, ut ratione obtenebrata non videat; nec sensati hominis, sed puerilia opera faciat, hinc sue etiam pingitur. Recordor, iuuenes perturbatione ita impediri, ut clarissimum rationis lumen sibi aduersantis incueri, aut dis- Cernere nunquam, is ent. Claudius eum pennatum lascr,bit,& Apuleius etiam iaptista Pius volatilem dum
Per Veneri uefaces, puerique Golatilis arcus Ostendere desiderantes maximam ipsius velocitatem , eum amantis cogitatione ad obiectum amatum contendant celerrime , cibi Quietam vitam, ac scelicissimam
Eum denique cum sagittis depingunt, sicut Seneca inquit, R Ouidius Namque Iib. Io,
33쪽
Nam optaretratus dum dat puer oscula matri de Baptista Pius. Tuscus erroris , tu a Uagictifer atis
Eae dicunmr cupidinis sagittae , quibus amantium corda transfigit huiuscemodi telis inflicta vulnera, profunda, angusta, immedicabiliaque solent existere Muput plurimuacutissimis radijs quae ex ipsorum amantium luminibus
exeut tanquam sagittis inseruntur. Prqtermitto hoc in loco Orphei sententiam de Cupidine, atque Amore, sic etiam Trismegisti, atque Platonis, nec non Agathonis contemplantium de Deorum esse intelligibili, cum Orpheus dixisset Amorem esse omnibus ijs antiquiorem, Agliato vero iuniorem esse dicebat, qui sicut dictum esto contemplabatur Deorum esse intelligibile, prout videlicet in Archetypo sunt, quo esse Amor dicitur iunior, per quem Deus ad instar illius esse . id alis produxit omne Deos, nempe intelligentias, particu
Orpheus tamen dum inquit Amorem esse omnibus dijs antiquiorem in particulari contemplabatur iam productos , qui informis particularibus existentes, Amore, per quem sunt producti, posteriores sunt, qui videlicet in esis id ali prioremerant Sed alia ad nos minime faciunt: ideo praetermissis cum Platone dicemus duplicem esse Amorem nempe rectum, de malum ex recto, bonoque omnia bona procedunt; ex obliquo, ac malo omnia mala adeo Pausanias cum geminus sit Amor , geminam Venerem quis neget ΘPrima igitur ordinata, munda,& casta cum Ioue conue- nient deordinata inferior, varia, lasciua S lubrica,' cbene disposita prodest, tamen quia ut plurimum nocet,
ideo poetae diuersis nominibus eam nuncuparunt, Marullus benigna in , LucanuS.
Vt fecunda Venuic Naru mina rerum Pupiati . Horatius
34쪽
Horatius vero in epistolis eam damnosam nuncupat radulterinam ApuleiuSampudicam Pamphilius,&iterum Et Genus humanam pernicis facit. Quid Manticus Mater Adulterj Venus erit, Huprique repertris. Virgilius tamen. Minotaurus ines Veneris monumenta n an Ruei . Ecce igitur status ipsius Veneris,in Amoris instabilis',
sic etiam ipsius Cupidinis filij ideo Pontianus In Iabiri uepuer c.
