Pauli Aemilii Sanctorii Casertani 12. virgines, et martyres

151쪽

niationemq. membrorum inuictis Ipsa postmodum stra tis libidine inter omnes enim cupiditates, quibus hinminuinuitatorquetur; nulla impotentior, flagrantior que Venere reperitur haec, velut imperatrix,&1Guber

statemque eitirgiunt , fit Iundes si rie belliun hi ue cilicius auxilio aliter tibi fisus ustra pugnas illi indixeris potius quam dimicafido subactae illius palmam, trophaeumque retuleris ira pietate Virginis scortatoria superata ludibria, triumphata impudicitia, & meretriciae dirae quod intelligens Aphrodisia,tribus de triginta iam aptis diebus, ex quo ualliri , obsideri si quati Agathae uirginitas coeperat, sitetur in consilio, uietam

secto omnes artes: fractaque mimo,nesciente pudorem uultu, ceterum haud obscuris ita nimiotis obsignato ad Quinctianum reuertitur rem gesta cum implacabili dolore enarrat prius solui posse machinam tertiirum, astra-ue rorari aequoris fluctibus, prilisque molliri serrum, liquatique in plumbi uerri naturam, aut saxa aquae, torrentisque ad morem, usumque decurrentia fluitare posis , quam uirginis frangi pers clam expugnarique pectus affirmas. Qua ignominiauehementer incessis Pra tor, statutam ante tribunal Agatham truci supercilio,&superba uoce interroga liberaene, an seruilis condici nis esset Agatha se non alterius napcria sentire,pathue, natales suos probe uniuersae Ciuitati notos, senus,

respondii it Quincti anilis Cur ergo inquit seruiles Iesu Christi se ancillam esse, illi obsequia, servitiu-

exhibere nec tamen istam animi religionein cadere tinseruitutem, sed in summa felicitate supral num sestum,

152쪽

eis PAVULIA AEMII. J SANCTOR.&purpui a coll0candam, dixit Et Praetor: Ergo non tuae potestatis es; verumte duchus in praesentiarum tibi optio datur, aut supplicandidiis, mesertimque Cereri,

uestram apud Ciuitatem religiosissime cultae uirginali laetae ministerio, insuetaeque adipeictu uirorum δε Au, gustorum simul ius iras Gndii ut dirissime profundendae asturae in tu certa nulli est trahenda mora. Et Ag tha n gabo Iesum Christunt. Dominum meum, ut umituat si thoro sortasse es alligatus talis moribus, itorria euadat, clualis amprum Regina Venus, quam haedo nim fibris ad Paphum placatis,4 tu, haud ab similis Iosui tuo, queipMQ , mai0rem uestri Lugitorem rerumqde felicitatis existimatis , iniqr uiscera taurorum, libarmina Indignatu ad hanc uoce Quinistianus', tundi perdiacerbe in Virgini. Rd expiandum quo dii tacectu litica boue piaculum hibet. Ad quem Agatha: Imprudentia facis, Quinctiane, qui prudentis personam simulas, terrte praelestis haud Romana aequitate dicentis semmonem perpendis, esi omitia apud uos omina uehetnen, ter accepta, hisque addictam non incuriose gentem Rodimanam multorum sermo uulgarit , estenturique tot u strorum uoces Historico iam. Iuc ntra patrium modirem cum ituis ted is quam gratiosissimum apprecaxei; uellen i NQprqperus misi inc ritumeliis iam, prose is nori sine ac ita uesti ψῆψ'a gnoini a Deum,qinii numinum Riuicqvnenς, ciu hisiadaqquari dedignaris si gloria, aucturitateque hebescunt, cur, inaestaticania mantium crume aris, eorunsitis in uota, R iussa capessitis: ivcstnix in syrui'nsessione e xenta . ucthun caput

