장음표시 사용
21쪽
se eadere Invereeundiae vitium, & Eliis familias, ae
Leneratoribus omnibus easdem posse Sceleris causas a natura depravata subministrari; interdictum merito , ne pro alio mulier poStulet, neve mutuum a
cipiat filius similias , utcunque verecundi .e suerint indubitata ae sim:. itatis, i. I. V. 5. 1. de postulando I. I. f. tau Gnatute. Misceae Sie ut in hisce, aliisqae iratus generis legibus non vigeat axi ma vulgatam, cessante ratione luris, taeetum qu quo cesS1re, ae ipsam legis dispasitionem ἱ eo quod illam universaliter in omnibus cessare, verum non
2 secH. Zoesius ad Lia . b. t. num. 56. Θ 57. Quod
si cui durum atque absurdum videatur, aequali iure cum improbis censeri bonos , cogitet, longe fore a surdius, impunita pur leges esse maleficia, aut quibusdam lubrico aetatis luxuve res suas perire quae tamen evenirent, si non in omnes lex lata esset, iam. I. Da v in otus 5 i. V. dei alio a. f. ad Ieg. Aquil. 6. I ad cetero requisitum hoe rationabilitatis in lege nion eo subvertitur, quod non omnium, quae a majoribus constituta sunt, ratio reddi possit, L nonomatam m. f. h. tc quiaque lex servanda videatur etiam, cum prudenti,simas latet ratio eius, ut in specie legis Dbs um est in de religiosis. Cum aliud longe sit, seculorum decursu, temporumque in iuria, aut histor eorum neplectu excidisse, que prima iuris condendi ratio suciit; aliud, cum recta ratione issem 'agnara. Cristin exu voL 2. iacis. 62. num P. II. Vinnius 1e, i. quorat. lib. I. cap. a. in . s' i sane, ignoratam iuris rationem non arguere ius ipsum irratio. abile, specimine iurulento non ita pridem comprobatum dedit D. Cornelius vanh ela dii t. 5. δε a lion. er eue . ων aetae. th r. n. dum ludo niti sandamento docet, actionem in sactam ob prohibitam mortui illationem, de qua Caius in J. I. 9. nee haeredi dari, nee in haeredem ;licet i aius ipse miratus magis fuerit, quam veram istius iuris rationem assecutus, vide tit. de mortuo infe . 3 ις, Mo aedisie T. Pei petuitatem qamua in legibus exigunt, ut
scilicet ea condantur intentione, ne unquam cesset earum obligati γ; nisi, mutata hominum te rumque conditione, aut, cessante in universum ratione, eandem lege contraria vel desuetudine tolli cxpediat si. i. Gr. 4e tu e natur. gent. eg c As l. G Vsi ς . a. F. I. in M. b. t. adde Conras. Rit tersitusium ad Notietur m prooemio cap. S. Q les etiam perpetuitatis votum vel eo per Romanos indigitatum puto, quod cum annuo praetoris imperio finienda, vel ligneis tabulis dealbatas, vel alia simili faeilius per iniuriam temporis pereunte materia, solerent propani, l. ii quis id 7. U. δε iustiseriari leges ex adverso, uti ali a pleraque perpetuo
duratura, aeneis tabulis inscriberentur, atque ita scriptae tum in aerarium re onderentur, tum etiam publice proponerentur universis cognoscendae. Sue tonius M DA a Ius Caeraris ea . ara Pacitus lib. II. Anna . cap. I 4. Lb. 2. C. G frumen o urbis comstantinost. Heroaldus prolixe in notis is Sueton. d.
c. M. ubi dc Pomponium in I. a. F. portea 4. A.
δε o 'ine juris, emendandum putat, ac Pm e reuiatalis legendum, an P.
8. Nee se insuper, legem ab illis serri, qui iuris
condendi potestatem habent: quales in monarchie egimibe Principes, in aristocratis Uptimates, populu. uai versus in dem ratico . uua ratione de suo quidem tempore sustinianus tu ι. ωθ. C. h. Gin praesenti leges con ire roti Impra Iori concrisum, ait, quarum tamen serendarum iacultatem libera ita republica populo competisse, in aperto est: quo Se spiciens Julianus in I. is quibus cia. F. a. f. b. r.
leges non alia de causa non tenere monet, quam
quia populi iudicio recepια sunt, ae nihil interesse, an suffragio, adoriue lege Simul de semel sancita . p ipulus voluntatem declaret, an consuetudinem re bus ipsis de factis inducat, quae in Imperatorum s cula moresque non quadrat . uuamvis inficias haud sit eum. ain, municipia qu sue de negotiis, suam ei vitatem civesque spectantibus, iura condidisse, at- qae etiam eondere ; de quibus post plenias.l b. Ad v liditatem denique legis promulgatia r
quιritur : quippe sine qua , uti innotescere populo non satis Potest, ita nec eum devincire citra culmpam ignorata. Oger sacratissimae, inquiunt Impp. in I. v. c. b. t. quae conrari usum hominum visas, in ecter a b omnibus is m, in univori. ρε scri orarum man otius cognito, D I inbibita declinent, ne permitra seeleniti . Hine de in Nerva velut aequissimurn, aliquando laudatum, quod dixerit, tir ωρος cujusmιν publici occultatae oa id te ut proscriberentur. Tacitus Annal. IV. 13. cap. 5 l. Et Justinianus in suis praecipue novellii constitutionibus publica
tionem fieri disertis verbis frequenter iustit, nouel a. 32. o. er parsim friae iri epilogis. Suntque hael de lege, ante publicationem non obligante, usquel adeo 'vera, ut ne statim quidem a promulgatione cives semper obstringant; sed subinde podi duos
r. quod dc ordinibus Hollandiae superisti seculo
placuit iri Edicto vulgo Pol itique Honnantis
anui I 5so. an. 25. subinde etiam post mensis nius lapsum nov. Ii6. cap. i. ima dc ab ipso promulgationis die, L mn. D si, C. de decurion. Sicut a mero legislatoris arbitrio dependere videatur, eae quo tempore lex promulgata sub ectos obligat ra sit. uuo modo etiam tempora vel Iongiora pro re nata ac cireumstantiarum diversitate novis astici constitutionibus, a moribus nostris alienum non est, quibus tamen non inpressis, leges nostra tes protinus a promulgatione solet iter facta ligare, verius est. Gudelinus de jure notiss. lib. S. cap.
cap. l. venia nihil minus prudentis iudicis arbitris haud deneganda tum peregrino transeunti de novo advenae, tum civi, quem iusta promulgatae legis ignorantia lapsum, contra dictata ejus commisisse patebit, arg. I. uis. F. dae Hemis ab arae, facienae.
