장음표시 사용
81쪽
pilum praes.cti, de obseurius Ipsis a noeti ac tenebris
claretur mei pareborum nomen, Mque ipsi non raro cum surisus conspirarent: abrogato hoc magistratu Justinianus istores pisbejor constituit, ex viris undequaque honestissimis ac honoratissimis, puta illustribus, spem bilibus vel clarissimis eligendos, quibus di gladii jus concessum, non E. IS. c. I. 5. 6. parsim. Vide plura apud Culac. ad d. nov. I 5.
'anei rotum norit. mr. imp. lib. I. cap. IT. IV. a. c. 6.
De ossicio Proconsulis dc Legati.
eam potueris exercere, amequam suam esset ingressur provinciam e 2. Quaenam principua fuerint proconsulum officia e S. Irorantia ad unctum habuit legatum, cui manaabat , ii flationem ς nec asteri mandare puerat. g. An segini precommis subtio int propriam iuri H-
Hionem, es suo nomiae eam exercuerim, an no mise proconsulis s5. Legati procomulum non babuerunt jur sdietionem
eriminalem ς contra est in legalis Caera tr.
6. Apuae letarum procontitas manumitrio, ad tio ου alii aestir vestimaria iuri dictionis expedisi por- sunt 3 occurritur objectionibus. I. K positis urbanli magistratibus, restat ut de a provincialibus agatur, inter Quos primo loeo proconsul proponitur qui est vir speciabilis a Senatu missus in provinciam cum imperio consulari, distinctus a praesidibus, ae praetoribus, quippe qui in Caesaris provincias mitti solebant, praecipue, postquam Augustus validiores quasdam provincias sibi vindicavit, debiliores populo reliquit. Sueton. in vita AM- surri cap. 47. Rotinus Amiquit. lib. 7. c. GR. Per arus in c M. b. t. n. r. a. Dubis procomtic vel quia missus procul consul erat, vel quia consulis loco habebatur in provincia ; maximam enim ibi p si Principem habebat mustatem, de merum mixtumque exercebat imperiun omniumque, qui Romae vel quasi magistratus vel extra ordinem ius dicebant, partes ad eum pertinebant, neque quicquam in ea erat Pr vincia, quod non per ipsum expediretur, L si in seriam 7. in fino, t. d. 9. 1 b. t. uuam tamen mi
Statem exercere non poterat, nisi postquam in suam suisset ingressus provinciam; eo excepto, quod voluntariae iurisdictionis exercitium ei, quamprimum urbe egrederetur, competierit, ipsoque proconsularia insignia, sex Eascium usum Ec alia assumserit; uti rursus deponebat portam Romae ingressius, I. I. a. I. ebsemure 4. Cust. I. proco rubi r4. I. uir. f. b. t. a. Multiplicia eius tum ante, tum post ingressum in provinciam observanda ossicia recensentur in Lob, e varo G si. 5. s. 5. l. solent Miam 6. F. ωθ. LI. 8. 9.'passim fere q. b. t. noesi. m. cap. l. V. a. Praecipue ea vendum, ne in hospitiis praebendis oreret provinciales; neve uItra xenia liberalitates provincialium ina cres admittat, L observare 4. in pric resens s. g. HL J. b. t. qua de causa etiam sua detur ei, ut sine uxore proficiscatur: lieet & euna ea prostelaei possit; quo tamen Casu denatusconsulto cautum fuit sitiνum, ut rἰ quid tira et M um, qui ad officia proficiscuntuae, deii uerint, ab ipsis ma-νiris maris, er Dinaicia ea uatur, ae i. obiervare 4. . pro cisci a. . b. t. cum alicquin maritus neque ex contracti bus, neque ex delictis uxoris debeat ObStrictas esse. pen. C. nae uxo pro marito Nota scilicet Senatui erant muli rum multarum ingenia, quae, dum ipse ab honoribus
exclusae sunt, maritorum tamen potentia ad avaritiam& concussiones non raro abutuntur, muliebri imp tentia, perque suos viros ambitiosae sunt. Neque mnibus ea, quam suae materterae Seneca adscripsit,
mens est: quae Der sedecim annos, quibut marisus e
misit, nisis a viro petiit, UMI a io peti passa eiι ι de
eonsolatione ad Helviam cap. 17.
