장음표시 사용
221쪽
Fla sommim in rere bio : non enim ad sensus externos
peti inet, sed ad internos. Quod primo constat e quia cum brachium laborat paralys , non dicitui dormire
contra naturam , etiamsi neque sentiat, neque mouea
turi adem dieendum, quando eaeeus priuatur visione, aut surdus auditione, & sie ge reliquis ; quin imo neque omnis cestitio actuum internorum dieitur somnus eonistra naturam , ut in deliquio, aut perturbationa magna, aut in syncope : requiritur enim certus modus, quo tenent ut a sei sensus interni,vi dieatui animal dormire, de quo inferius. Vnde si e em parte . qua vigilamus, dormimus, ut putat Aristoteles eap . . ato Opposita vel santur ei rea idem ; se cessatio tactus in braehio, aut visus in oculo , quando non patitur cerebrum determinato modo , non dieitur somnus , neque actiones illae dicentur vigiliae . nisi eum telatione ad sensus iniernos: propterea non dicit ut ad etinuertentiam sentire . di vi gilare , de non sentire, es dormite : est enim sentire absolute superi ut quid ad vigiliam, δe non sentire est quid
superius ad somnum e non enim omnis sentiens dormit. Quoil latius explieabit ut iis lendo partem asse.ctam . de doeuit Aristot. eap I. cisaso , dicendo rQuando urer qua his risistis circa sensem primi senstiui
in plantis veth non dati somnum, se doeuit philosophus cap. I. M. fsIam , inquit , ' Γο est, Ddd
inesse , τι si pitas. Ratio veto , ob quam somnus plantis denegatur, sumitur ex fine i est enim somnus c
latus a natiara in teparationem vii tutis deperditaeetatione vigili di : & quia plantam in propriis operibus
satigari repugnat, inde somno non eget: eur velo virtus plantatum non labeseat , est quia non insigentspii itibus ad operandum , aut si indigent, generantur coctione aut alietatione naturali ; & quia plantae non habent aliam operationem nis nutriti media coctio iane , inde nulla ἡatur in ipss actio , quae absumat spiritus naturales earum. Ratio mihi non satis essea et nam etsi probabilis sit de naturali somno , non tamen de somno contra naturam , eum possent stirpes patia cauIis violentis resolutionem nimia in spirituum , alit dari impedimentum intrinseeum ad distributio. nem spirituum per obstructionem , alit eo rigentiam rpo I rum , ut datur in nobis , de inde somno contra naturam a mei. In plantis igitur somnus non est e quia non quaelibet actio appellatur vigilia, neque per consequens quaelibet acti mini eestat o dieitur somnus sed solum dirantur tales quae ad virtutem sentientem pertinent rob quod neque in motu eordis , aut arteriarum datut vigilia. ii eqne in eius cessatione somnus t est enim improbabili, m hi dore ina Magistri,
putantis ex eo non dari somnum in motu eorais , de arteriarum , quia quamvis per earum partium actio . nes consumantur spiritus , reparantur facillime breui quiete , ut docuit Galenus I,ώ. t. de causis simpr. ωριε s. sunt lixe uerba : lem risi i ι sonΛm .il via
cipium residet, qu ne c.ν bram , inurimi ponilus m. Idetur hoc Dorae , ita vi tempore multo a d requiens non indigeat ἔ ceriarum autem non isa , sed in mi illi, sempis 'exorietur, is somni viisseis. Qui verba s recte pet- pendantur, non negant saeuitati vitali somnum . sed solam asserunt disclinaeti inter recuperationem necassariam pro itali saeuitate , & pro animali : nimirum animalis facultas indiget quiete multa , vi restauretur ; vitalis vero quiete breuissima reparatur.
Et contra Magistrum stat inanis sta, ratio 1 quia somnus de breuis, di longus esse potest : unde quδd sit . tempus breue , in quo restauratur vitalis facultas , non tollit quod sit somnus. supponit etiam eius a Qtina, quod pet reotum attextatum Ee cordis confrinmant ut vitales spiritus , quod ego non admitto a tum quia repugnat 3efinitioni Caletis dieenti esse ptii sum
ordinatum ad generationem spirituum vitalium , unde pet eum non pollunt absumi : tum quia in illo motu non videtur esse aliqua corruptionis occaso , eum nulla intemperies producatur ptr illum , quae sit spiti- tuum corri priua. Quod eonfirmatur: quia nunquam magis quiescit arteria, quam dum mouetur debilissi
me : tune autem non est actio productiva alleuius qualitatis eorrumpentis spiritus ; a motu enim producitur non Oeeasonaliter , nis calor ; qui vero a motu arteriatum potest produci, temississimus est , ut intendere non possit tam intensum calorem , qualem ex propria natura participant spiritus , indeque pulsus in nomine sano nunquam quiescit ob desectum spirituum.
iδd si pet quiescite intelligat Galenus qLietem inuentam inter interuallum , te alium motum natura
lem , non minus dormiret vitalis saeuitas , quantum ad durationem , quam animalis: nam quamvis in uni ea quiete detineantur minus eor , de arteriae ; hane tamen quietem crebro repetunt , ut erebritate ripei ita non quiescant pet minus tempus,quam Gleb tum intra
Quin imo latio Galeni potest contra illum te torqueri r dicebat enim , id ed cerebrum indigere quiete , quia in vigiliis semper exercitui . hoe est semper
operatur inter vigilandum sicultas, alat virtus sentiens eelibri; sed multo magis operatur vitalis saeuitas , quia nunquam ab opere cessat rergo niagis indigebit quiete. Quod si pro Caleno respondeas, non indigere quiete , quia saeuitas vitalis nescit moueri sue quietibus mediis inter motus , de propterea non indiriget quiete aliqua. , in qua omnino quiescat, & ab opere cellet, non satissaei es proposito dubio, eum vero stilius si quietes illas esse per se a natilia intentas
propter eosdem fines, ptopter quos sueriant praecedentes motus e de se in opinione Galeni operatur vitalia saeuitas ineessanter , aut mouendo , aut detinet goeorpus, quod movet in quiete; animalis autem saeuitas se per somnum quiescit, ut omnino ab Opere censet. putandum igitur es saeuitatem vitalem in naturali. statu nun inam fatigari opere proptio , neque ali-
qtiam eontrahere imbecillitatem ratione Operae pro.
priae , de sie non indisere quiete. quia velo vigilia persens is . , he morum multam spirituum dissipationem esse it, non potest pare animal in perpetua vigilia . deinde ei opus est, qu3d iam satigatum ab opere eesset.
α dormiat, ut in somno reparetur virtus consumpta Quomodo autem per vigiliam consumantur spiritus, trademus inserius. EY flicti, soluitur gubium inquirens. an Aet ut animal quod perpetud vigilet, aut perpetuo gormiat na
placitum longa oratione suadet s. Thomas , fle Maiagister noster Ire. ci/. 3c ratio ab eo ad dueitur ab Aristotele, nempe quod omne sentiens satigatur in ipsa sensatione, quia in ea gissoluuntur Firet. 5e non est alius re parationis modus naturaliter . nis ec iratio ab opere, euius Oeeasone facultatum languor contrahitur , nisi
ille qui per somnum inducitur. i' ,α titio Aristotelis adhue petit prineirium respem omnium animantium sentientium . namque sunt terrae affla,le localis motio, Je vis .intensaque eogitatio denegata sunt a natura: quia non tentiunt, neque mouent ut , nis quando punguntur, ut sit probabile in doctrina philosophi solum habere sensum communem. seli phantasiam indeterminatam , ut ipsum exponit s. Thomas tib 3. d. Anima, e p. s. les. s. non habent haee sentientia aliquam actionem , qua debilitentur. .
222쪽
si autem aliqua ratio probabilis potest ad luet , est
haee r nam sentientia omnia egent alimento. quod non alsumunt perpetuo , sed per eetia interualla , quando nempe molestant ut fame ; est vero in eius e neoctio ne necessarium, quod evaporatio aliqua suecedat , eum coctio semper celebretur ealo te , ea autem vaporum
eleuatio obstruet neeellat id partem prinid sentientem, aut totum animal, seque impediet persectam sensa tionem. quod est dormire i di seu in vero illo et it in sta. tu vigiliae animal, quia paratum ad euiusque obiecti rationem. itaque ipsa cibi indigentia affeti somnitatem omni sentienti , quia teste Aristotele, omni inest alimenti eupiditas. Notanter dixi , Oblitui vaporibus alimenti, aut partem primo sentientem , aut totum corpus , clim sit probabile non aeri in omnibus sentientibus partem determinatam , in qua resideant sensus interni ; sed pet totum corpus esse dispersos ; neque in omnibus agnoscitur pars determinata , quae in teliquas inquat spiritus, aui aliquam irradiationem rnunquam itaque putabo animalia allixa . de olentia visu , de auditu , aliquam debilitatem naturaliter con trahere, ob euius reparationem somno indigeant, qudaeaei stimem omnem eo sumptionena spirituum , per quam eontrahitur debilitas aut pet visum .vel audiitim, vel progressi tum motum aut animi passiones,& dolo. res eont labi, quorum nullum necessarid inest animali bus Aictis. 5e se non dormire, quia satigentur operando ; sed quia sumpto alimento contingit, quod dixi. Idemque dieendum de foetu intra uterum elauso . praesertim in primis mensibus , quamvis in illo maior po sit esse raeealio ratione doloium. Qitie doctrina latrus explieabitur inquirendo , an somnia, fieri possit naturalitet per solum desectum spirituum. Vigilia ergo naturalis est D spolio seandum nataram apta A perem enatim obieZIa itia a leges immurantia. Somnus autem naturalis , est Mikriale impiatmextum ad ebi sortim pereeptionem. Dicitur .elli naturalis somnus,
3e quia per se intentus a natuta . & quia villis , & quia ab interno pti ei pio & naturali seti potest , Ac in hominibus sanis. Plaetet natu talis velli dicitur qui pendetaeausa morbosa , aut ne orta, ut in conualescentibus,
aut aliqua soporosa passione affectis: dormiunt enim
conualescentes longius , te pio radios , quim per naturam e si eut qui diutiux satigati fuerunt , in qu bus somnii a re longior esse solet, de dormiunt profundius 1 3e quamvis somnus de vigilia numerem ut in t et res snon naturales, quae proptet ea tales dicuntur,quad mediam naturam participent iniet res naturales , de conia ita naturam i dicuntur tamen naturales eo modo, quo
diximus, quia utiles, & per se intenta, de a caviis ineuitabilibus iuxta cursum naturix.
