장음표시 사용
31쪽
Cecilii Cypriani episcopi Carthaginensis de ligno crucis Carmen, Est socus exor medium quem credimus orbe Golgota itidaei patrio cognomine dicunt: Hic ego de sterili succisum robore unum Plantatum memini fiuctus genuille salubres: Non tamen hic illis qui seposuere Ionos Praebuit externi fiuictus habuerebratos Rrboris:haec species uno de stipite surgit:
Et mox ingeminos extendit brachia ramos Sicut plana grauis antennae carbasa tendunt.
Vel cum ditiunctis iuga sunt ab aratro iuuecis Quem tulit hocptimo maturo semine lapsu Concepit tellus moxhinc mirabile dictu Tertia nix iterum terrae superism tremendum Extulerat ramum vitali seugebeatum Sed bis vicenis firmatur Nille diebus Creuit in inaesum caelumi cacumine si immo tigit:ec tande sanctum caput addidit alto: Dum tamen ingentis bisseno pondere ramos Edidit:& totum stirigens porrexit in orbem Centibus ut cun victum vitama perenne Praeberent mortemum qui posis docerin
Explicitis di mox inquinta diebus
Vertice de summo diuini nectaris haustum Detulit in ramos caelestis spiritus aura. Dulci rore graues manabant v sis frondes:
Eccesub ingetiramorum tegminis umbra Fons erat: hic nullo casu turbantes nusPerspicuis inlimis aquis:&gramina circum Fundebant laetos vario de rore colores Huc circuminumerae gentes populi P coibat.
Quam varii generis sexus aetatis homus Innuptae nuptae: simul viduarta nutusis Infantes pueril viti:iuuenesis senes 3 Hic ubimultigenis flexos incumbere pomis.
Certabant ramos auidis attingere dextris:
Gaudebant madidos caelesti necterestuctus Nec prius hos poterat cupidis decerpe palmis Quam lutulenta viae veliωasorda prioris Deterrent:corpuscue pio de iuniet auaret. Ergo diu cirrum spinantes gramine molli Su1picium alta pendentes arbore fiuctus. Tunc signa ex illis delapsa putamina ramis
Et dulces multo roranti ne estondes Vescuntur veros optantes sumeres lictus. Ergo ubi callestem coeperunt ora saporem Permutant animos dimentes perdere auaras:
Saepe quidem multirenouatimemibus aegros Restituere animos: ecqua se posse negabant Pertulerant:fiuctumosincoepere Iaboris luetiam sanctas ausimnungere mento. Discessere iterum subito retro. relapsi. Sordibus di coeno mixtivolvuntur eodem multi vero bono portantes pectore:totis Accipiut animis: penituri in viscera codunt: Ergo qui sinos possunt a dere sontes um i in illos optatas sistit ad radas Tinguntinliquidis ieiuno lantibus artus. Sic demum illuuiem mentis vita prioris Deponunt labem purasm a mortereduc Illustres animas caelis p ad limen ituras: Hinc iter ad ramos diduIcia poma salutis Inde iter ad caelum per ramos arboris altae Hoc lignum vitae cunctis aedentibus: Amen.
Ioannes iam hic mirandula. Oetera norunt
kt lagus'ganges forsanct Antipodes. Aliud Epha sum conditum astatre Baptista Mantuano. Pleus Ioannes eatIos sementa deum tDoctus adhucIuuenis sanctificatusbbie
32쪽
seos enarratione Ad Latirentium indicem Prohoemium. Otiit aemuIatio mestis diodituo a uesindices triarchanam seos volumina recenserem: Cusiani ore hyeme quatum ocii dabat m a republica non alibi rem aut libentius operam sirimere: linea Iectione animaduenerem 1 iam eos quom priuata ratio sit binuti tauit: Q mo alteri meo tuoquHematis Miamprident:sedec in munome crestenti:quo dauidicos hymnos axRX. velis in teipretibus : Nin ecclesia iugiter os antes no modo a suspicione onini caluniam a1Icicie: 1 interpretameti quoq; facibus illuminare teratu: milla risus utilior tractatio: nullastuctuosior Oeorali ON: nullariu strincos istanea magis alitvt ves ius dixerim necessaria repetit.Accidit aut alios dies vim mudi sebi a celebratis illis operibus sexdi fuerim assidinis. Quibus rosius naturae secreta cineri Ut credamus magnae sera sonesomst. Nam viii Iud obmitta quod haec ota homosts Meetia noster deo plenus ac caelestidictat spiritu totius magistro vetitatis excepit: non tenuarie denonis cir nostro tum suo iuge sudem testimonia Mutis humanae HRSs Pieria sapie doctrinar omnitidi litteram 1us imu*dideriit Extat in Hebrae Sapientiae uos Salomonis illius cognomem sapietissimi liber citis seria Musus no qui nuc in herculus se manibus est Philoisopus:sed alter hiemsblyma ita citi retiorelingua os ixus incruo vir naturae repvsicliti putat interpres oem illiusmodi disciplina fata
tissimu.A Niijs aut usi suntpceptoribus graeci omesa habiti diuiniores Pytha graeci sere goras Plato Empedoclesta Democritus. Nota illud Numenii philo phino alis Omneshabulideisse Platone at si Mosem. Sed NHermippus Pythagoricas attenat Pythas sin a de Mosaica lege plirrima in sua philosophia transtulisse. Quod si rudis insit PlatoAiti L libris di popularis iterim si potius laut philosophus aut clieologus aut ma CUS Moses
gnar alicuius sapie artifex apparet:Reuocemus eo mente facie veterit sapientu Ru celebre institutum res diuinas Ut aut plane noscriberet aut scriberet dictamus teri zP Pui
