장음표시 사용
481쪽
ACADEMIAE HISTORIA. Lys. V. 4s
di hibernum solstitium i83 dierum, horarum 4, 1o disserentiam praebet ruehor. 26 , quantum scilicet intervallum autumnale inter duo solstitia tem pus medium excedit , & vicissim vernum a medio temporis spatio sup
I I. Haec utriusque interjecti inter solstitia intervalli inaequalitas non aliunde oritur quam ab Apogaeo solis, ubi tardior est solis motus, quam in alio quovis loco suae orbitae: unde de tempus motus apparentis longius efficie temporis spatium in eo semi- circulo, in quo est Apogaeum. Ex quibus palam est Apogaeum solis nunc temporis in semi-circulo autumia nati Zodiaci versati : quandoquidem sol amplius uno die & aliquot horis quam in semi circulo vernali commoratur : cum Hipparchi, Plinii , Pt lemaei , de Albategnii inmporibus Apogaeum in semi- circulo Zodia ei verno situm esset, & diutius in eo, quam in autumnali versaretur. Calippus testae Gemino spatium temporis inter solstitium aestivum , & hibernum i8i dierum , Hipparchus, & Ptolemaeus , i8o dierum , horarum Is . Astronomi Plinii aetate rei dierum, hor. Is , invenerunt et adeo ut haec temporum intervalla autumnalia minora essent dimidio anno i8x dierum, horarum I ,s , duobus fere diebus Plinii temporibus , cum nunc temporis sit longius dimidio anno, tantummodo Is horis, & 16 , aut circiter. Quamobrem solis Apogaeum a verno semi. circulo in autumnalem comis
III. Hipparchus qui anno fere Iso ante natum Christum aequinoctia de solstitia observabat, Apogaeum solis in f, gradu & 3o , geminorum reperit. Astronomi recentiores circa medium hujus saeculi idem in gradu 6 , , o , cancri reponunt, adeo ut intra I 8 saecula 3I gradus Zodiaci decurrerit. Ee tamen trium saeculorum spatio Hipparchum inter & Ptolemaeum quasi immotum stetit, neque enim hi Astronomi ullam in Apogaeo variationem animadverterunt : cum tribus illis faeculis Hipparchum inter & Ptolemaeum sgradibus promoveri debuisset , habita ratione progrcssus quem ab Hippa t-cho ad nostram usque statem secit: adeo dissicile est gradum ipsum in quo est Apogaeum solis, certo definire, aut forte motus illius est admodum ina qualis. IV. Hic Apogaei motus dignosci potest ex augmento, aur imminutione temporum inter solstitia aestiva de niberna. D. Cassinus suas quoque
observationes cum aliis ante roo annos Nor imbergae factis conferre voluit, quod majore cura & diligenti 1 peractae quam vetustiores viderentur. Sed calculis omnibus subductis observationes illas incertas este, nec sibi constare ira determinando solstitii die, modo eas excedere, modo deficere comperit: ita ut non immetito Astronomi quidam scripserint opus esse Herculeum solstitiorum tempora certo definire. Et tamen ex aliis observationibus annis
1 38, Iue oo,iso inter se collatis id colligit D. Cassini solstitium aestivum anni i fus, die Iunii ia , post meridiem accidissse ; anno vero I 696 idem
evenit die e Junii hora x , so post meridiem. Quamobrem intra ino an nos , anticipatio fuit dierum 2, horarum 2. V. Rerum ipsa connexio id postulat ut animadversiones quasdam circa
482쪽
