장음표시 사용
281쪽
a istotta ergo similitet si imaginari . vel memorari, vel aestimationem de rebus elicete sunt a ius inadae quati unius solum sensus in te in i , repugnabit laedi in uno absque aliorum lasone. Respondeo elle di-
Detiam rationem : quia externi sensus seruntur eo. gem modo in obiecta suae nec enim aliter sertur visus in album, quam in nigrum , vel alium quemlibet
colorem : de ideo temperies, quae vitiat unum actum
partialem , vitiat reliquos eiusdem potentiae: at senius internus giueisssime setiui in sua obiecta pati ia-lia . cum sint tam diue se simplicitet imaginati obiectum p trians, de gisturtere circa illud , vel mento tari, vel dition ueniens, vel ditionum iudicate : unde nihil mitum quod requitat ut latitudo diu etia tempe-
tamenti ad eliciendos achus tam varios , de se cum laesione unius stare persectionem alterius.
Hi, suppositis docilina eommunis est , quod
quamvis actus sensus interni requirant mixtam tem- petiem ; non tamen requirunt eamdem: sed licet ima ginatio , aestimatiua , 5e memoria calorem exceden lem exposcant, non tamen aequalem ; sed imaginatio minorem , aestimatiua maiorem, memoria maiorem omnibus: vitae quando intenditur calor praeter naturam in cerebro , laeditur primo actus imaginationis , se eundd aestimatiuae, ultimo memoriae. Ratio est, quia si te litari calore completur persectici imaginationis , & maiori aestimatiuae , ta memoriae , qualido incipit intensio contra naturam respectu imaginationis , iueipit pei sectio te spectu aestimatiuae.& me moliae . n inde laeditur ptius imag natici tuuia quod est illi contra naturam , est natu tale teli quis potentiis :& eadem ratione laesit ut aestimatiua, antequam memoria, quia laeso , vel deprauatio fita ea lore . si ve id diminutio fiat a Ligore , prius diminuit ut actus memoriae , deinde aestimatiuae, de ultimo imaginationis. Ratio constat ex dictis ; quia intensio caloris maioris debita memoriae destruitutptiua quam quae debetur iel quis potentiis, de ii a prius aufertur temperies requis ta ad bene memo randum , deinde ad aestimationem , 5e deinde viii md ad imaginationem : quia prius auferuntur gradus intens , quam te missi: & similiter pri)s descit me moria a stigote, deinde xstimatio . deinde imaginatio. Doctrina adducta tradi in t ab helio Ietrab. 2 sem. 2. cap. I. II, memoria inquit , ὰπ Uitis est in f s, tibi
sanaris ct ratio. Sie Galenus t s. ad locti, cas. . dixit: Gm ρ ιυν periit, vel gratiiser iasa est memoria , frigidis es intemperi debet autem intelligi, quomodo sola me moti a laeditur, alioqui salsa esset doctrina , eum a calore possit Iiὰi memoria, δέ a quavis alia qualitate. Si veta inquitatis , unde esse, constare quod imaginatio requirat minorem calorem .& aestimatiua , &raemolia maiorem. Respondeo esse , quia sunt actus persectiores: quia discurrere circa obiecta, & memo-1ari eorum sub ratione cognitorum maiorem petis-ctionem arguit sine dubio , quam fmplieiter apprehendere illa ; de idea tequirunt persemorem dispos
tionem, quae ad motus, de agilitatem in calore consi stit : nee inde bene insertur esse necessatium intenso rem calorem pro aestimatiua : quia cum operetur eum diseulsu eitea singularia, participat persectiorem tuo dum operangi, eon notatque discursus actionis celetitatem, quae agilitatem , de calorem maiorem per eonia sequens requirit. Sed contra est: quia memoria non est minu, distur sua in homine per eoniunctionem elim intellectu, inuestigando Glerrime unum ex alio,
ob quod eum S Thoma doeent Philosophi reminincentiam soli homini conuenire t quia est velut distutia sus particulatium , ut ex Diuo Thoma retulimus.
Imaginatio itaque dieit solum simplicem apprehensionem tei per modum quietis, ad quam non requititur,nis apprehensio sola, aestimatiua vero,de memoria discutiunt,3c i e egent saei litate magna in operationeae pet consequens maiori calore, in quo omnis agilitas de promptitudo consstii : est enim ad discutium neeelsatia penetratio breuissima retum, de praedicat Ium earum, connexionisque, quam habent iniet se,ut v num inserat ut ex alio quod etiam in rentiniscentia inuenitur, de se intensiorem calorem, quam imaginatio requirunt: estque reminiscentia, quae cogitai tuae deseruit, ut discurrete possit, de se eget recordatione celeti rerum , ut cito illas eo gitativa diseurrat. Sed diees : memoria non solum requitat calorem,
sed etiam feeitatem , ut fatentur omnes t ergo laedi potest privo ab humiditate . de inde male intulit Calenus, quod ubi grauiter offensa est memoria, indieat frigidam disteni petiem l de curatio id manifestat, quae eis saepe agitur , ubi memoria minuitur. Rc spondeo ita esse ; sed Galenus supponebat grauem OL idi nem, Ze subito factaim, in qua hypotheli rettuliine intulit, damnum a stigore Oriti. Si autem laeso interni sensus ab humiditate oriatur, laeditur ptim λ memoriar habet enim ἁ uos actus de vi
talem abionem mereotativam praet 'Lii Ortina,& rursus conseruare species in absentia sensibilium. Piimus actus, ut fiat persecte requirit calorem,secundiis siccitatem magnam i unde se ut quando .nt rigidatur cel hium pexi ei naturam, laeditur prinali memoria,quantum a4 actum vitalem , ita quando organum contra
naturam humidum redditur, laeditur pii o memoria quantum ad retentionem , di conseruationem specie H in t inter quas laesiones hoc magnum distrin, n inuenitur,quod quando prae nimio frigore non memor tur aeger, non ni obliuio per desectum speeterum , sed ret defectum gi spostionis requisitae ad actum, quam vis maneant species ; at quando memoria deperditur,
vel minuit ut prae nimia humiditate ,3 eit actus illius, quia de seiunt specie . Ratio est quia ut satemur I hialosophi & doeuit D.Thomas, s secitatem requitit retentio formarum . & specierum, laedet humiditas in moriam e quia species, & imagines rerum laedentur,deehanescent i unde qui per humiditatem me moliam deperdidit, etsi cutationem suscipiat, non recordatur,nili rerum aequis turam de nouor quia praeterit rumante motbum nullae supersunt imagines t at ut id qui
propter itigiis non memoratur, cum non deperdae imagines retum, recorgabitur rerum cognitar utri ante morbum : quia durant speetes eommunes , de reeuperant temperiem ad memorandum idoneam.
