장음표시 사용
121쪽
al, Romae , alii Linterm CV mortuum insepultum. DoL-que monumenta ostenduntur, C statuae , nam in Linterni monumemum, monumentoq/ιe flatu veri sita fuit,qua pestate disiectam nuter 'udimus ipse. Eν Romae extraportam Capenam in Scipisnem monumeto ires statuaesunt duae P. Cr- L. Scipionum esse dicuntur, tertia HEnnii poetae.
XLV. tamen libro Linterni esse sepultum aserere videtur. Quod & Strabo affirmat his verbis: ope mare post Sinuesam Linternum V tudum est,ad ι prioris Scipionis
cognomenio Africanis ulivrum iacet sibi emm extremam'
consumpsit aetaiE. In Ennii vero poetae statuae basi,cuius ex Liuio modo meminimus,haec fuerut carmina
Arvine Neapolim usque sic via Appia producta crux, Vt ex Antonini Pij itinerario liquet Ab urbe Albanum,&Ariciam
Tres tabernas i Appi Forum i li Privernum Terracinam Fundos
Formias Minturnas Sisinessam O
Nolam Neapolim Nuceriam Salernum
Ad Calorem dic. usque 3 Brundusium
122쪽
Appiae viae pars V rsus paludes Pontinas a Traiano restituta,ut refert Dio,Traiana appellata est, de quae P. Victor meminit. Extat sane argenteus Traiani nil mus cum hac inscriptione
De reliquis vero duabus Traianis, nihil certi quq afferam habeo,praeter superius citatam Auximatem inscriptione,quae trium viarum Traianarii meminit
Via Numicia Appiae vicina fuit testimonio Hor tu libro primo Epistolarum
Brundusium Numisi melius ra ducat an εἴ iPrope viamAppiam,suit etia Setina,quae in ea incidebato Setia urbae Capaniae nominata,de qua P.Victor
Te dia Domitiana Viae Domitianae in Capania Neapolim versus,meminit Statius Papinius in proemio Du. libri Silua ,
quu ait'. rtio )iam Domatiana m raiussum, ua grauis mam barenaru moram exemit,cuius beneficia tu quoque ma xurius epistolam meam accipies,qua tibi in hoc libro a Neapo-bscribo. Ea vero in Appia incidisse his versibus refert VIA. DO MITI AN ACMli duri dicis,gram seu erri
Immanis sonus aequora roti uum Saxosae lalus Appiae repleuis f
123쪽
Viam Asinariam inter Latinam. & Ardeatinam suis.
se refert Sex. Pompeius iis verbis: Cato in ea Dam scri- ιιι oratione, quum edi sertauit Fulvii Nobilioris censuram , significat aquam eo nomine quae e vra ia Ardeatinam, inter lapidem secundum in tertium, rua irrigantur horti insta iam Ardeatinam , in innariam, seque Latinam. Quum autem Ardeatina esset inter viam Ostiensem,&Appiam,&post Appiam Latina,oportuit inter has 1. Asinariam positam esse. Post Asinariam erat via,quae abArdea,quo protedebatur.Ardeatina dicta est. Haec intra urbem sissi Auentino iuxtaThermas Antoninia-
De Via Laurentia Et haec prope Mentinum inchoabat, Laurentum usque,a quo nomen accepit deducta, de qua Ouidius II. Fastorum a U ia suae populum Laurentes ducit in agros A. Gellius libro x. hanc viam inter Ardeatinam &Ostiensem ponit, Laurentinamque & Ostiensem viast quampropinquas inter se coniungere videtur. Plinius iunior cuius in epistolis frequentem mentione facit in epistola quadam libri II .ad Gallum: Miraris
inquit cur me Laurentinum, 'else maius Laurens meum tantopere delectet.desines mirari, quum cognoueris gratiam vittae,nportunitatem loci,littoris hacium. Decem tar septem
124쪽
est. μιrivue excipit iter alisua exparte harenosi iumentis paulo grauius in longius,equo breue moti. In hac via
Auguitus Caesar ancillae suae quinque liberos uno pirtu enixae monumentum fieri iussit,ut prodit Gellius libro X.
