De Saxonici Speculi origine ex juris communis libro Suevico Speculo perperam nominari solito

61쪽

Caput 54. Errare qui sexagenorio decrepitae elalis dicant,

sacras enim scripturas docere X tremam vitae humanae aetatem an num octagesimum SSe.

Caput 55. Quatuordecim an norum filium qui putre Vel cura tore invito uxorem duxerit eamque

Similiter alas esse seminae nuptias inconsultis vel patre vel amicis ullus

p 0st aetatis duodecimum annum. Juvenis autem an quatuordecim annorum sit quemadmodum examinetur supra capite 52 dictum esse. Art. 25. 0ver eyn unde nitenti lar so is die an tu sinentasteri homen ober secat lar sol her of en sine age comen alae her Mormunde haben sol ob herret unde ne strenstet da mede sine bule nichi noch in merseit '

l Puberes quibus standi in judicio persona erat ex lege salica sed Merke tit. XXIV I. 1 coli. Cap. legi sal add. anni Si capite 5;

Per I, 225 censebantur mares eXacto aetatis anno duodecimo eXantiqua autem riparensium Francorum consuetudine Lex Bib. it. 79)puberes existimabantur quatuordecim annorum pueri, quod jus in Francogallorum recentiorem quoque usum Et abi de l. ouis I, 42 et Normannis in Angliam Fleta I. c. 1 g. 7 translatum ab orientalibus Francis in c0mmunem patriam consuetudinem venisse probat a Varicus liber capitibus 27, 5, 60, 3, 77, 247. Eandem Saxones qu0que

regulam professos esse, licet de annis in nostr libro expresse nihil scriptum sit, indicat lamen locus supra allegatus ed. om. I art. 42, I. 1), haustus ex avarici libri capite 27, apertiusque id testatur vetus ad hunc locum interpres, notans disserre a jure communicius laudate, quod servata auli qua salicae legis norma impuberem elatem clausit annis duodecim cs jus laud. a X. d. om art. 26, S. ). Persectae autem elatis puberlatisque disserentia ab equestris conditionis hominibus originem c0epit. Erat enim vicesimus primus aetatis annus capessendi cinguli militaris tempus, ex quo militari obsequi adstrictos nec alios milites ad principis judicia exercitumque suo loco

mittere, nec judiciaria, ubi opus esset, certamina desens0ribus susti

62쪽

nenda committere licebat Sequebatur inde nec ad sententias proserendas neque ad testim0ni dicenda admittendos esse imperfectu uel alis h0mines, quos provocatos ad tuendam dictorii in veritatem armis ipsos contendere, Si nolerent, Opus non erat. In antiqua hac juris regula nituntur avarici libri prooemium sub lit g verbis: S er esinentagen ollech 0men is t. da is su er in und wpinge lar ait si V et caput S ubi requiritur judicem majorem anno Vicesimo primo esse. Persecta Octodecim annorum putas, quam in praestanda urisiurandisi de testimoniisque recipiendis observatum esse docet avaricus de jure seuduli liber capite 4 verbis: si vi aber in vormVnt e S Vert an n0ch sur in Ol. viii eroum et in vh gehen aren' ', et capite 49 Verbi S ,,Vnde e ma ni emans geZiv sin viil da e phtgehen arsit iri I in meridi0nalis Germaniae usus introducta est e Langobardorum jure de quo videatur ut prandi regis edictum anno ejus regni XIX pr0mulgatu in ed. alter, cap. XVII et riderici primi imperatoris edictalis lex anni 15S Rude vicus de gestis Frid. imp. II,

