장음표시 사용
301쪽
membri , quando celebratur contramis vendiis tionis,& agitur contractus pignorum, & tuc valet,quod an veritate agitur,non quod limulate concipitur.C. plus Val. quod agi. per totumC. de contrata. empl. l. empti fides. & nota in I. nuda. R d. l. imaginaria. Exemplum tertii menbri,quia sorte emptor debet reuedere cito, ut si de manu.l. .g.si ab unoto. Haec tria positit Barti m
gistraliter in quodam 1 o eonsilio quod incipit,In nomine domini amen.factum tale est Pet. Nico. Exemplum ultimi membri, si promitto ex causa mutui pro salarioas patrocinii praestando ' Circa quod membrum aduerinte, quia interdum promittitur ex causa mutui vel alte- . rius iusti contractus, quod debebatur ex alia iusta causa iam praeterita,& finita, ut si promitto ex eausa mutui qs debebam ex eausa iusti patrocinii pnaestiti,tue tenet contractus,C.si eetapet.l. si ex pretio.ffeod. l. singularia. cpotest dici simulatus,quia obligationis substatia no deis test,& debitum ex una causa potest in aliam conuerra , ut dictis iuribus patet.Ea propterea esto quod ex forma statuti possit opponi meeptio simulationis,hoe casu siis mulationis exceptio opponi non posset, quia ut dictum
est,non est contractus limulatus,secudum Barto.hoc tenentem in d. bsi ex pretio. Quandoque promittitur illud. quod tamen debetur ex iusta causa sutura, tunc causa noci secura opponi potest exceptio simulationis,
quoniam etiam si promittitur ex causa mutui,ex causa futura, causa non secuta intra biennium, inponi potest exceptio non numeratae pecuniae seu non secutae cause, quae idem est quod exceptio simulationis. C. de posthu. L si sub speciem,ubi hoc per Barto. & Bald.eo cludetes,' quod ubi ex se a statuti potest opponi e
ceptio simulationis contra instrumentum huiusnodi, potest opponi etiam exceptio no numeratae pecuniae incas. quo de iure talis exceptio detur. Quandoque Pr mittitur illud quod non debetur ex causa praesenti vel Iutura turpi vel inhonesta,vel nulla,tue habet locum exceptio simulationis,vel exceptio sine causa,vel etiam iniusta causa,vt La. C.de condict. obtur. caus & d. l. ii sub speciems
302쪽
speciem .seeundum Bartol. subdens quod quado ex se ma statuti permittitur opponi exceptio simulationis, debet intelligi quando promittitur spe futurae causae nctseeutae e & tamen alia causa in instrumento expri-- eur vel praetextu alicuius eausae iniustae vel turpis:& naee est vera exceptio simulationis, n6 quando debitum ex una eausa iusta promittitur ex alia iusta causa, secsidum eum ibi.& d. l. ex pretio. Sic igitur est praedictis appater,s pluries,sunt species simulationis,& verbum timu- solationis multipliciter potest intelligi,ex quo liquet, Edices instrumetum simulatum, siue agedo, siue excipien do, debet speetem simulationis exprimere r alias nulla alia facta declaratione, ille cotra quem dicitur simulatus, debet obtinere,ut l. I. in prine. Ede Med.& l. Pomponius scribit sit frumetum.Ede rei vendi. in s. ae loquitur in agente idem in excipiete, ut I. i. g. Labeo. fide flumi.de leg. primo. LTitiae textores. in prin. idem
in probate obstaret, ut Ede nou.oper. nse. l. nos tum .
n oram. quod noti in glo. super verbo , probaretur, & est expressum.de probat. in e. In praesentia. & sie concludit Batt.in praealleg.colitio, subdεs in eodem, quod costi-xutio, carii n6 facit e effare simulationem,quam qua do alias cotractus praesumitur fictilius,quia seue praes mitur fictus cotractus, se,& actus e6stitutionis praeearii. alleg. l. 3.C. de suffra. R idem in rensitiatione exceptionis simulationis, E de nouat. l. doli. veri versum. danexceptioni simulationis huiusmodi pόssit rensiliari, posuit latius Bart. in Inemo, potest.de legat. I. Et modum propolaedi,& articuladi simulatione posuit.C. de pact.
