장음표시 사용
131쪽
reseravit, ac ne metu legis luxuriaren tur effecit rita feminis erepta aura rei tituiti ita nitis portio nem auxit in h. aereditate parentum a quibus etiam prohibuit, ne in fraudem filiorum, aut universae haereditatis usumfructum sibi ipsis relinquerent aut caeteris filiis donando iuilam aliorum partem absorberenti tandem nuptialis lucri proprietatem quam esse inalienabilem pReceperat, siquidem filii Sc nepotes ellant mortui , horum haeredibus adsignavit I) ; sin autem extarent, mainterque ad novos lares transiret, sine ullius periculi timore administratione imperata, ejus usum matri. filiis pro aequali dominium reservavit
Duid de verborum ambagibus , formulisque se
blatis cavendi, testandi, fideicommittendi, i
gandi λ id de Judiciis ordini suo & integritati
restitutis p judicum potestate circumscripta ρ testium usu, fide , auctoritate definita Θ. . XXI. Sed & ejus aequitas claruit & iustiatia, cum ea fere primus in leges induxit, quae
iuri civili ac foro certam quasi rationem imp suerunt. Quid tam porro aequum , tam sanctum , tam . necessarium, quam quod omnes nobis aliqua necessitate conjuncti rebus nostris post nostram mortem potiantur λ Suarum rerum parentes . filiis certam scriptamque portionem reli quant absque solemnitatibus p Uxorem, quae dotem viro promittam aut omnino non solvit, aut ex parte praestivit, vel nullam in antenuptialem etinem, vel tantum in partem ha-
132쪽
bere 3 Atqui veterem in succedendo distinctionem
sustulit agnatorum, cognatorumque , privatim te stari parentibus permisiit , nullam denique actio: nem uxori in donationem viri concessit, nisi vel omnino dote, vel saltem ex parte soluta. Multis prieterea legibus pupillis & minoribus provis alit: uxori inopi post viri mortem, huic post mortem divitis uxoris consuluit e modum uluris , tempus praescriptionibus imposuit e dotium iura auxit, distinxit . multiplicavit. Quid plura I
numera fere, ac vetera privilegia inutilia abr paviti suo Tabelliones numeri deficientes poenis severissimis coercuit: syngraphas privatas , Sc publicas stipulationes in tuto collocavit. Credito res deinde, matre excepta, a minorum tutelias removit, neque actionem suscipi a tutore cum
pupillis posse decrevit . Multa quoque & decessione bonorum ac de dotis pollulatione , de emphytheu si , de actionibus, de fideiussione praescripssit. Nihil denique statuit, correxit, renova vit, quod aut necessitas non postularit, aut non suaserit utilitas, aut pietas i ultitiaque non eis pitarit. Qua de re alii licet aliter praedicent de I, ovessis , dicam tamen ego libere, quod sentior uris hae mihi videntur fonteis esse uberrimi , justitiae, & aequitatis, aliosque veteres iuris, ac novos libros omnes publicae privataeque utilitatis magnitudine superare. xxlΙ. Cum vero has inter novas leges allinouae de rebus sacris reperiantur , a catholicis plerisque reprehensus luilinianus est & conde natus. Non defuerunt tamen ex ipsis catholicis
133쪽
multi, qui eumdem optime excusarent. Non senim novum quidpiam statuit, sed quae ante fuerant decreta . a Conciliis , non dissimulans quidem Ecclesiae esse, suo nomine 'non : jure , masestate non auctoritate promulgavit. a Harum autem
