장음표시 사용
1151쪽
D REpvELic A. LIB. I. IIs pueritia regem inaugurari iussit, ut quibusdam videopi i cuille mana laber Henricum Rotaerti primogenit uni sutile contendit. OHOd aut Cai Rhemorii in Pontifices libi trio ueret. I. igum cieationem, per ab urdum cui nil tibi tali να ι9nim lac j a uiri creatione dici putet. Atia eici iiii sciri Otacilicis Rii emor Hira proprium erar, cum Ludo aicus Crassus Auioliis .i Saenonum Pontificei nunc tu i ii rit inlit morum Vero Pontifex regis electio- item lit, ita ii, Ac Pi , Roma uo' 'Onsitici ferebat acceptam,
scit ridicule cum De nornati cluidem Pontifices id sibi
obedientiam ac fidelitatem praeitat et Nihilominus ta ur. men illi ipsi Pontilices Romani regem Francorum a PO D. i. liticali seruitute Sc obedientia penitus immunem suis dc cretis confitentur nec cuiquam a rege Francorum I , . pneterquam praepotenti Deo vllum obsequium deberi bifritis ui ἰHHic prouerbium vulgi sermonibus contritum Regem Frari cori mortalem esse ut planum sit more a maioribui, accepto rcges Francorum nasci, ac proximo cuique regiae tirpis sceptra deberi, non Senatui populo ve, multo mus Romanoruin aut Ite morum Pontificibus accepta ferri. Et quidem memini de chii natorem forensem, cu suae caulae inseruiret, apud iudices Curiae Paliliorum dicere ausum potestatem a populo regi datam uille, de Vlpia
αι ita Di frio lata populismet γ' maum omnem uain potesatem is uiuitio scribit Curia patronum acerbe increpuit,eaq; vo ba de altis Curiae deleri tu illi , rogante huci procura-IDIC, cum nrgare regem Francoruin a populo impera
di ius habuisse. Id autem magis perspicuum fit in rega d
ispul rura etenim regiae vestes arma, sceptra, itemmas i,
1152쪽
sepulto rege proiiciumr deinde praeco voce maxima texingemina nS, Rex,mqUit,mortuas se ibidem repente labarii in quo stemmata liliorum genti propria signantur, eri-gse; rutiat rex,inquit, N.cii vitam diuturnam ac elicem D. --m largiatur. Iisdem tuntur institutis ac moribus Hispani, Angli, Scoti apud quos imperium proximis perinde
ut apud nos lege successoria datur. Eadem quoq; Boli mis, Danis, Polonis usitata sunt: sed no ante id sit quam alius sust agio creatus sit. Ea vero pericula quae creationem prineipum sequi
diximus, non tam ad reges quam ad regum creatores p-tinent.Nam si rex populi totius suifragio creandus sit, omnia turbulentillimis seditioni b. ac caedibus compleri necesse est. Sin nobilitas sibi uni iura sustragiorum tribuat, reliqui ordmes moleste ferent,id quod omni b. debetur, paucissimis dari. Nihil tamen cogitari potitit ad seditiosorum hominum factiones&ad ciuilia bella declinandastilius quam multitudini principum ac magistia
tuum creationem eripere,&cum paucis imis communicare. Sic enim Germanorum principes, qui olim v nunc fere ducenti ad septem creatores iura omnia suffragiorum in Imperatore creando detulerunt. Nec tamein tanta paucitate sibi conueniunt; sed interdum a se ipsi dissidentes duos Imperatores renuntiarunt, Albertula inquam Austrium,&Ludovicum Baliarum; qui annot octo funestissima bella gesserunt, ter tri imperaret Ita quoque collegium Cardinalium, qui mortuo Cloemente IV. Pontifice Romano non plures duodeci I