c. 7 et r. F. II, 3 verbis seu decimo octavo uno usque Saxonicus scriptor in juris seu dulis libro sart. 26 vetusti0rem de persectae aetatis diebus patrium tuetur m0rem, cui c0nvenit o Franco gallorum consuetudo Et abiisse me ut de l. ouis I, c. 73, 42). Decrepita aetas militia vacationem tribuebat. Se Xagenarios a n0nnullis eo loco p0sitos esse avarici libri locus indicat, quam doctrinam saxonicus scriptor ampleXus est; sed merito eum avaricus scriptor reprobavit Opinionem, inui destitutam auctori late, quamque salsam esse docet tam sidorus, sextum vitae humanae aetatem, senilem ocari solitam, ab anno demum septuagesimo compulans, quam ridericus imperator, qui edictuli sua lege superius a me laudat militiae tempus ad annum usque septuagesimum X tendi voluit. 0co aulem buvarici libri de octagesimo anno comparandum est caput S ubi de udice dicitur: ur sol uch vnder tuus und weinge in rei ni ut in. an dem ulter e sol uber alige iurisi ut in. Persectae aetatis in celebrandis ecclesiasticis synodis ex juris O-mani doctrina habebantur non nisi majores viginti quinque annis testeba varici libri capit 140 quum ecclesiastici et laicorum juris disserentistin intactam reliquisse sax0nicum librum lib. I. art. 2, .l minime

63쪽

Caput 56. dure caesareo usucapionem mobilium rerum bona fide possessarum triennii, immobilium decem, et extra patriam absente mirandum est, si memineris tolum ejus de ecclesiasticis synodis locum ex eo prosectum esse quod de placitis generalibus per episc0patus terras ve celebrandis in avarico libro dicta male ad syn0dales con-Venius saXonicus scriptor transtulerit.

Attentius denique utriusque libri de diversis hominum aetatibus loca conserentes fugere nequit, desudasse saxonicum scriptorem quo meliori modo aptaret lacinias, quas temere a librariis consutas in avarico libro invenerat. Quo in consilio quam parum eliciter res actu sit en 0Vum tibi exemplum. Juveni cui ob ductam iuvit patre uxorem puerilis uelatis quaestio moveretur avarici libri caput 5 militaribus exerciliis adeptae pubertatis specimina c. 52 edenda esse dixerat. Saxonicus autem scriptor an ducendae uxori aptus fuerit ex aliis p0lius indiciis discernendum esse ratus transtulit huc, suppressa tamen proposita ba Varici libri specie, neglectum prius avarici libri locum capitis 27, ubi

naturalia pubertatis indicia non aliam ob causam investiganda dicuntur, quam qu0 stultum fuisset militaris palestrae virtutem in eo Xperiri velle, qui inter monachos vitam hucusque degerit, muXimeque quum intererat ejus qui monasticae regulae vinculis eximi cuperet, pro non dum pubere haberi. Immo et buvarici libri locum de odendis ad0lescen tiae speciminibus, cui conserenda sunt celeberrima Taciti verba:

arma Sumere non ante cuiquam moris quam civitas suffectu

rum probaverit. Ium in ipso concilio vel principum aliquis vel pater vel propinquus scuto frameaque juvenem Ornal haec apud ill0s toga hic primus juveniae h0uos ante h0 domus pars Videntur mox rei publicae. ' quam p0test infelicissime saxonicus scriptor senibus applicavit libri l. art. 52 g. 2), radens hereditatem mortis causa donationibus minuere nemini licere, qui adeo decrepitus sit, ut non armatus, sicut in baVarico libro dictum est, nisi exercere ascendere saltem equum 3le 3t. Quam stulte in convertend0 0ci hujus sensu saxonicus scriptor ver salus sit repelita ex avarico libro verba produnt, quae ad juVenes non ad senes Xaminandos pertinuisse equestre illud specimen extra dubium p0nunt. Patet enim lapidem truncumve pedis altitudinem habentem in equum ascendenti non ob infirmitatem sed ob corporis nondum adulti brevitalem c0ncessum esse.

64쪽

domino viginti annorum esse, exceptis tamen imperii honis et laminii ,rum hereditatibus, de quibus supra scriptum sit.

Civitatibus quoque imperatores singularia latuisse jura, confirmata insuper bona earum consuetudine, cui juris communis hoc libro minime derogetur. Caput 57. Usu capi res furtivas n0n posse. Caput S. Alienatis ex hereditate rebus surtivis electionem domino esse utrum vindicare eas malit an condictione surtiva experiri adversus defuncti heredes, ut extorquetur illis hereditatis lucrum.

