장음표시 사용
51쪽
31 S. V. An vitiata uua parte Rescripti ob subreptionem, vitientur etiam aliae partes eiusdem Rescripti Z Si plures partes inter se separabiles rescriptum contineat, sive gratiae, sive ad lites illud fuerit, et sub vel obreptio cirea eausam finalem totius rescripti contingat, totum rescriptum est irritum , sive scienter, et per dolum, sive per ignorantium, aut simplieitatem Sub vel obreptio contigerit, ex desectu scilicet voluntatis in concedente, concessionem suam huic causae finali alligante. Si vero contingat subreptio circa unam partem tantum rescripti, et partes separabiles sint, nullum quidem erit reseriptum tale, circa Omnes partes, si dolose mendax fuerit circa causam finalem, But substantialem expressam precator talis lin poenam scilicet commissae malitiae); si partestamen sint separabiles , et circa unam tantum partem Subreptio per ignorantiam , et simplicitatem contigit, validum erit reseriptum tale , circa illam partem, circa quam nulla subreptio eontigit, tum quod utile per inutilo vitiari non debeat, tum quod taliter per ignorantiam , aut simplicitatem errans nullam poenam mereatur, ut dictum. Quin etiam probabile est, si plures gratiae in eodem reseripto concedantur, ita tamen , ut nulla ab altera dependeat , nut alteri connexa sit, circa quam subreptio dolose commissa suit, quod reseriptum tute ei rea gratiam quidem illum, circa quam subreptio commissa fuit, nullum sit, validum tamen sit ei rea gratiam illam , nihil eum altera connexam , eirca quam nulla fuit commissa Subreptio ; tum quod censeantur virtualiter duo rescripta, et tantum unum materialiter, tum quod
poenae extendendae non sint, ergo etiamsi quoad partes connexas noceat dolus commissus , non tamen Docebit, quoad Partes non connexas , Rrgumen.
cap. Si eo tempore, s. h. t. in s. nisi illa pars, circa quam dolus commissus non est, habeat se tantum, ut accessorium quid ad alteram partem, circa quam dolus commissus est, quae principalis para habetur c. Constitutus, i s. h. t. cum cadente principali cadat etiam Meessorium , argumentum Regulae,
S. Vt. An Motus proprius tollat vitium subreptionis in Rescriptis ZBraeripto motu proprio concesso opponi non potest vitium subreptionis ob tacitam Veritatem necessario explicandam cap. Si motu proprio, 23. de praebend. in s. et Clement. Si Romanus, d. eod. n et autem illi, et nullum facit rescriptum tale, si vitium obreptionis commissum sit cirea causam finalem, etc. in hoc enim easu clare patet, concedentium intentionem deesse , quae explicatis alligatur , quod non patet in priori casu , cum motus proprius non alligetur illis , quae tacentur, et mereatur liberaliorem explicationem ut operetur aliquid. Neque tamen motus proprius tollit inlistbilitatem personae, aut inducit dispensationem ei rea aetatem v. gr. desectum natalium irregularitatem , lneompatibilitatem beneficiorum, etc. uti colligitur ex Gloss. in relatum cap. Si motu, v. Non ob hoc, et ex Gloss. in relatam Clement. v. να-lidum et scum motus proprius, quamvis liberalis explieationis sit, non ampliet tamen , Rut extendat grapam ultra intentionem concedentis ita ut in dubio , utrum motus proprius hane etiam gratiam , quae v. gr. in praeiudicium tertii
52쪽
32soret, concedat, iuxta iuris communis dispositionem explicari ille debeat , cum motus proprius tantum vitium subreptionis, nulli praeiudicans tollat. S. Vll. An, et quomodo propter errorem qualitatis adiectaritientur Res ripta , et obreptitia fiant 'Si error contingat et rea qualitatem adlectam per modum demonstrationis non vitiatur rescriptum, si de rei substantia constet i quae enim qualitates patriae v. gr. di resis , nominis proprii, familiae, opificii, etc. adduntur ad demonstrandam perSonam, cui gratia conceditur , vel ad demonstrandam rem, quae conceditur, non tollunt intentionem concedentis, etiamsi vera non sint, sed tantum iuvant ad certiuS rem, vel perSOnam cognowendam , ergo si constet de rei substantia, error talis nihil oberiti nisi error talis sit causalinatis , ac principalis concessionis reberipti eap. Significante, ad. h. t. aut redundet in substantiam pei Si nne, cum Pertum Sit npud omnes , errorem, si substantialis sit, vitiare regriptum: quod si tamen error eontingat circa qualitatem , taxationis, seu restrietionis, aut determinationis causa adiectam, vitiatur rescriptum , seu dispinitio, quamvis error non sit illius concedendi causa , nisi aliud expreSSe mi Stet de intentione concedentis, uti colligitur ex relato cap. Signis ante; cum enim ob deiicientem , in tali casu adiectae taxationis , intentionem reseribenti S , rocriptum nullum sit, si error in taxata qualitate intervenit; consequenter, ubi de contraria intenti e constat, non oberit admissus error reScripti valori, uti colligitur etiam ex c. Cui, 27. de praebend. in s.