Quod ii obite latia,& satis di Teii ,scilicet non posse
speetes simul sematas depergi: nam si eatent contra
tio, a quo corrumpantur,& ex propria natura non dependent in eon seruari ab obiecto, vel causa illat producente , quom ogoeunque varietur temperies primarum qualitatum manebunt: paret,quia temperies,cum qua recipiuntur,de durant tempore aliquo,durabunt in
perpetuum eum smili intempetie:quia semel impressu
in organo non est a quo eorrumpantur. Respondeo
eorrumpi ad desitionem subiecti nam quia substantia humida nimis,est etiam nimium te solubilis,depergit ut Leite, de s mul eum illa depe iduntur speei es t ita autem esse eonstat, quia si defieetem pet solam dissostionem materialem,non minus deseerent pes humiditatis excessum.quam alterius cuius bet qualitatis,elim
per quamlibet distem petetur organuin re male disponatur. si ergo per siccitatis exeissim non solam non deperduntur led fiunt potiu, perseuerantissimae eon stat non gestiui per edicessum tempetiei ; sed quia se-e ita, stabilem 3d firmam reddit substantiam eelebri,cui inhaerent, se durant nimis quia durat subiectum. Sed dicta: imaginatio non minos conseruat speetes in absentia obiectorum . quam memoriaret Non laeditur
282쪽
largiret prius memoria: eonstat , quia laedurordine ad eundem essectuin formalem , es dependentem aequaliter ab ea dispositione. Res, Ondeci a maginationem esse ipsam memoriam in quantum spec. eseonseruat, licet-actu memorandi , imaginationis si magna diuersuas nee imaginatio dieritia talis an quantum conteruat speetes, sed in quamuiu percipit
obiectum in absentia illius, lieet illud semper percipiat ut piaesens, in quo Q. isert a memoria. Aed inquiretis : videtur enim quisu cogitatiua nunquam sola laedatur , quia si a caune laeditor prius imaginatio,
di a stigo te , de humi itate memoria , non eli a quo primo laedat ut eo guati ira ; id autem v .detur contra doctrinam Galeni uad. is laetionem solam rationi , vel cognatiuae : di probatur exemplo lanifici. Re spondco laedi aliquo modo solam Optativam , & ita feta a tricitate ει qui tu enim mentis agilitas numi-ilitatis excellum , ut proprio Iiι. de memoria, docuit Aristoteu, : villae intulit constantes mentis agilitate
non esse bcne memorantes propter humiditatis ex- tellum. vel baium : pa=liis m lia rationi i agit late τιgent, O' 'tis ιαν 1 ι ingenia , non ene memores esse a parent 2 ia.. eriam O mιά ores , ἐν m optis si , isti τινὸ sores ouιAnt: ex quo loco constat, hia nuditatem conducere ait menti, agilitatem.
Sed itatim se offert dubium eontra glista ex hoe 1 hiloti, pila loco , quomodδ qui cerebro se-eiores sunt non sint bene memorantes, si sieeitas ad perinanentiam imaginum , & specierum tam
j fi dos actus telatos, eum repugnet smul habere te
missim . Fe imensum calorem , t tantum, vel tet miliatiue t nam gradus inritis ior, quam requitit aestimatiua imaginationi comparata , non potest non elle eontra Daturam imaginationis : di requisitus intentior ag actum memoriae non potest ei te ae commodatus imaginationi δe aestimatium , com sit extra latitudinem sbi debitam reum autem exemplo constet, dati homines optimae imaginationis, aesti
nutiva, de memoriae . non videtur requisius diuersus gradus ea lotis ad eliciendos actus praedictos ;nil ab eodem eatore indivisibili, & ut tanto penis dete : quod repugnat omnino dactis in praecedentiquaestione. Est autem supponendum pro intelligentia quaestio ianis , eandem dissi euitatem habete , ii ue omnes isti actus sint in adaequati eiusdem potentiae, sue sint adae quali diuet satum potentiarum , dummodo rei deant potentiae diuersae specie in eadem cerebri parie rquod placitum latri est eommune in scholis , he esseaeissa in is talionibus piobatur. Sententia nostra est, quod siue actus sitit inadae quati unius potentiae, sue dependeant a potentiis diuersis, stat tamen potentiae in eadem parte cerebri, rossunt 3ari omnes actus persecti, quamvis diuersam intensionem ealotis ad suam pei sectionem exposcant. Est eommunis doctrina , , eonsona aut hodiritati, Ee doctrinae i,aleni, qui per i tum librum a. de sanita e 1, erida , esseacit et probat nostram sanita-
alde conseit: vnde videtur quod sieetias eo ipso C tem non consilere in indivisibili, sed in agnam sati- quod male disponit , destruit obiectoriam imagines. Resiondeo , quδd non est ita, sed secto tesai eun ut non bene memotes ; quia non imprim: tur species in memoria eo tum , qua aliis senshus perceperunt e de ite exponit hune loeum D. Thomas , leAug i stinas Nimphus , vi eonstat ex propria litera textu ,: nam in quibusδatri translationibus legitur, qud a qui tardi sunt ingenio . non bene memiarantur , q ita non recipiunt species : impedit enim secitas impressionem imaginum , non quidem vi sin-plex qualitas prima; sed quatenus densat substan
tiam celebit, & suo modo reddit opacam : ut enim densitas neruorum , vel eet abii tollit reeeptionem ludinem participare : non enim tollit ut sanitas per quamlibet temissionem , vel intentionem temperamenti ; sed durat actionum persectio , etiams vatiε altererat ut homines : recte ergo continget ebpotest quod latitudo sanitatis, inita quam pol cst esse perrecta imagiuatio , si tanta , qtida non destria atur cum calore maiore debito aestimatiuae, de memoriae ies inde gabitur inemotia absque ulla manifesta laesone imaginationis. Supponamus igitur imaginationem persectam fieti eum calore ut unum , memoriam & aestimatiuam eum calore ut duo di non repugnat quoil latitudo sanitatis imaginationis extenda tur usque ad calorem ut duo: quia quamvis recte ope. animalia influxus si ita consentaneum est teddi ine,paet D retiit imaginatio eum uni eo gradu ealoris, non tamen
cerebrum ieeipiendi species obiectorum , quando pranter natu tam densat ut sub quavis positione. Coti- fert etiam ad male memorandum , quando temissi sunt actus potentiatum antecedentium ob debilem insuetum , & temissam speciem impressam , quae remissa producis ut ob e tidem. celebri densitatem , de
δε ολ ab eis m tempeνi perficiantur omnes Actus interni p
EX dictis in praee edenti quaestione remanet duisbium hoc , qua nimirum ratione possit idem homo optimam imaginationem , aestimatium , de memoriam habere. Ratio dubii est,qtii a s Omnes actus defendent ab eadem potentia,de sunt aὀxquali illius;& actus imaginationis exposeit minorem calorem sustimatiuae maiorem , di omnium adhue maiorem
memoria ι videtur repugnate hos actus esse persectos in eodem homine. Probatur : quia remissinti eatorem, de intensorem terminative te pugnat dari in eodem
numero subiecto tergo nequit bene disponi ad elicien-D. Fiar. M. de Heredia, de Nasura Deliri . male operahitur eum duobus gradibus, de ita sine laesione sensibili sui Meidet ad sanitatem . & persectiomem debitam xl imatiuae , & memolite ; eodemque modo, quamvis me molia operetur bene eum calore
ut duo , non tamen sub suavis temissione operat ut male: quia habet etiam suam latitudiuem ; de inde cum remissiori ealore pet sectionem sibi debitam obtinebit , eum quo stat, ut dissetentia latitudinis intemperamento obseruetur , ita ut eum eatore laedente memoriam laedatur necessati , imaginatio ,
aestimatiua , de eum si istote diminuente imaginationem non possit non laedi distimatiua 3e memoria , dc cum feeitate laedente lationem , vel cogitatiuam,
non laedatut neeellari δ imaginatio. Ratio est, quia sub lati iugine minas , sub qua ineipit imaginatio, non potest in ypere aestimatiua , Meque sub minori l titudine , sub qua aestimatiua esset persecta , daretur memoriae persectio, di sanitas ; tamen ubi finitur latitudo imaginationis in ordine ad propriam peis
sectionem , potest esse latitudo conueniens aestimat - lae , de memoriae, ut maximum imaginationis si intra latitudinem minimi, sub quo operantur rect/, & naturaliter memoria. N aestimativa. Vnde etiam insertur, qudd in maximo, sub quo memoria laeditur, non potest non esse laesa imaginatio, vel aestimatiuar quia sanitatis latitudo in memoria respectu ea loris ad
283쪽
plus extenditur , quam In aliis potentiis , cum incipiat persectio eius pet minimum , & inde necessatio laeditur imaginatio , quando a calore , vel siccitate vitiatur memoria , ita vi termini, sub quibus incipit horum actuum persectio, & sub quibus ulti.
