Dissertatio medica de indicationum doctrina ...

191쪽

stantissimi Viri, adversam valetudinem et senectam eo esse prolapSas, ut, qui magni Viri provinciam sustinerent, desiderarentur: verum enimVero gaudemus simul, hanc provinciam viris , disciplina et laudibus in iisdem literis tanto pere excellentibus, collegis Cl. BOBGgno et BAKIo, esse traditam. In praecipuum Academiae Bibliothecae ornamentum erant Codices Manuis scriptorum Orientalium Goo LII, SOALIGERI et WABNERI. Huic, in Primis WARNERI Legato eXcutiendo, Illustres Academiae Curatores praesecerunt CL HAMARER. Quod Vero, a WARNEno, Reipublicae quondam Constantinopoli Legato , ibi et alibi viumma cura et peritia collectum, et nostrae Academiae, Ultima voluntate traditum fuit : Et, cujus Legati marueriani cura, PALMIotiostro antea commissa, Vel iPSO Suadente, et, Ut antea jam monuerat HEN-RICUS ALBERTUS SCHULTENSIUS, unum Postulabat Virum, huic uni labori ad .

dictum , quem , doctrina praesignem, grati accepimus. Et meus BERNARD, ita quor am amicus amico dicere mihi contigit, nostro ordini adscriptus, et mihi, Propter Veterem amicitiam; sed, - quid didam mihi λ - Dam Don solum laudes amicitia reSPicit, - at Vero Academiae, doctrina et fama, grandia pollicetur. Macte animi estote, Viri Clarissimi l Vobis singulis faustos dies, doctrinae, quam profitemini, felices Prosectus, et alumnos, JuVenes, docilitate, diligenistia, modestia, moribus, et omni virtute spectabiles ex animo apprecori Quid dicam, quantum Bibliothecae Academicae aCcesserit Curae, quantum ornamenti, in primis opera atque indefesso noStri VooRSΤri labore, cui Cl. Viro et publice gratias agere nullus dubito, qui nostros, hac in parte, labores tam egregie et tam amice sublevaverit.

Quam eximiam pulchritudinem; quales ornatus; qualem ordinem; qualem, ingenio inventam, arte dispositam , industria et labore persectam amplificatio. nem, CL duce BROGMANNO, in Horis Academico miramur l Nec minus, eodem praeeunte Cl. Viro , Historiae Naturialis Musaeum, quod optimi Begis beneficio debemus, insigniter auctum, et, SyStematico, UtvoCant, ordine, rite conjunctum Contemplari, quin etiam, indagare, atque in usus praestantissimae promovendae disciplinae adhibere licet. B The.

192쪽

Thesaurus Anatomicus, Cura et labore Cl. SANDIFORΤ, noviS et egregiis ditatus praeparatis, quoque hoc anno, insignia cepit incrementa. Rosocomium item, in splendidiorem locum tranStatum, et Μedicorum votis magis respondens, magis ornatum, atque insigniter amplificatum, Illustrium Curatorum beneficentiae debemus. Taceam tandem Θ quantum, praecedenti anno, P ECa, quantum, hoc praesertim , Astronomica aucta sint supellectilia 2 nec tantum supellectilia; verum etiam Obseretinatorium Astronomicum insigniori Ordine et splendore instaura. tum, et ad observationes magis aptum ae dispositum contemplari, atque assimi rari nobis Contingit.

Sic igitur plerisque disciplinis ita consultum est , sic, in posterum, ita consultum iri auguramur, ut non facile quid, in hac Universitate, desiderent peritii Ipsi denique huius Academiae alumni et majori numero fuere, et ab iis prclventus bonarum scriptionum prodiit. Toti, liberalibus et ingenuis moribus, Iuventuti, diligentia, modestia, omni. que Virtute nobili, sit sua gloria atque honos lHuic prodesse lubens volui ; hanc laudibus bene meritis eskrre, in meis est deliciis lAudite ergo mox , praestantissimi Iuvenes t quanto honore commilitones vestri, quanto studiosi Juvenes Propter eximia, in diversis disciPlinis colendis, merita, digni judicati, atque optimi Regis benevolentia, exornati sint lAntequam tamen ad Ρraemiorum distributionem progrediar, quoniam Lex Begia normalis nullam prorsus materiem eX ProseSSo pertractandam Praescribit, Pauca, ligato sermone, mihi intersari liceat; DE NIIIlLO: id est: De Nihilo nobis penitus cognito in rerum Natura,

sive :De arctis, qui humanae guarumvis rerum cognitioni positi sunt, limitibus.