AMN. sionibus D. Cassini conjunctis hoc loco subjiciamu . Die is Martii lectum I 697. fuit in Academia scriptum D. Gohardi ocgilii Matheseos Jens Professoris, quos illustrissimus Comes D. D 'Avaux tum apud Regem Succorum Legatus miserat ad illustrissi. D. de Pont chartra in nunc Galliae Cancellarium. Eo scripto machinae cujusdam , quam pancosmum, seu mundum universum Auctor appellat, descriptio continetur. Deinde is proponit methodum conciliandi omnium nationum calendati a. Machina ut exponitur. industriam sui auctoris & ingenium prodit. Quod autem ille novam & expeditam , ut ipsi videtur, disponendi Calenis darii in perpetuum duratur: proponit, atque auctoritate publica in uno quovis regno Collegium artis consultorum , eique curam Mathematicarum a tium , ad quas etiam spectat calendographia . committi oportere e scripto huic respoindit D. Cassinus die 5 ejusdem mensis, novam hanc de calendarici deliberandi curam relinquendam iis videri, qui veteri utuntur stulo. Qui enim novo utuntur calendario , jam ab annis i Is recepto, & observationiabus Astronomicis huc usque habitis comprobato contenti fiunt, ne rem actam Pgant. Cum tamen hujuscemodi quae proponuntur collegia erecta fuerint, quid de eorum placitis sentiat Academia regia scientiarum cum iis conserre non recusabit. Quod autem secundo & tertio loco scripserat D. vir doctus : Iniungatu iras ut exceptis circa sinem huius secuti currentis ii diebus, quibus calendariumJulianum omnium confessum caeli motum baltenm excessit, curiose pra-
caueant, excessu Miserius m tuendos adhibito computo nn cyclico, sicut a Io oo annis huc usque contigit. unde tales excessus nati sunt , semperquε Na
cantur ulterius , sed Apronomico, sicut ab initio christiana religionis per sociannos factum est. Respondet D. Cassinus. Calendario Gregoriano Astronomicas observa-
tiones non excludi: tali enim arte est concinnatum . ut ad quamcumque anni
solaris, lunarisque mensis magnitudinem rite accommodetur, quique e utuntur , iidem Astronomicis observationibus dant operam, libenterque cum aliis conserunt, & qua ratione eo ad futura iacula sit utendum, quandocumque opus fuerit, indicabunt. Ad id vero quod in secundo paragrapho D. V vegetius subjecerat de cyclis Astrononomicis , respondit D. Cassinus computum Cyclicum minime Videri aspernandum , atque ab initio L hiistianae Religionis usurpatum fuisse probat ex vetustissimis Ecclesiae scriptotibus , ac potissimum ex prologo S. Cyrilli: neque Theophilus & alii praesules Alexandrini Cyclos rejecere, ted
eos perfecerunt, & Cyclo is annorum usi sunt, nec Cyclum etiam Alexandrinum Gregoriani respuerunt, sed emendarunt. UI. Die so Martii epistolam a P. de Fontena' Pequini datam, quam D. Cassino reddi delat P. Bouvet, tum e regno Sinensi Ic dux in coetu Academicorum lecta est. Illud praeter alia P. de Fontena' scribit , Imperatori Sinensi id elle propositum , ut in suo regno disciplinae Omnes naturales,& Mathematicae imprimis vigeant ; id vero optare ut quanta este rota sunt inter Patisiensem Academiam & hujus imperii Mathematicos sint uiua litterarum commercia , eum daturum operam ut quae ad natu
483쪽
ralem Sinensis regni Historiam spectant, magno studio explorata habean
- De discrimine inteν Cyclos lunares es solares.
I. Ie x Martii D. Cassinus dissertationem legit de eo discrimine quod L Cyclos lunares inter & solares intercedit, idque ex observationibus ante Hipparchum factis colligit.