male finitul , incompatibiles finit quia memoria non potest incipere eum minimo , in quo incipit imaginatio in esse petsecto , de terminus sub quo in ordine ad maximum clauditur, & finitur imaginationis persectio , non potest finite maximum , sub quo
durat persectio . & sanitas memoriae , vel aestivia. tiuae ; tamen ubi non siritur imaginationis perse- tio , poteli stare sanitas memoriae e quia tempera
tura intenso sub qua latitudinem naturalem habent , potest esse sinui, quia inter primum ut adum caloris . sub quo ineipit imaginatio , usque ad totum secundum , sub quo incipit aliarum potentiarum persectio , & sanitas , potest non esse laeso sens bilis in imaginatione, ut diximus e & hoc ex
parte finis etiam videtur conueniens , ut idem homo actuum diuersornm persectionem possit obtine- te. Probatiirque hae doctrina esseaciter ex ope- Iatione potentiarum naturalium t in quavis enim parte viventis dant ut retentio . attractici , expul so, & alimenti eoncoctio , qui actus diuersam requirunt dispositionem terminative r nain coctio agitur melius calore , de humiditate , attractio e lore intenso , retentio siccitate stagna i & nihi-so minus fiunt omnes dictae o parationes eodem temperamento : quia , ut Aixi , latitudo sanitatis ad unicum actum requista taliter extenditur , quod
sine laesione illivi aeeedit ad perseetionem requisitam pro aliis a bonibus: & eodem modo philosophandum est in eerebio , ut inde constet esse
in eis caeem talionem assimantium meracitiam,
de imaginationem in diuellis partibus cerebri collocandas esse : quia imaginatio requirit humiditatis exeessiam ad Aelle suscipiendum I memoria vero feeitatis , ut obiector uni imagines seruet. diuque retineat i nam hoe quidem repetitur in eoetione alimenti, in tetentione, attractione , de expulsone, & sunt nihilominus ab e . dem patiepet secte, quando naturali temperie constat , eum quo stat imaginationem persectiorem esse in parte anteriore celebri, memoriam in postio , de cogu tativam in media : quia pars posteriot cerebri sieci ot existit, & antet tot humidiot: ob quod in me, moriae laesone eonsueuerunt Mediet auxilia appli. care parti posterioli eelebri, in imaginationis verdiactura parti ante tori. Haec est eost munia doctrina nostiae Seholae ;quae non est ita intelligenda, ut si verum posse esse in eodem homine tam rei sectam imaginatio nem , aestimatinam , & memoriam, quamuis sttemperatus ad iustitiam , ut in aliis hominibus
non possim dari persereotest estque philosophandum in praesenti quaestione eodem modo ac de corpore temperato ad iustitiam ad intemperatum comparato illud enim obtinebit collective om- Des actiones persectiores ; poterit tamen distribu tiue superati ab intemperato. Itaque temperatum corpus , vel cerebrum non obtinebit aliquam spotentiam laesam : quia , ut diat, latitudo sanitatis
unius non repugnat cum temperie requis ta adactum naturalem alterius , ut fiat sine laesone ali. quar set nihilominus actus memorandi persectior in cerebro distemperato ob ealorem.de siccitatem .& dis istis in calido & humido , ut imaginatio etiam : unde in sero quod aetiis dicti non polliunt esse summe persecti in eodem homine, quantum
A ad id , quot ex propria natura , de absoluth habe
re possunt. Quam patiem effeaeii et probant omnes rationes 1 uadentes , temperata corpora polle
superari ab intemperati, in aliqua actione : S raiatio a priori est: quia repugnat non fieri actum . quando temperies augettit intra latitudinem sibi debitam : runde si plumo laeditur imaginatio a calore , a quo non laeduntur dillimatiua & memoria, calor ille nondum est extra latitudinem aestimatiuae , di memoriae persessio tis : ae per eonsequens per seiuntur eum illo, eum quo imaginatio laeditur :quia est intra latituilinem sanitatis earum , α petconsequens quando imaginatio erat sumaὶξ persecta antequam laedetetur, non erant aliae duae in summa pet sectione: quia tota intentio caloris , a
B qua incipit deprauati imaginatio . defiesebat de talitudine persectionis debita aestimatiuae . &,memoriae . per consequens repugnat non pei fi ci , quando illa debita intensio aequititur. Et confit matut esseae it et eommuni doctrina aut limἔum , qui eis opinentiat omnes potentias esse in qirauis parte eetebit . vel actu, omnes ei se inad
aequatos unius , satentur nihilominus tiremo
riam vigere magis in parte posteriori, imaginationem in auteriori : quod esset improbabile , s latitudo sanitatis solet in qualibet palle eo potis
temperati isonea ad summam actuum perfecti nem. Si ergo sectias maior partis post et totis ee rebri conseit ad augmentationem memoriae , de non ad perscctionem imaginationis , constat cla-
C rc , quod a Glore , a quo incipit lardi imaginatio , perficiat ut memoria, videt utque impossibile quod
retentio speeterum non fiat melius 1 eetebioscco , quam ab humido , ut domit s. Thomas i lib. de mon/Fia r V demtis , inquit , an corps bus , qusu illis, qua iugetitio, o ιaνίου accipi ne impressiones , hene eas retinent, sectis lapia ; qtiae vir. facile νeeipiam, non bene retiri ι , sitis aetra Aia memorari κ)hil astia est , quam benὰ eoisse
ad pecipienatim , rari eant uerae recepta , quod es bene Mem rari. Et philosophus i, exora o ditis rimi, i doeuit , pollentes memoria esse tardos in genio.
Nquirit quaestio , au conseruent ut species Ob Iiecto tum in eorum absentia in spilitibus, saeut conseruantiit in potentiis interitis: quaestio qui- . dena satis controuersa in nostra se bola , & nimis iconducens ad inueniendam rationem multorum udeliriorum, quae in reseruatas species in ipsis spiritibus reducunt ut i a quo euiam principio pu- E tant authores emanare multiformem . N admirandam deceptionem , quam in insomnii experiuntur i
Est quidem quaestio disse ilis, 3e duas partes
continet. Piima est , s eon set ueni ut species in
ipsis spiritibus. Secunda est , an suppostici quibat,
conseruentur in absentia obiecho tuna i possint spi- . ritus eum speciebus esse causa ada quata delirandi, iquando tumultuosὸ agitam ut in cerebro , ita ut ex inaequali , ct inordinato motu spirituum eueniant
284쪽
Et eius caussis, Cap. X IV. 1 1
niant gelitia , quamuis in ulla distemperies in cerebro Atitur
Quantum ad primam partem quaestionis opinantur aliqui species obiectotum non eonseruati
in spiti tibus, & docent tab solitie , nunquam in spiri tibus recipi , negantes simul esse spiritus medium per quod distribuantur ispecies. Rationem adducunt: quia eum possit per continui alterationem mediis pati ibus speetes produci . 'de se ad organa serti,
impertinent et ponuntur spiritus ut medium productioni x eatura. Et hoc confirmant experimento:
quia in eodem instant , in quo sentitur calor in pede , operatur ei rea illum phantasia r s autem speeie, proqueetentur in spiritibus velut in medio , impii ea tet tam subitam fieti imaginationem cito obiectum tangibile, cum eorpus medium , vel spiritus nequeat Besse eontinuum eum pede , in quo primum sentie batur ealor ; de eum cerebro , in quo st'eiusdemeatoris imaginatio 1 unde potius esset requisitum tein pus longum inter actum imaginationis , de sensus externi. Quo3 etiam eonfiimatui essi eae iter in spe. Hebes, impressis sensuum internorum e nam eum inaestimatiua producantur per actum imaginationis , dein me motia similiter. δe in imaginatione per actum sensus communis , si omnes dicti actus sunt itiadae quati eiusdem potentiae . aut si sint diuersae potentiae, sint tamen ineodem subiecto eonstat elle imper tinentem spiritum tanquam medium , cum medio opus non sit , si resideant potentiae in eadem parteret ii ; nee si essent in diuersis , necestatius videtiit spiritus , ethn stoeerebrum ipsum continuum , de Eeapax specierum . de pet consequens per illum tan quam pet medium naturalissimum communiearentur species ab una potentia in aliam. Seir sententia nostia est , species Obiectorum conisset irati vere in spiritibus , ut eonseruant ut in potentiis internis. Sie tenet Fracastoreus 14. iisti intelli Aio ne, O a,ima , quem sequitur Magiliet nostet Lb.delicis asses.s, disput. s. cap. estque expressa sententia Aristotesia Ab de insomnis , dicentis : Cum enim disiam ι , pliarimo ad pνincipium confluente sanguine , θ qui in sint . mortis simtit deustiatin/- , ali' quuuem acta , dcc. ubi Hare Oeet simulacra rerum moueri simul eum sanguine ag ptimum sensitiuum , quod eot elle putauit, de inde eausi te insomnia in euius loel expositione sanctus Thomas organa appellauit ipso1 1 piti Dius: raam aliter veta esse non potest eius doctrina.