o. Non promulgatam sane legem non obligare, sic apud omnes sere in consesso est, ut ne illi quisdem obligati centendi sint, qui, eam tarn composi tam propediem publicandam esse, non ignorant L cum ita eveniret, legem non omnes aequaliter o stringere ac singulos ex populo, pro sua queam
22쪽
letis saetenda selent Ia vel ignorantia, diverso uti nno ae cta a lant. Aliter paulo sese res habet
jure. Qui a consequens est, ut statuamus, legemitia iis, qui ab una ditionum seu provinciarum s vel Edictum universale, passim sere per totam re deratarum ad collegia universaliora Urdinum g gionem publieatum, in uno tamen alterove loco,ineratim, consilii Status, rationum, praesecturii ruinsive urbe, sive vico, neglectum promulgari, vel a in maritimarum, similiaque delegati, a ditione sua aritorum incuria, vel alio quocunque casu, obliga- vel urbe, in qua domicilium severunt, absunt sturum quidem esse Beorum ceterorum inhabitantes, quippe quos in dirigenda qactidiana vitae ratione, in quibus facta promulgatio; at illos nequaquam,llegibus loci, in quo Subsistunt, vivere debzrg, eX- in quorum urbe vicove neglectam constiterit. Ant .lperientia testis est; licet ratione Successionis ab Thesaurus Aetir. 24 9. nnm. s. Christinaeus Dol. I. intestato in ipsorum destinctorum mobilia, ut de Aec. 53., dc ad let. Aseoliniem. in epi m. 5I.iquantum ad Inventarii ianc fietum, aut constituen-Ant. Sola ad conuit. SabandiAE in nr-- gloss. 4.ldum bonis euratorem, aliaque his asenia, gaudeantuum. 4. . oe M. q. Jacob. Cor . Atertiar. I. Hen-l ure domicilii, seu Ioei; unde R ipublicaa causa a ric. Κin schol responto M. num. 4. Gudelinus Hirunt: uti haec propriis suis sedibus latius eXplican-jure noviis. lib. 5. c. a. versu pareo. Ant. Alat-lda sunt. t saeus is πιι Iion. lib. 2. es. 7. num. 20. Groendi i R. Diversa plane studiosorum caum CSt: cum
.ege n. ad L reh. f. ius deermis ab orat, fae. enim in his non militet illa maxima utilitatis pu- I. Legis secundum enumerata requisita latae vir-lblieae ratio, & iure gentium introducta sanctitas, tus θ' vis est, obligare ad sui observantiam condi-iseeundum ea, qua tit. r. tradita consequens erit stionis cujuscunque sub ectos, Sive plebe ' sive n leos queqtie communi iure censeri , ac illius locibiles, sive privatos, sive honoribus conspicuos, Veliparere legibus, in quo studiorum gratia morantur; etiam in Prineipis famulitio constitutos, i. omnerim modo, & eatenus, quatenus dc per Pinantes a Uut Io. C. b. t. si non evidentur doceant, seilios, dum sunt in territorio, teneri dieium cst. Νi iure singulari munitos e se. Maevius ad rur Lubee.isi si qua, peculiaria de moribus, coercitione, uri GL priri M. 5. n. 55. es t G. Paulus V t ae ldictione, similibusque eirea studiosos. inveniantur statutis reri. 8. es. a. num. 4. 5. Nee subiectostdisposita; in quibus ens non eodem cim ceteris tantum, sed dc advenas ae peregrinos, ouandiu inliusdem loci ineolis, sed singulari iure usuros, etiam terri orio morantur, Zoesius nae lanae l. t. num. evemplo membrorum Uni .er,itatis, quae Lugduniao. Sed & i sos sub rctos non ultra, quam quate-sBatavorum est, disci P test ἱ quippe quAE, Praeternus eo in loco domicilium fovendo sub ecti manent: peculiaris sori & immunitatum privile ia , sin v eo namque mutato, & aliorsum translato, nec dinitaribus quoque raudent iuribus in puniendis duellis, Gellii prioris laribus, nec iurisdictioni adstrictilnocturni, stra; sationibu , ut ec in supplicationibus sunt, arg. l. rast. F. de juri HL And. Gal. lib. a. adversus iuridici Senatus Academici sententia' a- obtereat. 56. Gmtiua inter Perpenta Icer. H lunaelliisque; seeundum placita de hisce condita, ge apart. 5. coni. Iam nobis suis locis plenius tradenda. Quia tamen prinra. De legatis tamen, de studiosis dubitatum, antprie dictuin eo in loco non habent domicilium, sed di illi, durante legatione, vel peregrinatione stu-lp ret i is studiorum causa dicuntur, ct a Crediorum gratia, ligati sint legibum istius regionis, iniselentiae exules fieri, at th. babi a C. ne sitius pro
qua legationis aut studiorum causa morantur λ L spatγε, ae vere absunt ab eo loco, in quo fortuna gatos quod attinet, Urumque comites, cum non mirum summam habent constitutam, animo eo redeun- Sua sint persona considerandi, sed absentes reprae-ldi post emensa studiorum stadia, atque ita ci sentent, a quibus missi, non alienum fuerit, si emim ilium prius non mutaverunt , ar'. l. ci detiam fictione iuris pro absentibus Ec quasi extralmiae in 7. C. δε incolici ideo qu que in Mi Ces territorium constitutis habeamus. Cui consentaneum, sionibus , δέ aliis similibus, quantum ad mobilia , ut nee teneantur iure civili istius populi, an cliteres veri domicilii; quantum ad immobilia, rei quem legationis causa degunt; non maris, quamisitae leges locum invenient, uti id in alio qaovis quivis alius re ipsa extra territorIum illud domiciliumlinter peregrinandum moriente servari, in materia lavens. Ut tamen inosseiose agentes, di iura gentis,isuccessionis, alibique dicendum est. Risi & hic a- ad quam missi, contumeliose iisque adeo concul illud iure singulari in v um studiosorum inveniatur cantes, ut dissimulandum amplius haud, vidcanturiinductum, alaevius nae ius Lia c. 'melim n. cu. 5. iuberi posse finibus excedere, delatis etiam admit-inum. 24. ω reqq. Parens p. mem. Paulus VCet Artentes querelis, Grotius do ore belli er par. Iib. 2. Vatinis seri. η. n. a. s.c. 38. num. 4. Quomodo, etsi per Philippum Ma- is. Obligat autem lex, sive imperet, sive V cedonem parcitum quidem fuerit Dem hari una tet, sive permittat, L legiν vi Iυς T. f. h. t. sive eum aliis Atheniensium legato, proterve agenti sisuadeat, l. r. F. 5. F. de peris. er comm . -ἔnon tamen sine querimonia remissus e t. Etenim, senae l. D qui deii Dabit 2 s. e. δε rei vinaecat. V. . reserente Senera lib. 5. de ira rep. G. TUI; me,irin aurem 3. Inuit. Ad tu II. sub tit. Sive Praeynia cluditu flen=- legarione, diei. , inquit, mihi, iacere trIbuat, L. r. F. i. in jurritia is iuro, sive delicti quid porrim, quia sit Ath ni mssur gratum exce- gratiam saetat, L. cum lex 22. F. h. t. l. non o pit De rhares, re, inquit, stirpe Pre. Indignatio misς 6. si tili. U. δε re m litari. I aeges tamen F a circumstantium ad tam inhumanum responsum ex-ldentes ac permlitentes quod pectat, vim quidem orta est, quos Philippus eontieescere iussit, &loblitandi istae proprie non habent intuitu e rum, Thersitem illud salvum ineolumemque dimittere ; quisu suadent aut permittunt; dum id quod stra at tino , inquit, ceteri legati, moriate Atheni mi e Ident permittuntve, in uniPersum rei nquunt arbi- multo tram Horas rare, qui ista rictim, quam otii trio eorum ae potestati, absque ulla faciendi nece
23쪽
litate; veluti, ut quli testamentum eondat, tutores testamento det, liberis impuberibus, aut mente captis substituat, Vel palam, vel clam ob metum insidiarumh ereditatem adeat, aut damnosa abstineat successione. Reliquorum tamen civium respecta legis propriae dictu, di obstringendi effecta non carent, in quantum unirermittentes ea, quae non subjacent iuris necessitati, ceteris universis vetant. ne ullum isti libertati atque Leentiae per Ieges indultae struant impedimentum, veluti, nequis alium prohibeat cogatve testari, neve ad contrahendum, aditionem hereditatis, aut repudiationem faciendam, aliaque familia invitum Compellat, tot. rit. f. si quis aliquem rotra i Wolib. v I co gerit, L invitiam II. C. de contras. emi.
15. An vero Princeps qu que legibus adstrictus sIt, aneipitis certe disquisitionis est; Ius Romanum si eonsideres. olim quidem Reges Romanos legibus neptis a se latis suisse devinctos, Iricitus auctor est; Praecipue, inquit, Menim Tullius tandire t pum fuit, queit etiam Petri ob em rarent, Annal. lib. 5. cap. 26. Sed postquam imperium Regium quod post pulsum Tarquinium superbum mutila su rat seculis abolitum, iterum in Caesare, ac prae Ser tim in Augusto reauctam fuit, qui Rempublieam civilibus discordiis sessam nomine Principis sub imperium recepit, atque ita Regiam exercere ccepit
potestatem 1 nam cum ad Imperatorat summa miris ira referatur , fieri non pristit, quin rub mno Aomani sint, secundum Dionem Cassium lib. 53. pag. mihi 5o' in fino magis soluta legum vinculis coepit esse majestas Imperatoria, I. Princept 5 i. . b. t. Quod de Dion Cassius ae lib. 53. testatur, dum de Caesarum iure agens, ait: At ud porro quoridam rus habent, nussi unquam Romana sene erin omnibus rebur concessum: let bur enim soluti sunt imperames, quo ipso solo er ea, quae retulimul, inc reliqua e iam omnia agendi jut habent. Nec
tamen ideo optimi quἰque Principes eo iure sibi
concesso Semper usi sunt , aut Augutrum 'arcuerum
Dibibetium c ut habet . unie. s. i . c. is caducis tota naa. . sed considerantes, tune aequi Observant iorem reddi populum, eum suis Principem iussisParere videt, se, etsi legibus solutos, Iegibus tamen Vivere velle constituerunt, sy. ult. Imris. ςuib. moae retram. ij m. d. l. tinie so I . C. H eaducit. ioAI nae l. ex imperfecto 5. Q do retiam mit dignam scilicet maiestate regnantis vocem esse existimantes,
legibus allisatum se Principem profiteri, suumque Ieribus submittere principatum, L digna 4. C. b. t. Qua ratione, licet plura de se, suoque patrimonio privilegia indoexerint, L si eum eum 6. V. i. U. δε furesci, & liberalitates a se in alios, vel aliis in se collatas, subdinxerint insinuationis necessitati I. rane imul M. in fur principii, S auth. seq. de donarion. nee manumissionum solemnibus sese adstringi
passi sint, L apua eum I . s. I. ρ. is manumitrian. tamen de legem Ualeiciam in relictis sibi I ratis admiserunt, L et in legatis 4. ad υ . Faleiae ct inometosi testamenti querelam, L. Rapinianut η.