s eri mancipita Fama est, euntem in uingula Virginen

153쪽

rare' Gegeretur. conficinans: piesum initas ea insigni

uultus constantia, atque animi celsitudine, trahitur ad reliquorum excursum in tuenda religione dandaq cer uice tenella Virgo, ut intestigatur illud oraculu Propho tico ore praenuntiatum, ac sapientissini ed cantatum, Elegit infirma Deus , ut statia quaeque contundat, uereri mirabilis in sanctis suis. Postera luce iterum Virgiant ,, concionem statuitur iterum interrogatur a Praetore,pernocturnam quietetri, insomnia dirius in furorem inc talo. laboratum circa uenerationem deorrunti hic, post

nuptiarum repulsem, post accisam Veneris rabiem, cupiditati, taceteri praetExtus obtendi frustra Tisia verbis, de tu scepti siquaestionibus, respectata uis, desto mentorum atrocitas nudatur uirgo hoc dumtaxat ex furore haustum, non ad praemitum sed ad poenam, plurticuille uirgis, desseruili manui, quam audaciae, dignia rati hominis stibstractisque palmis Iuspenditur aequuleum,uert,eribusque grauissime caeditur, ammatumque membroru ebur inducto sanguinis roridimaculatur , e curriturque ardentibus laminis corpus excepta inter uirgarum crepitus Virginis oratio, Deum celebrantis nullamque ueluti poenam sentientis. Tunc Praetor, in fastu, tolerantia bellatricis dirius exulceratus, postquam se inter cruciatus parui heri uidet ministris imperat,iat Virginis mammula, quae intactae a uerberum ii tu in rei, qua menabregum laniatione praeclarius, iucundiusque effulgebano obtusa ferri acie ad exaggerandam poenam hoc amori, furorique datum, postquam ori, uoluintari est denegatum, id quod impudicissime anhelarat torquerent,& mox abscinderent ataque inter apprehen- deiadum aliquantispericum minime illae tumerent , t nella uirginis aetate,aut iustam in magnitudinem adoleuissent is elaboratum pauere lictorum animi pietate, iusiugereque manus scelus, di tremere artus At urgebar

154쪽

bacchariq straete membiorum cultro abscissilio utrum

que Mith uber spatiumque humii dispuemcreniore

eum gemure, lacrymisque .ctantium. Atticin auertit Praetor oculos: non pietatis sensu est motus . Tunc itam, Praetoro compellam, Dires, inquit atroxqueI- non te puduit amputare in femina, quod prius infans in matre suxisti runde, sceleste, tam immanis barbaries; ditam insatiata cruoris sitis Θat .age perfice, quod molo tiς ii haud multu id mihi curae t aliae sunt intra nie mani εmae, quas teneris,ab annis Deo saeraui , quasque nullo uales supplicio Sctorquerer hi demonstrata intelligen ita di te faciundi uoluntas blaesostecta Virgo, eruore madens laniata pectoribus, attrito decoris flore, ad

huc tamen ore egregia, nec fracta animo. iterum ne a fictae quies esset ladstringitur cffrcere, omni curando.

rum exclusa spe opinioneque uulnerum, exiguo hane ne deficiens subtraheretur superbo hostis conspectui , tormentisque aiusustentandum spiritu attributo Agatha dum membrorum crudescit adustio, dum uulnera; ictusque ignescunt cum ipsius acerbissima poena .reli-piose Christum laudat, mente illum astatur, 'ostit auxilium, eum intempesta nocte Petrus Apostolus, ad id a Deo lactus , seu pie intercistites a Virgine cultus, scii quia id ullum Deo. ueneranda specie, .cano pilo, crispaviae barba cum magna medicamelorum ui carcerem intrauit, praeeunte puero facem extollente Tm senis exaudita uox, dicentis : Quamquam dirus, inimanis in te tyrannus fuit tuom lue captauit in laniatione membrorum laetitiam,&uoluptatem, tamenconstantia tua, Minuicta uirtute egregiaque animi magnitudine eousque perturbatus est, ut maius, atrociusque digies doloris uulnus non potuerit ignomini angorque a

