장음표시 사용
91쪽
S. 3έ. Febris quotidiana intermittens primaria horis matutinis aliquo frigore, et
horrore corripit. Deinde nausea, omendi desiderium, vomitus , alvi fluxus, aut uterque, praesto sunt. Interdum dolor capitis urget interdum lipothymia supervenit, quae ab assectione cardialgica plerumque nascitur Frigus excipit mediocris calor, et pauca sitis urina inter initia alba, pallens , tenuis, cruda, mox colorata , crassior, et sedimentosa sic pulsus est debilis, tardus, mollis aegri albi, et pallentes sunt, licet accessio ad statuni pervenerit; facies sublumida propensio ad Somnum praecordia inflantur , et distenduntur adsunt ii an dejectiones crudae et pituitosas, si crudi, et frigidi humores
abundant. Post decem , aut duodecim horarum spatium manat sudor Giano paro-xysmus deficiens quamdam corporis gravitatem relinquit Raro hujus ebris accessus duodeviginti horas praetergrediuntur. S. 35. Quotidiana intermittens secundari , et symptomatica , a signis, et Caussis morborum cognoscuntur, a quibus
92쪽
proficiscitur . Hujusmodi primarii morbi
vel totum corpus assiciunt, ut hypochon-driaca, et hysterica passio, corbutica, et Venere lues , Vel solum ejus partes, ut pulmonum vitia , aliorumque Viscerum, quae saepe obscura sunt , et abscondita. Ab istis morbis quotidiana secundaria, et symptomatica non solum originem , sed etiam nomen obtinent. Idcirco hypochon-driaca, hysterica, Scorbutica, Venere , dithritica, pulmonica appellatur. Inter Dominas hystericas, maxime moniales, quotidiana hysterica rara non est. Hau se bris levi perfrigeratione, Scedino, Pamdiculatione , et aliquo dolore apitis circa Vesperam corripit Sequitur calor mitis variaque prodeunt symptomata hysterici assectus propria , ut palpitatio cordis tussicula sicca , globi , qui dicuntur hysterici , partem superiorem pectoris occupantes , pulsus strictus , inaequalis , urina copiosa , et tenui . Post aliquot horas sine sudore aut pauco aTOXySmUS EVa- nescit . In quibus lues venere serpit crebro quotidiana intermittens secundaria
93쪽
9 nascitur . quae a praegressis , et praesentibus ipsius luis symptomatibus deprehenditur , quae sunt onorrhoea , ulcera bubones , articulorum do te noctu praecipue excruciantes , gummata , exosioses aliaque hujus generis . Eodem modo dum huic febri scorbutica assectio ansarn Praebet , non desunt petieula , chymoses halitus foetens . gingivarum alterationes quae nimirum sunt admodum ibrae flaccescentes . nigricantes , Entes vacillant . et decidunt , dolores vagi , summa debilitas , et alia , quae morbi primarii
naturam patefaciunt . Si autem quotidiana intermittens ab aliquo vitio viscerum
oriatur , ab indiciis hujusmodi vitium indicantibus iacile detegitur . x gr. quotidiana pulmoniaca cognoscitur , si etiam adsint assectionis pulmonum signa , homines sint gracile , collum Iongum, clus angustum , et depressum habeant semper tussiant , aegre respirent magis provocetur tussis , magisque respiratio laedatur , dum in alterutro latere aegrotantes recubent sputa sint glutinos , San-
94쪽
9 gmne , salsa , aut dulciaci corpus conasciatur . Cum haec exempla sufficiant ad prognosim Veniendum est. S. 6. Quotidiana interinittens eguima , si a viscerum debilitato nascatur
diuturna est sed diuturniores sunt Bacundariae et symptomaticam, quippe quas ab aliqua morbos assection vel gener ii isti partiali productae . Si accessiones sint reves . et longa apyrexi . minus discriminis imminet δε ex adverso Cis
Cessione ninias extendantur . et persecta
non obtineatur integritas , vires deficiant, ac sudor non erumpat , magnum pericu- Iuni instat Admodum etiam periculosa est , et pertinax , quae ab aliis in termittentibus , maxime quartana , nasci tur quoniam ad continuam febrem appropin quatur, et aliquo vitio viscera assici os En, dia . Ait Celsus lib. 3. cap. 5 - Quartana Neminem jugulat . sed si ex ea facta quotidiana est , in malis aeger est. Ut viro cotidianae intermittentis discrimen
praenos Carnus , diligBnter excretiones explorandae sunt . Si enim in accessionum
95쪽
declinatione Handus manet sudor . urina sit copiosa cum sedimento , exitus promptus , et felix sperandus est . Sic ab initio sudor , vomitus , alvi luxu , bonum exitum , ac sollicitam febris solutio nem promittunt . Si contra nulla sit excretio , febris in eodem statu permaneat, vires , et appetitus dejiciantur , accessiones semper longiores fiant , periculum est , ne febris lenta , hectio , tabes, et
mors succedat ii S. 37 Ut quotidiana intermittens in
alios periculosos , diuturnosqus morbos non degenerei, prompte , et apposite me dicamentis utamur . Si enim sanguinis missio inconsulto instituatur , prosternuntur vires , quod etiam evenit drasticorum purgantium, et validorum emeticorum usu , quae praesertim ventriculi robur stangunt . Etiam astringentia , optata, sudorifera , nisi prudentia exhibeantur damnosa sunt. Natura ipsa indicat, quae sint adhibenda auxilia . xperientia edocemur , aliquando febrsim aut vomitu aut alvi fluxu resolvi . Ergo si hujusm
96쪽
di conamen observetur aut levibus purigantibus , aut emeticis , obsecundandum est . Si autem nimis ebris extendatur emetica mitia iterare interdum juvat.
