장음표시 사용
41쪽
ad summum vigorem morbus pervenerit.
S. aa. Non solum quo melius essenistiales morborum disserentiae praefinian. lur , sed tiam quo rectius instituantur curationes, in unoquoque morbo conditionem palliologicam nuperiores decernere solent. Pro hac autem conditione morbosum statuni intelligunt , qui partem alis quam , aut aliquod system a Perturhat quin integritatem , saltem inter initia laedat. Hujusmodi status morbosus semper diathesi jungitur Assectiones morbosae universales , licet ad incitamentum pertineant, tamen plus in uno, quam in alio organo , aut systemate explicantur. Itaquis subres biliosae a systematis illam ait rationes synochae ab assection systematis sanguinei astricae a primarum viarum perturbatione ; exanthematica a stimulo in cute haerentes; ervosa a nervorum infirmitate nascuntur. Praeterea, cuarum potentiarum actionem perscrutara
recentiores non desinunt. ΑDr magis in cia. tem, et pulmones actionem suam exorit cibi
42쪽
et potas in ventriculum et intestina somnus et vigilia in comune sensoriimo motus et quies in systema musculare, et sangu eum danimi assectus secundum eorum varie atem in plura systemata Magis eliam manifesta quoru indam contagiorum, et vo nomm actio videtur. Contagium x. gr. Variolarum, morbissorrum, scarlattinae cutim praesortim assicit fauces , et Oeso phagum hydrophobicum. Sic plumbum mercurius , etc. habent in liquam partem agendi modum. Hujusmodi recentiorum argumenta , et investigationes summopere laudandae sunt, quoniam non raro veritatem detegunti tamen conditiones pathologiuas saepe esse hypotheticas , nec
claram semper esse nocuarum potentiarum actionena, latenisum est. Quocirca in contemplandis, et curandis febribus, reliquisque morbis, tutius sequi, qui ducem habuerunt experientiati, majorique temperantia contemplationibus philosophicis usi
S. 3. Ubi symptomata nimis gravia
et urgentia sunt, ne Inorbum augeant,
43쪽
ali ive progignant , prompto suda nila
aut, si seri potest, uteretida sunt. Ca- vera dum Ver est, ne compeScamus, quae salutaribus Daturae motibus generantur, ut critica, aut quae a natura morbi sejungi non possunt. Si ex gr. calor sit Tens , et humores ob circulationis impetum alcalescentes evadant , emolumento sunt acquosa, diluentia, attenuantia, aPurientia , subacida si nimia sit nurvorum sensilitas , et pastici assectus molestiam exilibeant, nodyna , et optata cautim u-Surpentur; nam quae linis incitant, Dis parca os , et partitis vicibus , aut
praemissis venae Sectionibus, aut Purgationibus , si primae viae sordibus laedantur, dari non possunt: si alvus nimis cm pressa sit, nematibus noveatur : si dolor capitis urgeat, balnea pedum uni lex antra si aegri soporem , ut delirium aliuntur , usicantia ut epispastica expediunt. Verum ut symptomata mitigentur, et recto adhibeantur auxilia , cauSSae , a quibus ea proficiscuntur , observandae
44쪽
S. 4. Veteres staturi virium vitalium naviter perpendebant, quae in se-brium decursu saepe destriauntur. Inter. dum hujusmodi vires ab ipso exordio se-hrium caussa delet hinc opportuna sunt medicamina, et alimenta , quibus hae con- sementur, eriganturque Quapropter cortex peruvianus , camphora , cinnamomum, analeptica , cardiaca Vinum , vesicantia laudantur. Si vero debilitati virium ne vorum irregularitas addatur praeter o horantia, auodyna et antispasmodica prosimi, ut moschus, castoreum, radix valerianae, et pium ipsum Prudenter etiam ad excitandas vires limenta exhiberi debent. Summus Boerhaavius tradit oppo luna praecepta ait enim aph. o9. - Vialae, et viribus consulitur cibis, et potibus fluidis , acile digerendis , putredini
adversis, siti contrariis, appetitu citando idoneis, caussae morbi cognitae oppos, tis. - aph. o I. - quidem copia parca, saepe repotitari ne nimis laborare cogantur viseera mutenturve. maeo generatim de qualitate, et quantitate ciborum sod
45쪽
ut ex gerierali Mi a si peciali, in assignanda diaeta descendanire, quae in singulis aegris considerarida venum , aph. 6oa exponuntur , scilicet fratio , et Ve-
hsementia morbi, aetas , consuetudo , anni tempus , temperamentum , era. υ-
jusmodi praecepta ab Hippomnus ephoris.
mis deducta suere , ut in iis Commentariis doctissimus Suvietentus demonstravit. Denique quae diaeta convalescΗntihus conveniat, qui aer , quae exercitia, intrem ne medicamenta adhuc expediati ,
S. s. Antequam de Rhribus generalia linquamus , aliquid de earum ordinatione dicendum est. Ab Hippocratis usquo temporibus solertem Nosologi dederunt peram , ut essentiales febrium disserenitae distinguerentur , et in varia genera et species ordinarentur. Attamen absolutum opus exoptatur adhuc. Qui enim a coleritate, et periculo in aculas, et chrori Dcas tribuerunt sebres, hujusmodi partitionem plurimis morborum generibus Iebro distinctis etiam convenire, ideoque
46쪽
propriam non esse febrium non anima ilia ver Brunt . Praeterea celeritas et perbeulum non peculiar genus, sed specialem potius disserentiam constitnit. Qui ab origine in primarias aut essentiales, et in secundarias, vel symptomaticas sebres dividunt , genera maxime inter se opposita ligant. Qui in epidemicas , stationa.