nullam ipse quidem proposuit, nisi de Episco porum consilio, maximeque Pontificum Romano inrum et quos & per legatos & per epistolas saepe consuluit. Inter claras sapientiae ac magnitudinis vestrae laudes , inquit Summus Pontifex Joannes II. in epistola scripta ad eumdem. Iustinianum Christiani e Prine um , puriore luce tamquam aliquod sidus irradiat , quod amore . deι , q od
ebaritatis studio edom Ecclesiasticis disciplinis ,
Romanae Sedis reverentiam conservatis, ei cuncta subiicitis , O ad ejus deducitis unitatem, ad cujus.auctorem, hoc est Apostolorum primum Domino loquente praeceptum est: Pasce oves meas, qualm esse omnium , vere Ecclesiarum caput , OHa
x Vide omnino Baronium ad A. C. 36. Nilni. I. x , & Orsium Lib. XL. Niim. Ιχ. , Natal. etiam Alexand- Saec. UI cap. 7. art. 2. & Doctissim lim Ma- machium origintim lib- IV eap. 2. Justinianus in Prommio Novellae XLII-: Rem , laquit , non insolitam Impe vio D nos facientes . ad praesentem venimus legem . Quo etes enim Sacerdotum sententia , quosdam indignos socer
dotio de saeris sedibus deposuis quemadmodum i Loto
vium , Eutycian , Arium , I facedonium , D Eunomium,ae quosdam a os antiquitate non minores illis γ toties im perium ejusdeni sententiae D ordinationis eum Sacerdotum auctoritate fuat . Sicque disina fiumana concorditer eoncurrentia etenim a vulgata interpretatione recedo
134쪽
Tatrum regulae , Principum statuta declarant , o pietatis vestrae reverendi mi testantur assatus . Tatet igitur in vobis impletum fore , quod Ser plura' loquuntur r i Per me reges regnant, O P sentes scribunt justitiam . . Proinde serenitatu vestrae apices per 'patium atque Demetrium Sanctissimos fratres O coepiscopos meos reverentia consueta suscepimus: quorum etiam relatione com
perimus , quod fidelibus populis proposuistis edictum
amore fidei , pro subruenda , haereticorum intenti ne, secundum Apostolicam doctrinam fratrum es Coepiscoporum nostrorum interveniente consensurquod quia .Apostolica doctrina convenit nostra auctoritate coormamus 3) . XXIII. Valentiniani praeterea, & Marciani legem Jultinianus in suumCodicem transtulit ) , qua leges omnes , contra Ecclesiae Canones latae, prorsus infirmantur . Deinde justinianus &privatus & Imperator summo . ardore flagravit, ut Ecclesia Orientis, quae diris controversiis lacerabatur, tandem aliquando sedaretur, atque Ecclesiae legibus Ombeis obedirent. Si civiles le-
Uide Biiiiiim in hii. te iocum tom. U. Concit. pag. 80ῖ , & Notisium in Diss. Hist. de V. Synodo cap. Vigilius de Iustiniano: Nos, inqtiit, in Domianti nimium conνenit gloriari, quod non imperialem solum , et iam sacerdotalem νobis animum concedere sua miseratione d/gnatus es. ω 4 Lib. I, tit. II. leg. II.: Omn s sane pragmaticas sanctiones , quae contra Canones Ecclesamieos interventu gratiae vel ambitionis elicitae Iunt, robore juo D irmitato νacuatas cessare praecipimus. Vita Nov. 1 1- , I 33',
135쪽
res, inquit ider Justiniantis huάrum notestatem nobis Deus κατά σήν ἰαυτί credi dit, Armas ab omnibus custodiri ad obedientium securitatem studemus ; : quanto plus studii adbibere debemus circa sacrorum eanonum-dminarum I gum custodiam, qua propter salutem nostrarum animaram sic enim in Graeco legimus ) sunt definita . Gi' enim sacros canones custodiunt, Do mini. Deil adiutorso digni sunt qui autem eos transgrediuntur , ipsi semetipsos judicio reddunt o noxios . Postreino quidem ad has leges ferendas . ipsis; temporum mnditione Iustinianus impulsus