in c. tritam. Nec ex testamento, Solemni- iuris civilis destituto, quicquam censuerunt ac ceptandum, d. g. Dis. Initu. μώ. - . t tram. im firmamuri d. l. 3. de tritam. Sed nee Romanis eam mentem suisse, ut legibus omnibus muscunque conditionis suos Principes essicerent solutos, Verius existimo; eum restrictionem ad legum solemnis, de quaedam alia meri iuris civilis. satis indigitent ipse leges. Ita enim lex im res to metabur furis L Hororem rosiisse dicitur d. I. 5. C. de tertiam. Eumque eum manumitris, Pisaeciam non imponoo , est . Augusti I. apud eum l . si. I. A. de manumterion. Idemque innuit fragmentum illud legis Regiae, de Vespasiani imperio Iatae, quod si inodo genuinum in in aes incisum etiamnum asservari dieitur.' cautum enim, iati quibur lygibur plebit, seirisso mum fuit, se δdius Aug. TU'istis Iuliut C ra Angustui Germanicut rene emti , iis I ribur plebisque scietis Impreato Caesaν Vesparia r solutus ris. De Uespasiani certe imperio solemne a Senatu d eretum fuisse interemitum, ex Tacito discimus, qui lib. 4. histor. cap. S. Senatum, refert, eun iis Primcipitur rosita Vespasiano decreolis , Iaerum ae speipsonum. lst quamvis verbis generalioribus inpianus Himipem asseruerit, legibiat resutum esse, I. Prisce
5 t. F. s. r. id tamen ad leges eaduearias Juliam Sc Uapiam, similesque restringi posse, ex ipsa legis inscriptione, quae habet ad logem Iuliam θ Rispiam, manifeste colligitur. Culacius lib. i5. observ. M. lib. a 3. ob eμν. 35. 9uibus aeredit, quod quicquid Princeps Romanus habet, id totum populo Romano debuerit, quippe a populo sibi lege Reela, quae de imperio e us lata est, tollatum, L. I. f. de eo uit. I incipum s. sed ae quia 6. Inui . ri juronat. mnt. ω ci L. Unde de ab iis, quae olim populus potuit, ad potentiam Principis argumentum iam ei videmus, L Barba iur 5. f. is refie. PraetoWit. Cum ergo populus solvere non potuerit Ireum illarum vincula, quae non a populo, sed a recte rati nis dictamine habebant obligandi vim, etsi a populo comprobatae ψ Consequens fuit, solis legum civilium Denis Principem a populo, vel repraesentante popia tum Senatu, potuisse Subduci, suoque in hisce ag te arbitratu. cetero di divinis legibus, ct naturalibus, adeoque dc iis. quae dictamini rectae rati nis innitentes a sentibus receptae sunt, obstrictam esse in conscientia Principem, liret in istas committenς vulgatis haud sit pamis sub ieiendus, sed magis Deum habiturus ultorem, non pluribus exsinquar : eum id plenissime praeniter i Parens P. II em.
Paulus Voet in sua furi prudemia sacra cap. I. - i. a.
16. Quod si contra leges quid actum, gestum
contractumve sit, id ipso iure nullum est, ade que nec servandum, etiamsi nullitatis comminatio nominatim legi subiuncta non sit; sic ut nee iureiurando firmetur, L non dubium 5. C ae 'ibus, i. iuris multum 7. F. 2 g ne aliter ict A. M parit, . Nisi Ieges tantum sint permittentes aut suadentes; quippe quae iis, quibus suadent, liberum relinquunt arbitrium sequendi vel negligendi eonsilii a lege dati. Vel nisi privati tantum favorem contineant: cum enim quisque iuri pro se introducto renunciare queat, L p n. C ri pariis: sas erit,
ut contra leges gesta subsistant, quoties concurrit consensuq mram, in quorum sol cirum savorem a
que pr)videntiam quid a lege inductum fuit, usque
adeo, ut, quae ab initio tanquam contra lares gesta inutilia videri poterant ac inemeaeia, subsecuto deinde eorum amensu, quorum vertebatur utilitas,
rata fiante uti id in nuptiis praesidis cum provin-
24쪽
ciali, ludi eum eontractibus, mituo per filiossami-.lias sine consensu patris accepto, aliisque, quae recensere longam foret, contigit. l. eos qui M. V. i. m. do Hru t. l. Gri coma 6. C. de nupI. I. unici . t. C. do contra I. judic. I. uls. c. ais renatusc.
Macedon. ln qaibus proinde jus publicum, idest, auctoritate publiea constitutum, di non ad publicam iasianem, sed tantum ad rem familiarem respicians, privatorum pactis mutari nihil vetat, L fu ii gentium I si. si paci ca/ isy aer pacti, . Allier, quam statuundam seret, si simul publica quedam verteretur utilitas, d. I. 7. E. I . vel tui, quorum ingratiam quid indactum est, sexus fragilitate, aetatis
lubrico, aliove delecta laborantes, consenSu Suo no ' cere sibi, oc contra propria commoda laborare v tentur: uti id in alienatione standi datalis ex consensu. mali eris, minoribus, prodigis, aliisque, suam in perniciem contrahentibus, apparet, P . Inuit. qud. aE fieri deI nos, N. In t. ad a Drit. rur. I. 5. C aes iuret. muri minori l. D cui
bmis s. f. bo . obeat. in his enim verum est, quod vulgo traditum, jus publicum privatorumpa is non po se immutari i ae singulorum conven
leges gesta, si lux inena in contra venientes statuta,
contenta sit, arg. ire. ra et A. o. A. AE piris; uti id olim in lege Uuria obtinuit, quae quidem legari
cuiqaam ultra mille asses vetabat; sed si id factum, rato manente legato, supra modum capiens in quadrupli poenam damnebatur, Ulpianus in Dagm. tit. I. n. a. atque etiamnum in dolo, iis bonae fidei contractas incidente, alienatione , iudieii mutandi causa sacta, aliisque multis an easibus rereptum est, in qaibas is qui legibus improbata secit, ad id quod interest, i esa incipit devinctus esse, ne gotia gesto in suo stata manente. Quales ideo leges, gis, ta nan inermanias, impersectas, dc minus q4am persectas Ulpianus appellavit iis f agm.tit. i. in p. . uuin imo, cum non desint leues vetantes tamen neque infirmantes ea, quae an contrarium acta sunt, neque poenam sancientes λ inva-hrit inde illud vulgatum, multa prohiberi in iure
fieri, quae ta: nen facta tenent. Quo modo quondam lex Cincia, supra certum modesta donari prohibens, non tamen, si plus donatum stasset donata rescidit poenam . decrevit. Ulpianus A loco. Et cum
miles vetitus esset procuratoris munere sangi, rata tamen lubentur esse ea, qua per eum, nec ab adversario , nec a iudice repulsum, in iudicio gesta sunt. L si tufamiliar 3. n. tier ani a. f. de procurat. junct. l. miserem 7. C. ME. Ac quamvis non debuerit sub conditione serri sententia, si tamen ita lata sit, subsistet ut rutra 'appellationis tempore statim labente, et r. V. M uum 5. . quanda a pestinae 1 I. Itala quoque appellatio, ut sententia suspendatur, si ad superiorem quidem , sed alium, quam qui appellandus erat, facta sit et licet non recti sic appellatum esset, I. i. si. ii quis 5. ff. Mappetiatiou. Quorum omnium hane rationem puto, quod in hisce aliisque similibus ipsam sestorum re
scissionem majora sequerentur incommoda maiorque indecentia, quam ipsum actam contra leges gem et ad Eundei I. Tom. L.
