Medicinae praxeos compendium ad mentem clarissimi E. G. Clarke auctore A. Spedalieri physiologiae et anatomes comparatae in regio caesareo Archigymnasio Ticinensi professore

141쪽

Ψ36 NEUROsEs praecipue post assumptum cibum et brevi gravis fit et perpetuus, superveniente iClero . Primo, secundo vel tertio morbi die vomendi nisui vomitus succedit frequens bilis , coloris nuno subsavi, nunc nigri et adeo acris, ut fauces rodat. Dolor sedem habet plerumque in cordis scrobiculo, et frequenter ad umbilicum descendit; vel ex uno in altero latere tanto impetu transVolat , ut aegro quasi per corporis medium secari videatur; modo remittit, sed duabus,

vel tribus circiter horis elapsis cum saevitie redit, et aegrum sensu intestinorum quasi eonstrictorum , et sursum ab ano , et deorsum simul a pyloro ad umbilicum tractorum , assicit; retractio testiculi et dolor ad

scrotum , inguina, semora et crura supe

veniunt; abdominis musculi quasi nodis reserti , duri et immobiles videntur; nonnunquam dorsi musculi, versus spinam retracticum abdominis visceribus, quamlibet pressionem serunt sine dolore: in saeviori morbo , abdomen spinam versus retrahitur , et alia intestinorum pars ampliata, alia Contracta invenitur. Alvus pertinaciter est adstricta, ischuria, modo stranguria; arteriarum

Pulsus duri, contracti et exiles; linsua m

142쪽

venter torminibus assicitur; anima foetida ost. Iis omnibus perstantibus , paralysis a tuum plerumque superiorum et musculorum omnium voluntati inservientium , s pervenit; manus versus ulnas incurvantur; artus inferiores aliquando etiam paralytici evadunt; aeger pallidus, squallidus et macilentus conspicitur; vox clangosa est et Strepens ; Oculorum caligo , surditas et hydrops apparent, et infelix convulsionibus tandem vel apoplexia abripitur.

CAUSAE. Causae remotae sunt, venena diversa, uti cuprum , antimonium, argentum , ars

nicum etc., sed praecipue hujus morbi causa plumbum est. Qui plumbum ex terrae visceribus effodiunt, vel metallum crudum ad sormam metallicam reducunt; diversa ejus oxida conficiunt, vel artem mercent in quibus plumbum et ejus praeparationes adhibentur , quales sunt figuli vitrarii, Pictores, phRrmacopolae, frequentius huic mO ho sunt expoεiti.

143쪽

133 REUROsEs . Hoc morbo etiam periclitantur, qui v sis stanneis plumbi portionem continentibus,

vasis figulinis plumbo obductis, Vel aquis

per canales plumbeos fluentibus utuntur. Quomodocunque plumbum in corpus siv per Ventriculum aut per pulmones recipiatur, hunc atrocissimum excitat morbum . Causa proxima obscurior est, sed in int Stinorum actione vel facultate sentiendi imminula consistere videtur.

Α colica vulgari dignoscitur, abdomianis dolore haud plurimum intenso , morbi initio, invadente, sed paullatim ingravescente et in profundiore umbilici parte saeviente; alvo pertinaciter adstricta; peculiari aegrotantis facie, et pulsu duro, tenso et

contracto. PROGNOSIS .

Si dolor, vomitus , et alvi astrictio pertinaciter durant; si paralysis muscuIOrum, tabes, abdominis tumor ac tensio , graviora sunt; si pulsus sunt intermittentes et vires labescunt, infausta sunt notae.

144쪽

NTUR SES. rasi Cadaverum sectiones intestina mirum in modum contracta vel dilatata, multo sanguine turgida, maculis numerosis, lividis, nigricantibus obsita, saccida et facile laceranda ostendunt. Accidit etiam ut ventriculi partes et alia viscera abdominalia plus minusve affecta videantur. Hepar enim et pan-Creas tumoribus aliquando laborant; vesicabilis humore nigro et viscido distenditur; omentum gangraena corripitur.

In hujus morbi cura, quem hyposthenμcae indolis signa supra memorata et eXperientia declarant, venaesectio summo Per, culo stipatur, sed optum est primum et Praestantissimum remedium. Opii quantitas danda ex morbi intensitate et symptomatum violentia; si morbus recens est et signa sunt mitiora, a parvis dosibus opii cum mucilagine arabica vel mixtura oleosa est incipiendum. Μorbo autem inveterato, si Vo mitus et tormina nimis urgeant, optum ii bere est administrandum; enemata emol

lientia cum guttis quinquaginta vel seXagin ta tincturae opii sunt injiqienda, doneo dο-

145쪽

iores colici . et vomitus cesserint. Juvant etiam cathartica lenia modo memorata, pra capue oleum ricini; praeparationes hydra gyri tali quantitate datae, opto conjunctae, ad enem salivationem ciendam; balnea tepida; fomentationes aromaticae abdomini; vesic toria abdomini imposita, haud parum levaminis asserunt. Colica sublata, si alvus est Pertinaciter adstricta, purgantia lenia; sulphur; sulphas potassae; aluminis grana duodecim cum gummi arahico conjuncta quinta vel sexta quaque hora . Morbo diuturno et In paralysin abeunti, methodus in cura paralysis descripta est applicanda.