5. Proconsuli adiunctus legatus, cui proconsul mandabat iurisdictionem, si eam ime aliis pra ditus e Xercere nollet: nec, Iegato praeterito, eandem alteri poterat mandare i id enim puto velle Ulpianum, dum in I. obiereare 4. β. DII. d. b. t. dicit, eum Miare
iurisdictionem legato suo mandare. Sicut autem mandare iurisdictionein, vel non mandare, est in arbitrio proconsulis,' ita adimere mandatam iurisdictionem licet quidem proconsuli, sed non inconsulto Principe id facere dedet, I. rotem 6. . sistis I. g. b. t. 4. Neque tamen ex hisce credendum est, legatum alienam tantum iurisdictionem exercuisse, nihilque proprio expedivi Me iure. Tametsi enim ni nil potu rit, antequam ea ipsi mandata esset ἱ tamen post interpositum a proconsule mandatum, proprio iure, secundum potestatem sibi Iege sactam, pleraque I
gatum tractasse verius vit: quippe quod non tantum a Pomponio innuitur, dum asserens, legaως procos
iussi nihil moprium habere, nii; a procontuso iis manae ra norit μνi dictio, L io. F. b. t. eosdem post mandati intererationem proprium quid habere, netessario supponit ἱ ne alioquin exceptio videatur proponi, quae de regula non est: sed de ex eo apparet , quod tutores dare possit, concesso sibi per orationem Di νὴ Marei hoe iure, L pena 1 f. t. i. r. . i. A. de ruries curat. δει. ab As. Praevio tamen proconsulis mandato; licet alioquin alius, cui id a lege datum non erat, mandante praeside vel proconsule id non P tuerit, L nec man anto R F de tutori ae curat. dat.
ab bir. Isoque facit, quod mandata jurisdictione, pro consul et, inconsulto Principe, non potuerit eandem adimere, d. l. 6. g. I. f. s. t. eum ex adverso illis, qui .nihil proprium habebant sed benefeio alieno
exercebant potestatem, it Ia arbitrio concedentis adimi potuerit secundum ordinariam mandati naturam, etiam in iurisdictione observandam, quoties non ZIiud nominatim cautum est, arg. l. 2 quia 6. A. ae finii I. Quibus adde, quod Judicis dandi potestatem habuerit, quae tamen ei a proconsule delegari non potuit , cum proconsuli ipsi lata iudieis data ipotestas non jure magistratus sed ex speciali Iega competierit, L cum Dr.eto ia. g. iudicem I. 1. δεν istis, iunct. L i. f. is o e. o sus, cis manae ergisHiae sed de huc concert, quod a legati decreto
aut sententia ad ipsum fuerit proconsulem appetandum, sic ut, mulcta per legatum indicta, proconsul de ejus iniquitate cognoscere, di quod optimum sum rit, Statuere potuerit, L appriia i a. m. quis G q a Pelissur; cum tamen ab eo, qui aliariam ex man-
82쪽
De of io Proconsulis D Legati. 7
dato exercet iturisdictisnem, non appellandus sit i-Jgustal. i. f. δε tu . oe cura . dat. ab ias, i nopse Iaandans, ne ab eodem ad eundesti videretur ap- ec praesecto Augustali dicatur impe tum nae rim. pellari, in quantum mandatarius mandantem reprae-itiabuem pracon uiar Auguiri lete datvm d. t. unis.
Sentat , sed magis is, qui supra mandantem est, per-lf G e . p . Anuu. Ne dicam, inque adeo ibi inde ac si mandans ipie judicasset, I. i. β. l. 1. similes fuisse legatos proconsulis di iuridicum Ale-
, DI a quo προί-υ .i t proinde mandarum procon- xandria, ut ureiaque simul eadem Oratione I . Mai
Sulis hic non conisneat iurisd .ctionis delegationem, ei datum fiterit tutoris datuli jus, f. I. F. i. st. Sed magis iussum dc admonitionem, ut legatus exer- tui. ω i tiriat. aeat. ab iis, qui Iut da mi II I. I. d. ceat iurisdictionem suo nomine & iure suo sibi com-lst do offw. jmidici. deque hisce insuper repugnat, Petentem, jam certus ex iussu, proconsulem isti nosquod a Marciano ac Ulpiano traditum, Quae sem-gotio non vacaturum i cum, proconsule ita volente,ltum ne o procontuliν nemo manumBIere Potcst, quia 1aihiι sit in provincia, quod non per ipsum procon- non labri infli aerii Vm talem, nec admarr po e I ἐbulem, exclusi' ceteris, expediatur, I. nee quisqciamismnino enim non est apud eum legiι iaci I. o maer
