De Saxonici Speculi origine ex juris communis libro Suevico Speculo perperam nominari solito

71쪽

si uxor velit, audiendam esse, modo jure libertatem non ex sua Volun

Caput 4. Uxori alienare nisi interveniente mariti aucto rituli nec ejus b0na, nec re Sproprio vel usu fructuari jure sibi c0mpetentes licere, quum lutoris instar maritus sit persectae aetatis puellas alienandi polesialem habere, adhibilo lamen, ubi opus sit, heredum

Caput 5. Causarum η- trono 0ram judici mulieribus 3 pus esse Absente e pere grinationis causa marii deserisorem ux0ri a judice dandum esse vel ipsius vel mariti c0gna tum qu plenior causae discussi procedat, nec probu-lionibus, ubi ad judiciarium certamen c0nsugiendum sit, impedimentum sui.

Jus jurandum ubi requiratur ab ipsa muliere praestandum SSe. Salis dandum mulieris nomine tutori SSe. Nec militaria nec alia obsequia, nisi necessitas urgeat, requirenda mulieribus SSO.

Swar a den rowen is eiden humi den sole se selben tun ,,De Ormunde et o serichtes halben sol ouc gemere vor seseloben V ).1 Addit saxonicus scriptor defensorem a judice mulieri constitutum ex interposita cautione de lite tantum vel prosequenda vel prout judiciorum ordo p0stulat suscipienda teneri sinit autem judicio finiri quoque munus ejus Denique in singulam unam quamque causam a judice defensorem constituendum esse.

72쪽

0ptivi tui iris munus cessare vel reduce marito vel mutula x0ris eligentis oluntate. Caput 6. Prodigo muri lodotalium rerum administratione interdicendum esse transtula bonorum possessione in ipsam mulierem tutoremque ea de causa illi constituendum. Idem in matutinalibus d0nis servandum Sse.

Caput 77. Spuriis pr0- scriptisve defensorem a judice

constituendi tui non SSe. Excepi tamen spurios qui legitimas ipsi nuptias contraXerint.

haben . Adjicitur 1. nec legitimum tul0rem habenti negandum esse defensorem mercede conductum; 2 conducto de sens0r ejusdem conditi0uis adversarium opponere ign0miniosum non SSE 3 destincti quoque desensionem committere gladiat 0ri conduci licere; 4. illaesae aute in existimationis homilii conducti gladiatoris contentionem suscipiendam n0n esse; b. artem ludicram exercentes spuriosque non aequiparari furibus

73쪽

Si infirmus ad judiciarium certamen pro V0catus quaerere sibi defensorem negligat, ejus pecunia judex gladiatorem ad sustinendum certaminis periculum c0nducat, non tamen plus dimidia facultatum parte in solvendam mercedem impen SuruS.Caput 9. Sem et ipsum defendens qui hominem ubi nulli adsuerint testes occiderit, sine ut 0ra judicem adeat, ejussu custodiae osse rei S. Η0micidii si reus tui, in medium pr0seratur occisi 0r

pus. Utraque pars defens0re S

taironibusque, ut conductorum gladiatorum vict0ria criminis convincip0ssint.

6. art. 31 Differre uris communi0ue destitutos et infamia tantum notatos. orum matrimonia justa, liberosque inde susceptos legitimos uiri usque parentis heredes esse, nisi natalium disparitas aut conditio servilis ab una altera veparentum parte impedimento sint. Integrae existimationis haberi, cujus nec parentes nec avi aviaeque infamia notati suerint, d0nec maleficiis ipse sumam perdal; 7. art. 32 provocare ad judiciarium certamen equestris ordinis viros nonnisi sui me paribus permissum esse, qui domi probent in judicio sedem sibi concessam Sse, et equestrem suam originem ab avis aviisque deducant; S. mulctari qui ad judiciarium per arma discrimen, ubi non licet,

74쪽

- 68 accipiat. Reus ubsolvetur si inculpulue tus eluc in ideramine Se Sum esse juraverit siquis vero intersecti cogitulus ud certaminis judiciarii discrimen reum provocet, Suimul pari pugnam ille non recti Sel.

Post illulum de ducibus Bajuariorum ex Sequentes exhibet rubricus:

III de liberis qu0modo ἴ0mpoli allidri IV. de liberis, qui per allum dimissi sila liberi, quod sistilagV vocant, qu0m0d somposiantur, V. de servis qu0m0d 60mp0ualitur, FI de nuptiis et operationibus illicitis prohibendis, III de uxoribus et ausis quae saepe contingunt, IIII de furto, IX. de incendi domorum et earum 60mpositi0lle.