Deporta, in ta osti uelio Nouissima citra Tiberim porta,quae nunc S.Paullia proximo templo dicitur , antiquitus Trigemina dicebatur,quod ea contra Curiatios Tergemini Horatii egressi sint quamquam is qui superstes fuit,pomta Capena redierit. Haec antiquitus ad Auentini radices non longe ab aede S. Mariae in Cosmedita, vel Scholae Graecae ut refert Liuius, fuit: qui ait : --δles extra portam Trigeminam in με inum porticu θω-uisse. Et quum bello Punico secundo, Romae ortum incendium narrat, hoc idem innuit: Muod incendium omnia aedificia quae erant in dico Iugario ,hub Capitolio,
Aequimebumque comprehendit, mox extra Carmentalem portam, per ripam Tiberis in Foriunae, ae Matutae 1empla
debaccbatum estosque ad portam Trigeminam. Et Frontinus : Ductus asuae Appiae habet longitudinem a captie stue ad Salin f, qui locus est ad portam Trigeminam. Et alibi: Cacus habitauit locum Πνbi Salinae nomen, in bi Trigemina porta. bulla demum huius portae apud veteres auctores mentio est. Quam eo loco olim fuisse satis liquet. Recepto autem intra pomerium Mentino ab imp. Claudio, ad radices eiusdm montis, ubi
3o Testacii planicies primum ingredi incipit,trassata est. Postremo a Belisario eo ubi nuc est,iocata fuit. Quae a via ab Ammiano Marcellino, Procopio, di ceteris
125쪽
eius aetatis talptoribus,etia Ostiensis appellatur. Ex- , tra hanc portam quandam quoque porticum fuisse refert in libris de bello Macedonico Liuius quuait r
ediles alteram porticum extra portam Trigemi m inter
lignarios fecise. Plinius quoquc scribit extra hanc portam populum Romanum statuam posuisse Minucio
Augurino,qui ad assem pretium farris redegerat. Extra nanc etiam tenues stipem petere solitos significat Plinius libro xxx I III .inquiens: Exum portam Trigeminum nesaria; pe collata. Et alludit eoaem Plautus in Captiuis,apud quem sic loquitur parasitus . , Vel extra portam ire Trigeminam ad sacculum liceas uod mihi ne eueniat nonnullum periculum est Ab hac porta initium habuit via non admodum longa , quae quod Ostiam duceret, stiensis vocitata est. In qua ad XII. lapidem diuerticulo a milliario v II I .in agro Solonio, Pomonal fuisse scribit Sex. Pompeius: de quo agro Cicero ad Atticum metionem facit. Huius viae frequens metio est apud Procopium in libris de bello Gothico. Eius quoque meminit Neapolita- asna inscriptio, quam superius quum de via Campana verba facere adposui De portis Transtiberim, primo de Gr-iuense porta, india Portam,quae nunc Portuesis dicitur,quod ad Pomtum Romanum perducat, antiquitus Naualem dicta fuisse a proxima nauium statione,docet Sex. Pompeius .Naualis inquit porta a 'ficinia naualium disia. Ab hac exiit via quae Portuensis appellata est. Haec ad Portum Ostiensem totius orbis amplissimum duce-
126쪽
bat. Ante Claudii vero tempora, qui hune portum
excitaui quo nomine vocaretur,non inueni. Α Procopio,& eius aetatis scriptoribus Portuensis vocita
tur. Per hanc viam secundum Tiberim fuerunt horti Caesaris dictatoris
eto Quo nomine apud antiquos vocaretur porta quae in dor Ianiculi est,atque nunc a proximo templo S. Pancratij appellatur,hactenus n- inueni. Ego eam a Ianiculo,quum aliud nome non habeam,sicut & pos, Ianiculentem vocatam fuisse existimo. Cuius portae multa mentio est apud Procopium, quam modo Pancratian modo S.Pancratij nominat Inter baec inquit=F6μι sui Praene Anamportam custodiendam acceperat , ad Belifarium mi u,qui nuntiaret teneri ab ho Bbus dilem ,per portam aliam introgressis,quae' pra Tiberim HLωSIan- φ crasti dicitur. Cr rei. Et paulo post: Adportam )eron cratianam uae Traris derim e , uum boseium copiae pers enissent, ob loci di cultatem nihilper eosgestum memoria