Primum negat nunc temporis illud tam arduum esse disserentiam inter solares , & lunares cyclos I9 annorum statuere, atque olim hoc erat ex Observationibus trium aut quatuor saeculorum sectu dissicile. Si quidem praesto sunt nobis mciliorum retro saeculorum observationes , cum olim diem novilunii cuiusque nosse sussiceret dividendis temporibus, nec de hora ipsa quis quam esset sollicitus , nullo fieri modo poterat, ut intra modicum temporis spatium haec disserentia cyclorum perspecta esset, & cognita, siquidem vix ea est unius diei intra duo aut tria saecula. Nihil adeo mirandum si post aetatem Numae Pompilii Regis Romanorum, qui annum ad lunae motum sic constituit, ut vicesimo quoque anno luna ad eundem cum sole gradum reversa novus annus inciperet; tria aut quatuor tacula estluxerunt, priusquam Metho Atheniensis, & Calippus lunares periodos in Graeciam inducerent, ex eadem hypothesi regrellius lunae cum sole ad eundem Zodiaci gradum post
Nihilominus tamen anni non ita erant inter se aequales quin aliquot horis a se invicem dissiderent. Metho periodum suam ex Is annis co i posuit, qui diebus tonstabant integris : Calippus sex horas Methonis periodo detraxit, atque ex quatuor Methonicis suam texuit periodum Is annorum ; eaque anno primo Imperii Alexandri , annis videlicet 33o ante Chiisti epocham fuit usu recepta. Is solarem annum dierum & sex horarum statuit, quam tribus post taculis Julius Caesar anni magnitudinem retinuit. Haec Hypothesis quod simplex ellet & facilis, brevi obtinuit, idque etiam postquam Astronomis ea fuit alicujus erroris suspecta : adeo ut septimo post saeculo Alexandrini prςsules , quibus id muneris a Nicaeno Concilio iniunctum fuit , ut certum paschatis diem constituerent, hanc periodum adhibuerint. II. Astronomi etiam solares inter & lunares periodos discrimina serius animadverterunt, sive ex inveteratae opinionis praejudicio, sive ob incet tam anni solaris magnitudinem. Nam annus paulo major quam revera sit , hambebatur ; seu denique quod nimis arduum videretur solis & lunae motus admodum inaequales explicare : ii quippe solem & lunam interdum plus satis
promovent, aut retardant. Hujusimodi inaequalitas motuum in causa est cur menses lunares, qui a veia lunae cum sole conjunctione ad alteram numerantur , quique naturales sunt, & apparentes, non sint inter se aequales,
sed alii ab aliis aliquot horis dissideant. Inter longissimos & brevissimos
484쪽
A N M. medio loeo interjecti sunt menses as dierum, Ix hor. & sere a unius horae 1 sed ii sunt perrari. Huiusmodi fuit hoc ipso anno mensis lunaris , qui die xi Januarii deliit. Longissimi ad dies 19, de horas I9 produci possunt, ut brevissimi ad is dies & τ horas contrahi. Haec inaequalitas lunarium mensium explicari solet per inaequales celeritatis gradus, qui soli & lunae conveniunt. penes diversam eorum ab Apogaeis, aut a peri is distantiam. Cum solis Apogaeum habita stellarum fixarum ratione pene immobile videatur, sol qui anniversarium suum motum intra I 1 mentes lunares A amplius , tertia nimirum mensis parte absolvit , intra unius mensis spatium 1, gradibus ab Apogaeo suo recedit: unde & diversa celeritate fertur ab ea quam mense superiori habuit 1 cumque post exactum annum ad suum non re. eat Apogaeum nisi post dies ii a duodecimo lunari mense , sub anni insequentis initium non eadem est illius ab Apogaeo distantia, cum ea quam habuit superiore anno ineunte.
Luna vero decurso Zodiaco Apogqum suum, quod mobile est, ante finem mensis praetergreditur , & secundum init mensem, cum ab eo iam a s gradibus distat , quod illi mensibus sequentibus diversos tribuit celeritatis gradus. Sol autem ad lunae Apogaeum regredi non potest nisi post r4 menses exaetos , qui propterca continuata serie sunt inter se inaequales. . Luna tamen ad Apogaeum suum cum sole recurrens, decimo quinto mense eosdem celeritatis gradus, quos in primo mense nacta Lerat, recuperat. Verum sol idm temporis ab Apogaeo suo jam 3' & amplius gradibus removetur , quod obstat ne priori celeritatis gradui restituatur , neve monsis decimus quintus omnino aequalis sit priori. Cum tamen haec motus solaris inaequalitas vix e lunaris sit inaequalitatis, qui sequuntur i