Procul dubio dii 0 luli0nibus ea legis pars n0n caruit, quas tamen ob mulatum omnimodo poenarum rutionem magna Sque I 0corum consuetudinis disserentius in uercendis criminibus primus uris c0mmunis libri 0ncinnulor non imprudenter omisit. ad supplendam eam lucunam argumenta, de quibus supra dis- Seruimus, converten S. Posterior quidum Scriptor minus in eo recte judicans, praetermissis avaricae legis illulis acc0mm0davit m0saicarum de poenis legum brevem exp0Silionem, quae juris c0mmunis libri capite c0nlinetur ducente Sim prim0.

Subjunguntur avaricae legis lituli, c0haerentes sibi:

X. de violelltia, XI de terminis ruptis.

Perlinet e juris comi uianis libri caput 1 cujus interprelati0nem c0nlinet male praemissum nunc caput 80.

75쪽

obscuri0rem reddunt pristinam argumentorum seriem, subjuncla monstrabit tabula. Caput S ad capitis quod se

quitur verba: Swer gemette derburte rit sit e rehien tacteu.der fronebotte sol in henden' Pecuniarias poenas actori luendas aestimari ex bona loc0rum consuetudine. Judici nonnunquam obturbatum judiciarium ordinem mulctas deberi, ubi adversario nihil luendum sit.

Caput St. Vindicantem absoluto reo poena non in cur

rore, si abstinuerit vi prixala. Qui adhibita vi adversarium dejecerit e tempore, qu0 3Xjurata suerit, si actae pacis reum esse vim alio tempore adhibilam pecunia ex locorum consuetudine tui. Art. 32 a verbis: An ervengelos ': Mancipia terrasque alienanti

proXimiorum heredum consensu

opus esse, alioquin post ejus mortem alienalarum rerum vindicatio nem heredibus competere. 0bilium rerum donationes obstare heredibus etiam inconsultis, si laclaestierint tempore, quo armatus equum ascendere donator valuerit.

Art. 33. De rebus quae elati morbo affectus alienaverit heredibus nec viduam nec destincti sumulos teneri salva adversus OS-sidentem rei alienatae vindicati0ne. Viduam heredibus n0n ultra id teneri, quod possidens destinctus reliquit. Art. 34. Swer so icht en volget ala men a geruchie

76쪽

sequentia c0nveniunt argumenta. Caput 1 a verbis: Su eryewette der bur se rit git z rehien agen ' Ob non s0lutus pecuniarias p0ena pignora quemadmodum capienda et distrahenda sint. Caput S ad capitis' verba:

Doch ettet man dem iliter diche , de classer noch dera fien ais lage da stat deheine buzae an seu innent :0uibusdam in causis non semel sed tripliciter malefacta luenda esse; qui enim in ecclesia vel cimeterio deliquerit, ex delicto tam laeso obligari quam ecclesiastici laicique judicis mulcta astici. Caput 3. Λ colonis pignora pro his quae domini debeant, Xigenda non esse, nisi quatenus et ipsi domino de non soluta mercede

leneantur.

Ecclesiarum coloni ne injustis ecclesiae militum exactionibus sati

gentur.

Caput 4. De colonis ob non solutum canonem vel Xcutiendis vel expellendis.

Caput 5 ad bavaricae legis verba cap. h. l. 1): pignerare nemini liceat nisi per jussionem judicis ':

tin man Mon sinen herren phantdulden bonen sinen in dei herali lar gelden sol. V Art. 36. Siter sinen in aurechten agen nichi ne ibi . V

77쪽

pign0ra injussu judicis capere

licere undi domino ob non

s0lulam localionis mercedem. Si ipse fundi dominus jurisdictionem in eo loco non labeat, impedita pign0ris capi0ne judicis auXilium imploret, qui comitem illi adjut 0remque apparitorem concedat. eum, qui pignora capi no

luerit, mulcia ex loci consuetudine assiciendum SSe.

Privulam vim ubi udhibere non licebat, ad judicis auxilium ut decurreretur necessarium erat, unde convenientissimus hic se locus offerebul, cui insereretur de judiciario ordine libellus, aut saltem notarum ea de re collectio, quam peris partem ad Tuncredi bononiensis libros compositam esse in speciminis hujus exordio indicavi. uam accurate capitum huc perlinentium auctor ad exemplum illud in disponenda argumen lorum series consormaverit jam singulas eorum particulas expendens ob oculos hic p0nam.

Pars prim I. De personis quae debent consistere in judicium.

I. se judicibus ordinariis. II. Be judiciblis delegatis. III. De arbitris.

Caput 86. uoscunque u Art. 37. Il e lichise- dices eligendos esse richte ha begin randore dar-0uaenam perSonae d0ne iju umme ne mach nichen sat mandices non sint richtere in . noch niemanu. 0uibus quatuor virtutibus ju her ne si eboren de belent dicem praeditum esse op0rleat richtere V

78쪽

Lil. b. us ex prudevirorum sontentiis dicendum esse. Nihil excepta mulcia sibi c0ncessa Xigal judeX.Lit. c. Judae traditori aequiparatur judex munerib iis c0rruptus.

