Synopsis pirhingiana seu ss. canonum doctrina ex fusioribus quinque libris Henrici Pirhing ... in compendium redacta

발행: 1849년

분량: 832페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

771쪽

risdictione in uno loco, utique ab exercitio, vel usu horum, a quibus suspensus est, ubique Suspensus rei, donec absolvatur , cum censura eum ubique comitetur.

SECTIO VIII.

- De tertia censura ecclesiastica, nempe ite interdieto.

S. I. Ouid, et quot leae sit interdictum 'Interdictum est censura ecclesiastica , per quam prohibetur parti ei patio certorum sacramentorum , omnium divinorum ossiclorum , et ecclesiasticae sepulturae, quatenus haec omnia ad divinum cultum spectant: quae ultimaverim definitioni addi possunt, ut elarius destinguatur interdictum ab aliis censuris, eum interdictum privet his rebus saeris, quatenus sacrae sunt :exeommunicatio vero illis privet, ut habent communicationis eum ndelibus rationem; suspensio vero his privet, quatenus sunt actus potestatis , aut ministeril ecclesiastiel. Dividitur autem interdietum primo tu loeale, et personale : Ioeale est, cum immediate ipse locus interdi eis supponitur, ne sun-etiones saerae tempore interdicit prohibitae in illo stant: personale interdictum est, quo immediato ipsis personis prohibetur , ne haec talia agant, et unctiones sacras , per interdictum prohibitas , nee hie, nec alibi exerceant. Utriamque subdividi potest primo in generale, et speetale: generale est, quo interdicitur loeus generalis , plura alia loea complactens , uti est regnum V. g. provincia, civitas ete. speciale est, quo loeus unus particularis, una V. g. certa ecclesia , nut persona certa particularis interdicitur , ita ut quando interdictum generale in civitatem ponitur, neque inter civitatem, neque in ipsis suburbiis ileeat divina celebrare sne vilipendatur interdictum j licet in aliis civitatis eiusdem ecclesiis, si una tantum particularis interdieta sit, divina celebrari possint; et quando interdietum generale in totam communitatem , prout seri potest, sertur , innocentes etiam sub illo Interdicto per accidens pati debeant, quatenus sunt pars interdictae communitatis ete, negelli et nervus ecclesiasileae disciplinae facile dissolvatur. Seeundo subdividi utrumque potest in totale, quod omnes essectus interdidit habet, et in partiale , quod non omnes effectus interdicti habet, sed eertum tantum aliquem , privationem v. g. divinorum, vel privationem sepulturae saetae etc. S. II. Quaenam sub interdicto generaliter promulgato comprehendantur , vel non ZIn e. si sententia , 16. h. t. in s. statuitur , ut si sententia alicuius interdicti in clerum alicuius ecclesiae proferatur, non intelligatur interdictus populus, nec e converso , interdicto populo, clerus interdictus censeatur inistillud in ea sententia sit expressum quia appellatione populi non veniunt ele-rlel , cum latet, et cleriel sint genera duo hominum diversae professionis , ita ut ah uno ad alterum in odiosis non debeat fieri extensio : sicuti nee sub clericorum , nec sub populi nomine, si hi interdicantur, religiosi veniunt, nisi aliunde colligatur aliud.