Hisce praemissis , Peruvianus Corte x euis rationem absolvit . Venae sectio raro convenit tamen si adsit lethora , si fluxus haemorrhoidalis , aut menstruus non suppetit , si multa hauriantur pocula , vena aperiri potest , sed inter initia, ne ingravescat morbus , et malum exutum habeat. Quotidiana a lymphae vitiis orta , sudorisera exposcit . Alicinando post purgationem institutam ventriculus
et viscera roboranda Sunt , ne rursus Cruditates congei antur . Convenit igitur tinctura clia lyhis Boer aut vinum chalybeatum compositum , elixiria amara cum martialibus , aut stomachica . Denique si quotidiana intermittens secundari , et symptomatica curanda sit , statim prim rius morbus , a quo utraquo dependet spectandus est . Hae corticem plerumque Tuspuunt , quin hoc maxime exasperan-lur , sed remediis , qua ad primarium
97쪽
morbum curandum Praestant, Baiuraran .
do expugnantur . Quo autem citius ad
sanitatem Perveniatur , Lemoveantur in
primis grave animi affectus . et alimenta levia sint , et salubria. '
S. 33. Tertiana inrermittens , si simplex , similibus constat paroxySmis , al- turnis diebus recurrentibus , interposita Persectae integritatis die is duplex , quotidianos paroxysmos habet , qui tertia quaque die quoad invasionis horam , in ensitatem , et durationem sibi mutuo respoudent , quosque quotidie integritas sequitura si duplicata , bis in die paro. xysmi redeunt , unius diei integritate in- erposita si triplex , paroxysmi una die his , altera semel remeant. Tertiana n. termittens in legitimam, et spuriam , Ennotham dividitur . Est legitima , si ejus ascessiones ad sex , octo , decem , dum decim horas extenduntur si vero hoo
98쪽
emporis spatium superant , spuria dicitur . Hujusmodi divisis utilitate non ea. ret, maxime in statuendo praesagio , ut infra videsbimus . Nulla est febris tam laequens , regularis , suamquo nainram ars detegens , quam tertiana intermittens, praesertim si simplex sit S. 39 Tertiana legitima , et simplex plerumquo iuvenes sanguineo temperamento praeditos , biliosos , sanos . laboribus, et corporis exercitationibus assuetos , matutinis potius , quam vespertinis horis adoritur . Incipit dolore capitis Lumbarun artuum hypoohondrio. rum tensione . Deinde cum pandiculatio. nihus , et oscedinibus invadit igus in partibus extremis , quod autem sensim crescit , ac interdum tam si immite , ut omnia contremiscant membra , ac allidantur . vehementerque concutiantur dentes . Aliquando vero frigus est tam leve, ut potius pedum , aurium , et nasi picis simplex perfrigeratio dici possit. Τempore rigoris ob quemdam constrictionis sensum spiritiis angustias patiuntur o-
99쪽
gri pulsus si contractus , parvus , debilisci sitis urget. Dum hoc stadium veringit ad finem , saepenumer nausea , Omituritio , vomitus bilios , et pituitosi comparentis IIujusce laenomen probabilem rationem urserius exhibet , S. LI. inquiens 'ile sertasse copiosius in duodenum per sobrilem spasmum expreSSa Frigus equitur calor , qui sensim augetur , per corpus dissunditur , mordax fit, et acer. Hoc in stadio frequens est respiratio , pulsus magnus , plenus , citatior adest sitis , et frigidas hauriendi potiones desiderium vexat capitis dolor, vigilia interdum delirium urina subrus est
et rubra . Haec autem symptomata paullatim decrescunt , cutis relaxatur , et madescit , circulatio pacatior fit, mitis tu calor , urina ciunt lammeae , pulsus mollescit , erumpit sudor , et ita clauditur paroxysmus . Remanet tu apyrexia quaedam debilitas , cornus facile horre. scit , pulsus est debilis , et tardus , urina Crassa , sedimentosa , aut nebulam
100쪽
continens . Nox accessionem Praecedens insomnis est , et inquieta
S. O. Tertiana intermittens spuria a
majore accessionum extensione , et a Symptomatum levitate distinguitur . amen
aliquando symptomata intensiora Sunt ut est calor major , oris siccitas , vehementior capitis , et ventriculi dolor . Ut plurimum rigus breve est et leve , quod initis excipit calor sudor auteni non
exilit , aut parum , et sine levamine Vomitus tam frequens non est , nec urina tam flammea ; pulsus est concitatus non magnus . Integritatis tempore ingens remanet virium debilitas, et nappetentia Saepius haec febris autumno homines laxioris habitus , ignavos, et foeminas corripit. Nullo negotio accessionum ordinem mutat, et ab intermittentium famuli desciscens in continuam remittentem febrem , seu tritaeophyam vertitur . Ubi hanc proclivitatem habet, a longioribus ParοXysmis , sudoris desectu , imperfecta apyreXia, calore mordaci cognoscitur.