S. VIII. De aliis modis 3ive camis, ob quas Rescripta redduntur invalida, vel suspecta de falsitate pl. Si Reseriptum a sede apostolica impetratum, manifestum in constructione errorem, seu soloecismum contineat, iidem non meretur illud, sed in totum est invalidum c. Ad audientiam, Il. t. h. cum enim talia praeripta per manus multorum Osficialium trBnseant, legantur, et relegantur, non est ver imile, illos vel errorem non advertisse, , et non emendasse. Ob quam musam nullum etiam est illud rescriptum, quod contra ius commune , et mmmunem stylum , Seu praxin Curiae mInunae emanavit, nulla per clausulam derogantem mentione illius lacta, ut colligitur ex c. 2. et 5. h. t. I. Reiici debet reseriptum ad lites cone Sum tamqu3m suspectum de
salsitate, si per illud omnia eorum , qui rescriptum impetrarunt negotia tam praesentia, quam sutura, unius iudicis, vel plurium arbitrio eommittanture. Ad hoc, 10. h. t. oh nimiam Milicet generalitatem , ordinariorum iudicum praeiudicium, et incertitudinem delegatorum, nisi, salva aequitate naturali, in talibus etiam rescriptis concedendis , ex certa Scientia , aut ex plenitudine potestatis agat pontifex; aut Secunda iuSsio si e alterum mandatum in cassu dubiae intentionis, circa modum concessionis insolitum, videatur expectandum , prout iterum collitur ex c. relato Stynseante. 3. Redditur sulsum, vel de salsitate suspectum reseriptum, si in illo patriarcharum aliquis, archiepiscoporum, vel episcoporum , quos pontifex venerabiles fratres vocare solet, appelletur filius: vel si aliquis ex regibus,
53쪽
33 aut principibus , quos stlios nominare solet, vocetur frater e . Ouam graui 6.ue crimine salsi. Ex quo capite uti et pluribus aliis reseriptorum vitia colligi poterunt, ut in sequentibus ηpparebit.
De inii , et executione Rescriptorum , eoruinque abusu
S. l. Ouibusnam personis committi possit, ac debeat Meeutio Reseriptorum apostolimrum , et ubi eorum mecutio steri debeat. Resp. l. Executio rescriptorum in causis, aut negotiis e lesiasticis mu-eessorum, quae a sede apostoli ea, eius legatis, aut delegatis ab his emanant, nonnisi personis in ecclesiastica dignitate constitutis sive perpetuam hane habeant, sive temporalem tantum ad nutum revocabilem aut personarum obtinentibus, vel eathedralium reclesiarum canonicis committi potest, aedebet: prout constat ex cap. Statutum, i l. h. t. in s. tum ob reverentiam sedis apostolieae, tum quod hi censeantur M. Canonum periit, ut Meure illis talia committi possint j si tamen saltem mixti sint hi executores, Ita ut iurisdictionem aliquam admixtam habeant, ad examinandra Prestes . gr. ad contradictores compreeendos etc. et nou sint tantum meri executores, quibus nulla iurisdietio commissa est, sed nudum miniSterlum ex eutionis, aut articulus aliquis non iurisdictionalis , aut talis commissio ex certa seientia ncessa esset cleri eo simplici, uti patet ea Gloss. in relat. c. Statutum v. Litterarum. Ordinarii vero inferiores rescriptorum suorum executionem dirigere possunt ad quemvis elericum, tum quod speciale nihil de his statutum sit in iure communi, tum quod ordinarius suorum clericorum in dioecesi sua existentium sussi eientem notitiam habere censentur, ut bene ipsi perspecta sit cuiusvis, ad executionem mandatam exequendam , idoneitas. 