in J. pacta nouissima.Et an ex totractu simulato trans se
xatur dominium vel possessio, posuit in l. emptor. E de aqua plu ar.Quae studio bretiitatis huius tractatus omitto. Ad silutionem igitur quaerionis longius utilitatis 3I causa euagatus, redies c6cludo, ' i similationis exemptio propriae simipta opponi potest eum distinctione,an pates,& si non sit, an possit incolinenti probari, Iel
303쪽
DE EX E C. INSTRVM. nis proprie patet ex praedictis,quia illa est, quae instruis
metum annullae,seu enervat ipse iure,vel quae exceptionis, non illa quae viribus subsistit: fateor,quod ii petatur excipiete habere declarare, speetem simulationis , si Ceederet iudicium in specie probata.C.de an .exce. i. Ex his etiam patet,l si statutu permitteret exeeptionem simulationis opponere, omnem speciem sint ut tionis opponeret , Quae videlicet annullaret,uel enervaret instrumetum apio iure,vel ope exceptionis,&c.& sic
etiam exceptionem non numeratae pecuniae,& omneν
simulationis species huiusmodi possent opponi, S pr
hari secundum ius eommune, siue requireret altiorem indaginem, siue non , quia intelligitur statutum causasmulationis exceptionem permittere , quae opponatur
ad processum,ut patet ex dictis 4.q. DEcimoquarto. Quaero, An rerentis dictis terminis 4.q. opponi possit, P instrumentum non est liqui. 33 dum.' Aduerte pro intelligentia videndum est, An instrumenta quae non sum liquida possint executioni mandari:verbi gratia,promisisti mihi damna, seu interesse,& dicendum est, quod sie r quoniam obligatio praedicta omni respectu est praesens, S non dicitur habere diem
neque conditionem , sicut quando quantitas legata debet alterius albutio declarari,ut mat in l. I .ff. de leg. a. ubi per dictam rationem hoc tenet Bart. in vit.quaest. δοBald. in l. a. C de exee.ui iudie. debebunt tamen liquis dari secundum eos. Modus autem liquidanda, seu pra-' ctica est duplex.Primo,quod actor petat instrumentum' non liquidum exequi, & in processu executionis liquiis dari instrumentum . hune modum tradit Bart. in l. I. Ede edend per ibi not.& in l. r. C. de senten.quae sine ce ea quantitate, videlicet incontinenti petita executione instrumenti producat artieulos pro liquidatione ad probationem damni vel interesse, quae probatio non requirit libesium, vel litis eotellationem, seu alium ordinem iudiciarium, sed procedatur summarie secundum sormam l .a diuo Pio.s. si super rebus. ff. de re iudicata. sicutis executione sententiae latae in iudicio uniuersali.&n
304쪽
in d. l. 3 .de edend. secundum Barto. in da. min. quae sine certa quantit. & l.si cum exceptio . s.haec
autem actiousquod metus eausa.& C. de pig I. 3. in' 4. q.& Bal.in d.l. a.C.de exec. rei iussi.& fiet talis probatio 3 3 per omne genus, & speciem probationis. f Nam instris , mentum non liquidum contiori obligationem velatam, quae potest detegi,tam testibus,quam instrumentis. de testi. cap.sicut nobis.secundum Bald.ibidem subdens vero, P omnis cxceptio in examine liquidationis opponi possit , non obstantestatuto exceptionum exclusuo, de quo agimus, cuius statuti beneficio non gauderet in sttu. mentum pendente liquidationis articulo,quia statutum non dicit, .s non possit opponi contra liqvidationem, ergo stamus iuri communi, 'cum liquidatio requirat cauta cognitionem pars citari debebit, secundum eum,
S hoc intelligit, ut dictum est obligatione pura ad esse deducta, licet non liquida,ut in exemi pro stois si promisisti mihi damna,& interesse ,- in esui3atione