772쪽

S. III. Ouaenam observanda sint circa administrationem, et susceptionem Sacramentorum, quae interdicti tempore est prohibita 8 In cap. Alma mater, 24. h. t. in s. ad praecavenda multa pericula, et incommoda, quae saei te orirentur , si nulla saeramenta administrari, aut nulla divina ossicia eelebrari possent interdicit tempore, statuit Bonifacius VIII. pontifex. Primo ut interdicti tempore, omnes ad Sacramentum poenitentiae admittantur Iob pronitatem scilicet peccantium, et ast plures lapsus praeeavendos j nisi sint excommunicati, vel per suam malitiam interdicti causam , aut cooperando auxilium dederint, quos sine cautione saltem data de satissaeiendo non vult admittere. Secundo statuit, quod possint etiam interdicti tempore missae , et alia divina celebrari lab illis scilicet, qui interdicti non sunt singulis diebus, submissa tamen voce ianuis clausis , exclusis excommunieatis, et interdictis, et non pulsatis campanis, ete. in stativitatibus vero natalis domini , paschae , et pentecostes, ae assumptione beatae Virginis, divina celebrari permisit Solemniter, ianuis apertis, organis pulsatis , alta vore , exclusis quidem exeommunicatis , non tamen interdictis , ob singularem dictarum solemnitatum reverentiam, ita tamen ut illi, propter quorum delictum interdictum latum tuit, altari nullatenus appropinquent. Tertio statuitur cap. Quoniam, 19. h. t. in o. quod licite iob periculnm morae etiam conserri possit tempore interdicti, solemniter baptismus, et confirmatio , pueris, et adultis, ae licite consset Suo tempore possit chrisma , et in c. Respondo, 43. h. t. asserit Innoeentius III. quod coram interdictis liceat verbum Dei praedicare, et ad emendationem eos inducere , convorando etiam

populum saltem semel in hebdomada in ad ecclesiam aliquam, si ita expedire videatur squia praedicare non est aetus saeri ordinis i modo nullum divinum

omelum coram eis celebretur. Quarto conceditur in c. Quod inter, i l. De enitent. et remiss. usus eueharistiae per modum viatici si probabile sit mortis periculum , sive sit tale periculum ratione infimitatis, sive ex alia causa, deportando illud cum lumine , campanula, comitatu fidelium ; sicuti enim interdicti tempore, non negat ecclesia viaticum moribundis, ita nec cultum debitum ss. eucharistiae tollit. Quinto conceditur etiam in interdicto tam locali , quam personali matrimonium contrahere, etiam Inter personas interdictas , quia prohibentur tantum interdicti tempore, quae sunt omnino spiritualia , et actus ordinum , quale non est matrimonium, quod multum partieipat de contraetu mere naturali, et politim, ut adeo interdicti tempore potissima prohibitio sit eirea sacramentum extremae unctionis , quod iuxta citat. cap. Ouod in te, non licet conferre moribundis cum non sit tanta lilius necessitas j et circa sacramenta ordinum, quae nee ipsa interdieti tempore conferri possunt, nisi urgeat magna neeessitas , in casu magnae Penuriae legitimorum ministrorum ecclesiae, quamvis haec ipsa nonnunquam, et

plura alia specialibus privilegiis conoessa sint aliquibus, de quibus Specialia privilegia consulauda.

773쪽

DE SENTENTIA EXCOMMUNICATIONIS, ETC.

713 S. IV. Quae observanda sint circa oelebrationem divinorum osciorum , et an, ae quatenus ea prohibita, tempore interdicti, vel concessa sint 'Ex priore S. iam patet, quatenus prohibita, Vel coneusSa sit tempore interdicti divinorum ossiciorum celebratio, ne auditio, et quae ob Servanda sint; ita ut debeant etiam missas, et divina ossicia, prout conceditur , celebrare beneneiati, si velint gaudere quotidianis distributionibus iuxta citat. cap. Alma S. Adiicimus. Divinorum autem ossiciorum nomine, quae tempore interdicti prohibita sunt, non tantum intelligitur missae celebratio, publica oratio ab e lesia instituta, sed omnes etiam saerae publieae benedictiones, quae nomine , et auctoritate reelesiae a ministris ecclesiae fiunt. S. V. De privatione sepulturae reclesiasticae tempore interdicti 'Εx cap. Quod in te, ii. S. Licet autem, de poenit. et remias. habemus, quod interdicti loealis generalis tempore prohibeantur fideles in loco sacro interdicto sepeliri, exceptis illis personis ecclesiasticis, quae specialiter interdictae non sunt, et tamen servaVerunt locale interdictum , quibus conceditur, ut possint etiam interdicti talis tempore in loeo saero quidem , sed interdicto , sepeliri, sine pulsatione tamen campanarum , et absque alia solemnitate, nisi fiat sepultura in quatuor supra enumeratis sestivitatibus , in quibus solemnitates permittuntur, quin immo omnes tam latet , quam clerici, qui specialiter interdicti non sunt, neque culpa sua causam interdicti dederunt, vel, si personaliter interdieti sint, denuntiati tamen non fuerunt, nee im- poenitentes mortui sunt, possunt in quocunque loco saero, non interdicis, sepeliri, quamvis parochlani sint ecclesiae specialiter interdictae , cum in tali casu non sint interdictae personae Secundum se, sed tantum respectu loci certi, in hoc vero casu non sint vitandi, aut communicatione fidelium exclusi. S. VI. De violatione interdisti, et poenis iure demetis in violant s. Interdictum personale violant clerIel personaliter interdicti, si actus proprios sui ordinis , a cuius exercitio interdicti sunt, exerceant, et utl dictum , incurrunt in tali casu irregularitatem, si intersint divinis, vel percipiant sacramenta prohibita, si permittat alios personaliter interdictos divinis inter esse, aut ea eelebrare etc. Loeale vero interdictum violant, si celebreui divina , non observata moderatione eapi Alma, si permittant alios divina celebrare in I o interdicis, euius regimen illis commissum est et c. nisi speetalia privilegia plus illis concedant. De poenis , quas incurrunt laici etiam, qui, vel ipsi violant interdictum, vel cogunt violare, et de poenis, quas incurrunt religiosi violantes interdi-etum , vide clement. I. II. et III. has enim poenas circa hanc materiam rari usus, multum moderantur concessa variis, religiosis praesertim, privilegia. S. VII. De egusis interdicti, et rela Itone eiusdem.

