Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

121쪽

llil TRACTA A DE IURE REGULARI IN.

dana vero fingas eosdem regulari una conventus haud esse exemptos, sed ordinariae Episcoporum jurisdietioni subjectos vix mans ipsi. quam reliquus saecularis clerus, ad Obsistendum proni erunt; sed potius errantes suarum respective dioeceseon Antistites in errorem et ipsi sequuntur.

TERTIA EXEMPTIONUM IUXTA CAUSA. - Merito inductae sunt ad eonservandam et promovendam disciplinam religiosam.

u Exemptio monachorum et institutorum religiosorum abii Episcoporum jurisdictione ad monasticae discit dinae consorti vationem fuit necessaria. η Bianchi, tomo 4, pag. 363, edit. Romae 1746. E saeculari clero plurumque Episcopi assumuntur ; aut si quandoque regulares ad episcopatum e v hatitur, non tamen Sub omnibus, Ssed sub una tantum regula militarunt. Porro ad conservandam et promoVendam in una quaque religiosa familia disciplinae regularis intogritatem, necesse est ut ii, quibus id muneris incumbit, diu in ejusdom regulae palaestra sese exercuerint, ac instituti hujus spiritu imbibiti quodammodo fuerint. Alias, dum meliora etiam sibi aemulare videbuntur, conventum lacile in transversum agoiit. Ergo ad id praestandum apii non sunt regulariter loquendo Episcopi; tum quia regulam ex perli non sunt, tum quia pro varietate ingenii multo tu in in diversis mundi partibus constitutorum, aut in eadem etiam civitate sibi succedentium Episeoporum . in rutilor impossibile est eos in spirituali convcn- tuum directione perseveranter concordare. t Iaec directionis unitas seu uniformitas, nonnisi per ilisor unam et congregationis superiorum hierarchiam firmari potest. Ut autem per congregationis superiores id praestetur, necesse est Ordinariorum arbitrio hanc ipsorum auctoritatem non subjiei.

QUARTA EXEMPTIONΓΜ IUSTA CAUSA. - verito inductae sunt ad tuendam religiosorum quietem et arcenda ab ipsis stravamina.

Vidimus supra S l, n. 7ὶ sanctum Gregorium Magnum

ideo ad plenius edicendam monasteriorum exemptionem pe motum fuisse, ut monasteriorum quieti consuleret, et quia mplurimis monasteriis muIta a Proesulibus pro judicia atque grava-Diuitigod by Cooste

122쪽

PARS QUINTA. l l 5mina monachos pertulisse cognoverat. Quam is autem, altenta episcopalis status excellentia ac celsitudine, haud frequens id incommodi supponi deberet, pro humana tamen fragilitate, non raro illud recurrere saeculorum experientia testatur. Ut adeo ad componendas ejusmodi Episcopos inter et religiosos exortas lites, specialis etiam Cardinalium Congregatio Romae constituenda visa sit. Et optimo quidem plerumque sine, pr curandi scilicet animarum boni, ducuntur in hisce disceptationibus Episcopi : at non raro cos, vel ex laudabili Zelo, minus recte sensisse, arguit causarum exitus, quae ad dictam Saeram Congregationem perferuntur. Haec qui ex ordinarie contingentibus attente perpenderint, facile concedent, religiosis familiis haud parvas imminere perturbationum et commotionum tempestates, nisi exemptionum tutamine protegan

Fota 1'. - Disseruimus duntaxat de exemptionum aequitate et utilitate : non autem probandum existimavimus jussedis Apostolicae, ejusmodi exemptiones decernendi. Est enim jus illud apud catholicos extra omnem omnino controversiam nec censuram effugeret qui validas negaret a Romano Pontifice concessas exemptiones. Cum autem non omnia quae licent

expediant, et mulli exemptionum utilitatem in quaestionem vocaverint, ideo de utilitate exemptionum quaestionem pleuius expendendam duximus. Caeterum, ut ait Blanchi, et ad jusu quod attinet sedis Apostolicae, monasteria ab Ordinariorum v jurisdictione eximendi, non puto ullum existere catholicum a qui illud in dubium revocare audeat. η Potesta della Chiem, tom. 4, p. 378, edit. Eomae l746. Nota 2'. - Praeclarum testimonium de exemptionum utilitate exhibuit in Τridentino concilio Cardinalis Lotharingius, prout narrat Palla vicinus l. 24, c. 3, n. 7ὶ in hunc modum :De regularibus illustre praeconium habuit, testatus tria regularium millia in Gallia paucorum mensium spatio crudele martyrium passos fuisse, quod Obedientiam Romano Pontifici debitum objurare noluissent. Ouapropter ubi emerorum elericorum immu-Diuitiaco by Corale

123쪽

ll6 TRACTATus DE IURE REGULARIUM.nitatem ab Episcopis plurimum improbabat, ita eamdem in regul ribus admodum a se eomprobari; et Patres cohortabatur, ut illorum privilegia illaesa praestarent.