155쪽

M A G l Tm M. quietem, rabidum animum sua poena, sua dirae tor quent, maet uadum sempit :rnis postea apud inseros sudipliciis aderam ipse. filia dum in hun iane cruciabaris , dumque inter ferrum, rabiemque uoluebaris omni hausi oculis nomihi dissicilis curni uisa quamobremta excipienda te para medicameta. Tunc Agath . Qui ad mea curanda accessit uulnera tuum unde genus quaverin parte terraru nullam corpori meo medicinam ah infantia adhibui constituta iam hora in Gliema,alteri, corpori enudato meo, pateseciam ictuc turpe hoe Vidi gini, nec tali is usuetaei grauius luam, hac lacerat4xorporis parte, scelerii lippliciam eorum noXiam poenae decenti exhibebo creatori rerum per hos cruciatus , dodoresque expiatam animam. Tunc Apostolus Nulla fiscelsa Virgo uerecundandi inest causta ipse quoque cnristiana sacra ii neror, Christumque Deum colo. Et agathar Meretur tua ista non mediocres laudes pietas est digna misericordia praeconio nec mihi grauitas aetasque uerectandiam incutit quis de te talia suspicMretur et ipsa eanities, religio facile dubium eximunti nec meorum ista laniatio membrprum, conuulsio ossium, torrida cum fetore caro, pr0fligatumq si quid in cor-4 Ore decus crat, cupidinem hec tantibus possunt ciere, cauendum id in integro corpure, dum omnia vigent, ctiforent sed ego b id tua respuom e hcamera, ne error

in repulsa,aut arrogantiae suspicio insit quoniam Christus est mecum ipse s ei cordi fuerit, absque medicina

'dum taXat uerbo recrudescentia mea obduco e quit uul- inersi:, proculque amandare dolorem .i ipsi cuncta parent:

cun M ipse moderamisi e regit iplaget,confulat. Tunc opostolus, subrideos, seipsum, qui*isset, aperit simuli uirtute Christi, eam ualentem, ac vegetam corpore esse infirmat statinique evanescit. Et Agatha, pulsa omni

156쪽

- ANIL A ENI I S AMCTOR.ra ita uidit siligentia latera, pectusque deuotiua in gelida, Christhin submisse, actis pro singularet nesidio gratiis, laudat, hymnosque religiosissime canit: saepe iterat preces: quoties se ipsam circumspicit, toties frates Christo igit. At, nudatis custodia militum qui Addditententis plandbrem Apostoli, ueluti fulmine ictu,

exanimatique,ctim ingenti terrore nisu gerant lInaitibus carceris, bribusque patentibus, multi accurrere ad Vim sinem, quippe tanta ibi tunae indignitas, tamque mis randa innocetissimae calantata; omnium uiscera quassa tat rogantes, obtestantesque, ut subtraheret se exarde stersti crudelitati,inpotentissimae Praetoris irae, atque libidini; ne uesimere es pleri dirissimi hominis clipidi

nem, uerteret in rationem, quae sortuito essent oblata, pi'aetergredientem defletura occassionem, ni modo aperet . Sed Agatha, ut erat excelsiissimi animi, 'imper

territae sol titudinis Abssit a mei respondit turpis sisega, ignominiosa salus cum laureae iacturi non patiareuinci me tormentis, illudiqtie cruenta a bestia Christia . nae constantiae aut quemquam alium pro me cruciari. sufficit hoc pectus ad hebetandum hostis mucronem is

sum hostis petat, terga certe non uiderit cadam no re

sede in uestigio ut decet Christi racissam nulla hoc

in certamine dabitur flaro homini caussa insultandi, lastandi ue. ipse suam damnabit inscitiam , non doctus in graui stare, aut cominus conserere manus qui se Deo

minEdat, haud incertos ueretur fortunae casus, pro liique discriment agat, dum licet Nuibret ferrum, utatur uiribus, terroreque securium Praetor , auersum corpus, frontem, uultusque Agathae uiderit uos uero recedite, ne pietas apud immanem Iudicem nocentes faciat sat