193쪽

CARMEN

DE AIHILO AOBIS PENITUS COGAITO IN RERUM AATURA,

SIVE,

DE ARCI S, QUI HUMANAE QUARUM VIS RERUM COGNITIONI POSITI SUNT, LIMITIBUS.

195쪽

CARMEN

DE NIHILO NOBIS PENITUS COGNITO IN RERUM

NATURA, I l

. , SIVE,

DE ARCTIS, QUI HUMANAE QUARUMVIS RERUM COGNITIONI POSITI SUAP, LIMITIBUS.

ΝοVimug heul nihil l - hinc tamen ortum, ut sonte perenni, Quidquid mirandum sese mortalibus offert: se nihil notum ergo Pande poemate, Μusal Magnae molis Opus , nec Parvis viribus aptum Suscipio, at timidum Vestra indulgentia firmat; 5

Et, quamquam gracili carmen modulabor avena, In magnis voluisse sat est , Iaudanda Noluntas lSumme Deust prima es supremaque cauSSa Verendus ,

Sed, Quis es P in terra potuit cogi OSCere nemo. Attamen humanum ingevium excellentius unum , Io

196쪽

tsi S. S P Ε Y E R Τ v A N D E .R E Y K, Et ratione potens di ina , tuimine Ingenioque jubes hominem perquirere facta, Ut Sapiens celes, qua sint ab origine nata. Quis gra, ita, s)onini , qtamvis exponere legos, a T. O .i UA IFas homini, Veram potuit coinoscere,caussam P Is Plira tamen vis est, qua tot Natura gubernat. Ad vitam quaevis Natura alimenta miniStrat, Quis lamen evolvit, quae sit x is infima vitae Semina mandat humo, segetes serat, Optat arator, Sed memorare modo. Descit quo Semina CreScant. Chemicus insigni dissolverit arte metalla, Non tamen hinc novit, Sit qualis origo metalli. Principia agnoscat studio, atque indagine docta, Aeris, et purae lymphae; iam qualia, nescit. is uanta Electricitas et quot miranda recondit Qualis Magneti, quam rara, ignotaque vis est Quis miram exponit naturam Iuminis: ignis, Aeris, aut terrae, Vel aquae, queis cuncta moventur

Quid majora canam Θ - quae sit Τelluris origo PQuique Planetarum nascatur maximus ordo P

Sidera queis proprio scintillent lumine fixa Astrorum immensi quibus exstent mille Cylindri 3 Quae contemplanti quis talia credere possit 2 3

Hoc unum cistum est: aumana sciencia nulla. PerSpiciat quamvis essectus mente sagaci , Aon ias est homini rerum cognomem Caunin. llo

197쪽

O genus humanum i licet omnia mente revolvas, In sese verum Natura recondita Celat. Libera mens hominum est, trahit et sua quemque NolantaSNullus homo tamen est, quem non decet usque fateri; Imperio Numen moderari cuncta supremo: Ergo quis tales eXponere sustinet actus JUnica Iustitia est, lege et ducuntur eadem Caussarum duo, praeClari virtute, patroni Attamen oppositas cupiunt defendere partes, Arbitriumque, petunt inCerti, judicis aequi. . Non est Iustitiae , int hominum CSt meΠS nracta VERI.

Sed satis est: juvat ad NatUrae Sacra xeVert bi f., Newtoni argutum leges gravitatiS acumen . , Explicuit, motus caelestes, siXit et Orbem Cuique Planetarum proprium, et qua . lege mearet Circum quisque suum. Per Saecula long SalelleS.., ε . Schrotero, Herschelio tot millia millibus aucta

Astra nitent, Μundumque immenSum mente sagaci Lustrant, armatisque oculis, Via Lactea quae sit, Et Nebulosarum plus quam duo millia cernunt. Grangius et Placius leges gravitatis Ubique , . Indolis ejusdem ostendunt, Similisque VigoriS: . , Caussa latet tamen, et mortales USque latebit. Quaecunque existunt, inSecta, animalia, pisces, Amphibia, et serpentes , et reptantia quaevis ; inaec Natura cibo proprio fustentat,i alitque