deducenda adesse per liquidationem:verbi gratra, pr misisti mihi non venire contra promissionem certa sub. poena mille, nam noli possum petere executionem ad mille,nisi liquidetur, & probetur te venisse contra pro missionemreerte ad liquidationem,seo probationem huiusnodi,quod veneris eoira promissionem equireretur
libellus litis contestin sentetia. per quam obisatio per iudiciarium ordinem liquidata dedueatur ad este, secum dum BariiM. l. .C. de pigan 3. q.verssed qualiter liqui 34 dabitur . 'secudus autem modus siue practi ea liquido di est, P actor petat prius itistium enimn liquidari, & eo liquidatio liquidum pronunciari, .& illud exequi. Hane
puto quod eo lis adatio exequi,sed si executio non peteretur,sed si simpliciter peteretur liquidari, eo liquidato peti posset exeeutio.probatur optime in simili in ele. auditor.de rescrip. in fi. i.glo. Potest igitur ante petita executionem liquidari instrumentum, & post in processu
executionis petitae. vllimum plus laudo,& praeualet in
305쪽
obseruantia , utroque tamen casu articulus liquidationis,idest in strii menti puri, licet non liquidi per praedicta pariter examinetur,& decidatur, videlidet sine ordine iudiciario, ut dictum est iupra.Et ex his habes, exceptio simulationis potest indutincte opponi, statuto praedicto non obstante, quod intelligi debet instrumento; & l 'quido,& puro. Ecimoquinto. Quaeron Retentis terminis saepe diis ctis, An opponi poterut exceptiones concernentes persona, ut puta no potes esse in iudicio equia minor rex cominu nicatus,vel bannitus,& similia. Respond. siet quia ista non prohibentur opponi per statutum prohi- νbens opponi exceptiones contra instrumentu , quia norespiciunt instr. sed persenam agentis.arg. l. filio. g. de inof.test.& Bar.in d s .& parui refert. adde infra in pro priis quaestionibus subdo. . νDEcimosexsto. Quid si minor iurauit se maiore,&sie
cotraxit,vel praeceptu in se recepit Nic. de Mar. . ut refert Io. And. in ii.de sen. β ut alit. ver. hoc aut . alleg. supra in t i. q. tenuit, ' ae si minor iurauit se maiorem, consessus debitum recepit praeceptum si ipse minor fuit in dolo,&.ereditor in bona fide tenuiqpraeceptum ratione doli,&saerameli, per t. I.I. an in pupillam. C.depositi. Si vero ereditor sciebat ipsum esse minorem,& sic da dolo ipsius conqueri non potest. ff. de actione emption. l. I.C. dein integrum restitution. mi. l. de tute. de re iud. cap. scienti. lib. s.& alterius statuti quod annullat obligationem minoris aliter iacta,& forma seruata no sui dicit praeceptum nullum, & maxime si errauit tunc putans se esse maiorem. isde cos l. non fatetur. ad idem de pact. l.si e 1 te.ε. de act. emp. si haeres. Sicut ergo unxlex per alia determinati , sic statutum statuto,& etia te .ge;alias sequeretur,l praeceptum factum furioso,pupillo, prodigo,cui interdictum erat bonis exequendu seret, quod foret absurda. Ut igitur praeceptum valeat oportevatio cocurrere,spersonam quae praeciperet. & permnan eui pnaecipi potuerit 1s de suspe.tutil. I.& . naturali.I. I.
306쪽
s in dubio praesumit eum dolo, qui dicit se mioretrii
per t. quid enim.ε. de dolo huic non ob. auth. sacra meta . puberum . C. si adueta ven. loquitur enim de iuramentosa per contractu. Iuramentum autem de quo loquimur, fuit super quadam assertione. Item hoc de praesenti, illud de futuro.non ob. etiam I si alterius. C. si mi.se mai. dixe. quia loquitur de contractu qui tenebat cotra quem petebatur restitutio,non quod diceretur nullum , secun- - dum Io.And. in addi. praedicta.