Objicies l'. - Auctoritatem sancti Bernardi, Petri Blesensis, Richardi Cantuarietisis, Ioannis Sarisburiensis, Durandi Mimatensis, Ivonis Carnotensis et Petri Cautoris. Sanctus Bernardus nedum exemptiones probaverit, in eas tanquam in

abusum invehitur : Murmur loquor, inquit, et querimoniam e clesiarum. Truncari se elamitant ae demembrari. Vel nullos vel paucae admodum sunt quos plagam istam aut non doleant, aut non timeant. Quoeris quam 8 subtrahuntur abbates Episcopis, Episcopi Archiepiscopis, Archiepiscopi Patriarchis sive Primatibus ... Fadicitis hoc quia potestis : sed utrum et debeatis quoestio est... Nolo autem proelendas mihi fruetum emancipationis ipsius. Nullus est enim, nisi quod inde Episcopi insolentiores, monaehi etiam dissolutiores

fiunt. . . Ouod si dicat Episcopus, nolo esse sub Archiepiscopo; aut abbas, nolo obedire Episcopo: hoc de coelo non est l). Similia autem scripserunt alii supra nominati auctores. Respondeo l'. Fateor divum Beritardum de iis fuisse, qui pro noxio habuerunt exemptionum uSum, Saltem generaliOrem. Id enim evincunt citata ipsius Verba. Virum sanctissimum promoverat quod quandoque monachi, ex ambitione, non ut facilius et quietius acquirendae persectioni incumberent, obtinendo exemptionis privilegio adniterentur. Respondeo 2'. Divi Bernardi opinioni hac in re anteponenda est auctoritas sancti Gregorii Magni, qui utile duxit monasteria eximere : item auctoritas ecclesiae a fricanae, cujus concilia exemptos permanere monachos, Sicut semper fuerant, decreverunt : item auctoritas orientalium ecclesiarum apud quas

ab antiquo jus commune fuit, ut monasteria quamplurima Patriarchae Constantinopolitano immediate subjicerentur :item auctoritas plurimorum pietate insignium, et beatorum

lὶ De eonfiaeratione, libro S, eap. 4, n. 14, 16 et 18. - Similia reperies in

epistola 42, ad IIenricum SenonenSein Archiepiscopum.

124쪽

PAM QUINTA.

numero adscriptorum abbatum, qui obtinendae monasteriorum exemptioni adlaborarunt; quod prosecto non fecissent, si pravam et noxiam rem existimassent. n Ego ucro, inquit Zacu caria, etsi Bernardi et Petri Blesensis magna apud me amu ctoritas est, impetrare tamen a memetipso non possum ut, u aut disciplinam quam orientalis et africana ecclesiae habuina runt innocuam atque servarunt, ex eorum Sententia veluti u episcopali dignitati inimicam redarguam, aut non esse ina potestate Papae talia largiri consentiam, qualia Constantiu nopolitanis Patriarchis et africanis Primatibus licuisse coma pertum est. η Antihebronius vindicatus, di . 10, c. 4, n. 5. Respondeo 3'. Noli omnes a divo Bernardo exemptiones respui. Sic enim ipse suam sentcntiam limitat, loco citato n. 18 : Nonnulla tamen monasseria, sita in diversis episcopatibus, quod spectatius pertinuerint ab ipsa sui fundatione ad sedem Ap stolicam pro voluntate fundatorum, quis nesciat ' Sed aliud est quod largitur devotio, aliud quod molitur ambitio impatiens sub- Detionis. Ergo in divi etiam Bernardi sententia, exemptiones de se noxiae non fiunt: gi enim tales ex natura sua forent, id non arceret fundatorum voluntas : noxias ergo solummodo voluit Bemardus exemptiones, quae ex ambitione subjectionis impatiente appetuntur. Et utique si ex hoc pravo sine exquirantur, debet summus Pontifex eas denegare. Respondes 4'. Sanctum Bernardum exemptiones pro suis monasteriis utiles existimasse ut postulasse. Constat ex diplomato inter sancti abbatis epistolas a Mabillonio vulgato t. loperum S. Beruardi, epist. 352ὶ, in quo, postquam Innocentius II Bernardi in Romanam Ecclesiam studium laudavit, sic

subjungit : Quamobrem tuis desideriis accommodantes assemum, B. Mariae Dei genitrisis monasterium, cui Deo auctore proetides, cum omnibus ad ipsum pertinentibus, Apostolicae sedis patrocinio communicavimus. Et postea prohibet, ne aliquis Archiepiseopus aut Episco pris Bernardum vel successores ejus, seu aliguem abb

tem Cisterciensis ordinis, nisi pro flue, ad concilium vel synodum renire compellat. Item decuruit Potiti sex liberam mouachis Dissiligoti by Corale

125쪽

' fore abbatis electionem. Denique ab illis decimas eaepeti vel

recipi vetat.