eth. iCum enim tunc res esset cum haereticis , quo rum semper uis . nit turbas ciere, publicam Ecclesiae spacem perturbare , aut cum 'pςrvicaci bus hominibus; nisi Ecclesiaec attictoritati externum
principis priesidium accessisset, ipsis Ecclesiae legibus multi Orostelo non obtemperassent. Qua eadem rationei iid, factum & a Constantino, &a Theodosio , Valentiniano , Marciano & ab aliis piissimis atque honestissimis Imperatoribus , cum
ex Theodosianis . tum ex Jhistihianeo Lodice' im
XXIV. Summa quoque Iustiniani suit,. ut eae, his ipsis Novellis atque ex eiusdem epistolis apparet , erga Summos Romanos Pontifices aliosque Ecclesiae Antistites observantia. Nam i
venis . adhuc Hormisdae profitetur, .se mandat . rum eius custodem atque exequutorem futurum, nec latum , ut aiunt, unguem ab eius voluntate
discessurum ; atque etiam semper opera Episto
136쪽
pomin in administranda republiea usus est *quibus rogantibus . multa sepe ,dεdit 6) , iudi'
ces provinciarum sub ecit AT) , servorum . ma numittendorum dandorumque tutorum tur ictionem mandavit, iudices constituit, patria de 'nique potestate liberavit. Quare cum laudata is
ab iisdem Justidiani, pietas est , tum vel maxime a Summis Pontificibus in Romanam sedem reve tentia est .commendata. 8) Testis est Hormis das, qui non ob res domi militiaque gestas , sed ob Tummam, erga Sanctam Sedem reverentiam satque in Romanos Pontifices studium dignam Im
stiniani familiam Imperio iudicavit. Testis
est Bonifacius , a quo & amabilis saepe filius num eupatur, & ob eximiam pietatem suam maxime commehdatur . Testis est Ioannes , a quoi tot
48 'Nov- 4-, 87. cap. 4. 1usltilianus in Procaem. No vel . Ἀ- ut legum , inqtiit , originem anterior .Roma sortita es , itai Summi Pontificatus A picem apud eariasse ,- nemo ,es ' qui dubitet . Et posti' quod igitur nola raaternitas ad omnipotentis Dei honorem Venerandae sodassummi Aposoli Petri dedicavit, hoc fiabeat De. Ad Boniticium II. Non potes, ait, D. N. I, C. praeterni siti senten tia dicentis: Tu es Petrus 3cc. Et haec quae dicta sune ferum probantur e flectibus , quia in Sede Ap oliea extra maeulam semper em Catholica fervata Religio . 49 Litterarum Mesrarum , inquit , serie religionis ope liente devotionis optatissima gratulatione suscepta , gro rias divinitati retulisnus , quia dedo is indictum facile abobis ieri , quod potuissemus hortari. Hinc es, quod ρυια
137쪽
tantisque laudibus est cumulatus, ut praeter huius epistolas, nihil quod ita faveat nomini Justiniani in universa antiquitate reperiatur . Testes denique sunt ii Summi Pontifices, a quibus tot gratiae eidem aguntur de prcellitis Romanae Ecclesiae beneficiis. XXV. Merito itaque de se ipse gloriatur Justinianus; atque ad eosdem Summos Pontifices scribens , de magnitudine venerationis in eos ipse
teliatur . Banta reverentia , inquit ad Hormis. dam, vestram beatitudinem veneremur multis πλstolis cognoscitis. Atque in epistola ad Joannem rReddentes, inquit, honorem c. postolicae Sedi Omestrae sanctitati, quod semper nobis in voto fui
O est, ut decet Patrem honorantes etestram bea titudinem, omnia, quae ad Ecclesiarum statum peditinent festinavimus ad notitiam referre vestrae Ianctitatis.