s. A. b. t. eodem modo, quo de municipales magi-ia. 1r. l. et L S. A. aee o e. procons. o Agari. Agunt Stratus, nondum definita per leges medica dx magnaienim de legatia proconsulis necdum provinciam in- Patrimonii pupillaris quantitate, iussu praesidum tu-IPresso, eo quod ae. V. l. coha: Pet P incipio a. I. A. tores dabant, T. sed hoc jure 4. Inuis. δε Artit in quo principio de proconsule necdum inguesso pro Tutore, licet lus dandi tutores a lege datum esset vinciam ferino silerat, adeoque mens fuit, diti ren-Dmnibus magiςtratibus municipalibus, L iue aeaud itiam eonstituere inter proconsulem imum, ac lega- I. g. δε tur. Θ curat. aear. Λό Mi iunct. I. muto 6. tum eius in eo apparentem, quod proconSul, ne frusi, tuto ir a. f. M tu fit, es V. nos autem 5. Lmistra plane videretur uti inrigni is Pro nsularibus, v ID. d. rh. de Artil. rurore, de iussus ille tantum con-sluntariam habuerit ante ingres2um in suam provin- Siderandus esset velut conditio tino qua non ut i iciam iuiisdictionem: eandem vero tunc temporis diquuntur in qua deficiente nullum ius competebat, qua-iin itinere non habeat legat , addita ratione, par que eX adveno exiit ente, tus illico nascebatur; si-itim in ae. I. a. partim in sequente l. 5. quae Secun-cut eVenit in omnibus negotiis ex ineerto conditi Idae cohaeret , et sine ea nullum intellectum ha-nis eventu suspensis. Vinnius de iuris di. I. .ap. 8.lbet quia mis habet jurirdinionem talem, o-n m. I a. mnino non eri apud eum letit iactio. Ouod de veris5i-5. Civilem autem legatus, non erimina Iem, habuitimum; eum enim eo tempore legariis, nec dum pro urisdictionem, L io α 6. M '. t. ii quid reis ii .ivinciam ingressus, plane privatus sit, tuti vulgo din. b. t. ae S, quam est in legatiA c saris, qui, eumlipia praesides ac magistratus alii extra Suum territo-Prozonsulum nstar sint, ac praesicles provinciarum, rium subsistentes, juxta l. ust. 1. o c. yy. . urb. etiam criminaIem habent, L excipium uλ is A. EPIL Dinos prouinc. in suae 5. V. prae i ins) at- Senatusc. Silan. ' Craua. iunct. l. bor.aecula, i a.d que adeo neque ullam pronus tui isdictionem habeat, s. de acessation. Cognitio tamen eustodiarum, seu neque in ea conditione sit, ut illa ei per proconsu Orum custoditorum, legatis extra ordinem deman-llen , utpote provinciam needum ingressum potuisset dari potuit, ut praeauditos dein ad praeonsulem re- mandari ; quid, gitatis, mirum, si oc legi, actio ermitterent, aut absolvengos, si lasontes essent, auliab Ulpiano tune denegatur 'nam licet proconsul le- condemnandos, si nocentes, δ. I. rolem 6. in pnigato Iustisdictionein mandare Povit; tamen non an-f b. t. ' - te regulariter id ei permissum fuit . quam ex quas. Votuit & apud legatum' proeonsulis mammis-iprovinciam suam inFessus fuerat, L is e Dare 4. β. sis fieri de adopeio, aliique similes actus legitimisust F. h. t. Nec dici poterat, proconsulem ante inexpediri, L suae preeomniem t7. U. i A. δε --lgressum voluntariam saltem lurisdictionem, quamnum.sy. vinae. Neque ulla ratio su inelens, eur eum habebat, potuisse mandare, Cum enim mare re finis- Gothosredo in norit aa d. L 37. Vinndo G ti it ita. Eu nem non sit voluntariae iurisdictionis actus ῆ V. η. -- l . & aliis, vulgatam legis istius i iconsequens erat, proconsulem, sola eraeditum Volunctionem vocemus in dubium , aut pro sed ae apudxtaria iurisdictione, eadem non potuisse lex.u man-lIstum eiur Subs itu nas, red OV apud tetistiamidare, postquam autem in suam intravit provinciam, saris. Cum enim tot alia majoris momenti possistuli iurisdationis mandata.d.u iacultatein nancisceba- legatus, mandante proconsule. tutores dare, suspectositur. ita de penes legatum tunc iurisdictio eiae potuit mover aliaque eontentio ae iurisdictioni anni in loc Iegis actio, quod etiam ualoandri confirmat ud Iranda peragere, quidni & voluntariae iurisdictionis tio, secundum quam in a. l. Quae praco minum I 7.