Hinc appellata mysteria nec mystcita quae no omitta:hoc ab Indis: hoc ab Acmio pibus sus denuditate cosnome:hoc ab Aegyptiis obseritati t. Qiuod re inges'iltayteptis insinuabat. eis edoctus Pythagoras silentii factus est magister: nec pipe qui hialitteris in idauit praeter omo paucula quae Damae fiIta moriens c5mes silentium dauit. o mi quae citctiferunt aurea carmina Pytixagorae sui: Vivalmetia doctioribus psi sitim sed philoIai Lege deinceps I Pythagorici resiuiosissime tutati sui. Carmina ait Ea I sis ab Hippalcho violata querit Aneadenim ii iratos Ammonii discipulos re asse
Origene Plotinuec Hereniti Porphinus est alictor Plato nosterita involucris enigmassi Musarii vesamine mathema simaginibus&subobscuris recedensis on1hiuindiciis sua dogmata occilitauit:vidcipedisciit mepistolis nemine his quae scripserit sita simam de diuinis aperte intellecturii:&re minus credetibus copi ob Uerit. Quare si ob id os eos Iectione velut excialcata putamus nihil habeat in ptimori fi onten5vulgariti non id danemus eo de epso antiquos oes philosos di in sphos ruditatis di noratiae quos totius sapietis magistros veneramur. maiias de i. obses tiatii in ecclesia cernimus Iesitis christus imago sit bstantipedeseu citum 11on 'sclipsit: sed praedicauit praedicauit aut turbis quidem parabolis sporsum aut pauisse cis ciscipulis: bus claruerat nosse mysteria regni caelo.:pala citam; figuras: Ne itoiapaLicis illis: quiano omniu capaces: Amulta erant quae portare oporoeat: close necadirentes spus docuit oem Veritate. Discipulidni tam patici electi de tot missis bus in .iltasmeno poterant.Turba o1sisraelitica fartores coci macellae ii opiliones
33쪽
semiancillae:quibiis ossius legenda lex tradebat tonus Mosaecae vel Grina pomis sapiae scire onus no potuis lentesiles dem motis stibilimstate motis utiq; illius in cidians si discipulos alloquebar diuini solis lumine collustratus tota seciem iiii in modu1plectescebat: sed a lucescire no porciat poplitus oculis cecureentibus Euangelia noctiunis Uciata facie illis Ucibasacilabat. Redeamus ad nostros . Scripsit Matthes priri is iuri iis pininus mali gestu oculinquit Opheta si des in corde suo des eloquia ne pec ei:uaso Iu quae ad illumanitate amitebant hystoria os uultis est: nemtercederet obliuioliememoriar gestaha vegpterea in mystico Ezechielis spectinato Diuinitatis Pholem figuratust uitelligamus. Iohanesqiai praeo1 Dus maxinae diuinitatus secresecreta Iohesta reuelaui ruibus ude vulgatis mages 'sta adnicii Icemulus exaciis annis coae usurereuelauu los quae diu tacuerat ad aboIenda haerelim chionitatu quae ch1isti holam no enam Ebionitari, deuasseuerabat de aeternafilii generatione scepaucis: scd obscure aensiciatnt. Inde hqrςW- exorsus principio elat rhu. Paulus corintlaris negat soliducibuδpterea in huccarnis legibus vivat aut spu: dis aptam Ioqiuit inter ectos. Discipulus Pauli Dionysius arcopagita sanctuα1inumultum fuisse scisbu ecclesius ne dogmata secietiora pilas . sed voce tanta hiis qrite essent ininati coica1ent. Haec plutibus sum
Isequutus insunt multi qui mes s libru ducto argumeto de rudi cortice verborutan*M1od de medio& triuiale cotenantecas ponent: nihil Fud eos minusii ci edibile nee illum ieces diuinius aliud Φ rod fr&eymittat. Quod sitatis estus ih lucis OsiitRidia ill uda editu Scile sicubi de natura de totius opificio mundi tractatum seondito, eo . . si qua in parte Opis sui velut agri cuiuspiasint ab eo mesauri de fa omis vere philosophiae: Factu inprimis hocinhac evhi vel ex es dei tota emana ea deo de gradu:denumero: Gordine parissimiadanaruallissim ephilosophae.Pros
erra fuit decretu Veteruliebraeose onus etiam init Hieronymus ne humudi Cyhreeoriikli crea nequiSΦ nisi marina tapetate Mongcreta Mehor it 1 tamefecissie Oaeps: her no Oini Du sf-Oraim diutius exactiore tua oc operosiore: Ut licuita nostra imbecillitate hugerat lege studio rimatus sum intellectu Mosaicae lembiais.lnaritis enarrationccus multos dus sed adul elaboras Iolatinos graecosim vidcie.P1aetcrea chaldaeos dilichraeos interpretes vetetiS ta tum res nouos nypcinnium ei abilesia cogitare sde audebanouualisdipo hac revet Picus ad seri scribine Vel cometari. Caere1 iam emineia catltu Mos aica legent quis rustupens hendit Hep/ tus totum d meteret.Seditacia ex eo pontone pauperibtis& genis relinqhi creta taplum post mei tes includi manipulos adfami tolerada sibi acciperet. Hoc cu venisset in me rin crPtes te sagacibus oculis lustrale caepilarissimosyphetae capos idagamius an cudo 'isti My Nox δ nii inici pretes nominus cultores legis bitet intcbint i pretes nixta legis edictuintacta pane aliquarcii lent: nobis utpote infirmioribus demeteda. Vnde mihi oquoq; Vol paucillas spicas doccipereisonedas alis ecclesiis si primitias suguneaprilailcgri saepti cerino Volusis actita ccii penitus asymbolus eliminaret. Successit UOroreS no positim quides iquod illino ponici Uzsed quod ex illi de gis praec pro Noluerut industriae posterioni via praestruere: Noa insuperest agrivari Urasea toecud1tas Ut par illi umentomnum crus nullus es possitivi*J Nin sinite fere divulcntistimat oporte in eo setosis vitibus exei circissit: diceretneuangelicui Istud adhuc possumus Mest 1si nullatonarii pauci Quae igit ursius hoc libro viii anetissimi Ambrosius ec At ustinus:Snabus ite ec Reda dc Remigius ec ex iunicis ribus Egidius 8c Albertus: aliae ite apud raecos plation O1 genes Basilius Theodorinis Apolitatius Didymus Diodorus Seuerus Eusebius Iosephus Gennadius
