장음표시 사용
321쪽
diui AM.tol. l.sn. Sed quando non apparet ex cotra M. sed est diitersum tune non e ih ibi vitium sermae, sed inuisibilis materiae,donee opponatur & pinducatu & ira debet intelligi gi. in t .si unus. s. pactus, ε. de pact. qua incipit ,opponendo. secundum Bal. iii l.in bonae fidei. depact. in s.
39 I igesimoseptimo Quaero,' Retentis nostris termi V proxime quaestionis, emptor petit exequi in
strumentu cotra venditore ad rem venditam: vel contra,veditor petit exequi instr. veditionis ad pretiumrquaero 'an per veditorem possit opponi exceptio pretii non Galuti, vel per emptorem exceptio rei non tiaditae: Ee via detur,et non: quoniam exceptio pretii non soluti, seu rei non traditae eii peremptoria, E ce ast empl. l. Iulianus offerri, & l. qui pendentem vindemiam, quae in executione opponi non potest, ut C. sen. restri. non posis l. peremptoria S,Sc omnis exceptio peremptbria,& alis quamcunque excluditur a statuto, & hoc tenet in executione sententiae Spec. optima iura alle g. in tit. de exec. sent. . s. .ver. item pone emptor. ubi dicit remptor condem natus ad pretium non potest exceptionem opponere de re non tradita. quem sequitur Bald.in d. l. si duo patroni.
s.si quis iurauerit,ff. de iureiur. facit, Ede act. emp.l. sundus qui Lucii Titij & C.eo. tit. l. si pater tuus, in fi. Non a obstat, * opponi possit exceptio non impleti contractu ex parte agentis, quia tacite inlit obligationi in instru-: mento deductae, per dicta in proxi. q. quoniam ibi ante
implementum non erat nata actio, sicut in pignoratilia ante obligationem, in d. l. si duo. I. Marcellus. In eontractu emptionis,& venditionis, sic quia non nascetur actio ex implemento, sed ex consessu E deact.& obliga. l. ex εο consensit. & Instisu. de obl. I.ex coiitrario.' Sed cotra- . Dum puto, quoniam & si exceptio pretii non seluti velei rei non traditae sit peremptoria, tamen nascitur una eu tinstrumento,& omnes exceptiones, quae nascuntur cum ι sentedria opponi possunt in executione ut dixi in qui, ita quaest Unde esto, et in executione, sententiae talis ex-
322쪽
ptio non nascitur cum sentetia, seu tempore sententiae.& quo ad exclude das exceptiones peremptorias instru- metum non hahet vim sentetice, quia nulla causae cognitio praeiudicialis praecellit .vid: xi supra in s. q. in fin Sane,& in executione sentetiae tenet Spec. in tit. de excep.s dictum. ver. item pone & alleg. teXt. Optimum l. duo-hus. de excep. rei iud. hoc a contrario sensu probate, &quod ibi no.in glo.quae vult, quod primus creditor con- uetus per secudum , & eondemnatus, si de suo iure nonopnosuit in prima in statia, in executione Opponere po-
teurest ratio dictae glo. ibi, quia in primo iudicio, de pignore, non de praelationibus iuris fuit disputatum; sie in proposito. in primo iudicio non de solutione pretii, vel
de re tardanda fuit agitatum. Aduerte clarius, emptor,&veditor non solum habet ius excipi edi, sed ius retinediloco pignorum,'t dicit texi in d g offerri. De isto ergo iure non fuit in primo iudicio,& sortius ante in striim tum agitatum. Amplius haec exceptio non cocernit, nec enervat vires instrumenti, & tacite inest obligationi in instrumeto deductae, & hane partem in terminis nostris executionis instrumeti,ten et Bal. C. de acti. empl. l. si traditio & l. r.C. de iur.& sact. ign. dc I. peremptorias. C.