fherunt, tres anno creationem futuri Pontilicis propter mutua inter se distidia factionesque potentio rundistulerunt ad extremum Leodiensem diaconum, quHierosolymam profectus erat, Pontificem renuntiarunt, qui deinceps Gregorii X. nomen sitirpauit. Is igit tur seuerissimis legibus Cardinalium collegium increa tione Rom. Pontificis obligauit; nec tamen esticere pq tuit quin tres iisdem comitis Pontifices se mortuo crearentur.postremo necesse fuit Cardinales conclusos si
1153쪽
DE RE PUBLICA, LIB. I. II 39 me necari, nisi lato tempore Pontificem renuntiarentiqui ad summum duas suffragiorum partes tulisset. Seuerius etiam sacrae militiae Equites quatuorin viginti tam diu carceribus sine cibo ac potu Utinentur, quoad ordinis Magistrum qui non sit ex eo numero, concordibus animis renuntiarint. Quinetiam in muroribus Pontificibus canonicorum suifragio creandis factio, brdes, ambitus, Veneficia, clarissimas quasque ciuitates faepi Dine perturb.Huniri ut nulla grauior causas iste videatur quamobrem collegiis sacerdotum monacliorum suffragia creandorum Pontificum ademta sint, ac prin-capibus tributa Commodius Moschouilae,qui Pontifi- . resin Archuriandritas sorte ducunt'. Nam quod ra Uvtione ac iudicio sapientum selectos Pontilices, principes, magiitratus, caeteris meliores serte putant,exemplisaefelluntur. Si enim iure successorio locus fuisset, Nero, Heliogabaliis, Vitellius, caeteraque id genus monstra, aumquam imperium degustassent Augustus vero, Tra anus Adrianus, uterque Antoninus, caeterique sapienia ac vir ute praestantes Imperatores, qui adoptionibus
auasi legi trino rure successionis imperium adepti sunt, Sis iubari fuissent. Sed ut meliores futuri sint principes, qui potentio-um, aut plebis,aut sapientum suffragiis fiunt; attameno ac tanta incommoda undique circumstant, Vt praetabilius sit optimis principibus carere, quamquam ita ratiotae consequi non possumus quam tanta subdi-h sed turiorum pernicie creari. Et quidem utilius sit sorte princi- i μα, ena duce te id enim ad semina discordiarum tollenda ui . t. .fogio us diuinis de humanis probatur modo sortes ma-
um enim populus Israelitarum regem a Samuele pe-δ-Τ mi Oriet , Deus Samueli praedixit quem vellet regem furu' pari C. Vis..im , eumque prius designauit quam serte duceretur; Π - turum
.eila de Samuel in populi concione precatus est a Deo vis i ,
uti faueret. Postea vero si tribu Beniamina sertis prae-ιμ G.Geti a vaga tutam tulit, capita tamiliarum eiusdem tribus in '
1154쪽
sortem missa fuerunt:postremoSalui sors obttigit; cui gener David Dei iussu repudiato Saule successit. Inde reges ab eius si irpe,uti quisque proximus fuit, imperium acie-pti sunt. Sic etiam Persarum septem principes Cambyse 1ine liberis mortuo,sbrtena,vel potius equi hinnitum ad
creandum regem adhibuerunt Dario tamen sorte regnum adepto, ad post eros eius deinceps imperrum iure successorio delatum videmuS. Nec tamen satis est luccessione regnum dari, nisi proximo cuiq; tribuatur, Id est , prma Ogenito masculo; sic n. ordo non tantum naturae ac diuinae legis, sed etia Omniva
Vbiq; gentium postulat, Etenim Persicus, quod natu a s
ior esset iure populorum omnium ac Macedonum Ino 1 ιδικὰ .a ribus rCgnum ibi deberi contendebat' cum eo ciem O mei. re Alexander Magnus prae caeteris fiatribus, ut est apud