'Otandum tamen etiam eae Trudemtin. quod hoc sera. 25. capit. io . De reformatione statuat, ut praeter ordinarios locorum, in singulis Conciliis provincialibus, aut dioecesanis , aliquot personae quatuor saltem in qualibet dioecesi j iuxta Constitutionem Boniforii VIII. in ciι. e. Statutum, qualisleatae designentur, quibus causae Melesiasticae a sede ecclesiasti ea , vel eius legato, aut nuntio committi possint. Reyp. 2. Causae, quae auctoritate sedis apostolicae, vel legatorum eius delegantur, nonnisi in ei itatibus, aut locis insignibus, ubi copia peritorum iuris scilicet j haberi facile potest, cognosci, aut tractari debent, iuxtaretntum cap. Statutum , ut ex assessorum talium, nut consiliariorum prudentia res tales commodius expediantur. II. In quo loco reus per Rescriptum impetratum contra illum , conveniri debeat 'De iure antiquo non potest aliquis per litteras apostolicas trahi, vel ditari ad iudicium ultra duas dietas, idest, ultra iter duorum dierum, extra fines dioecesis suae, ubi domicilium habet; nisi cum consensu utriusque partis litteras aliter sonantes fuerint impetratae, aut iuri huic expr Se de rogatum fuerit e. Nonnulli, 28. h. t. cum aequitaS non patiatur, cum tuli iniuria , damno, et sumptibus vexari reum ad placitum solum actoris : t3
54쪽
34liine de ii ire novo hoe ipsum magis restrictum est, ut trahi non possit per litteras tales ad iudicium reus extra fines suae dioecesis ultra unam dierum, sive unius diei iter c. Statutum, 1 l. Cum vero h. t. in s. nisi res, de qua litigatur, sita Sit extra di cesim habitationis, ultra unam dietam. Immo si actor, et reus Sint eiusdem civitatis, nut dioecesis, domicilium in eadem dioecesi vel ei vitate habentes, causae inter illos exortae non possunt a sede apostolica, vel legatis eius, committi extru civitatem, aut dioecesim , ubi domiellium habent, prout habetur in relato cap. Statutum, iuncta Gloss. v. Eiusdem civitatis, nisi contra episcopum suum , aut capitulum cathedralis ecclesiae, vel eontra univereitatem civitatis, Villae, aut castri, netio sit instituenda , aut ob potentiam adversarii, vel aliud iustum impedimentum eivitatem talem , aut dioecesim ingredi non possit actor, aut reus; non potest autem iudex a sede apostolica delegatus sive actor, et reus eiusdem sint ei vitatis, aut di criis, sive Sint diversarum in partes citare, aut musam cognoseere, extra et Vitatem, aut dioecesim, ad quam est deputatus, nisi expressus partium consensus aeeraserit, prout lictetur in relato e. Statutum, S. In nullo quoque, iuncta GDSS. N. Praedictorum, et v. pressus, ne videatur sub sormam mandati in favorem partium determinati excedere. III. De Mecutione Rescriptorum sedis apostolicae, vel delegatorum, faetenda ab episcopo, seu Ordinaris loci, vel capitulo cathedralis ecclesiae,
Resp. I. Si delegatus papae ordinario loci mandat aliquid, quod ad executionem causae sibi commissae pertinet, illud ordinarius exequi debet, dummodo delegatus litteras suae delegationis exhibeat; quae fidem faciant de potestate accepta , prout habetur in cap. Sane, ii . de offleio delegati, et colligitur etiam ex cap. Cum emtingat, 24. h. t. quia in ea causa delegatus superior est ordinario, eo quod vices papae repraesentet. Resp. 2. Quod, vaeante sede, cathedralis ecclesiae capitulum, si nulliud rescripta sedis apostolieae, de conserendo alicui benesteio, destinentur, non possit ea exequi circa beneficium Vneans , ad solius episcopi liberam collationem pertinens, cap. unico, S. Cum vero, ne sede vacante etc. in s. nisi eertam personam nominasset pontifex , cui beneficium conferri vellet, eum haec collatio non tam libera, sed necessaria videretur, culus executio, vacante Sede , penes capitulum est i praesertim si tempore praesentationis litterarum novus episcopus electus lam Sit, et mnfirmatus, eum capitulum post confirmationem novi episcopi, episcopalia negotia exercere non possit, c. Eam te, T. h. t. neque pMSit praeiudicare Suecessori, circa beneficium ad liberam illius solius collationem pertinens, luxta relatum e. unicum in s. et c. 2. e dem , In antiquis. S. IV. De executione Rescripti impetrati ad absolvendum eaecommunicatum. Reseriptum impetratum , ad absolvendum excommunicatum , qui servata forma Concilii Lateranensis Inon praemissa scilicet monitione canonica, et sine musa rationabili, ae manifesta cap. Sacro, 48. de sentent. comm. exeommuni tum se suisse apud pontificem , simplici querela, eonquestus