Ferre potest interdictum in personas, aut locum sibi subiectum, qui excommunicare potest propter delictum grave, quod est totius communitatis, quae interdicitur, vel prinelpis, aut magistratus, qui in tali loco, aut tem- 48

774쪽

poralem, aut Spiritualem iurisdictionem exercet, et sua malitia totam communitalem insistit, c. Non est, II. de sponsalibus , c. Si sententia, Isi. h. t. in s. e. Sane, it . de officio delest. Tollitur autem , vel relaxatur interdictum , primo quidem elapso tempore, ad quod positum est interdictum , vel posita conditione, quam urg t interdietum, ita ut ab episcopo relaxari illud prius non POSSit per dispensationem , nisi interdictum proveniret ex delicto occulto, vel quod non esset iid forum contentiosum reductum, vel non esset specialiter reservatum, vel plus alicui concesSum esset, per speetale privilegium etc. vide auet. Method. hoc S. S. VIII. Proponuntur Eaetraragantes constitutiones huius tituli Videat harum expositiones , qui earum notitiam parum necessariam habere cupit, apud Buci. Method. hoe S.

S. IX. De cessatione a divinis, quid et q-tupleae sit, et quomodo

differat ab interdicto pCessatio a divinis est reclesiastica prohibitio, ob quam Heriei cessare debent in certo loco a eelebratione divinorum ossiciorum , et sacrameularum administratione, nisi in quantum necessitas postulat. Duplex autem est haec cessatio, generalis alia, alia particularis , ea prope ratione , qua de inte dicto locuti suimus. Disseri tamen ab interdicto locali, primo quod cessatio haec nee poena sit proprie dieis, nee censura, sed nuda prohibitio in signum gravissimi doloris, ex iniqua divini honoris laesione posita. Secundo quod erasatio nullam in specle personam antelat, sicuti interdictum, quod respectu eorum , qui causam interdicto lorali dederunt, interdictum pers nate dicitur. Tertio quod violans cessationem, graviter quidem Peccet, non incurrat tamen irregularitatem , sicuti incurrit qui violat interdicti censuram. Quarto quod privilegia conressa circa interdietum extendi non debeant ad cessationem a divinis , cum a diversis ad diversa non fiat illatio. Quinto denique quod tempore cessationis a divinis , concessa tamen maneat omnibus sepultura sacra, modo haec stat sine ossetis funeribus, quae cessationis tempore prohibita sunt: qui autem interdictum in loeum aliquem ponere pos- suut , pomunt etiam, ob delictum tamen gravissimum , cessationem a divinis ponere , ita ut violantes talem cessationem ipso laeto sint excommunicati, iuxta Clement. In cessationibus vero generalibus h. t. Quae in sequentibus duobus titulis, tam antiquis , quam in 6. habentur de Verh. Signi f. et de reg. iuris , omisit auctor Method. explicare, eo quod putaret, haec omnia eum ex corpore iuris desumpta essent, ex variis titulis , et cap. in Variis decretalium libris explicatis , satis intelligi posse , vel certe ea, quae in sequente tit. de V. S. dicuntur , et explicantur, rectissime peti posse ex variis iuris lexicis, et voeabulariis, quo etiam nos lectorem remittimus. Quae vero in ultimo tit. de reg. luris, tam in antiquis , quam in s. habentur , placuit hie breviter anneetere, ut regulae illae, quae plurium saepe lurium summam continent, ab illis , qui corpus luris eanoniel non habent, haec tamen suecineta Ss. canonum doctrina non displicet, non