lib. a. cap. 5. num. 16. Praecipua vero nulla non sunt, quae contra leges geSta, si lex rescissionem expresse desideret, uti id in testamento inos eioso, alienatis in fraudem ereditorum, metu gestis, alii que quam plurimis fieri manifestum est. Unde diquia nonnunquam ipsos inter iuris interpretes controversum est, an ipso iure quid nullum sit. an vero per iudicem rescindendam, usu li dierno passim sere in tribunalibus obtinuit, ut de adversus
ea, quae vere nulla sunt, maioris securitatis ergo restitutio impetretur, eaque mediante rescindatur
quod astim , gestum contractumve suit: etsi etiam citra restitutionem, allegata ne otii nullitate, victariam solus retulerint, qui ipso iure tuti erant ut variis iactarum speciebus rebusque judicatis fi
mat Gr3eneu gen ad ris. Cod. ia qui s. camir ω-stis. in irregri necest. non eri; dc hoc conam: ispra Xem sandamento niti putem, quod apud Grotium manu Ei. Ad Iuris p . IDII. lib. I. cap. a. num. 7. legitur, ita demum contra leges gesta ipso iure infirmi esse, si id lex nominatim expresserit; vel ei
qui quid gessit, aut cecit gerendi facultatem dc habilitatem denegaverit; vel denque id, quod gestum
est, manifesta ae permanente turpitudine laboret. 17. Porro leges suturis certum est dare sormam negotiis, non ad factae praeterita revocari , I. I gost 7. C. hoc t. l. ab Asartatio 23. F. nit. C. manda i, L contractus i7. C.'ae iturum m. sunt enim regulae agendorum, praeeepta vitas hominum constringentia, promulganda antequam obligent, ut supra d ctam. cite ut firma maneant, quae novam ante legem ex pristini iuris praeseripto gesta sunt ac, si poena delicto, ante novam linem sorte pama sexasperantem commisso, imponi debeat, non ex novae lesis postea secuta, sed antiquae dia amine coercitio irroganda sit . quid enim sinquit Imp. 3 antiquitas peccavit, suae, praesentis legis inseia, pristinam secuta est iuris observantiam, L jubemur 29. in ri tortam. Λnis. ωyl. lib. a. os γυ. 9. n. S. S re . Gudelinus aer D st novit r. li . 5.
liud nominatim de de praeterito tempore de de praesentibus negotiis legislator expresseriti AE. I. 7. C. h. t.. quod patissimam fit, si savorabilia legibus novis constituantur, quae ad casus etiam praesentes, sed necdum decisos aut transactione sopitos extendi, iniquum non est, favoribus scilieeta ampliandis. Gxempla sunt in notest. I9. in praefat. l. rancimurai. in ..θ let. 22. g. I. C. δε sacrosan i. 6-e s.) Nam ut negotia, jam dudum ex antiqui iuris
dictamine sopita, novae legis occasione resuscitare tur, aut everterentur, nec aequitas patitur, nec
puli salus; cum inde maxima litium, confusionis, dc incertitudinis rerum iuriumque ansa nasceretur: ad quae ineommoda evitanda, publicamque utilita tem populi tuendam, cum comprobata quoque inveniandar ea, que non iure gesta sunt, L Ba b Nut 5. F. ot . p/aetoris, multo minus mutanda suerunt, que antea aut secundum iura ipsa, aud hixta certam, quam iura sempes habuerunt, interpretatio
nem facta, transacta, decisa sunt, L sit. in D. C.
25쪽
i 7. M Me C. G in Dum. Aug. Barbosa a- versa risur soliut sua num. II. vinnitas rele L quaeri. xlamat. fu Wir us requent. I 56. n. a 3. Sed de ad n llib. I. eae. 2. Paalus Get de uarmis tessit. 7. cap. s. potia ante sese leges extendunt quoties de rebus num. a. 5. Qua ratione lastinianus interpretatus
plane dubiis Princeps rescribendo vel deeernendolsuit per lib. pen. C. qui tesιam. joc. pote. quae o ius novum inducit. Uti & si negotiis praeteritis im-iscurius ante tradiderat in lib. us. g. I. In med. iseata eaque pernianens in quitas cohaereat auti Mni , que obra ob & multoties leges hodis turpitudo. dive illa iam ante letibus prioribus no-inas clausula, qua sibi lus interpretandi legislatorestata saerit i quo modo nuptias quoque iam eontra- res errant, vadem is manit M. ctas cum fratrum desunωrivn viduabus irritas es- 12. Interpretationi per Urincipem facta non a se, liberosque inde natos illegitimos, e x antiquarum similis ea, quaa ab usu ac consuetudine populi peti- legum tenore sancitum, L p . θ ult. C. G iocor. itur; sive in statu dem cratico popalus suam pro 't. cc inErmata per Leonis & Λnt nemii eonsti-lpriam legem, sive in statu monarchico Principis tutionem, quae contra Sacrosanctis eeclesias tyran-isui constitutionem, ipso connivente, rebus ipsis an dis tempore gesta, L decemimur i6. C. de raeros.lsactis interpretetur. Si enim de ambiguitate legis A r. ac rescissae in praeteritum alienationes Feud lquaeratur, in primis inspiciendum erit, quo iure ei rum, sine domini consensu saetae, ex Frederici eon- vitas retro in Mustra di casibas usa sit et cum inve stitutione, cum eas iam ante Lothari is vetuisset,lteratus usas dubium legis sensum stabiliat, ae opti-L D. a. setiae titil. 55. Sive ec adverso nullum ta- ma legum interpres sit consuetudo, Lit is inter' lis prohibitionis vestiatum anterioribus in legibasitatisus o7. f. b. t. Iib. cum ius novo II. C. b. e. appareat, si modo id ansignis suadeat injustitia, notusque adeo, ut in ambiguitatibus, quae ex legibus Lotiis pia teritis involuta; qaa tatione de pactis com-iproficiscuntur, consuetudinem aut rerum perpetuo missoriis, tanquam in pignore asperrimis,ideoque im-isimiliter. iudieatarum auctoritatem vim legis obtine- probandis, Imperator Oixit, e cum Maetere iis Daesens atre, Severus rescri serit, L nam Imr πιαν M. F
partie plaustrum. Denique ad praeterita q ioque legemiper habueraunt interpretationem, L minim3 2I. f. trahendam, ratio dictat; quoties non tam novi quid b. t. Licet enim iudicum ut ut supremorum sente lege nova iniungitur, quam potius clabiae legie an- ite vim legis non habeant, nec exemplis, sed legiterioris interpretatio rat, uosel. 19. D pserat. in sibus iudicandam sit, i. re ιicet ia. F. - e. p-n' a g. l. haeret; palam a l. F. si quia r. ru mi.iridis, lib. nemo se ex IS. C. dae rearent. Ex μυ- . qui testam. fato pars. I. si δε in ρ pretation o Issecui; seriri tamen rerum perpetuo similiter iudie S . f. h. t. Andr. Gayl. lib. a. obio . 9. mim.itarum in legis interpretatione vim legis habet, aeri t. trii delinus is iure novi t. IV. 5. cap. a. versui . M. V. h. f. t rorne in en a I. Mi. Coae. b. t . p ae Diae seu num. Σέ. ZIasius aae Rianae. b. t. num. ao Nec tamen ideo lurisconsultis aut iudieibus i. Aug. Harbosa a axiomate 353. num. Uellin universum denegata interpretandi licentia; Iicet absurdus resultaret ex lege sensus, si non ad prat lille legis virtute careat. Sive illi ad easus similes xit a qui ue referretur, cuin in ambiguis ea legis si-d Producant legis dispositionem, considerata ratione pirificatio probanda sit, qua vitio caret, praesumen ieius, in aliis ad eandem utilitatem tendentibus mi- dumque sit, eam sui de legislatoris voluntatem, arg.llitante; etiamsi tarativis lex verbis uteretur, quippe L in amblua i9. U. b. t. vel denique introduc iquae imatio atque restrictio tantum ad casus disparetur nova lege excenti aut liberatio quedam; namires excludendos pertinet, non item ad eos, in qui-S tune eam in praeteritis quoque negotiis, quorumlbus eadem aut similis maiorve ratio invenitur. Quia obligatio hactenus duravit, habere locum, aequumtim re pari vasu, valeat in hac, quae ρον est Drest: non ad id, ut m pdieteritum, sed ut in futurum sustolum usus au o Bar fu-i bisurium eu, sit et- Oblietatio exceptione recenter inducta resolvatur. Si ei/am in aeum. At in leg aedes non appetuntu/, oediminuto per legem novam usurarum modo, mino- νμοι ceper rum omnium , quarum aetnuut eti Drui.
res armis sequentibus solvendae .sunt, earum quoque , , t aequitasQqu ei paribur in eauiis paria fu-a sortium intuitu, pro quibus eX iuris prioris sone fisaee Merat, inquit Cicero in ripieti num. 22.; ne sione graviores, ae vi novae legis m dum exceden sque enim omnes articuli sinsulatim ant legibus auete , fuerant in conventionem deducta, L is uturipiconstitutiGnibus comprehendi passunt, L non omneru . c. da usuris. fundamento Ultra ectinis a. l. I. AE. b. t. Sive ex advergo generaliora le- quoque saeuit, ut bisnnii praeseriptio in exactione essata restringant ad easus illos, in quibus f salariorum aut pretii rerum minutim dis tractarum illis manifesta dc adae uata imis ratio lotum habet ἰ similiaemque, ad debita etiam praeterita vim exsere-lqaales cavis me sui tit. l. Zi ritus ad Rota. b. t. n. Inret; si e ut tempore quocumque anteriore contriari,iVinnius ae lib. I. νεμ . qπett. e . a. mu mia. pr.eseriptione biennii, a die novae legis late e--lSive deniqae verba legum obscura explanent, do putandi, tollerentur, novella d cit. O DA a i s.lbiumque eruant legis sensum. uod ut rect fiat, Aprilis 16 . an. ar. Paulus voet is ua: utis recI. universalia quaedam praerepta Servanda sunt; ante 8. cap. I. num. 5. except. 6. pag. 20 . , omnia enim de mente lagis haud iudieandum, nisiis. Est autem non raro nece saria legis interpre- tota lege inspectat eum Maantecedentibus & sub tatio, quam solus quidem facit legislator in quam Sequentibus frequenter'evidens evadat legis senten tum interpretatio vim legis habitura est. Quo r tria, I. inc uno a s. AE. b. r. Deineem ea semper adspicit, quod scriptum est, uti leges eondere, Ita &lhibenda interpretatio, qaae ritQ earet,& rei gerer easdem interpretari, solo imperio dignam ena, Lldae aptior est, ac menti legisIatoris e venientior.
