장음표시 사용
41쪽
quae tum et quando non solum morbo pericul sissimo, verum etiam medici ignorantiae nocentiumque pharmacorum enectui mederi scivit ea Sanitatem certo solummodo tempore post insignes organismi perturbationes fieri, neque citius vel et quorumcumque pharmacorum auxilio. Iis ergo cognitis, nil aliud medico superest, nisi uti medicatrices naturae operationes perquirat, imitetur, adjuvet, omnibusque impedimeniis sedulus liberet, quae rige perturbare possent. Ita illa, quam supra diximus, indirectari visphi medicina conficitur. At cum in singulis typhi periodisinus semper prae caeteri morbosufi character emineat, ita quoque therapia semper huic erit accomodanda, quam praeterea anal
gia ex propriis aliorumque pluribus observati nibus deducta diriget.
THERAPIAM STADI INFECTIONIS ET PRODROMORUM
Donec morbus a nonnullis vel objectivis volsubiectivis symptomatibus manifestetur, nullam in ipso instituere possumus therapiam. Hoc Perilla, quae iam exiwsuimus in diagnosi in stadio insectionis typhi contingit, in quo tamen quantum Prophylaxis interdum valeat, serius videbimus. Neque majorem medicinam sacere pos8umus in Prodromorum periodo, quae aut vix Persentiuntur, aut a solitis febrium prodromi non disserunt,
42쪽
At hic quoque prophylaxis imo certo cum est cluoxperientia teste, applicari potesti
Incipiente horrore labrili, morbus typhosus incipit, et sicuti ex ipso nisi per crises tempore anatura statuto amplius iam egredi potest, nil igitur id temporis heroicae therapiae instituere convenit. Cavendum ergo a Venae fiectionibus, eme licis, vesicatoriis omnibusque aliis sortioribus, quae secus suturas sebris vim vel nimis com p ficerent, vel nimis augerenti Sed potius tepidis leniterque diapnoicis Sambuci, illae, Naphae et Chamomillae infusionibus, lectique topore Sol Vantur spasmi utanei et capillaria relaxentur vasa, ut sistem sanguiferum, et praecipue ne vosum minus patiantur.
Ex opportuna huius stadii therapia, status nemvosi mediocritas et felix riseos, vel et anti cri- Seos Succe S gus pendet; Ut igitur hoc fiat, vires vitales aeque dirigendae symptomata periculosa compescenda vel penitus etiam susserenda est aracter quoque morbosus nunc vigens debite moderandus, organismus denique ad beneficas crises disponendus est. Ad hocce therapia anti-
43쪽
Phlogistic solvens blanda conducit. In hac lameri etiam emetica primas haud dubie tenent. Namque ob concussionem quam totum in organismum inducunt, vel ob solutionem spasmorum, vel ob sudoris, aliarumque secretionum, muci praecipue Quiane promotionem, vel ob consensualem in cerebrum actionem, vel denique ob plura ex iis, vel etiam ob alios adhuc ignotos enectus, maximam semper hac morbi periodo virtutem demonstrarunt. Subministratur igitur plena dosi IP acuantia, quae vomitum vehementiorem producit, praecipue si cum uno Tartari Emotici grario conjungatur Emeticorum tamen usu fiumma
semper prudentia variis rerum adjunctis accomodandus est, interdum nim illa etiam plane contraindicatur. At emeticum, prima, Secunda, vel
tertia morbi di interdum etiam serius' post horrores sebriles exhibitum, soporis, delirii, febris, sitis, et anxietatis imminutio, neque non aliqua
mentis serenitas, transpiratio culanea, Onanus
facilior, et physiognomi magis composita illico
sequuntur. Quod si emeticorum usui clarissim rum virorum auctoritate satis confirmato, inflammatorium primi septenarii statum nonnulli objicerent, nos iis respondemus Primis morbi diebus, quibus subministrantur emetica, Statum phlogisticum semper esse mitissimum, et cata Thalem, cui emetica maxim convenire Scimus, Experientia tosto. Si vero in anomas casibiis
44쪽
character inflammatorius gummus sit, vel cum
phlogos alicujus organi, pulmonum Praecipue,
coniunctus, tunc procul dubio venae sectiones emeticis anteferendae sunt. Caeterum potus solventes, non solum sub emes hausti nauseam et transpirationem cutaneam diutius gustinent, sed prius etiam exhihili, laesis derm Oidaei, mucosique fit te mali functio nibus summopere provident, exanthematis eruptionem leniter promovent, vires naturales dirigunt, et colatoria omnia aperta tenentes, ad bene
iras crises mirum in modum ipsa disponunt. Pro variis vero rerum adjunctis expediunt potiones modo mere solventes antiphlogisticae, modo mu-cilaginosae, modo acidulae, nunc simplices, nunCetiam parva salium mediorum dos adiuncta, et hic Gramen, Althaea, Hordeum, acidum tartricum, aceticum, citricum et similia praesto Sunt. Experientia medicos docuit, quoad venae Sectiones, in regulari typhi decursu, in quo character inflammatorius semper est mitissimus, nousolum illas inutiles esse, verum etiam Summopere noxias, praecipue in individuis cachecticis, et debilibus. Nam si etiam mortem ipsam non asserant, erises certe perturbant et disserunt, et convalescentiam molestiorem et lentiorem eniciunt.