775쪽

ignorentur , lnon quidem quasi omnes regulae luris sint asserendae , quae toto Corpore i uris sparsae Innumerae prope sunt, sta quod potiores sintiisserendae , prout sub line titulo continentur et simul ex glossa ostendere , unde regula talis desumpta sit, et petenda susior illius expliealio. Sit ergo

TITULUS XLI.

Regula iuris reete describitur, quod sit brevis iurium narratio, ex variis iuri hus saepe desumpta, complectens plures easus, in quibus Padem ratio, convenientia identitatis, aut paritalis etc., reperitur , ita tamen , ut si in aliquo vitietur quoad identitatem Sei licet, convenientiam, nut paritatem, vel Si in iure , quo ad aliquem casum, expresse statutum fuit nilquid contrarium tali regulae j, talis regula pro tali casu nihil probet; et hine nulla etiam iuris regula sine exceptione universaliter probat, et pleraeque in multis saepe saliunt, uti videre licet apud glossam , et passim apud auctores. Sunt autem iuris regulae aliae in Britiquis , aliae tu G. I e illis sit.

I e re ut A iuris in antiquis.

I. Est: Omnis res per quascunque causas nascitur, et per easdem dis- sol itur. Desumpta dieitur hare regula ex s. Chrysostom. in cap. 52. Operis imperfecti in Mutth. Loeum vel maxime habet in contra tibus, et talibus obligationibus mere temporalibus , quae ex positiva tantum humani iuris constitutione vim suam habent. Fallit tamen in matrimonio ex iure divino indissolubili, et in aliis pluribus etc. II. Estote misericordes, sicut pater vester caelestis misericors ras; nolite iudicare, et non iudicabimini. lloe loco nihil aliud praecipi existimo, ait Beda Lib. 2. in Lucam, c. 34. nisi, ut ea laeta, circa quae dubium est, quo animo facta sint, in melio. rem partem interpretemur; quod enim Seriptum PSt, ea operibus cognoscetis eos, de manifestis dictum est, quae non possunt bono animo seri , ut Stuprum , blasphemiae, furta, ebrietates, de quibus nobis permittitur iudieare. III. Utilius scandalum nasci permittitur , quam veritas relinquatur. Ita ut haec regula ex Beda, vel s. Hieronymo desumpta, aliud non dicat, quam quod propter scandalum praetermittendum sit quidem omne, quod praetermitti potest, modo salva manent triplex veritas ; honae vitae scilicet veritas, quae ad quemlibet pertinet ; veritas iustitiae, quae ad iudicem speetat ; ne veritas diseiplinae, quae ad prealatum pertinet: rectius tamen advertunt alii, in his etiam scandalum nonnunquam permitti posse, si nihil patiatur haec triplex veritas , in quantum est de necessitate salutis , ita ut in rebus consilii tantum , aut maioris persectionis ele .i sui S exceptiones haec regula patiatur.