actus ex panu elu,dem explicare λ cum legeq in vo-lsi. 1. V dae manumiss. Diuae e . expressam, apud loluntaria, quam contentiosa iurisdictione permitten-lpaturn proconsulis manumitti pOMe, ex ιο ρ miseda faciliores esse eonstet, ex L i. et α ν α ι. Ea, Giam ing-ουι μι. neque mover qciam debe
si iuridicus Alexandriae, Oraesecto Augustali adiutis re quod quae legati non nisi pracedente prodonsulis ctas, lVis actionem habuerit, potueriique apud eum mandato expedire queunt, ea ipsis non simpliciter adoptari, L r. f. G c. furtisici, absurdum fuerit,idenegari, sed potius simpliciter dicantur competere,
eam legato, qui proconsuli itidem adiunctus est, de- vehit tutoris datio, L stem f. b. I. contra Tero ea negare patestatem et cum utique proconsuli similam isola denegantur, quae ne mandato quidem Pa c 3
suerit habitus ista potestate magis restriωὶ prase, idem fiunt, qualis est criminalis lurisdictio, i ii su aesectus augustalis, sic ut de inter tit. de in proin te is it .st A s. quibus e veniens videri P in , α rulis di titi de officio praesidis tractetur ipsius prae-tiam negationem in ae L 3..pmpos in ccipi tr secti Augustalis Oincium, vetat inter proconsulemidam esse, in nee praecedente , , vlis istud
ρος idemque medii, L unis. 1 G o e. proeli Au- eum ulla esset Iegis illi'. Etenim Primo, linis γ
83쪽
sultus In d. l. a. Θ 5. 5'. b. t. versabatur in casu, his observanda . Eu μuam Non ur urbs larquo nec ex mandato proconsulis legatus quid saeere δε praesidum efficiis.
Poterat; quia mandatum, a proconsule necdum provinciam ingresso interpositum, nullius momenti est. I. Ariis designati inveniuntur nominibus, qui ad Sed & secundo, assertum istud non perpetuo obier- regendas Caesaris provincias mittebantur a vatum fuisse, evincit L legati Io. r. b. t. in qua, Principe: nam & RGIorer pro inciarum appellat Iieet observatum sit ex supradictis, legatum pluratris. Cod. δε ef . rezoris pro M. de correctonos, echabuisse propria, generalissima tamen elocutione as-l; oris leturi, L ex omnibus Io. I. pen. 1. h. t. I. seritur, legatos proconsulis nihil proprium habere. diectae m 4. 6 de αμ. a seiror. I. bor aetus γε ra. f. mutat quiequam, quod illic nominatim addita inv lG occuration. α ιgati consulares; eo quod eum imianiatur limitatio, nisi a proconsulo iit mandata fuerisiPerio Convitari prorant, ac plerumque ex viris conjurii EUID ; nam uti illam ibi subjungi necesse fuit,lsularibus eligebantur. Suetonius in vita Tiberii cdum nulla alia praemittebantur aut subnexa erant 4 l. O. ibique To remius in natis. H legati p-- . ex quibus ista potuisset limitatio colligi; ita eae ad irii dc 'opraetores, utpote praetoriis Caesaris provin- verso in ae. l. a. oe 5. A. b. r. adiuncta inveniamictis ora Eli, Torrentius ae loco, Salmasius in not. tur talia ac praemissa, ex quibus manifeste satis col- σου Fων. Vopisciam cap. 16. p. miri a. 455. deligi, atque subintelligi debeat ista limitatio, salteminique dc praudes, Lyen. ff. h. d. I. I a. f. do ac per eos, qui proconsulis in jurisdictione mandandat usurion. Licet enim latius accepto praecidῖς nomine potestatem ex aliis legibus iurisque erincipiis nonidenotentur Omnes, qui provincias quascunque regunt, poterant non perspectam habere. atque adeo ipsi qucque proconsules, I. I. F. b. t. tamen strictiore sensu praesides dieii, qui Caesaris
TITULUS XVII. provinciis erant propositi, a proconsulibus non uno' . di tincti modo, nam eum eonsulibus duodecim sa-De ossicio Praefecti Augustalis . sces praeserri solerent, proconsuli a sex, praesidibus
tantum quinque praelati sunt, lirisson. Anti . lib. 5. SUMMARIA. cap. Is Praesertim vero in eo diversitas fuit, quod