26쪽
quae mentem legis circumvenit, dum neret, quoalex fieri noluit, fieri tamen expresse non vetuit, L contra legem 2 9. I. D. A. s. t. l. non dubium 5. C. h. r. quaeve legem redderet inutilem, nutalis casibus accommoda tam, atque ita omni destitutam essestii, ars. I. I. V. Hr. f. ad municipalem Frane. Sarmientus sese P. interpret. ιib. I. cap. 32. num. B.
aut quae in savorem aliculus inventa torqueret severius in eiusdem dispendium ao laesionem, L quadfavore 6. C. s. t. l. nufia juris Q. f. B. r. Sed nec petenda interpretatio ex iis, quae iure singulari, aut ex necessitate quadam, in certis tantum casibus constituta sunt, L quod vero contra I 4. J. b. t. I. cuae propora i6a. U. δε ν x. D . aut errore introdu-
cta, lib. quia non ratione z9. f. b. t. Nec aliter a propria verborum significatione recedendum, quam cum man i festum est, id sensisse Iegislatorem, arg. i. non alit 69. f. do legatis 5. magisque in dubio te bis edicti x ι AEndiam, ut Lipianus ait I. I. silicet atitem m. st aer exereis'. ari. Voluisse autem legislatorem a propria vocabulo tum significatione abire, colligi poterit tum ex anteeedentibus de vi sequentibus Iegis verbis, praefatione, epilogo, de similibus; tum ex ratione legis, ipsi legi sub uncta; tum etiam ex eo, quod verba prCprie .accepta involverent absurditatem, impossibilitatem, vitium , vel significationem rei gerendae non satis aptam quae ingula notiora vim , quam ut majore indigerent
2 . Cum vero frequentes Romanis siuerint iuris fictiones, & nec in totum a. gentium multarum m ribus etiamnum alienae sint, non absurdum fuerit, ea, quae de casibus veris per leges inveniuntur disposita, per interpretationem ad fictos qucque easus transferre s si m do neque intentio legislatoris, neque ima rei natura refragetur ἔ fictiorie seilicet idem plerumque operante in casu ficto, quod veritas incaau vero, arg. V. minorem 4. er seqq. Arri δε a-ἀoption. V. niam ue 4. S si. 5. Atti ret. Eo action. l. red ii murer Io. g. in abrermo S F. - ου . erpapili. stibilis. l. si ur ra. g. I. l. σι ame I 5. La. f. G inet rogat. in jure fisc. ChriStinaeus ad Iseges Minblim in pν uae niam. 57. Chananaeus ad
contrario sensit legis Llaci posse Ec interphetati nem fieri; sic ut recte dixeris, id videri lege dispo situm, quod argumentis a contrario, tanquam firmi simo, inde eruitur ita praesentibus non uno tam durisco illis, I. r. f. M MN. Hur cui mandara δειλHA. I. ea os r n. M. A fastutir, L q. restam mro aO. F. mali 6. M. qui testam. c. mis. f. cumlo 2a. f. s. r. l. im oco iam m. V. cum is σμα. f. - Uc Atal. Cicem is topicis num. 15. nisi parvus ex lege resultaret intellectus, aut ad delinquendum quis invitaretur, ain. L '-- p--m Damsias a. c. dic. Diertit, i. νγ M Menda
5. c. is lint; Δει suiuu., uel nisi ex alia id ipsum in Me vel illo easu nominatim vetet , uti vetitum,
C. qui restam. Dc. re id liceret ex ve bis l. ult. V. 5 in med. ι cd. de bonis quae liberas.
Uachineus controvers. ιib. Io. cap. 5. n. lo. Manli ea de conjeci. HI. vo um. lib. 5. tis. II. I 6. I7. o. sephus de dirare decis. Regni A Non. I 46. Hum. II. Brunemanus ad I. a. C. de canan. insenti, August. Barbosa loco communi ararim m. 27. a contrario.
23. Quod si, observatis hisce, Similibu qite, lepis interpretationi inservientibus, necdum manifesta reddi possit legis sententia ; aut iniquitas absurditasque, quam lcgis dispositio videbatur involvere, evitari; non eo sane procedere poterit aequitatis vis, ut sub obtentu ejus iudex sibi spernendae Ieris, velut durae dc iniquae, arrogaret licentiam, ac contra Perspicuam juἡicaret legis decisionem; cum iudicis sit secundum legem, non vero de legis iustitia vel iniustitia iudieare, de lacti quidem quaestio, non vero iuris auctoritas in eius P. t late siti I. l. s. quo rum 4. U. od Senuiusc. Turpis, ian. lunct. I. pro r-
non fans. μά--αιν π in crimis o D ii. te via Mn. LLI put ISIO. on. 56. adde ris. I. num. t sed potius non allud superest, quam ut ad ipsum legislatorem, velut optimum verborum propriorum interpretum, maximeque gnarum, qua mente San civerit, confugiatur, ab ecque vel duritiei petatur emendatio, vel evidentior certiorque legis explanatio impet rctur, L. a. F. se quia II. C. M te. eribis a nucl. I. I. V. 9. I. pen. er ωθ. Q b. r. l. er
voet Eo statutis A. se I. I. cap. a. num. a.
M. uuae de interpretatione legum dicta hactenus, ea quoque gentium singularum, atque ita uelgarum etiam statutis accommodanda sunt. Quamvis enim verba staιuti dubia sic potius interpretari oporteat, ne juri communi derogenti tamen si statuentes a iure civili recedere voluisse constet, ratio nulla est, cur aliam statutorum, quam Placitorum Romanorum, adhiberemus interpretationem: adeo ut & recedentia a jure civili statuta. ante O 'mnia non a jure eivili sed magis ab ipso lure statutario sensum di explicationem recipere debeant. Christi us ad let. Metain. in epileto num: ri. Nan si consideres, jura Quiritum non alia de causa nos listare, quam quia populi seu Procerum nosiorum Clisensu recepta sunt, ut in simili loquitur Iulianus lib. Da. I . I. U. h. t. non alio loco statuta nostratia haberi nobis possunt, quam velut jus n strum civile ae commune totius civitatis, ut Athenienses, Lacedaemonii, Romani, ali., quondam suo proprio civitatis iure singuli utebantur: sic ut iura nostra Uunicipalia ac provincialia principem in ca tiarum decisionibus locum obtineant, Ac potentiorδl 'sint, quam ius Romanum, ad quod in subsidium
27쪽
merem G ure nyverear. cap. I. numere. I. in meae.