dignum est: na sue locus ac cimus,m ea e regione murus ad
inuadendum Horim.Hanc autem portam Aurelia non fuisse,ut omnes fere veteres antiquarij affirmarunt, paulo post ostendam. Ab ea autem exibat via Vitellia, de qua Tranquillus : Indicia Vitelliaestirpis diu mansisseeonstat. riam Vitelliam ab Ianici A Usue ad mare, itemsue
127쪽
Tertiam & vltimam Transtiberim portam,quae nucSeptimiana dicitur, Fontinatem priscis temporibus dictam fuisse, aliquot veterum scriptorum auctorita
tibus demonstratur.Sex.Pompeius. Fontinaliadnquit fontium sacra , )nde Romae Fontinalis porta. Liuius quoque: Aediles alteram porticum ad portam Fontinalem, ad Mariis aram,qua in campos iter esi et perduxere. Per ca
pos autem Vaticanos intelligit, ex eo quod Plinius scribat Vitellium CcA-s condidi sie patina, cui facie-dae fornax in campis exaedificata erat. Videmusque etiam nunc in campis Vaticanis fornaces esse,camque terram argillam esse, ad fictilium fabricam commodissimam. Cicero:Capum inquit Vaticanumseri quasi Martium Campum. Hanc autem quidam eandem esse cum Capena dixerunt, sed Liuius primo, & tertio de bello Punico M. de Capena; quinto vero & xxx. de Fontinali ita loquitur, ut diuersas eas esse oporteat. De hac mentio est in vetusto hoc epigrammate ita ,
Haec postea ab imp.L. Septimio Seuero, Septimiana appellata est. Ait enim Spartianus ipsum extruxisse thermas in Ianiculo ad portam sui nominis. Ibi quoque erat Ianus Septimimus,cum ara, quae non paruuhuius rei argumentum sunt. Porro autem ab hac por- 3'ta initium habebat via incerti nominis, quae in Triu-
phalem non longe a basilica S. Petri incidebat
128쪽
De eo mNrsrum urtis ambit qui erat prope molem imp. Hadriam Augusti,in. Oe deporia Aurelia
Quum a Procopio porta Aurelia haud procul ab Hadriani ponte, & sepulchro; Triumphalisque iuxta
potem & viam sui nominis eadem regione a Traquil lo&Iosepho fuisse referantur , necesse fuit aliquam Leonianae urbis,quae nuc Burgus S. Petri dicitur,pa tem,antiquis Romanis moenibus cinctam fuisse;alioqui urbs uno ponte & duabus portis eo transmittentibus hostium incursionibus peruia fuisset. Quantum autem coniectura consequi potui, ex veterum auctoruin sententiis,& iis quae nunc supersunt vestigiis, murum urbis tunc sic fuisse crediderim r Ab una parte Tiberim versus, muri principium era haud longe ab Hadriani sepulchro , & ponte Aelio, qui in eum desinebat,e regione videlicet aedis S. Mariae Transpontinae, qui mox producebatur versus locum illum , ubiao nunc est porta s. Angeli moli ipsi vicinat deinde deductus paulo infra medium Burgum ut vocant gyrabat versus Xenodochium S. spiritus,atque ad eius portam Irope Tiberim terminabatur,Basilica principis Apo-olorum, eaque montis Vaticani, quae nunc muro clausa est, parte exclusis atque hac ratione duas comprehendebat portas, alteram quidem Triumphalem eregione eius pontis,cuius nunc pilas & vestigia prope S. Spiritus aedem in Tiberi videmusi alteram vero Aurelum vocatam,quae prope eiusdem Hadriani sepul-3o chrum fuit, quaque iter erat ponte ipso triumphali. Quo modo vero sepulchrum Hadriani muris ann
acu tuerit, paulo post ex Procopio aperiam. At u do
129쪽