198쪽

Viribus et vita haec donat mirabilis aer, Et cuivis justum praebet moderatque Calorem. IIis aliquando, vocarunt qliae medicamina, prosunt, 65 Ars quae culta dabit, Natura aut sponte ministrat. Ast eadem Natura velit dissolvere si res Vitales, quae hae sint 3 instauret quid Θ - lalet 'omne. ODne vides Stabilem ut praescribat provida Dormam Natura ipsa sibi, a qua nunquam injusta Tecedit λ 7o Nonne vides cunctis genitalis ut imperet ardor, Quo sibi laetetur' simili, et se quisque fruatur Nonne vides ut Amor, Vegetant et quo omnia perstant Fonte sacro saliens, Divino: nobilis ortu,

Igne salutifero, generis genitore suturi, 75

Cuncta animet, cunctis Vi S Una Potentior unus

Exstet, et imperium Vitae imortisque gubernet Nonne vides ut Amor, qui nulla pericula curat, Quem penes arbitrium est Vitae, Vi S, norma, VoluptaS, Ignibus exagitet SaeVis, atque omnia verset P go Nonne vides ut Amor P - sed tandem hic desine, Musa l

eui sint, et quales illi quis dixerit ignes Θ

Τerra homines pecudesque gerit, Segetesque seraces, Omnibus his gremioque suo nutrimina Praebet: Terra tamen cultu mox sertiliora parabit, 85 Si modo, qui colat, et bene culta accesserit arte. Agricola, inv ilans operi, rerumque perituS, i Qualia perquirit primum sint a Va Colenda : a i , . Nec

199쪽

Nec tantum , quid quisque serat, quid quisque recuset

Campus, at, ut multo haec hodie praestantior arS eSt, Chomica principia indagat, quae ducere Possint i Perpetuo ad cultus lautissima et optima dona, tus iGraminea armentis praebet, Cerealia nobis, Doctus et alternis quid quodlibet exigat arvum, Semen florigerum, aut segetem. committere lini Laetatur suleis, 4tudio, arte, labore paratis; Tritica succedunt, Sive horde3, Si e Secule, Panicum, avena, fabae, Siliquae, d cive, vel erva, Brassica, vel rapae, aUt rubia, aUt Sciana, noVales. Quois prohibet fieri, sive olim frUgibus aptos ima Nullis, egregii nobis et nunc facit USUS. I . r

I Lanigeras pecudes, Vaccas, tenerasque jUVeneas, 1 i Et lauros, et equos; et quidquid larga ministret Natura, ae, bene Culta, in publica commoda Vertat. Ac, qualis fimus expediat multa arte requirit. t Chemica principia et plantarum agnΟScere tentat, Quoque modo increscant, quo SUSteutentur, alantur; Hic labor est celebris, tamen hactenus irritus omnis. Quid dicam, sit quanta apibus nova cura colendis 2 Disjungunt, sociant examina, postulat ipsa Ut res, et solers docet experientia quem Vis: biBegina ut quodvis praesepe SVPerbiat UDAE l , , ,

200쪽

Inprimis curant, sormaque et DOHine nota, l Pi Quae regat, et vigiles moderetur amata labores. Expetat et quales Vermis bombycina gignens lQuid memorem curas P his i nostrium et clarius amum est. Ut genus humanum tot, talia, tantaque Praegiet, IlArtibus, ingenio, meritis et nobile fa , t illo ' -Non tamen idcirco novit , quas Pandere Vires 'Naturae placeat, quibus haec, quibus .mnia perstenti' i ta Magna, quidem fateor, Chemiae et mira Peritis i ii Natura exposuit, docuitque, Problemata quondam. Tollere quid possit, vel quid generare calorem PLInde aer 3 unde aqua quae sint diversissima terrae Et genera, et species Z quae Sint elementa ivocanda PAntiqua et Praeter, quae nunc numeranda metalla λHic Lavolserit solum memorasse juvabit h, L , . Nomen, qui accessit Penetralia ad intima primus Naturae, ac fluidi aerii i guttantis et undae , i Principia agnovit, Siniuitque indagirie justae. Et, quanquam haud meritis celebres caruere labores, lChemiae et Physices quos impendere periti Post Illum; hic tamen' est, qui primus acumine mentis, ψ I Miratida aeternum i atione problema resolvit. . t An vero illorum veros, hinc noverit ortus 3 1 Quoque modo valeat cornu Natura benigno Talia, totque homini celebranda effundere laeta pFulmen ut eripias caelo, Franklinet per artem ; I i ain Iasi Ia