776쪽

IV. Quoti non est licitum in Dyn, n eessitus Deit licitum. Intiellige, si tantum illicita talia sint, ex lege positiva, sive divina illa Sit, sive humana tantum; nam ut ait venerab. Beda, ex quo haec etiam regula desumpta est: et sabbatum custodiri praseeeptum est, siure divino positivo J, Machabaei tamen sine eulpa sua in sabbatho pugnabant; sic etiam hodie, si quis ieiunium Deperit quod iure ecclesiastico positivo praeceptum osti aegrotus, reus voti vel praee 'pli transgressi j non habebitur; si enim ex loge divina naturali illicita sint, et prohibita, quia mala sunt, prout eSthaeresis , adulterium etc., nullo casu licita fieri possunt. V. Quod latenter, aut pre vim, aut alias illicite introductum est, nulla siebet stabili in te subsistere. Ita Gregorius VII. tum quon suspecta sint de malo, quae clam , et latenter sunt, tum quod per vim , et metum gravem saeta , vel ipso Iure nulla sint, vel revocari debent, iuxta iit. 40. lib. l. decreta I. De his, quae vi,

motu rei causu Pte.

VI. In ipso causae initio non est a quaestionibus inehoandum. Per tormenta scilicet veritatem inquirendo, quod hae regula prohibitum voluit Gregorius VII., cum tormenta, sive tortura adhiberi non debeant ad veritatis indagationem , nisi in subsidium , quod ni iter veritas adhiberi non possit, et quod Semiplena probatio praecesserit. De qua re videantur , qui de iudieiis eriminalibus naunt. VII. Quidquid in sacratis Deo rebus, et episcopis iniuste astitvr, pro incrilegio r putatur, quia sacra sunt, et a quoquam violari non debent. Et adeo duae species saerilegii habeantur, iuxta stephanum I. pontificem , qui hanc regulam posuit, una se ilieet in rebus Deo saeratis, altera in personis Deo consecro iis, quibus ex lithita irreverentia sacrilegium dici potest.

VIII. Qui eae timore fucit prae optum, uti ter farit, quam debeat, et

ideo tum non facit. Intelligendo sei licet regulam hane a sancto Augustino traditam de timore servili, qui saeit, quod praeerptum est, non amore iustitiae, quam positive

ex eludit, sed timore tantum poenae , a qua sola hic , et nune movetur. IX. Deflent peccator , quia o Iendens in uno, factus est omnium reus. Non quidem , quasi in quovis peccato contineretur omnium pesteatorum malitia, quatenus peeentum conversio est ad creaturam , sed quod ratione aversionis a Deo eundem substantialiter reatum incurrat per unum peceatum commissum pesteator , quod ineurrit de omnibns reus i quoad substantiam scilicet, non autem quoad intensionem in reatum sei licet poenae aeternae. X. Aon enim pol si esse pastoris eae usatio, si lupus oves comedit, et

posior nescit. Ita loquitur Gregorius in registr. lib. 2. epist. 5, 2. Day. 91. Deque enim

excusat ignorantia , ut ait Panormitanus in hanc regulam , quando quis te-notur diligenter indagare , custodire , et prae a Vere. XI. Indiqnum est, et a romanae ecclesiae consuetudine alienum, ut

pro spirituo libus furere quis humayium compellatur. Quod enim striete dictum homagium est, prout de eo loquitur haec regula, magis ex consuetudine ecclesiae, quam ex seripto iure desumpta, in Dissi

777쪽

757 temporalibus tantum loeum habet; ne illuni, qui homogium alteri praestat, eius vassallunt facit, nil temporalia obsequin prae,lauda, nonnunquam obligatum , qualia obsequia pro spiritualibus praestare, Simoniacum esset; et hine multa disserentia est inter iuramentum 1idelitatis, ac obedientiae, quod his episeopis v. gr. et praelatis, tanquam patribus , praesta iit clerici.

De regulis iuris in Milo

I. Benescium ecclesiasticum non potest licile sine canunica institutione obtineri. In titulum scilicet, quin per canonicam electionem , pdstulationem , eollationem , praesentationem, proprie dictam institutionem, aut ni iam legitimam provisionem , eum aequisi erit, nisi triennalis, bonae fidei, quieta, pacifiea, ac continuata possessio per regulam Paneellariae iuvet aliquam , ubi pontifex penitus tollit, et extinguit lites super talibus beneficiis taliter possessis post triennium motus, si non fuerit eorum aequisitio simoniaca, vel intrusi non fuerint beneficiati. Videantur fit. de pustulationM pruelut de electione, de praebendis, de ui nit. de institui. sie concessione pru