55쪽
35suit, exequi quidem debet excommunicator iregulariter enim eiusdem est solvere, euius est ligare si ita Se habeat res , prout apud ponti licem exeommunicatus conquestus est, non exacto prius iuramento, aut cautione praestita de parendo mandatis reclesiae ; si lamen excommunimior parere nolit, iudi res alii delegati deputari debent, qui mandatum praestita prius cautione de parendo mandatis, et cognita causa exequantur, ne excommunicatum absolvant eop. Ab eoommunieato, 41. h. t. inisi perieulum in mora sit, vel notorie iniusta sit exeommunicatio; in his enim casibus potest metropolitanus statim excommunicatum absolvere, aut declarare quod ligatus non sit, e. Ad reprimendam, 8. de offrio iudicis ordiniarii, et excommunicatorem punire,
S. V. De aliis quibusdam observandis circa eaecutionem Rescriptorum. . Iudex delegatus ad lites a sede apostolica, nullum munus a partibus litigantibus aecipere potest, praeter esculenta, et poeulenta let hare quidem ex mera liberalitate oblata, ita ut nee dimete, nec indirecte, nec expresse, nee tacite petita sint; et quae possint intra paucos dies iuxta prudentis arbitrium , et spectatis stilis cireumstantiis personae dantis , ac recipientis, et res, quae offertur etc. absumiὶ nisi neeessarium sit, propter musam sibi commissam extra domicilium suum excurrere , ubi moderatas expensas a partibus acet pere illis eo editur luxta c. Statutum, i l. S. Insuper h. t. in s. Sicuti enim vult pontifex, ut cum omni puritate iudicium coram delegato suo proeedat, ita nee urbanitati circa eseulenta, et poeulenta praeiudicare vult, nec damnum aliquod pati delegatum ob commissionem sibi laetam. Quin etiam in hoc ipso capite non vult pontifex, ut iudex a se delegatus , Ms forem, sive consiliarium ad musae sibi commissae decisionem adhibent, nisi necessitas aliqua, aut iudieis delegati imperitia urgeat sita quidem consulens sumptibus partibus litigantium , ut tamen illis etiam per negligentiam , aut aliud rationabile iudicis delegati impedimentum, praeiudicare non Velit j et tam huius, quam necessariorum notariorum salaria ita moderari, ut non eum ipsis in luero participet, ad restitutionem obligandus , Si quid contra egerit, nihil illi prosleua remissione partium inisi post remissionem lactam, et causa iam sinita partes ultro donum hoe ludici iterum osserant, quod accipere non videtur prohiberiὶ ita ut hae Constitutione non servata, processus de iure hoe novo sit nullus , et invalidus , prout in citato e. S. ult. decidit pontifex , et advertit Glass. sn. in De capitulum; si tamen ab ordinario inferiore delegatus iudex sit, prohibitus est, quod ne esculenta, aut poeuleuta a litigantibus aecipere possit, nee itineris sociendi expensas ; cum hare omnia sufficienter ab Ordinario delegante praestanda sint, qui sicuti ex onicio ad causas tales expediendas obligatur, ita delegato a se iudiei in causis talibus ex onteio providere debet. 2. Auditor in romana Curia deputatus a papa ad cognoscendum , et pronunciandum in controversia super aliquo beneflcio, cuinam illud de iure sit debitum, potest illud de iure novo absque alia commissione ei conserre,cul debitum esse pronunciavit clement. Adiutor, 3. h. t. non potest autem hi adiutor extra Curiam romanam depututus, qui siue nova commitasione non potest taliter conferre benencium , de quo litigatur , neque enim hic causam
56쪽
