장음표시 사용
11쪽
rem, per amicum mihi contigit. In ea autem historia referenda nihil narravit Sal-
masius quod contra verum esset, aut quod famae C unas detrahere f. Magni nominis iuris onsultum vocavit, & graviter ferre prae se tulit, quod tam cito adplures abiisset Hic videtur C oprianus leguleius aliquam irreligiositatem, ut ita loquar, & vellicationem Manium Cunaei constituere. Nam ipse e contrario dicit, se eum noluis se tam . cito ad paucos abisse. Ergo Salmasius merito arguitur crimine Ianorum Manium,qui
dixerit,ad plures eum abscessim . Vide. imperitia quid facit, & criminandi libido, ubi aliquem oderis ex imperio,quem iusta ex cause odisse non possis. Illis hominibus qui Salmastu sine catusa oderunt, dedit hic
suini mente mutuam, nescio an recepturus. Ut ex ςius sententia loquar, certe
alienavit . An potius nullam habuit' quam alienaretὶ Ita certe verius est. Quia pauci electi sunt, ergo pauci beati. Ergo ad paucos potius iverit Chimaeus quam ad plures. Fateor certe, si computentu beati qui decesserunt, cu damnatis qui pariter iaculo excessere,longe maiorem ho-
rum este numerum quam illorum . Sic iniuria fieret eius animae quam beatorum
sedibus receptam esse vellemus, si dicere-
12쪽
o E M u T ii O. I 3mus, ad plures eum abiisse, qui potius innumero esset locandus pauciorum. Sed possumus illa loquutione Graecis pariter C Latinis trita nos quoque qui Christo
nomen dedimus uti,ut comparatio tantum intelligatur fieri inter vivOS ac mortuOS.
Simpliciter ad plures abiisse dicebant qui
obierant,quatenus plures mortui quam vivi. Inde & apud comicum Graecum a1M ω6idem valet ac vis νεκρων .Hae enim loquutiones ex medio sumptς. Alias etsi de eo qui in Christo mortuus sit loquamur, eossiimus recte dicere, eu ad plures abitus quatenus longe plures sivit quos ab omni aevo sibi Deus recepit , & inter suos ac beatos collocavit, quam est numerus Di Dium hodie viventisi, qui beati, ubi a seculo rccesserint, sunt futuri. Haec igitu cqmparatio plurium dc pauciorum, nor eiusdem generis qua vivos qua mortuOS espicit, Ied procedit inter eiusdem sortis
tum, Piorum dc impiorii, plures omnino ensendi mortui quam vivi. Aeque igi-irqui inter pios moritur, ad plures abiis potes h sici, dum in classem sui generis minum evocatur, quam impius qui in Pio Trina quoque coetum ac consortium
13쪽
post mortem adgregatu . Brachmanes olim interrogati abAlexandro,utrum plores putarent vivos an mortuos, vivos dixerunt, quia mortui non sunt'. Nos aliter sentimus. Quia impii moriuntur,hoc de piis non debet dici, quasi & ipsi no moriantuniat Quasi hoc commune non sit proborum simul & improborum , t Plures sunt mortui, atque ita vocantur. Ergo qui' cunque moritur, sive impius sive pius, ad plures,id est,mortuos, abit.An alicubi doctor Coprianus legit paucos pro mortuis Dixerim ego,ia paucos abire suspedio s.& in gemonias trahedos,quatenus pauciores sunt qui eo genere P vita exeunt. Nunc quid sentis,Copriane,de Manibus Cunei Salmasio violatis, quia non ad paucos, sed ad plures,eum abiisse doluerit Z Potes aliquid afferre , quo adstruas, te non sycophantiam struxisse t Vis scire porro, quis Cunaei famam nomenque offenderit Z Tu ipse es. Dum nempe te discipulum eius profiteris, qui tam bardus sis, tamque fungo magis fungus. Ita etiam eius sententiam defendis, ut non parvam iniuriana eius Manibus inferas. Beatos scilicet manes Cuti ei qui talem defensorem nacti suntl Si ipse nunc viveret, atque ita sua tueretur ut tu illa defendis, pro inscito δί
14쪽
de indocto sine crimine list gravitatis eius ac maiestatis habere. Et longe ille quidem prudentius silentio causam suam tutatus est quam tu tali responsion . Sed hic occurrit Mantu patronus, ideo ad Satin si obiectionem nihil respondisse Cunaeum, quia omnia illa responsione iudicasset indigna. Debuit & hoc ipsum . igitur respondere , esse responsione indigna. Sed in illo ipso colloquio, quod in
litteras Cunaeus misit, cum caeteris Salmasii propositionibus suum subiiciat responsum, cur huic quaestioni de Mutuo, cum Salmasius eum interrogaret, ecquid posset ex Institutii aut Digestis alique textum