DEcimoseptimo.Quaero,Retentis terminis supra dictis,'quid in filios& adult. asserentibus se patrem, iam.& illum esse curatorem,qui non erat, & iurantibus
super contractu , an poterunt opponere de nullitate vigore alterius statuti,cuius forma non seruaueriit , ut est
dictum supra proxquaest. Io. And. in addi prima, dicit: Iac.de Bel in q.quae incipit, lege Perusina.tenet, Φ statuto prohibente neri, & annullante, si fiat contractus per filium a. siae consensu patris,uel per adultam sine curatore, licet primus co trahedo mentitus fuerit se patrem-Din. cum non esset,vel secundus mentitus fuerit esse cu- .ratorem illum qui non erat, contractus tamen non tenebit propter statutum, quod non selum prohibet, sed annulla t,& sic non oritur obligatio ex contractu, qui ipso iure non valet, alle. l. n5 dubium. C. de legi. l.quid enim. si de dolo.& quod no. in i quacuque. F. E. E. de pubi. & in l. si curatorem .in gl.quaest:O iuris.C. de in inte. rest. praedictaui enim l .quid enimuic inducit, si cotra pupillum,
qui victus suit, datur actio de dolo, eigo non tenuit contractus, alias daretur actio ex contractu, no de dolo. eo. tit.l. I.I.ait praecor contraria dicit procedere,cum statutum annullat sortius,si exceptionem vel actioncni dat. super eo vero quod arguitur, Ceod iuramentum eorum validat contractum,distinguit inter fili uin s. R adultum. De primo sina pliciter tenet, P non equia roborari per id non potcst contractus, qui non tenet per statutum , cum p incipale a suo accessorio non vestiatur, nec regularuris . de viilg. & pupill. l. ex pupillari. tunc quia iura naen xum est contra bonos mores ponderata Lprimaan prin.
307쪽
ssad Maeedoruinducit regulam c. non est obligatorium. lib. 6.Et hoc verius puto hae ratione,per illud quod Bar g to.not. E. de fideiussit si quis pro eo. ' dicens ratione i ramenti filiumfam. eompelli ad seluendum, sed repetere posse , sicut quando debitor iurat usuras solvere,quo
niam hoc casu iuramentum est contra bonos mores m
arte creditoris,& ex parte filiisam. ponderata ratione. I.is ad Macedα ille vero ex parte debitoris latum non ereditoris. Item post selutionem filio non datur repetiar etio se de condict.indeb. l.qui exceptionem. debitori vero soluenti ustiras se,ut Le.debitores Ratio potest esse, in filio postsellationem cesset votum mortis Patris, dc se iuste remanet solutum, sed in soluente ustras non cessa turpitudo per selutionem, ideo magis effectum
habet,& ue remanet penes creditore turpiter cum p e-eato,& sine iusta eausa. ex quo etiam patet verius esse, quam id quod eoncludit Ant de But. in eap. cum eontin. gat.de iureiur.dicens contractum filitiam. iuramento Malidari. De minore autem idem Ια And.in additio. pnaedicta distinguit ius canonicum a eluili, ut de iure ei uili
non validetur ratione praedicta,& de iure canonieo sic , per Ldecre. eum contingat. plenius de hoc in auth. Ω- eramenta puberiAn autem instrunient a iurata huiusmodi mereantur executionem stantibus terminis 4. quaest..infra 2o. q. dicam.