sibi commissum cum ullis adiutoribus ponserre solet , sicut ille; et consequenter huic cum pluribus consultanti Deilius etiam collatio conreditur, quam illi, qui suum unius iudiciu in Sequendo facile in tali Pausa errare potest. i. Vl. De rariis abusibus, qui sieri possunt in udu, et exemtione Rescriptorum. i. Abutitur rescripto, qui quod suo nomine impetravit, postmodum alii eiusdem nominis, ad utendum tradit, ut hie qui tali modo accipit per easdem litteras, quosvis alios indebite saliget cap. ult. h. t. Cum enim rescripta iustitiae sint iura personalia , consequenter personRm , cui concesin Sunt, uon excedunt, ita ut ob eommissum crimen salsi, puniri etiam possit, qui litteras tales alteri taliter dedit, et ob erimen stellionatus , qui litteras taliter Recepit. 2. Abutitur rescripto, qui litteras tales impetrat contra illas personas, contra quas nullam habet actionem, eo quod calumniose tales nil iudicium trahat, prout habet Gloss. in citatum c. vll. v. inarat. a. Abutitur rescripto, qui, quas litteras ad controversiam praesentem desidendam impetravit, ad suturns controversias, aut causas , quae tempore impetrationis nondum erant, trahit, iuxta est. c. ult. et ea, quae Supra meta Sunt. 4. Abutitur reseriptis, qui super eodem negotio plura reseripta ad diversos iudices impetrat, vel super diversis quidem negotiis, qune commodius tamen Gram uno ludice , rntione connexionis v. gr. tractarentur : hare enim eum ad satigandum v. gr. reum variis laboribus, ne sumptibus fieri videantur, merito improbantur relato c. vlt. et c. Dispendia, a. eod. in 6. ita ut de lure novo processus sit ipso lure irritus. 5. Abutitur rescripto reus , si reconvenire volens suum netorem , litteras et ipse adversus aetorem impetrat ud diversos ludires , et vi illarum citarisaeiat actorem eodem tempore ad diversa loen , ut si non eomparuerit, quasi contumax excommunicetur, et ab agendo sie repellatur, iuxta relatum e. ult. eum in reconventione apud eosdem iudides agi debeat, nisi sorte, ut suspecti
lis is rogatione, revoe tione, et extinctione neseripiorum.
S. I. An per Rescriptum speciale derogetur Rescripto generali ZResp. Si rescriptum generale nihil aliud eoneedat, quam quod lure
communi coneresum est, tune reseriptum speciale, continens nilquid , mntra vel praeter ius commune, derogat rescripto generali, tametsi de eo non fiat mentio c. l. h. t. quin eum princeps , cuius est iuri communi derogare, praesumatur notitiam sumetentem iuris communis habere, consequenter, Sicutituri communi derogare censetur, si contra illud reseriptum concedit, linetiam rescripto taIl generali lus commune continenti, derogare per specialer eriptum censetur, si contra lus commune contineat aliquid, etiamsi nullam huius mentionem saeiat. Quin immo, quia absolute mandatum spretale derognt generali itiata relat. c. l. et generi per speciem absolute derogatur, tuam
57쪽
a Ir st. 34. in G. Etiamsi lγer rescriptum uenerale eon ederetur n liquid , ultra ius eommune , ut sBepius V. gr. uppellari possit, quam de iure conressum est eis. adhuc tamen per speciale mandatum sive rescriptum derogaretur generali, quamvis in posteriore speciali nulla illius mentio laeta suisset cap. Dudum, 14. S. Igitur, de Waebend. in s. Cum pri neeps alicui privilegium concedendus, semper sibi potestntem reservasSe censeatur , exigente necessitate , vel utilitate , generali illi concessioni , per speetale rescriptum derogandi, vel limitandi illud, si scilicet per generale rescriptum, non sit alicui , quoad omnem speciem contentam , iam aequisitum ius in re scum nolit princeps huic praeiu- dieium sarere circa tale ius in re, nisi specialem mentionem faciat, iuxta hodiernas etiam regulas caneel in riae . et si speciale rescriptum posterius, altori in terminis quidem generali, in essectu tamen speetali non sit directe oppositum ἰ in hoc enim casu rescriptum posterius, non derogat generali priori, nisi specialis huius mentio stat eap. Eae porte, l2. de quic. deleg . iuncia Gloss. 