Abr. a .esel ad novebat contris. Vis ostri. an. I . oe n. I in seqq. Quae cum ita sint, quae quaeso ratio suadebit , ut nos in angustam magis cogamus ac mari mus iurium non rorum potestatem, ex ad similia extensionem, atque ut humilius de eorum sive aequitate ela iustitia, sive viribus sentiremus, quamd: suis iudiearunt reo.nani 3 Inepta proinde ludi
canda sunt, ac nimis temere prolata, quae non raro apud interpretes leguntur, 1 trictissimam nempe esse debere statutorum interpretationem, nec extendi ea oportere ultra earum, de quo loquuntur, quoties a re Romano secessum saciunt. Prudentius Sane,
re uti magis ex patrii iuris honore se majestate ;ita quoque remus, qui ex rationibus ante datis.ve
ba Statutorum, ut ut non ferieralia, nec casus rinta aut personas enarrant ia,' tamen eX ratione
generali subiuncta, vel certe extra dubium subi tellem, ad omnes personas&res Cas que, in quibus rationis similitudo inveniretur extensionem putarunt saciendam esse; ristrictionem ex adverso non nisi positis eireumstantiis causisque talibus, qualesci ipsarum legum Romanarum suaderent in arctum
m. M. Modeci. Pistorius, & ad eum Sehultes,
25. Distat vero a legis interpretatione dispensatio, ut vocant: cum enim interpretatio non a Primcipe solo, sed & a iuriseonsultis ae iudicibus fieri
P Sit, di tantum versetur circa dubiam legis sententiam, ut indagetur, quae fuerit probabilis legislatoris mens, quaenam sub legis diseositione comprehendantur Lactorum species, ut supra dictum: dispensatio ex adverso a solo fit Prineipe seu legis auctore, contra apertam legis sententiam: sic ut per dispensationem dissolvatur legis vinculum, ac tollatur eius obligatio certarum personarum, aut rerum factorumve intuitu, manente ceteris in casi bus in talia legis virtute. Neque dubium, quin ea Principi pote3tas cornpriat: cum enim in totum. a holere queat legem conditam, quoties id probaselis causa suadet, ac Iex primario ex Iegislatoris humani arbitrio dependet, multo magis vim legis in casu certo relaxare posse, dicendum est. Duo etiam respectu dimim putem, racrilegii inuar me, disputare es dubitare, an it agnus risi quem et erit m P UIori f. insputare S. C. δε erimine racialogia, Liacrilegii in ta 5. C. de κλωγsis roscripe. er Rag-mat. anes. Constat sellicet, in honoribus decernendis, in dignitatibus conserendis, in magistratibus eligendis, di id genus plurimis, legum praescriptum
circa aetatem, conditionem, Ec alia servandum es.se: nec tamen eundum inficias, quin, neglecto I
xum talium dictamine, tum Princeps, tum populus ῆ in quo legum requisita desunt, honorem conser viginti ridieandi munus, ΓΑ -idam consulebat PI.'. de re iudicata, aut cousu Iatum, L ranis. U. a. V. de o e. consulis, si modo impedimentum notum sit ei, qui hon rem confest; cum in ignorante &errante eoncipi nequeat dispensandi voluntas, qua vis id ipsum exprimi in dignitatis collatione necesse non siti uti recti post alios Zoesias nae flanaeri. de renatorisve num. D. ralis ergo sacrosancto
Prineipis au stati subdurens dispensandi potest tem, non inepte prorsus sacrilegii instar eommississe dici potest. Uti e contrario ambBiosa merito dicu tur decreta, quibus dispensationem facere tentant quotquot infra Principem magistratus sunt, L δε- vique. 5. m. U. de minor. 25. annis. Cum enim dispensatio sit latae legis abrogatio, & naturale sit . ita unumquodque dissolvi, uti ligatum est, majesta- ticis jure optimo aerensenda filii. Atque hine alia quoties hisce in regionibus interdictuin suit, nequis sibi arrogaret dispensandi saeuitatem, Urdianibus sibi solis eandem vindicantibus; adeo ut& ip is ordinum Hollandiru delegatis, G commit
test is Raden ac praes hirarum maritimarum asinsessoribus Rademtre Admisa iro: θ dispensatio de Urainum tam Generalium, quam Hollandiae ,
T. Quid, ouod nec ipsi majestate praediti de iure di
vino morali, vel naturali, quicqtiam rem remisserint, aut elus vinculum dispensando laxaverint; quippe cujus iuris auctoritas, uti ab ipsis non est prosem, si e nec in eorum arbitrio ae potestate est. Nec satis gravis unquam videri potest subesse caumsa, quae rationis rectae dimmen, quae iussa divina labefactare valeret atque subvertere, Principem
Quemadmodum nec sine iusta di urgente causa, a utilitate quadam publica dispensationem fieri, suadent iustitiae gubernatricis regulae; cum Omnis r laxatio legis aequae ac bon, temere fieri non possit non aliquod post se trahere reipublieae detrimen tum ἔ imo pN naodo relaxationis etiam utilitatem publieam, 'ex utili lege D fluentem, minui necesse sit; nisi alia aequali vel malore utilitiate, causam dispensationi dante, aliunde pensetur, Grotius aejuno belli ae paeir I b. a. east. m. num. H. Z stius ad Rana. b. t. num. 6o. Besoldus dolib. D iraae Eunae. Id. r. quaere. II. in iis . m. Dilla de legibus etiam ad Senatusconsulta sere transtuleris, eostquam placuit, vice populi s natum consuli et ius posse condere, nimium aucta civium numero, quam ut in unum convocari posset letis sanciendae gratia, aut eo vitem colo
. Aulum in Ilum NM . Artis. lib. t . east. 5. II sinum Amigia it. IV. 7. cap. 6. 7. N. Illud taemensilentis haud involvendum, antiquissimis etiam te
R Poribus cum ipsis urbis primordiis Senatusconsulta,
re queat, Barbario siue Philippo, servo, praeturam, i suisse nota, teste Suetonio in uisa Vespasiani cap. ru
28쪽
ia με. Et quia sub Imperatoribus, quorum solertia
de ambitione potissimum in Senatum potestas populi translata fuit, candidati Principis orationes in Senatu recitabant, ut ex mente Principis Senatusconsulta fierent, subinde orationibus Principum adscriptum inveniturti quod alibi ex Senatusconsultis dieitur obtinulim. Ne de alimentis suturis testamen to relictis transigatur, oratione D. Marci cautum fuit, L eum H b. V. de tram .r. 1. . idem tamen tribuitur Senatusconsulto, L. Ceganter 25. U. hem a.
ff. de conriet. indeb. legalem hypothecam ei qui in aediui resectionem tredidit: Senatusconsulto, atque etiam D. Marei. edicto ius nostro aecepto seri, L
iune . l. si nontri 24. V. D 3 i. f. de νM. aut jud. possi L. Alienatio rerum. ad minores pertinentium, vetita oratione Severi & Antonini, sed tisimul Senatusconsulto, l. i. s. f. do reb. eor. qui
sub. tui. vel cura iunt, iunct. t. si ad νesoliendam 7. C de praeae αβιν reb. minori s me dec . non aliam Hrimonius seles . antiquit. lib. I. cap. 16. Gothosredus in nor. Ad. d. I. 7. C. δε praed. erasiu reb. minor. Vinnius do transaction. eap. 6.
ar. Legi In multis similis est eonsuetudo ; tus non scriptum, moribus utentium paulatim introductum, legis habens vigorem, s. sino scripto P f viii. de rure natur. gynt. er civili, L Ee qDilut Oa. sit t. l. 53. I. sed et ea 55. f. h. t. quam et ta-eDum i lite aIumque censensum Gellius dixit Iib. I l. 'Io I. Att. cap. 38. fero in '. Hanc in statu qui dem democratico populus liberrimo suo introducit arbitratu: eum enim legis condendae potestatem habeat, nec alia de causa tune quemquam lex teneat, quam quia populi iudicio recepta est, merito & ea, quae sine ullo scripto populus probaverit, tenebunt omnes ; dum nihil interest, suffragio pulus vo luntatem, an rebus ipsis & sactis declaret. d. l. M.
V. AE. b. t. fisi ubi omnis in Principem serendaei is pctestas translata fuit, non aliter, quam concurrente eiusdem conniventia, diuturni gentis mores
legem imitabuntur. Sic ut in hujusmcdi regimine
monarchieo verum Sit, quc d a tam tantino rescriptum in I. a. C. Vtiae sis longa consuetudo, consue tu dinis ususve longaevi non vilem auctoritatem esini verum non usque. adeo eam sui valituram momento, ut aut rationem vineat aut legem. Multoque magis
id de metalaribus huius aut illius iamiliae, veI collegii consuetudinibus eirea Ius succedendi, primoge nituram, & alia statuendum esse, plenius eXSequimtur Andr. Tiramellus de stiro primogeni MM UDAELI. 16.M. Non minus autem in consuetudine, quam legibus, iustitia desideratur & rationabilitas; sic ut id, quod non ratione introductum, sed erro re primum, deinde consuetudine obtentum est, in aliis similibus obtinere non debeat, nee Minreps in tu dicando servari, sed in universum aboleri potius, velut .iniqua morum corruptela, lib. quod Nn ra rion M. F. h. r. arg. l. infiniarum adito 35. A. uis. f. in injuνῶς, Andr. Gayl. lib. a. obseνα 5 .
num. II. O seqq. Rebussus ad constis. retiar rom. . de consuetudias in praefat. --. D. M. Neostadius ανiae sue . dec a. cirea M. uualium corru ptelarum pessimarum superiori seculo per varias
Belgii partea receptarum, sed di una quasi fidelia De Legibus etc. I rper Philippum Hispaniarum Regem, Belgit tum Prin
cipem, deletalum eatalogum prolixum vide sis, imae oraeonnamie op do crimineis iustisio viam Aen.