menses magnitudinem habent i 4 mensium qui praecesserunt magnitudini quodammodo respondentium : post is periodos mensium te unam is, quorum summa esta 19 mensium lunatium inter se inaequalium sol ad undecimum gradum a suo Apogaeo, & ad tertium ab Apogaeo lunari gradum revertitur. Quod utique menses non exacte ut visum est veteribus ante Hipparchum Astrono mis, sed praeter propter ad eandem magnitudinem revocat. Hoc discriminis praestantissimum illum Astronomum eo adduxit ut periodum certiorem simul & accuratiorem excogitaret, quae solem de lunam Apogaeis suis propius admoveret. Hanc invenit 4267 mensium quae intra ias oo dies de unam horam absolvitur : solem post eam periodum ad easdem stellas fixas sic accedere comperit, ut tantum gradibus cum semisse ab iis distet, quod utique ad recentiorum sypotheses quam proxime accedit Ex iis quippe sol ad easdem stellas fixas sic recurrit, ut sex tantum gradibus cum semisse ab iis recedat, & ab Apogaeo suo gradibus & semis, duobus, aut ad lumnium tribus minutis ab Apogaeo lunae distet. Ptolemaeus ab Hipparcho id
demotistratum ait ex observationibus expositis hunc numerum dierum primum elle qui eclipses ad aequalia tempora, & distantias itidem aequales penes longitudinum gradus revocat, inter unam eclipsim & alteram semper intervallum ues: annorum cum semisse inveniri, adeo ut omnes illae inaequalitates ea periodo absolvantur. Ea ratione Hipparchus motum Apogaei lunae ad
485쪽
certas raegit leges, cum illud per se de immediate non sit visibile . atque Ap 'motuum solarium de lunarium inaequalitate sese expediens medium quem - mm.dam invenit motum, eumque artificialem. Quod lutique persecit dividendo hunc dierum numerum raso or , de unius horς in tot partes ςquales quot sunt menses inaequales , nempe 4267. Medius motus unius mensis prodiit Lydierum, hor. Ιχ. 4, 3, Is qui a mense o hypothesi Gregoriana computato non dissidet nisi s min. teri. Quae disserentia spatio 23s mensium,quot periodus d
cemnovalis continet, 1 tantum efficit secunda,adeo ut lunaris periodus ex antiquis Hipparchi observationibus emergens semi- minuto a Gregoriana non
dissentiat: tametsi una hora 1 ab hypothesi Calippi , de Alexandrina di
crepat. Apud eos quippe lunaris periodus aequabat is annos solares & Julianos 36s dierum , dc norarum 6. Annus quidem solaris ex Hipparcho a Juliano uno die intra soo annos dissidebat, ita ut intra Ist annos , I hor. 3i, Ir , fieret anticipatio. Quatuor minutis intra anni Juliani spatium luna prae vertit. Neque aliud est discrimen periodi lunaris juxta Hipparchum I ' a norum, & annorum solarium juxta illius hypothesim, Led differt a periodo Juliana ly annorum solarium , una hora , dc 17, & a I ' annis solaribus Gregorii, una itidem hora, & 1 8, hoc est fere duabus horis. Quod si autem tota periodus Hipparchi 416 mensium, seu dierum a16oo dc unius horae cum hypothesi Gregoriana conferatur , vix semi quadrante horae ab
III. Die 1 Aptilis P. Bouvet Societatis Iesu , redux e Sinensi regno epistolam Pequini datam , de a P P. de Fontena y . Gelbillon de Vi Melou su Societatis scriptam legit, qua quidem rogant Academiam , ut in promovendis scientiis, ae potissimum Astronomicis sibi sint auxilio; nihil enim ad Religionis Christianae existimationem de incrementum magis conferre potest in vasta illa & late patenti monarchia , quam Physicae de Mathematicae disciplinae, Astronomia imprimis. Jam die tertia Martii D. Cassinus ut diximus epistolam 1 Patre Fonis My scriptam in eandem sententiam legerat, quam P. Bouvet illi reddiderat.
Duae luna eclipsis quarum prior die 6 Martii ; Potirior die Ly
Octobris visa est, descrIbunIur. I. I Rior eclipsis quae in ipso lunae occasu sole oriente accidit, propter in-x terjectas nubes vix sui copiam fecit in ipso sui initio , hola nempe 4,
27, 2s, neque Lutetiae , neque aliis fere in Galliae locis ad occidentem po sitis , ubi diutius visa esset haec lunς defectio , cadum magis propitium fuit. adeo ut hac quantulacunque observatione in ipso initio facta contentos nos esse oporteat. Ea tamen oportune usus est D. Cassinus ad Calendatii dili gentius examen , quod die primo Junii peculiari dii tertatione , eaque pet- magni usus exposuit.