De judice qui litem suam faciat. Absente ordinario judice ut de

recens commisso crimine judicetur vicorum judicem eligendum esse. Vicorum judicem nec solenniter constitui, nec obsequium illi praestandum esse, sed a libero rusticorum arbitrio judiciariam ejus potestatem proficisci, sive ob criminis recens commissi vindictam sive ad tempus certum electio ejus suci sit. Si nox intercesserit, ordinario tantum judici criminum vindiciam

competere.

IV De advocatis et ornae officio. V. se prosuratoribus. II. De syndico et astore.

Caput 6 in sine Pertinere quoque ad causarum η tronos, quae de idonea judicis persona dicta sint. Caput T. Iisdem quibus judices virtutibus causarum quo que patr0nos oportere praeditos esse. Licile lamen pro causis orandis accipere eos honorarium indemnesque praestandos S sed his, quae iter acientes expenderint. Nullam tueantur causam quam minus justam intendi cogn0xerint.

Quibusdam in locis ex consuetudine jure scripto non fir

mala detrectare commissum a judico causae luendae munus non licere.

Dulus a judice procurator p0stulantis tantum desiderium

79쪽

N0n prodat procurator causam Sibi commissam, nec praevaricetur, Judae traditori similis. iii contra faciat male victo dupliciter damnum sarciat, linguamque perdat vel decem librarum mulcta a judice redimat. Clientium secreta fideliter mente recondat caUS a patronus. Veniam dari a judice consillulo pr0 curatori jurante adversario suam illi causam prius a se commissam SSQ. Comperendinala causa in adversarii castra ut ranseat

nunquam causae patrono concedendum esse.

Caput S. Jureconsul l0s non cogi gratuitu consulentibus de jure responsa dare. Nihil tamen accipiant, ut quod in malam partem abierit consili , Inopi gratuitum dare consilium divinam nos m0nere legem. 0uum dici c0nsuevisset in quovis judicio esse debere judicem, actorem, reum et testes, recentior quidam interpresbavarico libro, ne quid deesse h0 loco videretur, adjecit:

Caput S de testibus, ubi remittens ad caput 13 de testibus qui suspecti habeantur, monet reprobari testem, qui semet tertius, ut di cunt, diffiteri non possit, pecuniam ob dicendum testimonium sibi datam esse ejus rei convictum denique mulctandum esse, mulctae aestimatione ex loci consuetudine acienda, nec condemnatum eo nomine intra annum ad aliud pro quacunque parte testimonium dicendum admittendum esse; avissime enim peccare, qui vel adjuvandae vel corrumpenda justitiae causa acceptis muneribus locupletari se laciat.

Praecedentis hujus capitis sententia in sine posita scurrae cuidam causam praebuit ingenii lusum exercendi. Legitur enim

insertum nunc Caput 90 monens ad obtinendum justam causam injustum judicem muneribus sibi benevolum sacere prudentis esse, quum sit consultius pauca olentem dare quam multa nolentem perdere nec peccare qui hoc modo sibi provideat, non enim laeto animo quod detur offerri teste Salomone, qui conqueratur, nihil aos hominum in desideriis esse, quam ut judices justitiae vere amantes inveniant.

Friburgensis autem exempli scriptor hisce n0ndum contentus ineptiis exempli 0co inseruit subulum, alioquin lepidissime Versibus expressam de injusto judico diaboli praeda suci ob

emissum ex vera animi sententi plebis execrationem.

80쪽

Pars altor B. Post primam partem sede personis, quae debent consistere in judicium ' huc altera parte proposuit sibi an crudus agere de praeparatoriis ad judicium et de his quae praecedunt litis conles talionem. V0uam accuratissimo ancredi ordinem avaricus liber te niteri singulis ejus litulis subjuncta argumentorum brevis expositio in dubitalionem vocari n0n sinet.

I. nodulldicillae adire actor debeat.

Caput l. De min0ribus delictis deficiente ordinari judice agelli judicis animadver

Caput 92. Capitalibus in

causis ex concessa lanium regi jurisdicti0nis polesiale judicandum esse. Ecclesiastici principes, quibus terrae cura rege commissa est, judicem regi praesentent, gladii olestale investiendum. Uniuscujusque laicorum principum ori ordinarius judex rege gladii p0lesialem accipiat. Ordinarii judicis de quo cun Ari. 38. Allet haride classeque crimine intra jurisdictionis undi ungerichte mutile rich suae sines c0mmisso jurisdictio sere o richten innen simenem esse. De immobilium rerum gerichte war hercis an ob proprietate sententiam n0n nisi men ine eclaget V1 Rectius erol. codex an os in an ut egen laget . Adjicit scriptor nec de equestris conditionis viro criminis reo nisi pro tribu nati et ex regia auctoritate judicandum esse.