Fbi. σι 5. Iulii II o. a t. 6 l. tol. 5. placit Holl. pag. Icta. Ex quibus sicile dijudicari potest, ne
que communis Di3. opinionis neque Gltassarum au-eioritatem ullam esse, si cum ratione pugnare a communem continere errorein demonstretur.
. Quia vero paulatim int ducitur, necesse suit, non tantum longum tempus concurrere, dirunte illud inscriptione tituli Cocleis, quae sit longa mn suetudo, di denc minationibus longaevi usus, vetusta tis, inveteratae consuetudinis, diuturnae, per annospitari s Observatae, inveterato usu stabilitae, antiquitus probatae, di servatae tenaciter, similiumque, lib. do tilbut aa. F. l. 55. I. 55. f. b. t. I. ult. C. Wae iii longa consuetuis. sed & actuum liberorum sine hi ac metu interpositorum frequentiam, I. I. C. quae sis Io ea eonsuri. E. I. 5a. s. l. lib. D. I. M. AE. h. t. Cumque nuspiam vel annorum, vel actuum numerus expressus sit, iudicis prudentis aestimationi id via detur relinquendum: quamvis hic miris modis varient interpretes, ut videre licet apud Mascardum de prebatione cenetas. 424. num. I . di seqq. Me noehium de arbitrar. seritum lib. 2. atu NI. ωb5. Ilebuelim a renitum. regias rom. 5. 'κ Iractat. α
7. Perperam sane praefinita a iure praescriptionum tempera consuetudini in treducendae applicueris ; cum alia longe praeseriptionis, quam consuetudinis ratio sit, nec ullum praescriptione jus introducatur alios deinceps ligaturum, uti quidem consuetudine semel nata totus populus incipit devinctus esse. Duos etiam ainis haud quaquam susscere, vel inde argui tur, qued in d. l. l. C. quae sis tonga ecnsti t. St. an in rotum 5. C. de in ei ι pridiatis quarum
legum utrareque constitutionis unius Partem e se.
ex supra seriptione di subseriptic ne colligi potest lubeatur illud statui, quod frequemes in eodem inser odi starum genere sereatum, fuit . Nihil in contrarium faciente I. ubi numerui I a. f. de renibus, nam, etsi demus, numero legibus non e presso, neraliter pluralem numerum contentum esset si Mura tamen id rad praesentem de consuetudine eon troversiam retuleris, in qua non simplex amium
pluralitas, sed frequentia requisita est, d. s. 5. er
. Nec interest, quibus actibus suam populus voluntatem declaret: non enim iudiciales tantum, sed & extra ludietates ad consuetudinem introducendum proficere, vel inde constat, quod in L nam Imperator. 53. U. b. t. consuetudo proponitur inn- quam diversum quid ab actibus judicialibus, ae s rie rerum similiter iudicatarum, dum consuetudinem Des seriem rerum prepetuo similiteν jurica amm vim legis habere, Imperator rescripsit: quod absurdum esset, si non nisi Ex iudicialibus ae ibus rebusque iudicatis eonsuetudo nasceretur. Cumque ad legem introdurendam expressus inmeiat populi consensus, sine iudieio iudieiisve auctoritate; ratio nulla est, cur magis ad consensus tariti declarationem iinliciali auctoritate vel confirmatione opus esseti maximu
29쪽
quia nuspiam In legibus, de consuetudine tractantibus, actaum ludicialium necessitas invenitur. ne cum actus iudiei ales certiores sint & evidentiores, aut saltem certiorem ut plurimum magisque pro tam ex ae is publicis probationem habeant; non mirum, id consilii datum esse illis, qui consuetudini ei vitatis aut provinelai confidere videntur, ut primum quidem explarint sollicite, an etiam contradicta aliquando judicio consuetudo firmata sit, lib. cum de eontuetudine M. r. l. r. sed si id ipsum non appareat, ad extra iudiciales returri poterit, si modo probationem habeant, Andr. Gayl. lib. a. ob, ero. 5 i. num. 6. Mascardus is probation. conetur. 4a7. Christinaus Dol. 4. dec. I 87. num. 7. H. Radelantius Curiae intrates . Ge. IS. num. 5. 4. Maevius nae ius Liabee. μα miriari qu. 7. num. I9.
5i. Non aliter tamen actuum iudicialium vel extra iudicialium frequentia consuetudinem parit,quam si actus omnes uniformes fuerint: si enim variatum fuisse adpareat, & actibus pluribus uni sermibus
intermixtos intercessisse actus diversos vel contrarios, sicut modo hoc, modo aliud observatum in v niatur, non poterit ex actibus hujusmodi disparibus elici legitima consuetudo ; cum nec ex iis unanimis constare pIsiat tacite ad eandem nee sarius nomilitotius consensus. arg. I. nam Imperator 5 f. b. t. in verbis N Guo simili. . Mynfingerri cem. 6. obtero. εχ. Ant. Faber Coa. lib. 8. iit. 55. def. a. Mevius ad fur Luber. praeliminari quaest. 7. n. 23. Niger Cyriacus controv. 5U. num. 42. Responsaliarisc. H llan. pari. 2. cons. 66. 67. Atque hine nec ex aeriarn frequentia consuetudo fluit, quoties privati plurimi, qui dure communi seripto jus suum tueri poterant, sponte iure suo demerunt ό velivi fidem habentes instrumento non solemniter consecto, vel adversario patentiori, puta, fisco, haereditatemt unquam patrimonium vacansse quod vere vacans non erat, vindicanti, cedentes, metu litium, vel earundem emeratione, aliave de causa transigentes,
si Dyn ulterius de universa populi approbatione, &quasi tacita elotum conventiones ut loquitur l. D. . b. t. ) doceatur: neque enim plures illi iacto suo efficere mssunt, ut & alii suis tenerentur cedere iuribus, vel instrumentiis soma legitima destitutis credere; sed magis in hisce similiburiae admittenda foret regula, rem inter alios consentientes actam nocere non posse aliis contradicere ac ius suum defendere volentibus, Mascardus is probation. eo clur. ι . --. 7. d. 9. Lamb. Goris ad or. rrari.
5. cap. la. -- . ult. in meae. Maevius inae jus Lubrinnse Maelimin. Z qu. 7. num. I6. IT. na. rerum consuetudines aliae notoriae sunt, alie tales, ut non ita in consesso sit, eas inu pinpuli firmatas esse. Notorias quod attinet, probati ne non indigent, sed eas ad instar' luris alteriuscuiuscunque scripti, atque ita certi, allegari in iudicio sus deerit: cum enim notoria probari supervacuum existimetur, non est cur non ad consuetudinem iam vulgo notam id quoque producatur, ain. V. sine reri o 9. Ing. um natiari gynt. es e
obse P. Ol. m. II. I 8. Mascardus is probation. conclut. 4aa. num. Pi. er seqq. π num. 57. 5 3. concl. 4M. in ρμ. Christinaus ad Ps. MNMin. is logo niam. 4. notoriis procul dubio annumeranda oc ea, quae publiea auctoritate in scripturam redatha est, ut potest: nam uti ad dissentiam legis
scriptura necessaria non est, ita ex adverso nec ad consuetudinis essentiam pertinet, eam non scribi, o ius ad Lanae b. t. pari. a. de comurivdi, num.
2o. aa. Quod si de eo dubitetur, an utentium m ribus consuetudo indLusi i sueriti cum id ipsum facti sit, illam per eum, qui eandem allegat, eique confidit, doceri necesse est ; sive actor sit, qai di
mandae intentionis causa ipsam allegat, sive reus ea suam nitatur exceptionem munire: eo quod assirmanti incumbit de iure probatio, qualis est, qui
eandem usu inductam contendit, dum adversari eam negat invaluisse arg. l. ab ea parto 5. Re pr .
bation. I. I. C. que rio Ionoa contu Itiae. I. an in
totum O. C. δε aetat sic. pH . l. si qui/ reum 4 ff. curtoae es exbib. --. I. te tium Kaees 5. V. ult. 1 G testo. Andr. Gayl. LM. I. ob erv. 56. num. v t. Christinaeus uri. 4. Ge. ara. num. 47. Θ seqq. 1scarduς de prob. d. conclus. 423. num. 2O.55. uuibus vero m dis per testes, per instrumen ta, per alios probandi molos consuetudo doceatur, plenissime Excutit Mascardus de 'obat. cones L.