risiostomus sciripso utilita a ponina sanobis relinquent: Cutatvinciae tu disia perstim sit in sic agiis aricinis muliolem excicere ubi se pride robiistissima mentes Miniciti t. De hi siti quae vclionei s vel Anchelosvel Suneon antiquus Chaldaicenadideruix eIex lacticeis aut Petines EIeazarus Aha Ioannes diconias Isaae
Ioseph:aut Iuniores Gelsonides Saedias Abraa utero Moses SalomoαΜMaaena
34쪽
smpla uinulla nos in psentiarnetione habebimiis .Affiremus atlapi peter haec Ommai te alias expositiore nostramitetaec meditata: mubiis 1 Is primu citrabimus: icere si potetimus tres difficultates abus videt his Oibtis uenarrata libo huc susceperat magna 5 dissicil1s fiuilecollucta . Prima estneadain mitius sufficietei aut paWdocte ecfa etera Μose dictu videat. A citra secda hoc paeto exolii runquod1acirconem dixit de ossius necrattulit adia Nurblimia uamdi populo loquereis nomalintelligenae o satis idoneus. Nos ci edere possinmissatis tacita rudibus auditos Mus filumen taetiae quod introspiceret sapientes crassioribus verbis cornea testa in datu obduxeritne hebetiores inde oculi pstringerent. Attulerit ergo lumen ut sanis ocillis Oforet:inclusi immec latitattuleritne lippientibus officeret. Nec enim snus ille avidebuit aut potuit auinciuit iuuare doctos Φ indoctos.Secitda est dimiculytasutaenoride sit interpretetmeti sibi senties ex se aptus 5 vno quasi duetu tota sesries a quo primitus sensit Uciscit meunde illic quasi memor Mpoutireferatair. Nec si fortasse hic dei is loquente introdii camus prima clausilla de elemens agere vel holailla velimus. Arbitrariu hoc diviolentu gentis expossinonis. aodeuitare tamein huius libri enarra e 1possibile multis ne dica difficile operosum Oibus visues Tanta estpplexitas: tanta ambiguitas:tanta vasietas univosiae lectionis. Vide quati laborisono fiasit te id quod nos concepimus utina consequamur inno no duntaxat sed sep lici sensu a capite semper nouu opus exorsi poepetuae Nims Promiscuae expositionis ordine totam hanc mundi creatione:nihil usipi 0ru opibus interpretemur. Tertia difficultas in hoc Versathirne traneta aliquid Velidigiosum taboci 5.,
vel alienum arer unatura quae nunc cospicit Ecaveritate qua a philosopnara melioris vi si pia hi comperta nosti etesia receperiit afferentem prophetam. Immo per propheta diuis hiistitistoscinum spiritu iaciamus. Curasti septem anobis allatae positiones qua ratione susces aut alienti aDne:quodnostrum consiliu:Nquae necessitas nos adeas impulerit: iniit omnino sit a colitio
notnim hoc quod afferre molimur sequeti capite palaticiemus. Inqtio illius qui de hie hac materia.i. de mundi creatione absolutissime:ad naturae ipsius aemulatione licsciis plurus ideam pingentes conismiritura insequentibus re cdprobare:prophetam nos
illum ab illanillil quinta chetypo decidisse:Sed assequutuoibus numeris ita ut nihil aliud M tali ideat ipsi et sponendu sitoibus magnitudine eius admiraei oes se scilius estimarer dignitate possimus.Debent aute tibi haec nya qualiacun y sint auhucrudi meta nostrae iuuentutis Laureti vir clarii time vel uasi intimea qui tibi mesipsim iampride dedita vovi: vel quia hoc ipsit in tu nobis in quo sinat natas ulmi secessius o paras 1. Qiuod interuentu enaci ebro vel assiduitate pocius Angesipolitiani familiaris tui codici ius amoenu&sertile ingenia Φ antea flores Isai uvaeios exicrierat tant ut arbitrors lidae phlaemaretra vadeo seu polliceri Accedit CORIct Im An: eskinfeest in his quos amamus vel colimus sinu aliquid aut leta euenit nos Diu Vobis cogra letaυefinis et tulis:sedali stetia munere lauere ut sic discerim illo' Delicitati Naestana apud eos fain munere cori relaeticia ammirai. Opportunaei infahaeclucubratio ad te venit stipe loanes filius gratui adueea aetate qua nemo antea sitimmo christianout ordinu collegio a potirice summo Inno Mori l. destinatus ps: Nindoleipsius quae de bona osaymittit A cius meritis main auctio itate id sibi iureta metito postulatibus. liliu ut optemus dimisso ille hibeathac dignitate.Quod fecerit lique di pane di dignitatis auctore haDiut de Vine Geplar idest pructetiae totiuscuvinutis habuerit. Vale.