Neque cibstat, si di eas somnum dati in reparatio ne substantiae spirituosae depe igitae, cuius de citis maturalis esse non potest. Respondet Magister ἀθ. 4.
p. r. recte stare consumptionem illam esse quadam ratione praeter naturam , de eius teparationem esse natu
ratem. Patet de mutitione, quae natu talis est , de dat ut nihilominus in rapa rationem substantiae deperditae; mihi tamen videtur eodem modo esse naturalem illam consumptionem, quo est naturalis somnus : pendet enim ex ineuitabilibus plinei piis a natura ordinatis, fleest pet se intenta. ut est vigilia ipsa. qua inseparabili, lest illa eonsumptio. Quod autem omnis nutritio sit in . reparationem deperditi, mihi non probatur, ut tria saeti ae cocti e eontra Magistrum ostendimus: nam inis an s. etsi nullo modo resolueretur . nuttiret ut sine dubio ad aqquirendam persectionem . de quantitatem sibi debitam. sie etiam ediistimo , quod quamvis nullagat et ut spirituum eonsumptio , dormitet nihilominiis animal. Constat elare , quia si somnus naturalis catusa tur , quia vapor ab alimento eleuatus , dum eoquitur,
cerebrum obstruit . quamvis nullus osset desectus spi- D. πιιν. M. vi modia, d. Morbis Acutis. rituum , in somnum incideret: quia obstructio illa , de
eleuatio vap tum non riginat ut ex spirituum geniaused procedit 1 ealo te ag nte, de cotroiat Dra vaporum. Eii ergo natu tali, somn's , q ii ex eatiss ineuit
bilibus iuxta corsum naima ei enit .' Don naturalis.
qui ex eo sumptione maiori per iram Oattarum exit- citium eontingit, aut qui in eo nitate seim: bus dat ut scontra naturam veth originatiis a eantis moi bos s. Eo demque modo philosophandum est, quarido a va. Ori bus causatur . nam ut est alimentum wedioere,somnum naturalem eausat i at s excedat in copia . aut qualita.
te somni ta . potest esse intensor somnus . S glauior,
ut neutra 3ispostici, aut vi mo bus. Somnus A. aitur in completu an , de ineompletum.
Completus est ille , qui Omnes sensus ligat , quantum ad obiecta eommunia , ita ut non solum sensus externi B nil sentiant , sed etiam interni, ita ut nullum Insona
nium dormiens patiatur : hoe autem eo tingit,quando Glebrum totum obstruitur leuiter e in completus au
tem dieitur ille . in quo secundum partem sensus impe-ἡiuntur de seeundum aliam viailant, ut contingit in
insomniis, aut in iis qui dormientes ambolant, vi do euit i hilosopitiis 1. .e generassorie amniau m, .rp. l. dein se suit expertus Galenus. Id autem prouenit , qu niam secundum eam partem non obstruitur cerebium,
& ita sentit per illam ,eommunicatque spiritus, de illustrationem alleui sensui externo : quia via , perquam influit. libera est & non obstruitur , de inde pendet, quod aliqisi aut leuissimo contactu , uti sti epitu , aut luce statim expergesanti sunt enim sensus illi libbii quas in vigilia , ct ita quodvis obiectilina pereipiunt ii
quo ex ei tantur. lam uerδ δiximus ex de s cntia sensibi lia sentiti a gormientibus : quia solamus naturalis non impedit omnino vim sentientem , sed solum diminuit, ut non sentiant obiecta, quae per vigiliam sentitent ut equin imo tam leuitet aliquando obstria itur cerebrum, ut qui dormit, iudicet insomnia esse quae videt, de nul latenus decipitur, vi iam ex Aristotele retulimus Lb.
dismi.ndo in a imo sua diear somnium esse , quod videt. Quod etiam docuit cap. i. dicendo i in nium imo aum spinis , qua Ossa fiant, ea falsa esse. vi in vigilia, diaei . Rationem tradit philosophos , quia eis dormiat. non ignorat se domui te be inde , quae videt , colligit esse insomnia. Fgo autem credo id etiam contingere
posse. quia saepe obseruauit iam expergefactus se ii ludi per somnum ; unde quando siuile redit insem nium , iudicat insomnium esse : quia i pium insomni uca exeitat speetes, quod saepe illum deceperit.
In quo consisas natura somni. IN naturali somno reperiunt ut duo ; de impedimenatum ad sentiendum , de causa illius , de mitius ipsa actionum regatio. Est ergo quaestio , in quo consistat eius natura 3 Et mihi videtur probabilicit opinio asserentium , naturam somni cons stere in ipsi ptiuatione Aispositionis eo nuenientis ad sentiengum , ut nihil staliud qu m priuatio vigiliae, ac per consequens cippo mi immediata oppositione . vi opponuntur forma , de eius prinatio: ex qua immediata cippostione nasci iatur, quod nati taliter necessario homo dotmiat, aut viqilet. Est concluso Aristoteli consona nam i ινι x. DLeortim aὰ Euὰemum , appcllauit somnum
itiosa e ct sic hominem esse in vigilia non agnos tur , nisi quia aliquia prae is , aut quia metiraιιν r quod Hria
223쪽
immobilis. Vnde paulus lib. . e. p. dixit: Somnus ειν man;malium νequies est ex ititi hAmid fate eerebram maci faeiente ρνοueniens. Et Princeps noster sen .h. ιιb. . ἁοἱ r. a. cap. I 3. Somnus , inquit , quieti vehemenii similis existi: estque communis acceptio. Omnes quippe putant, ut
dixi, hominem dormire , quansso sensibilis, immobilisque est & eonstat nihil este euique intrinsecum magis, quam illud , sine quo intelligi nequiti repugnat autem aliquam dormientem intelligi, si non priuetur sensa.
Notabilis autem diligenter non giei ad conuerten tiam animalium actionum cessationem eum somno , ut notauit Philosophus Lb. proprio, cap. 3. Aicendo : Teque enim somnus quacωnque impo enitis snos est , it a ximus : nam σ LMentia , ct prastaiio , s animi LA-quium talem ire rensiam asserra porci, Ece. Vnde colligit D. Thomas ex doctrina eiusdem Aristotelis , non elle insomnia ea quae peteipiunt ut in ipso animi deli. quio : quia deliquium non est somnus, & inde neque apparitiones in illo possunt esse in mutat quia insomnium est visum quo3 in somno apparet. valet itaque edormit,ergo est priuatus dormiens vit tute sensibili Mone contra r est priuatus virtute senstiua, ergo dormit:est enim quid superius priuatio illa ad somnum : neque in rigore medi eo sequendus est S. Thomas in huius loel ex postione, qui a somno epilepsiam extrudit: est enim
vete somnus praeter naturam, ut proprio capite diximus,& eap. euata insinuanit Philosophus. Vnde ii aliquando negat Aristoteles somnum esse requiem Getiliatum 5esensuum, intelligitur bene,quia non dicitur ad conueristentiam actionum e eisitio cum somno quas dicerct, non quaelibet actionum sentientium est italio somnus est,
neque eontra naturam : nam cessatio libera, & requies
naturalis somnui non est, neque quod in deliquiis, aut
syncope datur, est somnus contra naturam: cuius rationem trademus inserius.