6 r sen. rescin. non possi pro hoc facit, ' quod exceptio pretii non soluti,& rei non traditae huiusmodi nascitur post
celebratum contractu ex mora emptoris praetium no soluetis,seu veditoris rem non tradentis,ut d. g. Diserti.& d.
l.qui pedentem. Sed omnis exceptio prouenies post sentetiam potest opponi, ut F.de re iud. l. post rem . & dictu est in s.q ergo,&e. Ad dictit in Bar. Respondeo. Quod, vel non procedit, vel, quod loquitur in sentetia;& quando in primo iudicio fuit talis exceptio obiecta,& disputata: vel, quod loquitur in exectulon 8 sententiae, quae Iraecludit viam peremotorii, licet non disputatis, ut d. peremptorias. quia dis 'utari potuerunt,& sie est quid
amputetur non opponenti, sectis in executione instrumenti, quod exeepriones peremotoria non excludit,
quia nulla praeiudicialis eauso cognitio processit, ut di vium est. Sed inlaereas liti rationi, quod haec exceytio inest,
323쪽
inest,& instrument una eius vires non impugnat , &tutum loquitur de exceptionibus impugnantibus instria. mentum, nec per hanc exceptionem impeditur execuistio . Et ii im peditur, procedit ex partium conuentione in instriimen eo apparente. faeie quod dicam infra proxima quist.& hoc in instrumento. In sentetia autem,aut talis executio fuit disputata,& admissa, quia veditor ad rem, & emptor ad pretium fuit condemnatus , & tune admittitur exceptio.Et sic dictum Bart. in d.sIi quis iurauit. procedit :aut fuit disputata,& non admissa, & non admittitur exeipiens. de compensa. l.quod in diem,&hoc tenet Anto de But . in cap.eum Ioannes de fide instri in I .colum .Si vero non sit de sceptata, idem quod hie dictum est. a T Igesimo auo.Quaero,'Iuxta praemissa quid de ex - V ceptionibus,quae non opponutur contra instruine tuna, sed ad executionem, posito,quod per statutum omnes exceptimam excludamur, secundum terminos nostrae quaestionis exemplum, ne maritus conueniatur. Hotra quam facere possit. haec quidem exceptio non impus nat sententiam vel instrumentum,quia excipiens satetur sententiam bene latam,seu instrumentum val idum, o executionem mereri s sed mutat, S restringit exeeutionem. Respond. Exceptiones huiusnodi opponi possunt contra instrumentum,sicut opponi possunt contra. executionem sententiet, ut E.de re iud. l. Ne se ius is de fideiussit. si fideiusArg. idem respondit. ff. solis .mat r. l. ex diversi. s.fi.&ponit Barto in s.fin.C.si ex sal. insti unu& l. r. C.de iur.& facti igno.& diximus in s. qui st. qua ratione idem dico in exceptione inuentarii, ne teneatur ultra vires haereditarias, iuxta formam. l.su. C. de iure delibe.quod renet Bartol.in d l.ex diuelso. & d. l Nesennius.&Bald. ind. l. r.C detur εc facti ignorata. Pro hoe optime quod dixit glo. in l. fin. f. in eomputa. tione.C.de iure deliberata. quam Doctores approbatar, quae vult,quod si statutum sit in eluitate,quod nemo veniat eontra instrumentiim factum a se , nee haeres eius,& testator obligauit fundum eius alicui, quem poste
324쪽
haeredem instititit, qui haereditatem adluit, & inuent rium fecit, quod haeres beneficio inuentarii talem sun- . dum vendicare poterit: ex quo ibidem decidit Bartes. 6 s t quod si statutum disponit, quod executio instium enisti fiat contra haeredem, sicut contra defunctum , intelligitur ubi haeres inuentarium non eonfecit,& eadem ratione dico opponi posse contra instrumenta huiusnodi beneficium cessionis bonorum, si conuentus velit bonis sedere , quod Bald. tenet in s. r. C. qui bonis cedere possess etiam si tali beneficio sit renunciatum, quia renunciatio non tenet , nisi in certis casibus , de quo per Cyn. in l. I. C.qui bon. eed. poss. in viti. quaest. & Bare. in l.alia,s. eleganter,st sol u.matr.& per Anto. de Butris ncapit. ex rescripto,de iureiu.& eadem ratione si petitur executio instrumenti eelebrati per filium fa contra eum . factum siti iuris opponere potest in executione de beneficio edicti,de quo 1qtitui .ffquod cum eo , ne videlicet conueniatur, ultra quam facere 'γssit,seeundum Bartol.