ALIVD PROHEMIUM TOTIUS OPERIS. Mundi tres
Res mudos urat anmtas.SupremuoimvIta fidamque theologi ab antiquise angelii philoiphi aut intellectualem vocat:que anetrale satis ς digni figurant late decantatii Plato inquit inphedro . Proximuhuic lesie: posti cmu HUdi te; ID
omnis stabit mare hunc que nos incolimus. Hic tenebrariImmundus: il cis differetiale aut lucis: uex luce ectenebris pciat Hic a s notat filixa instabilim substatia: scita et lucu/
35쪽
sil per igne lucis candore S loci sulimitate:Geltun natu a media adsto ab hebrais
asciamaim quasi ex ei ana1m. i. igne Naqtia pedi mus possinim nuncupatur. Hac vine, inonis vicissi rudo: illic vita perpetua ex stabilis operacio: in Pelo vitae
stabilitas opacionii locotumq; vicissitudo. io caduca corporu substacia: ille ex dis
finae mentis natura coelum corpore: sed in nupto ex mente sed macipata corporicostititit.Mouet tertitis a secudo: sectindus aptimo rmit: distini praeter rauater eos
distinctiae pii Mimae:quas hic enarrare i in siliu 1 haec praeterfluimus potius ΦΜlidos teo, intIndam S. Hoc impraete Isci figuratos hos in ostresamose euidentissime in tabernase Radmirabilis illius tabemaculi sui comuctione. Partitus est enitabernaculuinpars culo Hosis testres: quaru singulae singillos quos diximus mi indos presentare pressitis nullo primi modo possent. Oceni prima pars nullo sensia tecto velumhraculo imbribus nivisolibus caloti sigorim obuia crat Noporthina:&Qinnii. i.subhinaris insidi euidetius simulachruinhabitabat eano modo holas mundi Niminudi sacri lcgpham: sed Notis in generis malia: cram; in caveIob factificia iugeta molationes vitae dimortis a
Petua Vicissitudo. cliquae di partes anni obte Mundiq; stoi pegrina iniuria liberae queadmodu N uterin mundustaec estis in supcaelestis: nec iniuria capin nee coarmeliae. Anibae ite lanctitatis note honestate ita in ut quae erat secretior sci s auet: reliquas an 'itri, titulo decorares sicuti quavis dicaelestis α angelicus msrdus Urer sictus: qm stipia luna post 1irciferi castim nec macula nec pctm aut in aut esse pori angeliars in cae sestiloaesianetiorue diiuniorhabet . Sedild remotiores has similitudiis Flicanat Ir as1 postrema pars tabemaculi erat hoibus 8 brutis cola:s uda: quae tota auri spledoremigebat Gelatast illumininat si te lucemis distinetu:quae ut dictit oesint retes in gramechinratis te anetas simificat: tertia parteoim sacratissima:alata cherubin erat none is tres adosocivis subq CBchucque&hr talchoies incolut&caeleste in quo planetae coruscat di sirpcaeleste habitaculuangelo velu sessistrui Admonemur aut hinc maastioris evagelici facii. qm nobis ad muta sit caelesi moere κpi ste adangelo coiritu 1eserata est viast christi cruce dis angit me idcirco illo occi bequid simili te scissum est elu tepIid sancta sanctoivst quae angelio diximus muclusignificari ab alias pubiis discludebant. .rodsi ut indicio pam e Gaditu ho1 addeir nuad deum ipsum qui volat supchmibin aditu ab initio ob peccatu primiparemi uinciae legibunmsidos tres occlusum. Haec facis de tribus mudis in quibus illud inprimis magnopere obsietuans
tundedi nostra fere tota pendet 1nteno esse hos tres naudos mucluvnivinos Ist pro in numeris 1 inctuli; d. sta eperati diaria Om quacia naturae cognatione at pordinatia graduuserie colIigent:
eas in quo no osa sint quae sint in singulis: qua Anaxagorae credo fi=isse opinione si recte cusensisse putamuSexplicata: deinde aputtaagoricis di Platonicis. Veni quae innuido sunt inferiorim sirpioribus sunt: sed meliorenotaequae inde sunt in supioribus in post, emiserea visiuituta degenere conditione adulterata ut sic dixerim natura. Irin j fit i= HOS Calor qualitas elemetaris:estin caelestibus vinus excaliae oria: estinanssu,' maa ι gelicis metibias id caloris.Dica aliae pressius. Est apud nos ignis quod est eleme modo restit. Solignis in caelo et est in regione ultramimana ignis phicus intellectus.Sedui se iat de quici dificiat. Elcetractaris Vtit:c eius vivificat sitis elestis amat. Est apud nos:
Aqua in tri est aqua incietis litauis modis dicta vestibulu.LMION luna: Stuat aquar&sius caelabus mundis metes chei tibicae. Sed vide quae in eade natura disiparilitas ditionis litimores eta 4mOd dis lis Vitae calore obruiti caelesti se dem pascit supci caelestis intelligit.bi primo mundo
i, Unit S Prima noue angelo Ordinibus quasi siphaeris totide pneesi immobili ζ peomes mouet ad .hi mundo nactio.i.caelesti caesti pa cunc uel fidem sphaeris h. hquisi spes testibus quasi dux exercitui pi est qUaecum singulta morerincessabili volitantur ileas e testes ludi c. amisnagina, immotu est.Sunt ei in insido clemerari post mamraptim t
36쪽
IOANNIS PICI MIRANDULAE FO.Iss
ipsius si dametu noue sphaeiae formam corruptibilium. Tres.c spo vitae opera Duquae sunt elenietata mixta tum inter haec media:que mixtaqtudesta impertiecta quales in sublimi 1 fui impressiones. Tres vegetabilis naturae: quae an tria primu g nera dualdiriherbaminincub arboM. Tres alae sensualis quae aut psecta cli qualis quae in Zoophitis aut edia quide:sed intra terminos irrationalis phalassae aut quod immii in brutis est humanae etia capax eruditiois:quod quasi inectu est inter holori&bratu sicut Mophilumesiuestimer brutrum ecplantam.Sed de his plura Φ opus γsit. hoccinin addiderimus mundoNnauni 1 continentias acris offam litteris indicari.