II. Possessor malae silet ullo tempore non praescribit. Ita ut ille, qui conseientiam certam habet, rem illam, quam possidet, et sibi praescribere vult, alienam esse, nec longissimi temporis praescriptione iuvetur, contrariam legem civilem, corrigente lure canonico, ob animae periculum , videatur tit. de praescripi. in utroque iure. III. Sine possessisne praescriptio non procedit. Sine possessione, vel quasi possessione, iuris Scilicet, a iure adminiculum habente lita ut praescribens Sit capax possessionis, quomodo capax non est laicus iura Spiritualia possidendit civiliter non interrupta per se, vel per alios Suo nomine possidentes, debito tempore continuata. Videantur iura pro pri0re regula citata, ex quibus tam prior , quam haec regula desumpta fuit. IV. Peccatum non dimittitur, nisi restituatur ablatum.

Verba sunt sancti Augustini causa 14. quaestion. s. can. i. relata: quae

regula non tantum de remissione peccati quoad Deum intelligi debet, quod ea sellicet non fiat, nisi restituatur ahlatum, si restituendi facultatem quishnbeat, vel nisi serium propositum habeat de re tali restituenda, ubi poterit , nisi restitutio remissa fuerit; neque tantum intelligi debet de suris , aut violenta ablatione, sed de quovis damno iniuste dato , ct quod potissimum huius loei est, de vitio etiam reali, quo assieitur res furto Malata, ita ut res tales surto ablatae praescribi non possint, nisi per restitutionem domino suetam vitium fuerit purgatum. Videatur etiam c. Cum tu, 5. Dousuris, etc. Quamquam, 2. eodem in s. V. Pereati venis non datur, nisi correcto. sumitur haec regula ex can. 2. Gelasii ponti is carus. 24. qu. 2. et

intelligitur de venia culpae, et aeternae poenae ; quod haec Scilicet nou con-

778쪽

MB. v. TITULLS XLI.

:58 cedatur, nisi eorrecto; non autem de poena temporali tantum, quod huius scilieet venia non detur, nisi correeto, cum saepius venia temporalis talis poenae in hac vita subeundae, etiam non mi recto ad seandalum vitandum, aut ex alia cauSαὶ concedatur.

VI. Xenio potest od impossibile oblio iri. Sive iuris , sive laeti, Sive naturae impossibilitate impossibile sit, ita ut talium promissio nullam secum trahat obligationem, etiamsi iuramentum illi necesserit, eum illud, quod nec est, nee esse potest, dari, nut fieri non possit, ad quod tamen tendit obligatio: identur l. Impossibilium 185. I. derog. iuris, et t. Intor stipulant m S. Moram. 18 a. b. de verb. oblig. VII. Privilesitum per Sonale presonum Sequitur , et eatinguitur eum

perbona.

Privilegium sei licet, quod immediate personae concessum rat, et euius proxima causa est persona : Sumitur autem haec regula ex P. 2. de auet. et usu pullii, ubi respondet pontifex, non debere archiepiseopum successori suo, aut alteri metropolitano suum a pontifice Sibi concessum pallium commodare , aut relinquere, sed cum eo esse sepeliendum , cum palium velut personale pri ilegiumὶ n persona in personam non transeat; ut ex multis legibus dixi lis iuris, ubi haeres mariti, patris, militis, patroni, etc. non gaudet iisdem privilegiis , quibus pater , patronus , miles, aut maritus, ele. gaudet quod idem saepe statuitur circa reScripta personalia, circa personalia paela, personales transaeliones, et . quae Saltem cum personis extinguuntur , licet etiam alia quaedam dicantur tu tit, de privileg. de rescriptis. do

petetis, cle transact. clo.