In omnibus typhi stadiis, praecipue vero in inflammatorio, alvus modice fluens plurimiana prodest. Attamen sicuti pro purgantibus nulla est
45쪽
indicatio in casibus simplicibus et regularibus, ita si incaute administrentur transpirationem culaneam valde imminuunt, et sub seriori mombi decursu diarrhoeas elira necfium me debilitanis te et periculosas inducunt. Quantum vero remedia tonica et stimulantia, hocce morbi stadio noxia esse debeant, ratio ipsa demonstrat. Vires vitales id temporis stimulorum exuberantia suppressae sunt gi igitur stimul rum actio adaugeatur, eo magis magisque uinprimuntur, donec in astheniam indirectam, vel immo directam incidunt, lyge8 praeterea saluta res impediunt, nam colatoria omnia cohibent, et claudunt. Quando vero in complicatis et an malis typhi casibus phlebotomiae, Purgantia, t Dica denique et stimulantia necessaria sint, alibi
Μinantur vires vitale hac morbi periodo, ex debilitato indirecta in veram debilitatem transire Indirecta igitur, qua utimur therapia, hasce vires vitales debite suffulcire debemus, easque ad proximas rises erigere, turbatam praecipue istematis curanci unctionem reSpicientes, nunquam tamen inflammatorii praegressi stadii ch ractoris immemores. Iis indicationibus optimet spondent L Vesicantia, quae septima aut Oct
46쪽
va die applicita antagonistic sensorium sublevant, stranam nervi asterunt impressionen , arida cuti transpirationem redonant, alvumque immodicam cohibent. Rubefacientia in typho non putrido nunquam anteferenda sunt vesicatoriis, quorum benefica virtus solummodo a vulnere I
eum cantharidum essectu Conjuncta, tantam exerit in reliquum universum istem culaneum actionem , ut non solum ipsius functi ad normalem sub typho redigat, verum etiam sub sanitate ila disponat, ut contagio typhico immune esse possit. Ut vero modica ista suppuratio sustineatur, Cui tantum organi utane ariditas obstat, portet, ut vesicula exorta epidermis per nycthemerum Servetur, Primisque suppurationis diebus unguentum digestivum cum apone nigro pro vulnerum medicatione misceatur, serius emplastro gummi-resinos illis substinendo Ro-giones quae vesicatoriorum adplicationi magis Conveniunt sunt surae, et nucha. In coxis Dimium doloris, nec non vultiora sanatu dissicillima producunt, Sicut in capite, abrasis capillis, vel sunt inutilia, vel dolentissima, vel etiam nocentia. II. amphora Quae cum vesicatoriis vel paulo post adhibita statutis indicationibus praecipue quod cerebrum et cuic optime satisfacit, quin lino perniciosos in organa uropoletica Canthariadiam offectus tollit, statum inflammatorium dim-
47쪽
cilius revocat, . atque ectrico similis celerrimo
per lotum organismum virtutem fluam stimulaniaiem diffundit. At moderata sit huius remedii d sis, ne saucium siccitas, ubique gastr enterici irritatio magis exaSperentur, imo plurimum proderit, si cum mucilagine exhibeatur. Communiter ad decem, vel duodecim grana de die, sed si torpor adest, majori quoque dosi praescribitur, quo in casu consuetis atriis obstantibus per clygis Diala et Dicationes in cute factas adplicari pro parte poterit. III. Arnicat cuius flores a drachmis duabus ad quatuor in usu ε praescripti concutienti, alterant et majori dosi, emetica quoque virtute pollentes non solum minimas cerebri fibras excitant, verum etiam ipsius stases resolvunt, nec
nou vertiginem, stuporem, delirium, aliaque cephalica phaenomena charactere inflammatorio iam Dacto, sicut diarrhoeas compescunti. IV Stimulantia volatilia quae simul cum pri ribus pharmacia administrata, eorum essectus in cutem alvum, nervosque Secundant. Inter haec Imperatoria, Angelica, Valeriana , Levisticum, Calamus Aromaticus, Chamomissa, Contrajerva, et Serpontaria in primis occurrunt. Felicissimos ex sequenti simplicissima methodo enectus obtinuit celeberrimus auctor it
branis Emetico primis morbi diebus exhibito,
substituebantur in posterum decocta Graminis
48쪽
cum Arcano duplicato et Boob Sambuci Circa diem septimam vesicatoriis appliciti8, pulveres amphorae et insusum Arnicae, et Angelicae
cum Liquore Anodyno porrigebantur.