Est ecinita dieri disse ili, lotus Philosophi tib s. τοῦ
picorum a 3. ubi reprehendit des nientes somnum petim polentiare sensus: quo loco vissetur negare somnum in priuatiuo consistere. Rationem teddit Philosophus , quia somnus non inest sensii ; di beret autem inesse , s eius sui siet Impotentia : Mis enim, inquit, est
potentes stimus. Respondetur reprobate Atistotelem de finitiones traditas pet subiecta , quibus non inest definitum , nee sunt eius suscepitu a. unde infert: somnus non bene gestatur per impotentiam sensus a quia somnus non dieitui quaelibet impotentia sensui ; seδ ea so-Γ m. quae imaginationis aut primi sensti ut est : & quia sensuum ptiuaticiaest eommunis omnibus sensibus ex ternis , etiam quibos primo somnus non est, ideo absolute non definit ut recte per impotentiam sensus: quia
hoe genetieum quid est , latiusque patet, qu m somnus : estque des uitio vitiosa , quia solum traditur per
Respondetur,quod impotentia est duplex : una in par te quae debet influere ut motus & sensus sint , alia in ipss potentiis. eo quod influxus requis tus, ut operentur, desciat. De prima intelligitur Philosophus, quaniado dixit non esse impotentiam , sed eausam somni: &ita est verum quod propter impotentiam insudius Horia mimus , seque priuatio sensus reducitur in causam priuatitiam , in gesectum nempe ingurus , & per eon. . sequens in impotentiam inquendit se enim eaeeus gi citur fori aliter quidem per impotentiam videndi .sundamentaliter velo per.morbum tollentem viso nem di ita somnus iatmalit et est ipsa sensus priuatio idispositio veto ob quam naseitur , somnus non est, sed est oeeasio dormiendi. Constat vero eet dictis, hane imis potentiam non debere esse totalem in naturali somno, sed solum sensibilium, quae inter vigilandum percipiuntur & eum somnus dependeat interim a stigore , alia
quando ab obstructione vapotum , habeatque comuniactam detentionem calcitis vitalis , & reuoeationem
eius ad intra . quandoque explicatui a Philosopho peeunum aut aliud , seque ex 4 ictis cessant argumenta Argenter ij contra Aristotelem addueha tractara propria. cap. I a. in quo putauit Argentet ius fore um nil alitia
esse quam piluationem sensuum , S uigiliam esse senia sationem ipsam di nam qui sentit, vigilat, di qui vigilat. sentite ae plaetet sensum ipsum iniernum nihil aliud concipe te potest , in quo ponatur vigilia. Eademque
ratione sensuum eeslationem a cerii, eauss factam somnum voeandam esse , ita ut somnus sit quaedam insens bilitatis speetes ; vigilia veto sensatio aliqua. sie
Si somnus in priuatione virtutis sentientis eonsistit,
causa somni naturalis erunt ea , quae intra limites natutae absque ulla laesone reorbosa , arat neutra dis positione priuationem naturalis vigiliae esse e re possimi. sunt hae e varia r nam 51 alimentum. & potus in mensura naturali assumpta soranum causant naturalem: saepe etiam conciliat somnum ledito librorum , aut leuis contemplatio , balneum aquae dulcis , eantilena, mus ea suauis, & interim leuis itistitia , & alia multa, quae si corpus non alterant violenter, ita vi saciant
somnos morbosos aut neutios . conciliabunt somnum naturalem, eritque somnus mediocris : quia neque
plusquam pet naturam gutabit, neque disseilius sunc itabitur gormiens , quin imo in statu morboso mediis eis auxiliis somnus naturalis eone illati potest : nam cerebrum aestuans & secum , instigidatum , de humectatum medioetem temperiem ag quirit , ut somnus naturalis otiatur. Non itaque somnus naturalis iudicandiis est ob id, quod solum fiat 3 principii, intrinse- eis. sed , quacumque eausa excitetur , dummodδ utilis si, de modum naturalem non excedat, et it somnus naturalis , loquendo medicὸ , vi putatur naturalis temperies per medica auxilia producta , etiares ab extrinseco proflueatur; sicut indieatur naturalis ealor
spirituum productus in partibus, etiams semper pro
Est autem celebre , quom ogo somnus in homine sano eon et lietur, & a qua eausa fiat, nam in ἡoctrina: Aristotelis tib. prori , cap. 3. nuna alia dignoscitur causa, uis alimenti vapores in cerebrum eleuati, ae repuls eelebri frigiditate rursus retroeedunt ad eor,quossin opinione philosophi est primum semiengi orga-
. num & se gormit homo eor de onerato , fleobstructo ab alimenti vasotibu1. Trannatici stabit se legit: mi iam diximtia , non omnis impotekiis sentiendi somκMG sed ea solum , quam diu por ιιο ar mori committit.&e. Quo loco ad reuulsonem vn tum , de ealotis in cor factam a celebri frigiditate somni occasionem re dueit. Et iis fiη. ei Am e . se setipsit : Disam est, quacaasa δormiandi si , inuasi sit, et eatiris τηλεν a. ρνι-
Philosophus eoi esse primis sensorium ob quod placitum
224쪽
Tradlatus Unicus, Cap. III. 21 I
Calenus r. lib. δε eati A sympiom. Op. s. Aristotelen Ieprehen dit, quia in eius doctrina est inintelligibile ad quid conserat eerebrum grauati plo somni conciliatione , si ptimus sensus in eoide relidet. Melius , inquit Galenus, redueerelut somnus in pulmonis hii auditatem : quia & eordi propinquior, oe a natura datus . ut eordi ministrat; hane tamen causam, alimen. ti scilieet evaporationem , ut somni naturalis Aut laci. tem eum Philosopho admittit Calenus citato capite rneque Aristotelim reprehendit , quia evaporationem attinenti ut eausam ad dueat , ut malE putauit Argente-tius . verba Caleni sunt Cὸν bram viri νequiesceri plis s
cil : quaa etiam maris facit, enm ntitrix in eo la Ium af πιών , stimoram haιὸj. Quibus verbis eoaticis actionem tradit ut auxiliantem naturali somno : decepitqtie
non gubie Argentetium loeus Caleni math ab eo iniel.
lectus ex lib. 3.deca, piaseap. 9.qui tradet ut in serius. Quomodo autem alimenti vapores impediant virtutem sentiendi, explieat tir Deile e quia nempe Oeeupant
multates, per quas antinalis spiritus ag sensoria distii buit ut , & ipsi .apore, iniet positi inter substantiam Grebri de animales spiritus,impediunt in fluxum eorum in cerebrum , de in partes subiectas , quia vap res non sunt ea paces qualitatis pioqucendae ab spiritu : eonducunt etiam ad somnum , quia permixti eum spiritibus diuidum illo, . de ita distantes inter se nequeunt suis. eienter inque te ad persecte sentiendum : quia in quantitate sum eiente ad agendum non sunt uniti. omitto
etiam humectationem , euius Oeeasone partes eerebri emollitae eoneidunt in s. , de ita etiam Obsituunt lito 'modo,& sensitionem in sediunt. Hanc causam natura
dii somni nullii, hactenus negauit, cum sit tam probae bilissima, de ut dixi, eam solam agnouit Aristotiles. Praeter hane causam Magistet noster aliam inuenit lib. de luis abs i. alptit. 4. ιap. 4. constituit enim vi causam naturalis somni praeter vapores spirituum animalium tetractionem ad eerebrum , neque admittit ut
probabilem Auleennae doctrinam sustinetitis causatinaturalem somnum pet retrocessum vitalium spirii qum ad eor i non probat aliqua ratione suum intentum . si autem ex eius lectione aliqua potest deduci, ea est
quod per tetractionem ad internos ventriculos cere
bii separentur spititus ab organis sensuum externo rum . 8e inde nequeunt operati, quod est dormire. Constat velli illam tet tactvonem spitiquum tune eele brandam esse, quando per naturalem vigiliam consumpti iam sunt spiritus nimie , & ne omninδ dissi
pentur . &in extremum virium languorem incidat vi
gilana, ideΛ rettali uni ut spiritus . vi hom quiescendo ab opere per somnum amplius non satisetur. Hae auiatem doctrina Magistri videtur desumpta ex Caleno M. δε cavisis o tom .e p.iti. dicente : Au ea veνotae existi, ne agitur, illuὰ - νem ρινtinet, qtiod cere vim, Mi re suissere piatetiti . b actione et titi , naturalem somnum animali in cit , quoa etiam magis fatis , ree. Quo loco non obscure docet et ichrum actione propita naturalem somnum ingueere, quando satigatum vigiliis putat conuenies dormire:& cum gleat Calenus hoe praee pii ἡOperari, quando nullix iacultas, seu eoctrix abundari. tem humolem habet, ex quo eleuentur vapores humi di per eoctionem ; constat have causam ut distincta nab aliis reeensere. Aliam velli eae tetractionem ex eo deduci tui quia non est exeogitabilis alia actio proportionata somno inducendo . nisi spirituum retrastio a sensoliis externi, prout distincta tonita impedimentum pia situm a kaporibus ad sentie natim e nam idem est respectu sensuum externorum drseere spiritus : quia ob impedimentum ad illo, non gistribuantur, aut quia retracti non insuant prostet distantiam.
a tiopararis alimenti commim ii. ste ergo ea solum non
est alia praetet illam in opinione I 'hilosophi. Est etiam
contra rationem 4 de primo asse tendum est argumentum quod contra se ipsum tradit Magister . cie meo videri noti diluit e Si somnus , inquit. causat ut a sola spiritus animalis tetractione ad interna celebri, sequit ut quod quamvis eelsare possint sensationes ex
ternae , non tamen impedientur internae , peteon.