I. Quia, et unde di Eius sit p8aefectu; augustalis 3 proconsulibus deportandi ius competierit, non item a. dualem habueris potestatem p praesidibus hisce a Caesare missis, I. rei caphasit a. r. i. r. is paenis, I. inter poenas S. F. deponanin I. DB.aesectus Augustalis dicebatur, qui AEgypto,s . F. de inre diei. relegat. leg. s. si. dem raroex provinciae Caesaris validissimae ac fertilissi-l5. dae legarit.5. I. r. pr. f. quando appeli. M. t. mae erat pro situs. Augustalis appostatur ab Augu- si quis filio 6. β. eius, qui Aeponatti 7. M. AP initi-
sto, qui prim,ri talem re praeo praefecit, L unie. F. ro ruptis irrito. Ouod enim praesidibus ius deportan-μ. t. etiam praefectus praetorto augustais , L ώθ. di seu civitati s adimendae tribuitur in I. si quis stC. s. i. g. ult. F. de paenis, id latius sumpta praesidis voce 2. Iurisdicti Inem habuit voluntariam ae eontenti, intelligendum, quatenus dc proconsules. ius depor famὲ nam & manumitti apud eum potuit, L apud' itandi habentes, praesidum veniunt appellatione δ. I. 1 Ium a l. 1. ιυ manumiυ. vindicta, oc tutores per t. F. b. t. eum constitui, lib. r. m. fide tui. σι curat. dar. ab a. De cetero habuerunt praesides provinciarum, his eἰ c. & postulationibus interdici, l. I. C. de po- xemplo proconsulum, in sua quilibet provincia, maius stulando, de tributorum exactio fieri, adhibito etia limperium omnibus post Principem. ae ex omnibus cm si opus, militari amilio, l. I. C. b. t. Et si quis se-isis, de quibus vel praesectus urbi, vel proe sectus praei se m secti hujus sententia gravatum crederet, ab eo rio, itemque consules di praetores ceterique Romae P ad praeseEbim pretorio patebat appellatio, L praee, stremo e noscunt, praesulum in provinciis notis en pimur D. μ. C. is appellation. Cognovit insuper deiomnia desideria provincialia, quae varios Romae judices delictis iudicum sub se ordinariorum; ae licet pe-ihabent, ad officia praesidum pertinent, sive volunt cuniariis potuerit eos coercere dispendiis, corporali-iriath, sive contentiosam, sive civilem, sive crimina bus tamen poenis puniendi aut amovendi potest Milam eoncernant iurisdiEtionem, L I,aeret apud S. L. tem non hahuit, sed ad principem de his debebat praeser 4. l. 5. l. s. pen. l. ex omnibus I . I. II. referre. leg. quinque 57. Codis. do decurionibur, let. l. eongμuis i S. I. t. Ex quo. tamen praeiades Ce a. C. s. t. . perunt subesse praefectis praetor iure singulari O
' tinuit, quod horreorum effractiares, graviorem meri-T I T U L . U S XVIII. ti animadversionem, a praeside ad praesectum Praet rio remittendi fuerint puniendi, L ex aetii 4. C. A De ossieto Praesidis . IMMO er eon ueto, quodque si quis potentiorum inprovincia extitisset insolantior, sis ut praesides ipsi SUMMARIA. . aut vindicare aut emaminare ac condemnare eum de 1. Ouid fuerint praeriae x ἱn specie s quisit nomina risecto propter contumacem potentiae abusum non mindenotati, es an poturaim deponare λ sent, id ad praefecti praetorio scientiam referretur, R. Cionem S iniminal m maerer babuit limis ἀ- ut is publieae disciplinae de tenuioribus taxis sua con-ctionem. suleret auctoritate, I. praestris a. Q de effic. rector r5. Nee ingreae provinciam suam Gisis, nec rponte rei min. abdica e sine Principis consentu, nec intra qui 5. Non licuit autem praesidi suae provinei e fines quoi uia dies a deposito eraicio discedere. excedere, nisi voti solvendi causa, dum tamen non 4. Generalia proponunτυν monara a praestribu I 2 abnoctaret, L illud II. f. h t. nov. m. cap. I. nec
84쪽
sine permissu Pri ipla semel abdicare, L pen. f. s. r. nec inina quinquaginta ab officio deposito dies provincia excedere, ut medio tempore provincialibus detur ejus conveniendi di accusandi potestas, noeeu.