dubitandum videatur, quin plurium insignium D
starum consentiens de consuetudine vigente testi monium auctoritatis non vilis sit, ae pro tali dispositione veritatis praesumtio in tantum militet, ut omia saltem probandi eontrarium in adversarium transserri oporteat, Franei se Niger Cyriacus cout rere r. 2 . nπm. 43. idemque de assertione a
collegio iudieum interposita, in suo sero quid usu
receptum teStatur, dicendum sit, Struvius ad Rand. b. t. num. at. ἱ tamen ut unius pragmatici, quantumvis in iure eximii, de consuetudine testantis assertioni staretur, eoque modo consuetudo plene censeretur probata, nec ratio, nee jura patiuntur ἔcum de ea deponens versetur ei rea id, quod. facti est, in quo dc prudentissimos plerumque salti, o servatum L. a. A. de iuris is fari. ignor. ne dicam,
testis unius responsionem non esse audiendam, ut plenam fidem raceret, etiamsi praeclarae curiae ho
stibus, Mascardus is reobation. em .st. 426. Parens p. mem. Paulus Voet aes etarutra sis. 5. cap. I. num. M. II. Que u que adeo vera puto in hac de consuetudine probanda quaestione, ut, licet in e teris plerisque disceptationibus civilibus unius testis
depositio, aliis quibusdam suffulta adminiculis, suae pleri dei neem ponit iureiurando suppletorio per iu- direm deserendo; id tamen hie admittendum non sit. Cum enim tali iureiurando actor id, quod minus plene probatum est, eonscientiae propriae testi momo circa proprium, non alienum fassum occupato confirmet; hic vero non de iurantis lain sed populi totius consensu taesto, ae frequentibus non aetaris, reive, sed aliorum actibus dubitatio sit; di praesupposita actuum frequentia ad consuetustinem necessaria: non possit non esse pluribus notum, FDd consuetudine obtentum est, apparet, nisi
fauor, hic iurisiurandi suppletora materiam dine
30쪽
re, Ioaeh. a must. ad I. iam msnδ o I. y. ab ν iquis conrue. udinem ruasis, curtoae rerim et se referiri νε--. num. 597. Mascardus G ' obat. co/ML MI.Iptuni est, lib. . coin qua sit seria comini. ac Idinum. 5. Berlichius conciae. Traia . pari. I. cones. Os sola consuetudine erronea invenitur constitutum eamnum. Na. in aliis similibus non obtinere, lib. quod non rati 54. Ytsi autem interpretibus antiquioribus multis ne 53. F. b. t. Quod di usibus hodiernis est maxi- haud displicuerit, retium duorum fide dignoram de me eonveniens, quoties consuetudinibus iura ran aiaeonsuetudine depasitionem p 3sse ad plenam eius pro- na videmus sub tra : Cum enim multa apud nos bationem sufficere, uti vulga in ore duorum credi-iinueterato usui etiam ante n3tum hisce in locis ius tur omnis veritas consisterer tam in , quia hie nonluuiritum, inducta sint, nostrumque tus civile conde unius litigantis, sed 'apuli totius observando in stituant; fieri aliter haud potuit, quam ut exempla posterum iure agitur, adeoque civiam omnium uti-llexum riseu que loei plenissimam interpretationem , litas vertitus aut pre ludicium ψ pradentius eos cen-sct ad similia extensionem adnittant; & ex opposisere puten, qui turbam testium . non pauc iorumito erranea cetrastantar a vi nata, consurandines fir quam decem, ad consuetudinis probati nem deside-lm iu Ut esto, me ultra casum in quo linquuntu , rant: maxime Cum hoc non adeo grave probaturo pudiacon as ad conraequentiam, quaeque hujus iar indvideri possit; quippe qui consuetudini confidens, plura sunt. Adde num. Z . o. r. prasupponit necesSario tacitum popilli eandem in- or. Νω minus ex distis proflait , legem priorem troducentis conSensam, atque ita civium, si non pi inon modo per legem posteriorem, sed do par coi rumque, at saltem Plurimaram scientiam, sine quassuetudinem a Mara posse; nam cum nihil intem consensas nullus esit ut proinde nee difficulter nu- esses staragio populus suam voluntatem declarare , merosiorem testium turb1m inventurus sit quisquisian rebus ipsis de factis; rectiminis quoque illud reconsuetudinis introductionem ex vero allagaverit. ceptum 'suit, ut leges non solum suffragio legislato- Arit. Faber Coa. lib. s. tu. i5.ὐήν. 4. Ion. Pap .iris, set de tacito consensu Gmnium per de uetudia
55. uald quod nec turbam tralium in probatio- M. F. h. t. si e nee clausula in legibus, praecipuenem adduxisse sus erit, quoties illi singulares sunt,sinunteipalibus, haud infrequens, non ob Isufo con & de diversis sin*uli deponunt actibiis: neque enim tu tud M, id ipsum im ediati quippe qua de praepe aliter hie fidem iecerint, quam si de actaum fre-iritis tantum eonsuetudinibu , non aliis in p Iterum
quentia non tam ex aliorum relatione , quam evide nam in larandis aecipienda est. Nam uti pri- propria e et perientia, addita scienti e sue ratione, ita vatus nem I sibi legem dicere testam ento suo pot- testentur, ut in actaum, quos allegant, circumstan- est, ut a priore voluntate ei recedere non liceat, tiis inter se resperei temporis, rerum, ac persona-ilis. ri quir M p inelyis 2 a. F. aer legati, S., ita quorum non varient, Andr. Gayl. lib. a. olf D. 5 .lque, cum non semper lege pari utilitate maneanrnum' . I 5. 6. Mascardus aes strabas Inib. coneluti commendabiles, qua primitus fuerant inimiuste. 4M num'. l . Ex aa. Mynfingerus e u . 6 obse v. l mutatis subinda m ribus ae tempIribus ἰ absonum M. num'. I. a. Cristinatus υσὶ. 4. Ge. ala num .iplane fuerit. id velle lego cavere, ne in melius ea M. er x q. Paulus voet M uasisIἰ, ree . S. east. πυ- novis, sive legibus sive consuetudinibuς, a reEla Pseme . 32. Quemadm dum nec simplex facti negatio, stione commendatis resormatur, Loesiu ad Hanae. h. testium depositione comprehensa, ad consuetudinis l. p.rpt. a. aeo conis in num. 12. 6. Ceteram probationem efficax est; dam se non novi se aiunt, me de eon metudine legem pri arem abrogante di vel . non vidisse, hoc aut illud ea in regi ne serva icti sunt, de ea quidem, giae rationabilis est, ct iuri; sed necesse est, ut de ambu in contrarium re- statu drinocratico sin qua penes Papulum conde stis assertionem siciant, atque ita dei neepi his acti-adae legiv pa est rq est) Introducitur , expedita satis has repagnans nihil se unquam audivisse, vel vi- Uerum si non ratione, sed err re cam obtentam e d isse testentur. Neque enim sol on usu, actaum- se appareat; uti legis vigore destitata est, di aliis tu a defetha , sed demum aestuum eontrariorum pa- similibus in casibus deinceps hau l observanda , lib. am exercitorum frequentia, antiqua tolluntur iura ; quod non pation M. f. b. I. ita nee legem lati cum vape vel traluaminibus interpositi easioine iusta Ec aequitate sussultam vincet, I b. a. c. quae deficiat utendi iuribus etiam aequissimis in civitataicit longa comu Ium. Non magis sane, quam in m
probatis, Donellus comm m. tu te ei ou ς lib. i. ea'. narchico regimina sane itas a Principe constitutio-1 . ira m δ. Maevius ad itit Liaee. .e r. 'Hae m Q. nee u u contrario utcunque inveterato P pulus sa-7. num. 16. o reqq. Christinaeus ad Lo . Aia ιμώ- tulerit , nisi de tacito Principis consensu ac conn nisur. in epiloso num. II. Andi. Gayl. lib. a. obre v. ventia constet. Nam cum omnem legis tondendaeso. num. 5, Mascardus is mobation. conetur. O . potestatem populus in Principem transtulerit, dc n num. 6 Ant. Matthasas δε a 1 M. Bb. i. es. io. turali ratione eius sit solvere, qui P tebi ligare, aenum. 55: Responsa Iurist. Holl. pari. I. con it. eius sit nolle, qui pristi velle. l. o. . de requc , INI. - ι. l. . te, qui quaeso posset' invito legislat Ire abrumpere S i. Vas consuetudinis est, ut ad sui obserrant Iamilegum frena, ipse legis serendo exutus potestate 8aeque cives Obstringat atque lex, eum eam mitetur, arg. IV. WH ait N. II. Dipur minianut 5. U. ἀρύ. xinr ces Inctit. G iuro nasu-. Ορnti, Si septiistio violato. Donellus eam-- furit exest. lib. eror . lib. γδ. sy. I. lib. M. 35. 3 s. f. I. t. Cui I. cap. ro. posti meae. Christit is votum. 1. δαὶ
consequens est, ut Similem eum lege interpretatio-iant. nam. i. a. s. Bronet, ru I. r. 9. meae. nem, Se pariles ad ea us extensionem ex rationis si-i aestus - ' d. b. t. st . R. is cois Metuae num.
mi ut udine recipiat: praeSertim quia etiam rat onem, M. O iqq. riane, si non contra, sed praeter legem,