m omnia inferius manifeste apparebunt, ideo tri citatum prosequendo dicemus , quo masculum, vel scenaina concupiscibilis facultatis motu, &per humorum concordantiam it superius dictum est D per pulchritudinem moueantur, quae pulchritudo nihil aliud est nisi res persecte cognita visui inam incognita amare non possumuS. Amor tamen per Marsilium Ficinum nihil aliud est nisi pulchritudinis desiderium, licet pulchritudinem gratiam esse dicat a tribus grati; compactam, descendentemque atribus cflestibus potenti)s, nempe Apollinis, Veneris, a que Mercurii, ibi etiam quatuor amoris rationes reddit , quarum prima humana est , secunda naturalis, tertia cet-lestis; quarta, vltima diuina Prima humana, quia amor est stabile amicitiae sundamentum, tanta est amicitiae vii, ut sola amicitia absq; Iegibus homines recte, beateque viuere possint, Mabsque ipsa neque leges,neque quodlibet aliud humanum studium hominem beatumessicere possunt, nulla alia de causa, sicut Itb. t. r. Aristoteles volebat, nisi quia amicitia est concordiae con I6.3Ma- finis iideo in Mosaica Lege cautum erat in accessu ad ex gnorum pugnandam ciuitatem, ut antequam certaminis i litium orac
35쪽
Amor igitur homines in vivendo fidos, tractabiles, i
eundos facetos, in loquendo Vehementes reddit si cundam naturalem rationem superius in sympathia dixi. quae etiam in brutis est, sicut Aristoteles etiam videtur asesentiri; Tertia flestis est, quam ego millies consideraui,expertusque sum illi ad amorem sunt propensi, in aduentu quorum inter mortales Mercurius Venusque sint simul bene dispositi, vel aspecti, vel coniunctione, vel receptione, inus in alterius domo reperiatur, vel in eodem termino, aut inuicem sint dispositores. Tunc Mercurius eloquentiae, aque ingeni magister Veneri se donat, Venus vero gratiarum pulchritudinis fideique mater ingenium illud atque eloquentiam venustate, quadam elegantia condit, pulchritudine ornat, ride vera sormat. Ideo quotidiana experientia videmus , quod licet ineptus homo vi Matur, atque stolidus, frigidissimusq; dum amoris igne incipit comburi,quasi experrectus a somno vivus, elegans, lacutus videtur una cum audacia, &s cunditate indicibili, ut etiam Poeta diccbat. Audacemfaciebat Amor. Et rursus Poecandum faciebat Amor. Hoc negari non potest, Amantes, licet rustici sint, mirum in modum venustos euadere, nulla enim res est, quae maiorem moribus addat decorem, animis nobilitatem , corpori cultum, quam a mors hinc ad musico studia 1- pellit inantes comitatem, fortitudineu, hilaritatem mansuetudinem proserre, corpus vestibus ornare palaia mila exercere, pila armisque hadere Deos colere facit, tum ad magnificentiam , liberalitatem, innumeraque alaa hominum sed potius Heroum o menta inducit, cinclaris virtutibus exercendis quandam addit Co a iti
36쪽
Non bi Cestive non hae mihi eantat Apollo. Ingenium bu ipsa paeliafacit.
Carmina dictae Amor. Cum igitur ornatiores , venustioresque emiantur homines , ac magis moderati, ac temperati, tum sortes liberales sapientes , magnanimi, eruditique mos immerito acerrima pugna orta fuit inter Herculem, in cheloum ob Deianiram Iouidio credendum est , mi Virgilio inter Paridem, Menelaum propter Helenam, prout etiam aliorum poetarum libri pro maiori parte ab amoris narratione referti sunt. Sed cum in amore tria sint, potiri, sperare , timere; iuxta hos effectus est dubitandum . an amor inter voluptates , an inter dolores sit reponendus, cum dolor, voluptates circa ipsos versentur iam qui potiuntur, perfecta fruuntur voluptate, qui sperant imperfecta, quia timor quidam spei est semper immixtus,4 quod pendet non
videtur existere l. is, damnum si I. f. eo. Galenus quorundam Poetarum authoritate glicypi-eron appellat Amorem idest dulce amarum, seu ex amaro dulce; Aristoteles vero hoc definisse videtur: ideo ad quartam rationem deuenio, quaecum satis abunde a Platone sit discussa, non erit opus, ut verborum profluuio in ipsa morer, multis igitur ab ipso rationibus sulcita, atqueir hala, etiam maxima facilitate traditur; Si vero Amor purus non erit,in inferior Venus nuncupatur a Platone, cum plerunque cum auaritia , immii di fili, ac multis alijs viiijs coniunctus sit, non verum am rem esse iudicabimus, propter talis amoris inordina tiam temerari essiciuntur homines, unde ipsos inter mantes numerarem nequaquam , si Aristoteli credendum