DEcimooctauo.Quaero,An retentis nostris terminis per filiumsa.possit opponi exceptio Maced .lΗaeeouaestio fuit magna eausa huius tractatelli, praesertim si se patremfam. est mentitus dissert haec quaestio a praeeedenti, quia praecedens loquitur, an possit reponere de nullitate ab alio statuto inducta, haec an posset opponere exceptionem Macedonianam a iure communi induinctam , videtur dicendum, ut non possit opponi:quoniam ex contractu mutuit inito cum filiolam. oritur naturali s& eivilis obligatio, licet per exceptionem elidatur .gad Mace.l r.& l.ouia naturalis.&in plurib.ll. illius tiri quae
exceptio per statvisi videtur excludi. Aduerte interdum non liquet de exceptione Mace. quia ereditor negat illu
308쪽
filium am. & tune idem, quoniain exceptio non reqvilin. rit altiorem indaginem, pro euius quaestionis decisione o sciendum,' quod contra creditorem ignorante cum liosa mil. cotrahentem exceptio Macedonia. opponi non potest ut C. ad Macedonia. . I.& Feod titu. l. s. dc pe. Sed cotra scienter cotrahentem sic: videamus ergo eui incubat onus probandi, an filio excipienti, an creditori uuari,& agenti, & videtur filio, per regulam l. r.&l. ei qui .F de probatio.& quii ignoratia praesumitur.fide probatio. l. verius. & quia sic est in aliis exeeptionibus supra dictis , ut in exceptione nullitatis, Besdum Ioan . Andri in titu de execut. sentent. β vltim ver. t 6. a Ileg supra in I p. quaest. Hic conlidera dum puto, quod in imbit onus creditor filii,quia probara paternitate, praessem itur patria potestas. fide his qui sunt sui vel alien. tur. . l. filium diis nimus, & paternitas praesumi ur quia ne ismo est sine patre,nisi cotrarium probetur,ve la quis patrem stad Macedo. Secta' vero casi idem dico, quod scientia paternitatis praesumitur in creditote,-ἀI. r. C.ad Macedo.& l. .& l. De. Teod.titu. quoniam vel sc uit . vel scire debuit eum situmsamil. & sibi imputet sno inuestigauit, ut dictis iuribus patet, neque enim creditor eredere debuit ipsi filio asserenti se patremfamil. quia exceptio Maeedo. est inducta in odiu faeneratorum, seu creditorum,ut d. l. I.Fad Macedo. Nec obstat , quod ignoratia praesumitur et Quia aut quaeritur de ignoratia, i aut de eius scientia. ' Primo easu ignorantia praesumtis tur, nisi ex aliquibus iudiciis per se vel per aceides notis scietia inferatur, ut no.Qdeperi.tu. l. si tutor.Seeundo casu. aut quis ratione ignorantiae vult iustificare, te validare actum, vel inualidare,& tueno praesumitur iustitianis probetur per aliquas eoniecturas, ut d. l. si quis p trem & l. r.& pe. Aut no imedit cosequi aliquid eotra iuris dispositionem,& tue praesumitur iustitia Ratio differentiae est, quia in primo easi debit inquirere, ut no. 'in d. l.penuta n secundo no debet esse curiosus inuestigare. ar. si de noua.l.doli. in fi .seeundum Bal. qui etiam I
rius loquitur in da. a. C.ad Maced.In dubio igitur aliis
309쪽
praesemptionibus cessantibus praesumitur ereditore scivisse contrahetem esse filiumfamil.& ex hoc patet, quod ex exceptio respectu probationis scietiae non requirit aliquam indagi nem,cu iuris praesumptione scietia prae&- matur, & communiter opponi potest, no obstate statutor respectu vero probationis facti, videlicet an pater viveret; tue elim idem quod opponi poterit, quia vana simplieitate decipitur qui co . rahit eum filio famil. si credit eum patre m. nisi ex praesumptionibus liqueae contrarium,ut d. l si quis patrem,& si edicta exeeptio reo spectu opponetis non requirit altiorem indaginem. at Potest igitur haec exceptio opponi , quia de ea iuris praesumptione liquet,& nullam requirit indaginem. Se-eudo opponi potest ex eo , quia ex instrum to liquet eustium famil. dum dieit Seius Marti. habuit , dc reeepit a
