Emmanuelis Aluari e' Societate Iesu, De institutione grammatica libri tres. Quibus nunc primùm copiosissimus index accessit

발행: 1585년

분량: 670페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

c H gladium, demens, Romana Brivis in ora emc enim ι s ura excusari minimὰ possunt is forte quis dixerit φοndaicam esse casuram.Ἱter ut paulo ante diximus,aut communiisllaba,aut esssera re quibussuo loco defenduntur.

Exceptio I. de liquescentibus.

I Ocalis breuis ante mutam .& liquidam eiusdem dictionis in car mine communis est , at in soluta oratione perpetuo corripsem Vt, Volucris, Cyesops. Ouid. Et primo similis volucri, mox Vera volucris. Virg. Ignarique viae Cyclopum allabimur oris. Idem, vallosque ab rupe Cyclopas Prospicio. Hse en prima exceptio tertii prscepti. qam etiamsi dus eo nantes iam habeant producendi uocalem breuem, tamen se prior fuerit muta, coe posterior liquida,in soluta quidem oratione liquida semper vim consonantis amittit . quanuis in carmine interdum eam retineat, alioqui non produceret voc lem . Si tamen prscedens uocalis fuerit longa natura, qualem habent multa nomina, qus 21μpinis penultima producta sunt, ut lauacrum, ambulacrum, inuolucrum, uolu=abrum, nunquam corripitur. Ex recto spe etiam coen scitur vocatis sit ne longa natura an breuis in obliquis: sic Patrem, Urum, caprum iudicamus habere priores breues natura, quia Pater,ager,caper easdem corripiunt. Matrem contra,fratrem, octobrem longas, quia rectus easdem habet longas.

APPENDIX. I. I Ocalis ante F,S liquidas frequentissime corripitiativi Reflecto,

refluo, resso, reflagito, refringo, reis nO. Virg. Nec prius amistam respexi,animumque reflexi. Ouid.Inque caput crescitvongosque resectitur ungues. Idem, Illa restarnat aquas, obliquaque flumina sistit. Horat. - postquam discordia tetra Belli ferratos postes, portasque refregit. Interdum etiam producitur, ut R efloreo apud Silium. Celsus ceu prima reflorescente iuuenta Ibat consul ouan S.

AΡPENDIX. II. ABluo, obruo, sublevo, adnitor, & caetera ex ijsdem praepofitionibus composita nunquam primam corripiunt et neces est Meta. I

en. s.

ibidem a

492쪽

4 2 DE STLL. et o Mest enim, ut muta, in liquida ad se sequentem vocalem spectent, ut Tenebrae, latebrae, funebris, lugubris . In Abluo, & caeteris muta ad praecedentem vocalem pertinet. Vt uocalis ante mutam ct liquidam corripiatur, opus est, ut muta simiuo liquida adsequentem uocalem pertineant,alioqui corripi non poten. Consonantes praepositionum Ab, d, Ob, Sub,cam praecedente uocali iungutur. Vide Priscianum lib. I.

APPENDIX. III.

M& N, rato liquescunt, idq; in Graecis dictionibus duntaxat, ut

Tecmella, Cygnu , rapnae, Iceneumon Silius, Ecce inter primos Terapnaeo a sanguine Clausi. Martiat. Delectat Martium si perniciosus ichneumon.

Nullum quod fiam est apud Latinos verbum, in quo M, aut Ic, liquescat ullud Ovid. Metam. 3. Debuit illius misereri, ignoscere nobis: quo quidam docent in uerbo ignoscere Nuiquesereaeprauald legitur, siqui

iam in correctis libris. Et eapuncta est. . NDebuit illius mis reri,ignoscere nobis. Itaq; M,ct in Graecis tantum uerbis liquescunt. Horatia . carm. Od. . Movit Aiacem Telamone natum Forma ca ptivae dominum Tecmess . , Ibidem lib. .Od. 3. - multis quoque piscibus . V . iDonatura cygni,si libeat, sonum.