Respondeo 5'. confutatam fuisse dictam sancti Bernardi opinionem a venerabili Petro, Cluniacensi abbate sepistolarum lib. i, epist. 28, ad S. Bernardum directa, p. l37, edit. Migne , his valde attendendis verbis: et His additis et multa invectione u extollitis dicendo, quod proprium Episcopum habere re-u fugimus. Nos vero respondemus istud veritati contrarium si opposita fronte existere, quoniam patet nos proprium Epi- a scopum habere. Quis enim rectior, quis verior, quis dignioru Romano Episcopo Episcopus potest inveniri Nonne illo estu quem caeteris praeesse non humana, Sed divina auctoritasu Sanxit Τ. . . Hunc unum Solum et maximum nos habere Epi-u Scopum gloriamur, huic soli specialiter obedimus : ab hoc a solo, si causa quod absit l) exigeret, interdici, suspendiu atque excommunicari posSemus. Hoc ipsius sanctae Sedisu irrefragabilis sanxit auctoritas. . . Si autem adhuc perstatis, et et nos male agere jactatis, illum quem obtendimus impetite, u et nobis demissis de his cum ipso agite. Nos enim quia

a contraire non debemus, obedire Volumus, nec de ejus un

u quam quod nulli mortalium licitum est in judicio judicare.

a Hoc non soli Cluniacenses obtinent, sed et quam pluribusu datum cernimus, et longe ante Cluniacum conditam. . . Quod u igitur Ecclesia Dei tantis temporibus, sub tot et tantis Pa-u tribus ratum habuisse cognoscitur, irritum sieri debere u quis judicare audeat, nisi qui se sanctis Patribus meliorem K tussiente superbiae spiritu judicat sPro responsione ad objectos alios auctores, vide Antiliebronium vindicatum dissSert. X, cap. 4, n. 5 . Qietes 2'. - Absonum eSSe ut Papa longe positus, tot monasteria, de quibus ne cogitare quidem vacui, immediate regendaeipiat. Respondeo, hanc objectionem Bossuetii, id est libri Defensionis Bossuetio tributi vide locum citatum sub initium praesentis capitis nihil aliud esse quam inanem injuriam, falsa

126쪽

PARS QΠINTA. l. is assertione fultam. Falso quippo asseritur, ideo a Papa exemptiones concedi ut monastoria ipse per seipsum regat et administret. Habet Bomanus Pontifex qui exempta monaSteria regant, SuperioreS nempe regulares : neque exemptionem concedit ut ipse monasterium rogat, sed ut Episcopus in hoc regimine Se non immisceat, Sintque praelati regulares in gubernandis suis subditis liberi et quieti. Objieles 3'. - Cum sanctus Bernardus aliique docti ac sancti viri pro noxiis exemptiones habuerint, licebit saltem cuique catholico sententiam hanc, iit pote liberae controversi e relictam, amplecti; neque aeStimandus erit quis, ob ejusmodi opinionem, de regularibus aut Sede Apostolica sinistre sentire, prout insinuant moderni quidam Scriptores, queis pro sua tu extrema ruendi prurigine maggeratorum denominatio indita eSt. Respondeo: ueque id conceditur. Nam haud paucae opiniones

potuerunt olim innocue defendi, quae postea tamen, re melius explorata, accedentibu,que gravissimis auctoritalibus, et praelucente praesertim conti uua Ecclesiae praxi, jam omnino derelinquendae sunt. Pia et excusanda divi Bernardi opinio eo quo scripsit tempore. At fingamus ipsum hodie redivi Fum, pro explorato habere, a Sede Apostolica, non obstantibus omnibus in contrarium declamatis, perutilem existimarx exemptionum

disciplinam : singamus ipsi jam pernotum quam perside ipsius hac de re dictis abusi sint haeretici et quique in sedem Apostolicam infensi scriptores ; singamus ipsius oculis legenda exhiberi haeae recentia dicta sanctae Sed is verba emptio conser-u vetur, cujus utilitas ecclesiasticis sanctionibus, longaque saeculorumu plurium eaperientia, et vel ipso haereticorum et incredulorum inu illam odio comprobata est in epistola Archiepiseopi Mechliniensis 15 ianuarii 1836ὶ n : haud disium quin sententiam suam ui utaret, et pro tanta hac, qua in Sedem Apostolicam ferebatur devotione, recte conservatam regularium exemptionem

propugnaret. Atque idem dicendum de aliis qui objiciuntur

et sanct s hujus aevi scriptoribus. Etsi ergo Donnulla ruperiri

127쪽

l 20 TRACTATUS DE IURE REGULARIUΜ.