Cum disci ipsi in psalmis sit qui creat Iosin intellectu A angelos dei legimus spiri olatiis
iusta taministros eiusfllima ignis urentis: hinc saepe diminis caelestia cognomenta mUdominus eetia teri Ena: dum nucastellas nuca insecatalia: nunc petemeta figurant: hinc lux eocineri ec inrenis saepe caelestia nota. Q m. castri Urinculis cordiae utinaturas ita cita Ff tia sacre te
pellationes Inoesmund mutuasibiliberalitate donat. hocpi incipio siquis for sta xii t rς inste hoe nodum aduerticiosius sensius allegorici disciplina manavit. Nec potuerunt hantispatres at is alia tauris deceter representare nisi Occultas ut ita diserim MNUS 1- .m auehit turae Ramicitias Namnitates edo PLAIiounnuIla esset ratio cur hocpotius hac imius gine alit Idaliam contra representasient. Sed gnaroni nisi rerum diaeti spiritu illo qui haec omniano 1 olumfouit: sed fecitnaturas ius mina diper ea quae illis in reliquis mussis nouerant respodere aptissime figurabant. Qtiare maena opus cognitione nisi
idem adsit&1pus his quislorus guras reali Moricos miliis interpretari mne voluestini.Est aute praeter tres quos narra attinuis quartus alius mudiis in quo Neaon ia insi Mada dii,hueniant quae sunt in reliquis.hicipe est ho Mindi Optora ut catholici die it doctor aes homi in euagelio ors creaturae appellatione censet . praedicandialiΟibus euangelium no num aut ebnitis di angelis:p dicandum os creaturae a Christo demandat. Tritu insicho; H5 ciis erexIis verbii inesse notem minore muciam:in quo mixtum ex clemetiscorpus ecciries ture appellanis sipiritus ecplantarum anima vegetalis echni torusinis ec ratio ec angelica mens censexta dei similitudo spicit . brattiiora itur hos inudos sistatuamusci edibine est Μοσsem dicturum domundo scissicieter: de his omibus disseruisse: eccam naturas liptoressi eis sitnaturae sultus qualem hunc nostrirna sique aliam credimus : cicdibile doctrina destis aliter dispositam lini ipsis illos omnipotens deus opifex dispossvicut sit verae scriptura haec Mosias imago mundi expressa: quemadmodum legis Mosaica sera mus etia ei praeceptu in monte i haec didicit ut omina faceret secudum lar quod Pinia Υς Rin monte viderat.Primui tur quod est ominum maximusicut ostendimus qtiae sutin omnibus mundis contineri in singulis:dobtut Moses aemulator natu edenUIIOUs ibi ' ex illsim is agere:quin sub eisdem verbis codeq; textir de omnibus simul Pas emori.rido riter ageret. dequadruplex stratim totius mos escae lectiouis expositio nascitur Uttaerisobstrupmo loco quicquid ibi est scriptum: de angelico mundo ecinuisibili nulla omnino anda de alijs mentione habetes enarremus.Secudo loco iridem omnia de caelesti mundo: Tum de sublunati hoc eccorruptibili. inianod naturali ominis. Nam sitis 1 dein testigibili puta tractabit:quin sinitille in se postromas oes naturas cotinet: ita 8c eadedereliquis mundis nos scriptura admoneat:possumus coteimmo debemus oes parsticulas de otibiis interpretati.Ruisius sicut naturae in mi sis promiscuae iuuicem corineatur dis tas in proprias sedes: pecillimia qti ,1 iurasortitae simi: ita di si singulis inpariabus praesentis operis de qua litiplici narina eades melitterae disiciat: cies ciendumnae Primain parte deptima aginatura peculiarius atmeode ordine hunc sin reliquis. dedi quintae exoris expositiois necessitas. Accedit quod qua rone haec sunt distincta quia tame nulla inmultitudo quaeiad sit una disicordi thiadam concox dia ligantur ec musti formibus nexilii quasi cathenis deuinci intur. Oct cum toto ina opere agere mosem sit verisimile: ad sextam iam nos interpretatione Vel inuitos vocat. In qua ostendemus qtundecimaec modos. Qitibus te aliaal l cognata cicci
37쪽
uelana intelliget epossumus ' dicune*pIiires sint neepauciores ita res Ops Nierec delucide apphae res Ibs: ut 111lii Ie ressitis unqua de rerum natura scripserit Aristotclta. Ostremo queadmodus diebus geneseos fabbatusci cedit: idest quies Congruu ut renos post Ocedentia adeo rei uordines distributos:&explicata eorum unionem 5c disterenti amisdera Achabitudines septima lana ct sabbatia ut sic dis xen m)manatione decreati Irarui elicitate: loepressita ad deum qui per Mosaicam:NChristianli legem elongato inde ob peccatu pii mi parciuis laomin1 tigit aliqua persistangamus:reserantes quae de his in praesentis priua Moses apertissime occultauit: ut fiat palam de Christi aduennide ecclesiae prose 'tu degenum vocatione expressissi H mapli eo multi Micinaum I LVisit Ucre hic l1ber: sim alius taliss1bin septem signacillis obsim udatio gnatus:plenus Omni doctima:omnibus mysterss. 5 autem imitabimur eos qui aggressi aliqvlido hac mund1 creatio exponiere. 