장음표시 사용
31쪽
sensuerat,quasi mater non Get, in illud virginum conclaue concessi Luna Dcinde verisi te non est, aut . adeo praefractE Zachariam illorum studiis obluctaturum, qui contra nitebantur , aut alios ita fiat os infenses Sacerdoti sibi alias no ini-
. mico , ut temerare eam ob causam
manus sacerdotali singuine v luerint: idque in loco sacro. ii. Neq; illa grauior est ratio, qua ex antiqua traditione adducit Cyrillas. Amon caem Hsent, inquis, ludat rem mim creat, onu Mi humanam tu talem diuino consilio procedere, verati ne in tim Regis potest item, erimperium venirem,eum. haede Iar' luteos arm erat,inter um Sacerd=-
Armst oves. Qi Iudaei, cuma haec a Zacharia dici potueriit,liberi. cessente Resia set state, & mallent peregrinis seruire dominis, quilmproprio, atque domestico,&quem
omnium maxime comunibus vintis. atq; studiis desidcrabant. re non sine causa haec de iomnis parentc Pacliaria apocrypha esse, 6 sne ullos undamento putat Hieronymus.
Sed concedamus antiquae tr ditioni,ut interseebis fuerit tam sier . ib. Zach. artas,quain a. ius filius Ioiad , concedamus etiam iis , qui pro il- , a iis lis sentiunt, suisse etiam Pros ietas; tamen adhuc nostrae sententiae fuit. quoque pMndus inest, & maior apparet ratio, cur Christus Barachiae nome intcriposuerit Certu est enim, usuque scripturae itcquontillimum,
ut qui nomine, aut muricre conueniunt,parentum nominibus distinguantur. requi dicti sent Ier boam , ciuidem Regni Principes, --n re Rc lirari, parentum nominibus internoi cuntur,&alterdicitur filius Nabath alter illis; Ioas:
dii ite di stipuli vocati lacobi, eode
modo distinguunmr, quia alter bedaei filivo; alter Alphaei dicitur.Sie
Prophetiae dono, scut etiam illi de quib.in b,&hegio,& Apostolico
nomine,& muliere colensere, tamealiquo modo distinguendi sierunt; neque aliquid apparet aliud praeter
parentum nomen. re verboruCluisti selisus erit; ut caetera gratis concedamus;ex tribus illis Prophetis, quos occidistis inter templum.& altare, qui vocati sinit Zacnariae, illius,cuius pater fuit Barachias, ammis descendet super vos illud vero . de Prophetiae dono gratis omnino concedo sit periori sententiae 1, nam de Zacharia filio Imadae, unde vel tenue Prophetiae vestigium ὶ Altervcro Ioannis Oater, licet Prophetasuelix, qvia Ue Chrasto propheta uit Luc. r. non tam n n ib batur Propheta, quia de Christo cy rat, quem Iudaei seruatorem,aut Mes iram non agnoscebant: atque id o etiamsi ad eorum aures Zacliariae vaticinium aduenista; pseudopr plictam existimassent potius quam Prophetam , quia eti ira Cluistum seductorem putabant.
curramus ad extremum rationi, enex
alicui fortas in strauis videri pollet: i
nam non l. am ferro, ac vi Zacharias si1blatus videri rotela, quam
morbo,aut etiam naturae necollit
te;n.am valde senex Obi ille traditur, de cum Aggaeo Propheta scpultus. Ita Epiphanius lib. te vita,α intersetu Proi hetarum,& Dorothous in synopii. Hoc tamen argumentu ab aetate Zachariae sumptu nulluomninoeii; r. m,ut ide Doroth. scribit,& ludor. lib. de vita, . atque Ob tu Sanctora, valde senex rediit e Babylone Zacci. M, dc uado i K -
32쪽
lendarium Romanum die GSept ' bris.Neque de genere mortis quic quam ab his auctoribus dicitur. i. Fi 'Addi', Prophetam. J Hierony- Addo Za mus Dutat hunc Addo esse Prophe . ' ii, qui locutus est ad Iero
siripia sum in verbu Nathan Propheta : in visione gnoque Addo Virimis contra tiroboam fiatis Nabath. Sed non es grauis admodum coniectunt; tum quia qui hic Addo dicitur Heb. scribitura U G bilis: in Parali pomen. vero Iehdi. Deinde quia in et illii Addo &Zachariam
intercellcrunt 48 o. anni,&co plu , quod spatium eo saeculo duae hominum aetatea uti implerant. Neque hic locum habet illa communis ratio, quod lono post illud, tempus in quo Ieroboani ab Addo Propheta admonitas est susceptus fuerit ab Addo Zachariet pater, nam eodem tempore a leoneinterfectus est Addo, quo vaticinatus est contra Ieroboam. Hic obseruandum, a nonnullis existimari ex Hebraeorum senten- parentes tia, quotiescunque Prophetae phter,aut avus ponitur in titulo, ipsos tuto vim quoque fuit e Prophetas. Qirare tofi . . Amos unus de duodecim Prophe-ponuriam iis, qui dirieran, multum Propheta, nee