se aiiens non erit somnus. Probat ut sequela quia ex tali retractione abundant magis spiritus in pati ibus in te in i cerebit, quam cum vigilabat : ergo, si duinviui labat , non doluitebat in sensibus internis , mul to murata dormiet, quando retractio fit ad inretna. Constat clare , quia approximantur magis spiritus in terno sensorio. Respondet Magistet negando seqtie lam. Plinid quia noti est necessarium quod animaliaspi litus abundet magis in pati ibus internis eet ebri, quando Aoinait, ob reti actionem , qtiam quando vi pilabat: quia eum aliquando , inquit , sat illa retia Dio . quia spiritus animalis eoia sui nitur pervigiliam. et latus retrahatur spiti ius , qui superest . malai rotest esse consumptio per vigilias, & exercitia, qtiam ab an dantia ex tetractione , liousque disi .in te somno sat
copiosa spirituum generatio. Respondet se undia. lii daret tactio seti potest usque ad ventriculos plurimum deserendo substantiam cerebri; optiationes velli ten- suum interno tum sunt in ipsamet stibilantia citebit. Istae duae solutiones disse ullatem non solutant 1 &ptima videtur mihi tanto aut hore indigna , de se ess-caciter impugnatur. Hic homo . antequam per retractionem spi litus conciliat et somnum , et at in visi
lia r ergo habet copiam spirituum suis elemem ad .i gilandum t et go erat copia,.ut pollent operati sensus exiernii sed quando somnum conciliat in doctrina Ma gistri , tetrahuntur spiritus, qui erant per sensitia
externa disseminati ad inteliota cerebri: ergo abundant magis interius , quam in vigilia . N abungant per consequens suisicientes , ut internae potentiae operentur : quia ante talem retractionem erat in vigilia. sed & seeunda solutio multis rationibus imp rra batur. I tim1 r quia si nomine venitieulcirum e erebit intestigit cauitatem cilleam cum substantia in illa contenta , eertum est in ipsa substantia venitieulo tum internos sensus 3gi . di nihil antiquius , quam in diuersis ventrietilis diuersas ecili cate inittras potentias. Si autem intelligit per ueniticulos dist.1ni iam illam , quae dat ut inter os eranei ,' N ipsam substantiam ceriari, constat spiritus tam proximos esse, de magis ipsi sobstantiae , qu m dum vigilabat : de inde non esse , eut vigilia in sensibus interni, non sit. Patet
quia distantia. sensuum extet notum, a qri bus retra issctiost , est multd maior , quam cauita a illa . aut spatium . intra quod sub dubio non potest ea lete. Ae cedit etiam contra Magistrum esseaeissima ratio: putauit enim in parte naturali neruos non habere tauita
tes . nequa per illas distribui animales spiritu 1 ; shq iri
cerebro existent ex influere in partes subiectas , ut inoueant ut . & semiant. Ergo si existendo in princi et pio spinalis mediillae influunt in pedes , ut moueaniatur , ex sentiant , mulio melius insuetit ex propti sventrietili, eerebi; in illius substantiam, edin tam proxima sit. Est etiam ae sandus mani sisti repugnantiae: nam tradendo principium. θ quo fit rei iactio spirituum, Aieit esse substantiam celebri media actione ait tumicis vittiatis : sicut enim cor inquit cinando laborat penuria vitialis spiritus , attrahit illo, ad se . ita eerebrum ex vigilia fatigatum ob eonsumptos spiritus . trahit remanentes ad se, o quod s verum est, impli eat noriabundate magis in sereno,qu m in vigilia. Et tursus, si
225쪽
quod trahitur, applicatur , de unitur trahenti, Ae ita. Ahit sibstantia ce ebri . hule immediate applicantur spiritus , & non distant ab ea, ut in solutione argumenti dixit. Pittere, si rarebrum satigatum iam ex vigiliis reata hit spiritus, cur non dormiunt phrenitiei . nam ea-
tot eerebit eontra naturam , quo laborant, trahit potentissime de saeuitatem attrahentem deprauat siceitas etiam contra naturam ag maiorem tractionem constit,
de nulla qualitas ex dictis conducit ad somnum,etiamst tactionem iuueni ; sed potius extreme vigilare δε-ci t : deberent ereto p tofunde dormite phrenitiei, si domina Magistri esset probabilis. Constat: quia adest finis . ob quem debent tetrahi spiritus , saeuitas trahens ealida de sicea distem perie trahit potenti sitiretrago dormient phrenitici profunde. Neque est , quod respondeas , a calore, de secitate mordaces spiritus reddi, de se illitato celebro expelli, de non tetineri spiritus. Contra est latio essea x : quia phreneti ei non sentiunt mordacitatem humoris bilios proptet delirium t ergo minus sentient spirituum aerimoniam quia illam scit lassis nunquam suseipiunt, Ec dieitur gratis.
Eadem ratione non sumentes alimentum magis dormi. rent, quo nihil absurdius. Probatur r quia inedia eo n- sumuntur spititus t ergo ital et cerebrum remanentes, de dormiet interim quo alimentum non assumit. Pa tet e quia non est a quo reparentur spiritus de nouo , 3ese tetinebuntur interius , ne defietat vita , de dormiet
longissime. Tandem quia, ut dixi , si spiti tus existen tes in eauitate , 3e prineipio spinalis medullae influunt
sussicienter in totum corpus , vi moueatur , de sentiat, cur non influent in auditum, visum, & externa senso ita, squando eolliguntur inita ventriculos, aut detinentur acetΦbro 3. sed quid dieendum Caleno 3 At gentetius reprehen .dit illium, quia toto citata inlinuauit cerebrum volunt
rih eoneiliate somnum. Ego autem se Galenum intela ligo , non quidem quia voluntariε somnum eonei liet; somnus enim dependet ab actione , quae in nostra potestate non est, sue tetractione spirituum sat , siue exhalatione edi alimento eleuata. Ergo quan Aci sieit Galenus, quod eerebrum si vult quiescere ab actione somnum animali naturalem indueit, nihil aliud signi scat, qu1m liberam applieationem ad eoneiliandum somnum, quae non dubiε in nostra potestate eonsistit ieubamus enim libeth, de' sensus externos si spendimus fugiendo omne sensibile , de claudendo oculos. & sie ilibeth impediendo ne extra mittantur spiritus , se3 in terius detenti ealesae iuri sanguinem, de quaslibet huia .miditates aptas ad vaporum generationem . seque' scirentis sepὸ eoneiliatur libere facta applieatione petquietem , Je cessationem ab omni externo sensu i hoe autem egei mus , qnando iam satiguum est cere, brum, de summa molestia actiones elicimus rergo illam verba r vias qui cree eeνριν- , i/em fgnifieant, ae si dieeret, appetit quieseere e quia iam ex superflua vigilii summam debilitatem eontraxit,& satigationem, qua molestia pereepta anima se rerelligit , 8e ag summum se applic t 1 detento vetδ interius spiritu conciliatur somnus eo modo , quo panili ante Aiximus , ea len-eiendo nempe humiditates corporis; & istae permnlatae in vapores cerebrum obstruunt , & somnus eoneiliatur. Sie intelligo Galenum lib. de causis 'Is cap. 3. di-eentem e somnus incidit, quinyo nativus calor , auam fatigatione, istit nimia sieeitate au aliment m se canti/ν ρ ρ avit propteν infimodicam Lumidita em foras nequeat pro .gredi, &e. Non dixit Galenus . tetrahitur ; sed, si ad alimentum eonvertit: quia agendo in illud somni est author Quod elatius doeuit inserius ὁ ieendo : Nam iani mento eon. Mnendis , quia Iaue Deuὰ ι sumiditas vispo rasa , tum in ipsa etile . tum in poris , eorpori 6Me aedemιrnam super em 'sque inserposuis omnisas , non
vehementes, at 3xe violentot motus.
Indiget enim probatione in opinione Magistri, quia quando eerebrum immoderata vigilia sitigatum iam est,retrahat spiritus ad interea. Vnde enim id constat 33e eontrarium potius ratione potest deducit sequeretur enim ex doctrina Magistri, quod nullus petitet ea pansonibus animi: nam in tiino te mitteret spiritus ad existra , quando iam instat sus eationis perieulum. Et tursus quando in gaudio magno ea tot uitalis eoi de viscera deserit, retraheret illum ad intra, ut praecaueret mortis subitaneae petieulum; te tamen non satae natura, neque potest i quia timor illud requirit, & gaudium s- militer : sea eodem modo requitit vigilia , quia Mormoueatur ad extra, ut docent omnes eum Hippocrate.
8e durante vigilia non fiet tetractio ι sed prius 4st quod ponatui aliquod obstaculum , ut vigilia cesset,
de se non mittatur spiritus ad extra. Sententia ergo nostra est, somnum naturalem nun quam euenire ob solam retractionem animalis spiritus ad eerebrum: nam se neque interni sensus . neque intellectus cellatem ab Opete ; sed per speri ea reser istas essent in perpetua conteinplatione alienius cibi em ttice mihi satis eonstat eestaturos sensus externos,etiares retraherentiit ad interna cerebri, quamvis de visu probabile sit, qudd requirat praesentes spiritus . ut obiecta percipiat, ob quod neruos opticos ratio, fabricatiit matura . ut docuit expetimentum anatomicum, & Galenus docuit. Causatur ergo naturalis somnus aut da vapotibus alimenti, aut sanguinis: Ze his est frequentissima ea sa, aut ab aliis rebus aliquod impedimentum afletentibus
sensui interno aut spiritui, vi sensationes non fiant , de quibus erit peculiaris quaestio.