propriis o ania dese/nutini au primum sensititihm , Om ent ipsum : constat velli organa descende te non
posse simul eum sanguine , nisi pet illa signisseentuti piritus , qui organa gieuntur improprie 1 quia sne spiritibus non sunt sensationes, & conseruant species mori minlis quam organa ipsa. Hoe autem ita esse eolligitur perspicue ex eodem authore 1. p. q. 3. a 3. in quo explicando , qua ratione Angelus possit immutare hominis imaginationem , dieit ita : Mani festum est avis a asparitiones imaginariae e fumustiateraum iis nobis .ae loecili minatione corporalium spiri
piam supisum. unam doctrinam rursum repetit ara. 4.&eam sequitur noster Vega lib. 3.de ario medendi c. p. 3. dum agit de generibus symptomatum , ex
ponens docti inam Philosophi adductam iam ea n
ιγο de fimnii . lgem tradit Augiissἰnus Nimphiis : Feratio est, quia coni spiritus sint eo teora neee piria ad omnia opera sentibilia . 31 motina r de se intima
corporis penetrent , de totum cerebrum multo ab unia
det spiritu. non erat conuenietis esse incapaces spe eterum . ne interpositi Obstarem productioni earum a partibus internis, fle externis sensoriis in cerebium, de in te in os sensus. Et confirmatur e Teaeitet, quias partes solidae, de opaeae sunt ea paces recipiendi speetes in contraria opinione , cui non eriatii spitiatiis , eum snt temperaturae nosti .e tam conformes,
sintque minus solidi, de Opaeir se imus enIm neruum sensatum eo ipso reddi incapaeem reeipiendi influxum a cerebro, de animali spiritu , de tangibili specie , de inde etin stat corpora tenuiora , de diaphanaesse capaeia specie tum opaea vera nullo modo , vel multd minus, ae lpet consequens eum snt spiritus tenui ssimi. splendentes , de inde diaphani , capaces magis sunt speeterum , qt atra quaevis alia erit notis pars, de se in eis tanquam in delatoribus specierum producuntur, semelque productae neeest rii consit uantur , quia species internae nullo modo pendent' in conseruari ab agente earum productivo ; sed sol tim a subiecto , ut quodlibet aliua accidens ab Glutum es
seientis pia sititiam non requirit, ut diuet. Argumentum vero contra assertionem ad doctum inualidum est : nam nos non constituimus spiritum
solum ut medium necessarium , per quod fieti possit, de debeat speeterum delatio ι sed illum cum partibus etiam ut messium assisnamus, de se per partes. de spiritus fit communicatio specierum. Secundum , quod inquirit quaestio . est di Gellius, an semel eoneelso , quδd in spiritibus eonseruentur
species, contingant delitia ex solo motu vario e
tum , sine eo quod ex parte eelebri detur aliqua distem peries. quae si oceaso delirandi 3 Et respondeo assii statiuE. Ratio est , quia ex motione tumultuosi spirituum potest impediti prodii ri influxus requisiti ad rectum disetitsum . de inde n delirium incidere di se explieat ut doctiina , de concluso ad per-eipiendum aliquod obiectum, de eognoscendurn
qtiod illud sit pet imaginationem propost ara , de
non existere reuera , maior virtus requiritur in cite
bro , quam ad cognoscendum illud obiectum ii, pli
citet , ut per primum actum proponit ut sed virtus maior tequi sta potest deficere durante minore : erisgo assentietur illi, quia non potest discurrere , quod solum sibi maginatum obiectum : quod elatὸ constat , s semel lateamur posse eerebrum debilitari permotum solum spirituum , quod est probatione facillimum. In priruis ig continget, ii per motum separentur a substantia ectebri , ut per distantiam insuant remisse . de se manebit influxus ad sensatio. nem tem iistin , de non ad intensam , aut de sei et adactum persectiorem , de non ad minus persectum. Neque ob aliam eausam , qui linquuntur animo ,
Aeripiunt ut saepὴ iii ipso deliquio , nisi quia ex agitatione spirituum separentur ab organis, vel quia
resoluta magna e tum parte pet motum non reman et . nis quae a s temissam 8e impei sectam actionem est satis , qua causa deeeptionis etiam in somno inuenitur: nam quia per Obstructionem . vel ret mixtionem vaporum eum spiritibus ipsis insulitii minias, qti m in vigilia . aeeipiuntur gor mletii s 1 quia non superest eonueniens in puxus, de requis tus ad persectum distut sum , de se assentiuntur imaginationi propositae: est enicinnulili Dei lilis serti in obiectum,
ut tale perceptum , Onim indieare quod non existat, neque videatur praetens , quamuis ut tale proponatur a phanias a.
285쪽
Alio mogo eontingit deeeptio permotum inoe- A nem huius, vel alterius obiecti i se etiam, eis ce-dinatum , quia iuraui proponuntur inulta de vatia obiecta , quae trahant ad se totam virtutem ani ma , de non relinquant suiseientem vim , ut actum contrarium eliciant , ut contingit a magno sono impediti peteeptionem minoris, quia ad sui eognitionem magnara , Ee violentam trachionem antis vim iacit : de se quando uatie agitan inr spiritus , cum proponun ut plurima lunulachra rerum ;lia si minuit ut virtus animae ad actum oppostum. qu bd et tet saeile ei rea assensum alleuius obiecti propositi, vel maehinetur diuersa . ex tam multi formi simulaeli totum propontione : ad hune enim actum minor vitius requiti tui , quam ag eontrarium assensum.
rebrum disti mperatum non si, si spiritus non suatit, exati e et ebrum in eandem debilitatem , ac si esset nimis distemperatum di quia ut eget temperie ad bene operandum . se indiget in iluxu animalis spiritus. Sed obiicies , ex hoe ptinet pio non dati Aelirium magis ei rea hoc , quam et rca illud obiectum, quod est contra experimentum. Probatur . quia defectus influxus requisiti est eommunis cauia is , de laesio omnibus sensibus internis. Respondeo . quod quamvis desectus si eommunis , obiaiectorum tamen propositio communis non est rquia in ὀebilitate communi stat aeterminata in-- U II. clinatio ad certa obiecta, ad ea sellieet , quotum Et si dieatis , unde eonstet minorem virtutem P sunt uiuaeiores speetes ; de plus seeeunδanies po-
liria , & non ei tea alia, eruntque talia deliria per tinaeia satis, & firma r quia ex causa immutabili,e2 speeiebus scilicet intenso tibus determinantibus semper ad certum opus , quandiu durat eadem gebilitas.i unde fit ut vatia, de tumultuosa delitia tedueenda snt potius in agitationem spirituum , quatra in aliam eausam, vel in indigetentem , vel varium modum applieationis causae diste inperanti, cerebrum , ita ut temperies morbosa , ag delirandum inclinans , magnam mutationem secundum magis & minus patiatur , dc se ad vatia inclinet phantasmata.