Sempronio mutuo,& ex eausa mutui deeem et n*m si noviueret,instrumetum esset falsum, nisi ad euitadum sil-sitatem intelligeretiir olim, secudum Bartol. E. si certum peta.l. eius qui in prouincia.alle. quod. not.ss sol. matrimo. l.diuortio.& l. insula. in fin. ff. de aequ. rer. domin. Et costae autem, quod exceptio,quae costae instrumero,
opponi potest, ut dicam infra in x ε. quaest. Amplius cum saltem incontineri possit probari. habetur perinde ac si inesset. argum. C. de edi. diui Adria. tol. l a. S hoe sentit Bald. ibi dum dieit,quod praeceptum diui Adriani dieitur praeceptum guaretigiae. Tertio ex eo constat exceptionem huiusntini opponi posse, quia dicta exeeptio no opponitur eontra instrumetum, sed eontra pertinam agetis, & de iure persenae agitur no .de iure eon 'tractus et ergo no excluditur a statuto.argum. l. filio.sFdernos testam. & dixi sit pra in i s. quaest. reo probatur effieacius per dictum statutum no excludiitur exeepti nes quae nascuntur eum instr.sed exceptiσ Mac. oritur cum seia,vel instri ut sfad mae. l.tam, & s.& dictu estis d.q. I s.' ergo opponi potest,sicut dicimus, s opponime exceptio non confecti inuetarii,& exceptione quis coueniatur ultra qua sacere possit, ut dicam infra in 18. q.Hac opi. reperis,s tenuit Fra.Αe. i d. . a s vi aut cli.
310쪽
s quia dictae exceptioni non potest renutiari, ut d. I. tam ct si & Ede pactis .i si unus. s. illum . & de minorib. l. si iudex. ergo nec per statutum.C. de decretis decurio. Ω- per rubrica lib. I o. Item quia exceptio Macedoniani est foecialiter inducta a lege sine hominis ministerio, re se per generalem prouisionem statuti no tollitur. Nam specialia generalibus derogant, ut Tde regulis tur l. in t to. etiam si speciale praecedat,& generale sequatur,ut est videre de cautione iudicio sisti. quae perius authentie
rum debet a quolibet praestari, sed per ius digestorum solum ab illo, qui non possidet immobilia. T qui satisd.
cogan l. sciendum. in princip.bene facit quod not. C. de adult. ita pudor. ista sunt sere eius verba hoc idem tenui e Bar. Uquod cum eo. l. si tilius. quia talis exceptio non enervat instrumentum, sed exceptionem instrumeti . hoc idem tenuit idem Bart. in consuluendo, in consilio quod incipit,Statuto cauetur quod instrumentum, &c. ' Vbi dicit, quod si ex sorma statuti debet instrumenis tum mandari executioni intra decem dies absque exceptione, poterit opponi, quod est factum contra l. non dubium. C.de legib.&l .iubemus. g. sine . de sacrosanct. eccles nee tollitur per tale statutum exceptio nullitatis. Instit. de m lita testam. g. I. V. de milita. testam. l. r.&l. nemo potest. Edelega. r. de hoc supra in i I.q. Et etiam opponi potest exceptio Velleiani,quae etiam post sente-tiam opponitur. E ad Maced .l.tam, & si. non obst. I.omnes populi quia statutum loquens de contractu, intelli gitur de valido,& sic allegando l. tam,& si tenet expresse idem in exceptione Mace. de qua loquitur illa l. Hanc etia opi tenet Bal. C. ad Maced. l. fi. ibi dum dicit, , ubicunque lex remouet potentiam a persona contrahentis, talis exceptio, seu defensio potest opponi post modum, Vt d. l. tam,& si teneas menti hane regulam dicit ipse,siue sumus in dispositione iuris communis, siue in f*ostione statuti,quia eadem est ratio utrobique secudum eum,& hane opi. veram puto etiam in contractu per si-liumsam .inito, per ea quae dixi supra in proxima praecedenti quaestione.