DE patie assem est summa diseordia inter Aristotelem . fle Galenum : putauit enim Philosophus libro primo, eor pati in naturali areno: quia ipsum e ninstituit organum primi senstiui , 3e omnium sensuum
internorum i noster autem Galenus existimat cerebrom, soluin pati in naturali somno . de reprehendit philosophaim A. t. de causisompr. eat. g. 5c probat Galerius proprium placitum quia in somno eonita naturam applieantur auxilia celebro , de non cordi e ergo in somno naturali patitur cerebrum , Ec non cor. Patet equi a sumnus naturalis de eontra naturam eiusdem pariatis debent etae passiones, de cum conueniant omnes somnum esse passionem prinei pii communis sentiendi, fle tale principium , primaque radix si cerebrum , ut mille rationibus eo, streat Calenus eontra rhilosophum , eonstat ad cerebrum peti inere somnum , dc ininime ad eor. Mihi eertum est , ram obseure Aristotelem loqui damodo , quo somnus n turalis causatur, ut non si saet-le elui Hoctrinam intelligere , le ei rea modum, quo fit. . de eitea partem assectam di nam Op. 3. I ι. /rum in nnat mo id vapores eleuari, fle ascendere in cerebrum. ibique instigidati, Ad vitalem ea lorem a frigore vopo iarum repelli versus cor , de viscera , 8e se cessare sensus
226쪽
sampνὰ Lim , ta es pro ιν rapul a m caloris a vapo-msus δs enuem,lis. Instiuatur itaque ibi ab his aucto ribus duplex causa recipiorationis caloris vitalis excerebro ad eor, & frigus ὐaporum , qui iam congelati uetunt a cerebro ob anti petistasin, de te pulsio calori, vitalis facta a vaporibus iam eoneretis , seu eongelatis, Boc deseendentibus pet venas de arterias : si e loqui tot
' sistis , ct animia δεν t. Et in fine illius libit se iscriptum reliquit: Dictum est, qua cavisa dormiendι fit, insiti sulcis ea aris Oniuersim a primum se otium cors
sientis antipeνistissis , qua corpulenti vaporis a nativa o Iora δειν uecti spera prouenit. Et S. Thomas in eamm, ni is
Haee doctrina Philosophi videtur inibi probabilissi
ma , eausari nempe somnum , de quia caput grauatur, C&obstruitur alimenti vaporibus , & quia calot vitalis retrocedit ad intra, ast interius detentus manet, ita vi
ad cerebrum , de externa sensitia distribui non rossit a de iudieo sensis Philosophum nunquam somnianaeonciliati sine passione celebri , de inde iuxta mentem illius patiem affectam esse,& proptins quam cot : nam 'in eius doctrina nihil aliud legitur, quam eor de viseeta calidiora teddi per somnum , quod nullo modo potest
conferre ad non sentiendum : quia, ut ipse docuit Itb. i. 'de anima, es. i. ignis aut nullius senses est instrumen. tum. aut eommunis omnium est , quippe sine eas iditate
nihil st sensitiuum : Et lib. da somno ct si ilia , se legitur : in .liam paries superiores , ct extima frigent ;contra inferiis/ι , ct infima , ut pedes, qua iniri Myrcontinentur. Non ergo eot instigidat ut in somno. Et Diniatius id eae plicuit: dubitat enim, qua ratione somnus si testigetatio , si vinum , fle calida somnum eon
instigidatum , vaporibus deseengentibus ex eapite auactor somni esset , impertinens omnino solet celebrum ad instigidandum vapores , cum sui ex propria natura Ligidiotes eoide , & alimentum ipsum . antequam in
vapores verteretur , posset melius de e Meaeius eoidis calorem temittere , he somnum causare. Praeterquam quod non potest te i idonea ratio , cur vapores con .ereti in eErebio debent neeessariis proptio pondere di- erecte in eoi plateipitati; & s pelluntur , multo melius
Teliraremur ante eoncretionem , neque est via , per
qnam tecte retrocedant ag eor , s pondete proptio
mouentur , neque eui in cor ipsum motus vaporis teris
eat petentii somno puctorum, qui ut tiadit philo
colligit inter dormiendum puetos maxime epilepsiam ineuirere , quia somnus est similis epilepsae , tentan Iiirque praedicta morbo dormientes, minimἡ veth vigilantes Constat autem epilepsiam esse morbum proprium cite bii. Hae e adduxi, quia eis i hilosophus putauerit sensum communem in eoide residere , quamvis salsia , ut omnes contra illum eommuniter doeent, si--1lque doceat somnum & vigiliam else ptimi senset ii
a fictiones, nunquam explicare potuit originem somnisne eonea satione celebri, aut quod in somno cere brum pati sateatur: nam experimento ductos id sateticoactus est , ut non absque ratione , Caleno reprehen datur i. de causs=mylom. cap. s. & nihil mirum , varium pereipi l/hilosophum t quia, ut ignoravit organum ptimi senset ij , se eonfusus est in adducenda tatione somni. Circa partem igitur affectam in somno est sententia nostra contra Magistrum, qudd si Grebram eonstituit ut ab eo ut locus aQctus in somno i & foe pio bat quia eetebrum est origo, & principium omnium seri suum , in quantum inniait per illustrationem , 3c mediatile animali spiritu illud , sne quo lenia, agi non pollunt, quod eo ipso de simili sui amento tenebatueatate te cor posse esse loeum aGchum in naturali , 3e
contranaturali somno. Probo latione simili: quia ut omnis sensus 3c motus cerebrum iudicatur aucti ir,
quia animali spiritu de illustratione celebrantur scitia tiones omnes & motus : se similitet non possitne serisne ea lote vitali , euius prinei pium solii in poteth esseeor: neque enim in naturali somno iacultas sensi tua ab ope te eessat ob aliquam diste et em i scd quia obstitit o celebio impedit ut distributio animalis spiritus ad sensoria : ergo impedito transitu vita lix spiratus ob cordis passionem , causabitur somnus pet con ensum , ptiuato sensorio eo , quo indigebat ad operandum , etiares abundent animales spiritus in cerebrin. de natiuam obtineant temperiem : quoniam hae lin vitali eatote non suis ciunt ad sentim , te nuti iii Quod clare indieat si neope, in qua non mino, dcilciunt animalia opera, quam vitalia, quia adq test requisitus simplieiter ealot vitalist ncin cep c. . debet excludi a talione panis a G ae dc ni ima Miaias
inquat quod est necessatium simplicit'. ad mora in '. sensum & id , quod eoi iussuit, a nulla alia par i potest iappleti. Probatut et go smili nnaamcnto ti.
sie etiam latio tradita 1 Magistro minus mihi probatur , Aleit enim : Po,babilius iudico causam ire me iadiatam somni esse rei taetronem animalis spiritus vel susce lebrum, a quo producitur, aut quδd impediatur exitus eiusdem spiritui , eausa naturali ag extetiora, quam rettocessus vitalis spiritus vetsit eor. Ego quidemeeontra dieerem , quia vitalis spituus non minus requi
titur as vigilandum, qutin animalis i de quando vitalis retrahitur ad eot., distat a primo sensitio , eelebi nempe , de applicatui cordi, quod organum sentiendi non est: impe sient ut sensationes multis melius tetracto vitali spiritu ad cor, qu m tet tacto animali ad eerebrum : quia hie applicatui patii de olgano sentiendi,& distat minus a sensoriis externis. Rursus me eat Magistii doctrina in seeunda vius somni. dum dieit eausari posse, quia impediatur exitus animalia spiritus . , eausa naturali ad extetiora organa cum hoe non sugeiat oss integram rationem somni rest enim requis tum in δocti ina Philosophi. 8e omnium quM patiatur sensus internus , fle liget ut , viso nias dicatur , de ita impedimentum ad sentienssum non sollam eonstituendum est in ordine ad sensus ex tetnos, sed etiam ad internos adguximos ta-
227쪽
Tractatu s Un icus Cap. V. 22s
a passionibus primi sensti uir ergo si illae eausam iam
num & vigiliam , prout separant ealidum influens a sensoriis , aut ipsis approximant, eonstat clare ellea sectiones ealidi inquentis,non autem ptimi senstitii iste enim Auertoes in expositone libri de somno de vigilia , di, it somnum sieti per recessiiura , & contractionem eatoris ad cor: sic enim Argenterius, quδd iaculatas sentiendi otietur in somno , di in vigilia oleretur. Verum id non eontingit propter passionem illius , sed proptet passionem S motum diuersum ea lidi insueti tis,ut gidiimus. Et confirmat hoc e emplO : quia aliud
vitium agnoscimus in ventriculo quando non concoquit quia in se , Ae in propria facultate laborat, ab eo
vitio, quod aduenit, quia ob intensam cogitati6nem non eo neoquit distracto calore , de commoto ad senasoria: eum ergo somnus de vigilia naturaliter adueniat absque aliquo vitio interno communis sensus , ea uia
senturqtie solum ob passiones spirituum, ad istos sol tim,& non ad primum senstiuiim pertinere dicentur.
Seeundo Argenterius arguit, male inferri ab his auctoribus somnum & vigiliam in ea parte debete fieri, in qua sentiendi saeuitas habet suam originem : N propterea aut in cerebro , aut in corde somnum fieti.