A Mis misi a Ff comoros; patris nomen in ti- pheta nε tuto non habet. Ita Hieronymus b. Cominet is Sophoniae in prin- . . cipio, qui non tam probat, quami reseri Hebraeorum sententiam. Ea- dem sententiam ex Hieronymo tradit S. Thom. in Is uam &in Ier iniam iterum in principio: & Ru-. pertus in Sophonia. Qum etiam regulam tragit Lyra in principiosophoniae,& Zachbiae, dicitq; n6 ibium Hebraeorum cis scderia quo
rundam Citholicorum.Nequella filius negat in laevasi .Patm, in
quit, nomenq ex cause intexuit 'ut
ostenderet da iumρ heriau mariaρο- tri pi rogatum,co etiam nunc velut permanus peruenis. . sed sanὰ haec Hebraeorum traditio suspecti est: neque illam tam 'Probat Hieronymus, quam recen set Et Burgensis prima additione in p.r. Zachariae,& aribi saepe .har ctraditionem frauiterincusat,& Hebraeorum esse negat: & Abenezra in principio Ioclis docet i Prophetis parentum storum nomina prinponi, quia ab illis nobilitati uint. Qua etiam rationem adduxit Basil. supra, uam videtur proballe magis. Et quidemiruesici, ii tot essent Pr phetae , quot Prophetarum maiores in vaticiniorrum inmis commc-
morantur, aliis in locis Scripturaenuli uti illorum factam esse mentionem.Neq; admodum verisimile
est, tot prophetali dono praeditos, quot a Barii ch,& Sophonia in principi. posti sitiat: sic enim ille. Hozexbalibriquor sit Sitie lora Na
Helcia. Hic vero : me lum Do mi,
Ezechiae. . An tam longa Prophetarum series a tot iacris scriptoribus omisia Tractauit hanc quςiti nem Pluribus Ribera praeludio
Causa verb cur in Prophetarum libris parentum nomina praefigam tur, non propriam esse puto,quod etiam censitit Ribera,sed communem cum iis, qui nomen habueriit cum aliis commune; a quibus viaistingui possent, propriam illorum notam adhiberi oportuit. ea Christo Simo appellati filius Ioanis, ut G. alteio lacernatur Sim
33쪽
ne,qui secatur Chananaeus, neque
alia nota ta bus Alphaei a Iacobo Zebedaei filio, & Ieroboam filius Nabath ab alio sibi cognomini fi
lii, Ioas, nisi parentum nominibus separantur. 5d vera pater Amos, rui in minorum Prophetarum o
ine tertius numeratur, non Pona
tur in Prophetiae ingressu, ideo est,
vel quia non erat tunc alius qui eodem cum Propheta nomine vo -
r, vel certe quia ex ignobili parente,qualem cile oportebat illum, qui caprarium, & riisticum hominum senuisset,nihil commendationis addi poteratProphetet vaticinio. . se Z Dominis super ραπι pios iracundia. J Id agit Dominus per Prophetam, ut populum ad se trabat, quem aliena studia ad alias
cogitationes abripuerant, adduci que antiquam parentum vestitiam, qui ctim similia documenta a prioribus Prophetis tradita respuissent, in graui atque diuturna incomm da lapsissent. Quid verb valeat c5- iugatarum vocum copulatio, iratiuira dii, docuimus pluribus ad iblud Cainta. cideturnuscolo. Comini isti ad me , ct ego conuertara vos. Haec verba sepe audisuit populus antiquus a Prophetis. cl. cap.2. inertinum ad me in toro corrit emo. Sed thic breuiter quaere-da duo; inerum,cur hoc loco prae cedere dicatur Dei conuersionem
t Theolos tradanta Dei conuersione praecurrente, habere homine ut conuerti Pollit ad Deum:&ideo
Thren. vltinio dicitur. Conuerte nos Domini. t uertemurr Alierum est,c Prophetaloquatur ad e . qui .ux captiuitate i erant in je rivi na. , i operamque dabant in staurando templo cur mouet ut cor
terascerent in peregrino Glo, & de templo , sacrisque curam prorsus abiecissentὶ Alteri dubio respondet
Tridentinum sess.6απ.s.liis verbis. Cum diciturin sacris litem; conuertimiani a i me, or ego innuertar ad vos, libertatu no baiamonemur quia nimirupossemus non conuerti, sicut statim dicitur de his, qui vocati fiant
' θ' non audierunt, neque atten.tirunt ad
medScit Dominus.) Cum respondemiu,
conuerte nos Domine ad te, T conuert
mur, Dei nos gratia praeueniri consitemur.Et fine hoc loco illud mini. vox est Dei ad homines iam conuersi, mouentisque ad imidium salutis hortatur tamen homines Vt . se quoque ad ipsiam conuertant, quo plura in eos , ac maiora conferat beneficia.