EIl Asclepiadeum carmcn.Non facilὰ plura huiusgenerisreperias apud Latinos : Prorne,quod quidam addunt, incertum est, varia est enim lectio apud Ouid.hb 6. Metamorph. Ad mandata Prognes, ct agit sua uota sub illa,ineorrectis codicibus sic legitur, Mandata ad Prognes, ct agit sua uota sub issio. ,etia post M apud crscos liquesit,unde multi in Polymneia arbitrantaeo

P uim consonantis amittere.Ouid ust. S. Dissensere Neae, quorum Polymηeia carpit . Prima silent aliae,dictat mente notant. Libri tamen etiam correcti Polyhymnia habet,ut ratio noUinis postulat,dicitur enim, ut enarratores Hesiodi docet,ώe π V, vser quasi multos canens, celebrans. Neque si Hesiodum in catalago Musarum audiamus, nomen hoc per duphthongum scribitur sed per l,lota.

uare non est,cur diphthongus sintvatur,ut fit in flegeia, tereia,ut smpra diximus. Irassuboicors εν Pobbymnia nomen esse plenum, quomodo

493쪽

modo apud Aristophanem legitur πολυ'υμνυ α ελυ,νια vero . Polymnia ambitror esse imminutum, pleno Uosfuisse Latinos, imminuto Hesiodum verisi mile est. Fultiius tamen ait quintam ex Musis. appellari per ε . Illud Silis, Ecce inter primos Terumnaeo a sanguine Clausti.magis ad rem fascit, si Teramna cum Stephano scribamus per Λω. Liquidae apud Graecos non solum mutis subiectae, sed etiam ipsae per se posita Nocalem breuem faciunt communem, ut in nominibus ἔρες, qua Tersus videtur fuisse imitatus,τι in ologo,

Cantare credas Pegaseium melos. Apud eosdem muta T. poII c; p, interdu siquesit, ut in πτ ς. mirum non est si D, eius cognata etiam apud Martialem lib. I liquescat. Sardonychaasmaragdos,adamantari lupida1 νηοPortat in articulo SIesia,Seucre meus.

I 'inter duas vocales in compositis, Bisugus, Quadrijugus sim, plex consonans est, non duplex: quare merito praecedens vocalis

corripitur.

Vug.Interea bijugis inseri se Lucagus albis, Aem Im Idem, Centum quadri)ugos agitabo ad flumina currus. Gco S 3. Veteres, ut supra diximus, I, inter duas vocales geminabant Maiior, Maha, alfoscribentes.Prisc.lib. t .ait, I, in compositis prosimplici babenda, xt Rciiciosum tamen hoc idem verbum saepissime primam producat beneficio, I,dMplicis. Virg.2.Georg. Retice, ne macussis infulicet vellera pullis. Idcm s. m. duplicem ex humeris reiecit amictum. Idem lib. ii. Rcjciunt parmo, equos ad moenia vertunt . Nam illud ιiusdem Virgilis, quod assert Pr scianus, T itre p6ιentes assumi e reice capesso a , et simplici, I cribitur, ut illud Statis lib.q. Thcb. Tela manu ,reiciti canes in νι ius hiantes. sic bicit, adicit Obicit,subicit, simplici,Γpro duplici, Adjcit, obiicit, ctri scribuntur. Iuvenal satyr. INunc abicit,saeua dignum, veras Carybdi. Martiatdib. I o. Siquid nostra tuis adicit uexatio rebus. Lucan.lib. 3. Cur obicis Magno tumulhm, manesi uagantea e Idem 7. Ipse manu Iubicit gladios, ac tela ministrat: ita q; in carmine Viremi, per proceleus maticus eri reice ea uu Aut E, L ut quidam putant coalescunt in unam Bllabam LMam,quom ce capcd.M.

494쪽

Praeceptum IIII. de praeteritis dissitabis.

I Raeterita dissyllaba habent priorem longam, ut Vidi, Ueni. R. Virg. Quos ubi confertos audere in praelia vidi. Idem, venit summa dies, &ineluctabile tempus Dardaniae.

Exceptio.

STo,do, scindo, sero, rapiunt bibo, findo priores. Martialis, Dixit,& ardentes auido bibit ore fauillas. Lucan. Aut scidit,& medias secit sibi littora terras. Virg. liquefacto tempora plumbo Dissidit,& multa porreetiim extendit arena.

APPENDIX I. Compositum Abscidi habet penultimam communem.

Lucan. Abscindit impulsu venturum adiuta vetustas . Idem Abscidit nostrae, multum sors inuida laudi. Idem, Illa comam larua morienti abscidit ephaebo. . Mart. Abscidit vultus ensis uterque sacros.

Quid si abscidit cum penultimam habet longam non a verbo abscIndo; sed ex praepositione Abs, o cAEdo, a, in i, longum mutata componitur φ Habscedo, ex Abs,oe cado,o abscondo ex abs, ct credo e

Praeceptum et . de praeteritis geminantibus

primam Ilgabum .

CVm prima syllaba praeteriti geminariar, eadem , de secunda

breuis est, nisi obstent duae consonantes, ut Tetigi, peperi, cini. . Virg.Tityre te patulae cecini sub tegmine Agi.