qui hoc tenet, E quod eum eo,l sed de si , s. si sIius, quod procedit quando statutum disponit, quod possit opponi contra instrumentum et secus si disponeret, quod non posset opponi contra executionem instrumenxi , se cundum eum: quod dic, ut dixi iupra in tertiε qu-
I ZIgesimo no. Quaero,t Mulier habet instrumentu V quo vir fuit confessus se habui i se dote,&de ea fecisquietationem, ut fieri consueuit: Bluto matrimonio mulier petit executionem instrumenti vigore tacite stipulationis, de restituendo, praesemptae ex s. prima , C. de rei uxor. action.quaeritur an possit. Bart.in l. s.fi de his quatin testa. delen. dicit, quod d. l. r. facit contra mulierenι
quoniam tacita stipulatio huiusmodi non potest legi , nec est scripta in insita sed intelligitur auctoritate lepis,& sic non mandaretur executioni,ut instrumentum,
sed secundum legis dispositionem, de qua statutum non
loquitur in contrarium allegat, I.si duo patroni, g. Marcellus,Ede iureiurand.& sic non soluit. Tu autem dicas,
uod potest, quia illud quod praesumtur ex instrumen R
325쪽
- 'o videtur esse proprius tenor illius instruuiemi,sside
esis,l ivrisgentium. s. quod sere. institui. vir inut. stipris. si scriptum. institu. de adoption. l. his 'πis,'eicti sOblignio restitiitionis dotis venit ex sene en seu te,& consensu contrahentiuna, licet non ex veris, vici.
l. .C. de rei uxor action. post prin.& ibi, intellis uittae, ipsa secuta stipulatio,& illud quod venit ex metue contrahetium videtur venire ex verbis contradiudi/e talis .i nominis & rei,s verbum ex regib; ff. loca, l. qua p, I. inter locatorem,& ff. de iur. O.l. si stipulatio. & qpod6s dixi supra in .i 6.quaest.' Intelliguntur enim contrahey- tes velle quod lex disponit,& id cogitare & agere acquirend. haeredit .l si duo. unde Pinde habetur ae ς ex . presse dicta mulier fuisset sibi stipulata dotem reddi. no 'obs .d l. l .E Memadnio. testam. aper . quoniam lmuitur in his quae extrinsecus intςlliguntur alicuius Meru' , vel subtilitate,non ex ipsa littera aut ex vi ipsiqs litteriae, sed ex his forte quae praecedunt S sobsequuntur in*ri plura at stipulatio praedicta intelligitur ex ipsa littera, vi litterae ipsitis contractus, & si e legi posse intelligitur,vt d. l. I.f.legi.& sic facit pro ista parte, frde haered inst. l. r. pro hoc,Ψ beneficium, l. edicto. fundatur in script ra,& verbis testamenti, ut l. edicto. C. de edict.diui Adr. tollend. & tamen locum habet in succedente ex raci substitutione, secundum Doctri ibi ex prima, & vltima 'ratione. In quaestione nostra tenet Bald. in d l. prim quae in testam . deleo. & I. ad probationem. C. de probation. ubi dieit se ita consuluisse, & fuisse primum conliis ilium redditum per eum. Sed ad hoc dubium praecidendum , tutius est, quod in instrumento fiat promissio it i-pulata ad restitutionem dotis, ve communiter notarii faciunt addentes consessioni dotis receptae, seu receptioni,& quietationi clausulam illam,Quam dote dictus vir
66 T Rigesimo.Quaero, t An stante statuto,* instrume
A ta mandetur executioni fieri possit executio cotia
haeredes debitoris obligati per instrumctum , praeserti kstatutum dicat,quod debitor pro debito carceretur.