est, qui alicubi cum Homero asserit amorem, timorem sine verecundia non esse laudabilem. Veri amantes interdum infirmari amore ob suspicio-
37쪽
sam in re amata animi confidentiam,& ob eandem cogitationis astiduitatem; cuius significationem oculorum non solita concauitas olfendit una cum ipsorum assidua, palpebrarum motione absque Vlla lacrima membra etiam praeter oculoS in acie mutantur, eorum pullus sicut tristium, sed si res amata nominetur, aut ipsam videat, statim pulsus propria mutatur natura atque turbatur hoc verissim una esse experientia monstrat . ego recordor iuuenes usque ad ultimum vitae finem venisse; Trasistratus medicus deprehendit expulsu Antiochum Seleuci Regis filium amore Stratonices nouerca adeo tabescere, ut nisi indulgentia Patris voti compos factus fuisset vitam cum morte mutasset. Et Galenus, qui etiam eiusdem indicijs agnouit Iustam Boeti viri Romae consularis uxorem Pyladis in theatro saltantis amore flagrare, clanguere. Ideo cauendum est ne multu amore talium irretiamur; hoc ideo ego ab Hebreo edidici,&multa pulchra audiamus Hebrίeum Multoruin ingressum ne permiseris, sint tibi amicorum plures Arcanu in vero tuum vix e millibus uni reuela; et ama recumbente in sinu tuo ostia custodi oris tui. Nec contristeris in crastinum, quod nescis quid vehat diei, tristes sunt dies noctesque pauperi humile enim est tectum cius, quum desit ei in altum struendi potestas, aliorum omnium vinctis celsior vinea eius quod prae inopia montis cacumina colit, unde aliorum tectorum pluuiae in eius tecta stillant, eius vero in et cultura ac sata iam terra ventorum impulsu in aliorum Vineas irruit. Denique dicebat Hebraeus, a specioia gmna ne irretiaris, auerte lumina, nec cum eiu marito epulas, potumque frequenta:
Mulat enim speciosa muli re pereunt. Nos vero si amantem dignoscere volumus, stantibus se F - Paclictis signis Diogenis Vestagia sequemur . Diogenes z ure: ut amante dignosce ad inspiciebat an exanguis,giluoquc colore suillat, unde dum tales videbat, aut ama-xt axit iuuid coir iniciabat
38쪽
Inuidi enim eum aliena discruciantur virtute contabes. eunt, ac ossium, medullarumque putredinem concipiunt: Amantes etiam pallidos esse non mirum cum in proprijs corporibus sint mortui, sed eos in alienis vivere, lictitabat Hac de causa forsan Poetae Veneri Mirtum sacrarunt, cum ipsius baccae atro sint insectae colore, quo quidem significatur amorem tristes, ac melancholicos edere fructus. Miror igitur quomodo stolida secta a Galeno delusa, tib i catque repulsa amorem negare potuisset; cum etiam Chry a desippi auctoritas existat valde fortis , ut Galenus refert: nat faex qua etiam maxima propesione amas erga se amatores etiit. ita astectos volunt, qui inconsi ierantius, sinequae rationali b. q. saliqua cura degant rationisque admonitionibus non ob 6. de temperent, immo ne audire quidem tale quidpiam patia PDe. tur. At haec veteri decreto consentiunt, sicut, quae se Hip. atquuntur, adeoque procul a ratione absunt, ut nihil velint questa
vel admittere, vel audire it non iniuria de illis dici baeci ossint. Venus nee Uis monita erbissu dest. Sed Meteas, magis, magisq; intenditur Amorque canistatus infessat magis.
Cum exactum tractatum de amore facere non consul
issem, satis de ipso quasi obiter dixisse arbitror testat m do , t okine seruato dicam quo tempore masculi &foeminjamoris igne stuare incipiant; ideo, ut inferius dicetur, est quando semen incipiunt ferre; in sequenti igitur capite de seminis emissione , tempore, & ipsius effectu
De Maris, ct Foeminae feminis emissione, Tempore,
IR C A aetatis annum II. aut paulo serius masculi aliquid virilia xoboris concipiunt, tamen tunc semine inuis
39쪽
effuso a laae partes pubescere, ac mentum dicenti, dec raque lanuguine exornari incipitat, varijs etiam in corporis partibus concrescunt pili ob plurimum calidi in nati, unde roboris virilitatisque est indicium, sicut etiam Ioau lib. t. c. nes Baptista Porta Neapolitanus videtur asserere.