4uic iidus apud philosophos di apud theologos de cleo de angelis de materia de caeso dein tota natana disputatam est hirc cogesserui. Q Uod apud nebraeos maxime Isaac Persi& Samuel optimides peta uota ii MIeml:Sed solii quid sibi Mosaica littera velit. Q d verboni contextus vel indicet positio u do Vel signiscet declaiarest Viribus annit in . Nec si ostendemus per firmametum pucebit& q no ta octaua haerasi miniistam de illa ordiemur disputationem quo paeto rapiat caeteras sipsi aeras: quois1gnis distincta quotinia inibus: simplici nemotu: an potis iis duobus an vincta tribus in diuersiai omLAutumhi dictione aliqua indicishombanisu dixerimus digrediemur ad omnia quae scribunt de anima mucleata:sedeam de unaquam restristinetiaec cursim annotabimus:dequibiis metionem auctore Heptaplum pressam iacerevideamitam uirum etia civiun: qui no illud hocopereest consis eruditiς duri lium ut 1haec Mihino ditare thurp siritim dii sicat: utviae sciunt iis es levis taxat lege dii rainyphetae verbis: Oscant:&quae imesis Volumininus digestaatheologis N philosophis lego unquo paeto hic paucis N prehedei uia occidiat tintelligetes:resiuelata iacies istatore loqu&e audiat.Qtiod siquis etia serte actus spiritu sane rus sticitatis no tapetita haec altius mysteria no*bauerit Φ simpliciore potius di sibi accomodatiore optauerit sacricotextus enariatione Iubebo eu prius meminis Ie Pauli aecipientisne aut qui maducati maducante spernativit quino maducat maducante
iudicet.Thim ipsi 1 no meis sed August lini piae in sua in genesim expositi ne allia
loqr verbis in himc modu.haec tu si potes prendas:si nodis potes relinquasvaloni o . - tibUS. Vino cum sciriptura nodeserente infirmitate tua A matemo incessu tectitar
Cry PN dius ambulantepficias. Illacium sic loquit ut altitudinestis cibos inadeat:*Hnditate ς μ' attentos terreat: veritiite magnos pascat: stabilitateparuos nutriat. Sed redeamus ad nos: S ab ipso corruptibili mundo que habitamus exordientes praestemUS Matu. .
postumus quod polliciti simus. Alioquin rem magnis est satis voluisse: Zi ut inquit
Pomerius magnaruraumagnus conatus MDeius m. Mosaica Uriba exponeda.
Verba ipa yphetat quae reponenda suscepimus haec stini. Dies primu Principio aeviit deus eluectorea: tetra aut Θervmanis ec vacua: A i tenebrae crant si facie abyssi: Zi spus dui ferebat sup s: di dixit deus fiatIuxta se sta est lux: dividit deus luceo esset bona: Naiussit Iucea tenebris appellati itin luce die N tenebras nocte: sactum est vespere ec mane dies inius Dixit si in deus fiat mametsi in medio aquaru A diuidat aquas ab aus: Mfecit deus firmameta d1uisitq; squae erat sub firmamento ab his quae erat sust firma metum: di factu est ita:Vocauit m detis straramcntu caelu: di factu estv pete ei manetae, se γ di s udus. Diuit Vci Odeus gregit vice quae sub caelo sunt in locu unu Napsisu, pareat arida:5 factirps ita di vocavit deus arida ira: coga monesin IV appellauit maria:&vidit deus qde est et bonu: Nait gei minet tetraherba virentem: αficiet se me tali gnd pomiserii ficiete fruct siti Lixta genus sau: citius semen in semetipositiun
terra:&lactus est ita.Etythi littena herba vucteta facientes eluxta genus suu lignit
38쪽
ti factens inicium: Schabens unaquovis semetem secUdium speciem si iam ec v1dit
Uciis quod esset bonum: ct faeiu in vespere remane d1cs teleticis: Dixit aute detis: FD-rmius ant Iuminaria infirmamento caeli Ndiuid1t diem ac noctem di sint in sigilata tempora Ndies Nannos ulluceant infirmamento caeli :ecilluminent terrae: Niae limina se: citq; deus duo limiaria magna:luminare maitIsiit piaeesset dici: B Limia reminius ut praeesset nocti Etstellas&posuit eas in mamento caeli ut Iucerent super terram : Npraeesta diei ac noeti . Et diuideret lucem ac teneb1M : Nv1ctit deus quoctesset bonutet factum est vespere et mane dies quartus. Dix1t etiam deus producant aquae reptae Dies urtus anime vitientis et volatila stiperici rasiubiamamento caeli: Creauit ηcteus cet grans diata omne anima inuentem atm morabilem quas Iduxerant aquae in species suas: et omne volatiles indum genus sitim: et vidit deus quod esset bonum:benedixitin is dicens. Crescit et multiplicaminita replete aquas maris: aucto multipIicet super terram: et factu invespere et mane cies quintus. Dixit quom deusFducat teria anis Pesu, maviverem ingenere suo: iumenta et reptilia et bestias terrae secudum species suas: Miae iam est ita:etfecit deus bestias terrae iuxta species sitas: iumentare omne reptile terrae in genere scio:&Uiditdeus quod es et bonum. 8c ait:Faciamus homine ad imagiis rates sextus
nem etsimiliti ne nostraeet praesi piscibus mans elvolatilibus caeli et hostinaumuersae terrae omnicvreptili quod move in terra: Si cieaultdeus homine ad imagine et si militudine sua adimaoedes Gemit illiI. Hae enus exponendums in suscepimus Tosa aute exposi ne ins te libros Neptapli silvetractatus partitus sum: potius utimitarer Basiliu et Augustinit quam propterea lassio in tria quod hac aebrassist1nctione quasi inter anges Iegentis iniecio recreat. Accedit quoa GaruSScain
septe sint expositiones septe libris uigestae singulim libri septem capitibus dividan
EXPOSITIO PRIMA DE MUNDO ELEMENTARI.
