Abrahami Sculteti Annalium evangelii passim per Europam decimo quinto salutis partae seculo renovati decas prima secunda

131쪽

doctrinam subinde latius in orbe terrarum propagaturum idq, tanto animosius, quanto ipsi magis saeviant neque oppressum iri Evangelion, etiamsi ipsum occidant Demo autem ipsos, si infinire perrexerint, gravae

sim puniturum.

s. .si libro lecto Episcopi, Abbates, M

usadHe nachi,totacyprocuratorum Antichristi mul-φ'ta titudo,conspiratione facta, ab Electore Brandeburgico petiverunt hunc, aliosq, Luxheri libros congestos ignis flammis absumeret. Idem sacerdotes Magdeburgenses Comitem a Stolberg,Cardi lis absentis vicarium,

rogarunt.

Respondit etiam Vol ango Fibritio

Capitoni,qixi saepius Lutheto moderationis autor fuerati, cujus suasu Archiepiscopus Moguntinus amici, ad Lutherum episto iam dederat , nescio quid non de se pollia

nimum eum erexerrarus, ramum litera tua,

/amintempestiva Rhetinea ademeris Intermulta enim PDe me moverunt, hoc eras unum , quoia

132쪽

Is ipsi uam minim pugnare ' Paulus enim , s

dem vesimis incedentem Timotheum Corintiuis commendat.Ars ego quid pro mea in te cando emerbum hoc diversitatis tua aliqua ἴλεικέα en ssem, nis tu i e tuus interpresse coegisses intel-gendum , Evangelium tunc promoveri si Principibus conniveatur,parcatur, eorum facta excusensentur, se,ut tua verba sonant ne procaces ad minam provocemus.Hac tua ratio eis, quouxta no-sram rationempustra adulatio,is veritatis rL

rius. Ego ne inimicis optarim hunc amicum probari, o tantum abes, ut optem hac tua ratio, nejuvari Evangelium,ut nihil vehementius deprecer. Eifaxit Chri ου. nonus nihilpromovea ,sed timervet te nobiscum, ne noceas. Mansietu

nem, benignitatem Chrisianam exigi , sed quid Chrisiani o adulatori Res aper, a B, os ocissima, Chrisiani in rem scut habet,

cognoscis, ita faretur. Vale valere volunt er- am Gentiles eos amicos , qui vitiis amicorum blandiuntur veritas Chris vitii impie-- rati mul blandiri poterit ' Nos autem nosram quoque rationem exponemus, d cum ducta sub judicivin tuum, d totis orbis proponemiis nihil veniri, quo scribis, mendi vulgi judicium mordacitate ciuem autem non ossendebat Chrsu , cur quem non arguebat ' Et si=iritus veritatis arguit, uom blanduuri Qui vero non ali-

133쪽

ά ά gusti di iteras , quibo gravissime eos ad

ras u constantiam in agnita veritate cohortatur :& ne vana spe pacis ab Evangelica puritate ad Papam Antichristum rutius deficiant: desiortatur . . reos se iliciant innocenti.

134쪽

sanguini Joannis Hussi d Hieronymi r gensis. Quod autem sectae illis exprobrantur erant enit in Boemia Papulae, Hullitae, sive Calixtini, dc Fratres, albo nominati Plia cardi.)respondeo, infinito plures secta e 1su . . Inter Papistas, de quomodo huic malo recto

consulatur, docet.

baa, s Julio Lutherus Henrico Regi re ispondit calamo asperiores cuius scripti ve hementiam non omnes amici Lutheri probarunt.Erasmus ea de re ita si tutianis cola laudata pio Regis sudio rem solidis argumentis fortiter peregisse, non Gotita regia dignitate , rectius opinor consuluisse suae causae. Idem. id in an Lutherum, ut diceret in is A aaversu Regem Onglia Veniatis , Domine Henrice, ego mis os 'Ceria Regis δελ- La tis Aquebatur, ne ineruditλUt autem Luilaerus in Saxonia , ita avringlius in Helvetia negotium Christi Cordare egit. Ac primum caulam suam ad Senatum Tigurinum contra Episcopi Constantiensis legatos defendies deinde cum in Eremum divae Virginis ad festos vilitatio rnis dies ad concionandum cum M. Conra ido Schmidio res Lacone vocatus u sfer, scripsit ibi amicam ac piam paraenesin ad

communem Helvetiorum civitatem ne Ev-Exstat αangelica doctrinae cursum impediant, occi. licitis sacerdotum connubiis sese ollandi reprio.