486쪽
ANN. II. Hujus anni epacta , in Calendario Gregoriano, novilunium die I 6 λ7. 11 An rilis delignat, idque solet in Calendario primo post mediae eonjuncti nis cum sole diem notari , sive ex veterum imitatione qui novilunium exprima lunae phasi potius quam ex med a coniunctione sgnabant ; sive ut dies i pridie oppositionis contingat. Additis iraque i . diebus D Aprilis ad plenilunium pervenitur dic 6 Maii. quo facta est eclipsis. Quantdm vero ad remotiora Rcula pertinet. D. Cassinus in diurno eruditorum i 8 Februatii demonstravit lunares aequationes Gregorianas, & praestantissimorum Asti nomorum qui jam a is aut Ist saeculis floruerunt, hypotheses omnino inter
III. Id vero confirmat ex collatione vetustissima observationis cujus meminit Ptolemaeus l. 4. Almagesti, cum hac postrema, quae die sexto Maii anni 1697 contigit. Prior quidem ex Ptolemaeo visa est Babylone anno priamo Regis qui l. 4. Regum regnabat, & apud Isaiam 39 , est Merodach Balada in , die 19 Maii mensis Thot AEguptiorum , eaque totalis visi est hol ante mediam noctem cum semisse , adeo ut habita ratione longitudinum locorum , Alexandra ae hola s , χο ante mediam noctem , hora γ , ix Lutetiae conspecta fuerit, nempe hola . 8 post meridiem contigerit. Astronomi & Chronographi tempus hujus eclipseos ad diem io Martii anni 71i ante epocham Christi revocant stylo Juliano. Cum autem po 'fro annos sol & luna ad eundem locum Zodiaci recurrant , anno ini anae vulgarem epocham Christi eclipsis totalis die Is Martii contigit, si numerandi forma Juliana spectetur.
Nam ut annorum intervalla inter antiquam illam observationem in I liana computandi ratione certo anno designatam, & recentiorem observationem juxta computum Ecclesiasticum a Gregorio XIII. reformatum hambeantur, anni Juliam ad Gregorianos lunt reducendi. Sic in proposito exemplo , ab anno ai ante Christum natum , usque an annum 168o salutis annia oo effluxere ; in quo quidem temporis spatio anni Juliani Gregorianos excedunt is diebus. ex quabus Io detracti iunt anno I 182, quare octo retatant dies subducendi ex diebus Is aut χο Martii anni at ante Christi epocham, ita ut eclipsis Babylone observata fuerit die Ii Martii juxta computum ecclesiasticum. Hae reductione facta vetus illa observatio cum recenti aliqua Gregorianostylo designata conferri potest. Sie in allato exemplo a die tu Martii, anni 71r ante Christi epocham, in Juliana computandi Arn a , & diem s Maii anni Iss a Christo nato numerantur anni a II civiles Juliani, & 37 dies, ta hor . Quod si idem tempus ad formam Gregorianam sit redueendum , tum dies xs Aprilis pota tremae observationi erit assignandus, ac summa erit 1 II annorum civilium in forma Juliana & praeterea 37 dies , horae H , adeo ut Gregoriana computandi ratio Iulianam excedat 18 diebus Julianis, & civilibus.