ponte laudabilia eupitis, digne ad principatus apicem Ce reris 'otri Iemmato pervenerunt . Quapropter in imite , religiose vivacitatis animis imminete , ut quemadmodum pro bonae voluntatis initio genus νυ rum meruit culmen Imperii, in aeterna de perfectione gloria snt tria fit. Tum in altera Epistola r Quae eum La sint, vos , qui Ecelesae Carfiolteis tranquillitati Dei is initium, procurare decet essectum, εc alibi: Studiνm votrum erga Ecclesiasticam pacem , D damnatos haereticae eontentionis emvores ipsus rerum essectibus opprobamus I cujus vos ver 3 magna immesaque Isine dubιο merces everiae. Diuitiam by Cooste
138쪽
. L I B E. R IX. De disiciis Iustiniani. Uam magnum sibi nomen, quantam. que famam Iustinianus , & pacis studiis, & Iegibus latis , dc victoriis
innumeris , & faciliter expedita j eis correctione , compararit, iam . non ut res ipsa, sed modus , quem nobis initio proposuimus , postulabat, satis abundanter dictum est. Res nunc illa nostris oculis sese offert, quae & magnitudine sua & utilitate , Principem supra exemplum munificum ac liberalem milla Justinianum , demonstrat. Etenim tam multa ubique templa, domus, oppida, civitates condidit, aedificavit; ut locus nullus unquam , nulla Imperii Romani provincia eius animi magnitudinem aut debuerit expectare , aut potuerit mente desiderare . II. Atque ego quidem ingenue profiteor, nulla me oratione posse complecti, illa omnia &splendida & decora aedificia, quae in Imperio
139쪽
iverm magnifice construxit. Non enim unum aut alterum templum Deo Superisque dicavit, non paucas domus , & publicas 3c privatas aedes collapsas vetustate a solo restituit, non unum oppidum ad civitatis frequentiam & magnitudinem evexit, non unam denique civitatem , aut terraemotu labefactatam condidit, aut depopulatam hostiliter sublevavit; sed tot domus , tot templa, tot Urbes, oppida, pontes, moenia fecit, erexit, ut longe - veteres Romanos Impera
tores horum dignitate copiaque superarit. Cum enim Urbs , omnesque Imperii Romani provinciae saepe terraemotu laborarint Iustiniano imperante , & multae Civitates ac Regia praesertim, toties fortuito toties oblato incendio conflagra rint i) ; rem suis opibus parem, sua dignam, majestate putavit Iustinianus, si ambustas ince dio domus reficeret, si obruta terrae ictibus oppida & urbes restitueret, si denique cum necessistas utilitas, ac sui animi magnitudo postulasset, conderet urbes atque aedificaret. Verumtamen cum longum nimis esset, non modo ea
persequi, quae veteres omnes de Iustiniani AEdia ficiis memoriae tradiderunt, sed ea etiam , quae solus scripsit Procopius ; multa praetereunda silentio existimamus , ut de aliquibus tantum diseseramus
III. Ac primum sibi vindicat locum Maagnum illud Templum Sapientiae Divinae dedicatum , quod ingentibus opibus , celeritate increm
140쪽
dibili confectum ; APIAN ΣΟΦIAN, ut antea,
nuncupavit. ca) Templum hoc , Deo a Conita lino Magno . consecratum , cum iam tanta vetu state laboraret, anno imperii sui secundo Juli nianus instauravit, ac priore masus & pulchrius
effecit. 3J Cum autem in Hypatii ac Pompeii
tumultu inter alia aedificia magna in parte co flagrallat, ad totam eius constructionem an inaum applicuit, , ac de novo extrui imperavit. Summae curae fuit eidem, ut ubique. auro, ac praetiosis lapidibus niteret, quorum ex omni l co copiam incredibilem comparaverat a Musta adnficia Imperator , ait Agathias, quae partim vitium fecerant, partim jam corruerant, instaurare nιt batur ; sed praecipue eidem erat cura templum Dei Augustissimum. Centum architecti fuerunt , qui operam suam.& artem ad huius templi pulchritudinem locarunt: quorum quisque centum artifices ad aedificandum habebat i qui in duas aequas partes divisit, alii dexterum templi latus, alii , sinistrum, aemulatione quadam , summaqne contentione , aedificabant. Triplex factum est templi Vestibulum , quo, ne in penetralia conrscenderent primi nominis poenitentes , prohibebantur . Latus Harctex , seu ut sunt Latini Pa-
a Conset Paul. Diacon. Lib. I. cap 2s , Procop. Lib. I. de AEdis. 3 Vide Cedrenum, qui refert Inscriptionem hae