Aeta Reg. Societ. Med. Havn. Vol. I. P. 28 I. Arisa LoUsi ER, De colica Pictonum. 8.φ Paris Ino I. C Mus , Diatribe de novo et populari dolore apud Pictones etc. 4.' 1650. G Ag RUTs, Tentamen de colica pictonum. 8.'

146쪽

Dolor valde aculus vel obtusus in hyp Chondrio dextro , ad intestina , potissimum Versus Umbilicum protensus, saepius dolores nephriticos aemulans, ac per intervalla remittens; ponderis sensus, praesertim post cibum assumptum; intestinorum tormina sitis ingens; praecordiorum anxietas , et interna inexplicabilis molestia; alvus pertinaciter astricta, vel quae dejiciuntur dura sunt et grysea vel argillaeea; urina solito saturatior et sere rubra demittitur; color ictericus modo in oculis vel in urinis conspicitur , modo vero nullum adest icteri signum per totum morbi decursum. Colica hepatica sponte aliquando remittit, nec per

Plures menses amplius aegrum VEXat, Tedit subinde atrocior, et si vehementius Cor

ripit febri comitari solet et inflammationis signa apparent. Quilibet vero paroxysmus

per duos tresve dies durat, tunc cessant dolor, praecordiorum anxietas et hypochon-

147쪽

Calculi biliarii in cysti sellea , in ductu

choledocho vel hepatico haerentes; bilis nimis densae grumi in ductu choledocho; quae-Cunque eundem ductum occludentia; bilis nimis acris. Non omnes calculi biliarii, qui in cysti sellea, ductu epatico vel choIed cho sunt, hepatalgiam excitare valent, sed ii tantum qui pondere aut figura nimis sc bra cystim distendunt ac distrahunt, vel quando in ductum choledochum, vel o sticum ingressi ibi non soIum haerent, i xitant et claudunt. Adultos hic morbus et Retate provectos, raro adolescentes et pue-xos aggreditur ; praecipue qui temperamento melancholico sunt praediti vel hyp chondriasi Iaborant, magis afficiuntur .

DOGNOSIS .

Diffieilis est hujus morbi diagnosis, nulla enim signa pathognomonica existentiam calculorum in cysii sellea vel in ductu cho- Iedocho ostendere possunt. Omnia sympto

148쪽

mala, quae a medicis colicae hepaticae tribuuntur, quamplurimis aliis vitiis communia sunt. PROGNOSIS .

Si colica hepatica diuturna est, Et S ues vexat; si adsunt viscerum vitia organica ; si febris vehemens et apo plexiae signa

Si diathesis hypersthenicae signa et dolor acerbissimus urgeant, si aeger plethor, Cus sit aut vehemens pyrexia eXcitetur; Venae sectio p hyrudines ; balnea tepida; semicupium ; oleosa, et diluentia; clysmata emollientia ; solus et cataplasmata ad hypo chondrium dextrum apposita. Extra Paro Xysmum juvant potissimum aether sulphuricus; athool cum spiritu terebinthinae commixtus; extractum atropo belladonnae; aquae minerales; frictio lenis in regione hepatis diaeta tenuis sit ex vegetabilibus composita.

149쪽

Ventris murmura el inflatio, sensus glo-hi in abdomine revolventis , ad ventriculum ac fauces ascendentis , ibique strangulantis , sopor, conVulsio, urina limpida, co- Piosa; animus sponte marius et mutabilis.

SYMPTOMATA .

Α languore, debilitate totius corporis , oscitatione, pandiculatione, et inquietudine incipere solet. Μorhum accedentem mire mitatum frigoris sensus semper praecedit, qui per totum paroxysmi decursum perdurat, frigoris calor succedit et in diversi co Poris partibus invicem se excipiunt. Vultus modo pallescit, modo valdo ruber evadit, vel rubor pallorque alternatim apparent dolet caput; oculorum caligo et lacrimatio.

150쪽

NEUROSES. r Murmura tandem per totum ventrem sese diffundunt; intestina inflantur et globus quasi in parte abdominis inferiore se Volvens. ad ventriculum per totum canalem intestinorum usque ad fauces ascendit, strangulationis sensum. excitat, ae anxietale , Nau Sea et vomitu comitatur; partes abdominis. Cum externae, tum internae, dolore gra-Vissimo corripiuntur ; musculi torquentur iumbilicus introrsum trahitur, et ventris comtractio saepe tanta est, ut, ob eandem necissatus descendere, nec liquores in alvum immitti possint. Tot tantisque malis aegrae Correptae pectus manu violenter plangunt; Iacrimantes ridentesque vicissim sunt; m do immobiles et sopore obrectae jacent, modo membra universa convulsionibus agitata torquentur et gravissime distenduntur. Haeci omnia in diversis aegris varie accedunt, in nonnullis enim, cataleplicorum ins1ar, Cor pus rigescit; in aliis dolor capitis gravis . clavum mentiens, vexat et excruciat; sunt quibus cor palpitat, pulsus duri et inaequales sunt et respiratio intercipitur ; dolor nonnunquam gravis, nephritico similis, lumbos , dorsum, renes et vesicam invadit, vel animus ex toto demissus contristatur, metui