Libsi Primi Caput Primunx. Aturales Philosophi lindenatiuia rem comiptibil1adisserui de prsiacis Naturalidri pijseaex sic statuutinumuersum:esse materia rude se aru Per Ido rev princi nem qui de omnibus formis suinpi edis sita in natura omnibus priuas pia quot i ctam. Dare praeter matellam priuationem etiam taciunt principium re qium nannalium Adiecit Averrois esse materia trino dimensu 1nlomtudinem latittidinem altitudinemq; Maenium: ne. f. res corporeae de incorporeo subiceio steri diceretur.Tum afferunt transimulante causiam qua vocant ossiciente. Cuius vi tractata materia:quod inpotentia acta fiat aliquando quemadmodum mollis cera Nindefinita di Humanus atm tradiani in diuerta figuras pio traetatis arbitrio trafformat. in ioniam autem nihil natura temere agit sed boni asaeuius cosequendi gratia finalis causia se statim insere:&diximus quidem finis agentis cauta rima est quam de materiae Demio eruit. Hoc enim illam Gulio agit&υcifatiit ad persectum habitum formae illam pducati unde et forma tertiit principiu ab Arristotelestatum:Haecautem demate1 aestinu educi non potest ni staffecte prius ecpa parate conmuis uiralitatibus. Circa quas totiis oPificis labor tota actionis mora cosumitur ipa:scilicet specie indiuiduo mometo quas1 piremio laboris statim estulgente. Opifice ipsum causam potius Φ principium VocantPoipathe .Ditimoriraate memores scina diuini Platonici admonitos nos Volus naturales agentes causas: di sis Iae Spareant nobis quae corpora agant r Rion i p ment ex trasmutet:haud in ptimarias esse causas eo quae tat: sed instat meta pocius diuinae arcisc obedit mi et famuIanL Qt Ieadmodfflabri manus etsi ipse totam do iis cibusimus materiam ligna lapides cemeta coponant ordinet etaetamutet: nilaill videatur
39쪽
pi aetereas Factura domus acceptare stir notismus in organu illas esse obediensam Niertilens quae costituta ita amneto architecti coimia qtia simili concepit particulae iiindigerit explicus insiensibili materia:huic factu ut 1psi duas causas adficiant orga sniciaec exempIare. biodnecvnFat Peripathetici: Immo Gfirmatapud quos tritia stud:Omne opus naturae opus esse intestigentiae.haec sunt quae in comune diculur de rebus implabilibus:quae omlaita inoperem 1 dies plexus est sesuinei certius in aptius de his .ucl dixerint philosophi Hatissimi.
Caput secundum.1 Principso it duas statuit usas agente de materia eam .i qt ac ita eam quae est
potetia illa caelu hacten a Vocatctu nostrae expositioni attestat primu auctoritas stois ONua te causam caelumateriale teri avocaverat:ut scribit Varrone Graecos memore. Attestas ct ratio. Nadimateria despicatissima ommunatur uti estiora osmel eloru : ec si mitioino Sportione respodemit atPeripatia elici ages materiae reteme elu.Terra aut haec idos materiamae ista vacua ultrisulitHieronymus vescit
separaginta iiivisibilis ecmesposita: ta haec quide omiarudimateriae inlar missi uenint quae ct expers 1 in Noma merito inanista vacua dicit Nomo in positatam uisibilis. Q.Veru Heb1ainedictiones toti&bou quae hoc Ioco I mi a pluribus Hes, b Saliter oponunt.Touqin dere bruta 1nterpretant supente simia. Quod au
i , , d si innebricos ira desomnem iacie ab illis vetat: ob eam causam Q intendens eri eat in illius cognitioneattonitos reddit:Mpter uilodo Aristoteles Mpomisne: Nh PIato notha ratione cognosci a nobis illa dicerunt. Bouaute ex vi dictio his inchoatio
ac si dicamus in eo est siue eo aliquid Ai. sibi sisequamur praeter stibiscit potentia inchoataineo formaitelligem .Quod nos e Albertus&plures Peripathetici a
veteres eiia Hebraei aediderMut ex monumens antiqu1ssimi Simeonis aperte collis mus. Verum quo pacto haec sitincohatio accipienda declarataclij ciens:oc tenebrae . . erat sisti acie ab .Rhyssiim vocat tenaidest materiamno limestimes 4mas proi.s' 'totia si inditates extetam.Super hac tenebrae idest priuatio est:prin 1u apud Peripatheso atheii λ cos in Primi S celebre cui nulla magis appellatio Φ tenebraeum conniverse. Enautprieo, principitiario qua differta negatione ulmagnus Albertus costanusiime vult ipsalvec de quatim dicimus incohatio formaed quare idem philosophus copiose&subtiliter dis uita ualitates Proetei cali stibint etiam fisci irrigat assidi parturit quae postremo ecpariat: nonem clemc aru B lioc loco accidentes materiae quesitates di affectiones significabsit quae vel silo fluxu RRU is ut naetabilimnatiua aqhi speciem vi. Qinbustitita dixerim humo lata materia parς- V tulit forma aextremo tepotis mometo distinluce. Suphas aquas spiritus dnitdest viscarisae cientis diuoi ganuecmstrumet ramerito mi dicit. ne. dicit risii Rici rasiano attingit ages stimiectu autumeat nisi medi sinis intercedetibusqlitatibuM is dum vel latet agit oritur lux idestis ae species di decor tenebram quas diximus idest priuationis expulmκNfi Utrix.fi 1 desvo sic imperatis:qina nihil unicauunus Cum poteciae