Tias , Endemicas, et Sporadicas, eas paribvia tu , non vident, minimo genus, sed
generis disserentiam constituere ratem qui in benignas, et malignas distribuunt se-bres , benignitatem, et malignitatem non
mutare genus, sed generis minorem vesmajorem pravitatem indicare, non onsioderant . Quid autem benignitas sit , aut ma signitas a palologia habemus; sed quo ad malignitatem ebrium non una et Eadem est apud auctores opinio 'amen a plerisque malignae dicuntur , qua sub benignitatis specie , pravitateIn Rhs Ondunt, sine videnti caussa virBs vitales abolent, et insolitis copiosis, et repugnantibus symptomatibus sociantur. Qui autem ex Praecipuis evidentioribusque
47쪽
symptomatibus genera , et species febri,um statuerunt, a veritate aberrarunt; si
quidem peculiam symptoma sebris varietatem, non genus, et speciem potest designaro inlius mihi videntur cogitare qui periodorum , et apyrexiae ordinem in dividendis sebribus respiciunt, ea ucti intermittentes, et continuas bipartiunt. Etenim hujusmodi divisio facilis est, et utilis Periodorum ordo Est nota evidens, qua statim observantibus se osseri , et aliquo modo febris naturam patefacit oboam dem rationem hanc antiquissimam et generalissi,nam divisionem urserius prius amplexus est deinde quia febres
continuae aut uniformi motu, aut distimctis exacerbationibus , et remissionibus procedunt , ab intermittentibus ad continuas, quae dicuntur continentes et ab his ad continuas remittentos descendit Denique quoniam subres aliquando copulantur, nimiram aut ex continuis et intermittentibus , aut ex continuis continentibus , et continuis remittentibus coale- .cunt, quae vel Proportionatae, vel com-
48쪽
plexae, vel complicata appellanitur, dotiis seorsim tractavit, ideoque tribus pra cipuis expositis disserentiis quartam adjunxit Verum hujusmodi quarta disserentia supervacanea videtur , nam ebrium compositiones , arim essentiam non in1- mutant, ut ipsa experientia docet. Febres enim compositae aut sicut Continuae, aut sicut intermittentes curantur. In dividendis vero febribus pluribus clinicis
sola periodus non fuit satis inter quos ad- umera Ur in primis Petrus Franchias, qui febrium caussas noluit omittere. Consideravit itaque periodorum rationeu , innume- Tasque caussas, qua juxta asinitatem disponens, duos statuit fetirium ordinos, scilicet intermittentium et continuarum. In utroque autem ordine tria comprehendit genera a caussa deducta hinc omnes subres, sive intermittentes sint, sive conti-Nuae , aut nemosas aut gastricas , aut instanima toti aes esse contendit. Haec Istributio in ellectes admodum satisfacit, sed e perientia scimus, plurimas alias esse caussas , qua cum istis iunitatum non ha.
49쪽
46. Lent, et ex quibus exurgere febres , quactne nervosa , nec astricae, nec innam-matoria proprie sunt Euam inelio sola periodus sufficiens pro partitione seliri. unx visa non est. Quapropter in 'Oso.
graphia philosophicae , desumptis, mani istis characteribus, in sex ordines diduxit febres Primus continet febres angi tEnicas , quae prausertim ab irritation tu ianicarum vasorum sanguineorum distinguuntur; geeundus meningogastricas, quarum primaria sedes in epigratrica regio no et organis digerentibus esse videtur plerii us denomeningeas, quas a umbra narum mucosarum irritatione alimenta svias obducentium pendent ; quartus adynamicas, quae in sensibilitatis immina tione, brarumque muscularium atan in consistunt quintus aiaxicas, quae a nex Vosis symptomatibus manifestantuae . siquiadem nervorum origo a morbosis caussin asscitur sextus adenonervosas , quae totidem sunt febres a taxicae cum assectio in no glandularum conjunctae. Has febres ita uuoquoque ordine comprehensae, modo
50쪽
sub continuarum , modo sub remitten- tibi in i modo sis internimen tium specie seosinudere posse videntur, quamvis auctor fassu est, non bene confitare , an febres
inflammatoria sub forma remittentium aut intermittentium procedant Isujusmodi partitio magis quidem extenditur; sed quis innumeras besum caussas in solida Sen Per prius agere, et conditiones prima rias morbosas in solidis acrem , poterit certe affirmare Sunt subres, qua solis potionibus , et alimentis caussae earum ΟΡ- Positis inpurantur. Quod chyli naturalem Compositionena immutatu principia, quae absorbentur , ut fluidis prius immixt circulant , ut contagia , Ors Ora impondera.
hilia, idos caloricum, lux ele Cricitas vitales actiones vario modo Perturbant, . febresque insurru valent. Sunt qui . u. jusmodi principia tamquam stimulos fluidis additos habent, et in solidis tantum
processus morbosos iu lucere redunt. Ne- in autem fidenti animo potest asserere,i Inorbosain mutationem in fluidis interdum prius non evenire, ex qua non unum, .