4. Plura quoque praesidibus aeque, ac aliis quibusvis iudicibus di magistratibus observanda. Ut enim praetermittam, in universum a vitiis omnibus temperandum esse ἱ dum experientia docuit de docet in dies, loquaces esse ac inpeniosas in magistratuum contumeliam di urbes ec provincias, sic ut Subinde etiam, qui culpam evitaverant, evitare tamen non pintuerint infamiam, alia insuper nostris praescripta logibus monita: nam ut dona accipere, atque ita logum et provincita 'venditores esse prohibentur ι ita xenia, conSumenda in proximos dies esculenta et poculenta, neque avare admittere neque morose in totum spernere iussi: quasi inhumanum valde sue- it, a nemine accipere ; sed et passim, vilissimum; ac omnia, avarissimum L solent s. si. Dis .es. do euec. proconi. et ictati leg. plebiscito ire. r. b. t. Ad naee in adeundo faciles quidem se praebeant, sed colat mni non patiantur eaque de causa in ulteriorem
familiaritatem provinciales non admittat, cum ex conversatione aequali contemtus dignitatis nascatur. Sed et in cognoscendo neque excandescere advervis eos, quos malos putant, neque calamitos rum precibus illaehrymari oportet: id enim constantis et rocti non est iudicis, cu us animi motum vultus detegit, i. obseruantatim i9. ρ. b. t. Quamvis enim, S
neca teste lib. l. de ira cap. I. verum sit asscctus vix occultari, ibidem me. xmque et aiadaeiam daro ui signa, et posse praenosci s ne ast ulla vehementio intra cogisatio sis, quae non moneat in vultu, in ii
dicando tamen ipsis irae, i di i, amoris, miserationis affectibus abstinendum esse, idem Seneca dicto libri . de Da eap. I . et seqq. prolixe docet ; ubi inter alia, nil minus quam irasci punientem decet; cum eo magit ad emendationem poena pro siciar, si judiciolata era, et moxi ergo ad coercitionem errantium xceleratorumque irato castigatore optit non est. Nam cum ira adlictum animi rit, nen oportet peccara cor
rigere pereantem. Et rursus: procedam in tribunal non furens naee i euut, sed tutu legis illa sol
mnia verba a magis gravique, quam rapida voce coneipiam, et mi jubebo non irat ut, sed severtit. Ut cum cervicem noxio praecidi imperabo, et etim parericidam inruam cti est, et cum mittam in supplicium militare, et cum Tarpeis proditore hostemve publicum
imponam, sine ira ea vultu animoque ero, quo te pentet et animalia tenenata pereuris etc. Ad hae e prospicere jubetur praeses, ut non acerbum te ex erorem aut contume, iosum praebeat, sed moderatum,
i stratuum ac iudi moliri ς desiderat. videat Latinestum Goris in eoAnn . . :-io ad d. s. l. I9. A. b. t. post ariersaria tu i , i iv. meam orationem
δε esse. judis iis, et de praesidibus Carolum Sisonium
de antiquo jure provinciarum lib. 2. cop. I. a. 6
De officio Procuratoris Caesarἱs.sUM MARIA.
I. Otiis fuerit procurator Caesaris, quo am ejus cfficium, o qualem habuerit pore tinem λa. criminalem habuit jurisdiationem eum maestiartiis e fungebatπr. I. TIRCcurator Caesaris, aliter rationalis dictus, de I rationalis summae rei, in ινυ. I. Aeminici 7- C. ubi cauςae fcul. procurator divinae domus, I. cum aliquid η. C tibi causae si eat. de curator Caesaris Luis. s. b. t. non tam ruris dicendi causa constitutus suit, quam potius rerum administrationi praepositus. Erat enim praecipuum ipsius officium, ut fisci commodis invigilaret usque adeo, ut, licet proconsules prae, idesque cuncta in provinciis expedire possent, melius tamen facturi dicantur, si a fiscalibus pecuniariis causis abstineant, L nee quiscuam 9. U. Aresse. proconi. o legati, L non animaAvertimur a. ubi
cauta sis calor. Proinde si de bonis vacantibus, aut propter delictum fisco vindicandis quoestio esset, ipse
cognescebati non tantum post sententiam, sed re ante, quoties sceleris conscientia quis credebatur sibi mortem conscivisse, I. I. a. Ced. Dbi causae sicales, de delata Caesari aut servo fiscali hereditate, aut iussu Hus servus Healis adibat, I. r. V. tiis. I. 2. . b. t. De cetero neque eriminalem, neque civilem habuit iurisdictionem, L procuratores 2. C. de modo mulZiarum lib. ωθ. κ. b. t. nisi quod iure posteri ri de eausis inter fiscum de privatos ventilandis e gnoscere potuit , L si ad Hi 5. I. 5. C. advorsursicum , l. cum te rure S. 2 tor. tit. Cod tibi causae fiscat de ex prorogatione, inter duos priva tos, I. l. C. iurisdict. omn. ludis. a. Si tamen minoribus in provinciis praesos non esset, s uti id frequens erat procurator Caesaris, praesidis vice sungens etiam, potestatem eius in plerisque, atque adeo criminalem quoque jurisdictionem
ac merum imperium exercebat, L procurator 2. Coae
de panis, L non valet 4. Coae ad let. Fab. de plagiariis. I. I. Ceae de pedan. DEDI. I. procurator S. tibi cautae fleat. Unde dc apud historiae Aqustar Seriptores saepissime prasidum appellatione desipnatos fuisse illos, qui proprie procuratores Caesaris rant, sed praesidis vice iungentes, docet Cujacius pa- at. q. h. r. WisSenbach ad Ianae vol. I. Hsp. 5.15. Adde Brissonium seleri. antiqq. lib. 5. cap. Idio 2o.