34. P0 Licet tamen virginitatis florem, atque pulchritudinem signo. perdant, tunc facies ex vivaci quadam virtute pallida, Selanguens fieri solet , caro virtutem pristinam amittit;
etiam non ijdem sunt mores; vox enim grauis ex acuta μAb. . . ficitur; sicut ex Aristotele colligimus, ultra grauedinem p. dege asperior vox efficitur , ideo Galenus dicebat . . . . id est Her aut caprire, essicitur igitur aspera, quia tunc temporis in uni- pro uerso corpore etiam spiritualis membri fit mutatio, nambo. o. chondron, seu trachea, vel aspera arteria dilatata , incre- Iib. I menti partim plus partim minus prouenire accidit, eius- c. 7 de que interiorem partem ad guttur usque ascendere struet
vfu par ain quabili, quasi per insqualitatem itineris impingere, vocem etiam raucam, inaequalem , atque asperamessicere
Tali tempore Iuuenes tam Masculi, quam ceming milib. 2. c. rum in modum Venerem appetunt, hac forsan de causa et a P hysiognomici, homines vocis asperae luxuriosos esse exis sino. stimant, unde ob vocis hircinae asperitatem ad Hircos retulere, istis genitales partes intumescere, atque vis ardomque sobolis propagandae in dies magis magismae concrescit in incrementa concipiendo usque ad annum 3 vel o atque inus desinit , tunc in*cundum fit sperma, robur virile ut plurimum flaccescere incipit; Reperiuntur tamen senes validi robustique,qui vel temperantia iuuentutis vel innato temperamento, vel sub aliqua colici constitutione nati ad septuagesimum annum peruenientes , adhuc spiritus tam animales, quam 1 tales non sunt ita resoluti, tumores non arefacti unde tanquam Galli 'minas subeunt, in concubitu peragendo viriliter, tanquam iuuenes subsistunt , quorum multa
exempla mea tempestatis Ripa:transii suppeditant Hoc
40쪽
Fceminis etiam acci lit,quod de mare dixi.eum primum semen ferant, hoc, ut per Aristotelem colligitur esse solet I . anno aut paulo serius, tunc etiam ipsae aliquid edunt maturitatis specimen menstruis defluentibus conceptioni aptae eficiuntur, quae vis illis usque ad annum O.
porrigitur, seu ε . : multis vero, quae corpore fruuntur forti, egeto, validoque ad I producitur sycunditas, sicut ego in quadam muliere Ripana extra patriam in matrimonium collocata, quae 3 O filios peperat, obseruaui. Quae foecunditas non in omnibus videturi in hac etiam muliere Aristotelis dictum fallit; Mulieres frequentius parientes celerius senesceres, habet nunc s. annos, neque s habere ostendit in sexagesimo aetatis anno facto abortu cessauit ij;cunditas , Aristoteles tamen usque ad O. antrum foecunditatem differri asserebat, quam in vita *licitatem nisi ad Coeli armoniam in hora ipsius ortus , conceptionisque referre non possum Mas enim in figmina cum mirum in modum coitus dulcedine alliciantur , ipso frequentissime utentest, eorum corpora indubitate in frigidari ob spirituum dissipationem manifesta docet experientia, atque ab humoribus desiccari, cum maximo capitis, cerebri oculorum incommodo iacturaque, nam cerebro liquato,die sequenti oculi lacrimas emittunt, caput doloribus corripitur: Immoderatus etiam Veneris usus Aristotele teste omnium membrorum vires diminuit corpore macrescente, in aspecti figura turpi, oculorum acumen abreulatur, concaui fiunt, cum omnium capitis locorum oculorum sedes maxime sit seminalis, Patet enim manifeste rei Veneres immodico usu oculos aperte languere , atque maxime immutari causam Aris toteles reddit dicendo similem cerebro esse naturam geniturae, cum aquosa sit eius natura, aduentilius calor, se uinalcs vero purgationes a septo venire, mature principium hinc eues itaque feriit a genitali ad pectus motus deueuiant; Istis