VI. Jana ut ad menses lunares & eorum aequationem Gregorianam v niamus. Hoc annorum numero x I7 cycli decem- novales I 27 continentur.& praeterea 4 anni. Adeo ut intra 1 Ii annos Julianos snt i 1 cycli integri. quibus dies 7, 17 horae aequationis Gregoriam debentur Calculis subductis
487쪽
iuxta sormam Calendarii a D. Cassino propositam , in qua dies aequationis a r a soci annis Julianis tribuuntur, plenilunium die χs Aprilis anni Juliani, 8 hor. nom.& die s Maii juxta formam Gregorianam accidit , duarum tantum horarum discrimen foret inter observationem & calculum : quod in re chron ologica impune negligitur : nam ibi dierum tantummodo intcgrorum habetur ratio. Juxta alteram methodum a D. Cassino in Astronom a indica expositam calculis omnibus subductis discrimen est unius horae 46. V. Altera lunae eclipsis die 19 Octobris contigit, sed prae nebuloso coelo vix sub conspectum venit, nec Lutetiae nec fere in tota Gallia. D. de uHire die I 6 Novembris hujus mentionem fecit ; coelum nubibus obductum fuisse, quandiu duravit eclipsis, usque ad horam s , ubi per nubila visa est eclipsis nondum desiisse, sed terpatum aberat: nam extremum limbi lunaris adhuc deficere visum est : sed nota ' , I; 2 eclipsis omnino desierat, quanis tum videre potuit per intervalla , luna inter nubes se prodeunte , hola st, II omnino desiit. Calculo inito ex suis tabulis initium e sse oportuit hor. 6, 28, 9 : medium hora 7, a 9, 26, finis bor. 9, IO, 3 , duratio hor. 2, I, 4,
magnitudo 7 dig. 16. U. Cassinus hujus eclipseos mentionem fecit die sAprilis : neque enim per acrem nubibus obductum eam observare licuit: ex iis quae factae sunt ante & post eclipsim observationibus, atque ex aliis quas per epistolas accepit variis in locis peractas expendit an rite calculum inierit. Quae factae sunt Avenione & Massiliae observationes, vix uno minuto dissident a calculo D. Cassini. Filius ejus Roterodami eclipsim observavit unius digiti , hor. 6, 38, 18 , finem hor. 9, 23, 2 : Patres Societatis Madiit iumbrat initium observarunt hor. c. 4, as . finem umbrς hor. 8, q6, 12. Albani in Italia totalis emersio hor. 9, 12 Observata fuit.
De stella in collo ceti posita.
I. T 1 Actenus de iis rebus Astronomicis quae ad computum ecclesiasticum,t 1 & ad Calendat ii Gregoriani confirmationem permagni sunt uSus , nunc perpauca ex iis attingemus, quae merae contemplationis videri possunt.& plus asset re lucis quam utilitatis. Hujus generis lunt observationes circastellam in collo ceti factae, qua de re D. Cassinus dissiliationem legit sub initium hujus anni. Die is Januarii nova illa stella ceti primum in conspectum venit, quς nec toto mense Decembri, nec ineunte Januario sui copiam fecerat tametsi sereno coelo quaesita esset diligenter. Die 13 Januarii stellas tertii ordinis jam aequare visa est , ad quam magnitudinem pervenire non solet, nisi inferiores
Jam ante annos centum a Davide Fabricio primum visa suerat Is die
Augusti stylo novo, stum illius in 1s gradu s Atthiis collocavit , latitu. dinem australem ab gr. 34 statuit, quae etiam nunc eadem perstat, uti & LIM:
488쪽
A N N. rum latitudines quae mutationi non sunt obnoxiae, cum longitudines intra ra1637. annorum spatium uno pene gradu varientur. Paucis post annis Myerus cum daret operam Uranometriae siuae quam steIIarum minoris ordinis multitudine auctam anno I 6o 3 puplici juris fecit, cetrconstellationi novam , & eodem in loco affixit stellam quiet magnitudinis, numero χ , eamque littera O , desgnavit, id forte existimans unam esse e stellis ante ominis, neque attendit animum ad observationem Fabricii. Nupa poste, hujus stellae mentio facta est ad annum usque Ic3' , cum duo illust tes Astronomi Frenellius & Phoeylides post solstitium hibernum
eam ut novam penitus habuere, observationum Fabricii, & Bayeri descriptionis immemores. Phocylides die 4 Januarii stylo novo longitudinem ejusa 6 gr. min. latitudinem australem I 6 gr.io constituit. Ab anno I 196, 3, minia in longitudinem eam promotam oportuit, adeoque longitudo ejus ab initio Arietis as gr. 1o esse debuit, uti de latitudo i 1 gr. 34 : sed minus exactum suille calculum ipse fatetur. Tum visa est aequare stellas tertiae magnitudinis, sed paulatim imminuta vix erat quartae magnitudinis , cum ineunte Martio
radios solares subiit. Postquam stella e radiis solaribus egressa est , hanc frustra quaesierunt eo, dem in loco : sed die 1 Novembris ejusdem anni Is 39 Phoc lides eo ipso ita loco , ubi primum visa erat hyeme superiore, hanc conspexit , atque ejus magnitudinem sic variari iudicavit ut interdum stellas secundi ordinis aequare
videretur, interdum iis multum esse inferior. P. Riccioli in x Almagesti volumine ubi stellas novas enumerat, hanc stellam sexto loco recenset, quaeque anno IS96 visa est, hanc decimam numerar, . qua fi duae essent stellae, quam tamen unam & eandem esse situs illius, aut positio demonstrat. Frequentiores dei neeps fuerunt hujus stellae observationes. Hevelius anno I66o, illam in M, , gr. Arietis, 4' , cum australi latitudine Is gr. 1 reperit , quae cum latitudine a Fabricio deprehensa omnino consentit.