TITULUS XX. De ossicio juridici.
P secto Augustali additus suit iuridi res AI
xandriae, 'qui voluntariam iurisdictionem habuit. l. i. f. h. t. ac tutoris dandi potestatem, La. f. l. r. V. nos atitem 5. Arrit. Eo AE: Hian. Iul. aliorum quoque conficiendorum , insinuationis dona tionum conscribendae, de alia similia expediendi ius, I. unis. C. b. t. Adde Cui acium parariti. C. h. t.
85쪽
De ossicio ejus, cui mandata est jurisdictio. Dis mandata jurisdictione, ac mandatarii ossicio
de potestate, cum plenius tractem rit. δε Iurisedistiora, explicationem suam his titulua ibidem inveniet .
De officio Assessorum .s M MARIA.
F. Maiores magistratus habueram mor asi morer,
qui jus suggerebam, es ex imperitia litem suam
Iaciebant. z. In quibus conniterit artessor r ilicium. S. Nemo eodem tempore in Gobus auri. πῶς 3 Had sidere potest, aut in uno assessoris, in altero a dioeati munere sumi. 4. Nec μ' sua patria aa, Mero magistratui majori, potuit tamen curatori rei blicae. 5. An integμum anni totius salarium fuerit debi iam,
si assesso aut maeret in meaeo anni monuulfuisse , aut successorem ore pisset.
5. De reliquir Waesidum es iudicum ministris quo μγ 5 ,. Hoc ab emoto finito debuerint in re
T. A Ssessores, iuris studiosi ae periti, integrae fa-- A. mae viri, sive ingenui, sive libertini I. I. αν. b. t. maioribus assidebant magistratibus, qui iuri deundo praeerant, ut ipsis, ut pcte saepe luris non ritis, suggerent, quid in unaquaque causa Statuendum esset. Unde, di si male judicatum esset, si ius novum datum, non id magistratibus nocebat, sed ipsis assessoribus. qui ex surgostione perperam secta litem suam faciebant, vel 3ure novo concesso debe bant uti , nisi praesides aliique similes, spreto horum consilio, ipsi dolo malo contra iura quid statuissent, . hoc e lati a. 1. qui que juris in ah. natur . Non enim potuisse magistratus, nidi ex assessorum consi
lio, ius dicere, tum ex d. l. a. tum ex Achille 'ratio, Seneca, aliisque ostendit D. N dt AP is irae.