Probat: quia multd diuersum est somnum de vigiliam esse assectiones sensus communis, de in primo sensorio
fieri. Itaque non valet consequentiar vitius sentiendidi manat a cerebro , aut corde : ergo somnus de vigilia in eis debent fieri. Probat : quia omnia summi suam
vim a coelo, eum tamen nullum ex sublunatibus eorporibus die attit vete in eo seri ; sed 'usdam a coelo in iacte , quaed .ura in aqua , di alia in terra. Sie prima eo-ctio , inquit , in ventricul0 fit, quamvis a corde adeoquendum si seipiat calorem vitalem. v tergo non valet 1 sensus dependent a eerebro , aut corde : ergo in eis fiunt, eam fiant reuera in naturalibus partibus a ce
rebro aut corde : ergo somnus Re vigilia fiunt ii, illi, partibus ; inde infert Argenterius somnum & vigiliam
non elle passiones cerebri aut cordis , sed totius animalis di non enim Alcimus , per has aut illas partes vigilare , aut dormite ; sed animat: nam animal ipsum, Non una dumtaxat pars illius dormire , aut vigilare dicit ut , quoniam via luet sum animal in somno non sentit; in vigilia veto sentit totum , tanquam somnus di vigilia sint passiones totius, non partium determina. tarum : estque eius opinio, quod somnus & vigilia nee sunt passiones cordis .neque cerebri, quia in his patiatibus non fiunt; sed esse aisectiones totius animalis , de in eo vere existere propter affectiones diuersa, ealidi
Tertio eontra Galenum argumentatui : quia sumpsit falsum plinei pium ad probandum quod somnus in eerebro fiat: eonat ut enim illud probate Calenus, quia applieatis remediis cerebro , quando animal dormit, auferuntur impegimenta. quibus dormiebat, fle vigilat rerat ergo somnus in eetebro : nam si hoe prinei pium , inquit Argenterius, agmittatur . non semper erit somnus, aut vigilia in cerebro, sed aliquando in eoide, ali-ruando in venit, imi, de ipso vegirieulo. Patet, quia i ob eorgis ineendium vigilat animal, dormiet statimae cor temperetur. Rursus quando per venenum sti-gidum eordis dormit animal , si applieetur antidotum calidum e rgi, expergeset statim : et go non solum cerebrum , sed eor etiam erunt subiectum somni de vi
iliae r quia illis applicatis remediis somnus & vigilia
resultam. sie, inquit,quan o pet alimenti desectum Zeinediam animal do imit, non expergeset applicatis cerebio auxiliis . sed assumpto alimento , & reparato ea-lore insuente , ob cuius desectum dormiebat, fle cessa. hant actiones: eodem. modo somnias ortus ex superfluo exereitici non tollitur nisi q'iete , in qua resareitutquog defatigatio eonsumpsit, de cellationem actionum
causauit, non applicatio alicuius auxilii huie , aut illi. parti . Unde tan lem insiti errorem putantium, omnem vigilandi impotentiam auferendam esse auxiliis capiti admotis, quando , ut constat, somnos Ze vigilia ob ea - . loris praesentiam , aut absentiam celebrantur. Non est autem , inquit , una ratio, non viatis loeus , qui causast motus, de praesentiae . . et absentiae huius influentis
calidi. Cum ergo insensibilitates sint in partibus ipsssens bibbus, sensu tamen priuantur in ps serii somnus
reuera , & ite in toto animali; quia totum non sentie per somnum.
Est sciuol, haee Argenteiij arguties: neque enim Gais tenus. aut Philosophus inuestigant, in quibus partibua detur sensuum priuatio 1 et somnum: c nstat enim ha-bbum Se priuationem eiusdem debere est : se sensuum priuatio est eius, euius est sentire de hoe itaque dubitatio non est , sed de parte assecta in somno . non quod . somnus in ea sit solum, sed quod in ea existente eausa somnum influcere, potente dormiat animal seeundum omnes potentiast & in hae signis eatione est vera 3octrina i hilosophi , 3e Galeni iuxta euiusque piae itum
Est enim celebrata Caleni doctrina , non posse fieri
aliquam passonem eommunem uniuerso cori oti, quiri patiatur pars, qua in totum disti ibuitur requi imad illuἡ piis. de quia cerebrum in opinione Celeni 5eueta , insuit in totum id , siae quo actiones sensuum sitii nequeunt ; ideo priuatio earum ac sommi in toto repugnat, si celebium in se non contineat laesonis principium : qua ratione syneope, quia praeceps vitium lapsus in toto fieri nequit, nisi cor eontineati se neopis eausam quia eor solum est . quod influit te. qui sitim ad opera o mi a , calorem scilicet vitalem quando et o dieitur ab iis Authotibus somnum S viantiam esse passiones sensus communis . non sumitur communis sensus . vi signi seat determinatam potentiam internam, sed ut fgnificat patiem, ex qua , ut dixi,
communieatur corpori unio eici vis adrensum.&mo
tum . sne cuius partis passione aut per se.aiit per consensum repugnat totum simul ptiuati sensu 3c motu. Hoe sundamento bene intellecto inia sunt argu menta Argenterii. Ad i timum respondeo , quod Ois somnus de vigilia oriam ut in assectionibus spirituum;
tamen quia non insuete smul in totum corpus otiti
non potest , his tu patie pioducente illos si morbus, aut aliqua naturalis affectio; ideo dicitur somniis passioi parti, illius , & non spitituum : quia praesupponitur
prius affectio aliqua in parte, Intequam cessent spiti iatus ab inquaeu. Addo eontra Argenterium non omnem somnum pendete ex affectione spirituum 1 nam eum
sensationes non fiant pet solum eorum iussuxum , sed pendeant etiam ab inquetu per illustrationem eommunieato,s vitium detur in hoe,& in spiritu non st, A abi tui somnus non minus,qnam per assectiones spirituuio. AHumit etiam Argentet ius salsum principium : nam eis sint spiritus animales in cerebro , s interpositi vapores impediant immediatam applieationem partibus earaeibus in sudius , dabitur actionum cessatio quin intrinseu aliqui 3 patiantur spititus.
Ad seeundum iam eonstat solutio : authores enim non intendrant aliud , quam eausam somni affecturam esse partem, quae communem, de necessarium influxum, aut aliud tequis tum praestat partibus omnibus r quia somnu est eommunis passio de se eausa somni commune principium tenetur asseere , quod est ee te brum, in opinione Galeni. 3d eor in opinione Psilosophi quia si istae partes non assietantiat , ricin privabitur an iis mal totum simul motu . & sensu , fle Inde eonstat . qua ratione animal dicator Aormire : to tram enim dormit .sne dubio , non tamen dormi , nis assectio si in eom muni prinei pio . de ita primario est in eerebro . aut corde r secundarid autem in toto animali, quod dormire aieitur.
Ad tertium respondetur nunquam causati somnum. nisi
228쪽
his eommune prine tum affetatur aut per se , aut per Iconsensum , & ita semper eonferret ut remedia capiti posita patiat ut, de quando alterat ut a cordis incendio, consetunt etiam in frigidantia celebro applicata : quia δ est tuitur ealor a corde productus , quando vero rer limenti Aesectum somnus causatur , quia eor retrahat
vitales spiritus, de se dormiat animal ii si hoe, inquam, possibile est , constat eerebrum destitui vitali calore .sne quo neque spiritus generat , & se patitur cerebrum defeetii requisti: si autem somnus eueniat, quia retracto ealo te operat ut interius , de vapores suscitat ;in hoc casu cerebrum illis impletur. 3e se semper patitur communis origo , de e gem mogo respondet ut ad ultimum ge somno per exercitium causato : ealor enim exere illi eausa sit. Ae liquat, ut doetiit Philoso- .phus, & se numiditates eonuertit in halitus eerebium iobstruentes. si autem ob nimiam spiritus dissipationem in somnum incidat, eodem modo Philosophandum est. vi in retractione ob inediae dissi, pationem doeuimus.