Agatha ad Yplendam hominis rabiem erit: ipsa uobis gratias ago, reserat Deus nulla apud illum beneficise vise,suosq. erit obliuio . xi II die elapso, rursus inim

157쪽

Etianus moliri Virgini perni lena, rursus irrere, dirisquς

t vel una a antiaci ipso supercilio Gulminat ingenet es singusto in pector, Pi Cisa tias. Sed Agallia, haud panuens, iri idere vaesanum honunis, contemnere uerba,dineta spernet enec parcere diis, scelera illis, impjetalcm, i stitiam, in millitatemque obiiciens chris iam dumtanxat Litcri, Attselleri , cuius es t infinitae opes, Soaeternm auehulitas hon futila illius auxilium, non X guam benignitatem, non miscricOIdiam, notenuem portentiam suum testari peditus, quod per eius crudelitate,&scesus, priuatum animis, rursus itidem effulgeat cum dedecorqtiscium, cum W πςcundia, exprobrationeque facinoris annuit. Quinctialius ad tantam generositatem

crudelissime denti is infrendens, cruentam torquens Orculorum aflem, terensque labia, percusi manu genui Videbo, i inquit utrum Christus opitulari tibi, uinaquoaduersu Romanam stare, cumque pugnare aes tribulqueat quamobrem medio in Praetorio magnum accenrdi rogum, stratoque arde vibus prunis solo i interiectis testulis ad laniandam qnablia, spoliari Agathain, euitarciisque nranibus, pedibusque super uolutari . torrerique iubet: dirip 'na sertissim Gai quemque extet entc. distissis illis o uestibus, no euili Praetoria rabies lente nudari sinebat) nuda ortinium rursus oculis pirella exponitur: iniicitur in logum sic reis unguibus,d ligneis uillis P Ur igdem, minas est ullas voluitur, asiata cute ex nat mole adepsi quippe puellae, ut in ptimamrentas sit de patae, sic ad ne pinguiori, ut afo-lat; natura, agis oppluiat diffuere stridere, Simo

158쪽

nistri annuente Tyranno, in communi ciuitatis gemitu dumtaxat ridente stratae Virgini recentes, arderiti resque prunas stiperfundere, substernereque, Miliolen ter latera uersare . at Virgo, magnanimo pectore, incerbitate poenarum non obturbari , uoces ue emittere, aut superiorem uitae cursum femineis eiulatibus labefauctare sed, Christum animo complectens, laniata ouare, ingensque ore alidium praes erre, in letique ustionem: carnis, vimque incendij, atrociores in hostem ciaculari faces, immanemque hominis animant ea insigni stilpen daque tolerantia generose depopulari, uexareque .sed ldum ita Virgo cruciatur, dum torretur, dum omnis in ea affligenda barbaries superatur, excutitur caelestis ultio, amaaturque ad ulciscenduna facinus caelum squippe ingens oboritur terraemotus, parietumque quassatio strataque parte Praetorij, Falconius, Silvinus, o Vitellis, intimi Praeroris familiares, ministri libidinum, subito oppressi magnus populo terror incussus tes in prodigiuuersa, attributa usnctiani impietati,in sceleribus fidi

ingens tumultus itur ad arma consternatisque ad sed tionem animis, concurritur ad Praetorium ruix tempe ratum a caede lictorum. Quinctianus appetitus cotum

liis, probrisque Mauspicatura uel facinus ingens,in inauditum a sanguine Draetoris efforata plebs anxia metu sui erat, ni cessatum a tormentis se et attonitdi Qui ctiano Intermortua Virgo in carcerem refertur, subducta spectantium oculis, ne popularis bies ex cruent illi mo spectaculo in Praetoris caedem prorumperet roga