pro mere,quo constaret, tuum inter ac
quirendi dominii genera referri, nihil reponit Videbimus paulo post, quomodo huic interrogationi satisfaciat discipulus pro magistro. In eodem Colloquio sequitur verbis Cunaei scriptum ad hunc ferme modum, sub nomine Salmas i, asserentis 2 usquam aut in sacris litteris aut in conciliis constituta faeneratoriasis paena ea. Ne huic quidem propositioni ulla subiecta Cu-naei responsio legitur,sicut in aliis factum. An quia & hoc iudicavit responsione indignum t In eius locum subeat ergo disci-Pulus, & pro magistro respondea . Ita
15쪽
ergo & Heinsius omnia quς ipsi Salmasius
obiecit & uae in eo reprehendit indigna censuit quibus responderetur quia hancnus nihil respondit'. Facile patitur Salmasius ita illi videri,dum qui iudicare doliis possunt, aliter iudicent'. An menti tur de illo colloquio Salmasius, poterit' scire discipulus C unari ex filio eius, quem sibi fatetur esse familiarissimum. Alio loco iurisprudentiae ἔκ κωμοι scribit, tanta
non fuisse Salmasii argumenta,ut irari Cun i doctoris sui mererentur. Oporteret sane admodum levia ei visa esse illa argumenta, nam levi admodu de causa, ut eius
amici etiam publice fas Ii sunt,irascebatur. Quantulo opere poterat ei persuaderi, ut in iras iret λ Sed nunc bene mihi cecidit, ac cessit, quod rem habeam cum eius discipulo,qui minus iracundus est, & qui facile ignoscet, si quid verius in illum dixero. Cum de levitate argumentorum Sal masti talia iactasset homo pluma levior, nedum sit Iustiniani dupondius, postmodum ea dicit, quibus gravissima esse ac validissima facile probatu . Ubi enim sibi satis visus est subargutulis sophismatiis
subpernasse vim obiectionum Salmasiana rum , tandem concludit, totam differen-riam fuisse in verbis, in re omnino inter se
16쪽
D E M u T u o. I 'convenisse Salmasium dc Cuimuri. Quam vere hoc putet,postea videro. Nunc Videor agnoscere genituri stilumque eorum quibus hanc opera comodavit. Convicti gravissimorum errorum in rebus quantivis momenti, eo confugiunt, ut meram este λογομα Ο contendant. Ουτως, ait ille, πις
ἰλοα απειρtας. αυθῆνθ.Nec inscitia tantusum hoc solatio demulcent , sechetiam minuunt Sc excusant. Et praeterea hoc modo auctoritatem eorum a quibus redarguuntur elevant, quasi de apicibus vocularum vitilitigent qui contra eos scribunt, nulla firma ac solida, nec cum vi usuque
reru devincta doctrina praediti,sed de solis
verbis laborantes, & anxie disputantes. Ita Heliasius huius Ἀπελου nomosophistae amicus 3c familiaris summus,cu ex Hellenisticae illius suae penu ingentia errorum vix. numerabilium plaustra in Novi Testa menti Notas convectasset, ac congessisset, qui nulla esse Hellenesticam eum docuit, de verbis tantum dixit' . Quasi perfecta rerum intelligentia non pendeat ά recta verborum explication Sed hoc Salinasti negotium cst, non meum . Hoc quod meum iam volui este , dc quod instat, agamus. De verbis igitur tota quae- stio haec est, an mutuum sit alienatio, iudi-
17쪽
18 DIATRIBAce iurissciolo. Non magna igitur dore certatur si de vocabulis tantum pugna
est. In iuris disciplina quanti sit doctrina
verborum,sciunt quos non latet iurisprodentiam supra caeteras scientias I verbis paene pependisse totam . dc certis mulis adstrictam fuisse. Atque antiquam quidem magis, mediam minus, novissima minime,qualis a Iustiniano innovata est, atque interpolata. Non vidit Ram us argutiolarum captator, si dei verbis nunctantum velitatio sit, non de re, vix dubiam fore in hoc certamineSalmasii palma. Nihil profecto est,si ita est,togico,quo d cotra Salmasium mutiat, nisi αλογώ- .Omnia enim pro illo faciunt,non solum communes notiones, &loquutiones vulgi, sed etiam iurisconsultorum antiquorum loquendi formulae non discreptantes hac in parte ab usu vulgari. Omnes autem priscae
Mutui denominationes contrariae tam ma
gistro quam discipulo.Ostedat discipulus,