Vtrum Somni naturalis ιausa H Mas saper pNon inquit imus , si somnus natu talis fieri possit
per solam te tactionem spirituum animalium ad cerebrima sine aliqua alia oecasione : iam enim erantia Magist tum probauimus fieri non posse , quod sensusini et ni per illam retractionem solam cellent ab opere r ide aliis igitur causis , oceasonibus ad somni eonei. liaticinem conserentibus, quaestio est , quanam ratio De conducant. Est autem prima dubitatio de lectione tribrorum, aut alia leui contemplatione, quas somnum conciliare experimento probatur, ut mulli ad somnum conciliandum nullum auxilium e Meaeius inuenerint , quam legere , aut i istoriam audite. idem dubitatur de leui murmure aquae ea dentis, de motione cuna . ut de pueris do euit Calenus primo 'ri se . . ttiena. cap. . canintus etiam nutricis eundem effectum praestat. Idem eo nistro uertitur de lotione pedum & brachiorum , & quod magis est , Ae titillatione plantarum pedum , de de aliis quam plurimis , quorum est latici similis. Idem de esul actueae , de non est mirabile minus , quod optum in . tam parua quantitate, vi granorum quatuor, somnum μει stuporem indurat, de illo esseae ius adhue in minori quantitate species lauganorum per artem spagylleam extractae. Quae omnia clate confirmare vident ut non semper somnum naturalem oriri a vaporibus cerebrum obstinentibus, seg aliam esse rationem , cum in adis Auctis causa nulla detur eleuationis vaporum oceas .esem multae snt stigidae ; alidi velli ad solum sevi sympertineant, & nullo modo snt alterantes , neque ma
At gente titis lib. i. d. somno, ct vigilia, cap. r. aliqua ex dictis eontia pristotelem tradit, ut contra illum
probet, non perpetuo esse auctores naturalis somni . vapores e et alimcnto eleuatos; 8e opinatus est ob ad
dirista argumenta, somnum de vigiliam trahe te semper lotiginem , aut qnia ealidum influens fiat sensibus praesens, aut absens; impediri veth quod sensbus praelit, aut quia a vaporibus impediatur eius distributio petsensus , aut quia tetroeedat ob aliquam animae passio. nem , ain quia crassius sinum reddatur eo ipso iue pium ad motum. Cuius auctoris sententia partimeon. uenit, quia eoncedit somnum ex lola tetrali ione spi . rituum absque ulla vapcitum miseelu ; differt ve id , quia Argenterius non admittit animalem spiritum, sed vitalem solum 1 eorde productum , s ne cuius in is fluxu nulla uiuentis operatio celebiatur. Nune spiri
tum dicit retrahi , natura post superfluam vigiliam; aut labo tem immodieum,& se somnum fieri. Similiter
. retrahitur idem a venitieulo spiritus post alimentum. ut illum coneoquat se in tristitia. Ee timore retractici
st: verba Auctoti, sunt : Causa res Aionti una non pol esse eem uisu omnibus causis somnAm inferantistis e
icii aci facis Ionitiones .ommtici, hae ins menso ma αδλί, sent. Constat ergo ex huius auctoris doctrina vitales spi-Hius nune reti alii , verittieulci , nunc a corde : a venistrictilo quiaem . quando tentam codilonem : a cor/e. quando ob vigiliam eonsuiuuntur , aut Opprimit ut pansonibus animae tetractionem spiritus annexam haben . tibus. Putauit etiam Argent et ius , tape vitalem spiritum mitti in partea inflammatas, aut in alias determi natas in quibus putredinis sticus existit, vi vineatue causa maligna, & coquatur, aut resolutione enanescat rse enim, ut tractatia de vigore eontra illum seripsimus, do euit rigorem non aliter fieri. quam coaceruato via, tali ea lido in loco putredinis, S propter eius desectum ambitum corporis, & extrema sidere, & tremulos esse propter caloris inopiam, & ex adductis principiis solute problemata Omnia, quae velut argumenta contra Phi Iosephum retulit. Maee sunt Argenterii, licet videatur probabilius, qu3m Magistri nostri pia et tum , quatenus vitali spiritu retracto ad cot aut interna Deilius percipitur quod deia fietat in siti otiis , & se quiescant an opere. Cum hoc tamen mihi noti placet: quia nullum da ut incendium e Teax ostendens per natu talem uigiliam consumi vi talem spiritum. & se retia hi vitale ealidum versus eo t& interna , quod sensus priuati calore influente agere nequeunt. Et argumentum , quod ex somno post vi giliam eueniente . aut post defatigationem eorporalemῖ absque ulla alimenti sumptione desuinii ut, solutum iam est.. Et contra Argenterium pugnant etiam non minus argumenta adduina eontra Magistrum i & hoe . quod iam eouficio r sequeretur enim ex goctrina Aria genterii , quM etiams eetebrum laboraret si eca di hem petie , dummodo eor maneret illaesum , dormitet nihilominus aeget plusquam per naturam , quod esteontra experimentum. Probatur sequela r quia virtus cordis retrahens ad se , & corporis intima vitales spi- . ritus, nullam laesonem habet per intemperiem sceain cerebri: ergo tetrahet non minus quam per naturam vitale ealidum ex tanta vigilia consumptum: expetimur vel δ melane holieos , aut alia occasione cerebri exstea tos somnum conciliare non posse. Ergo adaquata eausa
229쪽
Tractatus Unicus, Cap. VI. 227
dormiendi non est virtus eorgis attrahens, supposia A Dieendum et go est , quo ὁ quamvis retractio fiat ,
spirituum inopia , cum haee duci dentur in cerebro ex natura , non ideo immediate sequatur somnus ex ea siccato, de tamen peruigilio perpetuo opsonitu t. non enim potest, vi argumentiam de cerebri siccitate secundo e quia in diuem petie humida,& scisida coria ad petiit gilium ducente essieae iter probat a sed fieridis daret ut peruigilium. llatet , quia ait tactio siectiale te uera ad impediendam superfluam dissipationem spi- ac calo te celebiatur: defieit et go sub gicta intempelie, rituum , & ab eis Interius detentis ealefieri viscera, vidc sic nunquam dei inebuntur intestis vitales spiritus, se idonea materia etineoquatur , ex cuius coctione neque fiet somnus. Rursus e rura propter sceam , de eleuatis aliquibus exeitatur somnus . sin minus, quam- calidam cordis dissem petiem, datetur somnus prosun- vis tete, battit, non erit sensuum otiostas , ius tantadus , Ac contra naturam. Plobatur r quia attractio ge- fiat dissipatio vitalis si ititus, aut animalis , quod i ain Prauata sit, aut aucta contra natu tam ob illam intem- non sit naturali, eelsatio , sed violetata Ae morbosa , ut pcracm οῦ nullus vero nacthnu, j mei causas somni conia in ineipiente δὲ liquio , aut mot si dibilitate; de contra naturam eo nuituit distemperiem calidam etiam eor- ita Algenteiiti in stat doctrina Galent s. tibia de ea .d . . ut neque petiligiti, humidam de trigidam : de ipse pti f. ex somno i ubi docuit in somni initio minores , mel Argenterius ait ob eordis incendium peruigilium languidi die, , tardiotes, de etatio tes fieri pulsus r istae fieri, quando contrarium deberet eoni inge te, si ita. B autem Aissetentiae in initio somni naturalis. repugna Oliane spirituum somnus causaretor ut ipse putat , ean- tent , s ex solo teliocessu vitalis caloris ad viscera dcmque veritatem suadet inflammatici lypit ita reuo rent emanaturae. Constat e quia cor reddit ut eatiacans ad se non solum sing inem , sed spiritum , ita ut dius , de solitu, pet illum reuςecitum, si solus rei 33hi- partes externae quas gelu percipianitie , de nihilominus tur spitii us t eum ergo docente Galcno eodem loe dormire non possum t esset in opinione-rgenteiij te. adductae disserentiae eueniant in sotimi initio , quia
tractio illa loci ni prostitidaeausa. ealor alimentariam naturam conficit, ex cuius vapoti-Neque obstat quod Hipi oe rates instillet somnum bus onerarii ue arteriae ῆ constat ex Galeni doctrina 4nl& vigiliam fieri per moltim calidi influentis: sie enim tium somni oliti ex grauitate , Α oblisiactione , cnς- scripsit ι b.6. Eodem. θλ .ι- .ci Mari se quietulia reque vaportim , si in somni initio gantur tales disse-im, ealia or es exterivi ; intertiis mero fruidior : qm dor- tentiae r nulla alia eausa somni naturalis in mea opimit, econtra. Quam etiam docti inani traflit i alenus r. nione datur, nisi vaporum copia Obstrum ti una ce- vlor. comment. i. ex qua deducit ex mente Hippocra rebrum . 3e ambilum ecirporis, ut Galenus docuit et is de antiquorum , .somnum de vigiliam fieri iiixta in is ne qne aliam assignati it Philosophus lib.pruriq: unde nati caloris motiones diuersa ἡ id tamque doetiit Ah. 3. si natura teit,hit ealidum influens Ob somni λnciliari causρον. cap. . uuia ergo minus causat ut totacto C nem, non tetabit illuἡ solum . sed una eum eo san- calido ad intra, et interius gotiniens calidiot , ex te guinem , ut ei applieata natui a alleretur magis, δί ius vero frigidior: in vir lia vem quia ealidum extra abundans io surgat evaporatio Ob huens, ut diximus emittitur , des erit inierna , de se sunt stigida magis, in quem sensum potest adduci Hippocrat. 6. Dia ect. s. quim exteriora et haec vero ealidiora , ex qua petimu- -c 19. in quo se scripsit ; sanguis inIomno inιra magistatione somnus conciliandus est in aere si ido ; dor. nit. . miens tamen eooperiendis est : nam quia exterius . Quomodo autem soluantur opposia. se aggredior rest frigidiot , eget tegumentis , ut partes externae es quia de murmure aquae e entis, decantu, decu calesam, & quia viseeta ardent pet somnum rettoeessu ' nae , de lectuli pens lis motitatione est eadem ea ilia, caloris ad intra , opus est aete stigido , ut eius inspita. soluentur prilis. Et in primis est certum omnia dicta. tione cordis de uiseerum ineengium temper ei uir quod 3e s quae sunt alia eiusdem natura , ut somnum his verbis docvati somnus .is fruore coopινιιι : hoe est , conellient, debere esse molerata.: nam motio vehe-λ- ιηι sit in a/- Hrido, seu eιορινιH. Respondeo his nae iis, vox alta, aut 'nus cum strepitu nullatenus locutionibus non dici quia spiti tus trahantur ad in conserulae , sed potius indueunt peruigilium. Dicta
tra, de ab hae sola tetractione nullo alio superaddito Viive . si inuderata sui , de non ingrata , ut est na-
somnum causarit nam 's animales revaliam ut a cete- D tutae glata omnis moderatio , ad quam gratitudinembro , non propterea cessabunt sensationes in tertiae , ut . capiendam eessat natura ab omni alio opere, Ae v
contra Magistrum docui. Quod autem a eoide talis tuti suspenditur applicando solum eam potentiam petiaretractio non fiat , ita rut cesserit sensus omnes ab eeptioni illius grati obiecti in se tutentem ; de quia opere, probatum est contra Algenterium. invigilia obiectum moderatum est , de moderate concurrit ani- ergo moueti ad extra vitale ealidum nihil aliud est, i mar eessantibu , igitul aliis sensibus non disper tuequam in ea non dari impedimentum, ut distribuat ut 'per organa vitalia spiritus , neque animalis, de si ad extra , Ae in somno intra moueri non est trahi ab interius manendo , 5e distant magis a sens bus , de internis. & se seri, seninum; sed est detineti inte- eseaeius operantur intelius suscitando v potes exrius : quia datur immai mentum in somno , ut possit . massa sanguinalia, Ee alia omni humiditate utili, si que ad exteriora disti ibui t est autem impedimentum vapor eo ne iliatui somnus t ergo quae se illum conciliant,
eleuatus obstruens celebrum, de partes iuxta eutem, S mogerata esse aebent, de non ingrata naturae , quo is
Vt expresse docet Calenus tib . vi eis f. ptig. eap. 9. ruin s defietat alte tum , defietet 3e somnus: intensa dicendo : Nam in L hnis eoquendo , qiud laete saerarie enim , Ad emeaeia sensibilia , etsi sint inguita , nimiam humiditas vaporas . rtim in ipsa etire, itim in pom eficiunt spiritinim eonborationem ad extra , nequec. Orib que ad ex/ὸ am supersiei que in evasi is E potest esse nis intensa vigilia , s percipitur intensum omnibus , non perinde iam ea ori proclims es ad externa Obiectum , quia ipsa pereeptio fit vigilia; nihil tamen
moι uir quare ut hane dis hiaι, νωοtieatque , ut meatus magis opponitur somno eonciliando , quam intensar ur et , cr orpus inviqvaqvie sis; penetrabile reduvι , vigilia. Nunquam tilbae sonus , si proximus st , doria ostulat primos Nehementes , a que Oiolentos mortis. Quo mire facieti propterea moderatum debet esse obiectum,
oeci Hate doeet eo epos 1 ambitum oblitui in natu tali de s si tale , modo si ingratum , non conciliat som- somno , dd inde impediti distributionem spirituum num , quia niilla molestia detinet animum in quiete, ad exteriora. & p plete, intus getineri : 5t 'hoe ge- sed in motu i quia sugere ivolesta , est moueti sumtineri interitis appellant auctores retrahi ad istra ,seut modo appetitu, de sensu in eo nitarium ; de hoe est non impediti . in extr4 dist tibuat ut . appellant trahi ab ei iam expergesteti quia ad nouam cognitionem Aeexternis partibus ex viseelibus , de ab istis in ambitum adiu in aestimatitiae, Je appetitus eondueit: quod est vi corporis mitti. gilate , ut fugiat molestum.