c obiicies secungo : Ex adducta doctrina in se
tut . .el omnem delirantem esse velliginosum , et elecontra omnem vertiginosum delitare. probatur sequela in opinione assilmantium vertiginem causa si propter motum varium spiti tuum , is ogistantem species obiectotum i quia si delirium potest eaunii ex solo motu spirituum, aut requititur vel eior motus ad delirium quam ad vertiginem , aut econtra 3 Quod eumque asseratur , sequitur quod diuimus 3 est autem eontra experimentum , cum vigeamus quotidie vertigin scis non delirare ne cessat id , neque gelirantes vertigine opprimi. R spondetur , quod argumentum aliquam vim haberet , s omne delimum communiearetur ob varium motum spirituum , 8c curii hoe perpetuum requiti e te spondeo ex eo constare . qi odactus mouet ad alium , eum quo non habet eoia nexionem imiorem : Ee se saei litis allieitur anima ad actum , ad quem inclinat, quam . ad con-ttalium . s enim per speetes phantasia proponitur Petius ut visis , Leilius est iudieare ita elle, quam per actum contrarium alaequi l et rum ut visum proponi. sed hon videri reuela , imo potius petspeetes teiatoatas Petri se operati phantasiam ; &obiectum praelena non elle realitet, sed imaginat iuvi
Sed dices: species omnes reseruatae in spiri il-bus etiam in potentiis seruantur: nihil ergo pro . ducitur ab spilitibus , quando varia mouentur , ut potentiae excitemur ad opus. Respondeo dupliciter de litium contingere posse proptet motumi pilituum. Primo quia approximetur alleui parti celebri, in qua nulla datur speetes , vel quia , eis det ut , est tamen remissor , & ita potentiam coget ad opus , vel quia produeat ut ste-cies de nouo , vel quia remissa intendatur : nam quan Ao sensatio aliqua exterior st, tecte continiagere potest quod sit indispositio in cerebro , de noti reeipiat speetem aliquam , vel quia respectu partis sentieniis obie tum externum distat inagis cerebruis , quam spiritus , & ita in hoc pro- dueatur , 8e non ira celebro di postra vero applicatus spiritus cerebro speciem de nouo in illo producet, de ob eandem distantiam maiorem cere. D non si , sed delirium otiatur steqihil , quam spiritus . in hoe producetur intensior , Et se potetit intendete potentiatum internatum spe
SecundΑ eueniet delirium . quamvis nulla pro- dueatur species , eo quod per motus sepatentur spiritus , ita ut insuant remisse qualitatem ad sentiendum necessat iam e tune enim per species re .seruata in organo poterunt proponi obiecta determinata . circa quae assensus aliquis detur , quia ob desectum influxus non constat virtus adactum eontratium, de se veth decipi ; sempet tamen diligenter notabitis, non est e satis ad ἡ elixandum , quda proponantur obiecta, nisi s nisi ob
aliquam oecationem diminuatur conciat sus anim ae s tionis priuatio maiorem praeternaturalitatem in ce propter intemperiem a qua non causatur vertigo , potest Aari unum sne alio ; petit tamen argumentum
quod doceamus , suppe sto quδd delirium Ee ueria rigo procedere possint a motu in ordinato spiti tuum , possitne Aati unum symptoriis sine alio λ E ttanquam certum tenendum est , unum sne alio
dati posse r in primis symptoma , quod requirit
minorem motum , quam aliud , noli est dubium posse sine alio dati vehementem agitationem Ie quirente ; est autem probabilius , ad vertiginem requiri commotionem minorem : nam experimento p obatur quo tigie dati vertiginosos , & nullo moso delirant i arguitque non Aubie delirium, εe ra- ad actnm contrarium alleleugum i ob hoe enim in vigilia noti decipiuntur soni , quamvis varia machinent ut i quia constat virtus animae ad eo-gnoscendum quod illa obiecta sunt soldm scta ;oceasiones velo , Ob quas virtus minuitur , est magna intemperies a vel non gari temperiem adactum eo natatium requisitam i se multitudo phantasiam attrahentium , de eu,ntium ad se totum animae concursum nimia violentia est oeea.
sci delirandi, quae in homine sano dati non potest , quia se ipsum libete applicat ad perceptio-rebro , quam vertigo , de ideo vehementiorem causam exposcit.
Dico ulterius , quδa cum delitium hon solum requirat motum spirituum; sed talem, qui inducere pessi Aebilitatem in rnterno sensu , tectὸ euenire potest delitium sne vertigine. Constat primo, quando propter multi odin tara smulachrorum trahitur tota animae virtus , ut eontrarium
assensum esseete nequeat e nam applicatio sol rituum medio motu ud giuersas partes eerebri
non requirit tam magnum motum , ut requiri tur
286쪽
Et ipsius causis, Cap. XIV. 2 7 3
tur ad vertiginem : nam motus ille suffeiens
est , qui applicate possit ipsos spiritus pati ibus
diuersa eerebri r ut autem causetur vertigo , ma. Inus motus requititur , eum mo3ificate species repraesentantes obiecta quieta talitet quod illa repraesentent ut mota , impetuosum mirium requi rat , praecipue in corpore tam tenui , qualis spiritus est , vi sit necessarium, qudd velocitas motus suppleat tenuitatem agentis : tum praeterea, quia eum vertigo causettit ex modificatione spe cierum reptae se luantium obiecta determinata s solum enim eitea visibilia datur vertigo 9 eontinge re potest, quod spiritus, qui agitantur, non habeant speetes te seruatas visibilium , aut non tam intensas se ut sunt in interno sensu a S inde, qu vis varie agitur, non superuenit vectigo , & dati poterit daelitium. Dico ulterius , quod ei s r quiratur maior motus ad delitium , quam ad vertiginem , potest tamen durate delirium , de non durare vertigo tquoniam inducta semel debilitate ad delitium te quisita ratione incitus , potest esse spe etes alleuius obiecti estieaeiot , ut trahat ad se potentiam, quam speetes obiecti modiseati pet motum ; rese obseurabit vettiginem , eum quo stat esse ratissimum , quod detur delitans propter vehementiam motus spirituum , quin det ut antea verti. go i ii autem supponat ut aliunde orta debilitas,oc non ratione motus spirituum , negari non potest , quod motus eorum pessit elle occaso deli- Crandi, sine eo quod inducatur veri igo. Rario constat ex dictis r quia in hae hypothesi segeti ad
delitium applieatio spirituum . ratione euius aut produeatur de nouo , aut intendatur aliqua speetes i ad quoA non requiritur motus velox , qui tamen ad vertiginem, oe modificandum speeie, sati, non sit. ΕΨ dictis soluitve dubium inquirens , an ex sola debilitate celebri eausetur delitium 3 in euius deeisone magna datur Authorum gi scordia : de te spondeo breuiter , quod debilitas potentiarum loquendo formalit et , solum con/ueit ad noti es se actionum , vel ad diminutionem earum. Coniassat , quia ut desectus virtutis est quid priuati uum . solom in3ucit diminutionem , .el desectum D in actionibus ι olitium veto est quid postiuum , & se temnat esset entet pendere ab alio, quam a prinei pio postiuo operante , facultate nitieet, Ae specie . de non a desecto sotmaliter rs autem con detemus desectum assensus contra. xii , quo corrigendus est actus erroneus propositus , de impediengum , ne sat iudicium et to neum , pendet nece flati4 ex desectu i quia est
quid priuati utim , 8e ita debilitas sola potest ecse Oeeaso delitandi . quatenus tollit coneut sum animae ag eonitarium assensum. Est itaque sententia nostia , quδd quamvis intera peties debilitans celebrum non determinet potentias ad opus, nee speetes viviseet, eonducit ad delirium . quain nrenus iugietum erroneum seri non potest , uis nitae redat debilitas diminuens vim animae ag as en sum contrarium, quo corrigendus ille , qui tatione speeterum , vel Oeeasonis alterius emeaeiter proponitur. Ratio iam constat r nam si deli rium requirit actum postiuum ertoneum , & se non insutgit . nis auferatur conditio requis ta ad contrarium iudieium , ut petes piat obiectum esse tantiam imaginarium . 8e non existere reuer ,3e hie desectis, naseitur ex debilitate eoneursus antia mae , constat duo requiri ad delirium , de quod maneat virtus animae eum speeie excitante illam ad certum Opus , ut operetur circa illud i de quod tollatur actus contrarius , vi se corrigat , de non putet esse reuer1 . quod solum per sensus proponitur. Primum isto rutra naseitur semper ex positiua causa , secundum vero ex desectu ti& se suci modo concurrit defectus ad 3e litium , nee minus est necessarius quam determinatio specierum , 8e coci