5. Aon obstantibus, et Gloss. in cap. v. mandiatum A. t. quia censetur in tali casu priorum litterarum non fuisse memor pontifex. Quod autem hactenus de rescripto Speciali, derogante rescripto generali prius conresso dictum est. multo magis diei debet de rescripto generali, post speciale iam impetratum, eoncesso, quod nempe hiate posteriori generali deroget etiam rescriptum 8peciale prius concessum, vel potius, quod per rescriptum speetale prius concessum , hoe posterius generale limitetur, et restringatur, nisi de speciali expressa mentio fiat; sumitur ex e. Abbatem, 40. iuneta Gloss. v. Per littoras gene alas h. t. quia in toto iure generi per speciem dervatur, rest. iur. 80. b. sive Species praecedat, sive subsequatur. s. II. De pluribus Rescriptis benesciatibus, simul vel successire impetratis , quinnam validum , ac praeferendum sit, et dorGet niteri 'Resp. l. Si quis plura rescripta ad idem beneficium . sive eodem tempore
clats , Sive successive, sub isdem tamen tenore impetret, quamvis nulla fiat mentio de altero, omnia innirn Sunt valida , modo inter se non pugnent Arstum. east. In nostra, 32. h l. cum enim eandem formam habeant, merito in effectu censentur unum reseriplum, vol alterum, ad maiorem tantum Memritatem rensebitur Ohionium. Si tamen sint ad diversa beneneia , probabilius est, posterius validum non esse, si prioris non meminerit, ne fraudibus
Resp. 2. Si duo impetrent rescripta ad idem benestelum , in eerta G-clesia , praeserti dehet, in assecutione praebendae, is qui prius impetravit litteras tales, Et qui posterius impetravit, prius tamen praesentavit, quam Vis hie prius in canonicum temptus sit ineque enim praeventio iuris in una parte , indueli etiam praeventionem in altera parie nisi praebenda etiam iam illi poliata esset, priusquam ille, qui prius reseriptum impetravit, litteras has suas legitime praesentavit cap. Tibi, i 2. h. t. in s. Quod si tamen prior reseriptum nineialo impetrasset, ut de praebenda, et canonicatu ipsi provideretur , si episcopi, et rapituli eonsensus necederet; po,terior vero rescriptum Bbsolute impetrasset, ut de eanonieatu , et praebenda ipsi provideretur: hoe in easu , si uterque iam in eanonicum receptus sit, hic tamen , qui posterius
58쪽
reseriptum nbsolute impetravit , prius reeeptus fuerit , quam ponditis lupriore reseripto saeta impleta fuit, debet lite in assecutione praebendae pra ferri illi, quamvis tam canonico, qui prius, conditionatum tamen , reseriptum obtinuit, ut habetur in cap. Si pro te, a. h. t. in 6. eum enim conditio suspendat esseetum gratiae usque ad eventum conditionis, conditio autem In hoc easu primum impleta fuerit, postquam alter in canonicum tam receptus est, consequenter huius, quamvis posterioris in rescripto impetrando, prioris tamen in eanonicatu obtinendo, conditione illius nondum impleta , potius ius videtur esse ad praebendam obtinendam. Resp. 3. Si plures a Sede apostolica litteras beneficiales pro eadem Melesta , eodem die datas, impetraverunt; noe apparet, quis eorum suas prius obtinuerit qui aliis praeserendus esset, Si una tantum hora citius suas litteras obtinuisset it ta Reg. 54. in s. potiorem iure eum asserentem, qui tempore prior est in praeserri debet is, cui papa beneficium contulit, illi eui tantum conserri in hae ecclesia mandavit, quamvis hie prius suas litteras praesentaverit, ob praerogativam scilicet conserentis cap. Si sede, a l. de praebenu. in s. si vero neutri ipse papa contulerit beneficium, utrique autem eonferri in eadem Melesta mandaverit, vel utrique ipse eontulerit, eum gratiae sint aequales, praeserendus est is, qui prius suas litteras praesentavit; vel certe si nee in praesentando unus praevenerit alterum, p sunt illi, ad quos speetat eanonicorum receptio, unum ex illis, qui placuerit, recipere, altero exesuso, nisi de mente pontisseis aliter constet e. Imob. 14. h. t. in s. eum enim praesumi non possit, quod voluerit pontifex unam, et eandem ecclesiam dupli et hoc reseripto gravare, nihil tamen stpparet, ex quo magi S pro uno, quam pro altero praesumi possit; eonsequenter penes recipientes erit, quem