i Diodorum , imper1um illud obtinuisset. Eadcua lege Arsicidae Parthorum regnum ad primogenitum detu lerunt, Vt reges quoq; Hebraeorum sic enim sacra hin o- e Paralipom. ria regnum Iudaeorum loramo obtigisse testatur, quod: i ΡΨ V primogenitus est et, idq; omnium populorum atque comune fuisse scribit Herodotus 'pares optimus anta quitatis. Quamquam annos amplius quadringentos quam haec ab Herodoto scripta fuissent, Ilus natu maior regnuObtinuit Latinorum, non autem Assaracus, ut Coruinus Messalla ad Augustum scribit. Quinetiam indos ad Occasium positos, tametsi ab omnibus humanitatis artibus remotissimi es ent, eodem iure sos esse legimus. Cum enim Franciscus Pi Zarra Alaba lippam Perusinorum regem supplicio alia cilset; populi summam ex eo volupta tem ceperunt, propterea quod primogenitum ratiem necauisset, ut contra leges contraq; iussa patris extremis r
tabulis testata regnaret Pater enim tametsi ducentosti heros genu illet, acam tamen primogenitum regem
futurum,& quidem si, luna designarat. At si nascantur gena ini, quia simul nasci non possunt,
praerogatiuam primogenito seruari, ac perspicua probatione testatum reluiqui oportet: ne siit eadem quae m- ter
1155쪽
DE RE PUBLICA, LIB. I. II iter Iacobum Scottae regem 3 Albaniae Ducem fratres geminos controuersia de primogeniti iure intercessit, quod Albania Dux sibi ereptum ut terebatur. 1 quo timis natura ius illud inter principes violari contigit, grail:sma bella qualia inter Otho manorum gentis poste os fui si legimus sui est illimau particidi assecuta sunt:
ristobulus Hyrcano regnu Iudaeorum adcmit. Nequeritim prius bella ciuilia exitum reperire potuerunt, qua 'ompeii M igni sententia regnum Hvrcano testitutumuisset. tametsi Aristobulus ad imperium natus alterin-:ptus videre tui. laxi .Hio fecit ut parentes ipsi iura li- erorum saepe disturbarint. Nam Ptolemaeus Lagi F.cuid iuniorem Fgypti regnum perrupto gentium V reb/- - .le ili liet,effecit ut naturae iura alterius parricido viola-entur. Eodem emove peccauit Ptolcmaeus Playsco, qui/xori S ratione persuasus maiori praetulit iuniorenti sed nortuo patre ' populus iunio te expulit, maiori sceptra ς' u ιώ.3.estituit Anaxandrides quoq; rex Lacedaemoniorum leomeni primogenito regnum ademit, ut regnaret iu-tior, non line magno populi dolo ie,quod virtutissipe legentium iura perrumperentur, ut Herodotus is rita it .
ait. Ac tametsi Pyrria usibenuissimumquemque filioruegem futurum designarat populi tamen primogenitu, ello minus idoli cuia praetulerunt. Neq; enim corporis out animi virtutes tanti ei Iedebent, Vt propter casa iure
entium omnium communi discedatura quamcluam Ormacolporis plorosq; fefellit. Sed inepte parentes, qui iuniorum illecebriis adduti, ut primogenitis sceptra de manibus extorquerent,d mutua parta dia liberos inflammarunt: ut quidem ureum in Thyestem pater armauit, cum umorem dia- emate cinxisset;ac funesti stimis parricidiis domum foe-lauit.Ineptius etiam Alphonius X.rex Castulo nam quium natu iuniorem regem proptet ea denota siet, quod x siderum inspectione regno magis idoneum arbitΓa-ςtur,irimogenitas illatam sibi conturneliam sic ultus
1156쪽
ri 2 IOANNI, IODINI est,ut fratre interemto patrem etiam carceribus concliti sum dolore concepto necaret. Consimili fere exemplh Gabriel marchionis Salussiarum F.fratre natu maiorem