230쪽
Neque obstat, si dicas ea . quae s ut grata prosequi Aappetitum , ut fugit naolesta , de se non minus 3 glatis expergeseri: quia iudicat aestimatiua eonuenientia esse, & sequitur appetitus proseeutio. Recte obit ei es: sed quae somnum conciliant, non debent esse grata itavi propter delicias illa prosequamur , sed debent esse grata priuatiue , eis postiue grata non sint ; debent itaque non esse ingrata , sed neque prosequibilia gratitudine nimia r quia non minus expergefacient, eo quod animal reuocatur ad eorum stultionem , quod est moueri de expergeseri. Debent ergo esse obiecta indifferentia, ob moJerationem tamen suspendentia animam a reliquis sensibilibus i unde quae se conciliant
somnum , Don debent esse noua , quia hie admirationem causantia expergefaciunt etiamt debent ergo esse assileia moderata , de nullo modo ingrata j se enim ,
reliqui, sensibilibus suspend tui anima. BNeque obstat saepe nutrices vehementiori eantusomnum conciliare : nam eis hoc si verum , non est camus vehemens ille pro insantibus t eum enim ha beant obtusum nimis ausi tum ob superquam humiditatem excrementii iam cerebri, est ille sonus, qui apparet vehementior, moderatus auditui insantium. Lactuca velli sumpta somnum affert non uno modo , sed pluribu 1 : est enim evaporabilis , ut reliqua alimenta . di se corporatura vaporum cerebrum Obstruit ; si autem sumatur in nimia quantitate , ccndera. sit vias immodico siletore, lucragat spiritus, & densat, illosque reddit immobiles a. hie autem somnus natura. lis non est : Ape etiam, et ii non densaret vias, aut spi- Irtus, somnum causat reducendo temperiem qalidam 3:sceani terebri ad inediocritatem 1 quia illa in siletidat Coe humectat, & ita attemperato cerebro noti resoluit vapores ab alimeniti eleualos , quorum etiam aerimo. niam eontemperans somnum naturalissimum causat, quia detinentur ob ia ductas rationes.
De opto late seiis si in euratione a poplexiae nran conciliare somnum , quia stigidum sed quia vaporosum,& sulphureum , ut ni istum , A non eontemnendis ar. gumenii; calidum esse probaui. Quos si frigiditate putes sol mirum inserti , non erit naturali η , s aen indo spiritus, & immobile; eos reddendo dorriti re faciat quoa non est contra in s ins iitentes sollim causas somni naturalis. Potest tamen si putetur frigidum, at
temperare cerebrum , de aetim naam uaprarum retundere , de partem dissemperatam , a qraa creantur mordaces , corrigcre , & se et it eausa somni natu talis exaceidenti, vi lactuca ; per se tamen i inmeaiare causabitur a vaporibus. Qiod autem de lectione libri obii Hebatur, notangum est non semper eondueere ag somniin i sed interdum ag vigilandum afferte , ut opinatur Aristoteles s. i. is. ρνη;lmaimis, quast. r. se dubi
p mi iυι ρα est 3 Cuius problematis tradunt ut rationes aliquae. Adduxit primam Philosephus ex parte dispositionis corporalis nam quando cerebrum excrementis frigidis, de limanissis abundat, eatefiunt ab spiritibus sui sitin astendentibu Α , quando lege te incipit: δe quia
satus ex humida materia eleuati stulti sunt, & cere. brum obstruunt, occludi inique vias, per quas communicandi sint spiritus sensoliis , seque vincitur cogitatio , seu cognitio , de cessat 4b opete incepto anima, Aormiuntque sensus. si autem cerebrum sit excrementis humidis libet um , calest ab ascendentibus spiritibus, & resoluitntur exerementa si quae sunt, & ideo durat in obiecti eontemplatione, & ὐigilat legensso. lnptimo easu, inquit Philosophus , vinei tui motus spiritualis,iseu cogitatio a motu eorporali, a vaporibus
nempe eleuatis. In secundes vero contra cogitatio vincit corporalem motum , hoe est , ascendentes vapotes,
aut qui eleuamur, quia non impeditui ab illis.
Alia solutio ad queitur , philosopho ex parte eognitionis r nam quando anima non intelligit, quod legit, aut non assequitur, quod inquitit, manet indefinita, id est , non quiescit ; sed permanens vigil inquirit veritatem problematis : ntellectiones, inquit Philosophus, per uisitis sunt, quibus anima qMνat, cst talis/t: non itaia , quibus assidue eontemple in , ram illa faciant in aesi. nitionem , ha non faciam. Itaque s non inuenit rationem quaestionis propositae, vigilat anima , & seipsana selieitat, ut inueniat rationem quaesti , seque noti dormit , neque est definita ; at quando iam adepta est rationem quaestionis, quiescit, & Aes nita est, & se asssomnum ineli natur. Est mogus iste familiaris , quando
iam inuenta ratione problematis , ut 1 Demoria non exeidat, suspendit sensus exiernos, de solum intern Operatur repetendo rationem illam , ut firmitet mem riae ad haeceat. ln hae autem suspensone sensuum ex ternorum intro colligitur ealor , de incipit elevare . pores somnum conciliantes: quod praecipue fit, s iam gelatigata si anima in inquistione rationis r tune
enim eessant magis externi sensus , Ee non molietur ea-lissum ad extra : quod in ea/em solutione doetiit Ati stoteles dicendo Aι ibi ι. heris, ct quasi f. io a
furetisnerit mens , immutatur , σ υπονes crassores sinissum sese esse, res ad captit, somnum fari-rr ut his verbis clath constet iuxta mentem l hilosophi, Ob immo deratam vigiliam non alitet somnum causari , qu namegiis vaporibus , rnateque Argenterius lib. i. desom. nos vigilia , cap. ii. Aristotelem reprehendit . qudistiluat aganctum problema , non stando si is prinei piis de vaporibus facientibus somnum i constat enim ex eius floctrina loeo immediate citato , in nullam aliam eausam somnum te duxisse,nisi in copiam vaporum.
QVis finis statuengus si somno , est satis diselle
in nostra opinione : nam eum nulla alia causa somni naturalis tradatur a nobis praetet alimenti exhalationem eerebrum obstrueniem , he hae e st omninoae ei dentalis calori eleuanti vapotes . 54 his sit non minus per aecigens cerebrum pertingere,fle illud obstru te.& quda se obstilicto cesse tit operationes , vigetur in rigore somnum non esse intentum per se a natura,
sed qilissean ale. Sed docti ina Philosophi est somnum habete finalem eati sim , seu esse propter finem. Est
pro inis eustodia salutis 5 vitae. Sic loquitur cap. 2. huius libri r Somnia, pis s. r. au D titem in hiis aκimal,-bus fuis. Rationem adduxit : quia si non potest animal esse in perpetua motione , sed operando lassatur . 3e imbeeillum redditur, neeesse est.quiescere ab opere , ne eon siimptum defietat assiduo labore di unde s somnus est quies , eonstat esse ob salutem. S. Thomas in remam ιario, se mentem Philosophi exponit iIibra
te , necessιria est aliqvian/o quies propιὸν salutem eius. Sed somnii est quies huiusmodi r quia animal non potest
continue agere eum volup ate : eigo neeessarius est
somnus propter salutem animalis , & ita patet quod: dhs nitio somni est salus animalis. Quod eum ita si, Ze tam per spieue , philosopho doceatur, absque ullo iandamento illum reprehendit
Argenterius M. t. cap. l . quem certe non intellexit rnon enim dixit philosophus, quod quies sit finis a sta- quδd qicles & actionis cessatio sumi tui a natura ut m dium , sine quo salus animalix eons stere nequit: quia' non potest esse perpetuli in motu Ze actione , & se ne-' cessaria est quies , ut instauret sti , quod per vigiliam depetdidit: ut hune sinem altequatur,somnum assumpst