326쪽
ἔrs D. ANT A C AN ARIO. Respondeo,sic: qm ad id, ad quod poterat compelli de-
functus, potest compelli haeres defuncti, ut is de re. iv. l. si haeredem.& l. quod ipsi.& C. de pigno l. 3. in . q.per Bart. licet legis verbis non exprimatur,& Tad Trebell. l.pomitante. in princ ubi hoc tenet Bar. secus tamen inete dicendum si debitor conuenis et in instrumeto, quod
posset persena liter capi, quia posito quod pactu valeat rtamen no transiret in haeredem, secundum Bartol Equi satisda. cogan. l. si decesserit, per d. t ratio differentiae ert, quia primo casu statuti dispositio executiua coacernit obligationem in instrumento deductam, scilicet persenalem,quae transit in haeredem. C. de haere.ac I. pro haereditariis.& ita est debitor haeres, sicut defunctus. E. si cer. peta l. t. per Bart.& debitore loquitur statutum.Secua. do vero casu dispositio contrahetium concernit pactum cohaerens personae,quod non transit in haeredem, ut d l. si decesserit. & similiter dicendum est haeredem posse executionem petere si factum fit tralitorium in haeredemtsecus si personale .gsolu .matrimon. l. quia personale .
Ante tamen quam haeres exigatur,seu carceretur,lique-
re debet eum fore haereden fi tu inat .l si cum dotem f. transgrediamur. secudum Bal C.de tu .deli .l.s.f.&.si praelatam. ubi ponit, an debitor de iure coi possit prodebito carcerari de quo per Doct. C. qui bo. ce. MKL l. 6 Rigesimoprinao. Quaero,' Iuxta praemissu, An v I leat statuta ciuitatu disponetia pro debito ciuili, debitore ad instatiam ereditoris debere persenaliter carcerari.Dicas,uisie, siue disponat carceratione fieri debere per itidice siue per creditorem, ut scripsit Bara in l. Titio.I.Titio et a T. de cond.& dem. quia publica auctoritas tollit omnia contraria. An autem p indicem concedi possit creditori, ut capiat personaliter debitore silum, ' vel eius bona.Die ut no.Bart. in l. 3.C. de pig inq. q.ver.
ad hoc probandum iudicio in testem, dcc.S V. de acqui. possi. iuste possidet. 3TRigesimo secundo. Quaero, pro declaratione sis.
quaest.& totius materiae iuxta praemissa, An ex conventione partium fieri possit , quod insuumenta habeae
327쪽
executionem paratam. Haec quaestio habet altiorem in ia diginem e sed ne suscepti opusculi materia ultra quam 6s seeeae dilatetur,1 die breuite quod aut Partes conueniunt, quod habeant executionem realem, hoe est, in bonis debitori ;aut persenale, hoc est,quod debitor ea-pi possie persinaliter. Primo casu potest:quoniam ius exequedi ex eouentione,& iudicis auctoritate aequiparatur.C. de pig act. l. pe is de surs. eum creditor. C. de pig. l. 3. hoe patet. in sint ili in sentetra arbitri, quae habet exec tionem paratam. E. de arbi. I non distinguemus. s. de
offieio. patet etiam,quod controuersia deciditur ex iuramento ex parthim convctione,ut sde iureiuran. l.ivskirandum quod ex conuentione, ex quo. iuramento Oriturius executiuum,ut l. 2.&l. sed,& n possessori. I. cum de haeredi.Tde iureiuri hoc tenet Spe . in titu. de loca. g. nune aliqua. ver. 39. Bartob dicit expresse in d. l. s. inviti.quaest.vbi concludit omnibus his casibus executionem summarie fiendam esse secundun, formam I. a diuo Pio. I. I. F. de re tu. Circa quam conuentionalem executionem qua versenae possunt hoc promittere,&de modo eonstituendi tale ius executiuum de tempore quando effectualiter incipiat eompetere, S de officio iudieis quando ad hoc addatur plene pers . quaest. hoc examinat Bartol ind. l. r.&scriptis per eum in r. quaest. ibi adde nota. per Ioa. Andr. Sc Anto.de Butr. in cap. verum. r de foro compet.& in . qtiaest. nota, per Innoe. in cap.