queant ab ejusmodi sanctis viris olim contra exemptiones dicta, haud inde tueri sese possunt moderni scriptores, quina sana doctrina excedere merito existimentur, quando pesti- seram et de medio tollendam exemptionum disciplinam recantant. Quem quidem excessum hic perstringens jam mihi auribu3 obstrepentem audio Guggerati notam. Sed paucos hodie fugit, hoc nomine invidiamiis concitari, qui Romanae et a sede Apostolica probatae doctrinae integritatem defendunt. Cum nempe gallicani Systematis propugnatores, soliti Gallicanorum nominis aliquando tandem tantisper pudeat, Romanos sese, ast utique moderatos . profitentur; consequens est ut ipsorum placita haud amplexantes exaggeratos vocitant

Certum est plerosque religiosos ordines ah Ordinariorum jurisdielione exenipios suisse et hodieduin exemplos permanere.

4 Hodie plerique religiosi ordines, praesertim mendicanii lium, et omnia ipsorum monasteria, pro commodiori eorum i gubernio, majorique tranquillitate et pace, auctoritate Apo-u stolica ab Episcoporum jurisdictione, sicque a lege tum diceu cusana, tum juriisdictionis ipsorum, per diversos Bomanos re Pontifices exempti sunt, et immediate sedi Apostolicae suhu jecti, exceptis duntaxat certis casibus . ; prout inter aliosu ostendit Barbosa ..., Omnes exemptos religiosos ordines in

et particulari recensens. v Reissensi uel, tu titulum 3l libri lde eret alium, n. 89.ὶ Idem aduolat Benedictus XIV bulla Apostolicum ministerium. 30 maii l 753, S 5ὶ: st Inter privilegia, a quibus gaudent regulares, cuilibet peculiari ordini a summis 4 Ponliseibus attributa, illud adnumeratur, per quod regua lares familiae ab episcol ali vel ordinaria auctoritato exi-u munitur, vel Sanctae Sed is jurisdictioni immediato subji-u ciuntur. ο Caeterum Praesto habent singuli regulurium ordines exempti, unde Suam exempli oncm probent; atque in Diuiilred by Corale

128쪽

PABS QUINTA.

exemptionis exhibere ; quia quandiu exemptio non probatur, permanere ordiuariam Episcopi jurisdictionem censendum est. Dictum autem exemptionis privilegium, plerisque religiosis ordinibus concessum, adhuc hodie vigere, generaliter Saltem loquendo, exiStimandum est; cum nec revocatio, nec ulla alia causa intervenerit, qua plerique ordines eo privati fuerint. Unde in istis generalibus torminis posita conclusio dissicubtatem non habet. Sed ob specialem regularium in nonnullis

regionibus conditionem verbi gratia, in Belgio et in Gallia)

dubium menti occurrere potest, an earum regionum con eu-tus, etsi ad exemptos ordines pertineant, exemptionis privilegio potiantur. De qua dissicultate sub sequentibus paragraphis

An hodierni conventus Belgii, ad exemptos ordines pertinentes, pro exemptis haberi

debeant.

ΡnoposlTIo Ρ - Virorum conventus hodie in Belgio eristentes, et ad ordines Memptos pertinentes, Gemptione potiri cemendi sunt. - Nam l ' admittenda est cxemptio haec, si nulla in contrarium solida ratio adduci valeat. Cum enim horum conventuum respectivi ordines certo exempti fuerint, etiam in Belgio ea exemptione potiri censendi erunt, quandiu contrarium ex aliqua speciali ratione non probabitur. Atqui nulla ejusmodi solida ratio assurri potest. Etenim duae tantum excogitare posse videntur rationes ad impugnandam hodiernorum Belgii conventuum exemptionem : primo, ex eo quod Solemnia vota in ea regione emitti nequeant; et consequenter religiosi belgici vere professi non sint eorum ordinum, qui exemptione donati sunt : secundo, ex decreto Cardinalis Cala rara, quo regulares Omnes Galliae, etiam exempti, ordinariis subjecti sunt anno l803, quo tempore sub Galliarum ditione Belgium comprehendebatur. Atqui neutra ratio valet:

129쪽

122 TRACTATUS DE IURE REGULARIUM.

Primo, falsum est hodie in Belgio non emitti posse vota solemnia. Id supra fuse probavimus ; et ostendimus quam inane sit hujusce opinionis fundamentum, quod nempe lex eivilis dominii incapacitatem in religiosis non agnoscat, et Sic impediat ne vota solemnia emitti possint. Secundo, neque exemptioni obstat decretum 4 junii 1803,

quo declaravit Cardinalis Caprara, si de expresso mandato et si auctoritate Sanctissimi, Omnes et singulos utriusque Sexusu regulareS, etiam exemptos, in territorio Gallicanae reipui blicae existetites, in praesenti statu, ab obedientia suorum si respectivi ordinis superiorum liberos et solutos esse ;u eosque in habitu saeculari decente lucedentes ; firmo tamenu singulis remanente Solemni perpetuae castitatis volo; et u Servato, quantum in eo Statu commode fieri poterit, votou paupertatis, sub obedientia et jurisdictione ordinarii scomu munionem et gratiam Sedis Apostolicae habentis), in cujus

dioecesi morari contigerit, immediate subjectos esse et ma-i, Dere , contrariiS quibuscunque non obstantibus. v Non

obstat, inquam, decretum illud hodiernorum Belgii regularium exemptioni. Nam dispositio haec respicit duntaxat dispersionis, statum videlicet in quo tunc regulares Galliae

Versabantur. Expulsi nempe e Suis conventibus, nequibant cum suis respective superioribuS communicare, atque ab iisdem regi. Ad solum tempus dispersionis referri decretum expresse testatur haec ipsius verba, in praesenti statu. Caeterum nemo

non videt, quam absone quis sustineret posse hodie regulares Belgii suis superioribus non obedire, et in habitu saeculari incedere, eo quod in praelato decreto ita fuerit dispositum. Ergo revera nulla solida ratio adduci potest quae dubiam faciat hodiernorum Belgii religiosorum exemptionem.

2' Posilive constat, velle sedem ApoStolicam, ut exemptione potiantur dicti regulares Belgit. Id testatus est neverendissimus Mechlinteusis Archiepiscopus, epistola diu i5 januarii l836 ad clerum suum directa, in qua Sic habetur :Sunclissimi Domitii Nostri voluuius est, ut regularium, quoS

130쪽

PAM QUINTA.

. in Belgio iterum e gregari contigerit exemptio conserve-α tur; esus utilitas sunt ejus Verba ecclesiastinis sanetionibus,

a longaque stimulorum plurium eaeperientia, et vel ipso haereticos rum et inere lorum in illam odio eomprobata est. n Durnal

3' Idem constat insuper ex deputatione Reverendi Domini Cometis in visitatorem Apostolicum quoad ordines exemptos virorum in Belgio. Dicit Domini Corsetis scripta nonnulla, necnon ad ipsum directas anno 1836 Namurcensis Episcopi litteras, sub Sequenti propositione proferemus. Atque ex iis patebit extra omne dubium esse in Belgio' religiosorum exemptionem. Item ibi respondetur ab eodem Domino Corsetis ad objectionem deductam ex supra memorata ordinatione, qua Cardinalis Caprara Galliae religiosos et moniales omnes Ordinariis subjecit. 4' Tandem certum est agnosci hodie ab Episcopis Belgii dictam religiosorum exemptionem ; et non tantum theorice extra omnem controversiam jamdudum esse positam, sed et in praxi

omnino vigere. PROPOSITIO IΙ . - Monialium conventus hodie in Belgio Gistentes, et ordinibus Memptis canonice incorporati, pro Gemptis haberi debent. - Praemittemus documenta Supra memorata :lum Veram esse propOSitionem concludemus.

I. Epistola Beverendissimi Namurcensis Episcopi ad Beverendum Dominum Corsetis, vicarium generalem Brugensis Praesulis, Sanctitatis Suae praelatum domesticum, atque in Belgio religiosorum Visitatorem Apostolicum : κ Namur, 17 nο

u du cardinal Caprara is umet les religi eux et religi euges ti lare juri diction des ordinat res en France, ii laquelle nous appara tentonsioreque cette disposition a site pri se; et que les Exen ques Out, je pense, exerce cette juri diction jus tu' a dea jour : au molns c'est alii si ii Lisige. Deriathrement ii a pluu a Sa Suin tute de uous nommer visi leur geli Srat aveo d'am