II. Bulliadus primus hujus stellae revolutionem statuit 331 dierum , atque hujus diversis phases sic exponit, ut eadem hypothesi uti liceat in aliis stellis, quae consimili pene modo phases suas mutant, explicandis. Itaque hanc stellam globum esse suspicatur ex parte sui lucidum , ex parre obscurum , qui circa suum axem ita volvitur, ut pars lucida modo ad telluris. globum se convertat , modo ab eo avertat, ita ut non sit nobis visi:
bilis. D. Cassinus stellae hujus revolutionem esse 33o dierum cum semisse ex variis obsiet vationibus suis colligit. Quo quidem modo intra I ' annos Julianos & i 8 horas, revolutiones ii emcIt; adeo ut intra ioci annos, cum pii
mum fuit deprehensa iti, periodos peregerit. Sed dissicillimum est tempus ipsum definire , quo pleniori fulget lumine, cum aliquando in eo statu citra.
Nec minus arduum est tempus assignare, quo primum se videndam Pr bet, cum propter acris inconstantiam, tum od lunae lumen quo sepe obdu-
489쪽
ACADEMIAE HI STORIA. Lia. v. os
eitur. Sie postrema illius phasis ob similes causias & alias nobis ineognitas in- -
terina citius, tardius interim contingit. Nunquam ea per l6s dies, quae pars nom.
est dimidia integrae revolutionis visa est ; raro per dies Iso , aliquando per dies tantummodo rog fuit visibilis. Hinc D. Cassinus dubitavit an forte huius revolutionis poli snt mobiles m ipsa stelli, nostri Eenith habita ratione , an reditus illius ad eandem phasim sint inter se aequales. III. Ex iis colligit nanc stellam una cum mundo conditam idcirco is usteribus observatam non fuisse , quod tres tantum aut quatuor menses anni
sit visibilis, ac plerumque totius anni decursu oculorum aciem fugiat. Quando pleniori luce fulget mensibus Aprili, aut Maio , tum radiis solaribus opprimitur ; ae fieri potest ut fixarum descriptio iis ipfis temporibus facta sit, audcerte in iis mensibus quibus videri non potuit. Ex quo enim paulo attentius quaesita est, cenis anni mensibus visa fuit, iis exceptis, quibus in maxima suωl claritate sobares subiit radios. IV. Hujus stellae exemplo quet multis aliis accidunt mutationes explicari utcumque possunt; nonnullae interdum magnitudine sua minuuntur, vel au-Ientur , imo aliquando penitus evanescunt, tum in conspe etiam veniunt ista eandem h7pothesim eas nimirum aliqua tant sim sui parte ei te lucidas, circa suum axem sic volvi, ut aliquando partem sui lumine fulgentem , interim obscuram nobis obvertant. Quin etiam fieri id quoque potest, unquarumdam stellarum pars obscurior multo sit major parte lucid . ac distantia ejus a vicinioribus stellis interdum variasse videatur , ut pars illius splendida vertigine sua ad ortum potius, quam ad occastim deflectit. Hinc ratio afferri potest, cur variis temporibus distantiae stellarum dilige fissime observatae nonnihil inter se discrepenr, cum lixe parva discrimina ad annuam parallaxim referri nequeant: siquidem ea parallaxis conitatium tapo
phoenomenon , siquidem is parte suae revolutionis dimidi est invisibilis, tum que incipit oculis nostris se subducere post conjunctionem suam cum Saturno in parte sui circuli superiore , quando descendere & pronius ad terrami accedere incipit; cum scilicet potius eum magnitudine , ct splendore au
gum oporteret. Contra is crescit , quando ai parte sti circuli in fetiore assiperiorem progreditur, cum deberet potius decrescere. Id explicari utcumque potest , si illius superficiem sic dispositam esse statuamus, ut pars eju&reflectendo solari ad terram lumini minus sit idonea, quae quidem pars terrastum obvertitur , cum est invisibilis. Confimili ratione D. Cassinus quaedam phaenomena circv iovis satellites observata explicari posse existimat. Primum enim idem joris satelles ab eo
satis remotus modo major, modo minor interdiim apparet.