recipere velint, excluso altero. Resp. denique 4. Si quis a prineipe ad gratiam legitime revocatam, et consequenter extinctam, restituatur, reStitutionem tamen non steri cum praeludicio seu laesione iuris niteri interea nequisiti, cum restitutio iuris , legitimo amissi sit nova gratiae concessio, quae in praeiudicium alterius, eui lus legitime tam aequisitum suit, non operatur: et hinc , sl quis reseriptum beneficiale obtinuit, quod postea revocatum fuit, similis tamen gratia in eamdem reclesiam tertio alicui ponoessa fuit, praeserendus hie erit priori in assecutione benesteti, nisi pontifex expreSse aliter disponat, cap. Quamvis, ε. h. t. in 6. S. III. Ouomodo procedendum sit, si super eadem causa impetrentur plura
diversa Rescripta aci diverstas iudices, et dubitetur, quodnam ex illis sit alteri praeferendum 'Resp. Si velit in tali eam una pars iudicum delegatorum delatre alteri, ut cognoscat, ad quos super causa principali iurisdictio pertineat, possunt illi soli, quibus taliter desertur, super hoe dubio, priusquam de musa principali cognoscatur, decidere. Si tamen neutra pars alteri ad prius dubium decidendum deserre velit, utrBque pars ludieum , inspectis rescriptis, et eorum datis, deeldere debet, cui competat lurisdictio, nisi consentire, et convenire inter Re non possint, quo in casu arbitri, i quos iuris voeant j eommuni eonsensu eligi debent, qui Gntroversiam hane desininni, e. Pastoralis, 14. h. t.
59쪽
deel dant, non sunt it maior omnium delegatorum pars consentire, sed debet maior pars euiuslibet rescripti consentire, ut si v. gr. in uno rescripto quatuor ludires delegati essent, in ultero tres, debent, ut valide causa decidatur, vi huius rescripti, dum consentire, et vi alterius tres , prout sumitur ex relato e. Pastoralis, sie enim habetur consensus omnium, quod enim maior parseommunitatis facit, omnes sarere censentur. S. t V. De revocatione Reseriptorum. Dupllei quidem modo revocantur rescripta, taeite, et expresse; quia tamen de taeita revocatione sufficienter iam dictum videtur, de sola expressa revocatione dieendum aliquid, et quidem in cap. ult. h. t. in s. speetaliter summus ponti sex concessas gratias, et mnndata revocat, quae propter ambitiosam petentium importunitatem in perpetuum sive ad vitae tempus eon-ressa sunt, ut quod sibi licere non vult pontifex , suis successoribus indicetur. In e. vero G parte, 33. h. t. revocatas litteras a procuratore revocato ad lites impetratas, quae s saltem a persona extranea) impetrari non possunt, sine speciali mandato domini, ut ex dietis patet. S. V. In MScripta eatinguuntur, Seu e irent per mortem concedentis. Beseripta Gratiae a principe concessae, cum clausula I Usque ad beneplacitum illius, vel dum voluerit concedere, vel dum placuerit concedenti, exspirat per mortem tam naturniem quam civilem concedentis, sine alia revocatione , e. Si stratiose, 5. h. t. in 6. Si vero conpedens dicat, donoe reum cavero , non exspirat per mortem concedentis; si euti enim , ut in illo casu exspiret rescriptum , plus non requiritur, quam ut exspiret voluntas concedentis, sive ut non mnneat amplius beneplacitum aut voluntas concedentis, quod sit, quando naturaliter, vel civiliter i per depositionem sciliret ab Osileto, ut euius potentiam habet ad concedendam talem gratiami moritur concedens, ita ut in hoe easu , donec remearero exspiret reseriptum , requiritur positivusnetus revorans, qualis actus positivus non est sola mors concedentis. similiter non exspirant rescripta gratiae per mortem conredentis , si concessa sint cum elausula, usque ad beneplacitum sedis apostolicae, vel eum clausula, usque ad ponti eis concedentis, et sedis apostolieae placitum, eum in utroque casu sedes apostollea maneat, etiam post mortem personae con edentis , prout etiam habetur in Gloss. in relatum c. Si gratiose, v. Perpetuo.