Alteri dubio dupliciter occurri potest: nam populus ille etiali iam δreuocatus in patriam, de segniter se gerebat in rerum sacrarum instauratione,ut colligitur ex Aggaei cap. i. Sid, quod ex Babylonicis morib. peregrinum contraxerat, nondum omnino deposueranatque adeo cω uersiis adDominum omnino,id est, ex toto corde non saerat. Iubet ei .go Dominus, ut vetera deponat, 'nova meditetur,& unum in omni bus intueatur Deum , si mod5 v Iit illum habere rerum starum cu-
Silae. quia , ut diximus ad illud
Ac .io in veritare comperi, ex Scriptura concietudine cum actio no- vides r .ua,ac ptima ii Mificari videtur, illa 'nova non est,sed veteris continua' uti tio, confirmatio, aut augmenturia
Vide Salmeronem Proteg. . is. Re o uti gula qz.quomodo Ioan i. Diicipi Ab credidiae dicuntur ii Chanalilaeae, uia ibi nouo miraculo. con- .firmata est fides ; iani, eluari ant) Gedadcrant, neque eum sueti
34쪽
loco id tibi videtur velle illud c ego
conuert. ,id est, periei ierabo in be-i faciendo, scpluribus cui uulabo donis, si vos conuertimini , id cit, poscueratis iii osticio , aut etiam ccc scicis.
essu: uerum P sphera pristus. l. m s ere Proplietae clamair rint, uituruinque pixdixerint Syr- bis excidium,&populi captiuitate, vidcbit faei loqui ci leui cr attigerit Proficias, qui auramnosum illud teminis teccsserunt. Qui vero increduli dii linis oraculis non
solum in lux sibi immerate obit
Mato postherunt , sed eti. am cc lcstiuua ni amni Procnes male nihil irimi, stris tande infortuniis edocti cognoueriant Prophetaru voces pondus habuisse diuinae auctoritam. Vidc caput extremum a. lib. Paralip.ubi ostenditur Mae p nast consecuta antiquorum inia - x iam qui Prophetarum verba cum
Diana ta sibilo excipiebant. Patres et 'ri et i mit ' est Prophe an 'quid in ater ἄν em λὶ n unis resciat hiane an illo modo ditiin-
.antur voces, vide Salmeronemroleg 9. quin l. a. can. 26. Hic Hosic orationem distinguo, ut non e Riuei ex Direi,dia Propheta pertineant.