1. Visa est ab eo insignis macula in tertio satellite , quae tum videbatur. cum satelles iovis distum procul ab illius umbra pereurrebat , in extremo iovis margine tum macula apparebat statim atque satelles illius limbum a rigetat , vestigia satellitis insistente macula donec satelles ipse isto iovis exum, tum enim ea codem loco dc eodem tempore exivit illa macula, mi Nnu
490쪽
ANN. Litellites, nee tamen post exitum e iovis disco macula distingui poterat, Iu-2697. men satellitis tantummodo temperabat. . Jovis & Saturni sitellites maculas suis insignes pro ratione sui eujusque disci exhibent. non dissimiles iis quς nudis oculis in luna, vel ecles copii beneficio in Marte cernuntur. Neque abhorret a verisimili in plerisque stellis fixis magnas elle maculas quae phoenomena superius allata cE-
V I. Quaedam in fascia j ovis media visae sunt mutationes quas D. Catas nus die iue Julii commemoravit. Id jam anno i 69 ι fuit ab eo animadve sum, nunquam ante visas esse tot naaculas in globo iovis , quot mense Septembri anni 169o , cum Iupiter esset perihelius & oppositioni cum sole Iroximus. In reditu ejus ad perihelium , sed longius ab oppositione cum so-e aliae mutationes factae sunt in fasciis, sed tanta macularum copia, aut varietas , quanta nunquam visa suit. Hoc utique observandum restabat, an contrarium eveniret in Aphelio, mense Septembri. Jupiter Aphelius & radiis solaribus oppressus videri non potuit ; ineunte Martio is triplici Zona distinctus sic apparuit , ut media elIet boreali latior , contra atque videri sol ci; Australis caeteris angustior, ted solito major. Mense Maio quae medio loco est fascia interim alchior bo reali , interim latior apparuit : adeo ut eius latitudo inaequalis esse videatur, 3e partem latiorem quandoque nobis obvertat. Non dissimiles mutationes in Saturni globo cori spectae . cujus fascia mediam jovis zonam pene ς quae latitudine. Superiori anno haec deerat fascia, sed loco illius duae prodierunt.
una ad Septentrionem, altera ad Austrum vergens.
I. Ie ι Novembris Mercurius in sole visus est , & quanta potuit dilic gentia maxima fuit observatus a D. D. Cassino & de la Hire: utriusque observationes in Aetis diei 16 ejusdem mensis sunt perscri prς. hol quidem densi oti nebula circumfusus paulo post illius ortum fatis distincte se videndum praebuit; in eo Mercurius versus limbum occidentalem instar nigrioris maculae in conspectum venit illius diametrum quasi is sec. D de la Hire aestimatione ipsa iudicabat: nam tubo Optico 6. pedum bene definitus non apparebat , progrellu temporis certiores factae sunt observationes sole e nebula
Hora 7 , 16, ao D. de la Hire Micrometri ope Mercurium ab occiden tali solis margine 2 m. xi distare comperit; solis altitudines,apparentes supremi limbi solis ,& Mercurii exploravit ab hora , , io ad horam usque S , S. 33 , ubi centrum Mercurii extremum solis marginem attigit. Ex altitudine centri solis cum sex observationibus Mercurii collata , quae esset longitudo , quae latitudo Mercurii in ligulis punctis eruit methodo Geometrica. Ex