annuente matre in vincula coniecerat; hic tamen effirmetis carceribus principatus recuperauit, exacto fratri matrem iisdem angustiis quibus fuerat ante conclusui mancipauit. Domesticum etiam exemplum, habemuscu Gallia tota bellis ciuili , .exarsit wpterea Q Ludovie Pius Carolum situm uxoris illecebris persuasus Lothario primogenito praetulisset sapienter Pius II Pontifer
maximus , qui Caroli v I i. regis Francorum rogatione repulit, quibus Carolum filium limiorem Ludovico fratri antei erri sagitabat: tametsi Ludovicus iura pietati violasset, i aduersus parentem bis arma cepisset Nec tantum propter ignauianae inertiam primogenitus ab imperio non es opellendus, sed nec 'pter corporis deformitatem quidem tametsi Romuli ac Lycurgi legibus monstrosos partus sine fraude caedere liceret νεμυ V Nulla tamen corpo iis deformitate lex' diuina primogenito paysae stadi in ipsaerogaritiam. Id autem Senatu populusq. anno illarum memorabili exemplo iudicauit. Cum eRim Ladis laus orbus esse Almum tiatris filii iuniorem adoptarat repudiato Colomano, quem sacri initiari, Iutetiam quodammodo relegari iussit, Vt omnem illi eriperet affectandi regni cupiditatem. Erat enim tota corpQris statuta deformis, balbus,luscus,claudus gibbos is nihilominus tam e rege mortuo ciuitate ac populi monstrum illud ad imperium arcessere quariunioris inaperia serre maluerunt,ac perlegatos a Ponti 'nce Romano obtinuerunt ut reseratus domum duceret uxorem. Nota aliter Agesilaiis claudus homunci l Leotychide spurio disieci o, Lacedaemoniorum regnur adeptiis est, nec quicquam aduersariis conquerentibure gnam claudicare.
At Lysander qui Agesilau ad regnum evexerat,principibus ciuitatis persti adere conatus est , ut abrogata lege regiam On proximus, sed optimus quisqueHeraclida
1157쪽
DE ME pvBLICA, LIB. VI. II Scium rex esset illi tarichus' tamen scribit, qui L, sandri ' - - -
sententia tuerethri , tilisse neminem. Quid si rex ante dentatum imperium filios susceperit, num poli imperium arit Neptum natus revelle debeat ita quide pro Xerxe iudiet acatu in ell, Artabazo dominatu Persarum exclusio, q, and te regii ii Dario patri delatum natus es ibi. iudicium illud Isua quadam aequitate nititur: quia regnum Dario non iure, sed sorte&inopinanti obtigerat litamen regia unata a maioribus ad polleros delatum it proximo culci de- betur, etiamsi ante regnum patri quaesitum natus it. Ex quo intelligitur quid iudicandum fuerit de controuersia quam Bariolus V sua aetate contietisse scribit nil l hilippi Valetiorum Comitis nitus ante regnum patria e monuis,
quaesitum editus , regnum adepturus esset,an vero qui ' liberis, pollea nati tinflentes quemquam Philippo Vnicum II IO- sati . di agristido lilium Ioannem inquam, video natum fuisse: Sed siq-
eadem qu vitio Carolo l. rege dii ceptari potulit et . huic lib. arissime nimiruisquamae 'natet,natus erat Ludovicus, qui ta Ose V V V.
mentia pensum me contΓOuersIaconi cuius et sitam et eum in quae
si Carolum uatrem haberet rege natum. Vt enim filius' 's tor igno ollis uuiicatur, qu Iantegent tu Sest quam paterno cini. Im,r-bilitaretur; ita qui parte priuato nascitur, cui nullo casum IV.