o. qui Q re interrogationis nota pono, et bis vi, iuxta distinctionem Hebr ω, qui ibide adhibet Athna. Vir erret autem Zachariassui tepo- - ns Hazaeos parentu exesto, qui cumagno numero septuagesimo ante reditu anno in captiuitate,&prida
et Etabducti Babylone, ibi omnes post varia,& in singulos dies det i rem fortunam in exilio extincti; se procul a parentum sepulchris in
alieno scio computrueitationὰ,vc. de illorum duce Ioachim dicitur laremix 2 sepultura asini sepulti. asidi at: voisiliat patres vcstri, qui inania Putabant Piophctarum verba i nempe in Babytania consumpti, quoic venturos non puta
bant.Zst autem vetii imile ex tantam altitudine quae in praedranauecta est, paucos admoduin patria rediis se, cum longum septuaginta inuorum spatiit, dura apud Baibaros minillaria ves serro pectora Dangere potuerint. Rediisse taloen ali quos certum est ex Aneto c.2.Qu. exmbD ,inquit, siderer ciu/,qua tulit
idos verδ non sitisse in masno numero, indicat Propheta cudi in Patrei G1b. et L lunt quasiam non sint.Et Aggaeus sepia, QMexi bis Ude tactio λ nam cum pauci sint eliqui ex scripturi more nulli existimantur. Secundo, domo Iudaeos, inmitiatiis eis defuturos eaoProphetas,qiri Dei maesta ad ips)s perse- ' ran quod sane frauissimi doloris
causa,& ma lini sitali in momen- .d tum habet. Et sane, ut sis radix 'n is ibit teporeusq; ad Ioanne, r- id est,ad Novi Testamoi Pr Eei siet ut supra scio.annos. Certὀno fitille Prophetas Machabaeoru tempore costat i. Macia. c. .ubi de
35쪽
Horesa rosi si lapidibus nihil st
tuum,donec veniret Propbeta, que ei de re consul ex .. ii id dubi are non nemo posset. an hoe loco sermo sit de Prophetistas ,qui inaudi fuerunt populo nimium credulo, dicentes nunquam futurum, ut Hebraei ab Assyriorum Rege abducerentur captiui. Ita vis sus sit,itatos esse Prophetas, qui de ipsi iam perierunt, neque vivunt adhuc parentes,quos ipsi inani spe, o promissione lactabant. Quare cum in vita sua id,quod ab eiusmodi Piophetis promulum erat, non acceperint neque victuri situ.vialiquando accipiant, consequens est, ut falsos illos fuisse fiteamur. Et in hanc partem magis inclinat Ribera, de tenet Hieronymus,lateri moris, de Lyra: sed placet magis,ut de verisi rophetis sermo sit. Et ita tenet Theodoletus, Montanus, Palacios exque , & probat His orum interpunctio ut dulimus;maximὸ quia de in iis Prophetis in hoc capite scr-nio millus, de veris mulius. Et est sus satis accommodatus pers et xloquentis ac si admonitus a Deo Zacaritias instare iam tempus, in quo defutura esset Prophetia, admoneat alios, ut tume audiant Dei -raculum ex ore suo, quod iam pene fanatum esset postremum: quia
multis pissi annis longum erat Pr plietarum flantium. Vide insa canc. ubi dicitur requievisse spiritus Irim talis sipei Chaldaeos, id est,
Potest etiam aliter locns hic e poni, si de veris Prophetis accipias. obiere iam Propbetae, per quo p rentibus vestris illaden cinui vi apud Babylonios captiui potule-
cicit; sed uiuunt verba mea quorum nec apex vitiis inanis oculit. Quia extincti iam Pro cra: minus comprehendcre potuerint parcntes vestros;comsrehenderunt tam: n illos,& meadecreta, S: intentatae per
Quod ipsi vel inuiti fateri coacti
simu & ideo statim dicunt Mut cogitauit Dominici exercuuum facera n Hsinu, Sce. Verun men verbamrat, T legis anuvi Mi seruis mis Propb tis, aequid non comprehemisunt patres vestras fi vox termetramen, Hcb. non solum aduersaliua est , sed etiam continuatiua ,& assarmativa. Sed etiamsi aduersati e sumatur. commodum habet sensim , illum nempe, quem extremum addux
Hic obserua, iisdem verbis de- nunciare Zachariam sui temporis Hebraeis diuina praecepta, quibus antiquiores Prophetae parentibus
denunciarunt. Vt enim Zacharias cepius usurpat lici t Dominus exere tui.m: sic Prophetae priores, ut Zacharias ipse docet; caraetabant,inquit, Propheta priores , dicentes est Domarus parc. s ipsilam comminationis diuinae ponditi perii dicunt. Silus cogitauit Domianus extro miscere nobsum, dechinc discant posteri eadem sibi minparentibus infortunia subeunda, quando iisdem verbis & mandata
iradita, Ac minae premostae sunt. Neque vacat mystctio, quia toties Propheta eum a quo mandata denunciat orat Dominum exercituum.Vt enim obiictitauit Glysost. horn. a. in epist. a. ad Corint. de Oecumenius in cap.r ad Ephes attribui Deo solent varia nomina iuxta id quod exot materi cuius gratia diuiturin auxilium imploratur. Nam quemadmodum Gentiles,quio v
36쪽
22 quae existimantur aliquid habere numinis; sartem ad bellum, Apollinem,& Esculapium ad valetudine, Cererem, de Bacchum ad victum,&c. sic Deum. qui omnia ista obit
munera,& multo plura, quam excogitare potuit Gentilium caecitas,eo imploramus nomine, quod nostro maxim) usui,& tempori accommodatum est. Modo appellatur lux, α suus Ps. 26. Damnissi mimuis mea, Hus ea modo vinus, de fortitudo, modo Deus misericora,clemens, O Pater totius conflarionis,moda petra . oc Num qui asonuenienter his nominibus pro rerum opportunitate
alia, atque alia obit ministeria. Sic ergo in Aggaeo singulis propEp dictionibus, in Zacharia saepivinae
Deus vocatur exercituum, quia ex ,
citabant populum hi Prophetae ad instaurandum, de moliendum opusὶ potentissimis hostibus impeditu;
quare bellator nominatur, & potes, cuius virtuti omnis iuccumbat potentia mortalium. Vel certE cum minerer P pheta his, quibuscum loquebatur grauia incommoda, quam
lia parentes olim passi fuerant, ut ostendat haee posse inferre Deum
contra omnium Gentium potentia, atqne conatus,Deum appestat exercituum.
