장음표시 사용
301쪽
Verant, tum, dissimulante76 eodem,' negabatur .77 Veniret' et peteret majorum morer Illo contra flagitare f*. 17. decreta: ac, nisi in fide permanerente non se remittere7' exercitum . Ergo ut7' in hostem decernitur. His Caesar agitatus, Statuit praemia armorum urinis defendere. Prima
civilis belli arena' ' Italia fuit, cujus arces levibus f*. 38.
praesidiis Pompeius insederat: sed omnia subito Caesaris' impetu oppressa sunt. Prima Arimino' ' signa f*. 19. cecinerunt. Tum pulsus', Etruria' Libo, Vmbria Thermuse Domitius' i Corfinio. Et peractum erat bellum Sine sanguine, si si Pompeium Brundusii'7 V opprimere potuisset: et ceperat :η' ' sed ille per obsessi claustra portus f*. 20. nocturna suga evasit. Turpe dictui modo princeps Patrum pacis bellique moderator, per triumphatum a Se
nnilo modo locum habere posse Coo tendit, enm Pompeius per se errorem suum Correxisset, sine populi auctoritate, qua tamen aeque opus erat, VPInti si lex nova de integro rogata fuisset. Dissimulante eodemJ Pompee ne Disant ma se lane de voir. UeniretJ Sic eum snperioribus junge. Illi consulatus a Romanis negabatur dicentibiis, Veniret Ae, nisi in me permanerentJ Νisi
sibi consulatum darent, ut promise
ν RemittereJ Eleganter Pro, remis
s AriminoJ Μaritima urbs, supra
Umbria ThermusJ Εx Lucano : Iusque suum pulso jam perdidit Umbria Thermo. h BrundusiiJ Vide lib. I. 20. φ Et eep. seseperatJ Id est, inceperat; suPy. opprimere. Alii Iegunt, everat, id est, cepisset: ut peractum erat, Pro, Peractum fuisset. 4 Prineepa PatrumJ Princeps Se natus' is dieebatur, qui in lectione Senatus, quae per censores peracto censu fiebat, primo loco recitabatur.
302쪽
mare lacera'' ct paeno inermi navo'' fugiebat. Nec f*. 21. Pompeius ab Italia, quam Senatus ab Urbe, sumtur prior :quum paene Vacuam metu Caesar ingressus Consulem Eo ipso incit.' Erarium quoque sanctum,' ' quim tardius
aporiebant Tribuni, jussit effringi: Censumque et patrim nium populi Romani anto' rapuit, quam imperium. Pulso fugatoquo Pompeio, maluit prius ordinare f*. 22. provincias,' quam ipsum Aequi. Siciliam et Sardiniam, unnonae pignora.' per legatos habet.'' Nihil hostilo f*. 23. crat in Gallia: pacem ipso lacerat: sed ad Hispanienses Pompeii exercitus transeunti por cam duci portas claudore ausa Massilia est. Misora dum cupit pacem' belli metu in bellum incidit: sed quia tutis muris erat,'' vinci eam sibi jussit absonti.'' Graecula civitas, non Pro f*. 24.
mollitioN nominis et vallum rumpore, et incendero mu-
' Sunctum J Quia erat in sede Sa. turni. Vel M sanctum' vocat, quia i ii eo pecunia belli Gallici causa seris vabatur, enm execrationibus publicis eam moliam non iri, nisi Gallicum bellum incideret. Prior gententia magis placet. Annova pignoraJ Sardinia et Sicilia populum Romanum nutriebant: ideoque eas M annonae pignora ' vocat Νoster quod Urbi annouam certam
' ἔ HispaniensesJ Hispanienses ' diis euntur qui in Hispania sunt, non vero ex Hispania nati. Hispani' vero qui ex Hispania nati, quam i1 non sint in Hispania. Dum eupit pacemJ Portas enim Caesari clauserat, ne partes ejus sequi coacta sie bello involveretur; itaqne bellum metuens, in bellum ineldit. Absentd A D. Bruto.l Groe laesuit J Graeculam ' vo. eat quod a Phocaeensibus condita sit. Vide Iustin. lib. XLIII. 3. Νon pro insiluie nominisJ Hoe est,
quod parum mollitiei nominia convenit. Graeci autem semper molles et eme
303쪽
chinas i ausa, et congredi navibus f scd Brutus, f*. 25. cui mandatum crat holium, victos terra mariquc sordomuit. Mox dedentibus sese abIata omnia, praeter, quam Potiorem omnibus habebant, libertatem. Anceps, variumque, ff. m. et cruentum3 in Hispania bellum' cum lcgatis Cnaei Pompeii, Petreio et ΛDanio : quos Ilerdaesi ' castra habentos, apud Sicorim7 ' amnem obsidere et uti oppido intorcludoro aggreditur. Interim obundationes verni ' fluminis ff. 27. Commeatibus prohibetur.- Sic samo castra tentata sunt: obsessorque ipso quasi obsidebatur. Sed ubi pax fg. m. numinis rediit, populationibus ct pugna campos aperuit: iterum serox instat: et ccdentes ad CcItihoriamConSecutus, aggere si et vallo, ac 7 per haec' siti ad dediti
Graemia urbs ausa est vallum Caesar g rumpere, et incendere inaehinat, rinaribua pug re, ecundum molliriem sui nominis.