Exceptio . EXcipiuntur c cidi a caedo, pepedi pedo, in quibus secunda longa est,ut de in ijs, in quibus duae consonantes, sequuntur ut Cucurri, tetendi ,3. Iuvenal. Ebrius, ac petulans,qui nullum sorte cecidit, Dat poenas.

495쪽

Praetermisimus praeceptum istud, quod nonnulli tradunt, Praeteritassi ba Vi per V, consonantem finita penultimam babere longam, vi V ι Hrinui, amavi, petiui. Nam disDuaba ad praeceptionem de dispyllabistbectunt:

polysyllaba uero ad incrementum uerborum. Quod Priscianus li. Io. ex Emnis assert. - virosi valentes Contudit crudelis Dems. τriscis relinquendum eB, ut enim tutus simplex utranque habet breuem, xta composta secundam breuem retinentiri Extussi retus contudit.

Praeceptum V I. de Supinis disssitabis.

c Vpina duarum syllabarum habent priorem longam , ut visum

M motum.

Virg.Terribiles uisu se ae Letumque, Laborque. Idem, Quos ego, sed motos praestat componere fluctus. σExceptis. Am. I. ratum satum, datum, citum, litum, R Treor, atq; sero,d o, iunge ciere,linoque itum. rutum, quitum, situm, Ire, ruoque, queo, sui rapuere priores. Virg.Nos abi j sse rati, & uento petijsse Mycenas. Idem, At non ille, fatum quo te mentiris, Achilles Talis in hoste fuit Priamo. Valer. Flac. Vulnus,&extrema sonuit cita cuspide cassis. Ouid. Hic situs est Phaethon currus auriga paterni.

APPENDIX. LCItum 1 Cleo secundae declinationis priorem breuem habet,un

de Concitus,excitus penultima breui. Virg. Altior insurgens,& cursu concitus Heroj. 'I 'Οuid . de inuidia, Nec fruitur somno uigilantibus Eescitaeuties. - itum uero a Cio quarti ordinis priorem producit, unde conci

tus, excitus penultima longa. Lucan. Unde ruunt toto concita pericula mundo.

Meta. ε

496쪽

lib. I

RVo nunc sacit ruitum supino, priscis seculis rutum secit, unde

extant composta, Dirutum, erutum, obrutum.

Ouid. Diruta sunt aliis, uni mihi Pergama restant. Virg. Nec mihi cum Teucris vllum post eruta bello Pergama.

STatum videtur priorem habere communem, inde enim statusus,& status, a,um priore breui oriuntur,&composita, quae peri, efferuntur, ipsum corripiunt, ut praestitum. Ouid. Hic status in coelo multos permansit in annos. Idem, Musa quid a fastis non stata sacra petis 3 Inde etiam Staturus, constaturus, & quae per Λ, efferuntur, eandem producunt. Lucan.Tunc res immenso placuit statura labore.. Martial.Constatura fuit Megalensis purpura centum. Novem sunt supina,quae priorem corripiunt. . Virg.7.Aen. Tum satus Anchisa delectos ordine ab omnI. Iucan. I. Iusque datumsceleri canimus,populumi potentem. Virg.4.Georg. Ardentes auro, paribus lita corpora guttis. Ouid. Meta. I. Poscebatur humus,sed itum es in viscera terrae. cuitum rarum est, cuius breuitas ex Hecyra Terentiano probatur. Composta ex Cleo interdum etiam secunda sunt coniugationis, sed multo steque fies quartae. Liu.ab Vrb. I .Elatum domo Lucretis corpus in forum deserunt, e cients miraculo ut fit rei nouae,atq; indignitate homines. Plaut. Merc. Hic facit tranquissitatem, iste omnes fluctus conciet. Rutum fuisse apud Priscos in usu, argumento sunt Ruta Iurisconsultorum, sunt enim,et Vlpianus inquit,qus eruta sunt, ut arena,creta, s similia.Pr,mano uidentur Dirutus, erutus, ct similia verba esse imminuta, pro pietas Diruitus,eruitus. Statum priorem habet longam, ut idem Priscianus ait sib. I o. Staturus crebre reperitur prima longa. Lucan.li. a. . Hic acies statura ducum. 6.Ξt statura redit.

Praeceptum VI. desupinisol Ollabis .

QVpina in Tum polysyllaba, praecedente, v, habent penultimam o longam, ut solutum, argutum,indutum, &c. Virg. Lumina rara micant : somno, vinoque soluti Procubuere. Idem

497쪽

Item in Tum a praeteritis in T, per V,consonantem, i Cupi, cupitum, petiui petitum..es Ouid. Exul eram, requiesq, mihi, non fama petita est.