autem mihi in mentem venit Triumphalem portam, diu ante usum amisisse, Aureliamque solam co porta sui Te , donec ampliatis a Leone IIII. muris usum &nomen & ipsa amitteret. Nam Procopius non omisis set mentionem facere de Triumphali, in ea quam des .cribiturbis oppugnatione, si eo tempore fuisset, quuAureliae no omittat; ea enim parte Gothi maxime in obsidione laborarunt, unde illum crebrius locoru illorum meminisse oportuit. Adde quod si Triumphalis porta eo tempore fuissc non X III I. pori hut scribit Procopius,tunc circumiectus urbi murus,sed XV. habuisset, nam Aurelia XIIII. est: decem enim portae urbis, IIII. vero Transtiberim suerunt. Quae omnes placter hac Aureliam, ad nostram Usque aetatem perdurarunt.Porro autem ex Aureliae Dortae descriptione, luam Procopius facit, egoque nic subiiciam;locuportae, murorum ambitum, & quale fuerit Hadriani repulchrum cognoscemus. Godi inquit septima ca Ira
extra fluuium Neronianis in campi xere,ita di ca Iris om- mbus essetpons intermedius, )nde peractum , di portae zoaliae duae infestae ab hoste essent; urebascilicet,quae S.'- .ri rit ei templo tropinquior,nuncupatur,m altera quae iras
D. -- n. ira intelligit aute s Pancratij. Quibus ver bis eas diuersas fuisse liquet.& alibi:Γum haec perguntur , . Aureliabam portam ex altera parte Goibi hoc modo in- ωadunt; Hadriani Romanorum quondam imp.sepulchrum extra portam Aureliam extat, in ad lapidis iactum a moenibus procul extrusium petZaiuprocul dubio dignum: Pario nam ue ex lapide aedificatκm est, saxa quadrata illi inuicem
n xa,alia nulla intermixta materia, Cr quaternis partitum so pari dimensone lateribus, eam torretitis in latitudinem , γιiati anzulo lapis, iteru erepertingat, abitudine au-
130쪽
sem haec di bis Oen superanistatuae quoque ex eodem pario marmore ' orum equorumque miro artificiosactae desuper in sident.Sepulchrum idpriscι homines illi, fusi delui m les arcis in speciem )rbi impositi duderetni Arachiis duobus a moenibus ipsis adsepulchrum id que porrectis inaedis alisque, complexi pic sunt, t murori Ut perinde pars
quaedam essedium, apparet namque altis imae id turripem smile , in ea e regione 3mminet portae. Erat itaqueperopo tunum muniti mum eo loco praesedium. Cuit,s custo ιδ Q per sel irium tradita Constantia no obtigerat, cui intutium, di in coli i muri curam susciperet asseruandridi leuiori non magni momentι custodia indigeniisse quidem ea ex parte hau Duaquam murus flumine subteriabente poterat oppugnari. Constantianus autem, Mom ei nuntiatar,bses transi- sum perflumen tentare,muro isti diffisus,quiadfluuium erat, cum paucis ipfestatim opitulatum contendis, maiore militum multitudine iussa portam in primis,in m septilibro Tyse praesdium diligentius custodire. Gothi interea' curabam porta, Hadrianique molempne Pilis machinationibus confestim in-o uadunt, scaeas tamen ingenti manu inserentes ,:multitudine sagittarum immissa actis in dubium hostes deducere, tr 'disionem inferre,atque adeo D paruo molimine prae custodum paucitate,potiri seprae io posse exi marent. Praelam itaque futis escis n/blinferioribus,ad moeniasu redebant,m bostes frustra, quamproxime Iubierunt Sub portia
cum namque ad sacram beati Petri apostolipertinentem ium,edem,latitantes bi Mnerant. Inde quum de improuiso com parui sentirem ita aggrediuntur , t nec balista quide Romanicustodes aut in bostes possent,non enim in nimiumsubeuntes 3 Q telum immitiere , tormentumue poterant, nec illis discutaris ob se Sed postqva alidius Gothi incubuere, cir creberrima sagittarum immisitonepropugnacula in se indo admotura ia