Quo supposto peeeant sine dubio putantes ex sola debilitate delirium fieri posse et nee minus peccant , qui eam exeludunt e est enim Meessatius actus postiuus di desechus virtuti, sinos ad tu dicium et toneum a notabitis tamen giligenter. quod saepe olus desectus est contra naturam : de ideδ ut prima radix delitii iudieatur . de illa sola accusatur , ut quando quis ex immodieci sanguini, fluxu delirat , ut te latur Hippoerates 7. hor. text. s. constat ex hae oecasi ne cereia brum instigidati, Ee ex vi huius distem petiei non inclinatur ad operandum ; sed potius ad e nitonem actionum i quia vetδ in hoe easu species es scaciotes potentiatum sua obiecta proponunt, Aeanimam monent , & cogunt ad Oper natim citea illa , qudd snt emeaeiores reliquis , re iaceant detrahunt ad se totam vim animae : quia debilis ted adita suit propter sanguinis euaeuationem ; fle se non eliciens piae gebilitate actum contrarium , an sentitur tebo, propos tis. c. onstat veth in hoe casu propositionem illam phantasinatum esse dia turalissimam : quia naturale est , species reseruatas determinare potentias ag eognitionem suorum Oblectatum, de potentias illa eo gnoscere ; nam assensuspendet ex debilitate tanquam a prima tadiee i est autem debilitas contra nati tam ἔ 5 in hoe senasu doeuit Galenus 7. Aphori Deo iam iἐta . , ἁ es pientiam Abii aliquando ex debilitate . ut sunt manuum tremores ; isti aute in pendent absque duabio , Ad plocessunt ex debilitate saeuitatis moti uae , de naturali grauitate membrorum . de ut in tremore naturali grauitas membri mouet illud deorsum , quia animalis facultas ob debilitatem non potest contra grauitatem pugnare, ut efficie bat natuta liter, quando seriis erat di se in debili celebro esseaeiotes species rapiunt , trahun
que ad storum obiectorum cognitionem totam vim remanentem in anima , de manent potentiae inea-
paces , ut per eo nitarias speetes operari possint, seque aeger priuatus discuisti oblectis assentitur.ed citra illa multa fingit, Ae componit, ut saepe diximus. Ex dictis insero, non rectὸ aecusati a Magistro meo lib. d. luis, disputatione r. c.iphe assimam tes Hari delitia eae sola cerebri debilitate e loquvniatur etiam tecte, quia sola debilitas praeter naturam est oecasio Aeliri j, ut clarὲ probaui, Ae eontra eum stat tota nostra doctrina , nunquam sei licet delitia seri absque debilitate de impotentia adactum , 8e di sevissim eontrarium r neque enim ii,
mentem eorum Authotum venire potuit, actum eris
roneum procedere , desectu virtutis sormalit et , vel immediate, sed solum radi ealiter : quia Bladebilitas contra naturam potest esse occasio delirandi r quia saepe non est aliud , quod contra narituram percipiatur, 3e deliri j causa est in sola debili
tate, ut docte notarunt Argent. Fernet Eustachius. 8e alii ἔ 8e exemplo tremotis rectὸ explieatnr , in quo solum datur eonita naturam debilitas saeuitatis motiuae.
Sed obiteles vliim δ : si sola debilitas morbosa. Iusseu
287쪽
susscit ag delitium, eum nihil esse actus eam tau-set, quam stigida , vel humida distem peries , ut docent omnes . & nos antea goeuimus , sequitur qudd ad delitandum congii eant illae distem peries, 3e mulio effecieius qit,meato t. de seeitas : quod est eontra a nobis alteria. Respon fletur esse ma gnum Aiserimeti quia humiditas de stigus non solum debilitant, quatenus dissemperant, ut primae qualitates a seἡ etiain impediunt omnino vitis tutem sentientem , quia auserunt influxum animalem , partibus sine, quo sensus non agitur:
hoe autem non datut in eat re aut secitate ;3e ideo dum debilitant eonserunt, ad gelirandum rquia influxum animalem non tollunt : ea lorenim potius rarefacit , 8e omnia arerta telinia quit , exelementa absumit a secitas autem etiam deputat eerebrum ab excrementis , de vias reddit patentiores , quousque minus aucta densat, de cogit, 3e se impedite potest conuenientem
u cessatia i tendit enim directe in inquisitionemeausae e meientis delirium. ut inde sumat ut indiea tio ad euacuationem certi humoris , 8e corrigendam distem pellem ab eli productam. Habet quaestio duas partes : prima , utium ex diuersa natura dtiliiij eet to cogi oleat Medietis aeterminatam causam illius iSeeunAa , an quilibet humor ex quatuor naturalibus, dum cautat delitium , habeat sibi annexum Aelirium proprium, ut ad inuiem distinguantur per delitia determinata et de quamuis istae duae palles videantur quodammodo incidere in unum , ἡisset tint nihilominus aliqua ex parte, ut ex dicendis eonstabit. Est ergo communis doctrina Medicorum , quam
sequit ut late Magister lib. ae locis , d usariane 7. Opiιe s. recte Medicum eolligere posse peccantem rhumorem ex certo modo gelicii, ut si quis deliret ridendo , causetur de litium a sanguine i s si
Aelirium eum sutore , causetur ab atra bile . vel satis suinis nimia adustione : si timeat , de tristetur praeter rationem, causa st melancholieus humor de quia tristitiae , 8e timori annexum est ne eelsatio si lentium , ideo taciturnitas praeter rationem melanetiolim tribuit ut et de quod delirium eum risu a san guine pendeat, deducunt authotes ex Hippocrate 6. Aphori text. 13. dieente : Delienita . qna fiant eam ν se , setiri res ; qua vero cum 'dis, pericut isma. Et primae patiis aphorismi nulla alia ted dilut ratio, nisi quod delirium eum risu eatiset ut 1 sanguine , At proptere, securius esse : quia , ut est humor naturae benignus , minorem molestiam illi Jinsert ut enim sanguinis abundantia eae oebrmiam noti Leit , quod sit tempetatissimus humor . sequando distem petatur ustione , vel putredine , mi ianus recedit a naturali statu . de ulterias coquitur , de eottigitur Leilius aequale vitium contractum in sari. guine , si eum aliis humoribus eonseratur. Hi ne Paulus I b. a. Op. s. dixit ; qui ob humorem sanguamam offecti sene , cum risu deliram. Et Aui-cenna reddendo rationem praesagii Hippocratis Idem sentit: de est eo neois Medicorum 1ententia , in cuius Apholismi expositione se loquitui Galenus. Disseraria amem in Mem s desipientiae sciliceti percos, ipsas escien ea ι quaeiumque enim ex sela sitim caliditate sin. more υ tis o, similes quodammaus Dra ris , quae
ex ebrietate contingvini: quaecuraque tera ex scitia Aiati , ctim sudio persetantur , ipsa tera mutitim exu sa , ut magis iam au atra bitis naitiram aecedit . stims amae, mklitim furiosa. Est autem intelligendumlpee delitia eum studio , quae sunt eum solicitudine, de inquisitione nimia, ut de uno delitio Deile pertranseat ad aliud , de haee eausantur a bile Risa : h te enim ob ealoris vehementiam , quam facile concipit. strepet facit delirare ; sed ob mobilitatem, qua facile applicatur, vel discedit a celeb to, de propter facilem resolutionem, ec naturam paratam, ut inflammei ut Deillime , magnam variationem admittit in modo alterandi , de se magnam varietatem in apprehensionibus causat , de variis imagination bus aegrum sol citat , eiusque mentem perturbat e de se aegroti , quasi inquirentestes varias pro postas soliciti sunt, ad diuersas paristes oculos dimouentes : in quem sensum dixit Hippoeiates : Si isti m ptissus sι im hypocona, iis , t mntitiam signiscar , mel aeti itim ; Ceriam octilos . ..