In die vigesima, cst quarta undecisi mensi Sacath. J Eodem nempe anno, mense ab eadem visione tertio. Certum est solere Deum, & verbis
loqui,& rebus: sicut AEgypiij signis
ilibusdam hier lyphic silavc digitationes obscure quidem , signis
canter tamen expromunt. Quae signa, quia verborum sustinent pondus,& vices, verbum etiam vocas tu sicut etiam propter communemusiam verba ipsa vocantu visione , quod non tam verborum , quam
inriginum est. Vige Isaiam cap. i. ac de i s. ubi diuina oracula verbis pro posita visiones appellantur. Ad chari iri .m Barachia lyindo due J Participium hoc difficilem reddit huius loci sententiam, neque enim conuenire potest cum Zacharia, quia in diuersb casu est neque cum verbo Des : quia diuinuvernum non dixit quod proximὸ adiungitur. Vid, per no i idcc. Sed
sunt omnino verba non Dei loquetis, sed Prophetae narrantis , quo tepore,& loco obscurum illud spectili viderit. Quare alii aliter vertunt. Pagninus dicendo: hed est aequὰ obscurum. Vatistus , in hunc modum:. sed non satis exprimit vim. atque usum vocis Hebraicae Imri, Lemor. Ego verb accommodatὰ ad phrasim Hebraicam, eodem omnino sensu cum vulgata, sed sociasse clarius, ita puto conuerti posse'; ad dicendum, vel it diceret : quia illud 'iam, non tam infinitiuus est, quam gerundi uaccusativi, quod satis ostendit La-: med verbo praepositum ; licet terminatio illa alios etiam usus habeat in Hebraica lingua. hoc sensu : Visionem vidit, aut verbum audiuit Zarcharias,ut eb doctus, vel instructus. doceret ad alios.Nisi mavis, illud di- cens sic accipere, ut sit idem quod δε- simitum, seu . directum; 5 tunc quae proxime su edunt non sint quas persona patiens ut Grammatici loquuntiu) illius participij dicens, ted aliquid ab eo separatum, in hanc
sententiam. est et rebum ad Zachara i uir in deinde explicat quodnam fuerit verbum illud, seu Visq; nam visionem dici posse ver- bum nuper diximus. iper m l .l Quia Obscura Recit. est liaee vilio deo quibuidam vide cur oblata fuisse per noctem a cuius seura est, tenebris aliquid etiam caliginis assumaetho visioSed coiectura lauis, i . multa
37쪽
ita enim pei noctem oblata sint, quae tamen nihil habuerunt obscurum, ut de Iosepho Virginis sponsoli, et, qui bis noctu admonitus estiverbis ipsas meridiana luce clatioribus. Accepere item noctu responsium Laba & Abimelec: alter ut mi-.tilis ageret cum Iacob, alter ut uxorem redderet Abrahamo. Verisimilius longὰ est,ut putat Hieronymus, Theodoretus, Hesmo, & Ribera; . nocturno tempore tignificari xum- nossem statum Hebraeorum, qui vel apud Chaldaeos relegati morabantur, vel qui ad patrios fines reuocati, a finitimis tamen hostibus bello i cessiti, & nouo Regis Persarum decreto ab aedificando prohibiti , nihilo iutius, aut liberius in suo, quam alii in peregrino solo degebant. Vt imbieroglyphicae notae alia desugnabat sic etiam nocturnum ipsam tempus, suas quoque partes agebat in hae visione hieroglyphica. Est
Sio min autem usitatum, ut tempus,& locus
rerum per speciem, atque visione li- imia gnificandarii naturis, atque statibus 4 accommodentur. . are qui nu capparet inter myrteta noctu, quia iam ex parte respirabat populus a Babylonica seruitute , ille idem in Sin aspero , ac senticoso monte in spinoso rubo,eodemque ardenti
visus est, quia tunc populus idem in ypto sub duro Pharaonis imperio. pungebatur spinis, dcvrebatur tribulationum igne.