olim. de priuil. in glo. per portarium, S scripta per An
69 casu ' eonuentio. quod liceat creditor i capere debitorem inuitum, ceptum pro debito retinete in carcere
priuato, no vaIet,ne maior Is tumultus causa sit. E. de re
iuri l.no est singulare. & quin no inultum a specie seruitutis differt,si laevitas recededi n6 datur. E. de li. l .exhi. l. a.& ob aes alienum seruire tibero iura compelli creditoribus no patititur.C. de M.& obli. l. ob aes. α auth. immo ibi posita, sumpta ex corpore, ut nusi iudicum.ἄ.s averincolla.9.& de pig. in ea. lator.& quia hominem eareerare est contra bonos mores,ideo no valet.C. de pact. - pacta.
328쪽
l pacta. q. seq. Item Osdem rationibus incarcere publico:& quia in carceratio est meri imperii, ut nota. in l. imperiit in. Ede iurisdict. om. indie & ea quae sunt meri imperii a partibus concedi non possunt. l. priuatorum. C. de iurisdict.bmn. iud.&quia nemo potest se dare alicui, ut . iaciat iniuriam. l. I . g. usque adeo ride iureiurando,& nemo est dominus membrorum suorum Tad i. Aquil. l.liber homo. quibus rationibus reprobata glo. Bartol. in I. interduin. f. qui larem Ede furi tenet, quod sicut quis non potest se dare alicui,ad torquendum, sic nec ad carcerandum:& sicut non tenet pactum de capiendo, minu, tenebit de carcerando, ad quam carcerationem state captura contra initium non deuellitur,& hoc tenet Bar- tol. post Dyn in I. alia. g eleganter. T. solui. matrina . nec
ob. quod per legem siue statutum fieri possit. quod pro
debito quis in carcere publico detrudatur,vt. U.de suspe. - tu .l 3. Ututores.& dictum est in praecedenti quaest. quia' non sequitur I ergo per pactum, ut per Bartol. ibi. est sic dictum domini Augustini in l. nemo carcerem, quod per pactum fieri potest, ut debitor a creditore in carcere Publico detrudatur,no protedit. fallit pdicta regula in casu l .s. C. de capi. et postli. reuer. vides icet, in capto ab hostibus,& reuersis redempto,qui ex pacto a redeptore potest usque ad satisfactionem debiti in carcere priuato ,
το & publico retineri . t Fallit etiam in debitore suspecto de fuga, qui ex pacto in causa sit spicionis posset capi, Min omnib. casibus a iure permis Iis, ut l. ait praetor, j.s debitorem T. quae in f i. cre.&in aliis casibus notatis per Bartol.& Ioa. Andr. in d. capiti lator. de pig. dico pacisci posse, quod suspectus capiatur, S ad iudicetia ducatur , per d. f.sidebitorcni. non autem,quod in carcere pubi co , vel priuato auctoritate propria teneatur, quia hoc non licet de iure, ut T de adul.l. capite quinto. ergo nec ex pacto, ut dictum est. R no. in d .g si debitorem . Ccn
uentio autem, quod ad instantiam debitoris capi posite per iudicem, vel, quod de mandato iudicis debitor debeat ponere manum ad standiim.& ibidem non rccede is
re antequam soluat, tenti t. vi d. .non est Iingulis.& colli.