Commentariolus de luto lis, quem a Bavarici libri capite 5 incipere supra monui, eo jam tempore in meridi0nuli

Germania praevaluisse juris ornant usum probat, servata lamen

antiqua patria c0nsuetudine in causis seu dalibus potissimum ei publicis. Distinguuntur enim impuberes et puberes viginti quinque annis min0res. Utriusque aetatis sili0s, qui in patria p0lesialec0nstituli non essent, oportebat subesse defensoribus, qu0s scriptor notat pro varia locorum consuetudine vocato esse tutores, curηt0res, advocatos, juvenum salellites vel custodes, nullo tamen ex ossicii natura nominis discrimine laclo δ). Tutelae munus personis lanium concedebatur majoribus

viginti quinque annis c. 593.

Impuberibus lutores constituebat judex magistratusve, eli gens agna l0s potissimum, agnalis deficientibus cognatos vel parentum conS0rles cc. 59J, Servata defuncti patris suprema volunt ulu c. 65). Remota antiqua quam vocant fructuaria tutela bonorum administratio lutori rationes redditur committebatur c. 3). Adversus male gerentes c0nquerentibus pupilli cognatis, ut ile serente loci magistratu vel ex suo ipsius ossicio extra ordinem

procedens jude subveniebat c. 63, 66, 7θ.

65쪽

- 59 Adepla pubortulo minoribus ex justa causa mulare lutorem, non inconsultis lumen propinquis, licebat c. 59, 3). Impuberes neque alienando sine tu lore accipientis rem a cere, nec promittendo bligari p0leran c. 60, 3).

Post pubertatis ann0 minoribus concedi bonorum admini strali , solebat, ii tamen ut alum non haberetur quodcunque inc0nsultis lutoribus gessissent, qui adultorum quoque curatores vocati, ob res minus utiliter gestus rationibus reddendis obstricli 0n erunt c. 64J. Videamus hic primum avarici libri singula huc pertinenlia

capita, quibus saxonicus script 0r omnino abstinuit. Caput 59. Min0rum defensores vocari tutores, curatores, advocatos, juvenum comites vel custodes, nec sicut in jure scripto tutelas curationesve nominibus discerni in omnibus lamen aequaliter idem spectari.

Neminem ad ejusmodi munera admittendum esse qui ipse viginti quinque annis minor sit, aut rerum gerendarum perilia

plenoque Sensulim Su careat.

Tutoris curatorisque ali0nem esse apud locorum judicem, civitatisve vel principem vel defensorem. Eligendos esse pupilli pares, praecipue agnatos, hisce descientibus cognatos, si nec cognali inveniantur quemcunque meli0rem inter ipsius uris dicti0nis homines.

Quatuordecim annorum juvenem, itemque duodecim annorum puellam juste mutare defensorem, qui male de ipsis egerit.

Caput 60. Rata n0n esse quae minor quatuordecim annis sine tutoris auctoritale gesserit traditi autem si subsecuta suerit, bona alienula tutori negotium ratum non habenti restituenda esse.

Mulcia afficiendum praeterea esse qui aleam ludens lucrari a pupillo conatus sit. Caput 61 patri vindicalionem rerum concedi, quas filius min0r viginti quinque annis, neque propriam bonorum administrationem habens in aleae lusu victus dissipaverit.

Caput 62. conqueri de lutore coram judice, civitatis

66쪽

ossicio ci,nlineri tul0rum male gerentium coercitionem.

Perfidum tutorem infami notari, nec deinceps tutelae curationisve munus illi commillendum esse. Caput 6 a verbis si unde is a Lindise tergehen aria vini. Mulare tutorem puberi licere, etiamsi male luto versatus non sit. Prudentium tamen amicorum consilio, nec temere optionem aciendam esse; luod si secus actum fuerit irritam a judice eam optionem faciendam prudentiumque amicorum c0nsili pri0rem tu lorem, qui probe res suas gesserit, in tutelae munus restituendum esse.