Exceptio.

AGnoui tamen, & cognoui agnitum, cognitum penultimam breuem habent. Ouid.Idq; recens praestas, nec longo cognitus usu.

Praeceptum VII.

Supina in Ilum a praeteritis in Vi, per V, vocalem habent penulis

mam breuem, ut Monui monitum, tacui tacitum . Virg. Discite iustitiam moniti, dc non temnere Diuos. Idem, Quis te magne Cato tacitum, aut te Cosse relinquat

Praeceptum. VIII. De derivatis.

in Eriuata sequuntur naturam eorum, a quibus derivantur, ut lege. bam, legam, lege, legito prima breui, quia oriuntur a praesentilego legis, cuius prior itidem breuis est. Legero, legissem, legero,legisse prima longa, quia a praeterito testinascuntur, cuius prior etiam longa est. φAratrum, simulacrum, ambulacrum, lauacrum, Volutabrum, i uolucrum benultima longa, quia a supinis aratum, simulatum, ambulatum, lauatum, volutatum, inuolutum, deducuntur, quorum penultima similiter longa est. Reditus, exitus, introitus penultima correpta, quia supina, unde fiunt, eandem habent brevem.

Exceptio.

1Vlta, quae suae originis naturam non sequentur, usu, assiduaq; A J poetarum lectione sunt discenda cuiusmodi sunt Fomes, mobilis, laterna, regula, quae primam habent longam, cum verba Foueo moueo, lateo, rego, a quibus proficiscuntur eandem cor

ripiant.'

Contra Lucerna, arista,sopor, Vadum primam corripiunt, cum verba Luceo, areo. sepio. vado a quibus declinantur, eandem pro

ducant.

Hic putavi teni monijssupersiedendum, ne longior essem.Addunt quidam huic praecepto Dummodo eadem consonam maneat quod de in Bria praetem inius, cum totidem aut plura sint, qua mutata consonante, nihil μnus primigeni' quantitatem sequentur, τι simulacrum, inuolucrum, σα

Men. ibidem a

498쪽

Praeceptum IX. de bompositione.

Omposita breuitatem, vel longitudinem simplicium sequuntur.

In perlego, orelego, E, ante G, breuis est, quia in simplici lego

etiam corripitur.

In praeterito perlegi, relegi, producitur, quia in simplici legi itide

longa est. Attigi, concidi, dissidi, ebibi, rescidi I, literam habent breuem, quia in simplicibus eade vocalis corripitur, Tetigi, cecidi a cado,&GOblitum, insitum circundatum. desitum penultimam ob eandem causam habent breuem, nam a litum fit oblitum,&c.

APPENDIX.

Vantitas simplicium seruatur incompositis, quavis vocales jurentur, sic concido, excido incido,occido, recido I cado penu, timam corripiunt: Eligo, seligo, a lego. Contrὶ concido, excido, incido, occido , recido a cardo eandem 6η- producunt: sic Allido, collido a laedo: Exquiro, requiro a Quaero: Saty.7. Obedio,obedis ab Audio. Virg. Occidit, occideritq; sinas cum nomine Troia. o Iuuen. occidit miseros crambe repetita magistros. Serm- 2. Haec a simplicibus longis orta corripiuntur, Deiero, peiero, a iuro: Sρ0 3. Pronuba, innuba, a Nuno: Semisopitus, a sopitus: Maledicus, causis ' s. dicus,veridicus, fatidicusadico. Nihilum ex Ni,& hilum. πη i. Horat. Stultitia ne erret, nihilum distabit an ira.

Connubium I Nubo secundam syllaba habet communem. Virg. Hectoris Andromache Pyrrhin' connubia seruas pIdem, Connubio iungam stabili, propriamq; dicabo. Tofumus plura exempla, ut ex his, atque similibus rones assuescant me postis syllabarum quantitatem lauestigare.Pronubus,ct innubus genere virili praetermisimus,qua non uidentur ustata. Nihilum,ut placet Grammaticis ex Ni. quod apud veteres Vonsignificabat, o hilum componitur. Fessus bilum putat esse,quod grano faba adhaeret, ex quo nihil, O nihilum. Nomas,hilum .inquit,breue quiddam significat.Lucilius Γ.3o.Quods tuas laudes culpes, non proficis hilum. Ambitus nomen hic etiam excipiendum est, si Prisciano cred7mus, nam Γλr o. docet Ambio compositum ex uerbo Eo jolum mutasse E, in I, more eorum, qua in,io, desinunt, penultimam supini habere longam, unde Ambi, tus participium media longa. Ouid. Mel. i. Iussi, ambita circundare littora terra. Ambitus