actusGnarurastissistatiatertiaquod copositum dicimus diffuls. υς quo in i Luz. t st racio iam manifesta iuxta huc 1 sum cur dies unus dixerit non primus Ntelliisit &qγ merito lucem Vidit lira bona Cum nihil sit alsiid natura sermae quamprimi bonii male tio posuit go tenuis ecumbratilissimilitudo. Hactenus in unitiersum de corruptibili substans primus tia Qualis omnis quae infla lunam est: ubi&caelum ex terra idest transtitutatem natus iam tam quae tras utatur ecteria eadem idest materia vidimus inane omni specie substantiae chia item omni nana accidentali: Sirpcim ea mirmi dimenis abyssbs tensam priuationis aenebi insidonres: non quidem illi intimas Nem enim prisimi materiae essentia est ut piobat Aristoteles sed extremam eius. faciem occirpans
tes . Vidimus item super aquas idest fluxas disiposidonta materis quasi terre pia
40쪽
mates semipuitu domini id est vim causae agentis no irri causam pian alem: seduci sp11inim dominiides organu diiunae arus quomodo spintus nouer vitalis organum animi est.&statimnaei ante spiritit aquas illas&peruadente subiectium ius ii dei artificis exorta est lux idest formae decis&splendor. Capti iter cum . sinuonia auia mimibus generalibus*ad specialia recto ordine descendimus ut Fbat Hristoteles:iacturus hocide ses: post dixit de his Riise comunia surrebus Oibtis elemeracibus:Hemetalem tota substantiassecuda die trimaa diuidit. Prurio asst mij maintestigendumatefies omnes formas: uam appellatione ab illo hic designari quae teriales ausco uere magis ne possit quid .Est enim in splaina hac rem generabiliu& mrpus coparathiliu stantemat aquasi alueo minuti fluxiis refluxu mi in riim perpetuus indesinens abeuntiu&aduentatili formatu meatio . Generatio.s Paeterit ut inquit Salasmon S genera aduenit:terra intestat in aetemu.Vocant enimn formae ilioe urimat cos imitatores senaphebraicae disciplinae generationes potius rmae quod si eril esse dici verius possint.Ob quaerea causam faettim ut quo sit Ipia Homine: uarum i materiae qualitates Naccidentales mas vocavit: eodem hic vocaverat etiam
ipsas materiales Ribstantias:stilicet ut admotam et non id quidem quod credidit Al Q ualua mander esse qualitates ipsas elementis formas substatiales: sectui a Platonici magno elementa, es Cpere costimant esse spe omne quae in materia est ad accidentis fere potius Φ adve no scint Oxae substantiae conditione reisenda. Deutulum sibi illaI time vindicat quae per me sub ria se stantsibijpis innixa 8 id quod sunt vera si intratione: immixta rebus peregrinis N 'eur Id
minime adulterata Heraclitus sensibilin rem substantia vocavit mare Scapud poetas in UOIUciis fibularum velantes philosiophia: um post Sanimia unitate Mosi mundi intelligibilis unionem intra scola implicatis in tres partes sensibitri a mundu partir , medii dati ir: caelestem adsicribere trinione latu: subten mea Plu m: N LUno aute Inediam ta rectiu hanc. f. quae a Luna ad terra Stendit:de qua nucaginatis: Neptumnumalis diam dis ''merunt: qui ide apud Platonicos Mea vinute accipit: quae geninationibus praeest. Seu redeamus ad Mosem diuidete aquas ab aus medio semamento. Triplex eni pistitio wrpona sublimariis. Alia stipra media regione tis sunt supiema. Cpars eius cincie . meti re purissimus ignis totilaedieris note designae. Ibi puratim mixtaec legitima elemeta: Aliainsta ipsum aeris meditulliu quae apud nos silini vhielamentiam inmirrinultu Ne enim purues eius sibile sed mixta Oia ex eculenta crat floreo parte mudani corporis costat.Intercedes regio apias quae hic dicitur iamametum: unde ecaues sub filmamento coeli eo volantes innodumnt: ea es regio iii quasliblimes illae impressiones apparent pIuuia1:nities: fulgura: nimia: cometae: ex caelo aid maias Vide inrtio leno solus stu: sedec naturae Τprietate hoc firmamentu stipe me emesta ab in iotibus asi sab am discriminat didistinguit. Supra ea pura fiunt Hemeta: insea eapsecta mixtione ab elemetali simplicitate discedistimibi mixta fiunt icdim fecita mediat ut dicat veris lime intermixtoN Hemdiora nata a. Caput quartum
Sed videamus citra Moses pnilosophel cogi egent inpiaqu sunt Rib recto in
locu vhu:ec appareat arida. Arida materia est utila comitum Usn appetinatori micospicit nisi fornaa; iecie induta: sed nem appeti data specie elemeti: ua ut diximus Ibat phi xlemetu simplex nec videri nectam nec sub vlluoino sensum cadere pCt Si igitqinuisibilis olimn ierat fissutu' est ut tith spectuveniat necessee squih Cogregalso caelo sunt. i. sub media aeris regide cogi inari ad locu Unu. cad em mixtionis collusule cofluetes certis legibus in si littoribus psi ptain una mixtionis seima coalesces misi pie.Quodam inserioribus ut ostendi miis nostes apolori bus accidit:ubi aut nullaδ' rsus aut implaei amicitio. Quod si anima vegetalis mixtionis son a statim cos quisi in ii id illida nostru philosopho expectabamus lut poli illam aquaru cogi ega