regnum legitima successo ne obuenturum titisset regnupaternum adipi sei non potest, si quis alius p.rire regnum adepto natus sit; cui tamen succesIurus fuerat, si paterregnum maioribus acceptum tulis let. Ita quidem Arta-XCΓxe ante genitus quam pater regnaret, nihilominus patre mortuo rex et tappellatus, quia regnum i .ulo se rebat acceptum: ac tametsi Curtis iunior, Parilati limatri carissimus, totam Asiam permovit ut fratrem de imperio disturbaret,diuina tamen ultione praelio conserto caesius est ac prostratus Eodem iudicio Panoniarum populi Geicani ante genitum quam pateramperaret, regc
Quod aut edixina' laximo cuiq; imperium .icberi, latissime patet, rasi modo ad eos qui primogenito mortuo locu obtineret primogenitorii, verum etiam ad inlinita
1158쪽
li4 IOANNI, Boni Niposteritatem. Sic enim Demetrius Antiocho Syriae rege
mortuo disieruit in Senatu Romanorum Utemm,m-quit, Patres con pti,iuregentium omnium Antiochiusrater me maior natu regnum consecutus es siccsus morte ad me delatum intelligerepotestis. Sed dubitari potest si auo regnante filius primogenitus relicto nepote moriatur, num fratri proximo,an vero nepoti qui uno gi actu remotior es acgnun debeatur. V E c, o Fratri proximo deberi Pleiici; dcliniunt 'Cei te quidem,nqui antea Scipio Aficanus conlimilem ei trouersiam quasi albial o. ter sedare vellet inter Coi bina exorsuam, negarunt se auroserundo. i. tium deorum hominumve u Martem iudiccm habitu- . .. ros. Corbis maior aetate astu vicit patruelem, ut Liuius b Limvili. s. scribit h. Eadem s.cpe certamina quondam inter principes Germanorum Ius Cpta si tu inter patruui nc nepotem. Et Didem ea res Berm idum it Aliae regem ad arma aduersus Ludovicum is Imperatorem rapienda excitauit,cum diceret, Imperium libi, non Ludovico deberi; quippe Pipini primogeniti filius esset, Caioli Magni
nepos; Ludovicus ero patrim sal; pino patre secutius, nec propterea si Pipinus morteliquentus esset legi mino successionis iure fraudand: s 1deretur udoui Cum samen legimus non iure contertum V ossa se Bernardum, si imago ro, ut Ennii verbis utar eum l sempiternis vinculis coercuisse, , eo iure rcgnum consecutum csse
quo veteres Germani, Vandali, Angli,Scoti Scribit coli 3 - nim Procopius id Vandalis usitatissimum fuisse. Acw- pterea Henricus Lancast rius loannis filius Ricardum primogeniti filiu de Angliae regno deiecit: cum diceret primogenitu morte prquentum Eduardo regi succedereno potuissec ea tamen occasio scelere quae sita fuerat. Sed Robertus Neapolitanus secundo genitus,regnum Neapoleos de collegii Cardinalium ac Pontificis Romani ententia consecutus est: primogeniti vero filius rex Hungaride, Iure incertu an gratia iuperatus. At Mosi ho- liuitarum lcgibus non modo patruus nepote super orest imperandi iure , verum si caliis ferat ut primogenitu L
1159쪽
D E RE N B LIAE A. LIB. VI II s regnum adeptus filium impia et telinquat, fraterim
perium excipit excluso nepo c. . amri; ifilius Magnus post fiat rem pii mogenitum, tametsi liberos reliquisset, ire Moscho uia creatus est. Ea lena ex Vandalis us: tata fuit, ut est apud Procopium ' Honorius enim aut ι.εικὰ, Genserici regnum adeptus eii, tametsi Gerso primoge
natus moriens filius reliquitiet: non tam aut testamen- . to quam vetustat omadum ' pene omnium lege; quam maioribu nostris video fui licco mirati nem. Gontra laus
enim Childcberto Sigis berti primogeniti lilio superior
fuit in regni Fiancorum adeptione Mathildi Robertum Roberti pii mogeniti filuina m Comitatu Arictio rum , Senatu Fian colum iudicante, ii petauit, satris solidam haereditatem euit Henricus item Theobaldi Campanorum Coinritis lilius, iratris primogeniti lium consimili iudicio vicit. cd chim inpari causa ui dicio victiis si trio Amic Mons Hrius, Britanniam Armoricam 1 cicias, amita Vidi Britanni filia repugnante, quoditae non potaici .ir, vi .id psu Sest; non li- nec tardelissimo functioque bello. At Robertus Caroli II lilius aegnum Neapolitanum Pontificis Max sentcn-tI. ad Eptu Deit, nec quicquam cilli entiente Carolo Mar-tclli primogeniti Hungari Eac gisti O. San tu quoque
Alphonii X. Castiliari egistilius fiatris piimogeniti talios fauetit patie de regni spe di ilui bauit. Oannes vero Angloium imperio caelo Arturo odefredi natu maiora filio inuatit. Dissimilis iit Silvii causa, qui post Α-
sc .inium in loreanum Latino tum iure materno ademit: quia Lavinia Silui ui ex sine asiusceperat, non item Ascanium.