mate, de imaginationum variatione conita Gentilem egimus ira I. de pta iride , cap Si autem tibiitigiis aget deliret, bilis flava fgnis eatur nimis exusta, ut iam ad malignam natu tam artae bilis accedat consummata vel O exustione tam sero citet delirant , ut nequeaut contineri , in docuit paulus loco iam ei tato. sie Galenus 3. Didem. seel. 3. comment. 17. exponendo historiam uxoris Dei scis , se loquitur : San. ita ιυν hane Alisi iore em habuisse mixtam o melancholia re phrenitide eLais mei retitia loqui , mel sistera perpertia , hui, modico usionem ostendit i de in D commenti rursus repetit dicendo r 2Nam mulitim loqui phrenesicarum est ; ι
Ex mente et M Galeni delitia , quae similia suntdilitantibus propter ebrietatem , ex sola caliditate sine humo te vitioso fiunt ; die utit ut vero ta i lia , quia absque suto te sunt, mi ita interrogati solent respondete securigum ratiomm quaesitis , licet statim dei elicti ad delitandum de nouo inelinentur , ut in ebtiis experimur : loquuntur enim multa ex se rogati ; tamen rectE solent respondere ; hoe autem euenit, quia quando delitia leuia sunt, si tota mens applicet ut attente alicui obiecto , diseuttunt bene ei tea illud e suta leuis illaealiditas non ita tollit contrarium assensura, ut interrogatis nequeat respondere : quia magnam lasonem non affert. Vnde quia quando interrogant ut , vim totam quaestis applieant , diseurtunt bene cito illa: neque inde inseras contra Calenum , hoe idem eontingere posse, etiamsi humor
vitiosus delirium eauset : quia s vitium illius se leue, vi leuis putredo , vel ustio , erit etiam eator aut hor delitis temissis. Sed eontra est i qui a s sit
humor uitiosus in cerebro , propria corporatura conqueit emcaeiter' ad delirandum i quia ut obias ruit, tollit vitti ad eonitatium assensum i quia
diminuit virtutem senstitiam , Et sub densolimateria alterat neeessario intensius : unde quando calcit eommunieatur cerebro per continui alte
rationem, vel mediis spiritibus calefactis , fiunt
288쪽
haee delitia piae da , oualia expetim ut in ebriis, Aqui eato te potius in suaui evaporationea quia ex
re naturali eleuantur , ex . no scilicet , qu in Obstrumone , vel vitio delirant i nam ubi vapor multiis ascendit , dormiunt potius , quam loquantur delirate . de culti fomno etiam de litium .discutitur: delitia vero saeta eum studio & soli emidine, moderaroque suto te, ex bile flava leuitet usta , vel putrida fiunt i quae autem cum suto te, ex nimia sanguinit ustione, set flauae bilis: temetaria vero delitia, α velut seras reddentia homines, ex altae bilis exquisita ustione . vel putredine originantur e quae autem eum risu, 'ut diximus , ex sanguine leuiter putrido
Est autem dubium , & satis dissicile , cur non de- tui delitium , quod detetminale pituitam ostengat ut eausam propriam illius . videtur enim ratio sinit spituitae , S: exterorum humorum , eum quilibet delitate saerat per mutationem eo intra natu tam , putre in ginem sei licet, vel ustionem ; quas mutationes etiam patitur pitulo e ntra naturam : ergo vi reliqui hu-
motos usti, vel ptit ita facti se ipsos Oilendunt per deis terminatum modum deliris , ut dichum iam est . eo dem mo/o se ipsa ostendet pituita usia, vel putre Hane dubitationem in solutam relinquit Magister
laeti ei lato , de propterea ut certum tenet, non dati peeuliare dilirium pro omnibus quatuor humoribus.
quia ex nullo potest deduci , quod pituita sit authotillius : Mam leti algici , inquit . delirani a pituita pii ct reseente . di non inducit delirium uet ei initiatum,
quo possit ,stiolei pituitosus humor: nam remissio. inquit . delu 1 non est modus pituitae solum con uenietis illi , quia aliis humo libus competere pi)test . emeeteque delitium rem illum , si leuiter putrefiant, vel . tantus e gelirare veto, inquit,smul cum somno , non est delitii speetes, ves modus ; sed eo m-plicatio potius alueriorum 6mptomatum ex causis
oppositis nanentium. Cui autem pituita non emeiat modiim , vel spe
elem aeterminatam deliiij. per quam agnosei possit, videtur posse destinii ex Hoctrina Galeni , qui putauit expresse pituitam ad mores non facete , & imae non inclinat ad eritum modum deliria'; nam mo- rdua delitis ad mores videtui pertinere r est enim pituita humor sit dissimus , & humidissimus omnium. teste Galeno , de sic ex natura propria ad actioianum cellationem , & somnolentiam inelinat , non autem ad operantem certo modo : hoe enim positiuum quid ineludit, ratione cuius actio aeteris in ta . vel modus eius fieri debet , de propterea pituita ad mores non Leit. Vnde quando ratione eatoris
mentem Aeprauat, non Ostendit certum modum delirandi , vel operandi i quia ex se ad nullum inelinat sed ad cessationem omnium . ut dixi, ob fiigus,& humiditatem. Vnde notabitis delitare hoe vel illo modo originati potius ex naturali humorum conditione , quam ex praeternaturali mutatione per putredinem , vel vilionem introdueta in humo. Ιribus. Si e sanguinei ex propria natura absque aliis quo morbo facillime rident , 5e temperamenti na
tutaliter biliori prompte ita seuntur melancholici
autem natura linient , traiiamur , tacent. suntque cogitabundi , 8e diu in contemplatione eius. dem obiecti morantur , eontemplanturque tristia serλ semper i unge quanἡo ratione ea lotis aliquis
ea dictis humotibus causat Aelitium , t equitur Ae-
Iitium ipsum intensionem caloris contra naturam ἡmodus autem , vel species ἡel iiij sequitur natu
ralem conditionem humoris , quia natuealiter , de absque ulla praetetnaturali mutatione ad cet tum inodum operandi inclinat: unde quando per morbos datur copia magna alicuius humoris,& non habet cum copia magnam permutationem in qu O- libet, ut ratione eatum varia componat , vel ini, di seu trat, delirat in modo operanda loquendo te
metἡ , quia multa bile abundat , quamuis aliena aratione non dieat, & sic de caeteris philosophandum est.