3- Greg. 2. lib. Mor. p. a. aliam indicat causam, tu docet per m lem signiscari prosperitatem, quae non es viii duratura. Quare 3. Reg. 3. Salomoni noctu data est sapientia, quia otb illa vel amissurus erat, vel peccatis obscuraturus graui illam. Sic etiam in nocte hic promittitur He Draeis felicitas, vel libertas, quae non edet in longa secula duratura. Nam illa eadem gens , quae tui c dispersione collecta diuturnae set ui
tutis iugum excusserat, grauius a Romanis, & inclementius accepta, multas orbis regiones ereptis exin- cendio reliquiis constrauit: & lcm-l lum illud secundum, ad cuius mo-itionem tanta animi acuitate fere bantur, multo maiori ruina per Romanos , quina pcr Chaldaeos antea primum excisum est. Et ecce virascen is siqer eqv m s. ru mi. JCommunis est Hobraeorum
sententia, ut inquit Hieronymus icum quo omnes penὰ alij conscii-tiunt;virum hunc esse Micbaelem, qui custos olim synagogς fuit. Dan Io .sicut nunc est Ecclesiae. Nam sta tim, qui modo dicitur vir, Angelu vocatur, qui etiam orat pro popul Dei Tani vero ς lyius, quam myrtis peramoenus locus, dc praeientem p puli statum,& affulgentem felicitatem portendui. Equus quid ira, quia ' velox est, velocitatem indicat immi- nitentis iam a Deo, dea Rege Persarum benefici j: de idem ultionem designat quam Deus iam in Chaldae smoliebatur. Sicut etia Apo. 6. in Ait inepto rufo data est, ut sumeret pace de terra, ct ut inuicem inter ant. ξt in hoc Propheta cap. 6. Chaldaeos adumbrant equi rufa, sanguinarim utique, de bellatores, ut ubi explicat Hieronymus. Et Dominus Isai. tinctis vestibus,de rubris venisse di- .
citur de Bosra, qui populos in furo
re sito calcauerat. Arias Montanus virum equo in s.
sidentem rufi, Alexandrum 1sa uesse putat qui Babylonicas vires isto iudiis sit de subiugauit ;&allos, qui ali inrum colorum ςquos conscend
38쪽
Gitentia, neqiis Iudae uni temporibus, aut argumento capitis huiuς accommodata. Agitue enim hie delibertate . atque splendore Iudaeorum , cui nihil opis attulit Alexander, quia quo tempore florere cinpit, iam res Iudaica non instaurata solum, sed etiarn aucta, atque Ornata erat: neque quicquam S Chaldam-rum potentia offitionis imminebat Iudaeis, cui occurrere debuerit Alexander , qui suo etiam tempore
nihil attulit aut opis, aut solacij. Est ergo aliquid aliud. quod statim magis aperiemiis. Et ipse l. b. irimer metati JHeb. detrici Ga . I xx. transferimi, inter duos mo res umbrosos, id est , habentes .mbrosas arbores id est,eε- sarum frondium ; hoc enim modo describitur myrtus. Et sand Leuit. vetat Chaldaeus, ubi vulgatus vettit lignum dense, 'ondita. Ab hac arbore credi ur vocata suisi se Edissa Regina Esther,a pulcbritudine,quia myrtus arbor est pulchra, dc ideo agentibus Veneri consecrata,& ab ea Myrica seu Murtia voca
ta, id est formosa, seu Edissa. Porro myrti in profindo erant. siue staquarum prosinditas, ut communiter omnes accipiunt, .& explic It v m
valli , iii od videtur voluiisse Septuaginta, qui vertunt, montes. vallem autem illam humidam , &palustrem fuisse oportetma in eius modi plerunque prouenire solent myrti. Isai. i. Ponam desierium insta
Lepressior est,& quas in prosui do:
ut doeuimus in Commen . super Iai. in illud cap. 13.super monum cam
in se m. Maxime si editiorem I
cum ubi ilia emerusalem, intiari. m. Et ideo ascendisse dicuntur Hebrai, ex captiuitate. Oblata est ergo Pio-l betae in hae visione Babylon inoco profundo,quia de ipsa profunda est, de palustiis, quippe quam inquit, de circunfundit Euphrates. Quo situ status aerumnosus ostendebatur eorum qui reliqui erant in Babylonico tra . Sed obliva visio est inter myrteta, vel quia viri erant non pauci sancti ac nobiles, qui solari poterant afflicti populi moerorem, ut dicit Hieronymus; vel quia iam sese ostentabat ab exilio liber , de expeditus reditus an pa