499쪽

iamblius vero nomen eandem habet breuem diffrinfre causa ' . Lucan. si. I. - . letalis , ambitus Vi bi. remisopitus. Ouid.in Epist. Theseu pressuras semisopita manus. o alibi apud eundem. Sopio oe sopitus primam producunt. Ouid. Met. r. veru, lem ' res herbis sopire draconcm. g. ecn. I. Hunc ego sopitam somno supcr alta thera . Comitium habere penult .im longam contra seinplicis ηaturam Itum, non potes probari ex carmine fili, lib. 8.cernebat Paulus,nanq; huic comitia caUpus. Iura,atq; arma dabat. cum non comitia,sed communia habeant libri correcti.

' Ad, Adoro, Ante, Rntefero, Circum, Circumago, In, Inuro, i Ob, Obeo, Per, Pereo, Re, Resero, - - Sub, Subeo, Super, Superaddo, ITem A, Graeca praepositio; ut Adamas,adytum, atomos. Iuvenal.Circumagat madidas a tempestate cohortes. Virg. Talia voce refert,o teiq; quaterque beati, Ouid. Immolat hunc Briareus facta ex adamante secuti , Virg. Talibus ex adyto dictis Cumaea Sibylla.

I. 3.

Exceptio.

Refert, hoc est interest seu necesse est, Re habet longum , Mar. Multum, crede mihi, refert I fronte bibatur Qui fluit: an pigro cum stupet unda lacu.

Virg. - neque enim numero comprehendere reserta

Hic sunt in memoriam reducendς superieres 'sceptiones de Te sone. Vocali ante vocalem, Reijcio enim 'eieci primum habent longam positione.

siquidem, I, inter duas uocales duplex est. Obqcio, adjcto,subqcio primas . Ff etiam

500쪽

etiam producunt positione duarum consonantiummam I itera, qus priore heo scribitur consonans eli, ut in simplici Iacio: qus uero poneriore, vocalis: qus ex A, simplici facta est. Interdum tamen I, consonans is poetis reiicitur seruata vocali: qua de re supra diximus cum de copositis Bifugus, Quadrifagus egimus,ubi exempla inuenies.Poetae Rettuli, Repperistequenter geminatis consonantibus producunt. Ouid. Met. I 3. sed enim quia rettulit Aiax Esse Iouis pronens. Lucilib. i. Reppulit a Lybicis immensum syrtibus aequor. Musonius ni Epigr. qui condiderat,postquam non repperit auram. Ouid. .de Ponto, Ele. 2. Consortes urbis repperit esse sus Redduco, non apud Lucanum, sed Lucretium legitur:item Reccido,rellatus,resscio, quem nolim imitari. Istud Properti; lib. Re ccidit in uos mensa supina pedes: tegitur θ Decidit. Cohaereo, Cohibeo. c. in quibus Grinspositio V,litera amittit obsequentem Nocalem, primam corripiuut. In verbo Comedorauit in m breui O. Iuuen aty. 3. Si uero ct pater est,comedam inquit flebile nati Sinciput. Verbum Cogo,quod coago scribendum suit, ut coactum eius supinum, priore habet longam, qus ex duabus breuibus O, Or,in vitam contractis facta est. Uirg. Eclog.3. Tityre coge pecus. tu post caracta latebas. enhelo anhelus primam babent breucm qΗ ex prspositione Am, M,mutata in N,facta sunt. t Vir. m. s. Et messuus equis Oriens afflauit anhelis. Quo pacto Con σ m, asciantur seqvcntibus uocalibus, aut consimant bus, diximus cum de prsteriti, verborum egimus. Omitto, operio primas habent breues,quia ex Ob prepositione composita sunt,sed B,extritum es.7 Horat. r. Epin. Quod perut si emit: repetit quod nupo cmisit. Virg. Een.4. Nox operit terras, qμοties adra ignea surgunt.

Praepositiones longae.

Virg. A mi stos lonso socios sermone requirunt.' ' Idem. Deducunt iocij naues,& littora complent. Idem, Tergora diripiunt costis, S uiscera nudant.

Exceptio.

ten. 3. Di imm& Disertus,Di,corripiunt ib.ε. Virg. Cede Deo,dixitque,&praelia voce diremit. Mart Quod tam grande sopnos clamat tibi turba togata, Non

SEARCH

MENU NAVIGATION