Citea quod mihi non plaeet Magistet loco eisino: docet enim quod sutot non est species, vel in ausalie uiu, ἁelitis , sed solam ostendit dilitis magnitudinem : existimo enim quod loqui eum surcite . vel aliquid agere ratione motbi , sia vere delitate : quia est motis, pratius resentis saeultatis iudieanti, ut conueniens loqui , vel agete aliquid eum furore : vnia de Galenus 3. At ονψm.comment. 14. sic loquitur in
initio commenti: D.sipientia avi aem Uno 1μιαν lo 'sent. λι , age, ι b te miai consevia eum se i ι. COnia vidit ver3 non esse rationi eo resonum eum sutore loqui , aut membrum agitare , Ae mouere.
Pollet etiam aliqius dicere. vim maiorem requiti ad delirandum eum modo deprauato , quam ad deli. randum ab lolute : nam qui deprauato modo d4lirat,
peceat in ducibus , 5e in destio , de in modo . hoe autem duplex peceatum usuirit viti uin iniensius, magisque praeternaturale quod nunquam ae eipit pii uita, quando putrescit, vs vritur di quia eum ha- beat tam excessi re frigus , quo reluctatur putredini,& luimiditatem. N Digua, quibus obstat ustioni, nunquam permutatur tam validὸ , ut duplex illud
peccatum possit committere ; Ae se tantum eausat
simplex de leue de litium: quia semper participae
satis.t misse qualitates , quibus ad operandum determinantur potentiae , calorem scilicet , de siceitatem , cum sit tam humida, & frigida . de propterea non inflammabilis alii veta humores, vel latione secitatis , aut oloris , aut utriusque Bat ita litet eis competentium , dum uruntur , vel putres uni , ἡ eprauati possunt magnopere , seque non solum ad delirandum absolute , sed eumeerto modo deprauationis disponunt i quia , ut ex Galeno constat libra quod an mi mores ravoris' temperarinum sequami- , nullum aliud principium operandi diuerso modo datur , quam temperies aluersa, cum animae sint eiusdem naturae , & rationis. vetum ptima solutio est imagis rationi consona , &haee ultimo adducta non leues patitur dissieultates. Cum vetδ Aeterminati humores ad delitia de terminata eonserant . explicuit Magister loco ei
talo r sunt enim actiones , Ae modi earum dependentes ex temperie certa , quae cuilibet hii violi ex tribus naturalitet competit , ratione euius ad
ne morum colliora licer non eandem omnibus ann
ma nartiram , mel sub ramiam iηnsa, nam si μυ--tia , inquit, anima ses eis per omnia similis . ea dem trique actiones agerent , ei /m ob sinitis causas assurin vir agenibas , de e. intelligit autem
Galenus nomine animae temperiem r quam etiam
289쪽
Σ 6 De Natura Deliri j,& eius Causis, Cap. XV.
;nionis , facultatibur fenιient bus ahlatia , quin m . varia , non serit , e se pus tiν : has imagines mouent vapores humorum unusquisque pio sua natuta a sanguis enim grata repraesentat , ae in de commouet e melancholia rerum tristam iumasseti imagines 1 bilis flaua , de atra iram mouent , Ac sutorem . motio veth in siluata nulla alia esse potest , nisi determinatio specierum a certatem petie a quia ob eonuenientiam eum illa, & appetitus dispositione exeitani ut ad eertum opus. de reliquis praeualent speciebus e nam eum omnes sint in pluentia . vel in acto primo , resultat actos
contrarius a certis speciebus , quia cum eertatem petie habet eonuenientiam e quia est a cimiam data ad actum earum , ut ante, diximus e quomodo autem affecta debeat esse anima , ut risum moueat . irascatur, aut timeat , noliti instituti non est rge quo argumento doctissimὸ egit Flaeastotelis Lb. de sympathia. a cap. m. mire ad xx. Et huius tracta. tus hie est finis.
290쪽
Quae in hoc Volumine continentur.
Abori hium. Abii nihil scitu, in te tis inflammatione laudatur.
Aeeti acertimi odor quas habeat virtutes. p. 3 col. r.
Agatieum vomitum mouet, & ad partem affectam iti-elinat humores. p. Io 4.col. .lit .E. Agati eum venit illa inimicum quis dixit. p. t s x. l. 1.lit C. D. Agens. Agens naturale remissius ope tatur in partem distaniem quam in proximam .p. so.col. 2.lit. B. C. Aioniis. Agonia qualis est passio. p .eol. 1. lil. D. E. At iam. Allivim eoniti tum AE pudendo immissum eaeitat viti. m. p. s. l. 2.lit.E. γι rearis. Alteratio sne spiritatim eorruptione an possit esse cauissa syncopia. p. 4 .col. 2.lit. A. A vis. Nucim ex sierari per aeutas febres rationabile est. p. 7.
Alsi tacitas phreneti eis nimis noxia. p. s.col. I. lit B Aluos s non utilitet te spondeat et 1 steribus re eeptis, suppostoria imponuntur. p. s. l .lit. B. Attium humigam habentes non multum laborant pleuriride. p. I i s.col. 1.lit.C. Alui fluxus in pulmonia est ingi rens. p. t 18. co . . iit B. G. Terr. M. δὲ Heradia, de Morbis Actilia. Abium mollem seruate in ventrieuli itissim matione est viili ssimum. p. 16 l .col. .lit. A. - Angis . Anginae definitio. p. g. col. I. u. C. Angina quomodo differt ab aIii, passionibus suffocan- cibus pulmonis de ilictaeis. ibid. lit. D. in Angina quaenam partes affetantur. p. 87.eol. .lit.B. Anginae quatuot species enumerantur .p. 37.cul E. Ιir. Aa Anginae ligna essentialia testiuutut . p. 28. l. I .lit.B.
Angina dicitur ab angendo. p. 89 col. ε . it. A. Anginae vatia praesagia. ibid. ii .lit.C. Anginae praesagia ex sputi, non ad dueunt recentiores . scriptores: ibid.col .lit. E. Angina est desperata , si appareat spuma. p.s .col. I. iii. B. Angitia quomodo curatur. ibid.lit .E. 34 seqq.Αnginae maligna nomine quid intelligit ut . p. 9s.col. rasit. E. 8c seqq. Angina non appellatur quae uis guttulis angustia. p. 97. eoi I .lit. A. Anginae labe cur pueri & tenetioris aetatis stequentius insistentur. p. 6 s.col. . lir. A. Anginae maligna prognostiea. ibid.eol. 1.lit. A. dc seqq. Anginae malignae curatio. picio eo l. a. tu. D. de seqq. ima Animal an detur , quod perpetuo dormiat , aut perpetuo vigilet naturaliter. p. 2 8.eol. 1. lit.C. - . Animalium actionum cellatio differt a somno . p.2ao. l. i ait. C. Animal operango lassatur , Ae imbeeillum redditur.
Antiquitas per vetam in gammationem gestituit phteis
Antiquitas per inflammationem saeph non intellexit nisi flogo sim de ardotem. ibid liis . Antiquitas noluit Anginam appellare nis agemimingammatorium guttulis , aut saucium. p. 98.eol. 1.lit. B. Ahaplexi . Apoplexia , earus de lethargus quantum ad somnum contra naturam . disierunt seeundum magis de mi
Apoplexia omnis,etsi leuis , aeutissima passo est. p. 37.
Apoplexiae variae definitiones. p. eos. Qitta de seqq. Apoplexiae ad aquata definitio. ibid.eol. I. it.D. Apopleesia quomodo differt a teliquis passionibus,quibus aliquo reogo assimilatur. ibid. Apopleuia unde causatur. p. ss .eol. ait. D. & seqq. Apopae xia non definitul integre per priuationem subitam sensus de motui eum disseili respitatione.p.16. col. .lit .d.