quod magister non potuit,in aliquo auctore, vel iuris, vel alio,alienatam dici pec niam quae mutuo data sit. Salmasius contra docuit,alienum aes appellari etiam iuris auctoribus, non solum reliquis Romanis scriptoribus, quamdiu manet apud illum
qui mutuo accepit, & illo ipso quidem
18쪽
itidem ter is M ii T u o. 19 tempore quo eo utitur vel abutitur, immo quo iam pecuniam mutuam consumpsit . nec amplius est in rerum natura, nec i eius dominio. Mira haec ratio esset ut alie nata intelligeretur pecunia creditori, quae aliena dicitur debitori qui eam habet ac possidere. Quid est alienatami Nempe alienum factum. Festus: Alienatus, alienus factus. Quis alienum aes facere dicituri D ebitor qui mutuum accipit, non creditor qui dat 2 Seneca Epist. Cx Ix. opus erit tamen tibi creditore. Vt negotiaripossis, aes ali num facias oportet. Sed nolo per interce=rem mutueris. Holo proxenetae nomen tuum iactent. Suratum tibi creditorem dabo. Quis aes alienum babere s idem qui accepit mutuo. Seneca lib. v de beneficiis cap. XIV. . esalienum habere dicitur ω qui aureos debet. Si ille qui mutuam dat pecuniam, eam alienat , is autem qui accipit, alienum aes facere dicitur,oe alienum aes habere; omnino utriq; erit aliena,tam creditori, quia alienavit iulam, quam debitori, quia alienam habe vulgari loquendi usu, etiam Iurisconsultis trito. Sic enim scribit Paulus leg. xxx lx de verborum significatione : gona cui que intelliguntur quae deducto aere alieno supersunt. Si utrique aliena pecunia mutuatica, danti quidem ex finitione novitiorum Iuris'
19쪽
χo DIATRIBA consultorum, accipienti vero ex antiquo
rum iurisprudentium interpretatione , dccommuni loquendi notione, cui igitur . erit propria & suat Et hic nobis adsuta proque nostra causa faciunt non solum auctores classici, & loquendi mos Roma nus , sed etiam iuriscon1ultorum tota antiquitas. Hi omnes suum aes.ab alieno ita
distinguunt, & quemadmodum id quod
debet qui mutuum accepit alienum eius aes
vocant, ita & quod debetur illi qui dedit,
aes suum illius appellani f. Ulpianus leg. Cxm, de verborum significatione. Aes alienum ea quod nos aliis debemus. ista suum est quod alii nobis debent. Inde & tralaticium est illud apud auctores, ut in aere suo,
eu esse dicant qui nihil debet, etia si nihil aliud habeat quam quod ipsi debetur , Eccontra in alieno esse illum velint, qui nihil habet sui, sed omne quod habet deber,
dc qui pro ea pecunia quam debet in aerea limo se perhibetur. Admodum pravas, vitiosas, falsas, contrarias rei ipsius qua signant notioni, loquutiones huiusmodi csse oporteret, quae suum aes illi qui id alienavit assignant, ela alienum ei, qui ac cepit, qui suum fecit,atque ita sibi acquisivit, faciunt. Nam si vera est alienatio mutui datio,ut censet Coprianus Aretalogus
20쪽
c antis gus,qui diserte hoc affirmat pag. XCV, ita ione , parte dantis mutuum veram esse alien ii ig Iaz tionem necesse est, ut ex parte accipientiss adluer vera sit dominii ac proprietatis acquisii soluta tio. Cur igitur tam infruniti ac frutices 3s R07r fuere iuris antiqui prudentes, ut suum aeti tota a ' definierint id esse omne quod nobis alii alieno j. debent , dc alienum quod nos aliis debe
id qpG musὶ Quod quis acquisivit, hoc suum illim eiu & proprium non erit,sed alienum. Quod iii dea i autem aliquis alienavit vera δί propria, ut mus lep videtur acerrimo iuris gladiatori,aliena-one. A tione, id suum illi esse dicetur . Etiam a s bo videndum, an non δί caeterae prudentum c tralaa' finitiones dc interpretationes cum ista denaen , aresuo, dc asiem conspiren . Quod in aei, sitis re suo quis habet, hoc in bonis eius est Censetu . Quod in alieno, id extra bonorum summam reputatur quam in censum deferre potess. Iurisconsultus ait , bona cuiusue intelligi qui supersint, aere alieno deducto. Id est, quod alii debetur dc quod mutuo acceptum est. Ergo in bonis nostris non numeratur quod debemus ex mutuo. Ergo ὸ contra in bonis nostris censetur quod nobis debetur. Cu quis habebat in censu quinquaginta aureos,qui infimus Romae classium census suit, si viginti quinque deberet, inter proletarios δί