minati audivere. Ovid. Fast. lib. Hr. Graecia saeundum, sed male sorte,
Petreio et AfranioJ Afranium Consularem, Petreium Praetorium, vocat vellet.
Tarraconensi quae citerior dicta est. Seorimi Fluvium non longe ab Ilerda. P obundatione eerni sumialal Hoe fit, Ohundatione verna fluminis. Alii legunt, abundatione, ut apud Virgil. Georg. I. Amnig ahundans sed
obundatione rectum est; usus statis Ubi pax suminis redivi Legendum prolaeto sumini; videre multi. Populationibus et pugna spuma
' Ae per A et Per aggerem et vallum, quibus eos cinxerat, ita ut tanti.
304쪽
nem compulit. Sic citerior Hispania recepta est; f*. 29. nec ulterior moram fecit: quid enim una post quinque legiones ' Ιinquo ultro cedente Varrone, Gades, fretum, Oceanus, omnia felicitatem Caesaris sequebantur. Λliquid tamen adversus absentem ducom ausa fortuna' est f. m. circa Illyricum et Africam, quasi de industria prospera ejus adversis radiarentur. ' Quippe cum saucos ff. 31. Λdriatici ' maris jussi occuparo Dolabella et Antonius illo Illyrico hic Curictico littoro castra posuissent; jam maria late tenente Pompeio, repente F legatus ejus Octavius Libo ingentibus copiis classicorum circumvenit utrumque. β Doditioncm sames extorsit Antonio. f*. 32.
Quasi eae proposito, ut ejus felicitas adterritale fulgeres. - 18 mirisum Ed. Lips. I. 2. s. ubique.- 9 Sie diserte Ed. Ven. Sed radi.
hns interclusi essent. 3 Quid enim una post quinque legione3J Sensus est: Quomodo una legio resistere Posset, po tquam quinque non Potuere Fretumi Proprie, fretum Hereuleum seu Gaditanum, quod Hispaniam a Mauritania dividit.' Ausa fortunaJ Εx Lucano, ut alia millia et M Non eadem belli totum sor. tuna per orbem Constitit, in partes aliquid sed Caesaris ausa est. Quasi de industria prospera effus JΛddo tit; ausa fortuna est.... quasi de isdustria, ut prospera ejus, he. Fortuna et Consilium inter se pugnant, nee fiemisceri sinunt; tamen eo tempore cum aliquid ausa fuit adversus Cae. sarem, consilium adhibuis e visa est, ut, dum adversabatur Caesari, splendidiorem redderet Caesarem. Dolabella et Antoniust Meminit Sueton. in Caesar. cap. 36. omnibus ei vilibus bellis nullam cladem, nisi per legatos suoa, passus est; quorum C. Curio in Africa periit; C. Antonius in Illyrico in adversariorum devenit potestatem ; P. Dolabella elassem in eodem Illyrico, Cn. Domitiua in Ponto exercitum, amiserunt. ν Curicti J In al. Cor ram: 1ed Curicii , vel Curictio, ex variantium Iectionum multitudine legendum m nuit Salmas. Curicia autem insula est
305쪽
Missae quoquo a Basilo 7 in auxilium ejus ' rates, quales inopia navium secerat, nova Pompeianorum ' arto Cilicum actis sub muro'' sunt buse captae quasi per indaginem sqDuas tamen aestus explicuit : una, quae Opi tergi- f*. 33. nos' serebat, in Vudis horait, mein Orandumque posteris exitum3 ' dodit. Quippe vix mille juvenum manus Circumfusi undique exorcitus per totum diem tela sustinuit otcum exitum virtus non haberet, tamen no in deditionem veniret, hortante Trihuno Vulteio si mutuis ictibus in se concucurrit. 37 In Africa quoquo Par ety' virtus, et f*. 34. calamitas Curionis suit: qui ' ad recipiendam ' provin-
Rates quoque, quales narium lientiriea fererat, a Bantia in esua auxilium missa novo ariseis Pompeianorum nautarum, duetis sub mare funibus, quasi per indagri