Sed non pauciores, atq; haud scio an plures nepotes auorum imperia pirata tib patruis adepti sunt, antiquis sima partiatatum lege. .ura Lycmgus ad Charilaum fratris primogeniti: hu sceptra regni, quae facile inuadere annuente matre potu ille detulit Arcus i em primogeniti illius, eadem ceptra vitae te Acrotato patruo postam mortem conlectatus est Sic etiam Ioam es Fernandi
1160쪽
ri 6 IOANNIS BO DINI filius Alphon auo Lusitantia regi successit, Herico patruo vivente. Nec multo post Sebastianus Ioantiis primogeniti alius, Emanuelis aut regnum excepit, non autem Henricus patruus Ludovicus iuernensis BelgaruComitatum auo mortuo adeptus est patruo vidente ac spirante. At Robertus II rex Neapoleos, cuius pater iudicio Pontificali fratris primogeniti filium vicerat, cum ageretur de Comitatu 1ancti Seuerint inter patruum&nepotem, de iurisconsultorum sententia pronepote Se- '' in tentiam tulit Consimilis sententia data est a iudicibus Curiae Parisiorum inter haeredes Ioannis Vasti Fuxaeorum Comitas filii, Franci lci Phaebi, qui primogenitistius aut haereditatem creuerat patruo vivete. Ita quoq; iudicat crat, Britannia Ducatu aduersus Ioanne Mo- fortiu Caeteri quasi re dubia armorsi opib. committenda putauerunt. Navi Scipio Africanus inter Orsua m& Orbim, quos iure continere non potuerat diuellia per- ..., misit:ide hsiit, Othone Magno deinde sub Henricos. in Germania contigisse,&patruos fratris a filiis superatos legimus. Agathoclis vero Syracusarum tyranni nepos patruum aut sceptra inuadere conantem occidit. Nec desunt utrinque probabiles rationes. Pronepo-c Noner re te facit- quod patre mortuo recadit inaui potestate, fato
h. z suus haeres, lege xii. tum patruis ad haereditatem lin. rnm stupes admittitur ab intestato. Quod si paterialio subis,s a stituat haeredem, fidei commisium deficit, si filius libe-s M.f. ros susceperit, sola paternae pietatas coniectura, ut Papi- I nianus respondit. Quinetiam Romanis legibus fratrii ' -dὸni filii ad patrui haereditatem admittunturi: quanto idue '' ritis: aequius est in aui haereditates Illud etiam accedit,
e imauus de quod antiquis reudorum moribus nepos olicium be- φ' neficium patruis exclusis accipere suo iure potest S. Nul f .ca1ρrum cia tamen ratio emcacior est quam quod uetereuitas aciis
P . ta,atne delata quidem, non modo transmittitur ab auo f. d. ad nepotes, sed etiam spes incerta fideicommissi subc5hl. . de iis qui ditione concepti sab. . Nec tamen patrui caula omnino deseritura ratione,