329쪽
i gitur ex dictis Bare. in d. g. elegater. Et quia nil repugnat debitorem per iudicem carcerari pro debito, vid. l.
facit quod no. Ede priui: credi. l.si creditores . per Bart. eouentio autem de uado in certo loco similiter no valde per superius dicta non .cap.ex seripto. de iureiu. Vbi monachus fuit datus in obside pro debito per abbatem: 'quia illud vetu intelligo pro debito publico videlicet ec. clesiae quod publicum censetur secus in debito priuato . pro hoc. C. de exact. tria. a. lib. Io & quod nota.&.And. iii d.c. lator in glo. in vinculis. in nouella. . TRigesimotertiora 'ro,Circa materiam statuto caueturi quod inliatia finiatur cursu ro. dierum; nuquid si petatur executio insisumeti,vel sentetiae finiatur in statia dicto tempore λBal.in l. I.C.de ivr.es. in verbo, in statia. videtur sentire per illum tex. quod sie, per quo patet,quod quilibet articulis habet instatiam .iad aduo eati Perusini antiqui, ut ipse dicit, tenuerut eOtrarium et quia instrumetum ex sorma statuti habet vim sentetiae, re post sentetiam non eii in statia:& hanc opin.sequitur ipse. in l. i.f. t. E. si quis tu, di. non ob. quia cum procedatur sine litis conteita. vel quasi, ergo non est instantia. Et ga ubi petitur executio,causa expeditur per sentetia
interlocutoriam, ut l. minor, annis . cui fideicommis-siim. Ede mino. dc hoc si agitur ossicio iudicis ad exec tionem sententiat: secus si ageretur actione in factum resultante ex sentetia, vel actione realtante ex in lirumento,& non via executi uar quia tunc certum est quod foret in i antia sui ff. de petit haere. l. item veniunt. idcim recte. ubi text. dicit quod fit lite contestata : ergo ei instantia,& loquitur ipse in sententia. idem tamen dicies petatur executio instrumenti. hanc opinio. videlia. cet, causam executionis instrumenti, non fieri triennio , per t. properandum. C. de iud. tenet idem Bald. in Lsecunda. C. de execut. rei rudic.hanc. etiam opinitanem,non finiri cursu ro. dierum causam executionis instrumetorum in executione,tenet in i litibus. C.de agria
330쪽
sta intum disponens de instantia, debet intelligi in potiori.& propriori significa. F li ager. veet. vel emphy. pe I. in perpetuuna qui potior,&propitor significatus
complectitur in taliam totius causae,non unius articuli.
Idem,& fortius puto si statutu in dicat, quod iis,& causa finiri debeat intra io. dies e quia lis proprie intelligi εtur post litis contesta. causa vero ante litem come ita.&post,ut no.Bar. in l. causas.C. de transact. a puellatione causae proprie continetur tota causa, non capitulum s lum,seu unus articulus causae tex. est,& Slo. in l. generaliter. circa princ. . de reb. cred. 1 is Rigentinoquarto.Quaero,' Consectum est Inltrunae I. ium publicum per notarium Perusinum de contra- .etu periisii celebrato inter Perusiliun , &quendam de Canatio, via destina oriudus,& in utroque viget 1iat utilinquod instrumenta publica mandentur executioni sicut sentetia: petit Perusinus executionem instrumeti coram potestate diciae terrae Canarii, quaeritur, an possit.Conclude,quod s petitur exccutio ex forma statuti ciuitatis Perusii,non procederet petitio, quoniam ita tuta litis ordinatoria non egrediui irr iurisdictionem statu in ium, ut scribit Bartol. in l. cunctos populos ubi plene disputauit i. C. de sum. tri. & s d. cath. Si vero petitur executio ex fornia ita cilii dicti castri, procedit petitio, licet in sentetia non procederet, quia non posset eius executio pet I co. ram potestate dicti castri tanquam cora iudice alterius territorii, neque per iudicem alterius territorii executioni mandari, nisi ad litteras potestatis ciuitatu Perusii, ut plene disputans tenet Spe. intit de exec. lan. g. breuiter,uer. quid si iudex Perusinus,& CI. in l. I. C.de co- se sis in s. l.& Barto. in l.a diuo Pio.g.sententiam Romae dictam. st de re iud. Ratio diuersitatis est, quia sententia habet sitim executorem,videlicet ordinarium proferentem vel allegantem , sed instruinentum non e quoniam notarius praecipiens in instrumento guarentig m , vecoram quo sit confesso in instrumento conseniornato , vel in instrii mento simili executionem merente ex sorma statuti, non habet exequendi facultatim unde non