Cuput 3 a verbis: E in juchulich ivngelinc. V Minores viginti quinque annis chiratores habeant, quibi is inconsultis dis ponere eis de rebus suis non liceat.

Caput 3 a verbis sev ni is da de phlegae stiri, et. V Defuncto tutore pupillaria b0na ubi inveniantur vindicanda esse. Caput 6 a verbis sev nil at a Lint in ut ii egeben milsiur uni. ' Teneri tutoris heredes pro hereditatis emolumento de bonorum alienatorum pretiis, quae non prout debuit in rem pupillarem versa suerint. Hereditatis emolumentum non censeri res, quas tutor, priusquam lutelae judicio conveniretur, in heredes suos alienaverit.

Caput 64. Rata esse quae consultis curatoribus minores viginti quinque annis gesserint θ. Tuleiae judici curat 0res minus utile consilium dantes obnoxi0 110n SSO.

Caput 64. Λ verbis In Wes geWali' ad capitis 3 verba: sev ni is da de phlegae stiri, et so sol da Lint in ut 0rdem insu eg e vult e da vindet ' absolvi reum qui dum vivat tutor semet tertius, ut dicitur probet, rei alienatae pretium in pupilli utilitatem conversum ut alia inde pupillaria bona comparata esse. Defuncto autem tutore septem testium, qui ejusdem qua pupillus c0nditionis sint, in ea pr0batione testimonia requiri. 1 Jungenda videntur capitum 63 et 4 verba sequentem in modum: cap. 63 sevnde iri in phleguer den hi ne init de Linde rhaut da sol er ne e vige antege n. nil tutis in ilit a nihil ut is t. at si troagen sint omen si sprechen in o dat Vmbe an. xii erinii in ut vi len. in jegelicii iunget in sol phlegae haben via sun fund weinge tarn die, ite sol er init sinem ut nitit ut hinne han an sinet phlegaer. Cap. 4): Die uber phlegae sulti an vii ges vias nil Weinge larii. Wa die et unt mi ir phlega erit. da sol te te in da stet an de phlegae tri Wen. an divkint sint unu0h so ligi nihl da si sicli beWarn villae n. V

67쪽

Caput 1 ad ejusdem capitis verba sedi de Linde gen0 sin '

pupillum si ex personarum illustrium ordine semperuri sit, convincendum esse illustrium personarum dictis adversus alios pupillos cujusvis ordines testes, illaesae tamen existimationis, admitti excipilen0nes itemque servilis conditionis homines. Equestris ordinis viros, si capitis hereditatisve controversia vertatur perinde ac illustres per s0nas inferioris c0nditionis testibus convinci non posse; aliis civilibus in causis ipsos unumquemque illaesae existimati0nis hominem in testimoniis dicendis sibi parem habere. Adversus furti latrocini iv aulem reos quacunque dignitate praediti inveniantur, quoscunque testes audiri, modo nec juris communione destituti nec infamia notati sint ). Caput 65. Ad capitis 3 verba: Vnde iri in phlegaer e vangen ut 0ri peregrinationem inituro similiter ut capto alium interim tut0rem, qui ejus vices gerat, Substituendum esse. Caput 6 a verbis: E in ac in valer ut 0ri quem vivens pater c0nstituisset concedendam esse pers0nae rerumque pupilli de sensionem; sed juste removeri eum si data sibi p0 testate abutatur. Caput 6 ad capitis 2 verba: mali 0 in palmundenV: Hae nam pers0nae ex suspicionis causa a tutelis vel arcendae vel removendae sint. Tutelae judicio condem ualum vel manum perdere, vel decem libris judici solvendis, qu0dcunque actor elegerit, mulctandum SSe.

Reliqua ba varici libri de lutulis locu saxonico libro qua lenus conveniunt subjuncta utriusque operis argument 0rum brevis X-p0 siti ostendet. Caput 67 lit a ad capilis 66

locum lit c) er sine triu enth behauet'': Conquerente ad Versus tutorem vel puella vel vidua citandum coram judice reum, et causa cognita prout supra dictum

est, condemnandum Sse.