De Consuetudine, et requisitis ad eam inducendam.
S. I. Quid, et guotupleae sit consuetudo ZDuobus modis neelpi solet consuetudo: l. pro ipso usu diuturno, si emoribus ipsis , et netibus B populo frequentatis, et haec eonsuetudo dicitur
60쪽
40 laeti consuetudo. I. Aecipitur pro ipso iure, sive lege ex eiusmodi moribus. et actionibus publicis totius populi, vel maioris partis orta, et dicitur eonsuetudo iuris, sive ius moribus constitutum. Disseri autem consuetudo a traditione in hoe , quod haec originem suam habeat non ex usu, seu frequentatione Betuum similium , sed ex institutione alicuius iuris , quod hominibus a legitimo leuislatore datum est, non tam scripto, quam verbo, et per continuum usum facti eouservata est; a stylo Curiae vero disseri, quod stylus Curiae
poti, simum attendat materiam , consuetudo vem steriam materiam non respiciat ete. Dividi solet consuetudo in generalissimam quae isti v. gr. Orbi , vel certe toti Melesiae eommunis est; in specialem , quae viget in aliquo oppido , pago, urbe ete. ; et in speetatissimam , quae uni familiae v. gr. communis est: in eam , quae est secundum legem , qu3e nullum novum ius indueit, Sed latam v. gr. legem, continua executione observat, et tantum facti consuetudo dici potest; in eam, quae est praeter legem, per quam noVum ius inducitur; et in eam denique, quae est contra legem, per quam iuS antiquum abrogatur. Sieuti autem lex alia civilis est, alia eanonica , ita et consuetudo canonica alia est, alia civilis; quae diversitas potissimum desumitur ex ratione materias ita ut illa canonica dicatur, quae est elrea materiam reclesiasticam; civilis vero, quae est eirea materiam temporalem. et mere politicam. i. II. Penes quos sit potestas introducendi Consuetudin- 'Resp. solum communitas perlaeta, quae vel ipsa potestatem habet leges condendi, vel saltem huius potestatis capax est, nut sufficiens , ut Vera lex illi imponi possit, potest introducere ius consuetudinis, saltem aeredente
indito consensu principis, vel legitimi legislatoris, i. Sed et eri , 35. P. delessibus p neque enim forma induet potest, nisi in subiectum capax, iuris autem legalis sive legis sola perseeta communitas capax est inon quidem loquendo de speciniissima consuetudine, de qua nulla hic consideratio , cum consuetudinis Domen vix mereatur j ergo sola etiam capax est consuetudinis, quae vim legis habet introducendae. Ut autem in ducatur ius consuetudinis , debet consuetudo illa, vel a toto populo, vel a maiore eius parte PMPfrequentata, et observata i sicuti enim minor pars populi non potest condere legem omnes obligantem, nisi ex speciali commissione, ita nec potest inducere consuetudinem, quae omnes obliget, et ndesse tacitus saltem consensus principis lin eo saltem casu , quo non tantum populus talis subiretus est principi, sed ipsa etiam consuetudfriis indueendae materia in ae ipsos inducentes consuetudinem habiles esse ad eonsensum praestandum in legem aut consuetudinem inducendam, quales non sunt amentes , insantes , minores 25. annis, mulieres etc.
S. III. Oualis consensus prineipis necessarius sit ad inducendam consuetudinem. Ad inducendam eonsuetudinem requiri consensum illius superioris, qui potost in tali materia legem eondere, certum mihi videtur , sicuti bene ur-