Illyriae objacens, ut ex Plinio notrim. Nona Pompeianorum arte CitieumJDe hoe Lucanus lib. xv. At Pompeianus fraudea inneetere ponto Amtiqua parat arte Cilix. Ubi quam antiquam ille, Noster ε novam dieit Cilicum. Sic nautae communi enm piratis nomine dicebantur. o actis sub mare funibusJ Sic Brutus, eum Xanthum obsedisset, et aliqui fluvium urbe praelabentem, fiub aqua tranantes, evaderent, retibus Oeepit transverso alveo in altum demissis, quorum in summo tintinnabnla appensa illico irretitum nuntiabant. v Per indaginemJ Proprie. vide notata ad lib. m. Io. Quicquid piratarum fuit, quadam indagine inelnsum et oppressum s Rutus explieviιJ Mare recurrens altius naves attollendo eas e senibus extrieavit.
. Opiterginosi Opitergium oppidum
Venetorum stupra sinum Adriaticum. ExuumJ Pro exitum lego exem. piam : vera lectio est. t Curionial Ca. Curionem vocat Sueton.
306쪽
e iam missus, pulso fugatoquo Varo jam superbus, Suhitum Iubae regis adventum, equitatumque Maurorum Sustinero non potuit. Patebat Victo fuga : sed pudor suasit, ut amissum Sua temeritate exercitum morte sequeretur. Sed
jam debitum par fortuna sagitante, sedem bello f*. 35.
Pompeius Epiron ' Megerat: nce Caesar moratur: squippe Ordinatis a tergo Omnibus, quamvis hyems ' f*. M. modia prohiberet, I tem statot ad bellu in navigavit: positisquo ad Oricum 'in castris, cum pars exercitus, s S. M. oti inopiam navium cum Antonio relicta, ' Brundisii moram saccret, adeo impatiens erat, ut ad arcessendos eos ardonio ventis mari, nocte concubiad speculatorio navigio,
1 Sed pudor auasitJ Caesar de Bello
Civ. lib. II. ε Curio nunquam, mi exercitu quem a Caesare fidei siue commis iam acceperat. se in ejus conspectum reveraurum coufirmat, atque
ita prauians interficitur. Sed jam debitum par fortuna flagilantet Salmasius legit: Sed jam debitum pari fortuna sagit te. Utinam ne istuc scripsisset vir longe elari simus ; quid enim est par fortuna, hoe loeo Τ Νihil. At debitum par metaphora est a re gladiatoria. Fl gitante' quoque sumtum a Populo, qui paria ' aliquot gladiatorum a muneratoribus poscebat; ex Martiale, Suetonio, et aliis passim. iani digitur t inquies. Hoc inquam: Et Sealigeris interdum, et Casaubonis,
et Salmasiis, opus venia est. Homines suere. Huic exemplo alterum plane geminuni est apud Iustinnm lib. xv 33. tibi de Lyximaeho et Seleuco agit: Ultimum hoe eertamen e mismilitonum Alexandri mit, et, velut ad exemplum fortunae, par Te erv
Mema media prohiberet, sprohiberetJ tempestateJ Reser τὸ media ad ubtempestate. Et hoe voluit Florus: Cum Pompeius Epirum bello egisset, ae Caesar, qui Brnndusii morabatur, illue optaret trajicere, medio obst eulo, tempestate media, hoe est, quae inter eum et Pompeium media erat, prohibebatur. Sed tamen, &e. OrieumJ Epiri maritima urbs. Nocte reneubial ε Nox eone ubia '
307쪽
solus tro tontavcrit . si Extat ad ' trepidum tanto discrimino gubernatorem ii vox ipsius: Quid times' Caesarem si vehis.' Contractis in unum omnibus undique co- ff. 38. piis, 7 positisque cominus castris, diversa erant ducum consilia. Caesar pro naturae serox, et conficiendae rei cu-Pidus, Ostentare aciem, provocare, lacessero : nunc ff. 39. obsidione ' castrorum, quae sedecim millium vallo obdux
erat ; Θ sed quid his obesset obsidio, qui patento mari omnibus copiis abundarent nunc expugnationesi *. 40. Dyrrachi H irrita; quippe quam vel situs inexpugnabilem
saceret ;η3 ad hoc assiduis in eruptioneini hostium praeliis; quo tempore egregia virtus Scaevaesisi centurionis' micuit,v cujus in scuto63 centum utquo vigintiis tela so-dere ;) jam vero direptione7' urbium sociarum, cum Γῆ. 4 l.