V. Vinum de quo sertu dicemus, nec non illa quae ex vino componuntur, inter quae Naphiae praecipue. At inutilia, vel etiam plane nocentia sunt sub stadio typhi nervosor I. Tonica , propterea quod in eodem stadio nec humorum resolutio, nec partium solidarum laxita illorum usum requirunt, quin imo Praecipue, si filiptica sint, colatoria omnia in crisium damnum Ccludunt.
II. pium, quod Angli praecipue Sy denhamii
auctoritati innixi, Cullen, Brown, a bet sine ulla utilitate semper adhibuerunt, et quamvis plurimis Memanuis medici g, qui majori prudentia ducti, optum a Clarissimi Syden hami monilis nunquam abhorrentes, duodecima tantum morbi die praescribere incipiebant, postquam tamen mitioribus narcoticis, syrupo idest Diacodii vel Florum Rhaeado et c. ipsi straverant viam, respondere videretur, serior tamen perillustrium medicorum observatio semper ipsum pernici sum detexit, quamvis fortasse primo intuitu utillimum esse videretur. Utrum vero iuvet in aliquo typho ano malo, an potius necessarium sit, alibi videbimus.
49쪽
III. Calomel, quod opatis astocli sorsati sibi postularet, ita ut Angli in febri quoquc americana adhibuerint, tamen ob estraenes diarrhoeas, humorumque rosolutiones, quas ipsum inducit, semper clarissimus mdobrand quidquid contra Lohnes dicat, plurima damna prisduxisse tesstatur. IV. Purgantia, quae ob immodicos alvi fluxus, nimiamque virium jamjam deficionitum debilitatem, quam inducere possutit, contrairi dicantur quamvis a Stoli, Thom, Ricio, muxime Commen
Crisis decisiva brevissimo naturae actu conficitur, cui plurimum nocere, parum juvare potest medicus. Ut tamen hic ipsius naturae conatibus obsecundet, viros vitales Convenienter excitare et colatoria omnia aperta tenere debet, quod Potibus tepidulis lenitorque stimulantibus , et cauto diaetae regimine lacile consequi poterit.
Ρrout morbus decrescit, therapia quoque decrescere debet; neque illico post crisos pharma-ca omnia seponenda sunt, diaetaque lauta concedenda, sicuti mox post illas plena salus Dori redit. Convalescentia epicrisibus tantum succedii,
50쪽
quibus sensim sensimque morbus penitus prostigatur ita etiam thora pia paullatim est restringenda. inuantur stimulantia et nauseantia camphora igitur et aruica sepositis Praebeatur solum Angelicae insusum cum liquore anodyno. Caput tamen adhuc infirmum, transpiratio cui
nca, ne non aliae quae interdum insurgunt indicationes symptomaticae, attentionem modici ante alia merentur. Interdum pertinax in omnia Pharmaca aegrorum nausea therapiae finem imponit.
Id temporis thcrapcutica diaeteticae omnino locum ccdit, de qua tamen alibi sermonem habebimus.
THE PIA TYPHI COMPLICATI ET IRREGULARIS.
Unicuique jam patet generales therapeuticaS leges in morbis illis, qui et decursu et symptomatibus a recto tramito varium in modum abhorrent, nunquam Posso determinari, sed pleramque potius therapiam practicae modentis prudentia committendam esse. Quae tamen similibus in casibus haberi possunt indicationes, a praedominanti morbi charactero, ab universali assectione, et a symptomatibus eminentioribus desumendae sunt. Hoc quidem in typho anomalo accidit, in