Institutiones medicinae practicae quas ad usum juventus digessit Petrus Aloysius Valentini in Romana universitate professor ... Vol. 1. 10.. .. De febribus

71쪽

tentium ebrium brevitatem pronaittunt contra prava temperies , aeochymi , magna virium, et viscerum infirmitas, praOcipue si purgantia, et sanguinis missiones improvide suerunt institutae, earum diuturnitatem indicant , aliaque in comoda portendunt nimirum viscerum obstructiones , Scirrhoc, cancros, hydrope , icterum , etc. Aliquando apparent signa, quae morbi solutionem spondent, ut lienis turnor, oedem pedum , quod vero erpetuimino est aliquando quae mortem mi II aD-tur, ut extrema virium destitutio , macies, raucedo , oculi cavi, acies hippocratica In insantibus saepe ab intermittentibus inducitur macies. Eorum B Dinimembra absumuntur , venter tumidus , ac durus evadit , tussiunt , evomunt quidquid hauriunt , lentoque gradu mortem

obeunt. Post diuturnas intermittentes praecipue quartanas , peculiarem, a sui generis maniam observavit Sy dura hamius, quae communem medendi metho dum ni nino respuebat . Ipse etiam in describendis febribus auuorum 66 I. a.

72쪽

63 sis adnotatu dignissima reliquit , ex quibus aliquid res ne lubo - Obse vatu non indignima est , quod cum

sebres autumnales teneram aetatem diu cruciarint , nulla spes sit easdem abigendi dono abdominis regio, circa litieam praecipue , indurari atque tumeseri occeperit iisdem enim gradibus, quibus hoc Symploma supervenerit, febris etiam sugam meditatur. Neque sorte ex meliori aliquo prognostico morbum hunc reviabiturum dixeris , quam si sedula animadversione buboriri hoc symptoma perspexeris. Idem porro in crurum tumo Tibus obtinet , qui in adultis aliquando spectantur. - hisco in regnantibus morbis omnia observandi necessitas elucet , ut praecipue rectum pronuncietur judicium. S. s. quoad ebrium intermittentium

purarum curationem plura animadve ienda sunt ut praesertim carissae remotae , aegrorum teinperamentum , aetas, a ianua morborum constitutio. Inter hujusmodi sebres sunt quae arte non egent, et

73쪽

aliqui hu tantum cautelis relevantur. Sunt praeterea quae sacile curantur, habito scilicet respectu, ad caussas remotas , aegri constitutionem , et morborum dominantium ingenium. Hinc modo sanguinis missione , si se sistat ple thora, modo purgantrbus et meticis, si sordibus primae

Tegiones scateant , fugantur. onendum vero est, intermittentes benignas raro sanguinis missionem postulare hac enim graviores , et diuturniores evadunt. Τamen tempore Verno, cum humores abundant, et raresunt, ac nimis excitatur vitalitas , auctiores, et exquisitiore a praegressa hyeme reddita si antiqua in ae .gris imminuendi sanguinis sit habitudo

aetas sorida, temperamentum Sanguineum, dispositio inflammatori , vasorum plenitudo , sebris vellemens , et ad continuitatem proclivis , nec non cum aliquo gravi symptomate consociata , idest pro-lando somno, delirio, dolore capitis, pectoris, Sanguinis sputo , etc. venae sectio prodest, dummodo nihil sit, quod eam vetet Cain autem haec opportuna judice-

74쪽

tur, tam in accessione , quam in intermissione institui potest sed fugiendum os primum rigoris stadium, in quo maxime obest. Stadium caloris aptius est,

cum symptomata vehementia sun Errant

igitur , qui in intermittentibus ebribus

sanguinis missionem constanter respuunt,

ex eo quod a corporis debilitate eas oriri putant. Quae revera inveniretur debilitas in florido, et robusto juvene, sive a suppressis, vel imminutis naturalibus sanguinis evacuationibus, sive ab alimentis copiosioribus , et nimis nutrientibus ingestis, aut potionibus spirituosis haustis , insebrem intermittentem delapsos Nonnulla sunt evidentia signa, quae virium, et sanguinis exsuperantiam denotant , ut pulsus vehemens , facies rubra , et turgida carotides valde pulsantes, sitis, dolor capitis , delirium , urinae flammeae. Hisce urgentibus , si stimulantia exhiberentur remedia , febres intermittentes, etsi benignae , statim graviores fierent. Quod de missione sanguinis dictum habuimus, de purgantibus etiam dieendum est. Ete

75쪽

72ni in propter Saburrarum astricarum deseci a ; peculiarem annuam morborum

coiistitutionem ebrium indolem purgantia saepe locum non habent : propter

contrarias rationes , opportuna, et nece

saria saepe sunt. Si haec , ubi non expediani, porrigantur, intermittentes diu. turniores, et deteriores evadunt; si contra , ubi conveniant, negligantur, pejores aeque fiunt. Interea cognoscere interest an Purgans , vel emeticum juvet. Hoc a

signis colligitur , quae aut saburram in Ventriculo, praupinque bilem in duoden , et cystiselle aut in intestinis ini-

morantes sordes ostendunt. Quapropter antecedentium caussarum considerario temperies biliosa, sapor amarus , lingua tenaci , et Iuleo muco obtecta , animae

gravitas , nausea , ructus amari, et nauseosi, appetitus desectus, oculorum lavedo urina lutea, sitis, vomitus, dolor capitis, vertigines, sensatio ventriculi molesta , hypochondria tumentia , metici Decessitatem declarant Attamen nullo mo do hujusmodi remedium est usurpandum,