Et pseum equi misi , Mari' . . tque Multa in hac visione obiceta
fuere Zachariae . quae impediunt maximE , de obscurant huius loci t s , siue sententiam. Obiectus est qui primus equum nasum a cenderat, luem esi. aderat. Michaelem ex omnium perid sententia iam antea diximus. Rit etiam Angelus alius, qui in Zocharia loqua aliari iii videtur sui: te Angelus Zachariae similiaris. qui occulta illi, atque obscura reuelabat, ii emque vocare potamus spiritum Prophetae, seu Prophetiae, ut Hicronymus putat, Sc Athanai. epist. ad Serapionem. Nam hic, ut statim subditur,
suggerebat Prophe ae , qti id esset a
populo dicturus. Neque aliter accipiunt ininc locum Aug. tomin Enchiridio capite sue . & Greselibro is. Mors. capite 6. in si ex hoc loco quidam colligunt, intra Prophetam suisse ipsius Angeli imb- stantiam, qui interius loqui batur. Quod non obsonὸ indicat Gregorius septa , de illud , in me , sitiis
declarat: neque enim est in accusativo, ut putauit Alberius nam , H braicὸ est ' Lxx. vertunt ἐμοῦ, quod omnino aliquid sonati
39쪽
allapsum scitis, sed inclusum int ritu. Erat istitur Angelus bonus in
Zacharia adillum modum,quo malus .ine solet in obsessis corporibus.
Nam quod Anaeli tam boni, quam
mali illabanturm humana corpora,
nὰ dicendum necessatio, iuxta ill rum sententiam, qui Angelorum
operationem conitinctiim esse censent cum illorum substantia. Qui vero sint equi rufi, albi aevarii,non omnes eodem explicant serii, - modo. Arias Montanus qui pri- mum equitem putabat esse Alexandrum hos existimat esse Reges illos, qui extincto Alexandro , in variis tanti Imperij partibus successere. Sed communiter alij quatuor orbis' Imperia designari putant, quorum ingenia optime diuersis equorum coloribus adumbrantur icJt in ex-- . Plicandis Regnis, accommodandisque coloribus non omnes con sentiant. Hieronymus refert Hebraeorum sententiam, qui commu
. tam ordine a Zacharia proposito, , in albis equis Medos inteli ni, M .Pcrias, qui posteriores Astiis Iu-- daicum populum humanius tractauerunt,quia siti, ipsis filii Gluta ca- ptiuitas , de instaurata Ienisalem. Q templo. In variis autem Mace-
. nes, quia ex illis quidam beneu ' li, atque benefici, quidam infensis - simi hierunt. In rufis Romanos, qui' omnino sanguinarij deleuertit cui ipsa ciuitate ac templo genus quo que antiquissimum Iuda rarum. Sed Hieronymus ali raccipit: ita ut inruiis Ailycios. &.Chaldaeos agia luat, quorum alteri decem tribus, alteri is inde reliquas duas Ulae captiuas. In albis autem, & variis. Medos, dc Peri is, quorum aliqui
clementes tuerunt ut Cycus,& Da Uus, i crudeles, .ut Cambyses,qui
G. san Comman Zachar.& Anxxerxes. Et in hune se emodum accipiunt Haimo, Dionysius, Albertus, Malij. Neque Je .
Romanis existimo in hac equorum varietate quicquam adumbratum: neque cnim tunc admodum erant potentes, quia quo tempore oblata
est Zachariae harum rerum specie. adhue Cib Regibus erat Romana
potentia: neque praeterea ab aliis quicquam metuebant ij,quospe turbatione, de metu vacuos esse iubebat Propheta.Et eandem ob causim existimo nihil hic agi de Mac donum potentia , quia eo tempore
nec dum erat nata, imo neque co
gnita:quia cum Philippo pcue nata, Meum Alexandro filio aucta quidem ad miraculum, sed cum ipso breuiter extincta cit. Veri mihi similius videtur, hoc ' equorum spectro designari popu--δρέ los,qui ves antea populum e patriis α' 'xa bini sedibus opproletant vel nuc et etiam a seruitute respirare non patiebantur. Nam licet Cyri edicto in urbem redierint,vi dicit Esdras lib.