135쪽

patiantur Scripsit ibidem suo, Fratrum nonnullorum nomine supplicationem ad D. Hugonem Episcopum Constantiensem r, ius Ru illum rogant ne se induci patiatur, ut

oper. r g quicquam in praeiudicium Evangelii promulget: neve scortationis scandalum ultra ferat, sed presbyteris uxores ducere permi tax aut saltem ad eorum nuptias conniveat.

II: Subscripserunt, M Balthasar Trachselus,P

stor in Ardsuitiae M. Georgius Calybeus. pastor Vimigensis: M,VVernerus Stesner, Pastor ex Tugi, M. Leo Iudae, Pastor Eremi, sed designatus pastori Petri Tiguri: M. Erasmus Schmid, Canonicus Tigurinust Simon Stumpsius , praedicator in Honech: Iodocus Kilchmeter Canonicus Lucernensis Huldricus Pistoris, pastor in Uferri Cas. par Megander, Nos omii Tigurini, Dan nes Faber, Muldrichus Z.inglius, summi templi Tigurini pastores. Idem Z.inglius vicesima secunda Augusti hujus anni ad Paraenesin Episcopi Con, stantiensis ad senatum Praepositurae Tiguri

. a. i. CRpixVivm Vocant imissam, responditi Apologetico, quem Archetelem nuncupa-EVvinelii viti hoc est, principium & finem, idqus ideo, - - quod sperare initium, finem, hoc est, summam controversiae, inter ipsos hoc mo, derato scripto compositum iri Monet eo libro Episcopum ne aurem accommodet

136쪽

veritatis oppugnatoribus. Ec respondet ad XIX. Articulos, in Parenaesi Episcopi comprehensos deniq; offert se ad uberiorem in colloquio aliquo declarationem. puriciri doctrinae cultoribus in ipsa Regis heum Ludovici aula suscitavit Deus patronum, Illustrissimum Principem Georgium, Ma chionem Brandeburgicum, magnum aulae Regiae magistrum: qui cum iam tum veri tatis Evangelic gustum haberet, in benigniorem partem interpretatus est, quae ad Regem Ludovicum deferebantur , quere

las.

Hic igitur annus initium est reserm xioniic, ut lilia Ecclesiarum in Suessit. Nam, Ligninii sub Duce Friderico circa Pentecosten Fabianus Echelus, Sebastianus item Schubartus Evangelium praedicarunt:& Carolus Dux Mun-βςrbergensis Osnensis scriptis ad Lutherum literis , quid de Papa, eius brutis fui Germ. minibus, quibus Georgius Podiebracius , ex 're' quo Carolus ortus, percussus fuisset, sentiretet non obscure significavit Iucundum autem Christiano homini spectaculum est,quasi coram cernere certantem Christum cum Antichristo. Sicquid enim Papa, quicquid

Caesareani molirentur contra Evangelium, id omne Christus in Evangelii commodum c

vertit. Bulla Papae, fulmen Caesaris,non

137쪽

ster narunt, sed animarunt homines ad Evaringelium amplexandum.

No Bi LiTAT Germanica acerrimi fia de orthodoxae propugnatores erant , Utricus ut tenus , Franciscus a Sichingem, Harimundus a Cronberg. Huttenus multa pro Luthero contra Papam scripsit.

implesiis Hentschuch Sheim, socerum suu , erudit literis,qua publicatae. de communione sub vir que specie,de Missa, de Monachis,de invocatione sanctorum, de abrogatione imaginum. Joannes Sch rebellus praemittit praefatione. qua ait: Mirum esse rerum conversionem in

hoc tempore olim a sacerdotibus Laicos di dicisse legem Domini nunc sacerdotibus a Laicis discendum esse Olim Episcopos gladio verbi usos fuisse ad salutem animarum nunc eosdem uti gladio corporali ad opprimendum Dei verbum. Harimundus Cron berg, ut superiori anno ad Leonem Papam,ita hoc ad cives Cr , raebersicos,& Monachos Mendicantes, L Mithero argumenta suggerente, scribit,gravissimi eQ, omnes rimgulos ab idolomani Pontificia dehortatur. ARCENTINAE vir optimus Matthias Zel lius extitit, qui Pontificis autoritatem ausus fuit contemnere,&doctrina populo Argentinensi explicare Domini nostii Jesu Christi. Magnam