dieitur media nox, qua ' euneta ani- O praestans animi juvenis, quantum malia terria Somnus habet,' ut ait Ilier usus est Eliam Liv. 1 Pro natural Satia dubito nuum lsine pro sit a manu mori necne. Feroael Hic serox ' est, audax, ut apud Virgil. aen. lib. X. Non vivida bello Dextra viris, animusque ferox, patiensque pericli.' Et xv. ipse feroci Virtute exsuperst .
. DyrraehiiJ Maeedonias oppidi quod prius Epidaurus dicebatur, ad littus sere maris Adriatiei.
Centurionial ε Centuriones ' in exercitu dicebantur qui singulis ordinibus in legione praeerant. Qui ordines centum militibus constabant.
308쪽
Oricum et Gomphos,7 8.et alia castella Thessaliae7 vast rel.73 Pompeius adversus haec nectero moras,' ter- fg. 42. ovorsari, simul ut hostem interclusum undique inopia commeatuum toreret, 7- utque ardentissimi ducis consenesce-rotys impetus. Necysi diutius profuit duci salutarc S. 43. consilium .77 Miles7' Otium,79 socii moram, Principes umbitum ducis increpabant. Sic praecipitantibus satis, prae-lio'' sumta est Thessalia : et Philippicis campis' Urbis, imperii, generis' ' humani fata commissa sunt. Nun- f*. 44. quam uno i loco tantum virium populi Romani,' tantum dignitatis fortuna vidit. Trecenta amplius millia's hinc si illinc, praeter auxilia regum et Senatus.' Nunquam f*. 45.
Contra Me Pompeius moras neetebat, reeedebat, simul ut hostem undique e elusum inopia eommeatuum minueret.
Sed hine belli, illine Μs. Nag. Voss. I. 2. hine vel illine ris. Pal. 2. Regg. Mal-
Epiro venientibu1. Neetere morasJ Nectere ' pro, nectebat, eleganter. Sic saepe indeis finitos pro imperfectis reperins. Principes ambitumJ Quasi de indu tria moras necteret, ut diutius imperium obtineret. Et ambitus' hic pro ambitione ponitur.' Philippieis eampisJ In Thessalia inter Pharsalum et Enipeum fluvium. Hi campi prius Pharsalici dicti gnnt. Tuntum cirium p. R. spopulua R
videt. Salmas. legit populi Romani; sed omnino delenda fiunt haec verba, populi Rom. neque unquam illa scripsit
. R Praeter auxilia regum et SenatusJRidieulum est; lege sociorum Pro Se
309쪽
imminentis ruinae manifestiora prodigia, ' fuga victimarum, examina in signis, interdiu tenebrae. Dux ipso et nocturna imagines theatri sui' audiens plausum in modum planctus' circumsonare : ' et mano cum pudo*φ nes lyapud principia conspectus.' Nunquam acrior f*. 46. neque alacrior' exercitus Caesaris' suit. Indo classica prius, indo tela.' Annotatum quoquo committentis aciem
Crastini pilum : qui mox adacto'i in os gladio, sic intor
' Prodixivi Idem quod, monstra ἔquae eveniunt, ut aliquid portendant. DistimariunJ Victimae duee-hantur, non trahebantur; quae Biductores sponte non sequerentur, vel si ex eorum manibus sese proripuis erat et aufugissent, vel elapsae ictum sesellissent, mali ominis erat, ut eo intra boni, si ad aram sponte accele- Tassem, sine inruultu ictum pertulissent, et collapsae placide animum exhalassent.