Mulieri ad sustinendam actionem judicis ossicio tutorem con stituendum esse itemque Xori quotiescunque rerum alienationes coram judicio inter conjuges celebrandae sint.1 cons. cap. 278.

68쪽

Ingenuae seminae, quae servilis conditionis marito nupserit, partum deteriorem conditi0nem sequi. 0- luto tamen matrim0uio viduam in pristinum libertatis latum reverti, liberosque, quos liberum ducens maritum susceperit, ingenii 0 haberi. Caput S lit. a. b. Ingenuum nasci e matre, quae libera uite temp0re, quo nascitur, licet ancilla mater conceperit, et e contrario, si libera conceperit, deinde ancilla pariat, qui nascitur, liberum nasci ex Marciani 0c in l. 5 g. 2 de statu hominum). Caput S lit. b a verbis:

toti hau duet, non dei scriptV: Reprobari hominum servitutem sacris scripturis. Inlroductam injustis oppressi0nibus servitutem

esse, nec ratum haberi, si contradicentibus heredibus mancipi liberh0m dari voluerit. Caput S lit. c. Mancipia habere ingenuis lanium ecclesiisque conceSSum esse. Servos allediensimann 'Decjure scripto auder shrit V alieni juris esse, unde ipsi servos sibi subjectos habere

nequeant peculiaria quorum ser-

69쪽

viliis utantur mancipia reVera non ips0rum esse, sed ecclesiarum principumve quibus et ipsi obediant. Caput 6 ad capitis 6 verba:

alte diens tmann V: Servorum numero non repulari,

qui magnis quatu0r principum tam ecclesiasticorum quam laicorum ministeriis ungantur i. e. dapilari, stabuli comitis, aerarii custodis et pincernae ejusm0di enim servitia praecipuae dignitatis h0minibus c0mmittenda esse denique mancipia habenda concedi liberis h0 mi nibus, qu0rum majores quive ipsi sp0ulanea principum obsequia in traverint. Servorum d0minos esse oportere vel illustres vel equestris originis perSOna S. caput 70 lit a Magna princi pum ossicia subjeclis quondam principibus auctisque aliorum principum possessi0nibus originem debere.

In libere militantium ordinem non promoveri equitum originarios, translatis eorum in principes servitiis.

Similiter ex principum Sub jectionibus regalem Ortam esse Olentiam. Caput 0 lit. b. Illustrium personarum loco neminem haberi, cujus non pater aeque ac mater illustres fuissent. Similiter in equestri ordine parentum natales spectari.

Equestris ordinis patri ex illustri matre equestris ordinis liberos nasci, itemque ex matre n0n illustri illustrium ordinis patri.

70쪽

Inopi comparantur illustres, o questris Ordo liburi quo homines militari digni tuto curentes disserentino, quum jus romanum statuit

inter ingenuos, libertinos culturosque liberos homin CS.Caput l. Ips jure liberari

servum, cui aegr0t opibusque destituto dominus curam domumque

Caput 2. Manumittere minoribus decimo septim anno, neque ipsis, neque eorum lut0ribus per milli, ex jure autem scripto necratam esse libertatem, quam minor viginti quinque annis adolescens dederit. Differre lamen ea in re

locorum c0n Suetudines, elatem manumissoris requirentes vel decem et septem, sicut dictum est, uianorum, vel in puellis sedecim, vel etiam quatuordecim. Bevocari in servitutem manumisso quorum iniu0r 0gitima aetale manumisS0rsuerit. Λd verba: reir haben an dershrist ' Ejusmodi manumissionibus legum essencium', intellige: Λeliam Sentiam V impedimento SSe.

Ad empla omnimodo ante legitimos annos manumissionum licen liue musam esse consilii imprudentiam nec tamen caeteris viginti quinque annis min0ribus manumit tere inconsultis curatoribus licere.

Caput 3. Juris auctores depr0prii perinde ac de alieni servi nec homicidam capite puniri voluisse.

Caput 3 lit . . Manumissos a viro d0lales servos necdum solutomatrimonio in servitutem revocare