138쪽

Magna Resp. Argentinensis eo nomine Glitudinis c constantiae laudem merita est. Nam undique Pontificiis, ut videbatur, Re- . .

ligionis tum hostibus circum circa cincta, adiit in An pericula quae expavescere debebat,non exti-o-γ- muit,& cu posset intercedere, noluit: de Zel': i lium passa est,propter innocentiaevi simplicitatis existimationem, in eo, quod bene coe- Perat,perseverare mi dire ipsa c0gitans,quati momenti ipsa esset, periculorum non maximam rationem habuit. Adversabatur enim huic instituto, quantum potuit, Vilhelmus Episcopus , ex familia Hohenstentorum Coinitum: unacum toto Canonicorum Collegio primariae aedis cum omnibus totiuSuris. his canonicorum, de Abbatissarum, Monachorum collegiis, quorum interpellationibus dimoveritide statu suo Argentinenses minime siverunt.Urbes etiam vicinae, clientes Archi ducum Austria et ut Haganoa, Sehledstadium, Veisienburgum cae teratq; in Allatia, hoc exemplum Versabantur. Marchione Badenses, vicini, d his proximi Palatini Comites, maiorum suorum atq; p rentum ceremonias deserendas non esse ducebant.Tota Lotharingi urinabatur, rusticana etiam seditio hunc metum augebat. Et

tamen perstitit Respubliea, S pericula suta ire maluit, quaan luci veritatis fenestras sua 'claud*r

139쪽

an mi PRiMus igitur inconcionibus Ecclesiaerat Matthias Zellius, cui sese n. longo imrervallo Symphorianus adiunxerat, presbyter aetate grandis , pastor in aede Martini, quae illo tempore in foro piscario erat, Cui tum adhuc firmat recenti memoria liberior fuerat initio vivendi ratio , in conviviis hilaris , in rebus periculosis omnium primus. Ubi Rhenus erat altissimus, ibi P

de sinistro dimidio extra marginem pontis posto, dextro toto praeposto, absque ulla vertigine stabat In aede primari templi si pra primam fornicem cursu in transennam insiliiti, stans atque erectus , subiectasii

teas intuebatur, absque ulla non solum vertigine, sed etiam vertiginis metu. Hic vir ereprimis fuit, qui doctrinam Evangelii an plexus, non absque multorum, propter vitae nutationem, achnirationes ita, ut quibus prunis annis fuerat familiaris , ad se pleros. que trinxerix: quos huius exemplo motos, poenitere vitae anteactae statim coeperat. pulares hi magis concionatores erant,

quam liturat i sed insignis in Matthia probitasci quibus sese paulo post applicabat Antonius Firnius , pastor tum ad D. Thommam : qui primus in urbe ista sacerdos uxorem duxit. Neque longe ab hostilitio aberant Martinus Bucerus , a lux , qui apud Cardin lammoruntii in sem

140쪽

sem intra cancellos Consiliariorum primas tenebat, Moctor Caspar Hedio . summi templi Moguntini pastor, qui, simulac A

rentinam anno vicesim tertio venerunt.

firmibra coeperant fundamenta poni Evam Νασας AE Vindelicorum Ioannes Fro sit .

schius, Theologiae Doctor, Carmelita, inter et rprimos fuit, qui Evangelium sincere praedi-

NORIMA ERGA Andreas Osiander pri M. Lmam concionem puriorem habet die Do--minico α3. Februarii de semine. Ibidem GALLus KORN, Monachus Isin Franciscanus , cum gustum religionis verae r ' haberet, nec id dissimularet inconcionibus, in odium Fratrum venit Aperienti autem farte Cyprianum occurrit dictum Apostoli Denuntiamus, is fratres, in no vi Id raria si v v sistrabatis ab omni fratre ambulante mordinaia. 1 Thessa. 6. Perculsus hoc effato, cum tensum illius ex Ambrosio diaicisset, Monasterium deseruit Ια. Iunii. FRANco FuRTI ad Moenum, Domi-1κ --nica Invocavit Haremannus Ibachius, exiit Christi, in Coenobio S. Catharinae, Am do molia hausei, Joanne Froschen, P triciis . Scabinis M Senatoribus, dictique Coenobii patronis connivente senatu cura

sibus, vangelium puro docoro coepi .