Mamina in signisJ Vide notata ad lib. I i. o. Insidentia signis ex
y ImorineJ Galliee diceres, Virion. Theatra auit Quod dedicaverat septem annis post triumphum suum de Λ,ia. Illud Demetrius, qui ejus liber- tua erat, aedificavit ad campum Florae, contiguum circo Flaminio. PlanctuaJ rit proprie eum pecto a palmis eo utiuntur, quod in luctu fieri solet. Cum pulloJ Id est, cum veste Pulla, id est, nigra, quod omen insans tum apud Romanos putabatur, qui pullo nisi in luctu non utebantur.' NefasJ Quia cum purpura eum decebat eonspici.
. Apud priMipiaJ Vide notata ad
Inde classisa prius, inde telal Ab
exercitu Caesaris prius classica cecinere, et prius tela missa sunt: quod dixit Noster, ut Caesaris exercitu alaeritatem osteuderet.
Crastini pilumi Certe hic non po1- sum quin incogitantiae Florum iusimulem, qui haec nobis ita tradidit, ut plane iguo rarentur, ni nos ea alii do- ruissent. Hic Crastinus, qui Caesaris
Partes sequebatur, praelium commisissurus, antequam telum torqueret,
310쪽
cadavera repertus, libidinem ne rabiem, quo7 Pugnaverat, ipsa novitate vulneris praeserebat.' Sod nec minus admirabilior 3 illius exitus belli. Quippo cum Pompeius f*.47.
adeo equitum copia abundaret, ut iacile circumventurus sibi Caesarem videretur, circumventus ipse est. Nam f*. 48. cum diu aequo Marte contenderent, jussuque Pompeii sus 3u cornu erupisset equitatus, repento hinc' signo dato, Germanorum cohortes tantum in effusos equites soceret impetum, ut illi esso pedites, hisii venire in equis viderentur. Hanc stragem fugientis equitatus levis armaturae fg. 49. ruina comitata' est. Tunc terrore latius dato, turbantibus invicem copiis, reliqua strages quasi una manu iacta' est. Nec ulla res magis exitio fuit, quam ipsa exercitus magnitudo. Multus in eo praelio Caesar ' fuit, mediusquo f*. M. inter Imperatorem ot militem.' Voces quoque obequitan-
Notarum quoque suit telum Crastini purnam incipientis, qui mox transacto in os gladis, sic inter mortuos repertus ipsa novitate vulneris rabiem et axdorem quo pugnaverat Datendebat. L Ps. 2.-96 Repena Mη. Pal. 2.-97 Que Ed. Lips. 3. 98 Ammirabilia bis. Fran.-- Equiιatuum Μs. Pal. I. I Circumventurus Ed. Amst. Operarum Peccato.-2 Contenderet MAA. Voss. Naa. Ed. pr. Lips. 2. Med. Par. Gryph. - a Fussus Ed. Ruck. Hie Ed. Med. Par. Gryph. 5 Facere Ed. Ven.-6 Ii Ed. Med. Par. Ven. 7 Comita Ed. Lips. I. 3.-S Feta Ecl. Lipa. I.-
Caesarem aspiciens: Faciam ζ inquit, hodie, Imperator, ni aut vivo mihi aut mortuo gratias agas. Anis notatum ergo est ejus pilum, quialia e loeutus illud in hostes torsit. 1 me minus admirabiliorJ Legendum nee minus admirabilis. h Hine signo datoJ A Caesaris exeris
in illi esse pedites J Pompeii eqni
3 HiJ Germani. VenireJ Cum impetu in hostem
ruere, hic. Onoo notandum. Lexis armatural Hoe est, militum
Quasi una manuJ Ita iacile saetasuit, ut una tantiam manu tacta videretur. Non temere hoc alibi reperies.' nullus in eo proelio CaesarJ Eleganter. Multus' hic est, Pro multis, assiduus, diligens. Sic Sallusti in Iugurth. Ad vigilias multus esge. Et infra: ε Tum vero multus atque ferox instare v Mediusque inter Imperatorem et mi. litemJ Hoc est, ni Imperatoris, sic militis, munus obibat. Et sic utriusque muneris particeps, et Imperatoris et militis, medius erat inter