DIM ; adhuc autem multi erant reliqui in Babylone , quos vel itineris molestia, vel re umor in externa regione, ut obseruauit Bonaventum de procellii religionis cap. 3 o. a redeundo retardarunt. Quorum multi deinde vario succei tu cum ira cap. 8. lib. i. oc cum Nehemia p.r.eiasilem reuersi sunt. Hi vero 'qui erant Hieros lymis quo tempore haec a Zacharia dicebantur,
non erant neque metu, neque per
culo liberi: nam extincto alieni ilia mo tempore Cyro , si flectus eius loco Cambysses, seblata facultate aedificandi templi a parente concesis res racionesque ludςoria omnino rurbauit neque Hum renovata fie-
40쪽
rata Dario . viliquet ex Esdra lib.r. cap. S.& 6. Quare omnes Iudaei siti, huius Prophctiae tempus aliquid durum patiebantur, quidam in Babylone captiui, alii iam in patriam reuocati nihilo mitius a Samaritis, &a finitimis populis vexaban-Pri. inui ergo, ut plerique pii vis, Me tant, verisimila iit in equis quatuor siς' notari gentcs,de quibus supra Hic - . .. ronymus: tatuen, ut dixi, verisimi- ενοι M- lim nil hi cst, quod etiam placuit' magis Riberae, notari gint , quae aliquo modo in Iudaeorum genus
assiciebantur, quarum aliquae pac taeerant, atque bcia euolae; aliqliae vero contra Indaeos, ut de Samaritis diximus . adhue aliquid hostile
tentabant. Cum enim in varias Per-stium , Medorumque prouincias essent disperii, tonasse in I 20. nam tot in Impcrio suo continebat Assuerus, Esther c. i S ad Bosph . Ium usque ablegati, ut est in Abdia, verisimile est in tanta gentium loc nunque diuersitate plurimos esse, qui Iudaeorum vicem miserati,illos amplecterentur humanius , & hi equorum candoredesignantur. Plurimos item, qui illorum commodis inuiderent, S durius acciperent, quos adumbrat meus, atque san- suineus color:& in his erant Samseitae , qui eo tempore acerrimὰ aduersabantur Iudais in murorum s bricamentis. In variis autem desi- gnari opinor eos populos,in quibus homines non omnes benevoli, aut secus,sed quod in magna multitudine usu plerunque euenit, partim
amico, partim infensi animo assiciebantur. Quod vero non unum Regnum in uno colore significetur, eo mihi persiadeo praeteralia; quia
non Vnus, aut alter equus rufus, aut
ius coloris multi. Et risieum,inquis, equiri si albi. Deinde qui illis insilebant, dicuntur re ambulasse terram, & rcspondiisse omnem terram habitari,& quiescere; unde inferri optime potest , ad ille tunc coram Michacic invic-sti, militiae Principe multarum P uinciarum Angelos custodes, qui bus id negotii .iatum, ut silain quis que prouinciam beneuolam readat genti Iud. . Hinc colligo quam apto Michaca si . sedeat stiper c tuum tunim , quali
pugnaturus contra gentes, quae po- in desera.
ruio sibi in tutelam dato aduers Dantur; neque latinus rusus, id est, acer Michaed ad propugnandum; quam alii ad oppugnandum, extingueduinq; populu. Pacane vero dicuntur omnes gentes, quia iam illas ita fregerat Micliaci, ut nihil contra Iudaeos amplius mutirciat, vel quia iuxta Scripturae morem id faetii messe dicitur, quod prope est ut fiat,
ut diximus Cant.i. n. l . Et hoc videtur mihi probabilius: quia nondum erat pacariis Rex Persarum Darius, quando haec obiecta suἴre Zachariae: ut factu colligitur ex EDdo,qui cap. I. prophetasse tradii Z chariam quando impeditum opus suetata finitimis hostibus:cap. vero c. pacatustasse dicitu imo inmenso benignus. Ex quo sit verisimile nationes alias Periarum Regi subiectas, in quibus agebat captiuus populus, lato iam animo, atque
studio Darij,ipsas quoque ad R egis
imitationem, cuius ad exemplum totus componitur orbis, mutasse quoque consilia, meliusque desimceps de Iudaeorum taute cogitare coepisse. Accedit quM Angelus orat is Deum, ut transuillitatem afferat afflictae populi fortunae: i si om- inlaexpecitas orent aut Pacata, nerat