Vt II. Semel malus, seu re pruraumitur malus. Praesumptionibus niti hanc regulam, patet, quae eum saepe saltant, et veritati cedant praesumptiones, saepe etiam in soro externo sallitur, qui temere in quolibet casu hac regula utitur: desumpta eSi haee tamen regula exeam. 22. q. 5. Pan. Parnuti, l4. et pluribus aliis iuribus, ubi non admittitur in testem, qui semel salsum deponendo peierax it. IX. Ilatum quis habere non potest, quod ipsius nomine non est stratum. Prout habetur, et dicitur in c. Cum quis, 23. sic Sentcnt. excommunis. in s. ubi dieitur ille, exeommunieationem ea nonis non incurrere, qui percussionem clerici sui inimici, ab alio , non tamen nomine illius lactam , postmodum multum laudavit, in illa sibi complacuit, et eam probavit, cum non

possim , ut ait pontifex, ratum proprie loquendo j habere id, quod meo nomine geStum non est, et iura, quae contraria asseruntur, non tam de rati habitione , quam de nova coneessione vel novo consensu intelligi debent.

X. Ralthabitionem retrotrahi, et mandato aequiparari, non est dubium. Si, quod ratum habeo, nomine meo gestum est, ut ne videatur ham regula priori contradicere, ut taceam alias, quas multas patitur exceptiones , et hinc inde in Variis iuribus videri possunt, ex quibus habetur, quod potissimum locum haec regula habeat in materia ludiciorum c. ult. δε iureiurand. in o. et l. Licet, 56. d. sic iudiciis, ubi per procuratorem agitur, et in maleficiis, quae per alium fleri posSunt, c. cum quis , 23. de sentent.

comm . in s. in materia Pontractuum et P.

779쪽

75 XI. Cum sint partium iura obscura, reo furendum rat potius, quam

In decisione Milicet eausae quia in priueipio litis lavetur aetori, culeonceditur verba ambigua in suo lihello posita interpretari j iuxta c. Inter dilutos, si . de sile instrument. ad suem, etc. nisi actor laveat favorabilem causam matrimonii, libertatis , testamenti, dotis , ete. ubi favendum est Betori, iuxta ean . Si quis aec t. a. eam. 33. g. l. et cap. Eae litteris, a. de probation. XII. In iudieiis non est acceptio personarum habre . Sive coram iudice ordinario , sive coram delegato litigetur, ita ut personae in dignitatem , vel onteio constitutae, amico , vel inimico et c. favore personae non debeat deserre ludex a iustitia recedendo, vel saltem a modo procedendi in iudicio eap. Navit. 13. de iudiciis, et ev. Statutum, 11. S. Insuper de rescript. in s. statuitur; in aliis tamen, uti in assurgendo, sedendo ete. et poenis etiam imponendis, saθpius, et recte desertur dignitati, et personae cap. ult. de transact. et argum. cap. Cum quidiam, 12. de iureiurand. can. Non oportet, 15. dist. 93. XIII. Iono rantia facti, non iuris excusat. Sie iuxta glossam in hane regulam ex ean . Si sacerdotes, cavs. 16. quaest. a. habetur , sacerdotibus successoribus in monasterio sancti Cypriani ete. concedi posse, quod possint ecclesiam suo monasterio donatam , a lateo, sine episcopi auctoritate, et consensu capituli praescribere , cum tamen praelatus, cui donationem talem accepit, praescribere non possit, eo quod hic iuris ignorantiam habuerit, requirente scilicet iure , ut legitima Sit ecclesiae alicuius donatio a lateo facta , auctoritatem episeopi, et consensum capituli: Successores vero in laeto tantum erraverint, Scientes nullam esse donationem talem a laico factam, Si sine consensu episcopi, et capituli sat, rati tamen , eum intervenisse, prout ex pluribus etiam aliis titulis patet , ex quibus haec regula desumpta est. Consule glossam , si plura velis. X lv. Cum quis in ius allerius suee dit, iustam ignorantiae causam

censetur habere.

Si cum ipso successore agatur, non autem si ipse agat, eum ille, qui ad iudicium provocat, certus debeat esse de laeto suo; et ideo deliberatoriae dantur reo, non autem actori: intelligi tamen debet haec regula de ignorantia facti, prout eolligitur ex variis iuribus , ex quibus haec regula

desumpta est, can. Si sacerdotes, l0. cavs. 16. q. a. cap. cura, ii. do iure patronatus.