76쪽

si aeger maxime lubilis sit , haemoptysi obnoxius , et ad poplexiam dispositionem

habeat. Si vero inter obstacula, quae emeticum impediunt , non sit, nisi vasorum

I diuturnis interni it lentibus , et altrim tinnali hus nil magis, quam emesis conducit, quippe quae circulationem commovet, lentosque humores resolvit. Verunx in primo febris ingressu vomitus remoVendus est, ne turbae , ac spasmi augeantur. Quaestionem de tempore, quo propinetur emesis , missam iacimus , nam opportunius dari in pyrexi , nec statin post accessionem , nec prope eam, satis comperium habemus. Cum autem astrica colluvies in intestinis sistat, utiliora meticis purgantia sunt. Hujusce colluviei praecipua signa sunt dolores, et distentio ventris, laetida excrementa, illosa vermium praesentia , etc. urgantia vero talia sint, quae impuritates detrudant, quin viribus, atque visceribus officianti Nunquam igitur sine delectu porrigenda sunt, et in primis aetas , vires , vitae genus

77쪽

temperamentum , consuetudo respiciantur. Aestivo tempore , et nimis calido, dum bilis irritat intestina, lenes purgationes praeponantur. Si temperamentum sit pituitosum , ac multae coacerventur impuritates , validiores magis utiles sunt Purgantium actioni clystere favent, qui interdum ad intestinorum sordes deturbandas sufficiunt S. 26. Dum febris stigore aggreditur, magnim Saepe turbamentum infert. Hoc igitur tempore intempestivis auxiliis corpus non est commovendum , sed potius ejus ommotiones in tranquillum conserre debemus, Solum indumentis operiatur aeger, a frigidis potionibus abstineat , et si siti afflictetur , quae tepidae aliquatenus hauriat , ut labia , faucesque mmectentur . Si frigus ingens , pasmos , et tumultus, capitis dolorem mitigare necesse sit , aliqua uncia aquae lactucae

cum aliquot guttis laudant liquid Syden-

hami tam utiliter utimur, ut prompte mitescere pasmos , et dolorem capitis, calorem modieum revocari, constanter de-

78쪽

prehendamus. Cum autem cessat frigoris

stadium et illud caloris incipit, potus piosior et acidulus prodest . Quidam Id.

Giannini opinionem sectantes, frigidas immersiones praecipiunt , quae licet inte dum utiles, saepius damnosae sunt. Alia Benim sunt febres vernales , quae integrum cursum absolvere debent, ut a pluribus instantibus morbis corpus liberunt; aliae perniciosae , quae statim Vires pro- Sternunt aliae, quae naturam habent inflamma toriam , earumque Symplomata e tarrhalia, aut pleuritica sunt aliae, o ruptivae olim nuncupatae , quae debilitant , humoresque vitiant misce in casLbus , aliisque plurimis frigidae immersiones perniciosae sunt. Denique in stadio sudoris, cum hic libere erumpit , non concitandus is vero lente prodeat , potionibus diaphoreticis leviter ciendus est S. 7. Hisce praemissis, ad antisebrilia veniendum est. Inter hujusmodi remedia peruvianus cortex primum locum obtinet , licet multa sint amara , et Onica , quae antea et postea corticis inuem

79쪽

lum optimo jure antipyretica suerint ju-

liciata . Hujusce corticis , vix per Europam evulgati , paucae drachmae non solum intermittentes benignas , sed etiam

malignas edomabant . Posteaquam vero a multis caussis , sed praesertim mercatorum fraude sui divinum remedium adulteratum , major ejus quantitas ad fugandas sebres postula lur . Varia esse potest methodus exhibendi corticis; sed quoniam aliquod requiritur temporis spatium ut in morbum suas vires impendat, in febrium

intermissione , aut remissione , si cui in subcontinuis usuvenit, dandus est, ut nOvi paroxysmi cohibeantur. Hujusce remedii quantitatem generatim definire non possumus, siquidem haec ab ejus qualitate , aegrotantium aetate, et ebrium natura dependet. Tamen experientia scimus, aliquot uncias in benignis intermittentibus sufficeres majorem quantitatem in corruptivis maximam in perniciosis esse necessariam. Dum febris abierit, statim cortex linquendus non estu sed ad plures dies , etiam ad quadraginta conti-

80쪽

nuandus, licet exigua dos , ut ipsa se-bris recidiva non fiat. Si cortex praΡberi nequeat , ut in hominibus sensibilibus, foeminis delicatulis , pueris saepe accidit, ad ejus praeparationes confugiendum est,

ut sunt decoctio, eatractum Syrupus, elixir, electuarium , etc. Iuvat etiam cortex ano

injectus , licet ore assumptus , glutitusque valentius agat Corticem pro pueris in aqua theriacali , et florum aurantiorum cum optimo in uile , aut aliquo syrupo

miscere solemus, ut puerorum aetas imprinvida ludificetur , labrorum tenus . Ostris vero temporibus maxima aegrorum commoditate, et lucro loco peruviani corticis , adhibere possvinu substantias ab chalinas hemica analysi ex variis ejus speciebus eductas , nimirum cinconinum et chininum . earumque praeparatiOnes , praecipue utriusque sulphates . Earum enim antipyretica vis tam indubia est , ut corticis virtutem aequiparare plerique contendant. Tamen in perniciosis curandis satius mihi videtur corticem administrare , qui ob proiiipiissimana , tutisSL