thes, paullisper mitescente uulnerum diritate, expansis brachiis , apertisqtie oculis, caelum respiciens, tali esti: Deum oratione precata : Maximas tibi gratias ago Diamine, qui me incredibili illa tua pietate ab infantia

tutatus, elargitusque tot bona, omnes cupiditates, om-

159쪽

ctricem fas ivin tormentorumque esse uoluisti aeterna ista cita selicitate, in regali mag aisic et la excipe animam meam. Ita fata, exhalavit spiritum Nonis Februarij,De- cioAugusto tertium,&Grato secundum Consulibus, anun I xlvo vita. Hoc Christianis incolis nuntiato ι statimi factus in carcerent concursus ad inspiciendum corpus,' piis lacrue mica multitudine decoratum, resertumq Οd rum copiat, ac serico uiridi inuolutu, deinde addatus urbis Sept chitrionem respicies,prope Theatruis sepultum. Cum uero a piis iustasiissent effleta, et ei e tissim a tu nensi manus albenti uestitu facie augusta, specie cor

poris eximia horum unus ante alios omni dignit ate maritor tabellam marmoream his notatam litteris, S sente tia: Mens sancti, spontanea, honor Deo, d patriae li- , beratio manu tenens antecedebat, accoliς ignotuS,sia cute cetera turma, ubi ad Martyris bustui de lenit, ad aptata ad caput tabella, euanuid. Tuc pioi im turbatur ius hynuios cirua bustum canere, uelle iteruti, conspic re corpus,in angusto loco ualde premi, nec tamen absco

de Sed Quinctianus, ubi exercendae in Virgin' postquam exspirasse acceperat impietatis materia defecit, auarum animum ad illi is sortunas occupandas conuertit; ueluti, rebellante Agatha a Romana maiestate, eius ho-nalisco deberentur, ει, ut aduersus innocentissimam non diritate, ac rabie solum,ucrum auaritia. qua prae

cipua malorum,'nec ullussime se adimitti facinus patitur

certasse crederetur. Ceterum, felici primo uoto, mir

mam cupiditatem ultrii cepit ira , nullo scelere Ioniagum ad tempus effugiunte poenam.In transgressu Sym thi namque amnis,Catanensium rigantis arua,equorum morsus, ac calcibus appetitus, shcleratam diro exitu cem clausit. Accepta 1 caedes libentissimis animis, stiastisque uocibus ab uniuersa Ciuitate quisque luisse poenam

160쪽

Virginis adsistigium uti tutis auidissime eotcyder eaque occisa Agarba imi risii; R Malis sique ad Christum traxit ut posUriori sine culi ,d uilia inpietate,sime, stisque Idolorum sacrificiis, Gonstantini vi axauat, adgunstissimique, religione, ad testandam inuicti animi magni tudinem, clarissimamque uictoriam ad gloriam Chri

sti sempiternam ingens a ciuibus, templiuar, aetem aque statuta at Mattributaque fuere sacraes csacerdoteas cor pus uero argentea inclusum captiua quotannis inmaraim

seriarunai celabritate .frequentissimoq. piorum illuces curreriti in conuentu oculis extronitur; ad elici uinas laqcrymas . quis enim ad saxei, serreique pectoris est si adeoque s omni humanitate remotus ut ad tantsi Va

ginis festum, muraniumq. recordationem tοι neruorum non illacrymetur pietatem ostentantur in manus

carne adhuc fulgida, oblongae, da pulchrae, non dedoeentus e lituom corpioris specio simula mammau. labre quoquo prodigium cuiusdam Epireopi religio ne an osculo manuu animaduersum Saepe cliijtati salus Agathae precibus, meritisque impetrata crebrae quoquo uictoriae, ion de hostibus modo Gothis. Jandalis,Ma tis, Sarracchisque, scd dei aetnaeo incendi . mon' rem illum, Regiam cieani, et ixam humeri Gigantuml; finxere Poetarum Gulae fiamninum globos iaculant αὐfumique nubes ciue antem accolis ingentem trirorem d