XV. Odia restrinoi, et furores convenit ampliari. Iuxta eap. Tua , 25. de Metinis, ubi decimae novalium non accrescunt lateis habentibus decimas in laudum ; et iuxta plura alia, ubi Odiosa restringuntur: ae iuxta e. Licet, ii . de prirum. in n. ubi privilegium favorabile , de celebrando , vel audiendo missam , interdicti tempore , certae , et singulari cuidam personae eoneessum, ad eius etiam familiares domesticos

extenditur ete. XVI. Dccet eoncessum a principe benescium esse mansurum.

Late sumendo beneficii nomen pro privilegio scilicet, et quidem reali,

780쪽

760 ne regula haec contradicere videatur regulae septimae, prout et iura indicant , ex quihus haec regula desumpta est, c. Sed si mi, 36. de praebend. in s. ubi gratia de conserendis heneficiis alicui eoncessa , non dicitur exspirare morte concedentis. Quando nutem dieitur mansurum hoc privilegium , intelligitur hoc, etiamsi eausa sinalis concessionis cesset, modo remaneant aliquae reliquiae, et non aliunde ex delicto v. gr. aut propter Bbusum , vel norme praeiudicium ablatum sit privilegium. XVII. Indultum a iure benescium non est alicui auferendum. Sic vidua prohiberi non potest, quo minus intra annum luetus post mortem sui mariti, ad Meunda vota transire possit, quia a Saeris canonibus , et ab apostolo hoc Illi indulgetur, quidquid contradieat lus eivile; si eclericus ad ecclesiam parochialem promotus , urgeri non potest promoVeri ad Sacerdotium , cum a iure sit annus illi concessus, intra quem ordinari debeat cap. Licet, eanon. 14. de electione in s. sie aliae induciae saepius a iure concessae ad appellandum , ad deliberandum abbre, lari non possunt ab homine i nisi gravis causa urgeat J cum sint a lure concessae , et indultae et in multis tamen etiain ista regula cessat, et Ioeum non habet.

XVIII. Aon si matur tractu temporis, quod de iure ab initio non

subsistit. Quod a principio sellieet nullum est ipso iure, tractu solo temporis non eonvalewit; Seeus autem si non esset nullum , sed tantum annullandum, uti colligitur ex eap. Bonae, 4. de postulat. praelat. et ea cap. Ouod Sicut, 28. de electione etc. sicuti enim tempus solum nee inducendae obligationis, nec tollendae modus est, si e nee reparandae , sed consensu subbequente opus est interdum taeito, interdum expresso , si causa impedimenti sublata fuerit c. i. De devotis. impub. in s. et can. Principatus, 25. eam. i. et q. 1. ete. XIX. Aon est sine culpa, qui rei, quae ad rum non pertinet, se

Sie clericus , aut monachus , ostendendo sortitudinem Sunm, Rut dexteritatem sproiiciendo v. gr. in ludo cum saecularibus lapides, Vel sagittas emittendo ad Seopum, aut chirurgiam exercendo j casu oeci deus aliquem , ni irregularis, quia immiscuit se actui, statvi suo non convenienti can. CD-rieo, 37. dist. 50. cap. Continebatur, 8. de homicidio, cap. Tua nos, is .

eodem etc.

XX. Nullus pluribus uti defensionibus prohibetur.

Etiam contrariis, uti patet ex eap. Auditis, i S. de praescrip t. ubi duabus exceptionibus contra aetorem episeopum reus utitur, quod Sit DXem- plus a iurisdictione ordinarii, et tanto tempore ius episcopale possederit, ut legitime praeseripserit eontra ordinarium'; ssi autem exemptus est, ex Speciali summae sedis privilegio, nulla est praetensa praeseriptio et eae l. Interpositas cod. de trans t. ubi replicans transaetionem praetensam nullam fuisse asserit, tum quod metu fuerit extorta, tum quod ille, eum quo laetasuit transactio, servus transigentis fuerit etc. nisi iura expresse pluritatem talem prohibeant.

XXI. Quod semel placuit, amplius displicere non potest. in iudieio scilieet e. i. De iudiciis, in casu matrimoniali, canon. Hor.

SEARCH

MENU NAVIGATION