a. Consistebat eorum ossicium In eo, ut rogati pistolis, libellis, cognitionibus, postulationibus, ed etis, decretis legendis, sermandis, audiendis , vacarent, L I. U. b. t. Gothosted. in not. aE DI. a. r. quod ρtiis o juris in ali. subscribere tamen libellis Poterant, licet praeses permitteret, nec caurus audire dc absente magistratu judicare, I. raesides a. l. pen. C. δε ars tr. er dometria ess eaneest. juae sed iure novellarum praeses iis cognitionem demandare potuit, ultima cognitione & sententiae publicatione si-hi reservata, auth. ad haec C. de judie. missi. ω. - HIud etiam 2- .s- Nemo autem eodem tempore assessoria simul &
admeati munere fungi potuIt, neque In eodem, neque in diversis magistratuum diversorum auditoriis, nee eodem tempore duobus simul magistratibus assidere ; ne, dum ad utrumque sustinat, neutrum beno peragat, L ust. C. a. r. is assos. ω domori. Nee eontrarium est in L pen. U. b. t. quippe cuius constructio- dc sensus est, negotia consiliarii seu assessoris, eo tempore, quo asSMet, tractari non pone in eodem auditorio, ne contingeret, assessorem in sua
causa jus praesidi suggerere, di ita quasi Iudieem fieri
in propria causa ἐ in alio vero auditorio, in quo non assidet, ea recte tractari; eum ita non sit in sui commodum jura Suggesturus. Ut proinde non sit quaestio, an asse Sor nostulare pinsit ,' sed an asinsessoris causa possit ira i. Rihil saeit, quod os, fietum eius in postulationibus consistere dicitur I. I. b. t. id .enim non aliis senoeu accipiendum, quam, quod magistratum instruere teneatur . ne quid amaeum eontra edictum de postulando, sive personarum postulantium, sive causarum intuitu fiat, juxta ea, quae traduntur in L ne . quisquam 9. v. i. a. 5. 4. 5. 6. f. de os'. procons. o legati. . Nemo quoque in Sua patria assidere potuit, ni ri specialiter a i rincipe id impetrasset, L in cons lianti Io. C. de asses . es domeso. I. ri cui M. A ex quib. eaut . misero, L si ruism a. f. b. t. aut curatori Iteipublicae Seu civitatis avideret, quia publico salario non fruitur , I. Dis. f. h. t. Considerandum enim, illis quidem qui praesidibus, seu m deratoribus provinciarum assidebant, salarium ex publico fuisse constitutum; at non ita illis, qui min ribus assidebant magistratibus, adeon .ie nec his, qui assidebant curatori reipublicae Seu civitatis. De qua vide Donellum commrnt. jur. eiDE. Iib. I 8. cap. a. vers. postremum, uri Monium am0. Lib. I. eap. I R. I. Ceterum salario annuo ipsis constituto, illud in totum debebatur, licet in Aedio anni praeses diems ctus esset, Si modo postea assessores per reliquum anni tempus operam magistratibus aliis non addixissent , L diem 4. A. s. t. t. sed adis I9. q. uis.ls. locali. Ideinque obtinuisse videtur, si assessores ipsi medio tempore in lata eoneessissent, arg. L LIquir in saepis It . in M. Coae is maximis rac . scrinis . l. post duos 15. in M. C. G addoc. Hum. j die. . i. I. V. divus I S. r. is extra dis. regnis. Cum his in casibus per eos non staret, quo minus ad anni totius finem munus adimplerent, L seae adris I9. . pen. l. qui operar M. A. Beati, diversum plane servatum, si vel ipse praeses, vel etiam assessor, ante tempus remotus, Successorem accepisset, E. I. diem f. b. t. 6. Cum assessoribus non confundendi ceterI pr.
sidum & iudicum domestici atque cancellarii, de quibus Dra ad C. s. t. de arte Go δυς is domesticiroe cancellariir judicum, quibus tamen omnibus iamit commune, quod totis ab officio finito quinquaginta diebus in loco sui auditorii commorai dein
rint,. conveniendi, si quid pontra justritiam, aut muneris rationem commisissent, L conlisa ior 5. L - ωι S. c. l. t. de ars o. ae domest..
86쪽
is notionem nudam quae pretiueant I iure novissimo istor magistratur judicantor oe fari morea, quae Diago na ionis sum, fac o G finitae ctionis . Sed si ea committant I Dibus a Iuttiniano issignatit, bot omnia facere Iure norionia
contentiosiam, ac quae sim imo utramquo dif- uerentiae. μοι tamen a tar qui um medii, qui proppis nec ad voluntariam , nec ad contemiosam reduci
Aanda FMontipatur, iurisdiviis,m criminalem etiam mam νi potae in eatu infirmitaris. Non tantum iurisictionem criminalem legis Ius is si, sed Θ anam quamcumque in casu absentiae, vel infirmitatis porro manda i. ripaeotis demandaIia non poIest Borum Hropinor manaeiaturium deis uri, qua occatione expli-eatu/ lex s. de judiciis . . Ni i talis- sit, cui a Diaeips iuri latio mandatis est; quales ilia fuerint, ει ρυα ratio excepti nix, quois ne e propriam exercuerint juris Dii
Ouita iis iurisdietio pro ogata flAn feri prorogatio misis fuaeei ignoranti; oe ant
λάμ-oga:ionem consentire debeas is, e ut alia
Etiam minoribus malistratibur inere fit, tit eximisHAutarii jurisaeutonis, si ipsis geri alμον ju-lest ictio mandata sis ; non si speciesito tintist judicis non eo etentis ab utroque Ilasganto , aeuiento, sponte factam ' quo modo μν Ihis coni
iis qua ocearione explicatur lex . C. h. t.
i9. Solvuntuν objectioner eontra ruperiorem xententiam .
M. er a a. Si aetor Num invitum in jur Docaveris ad non competentem iudicem, reus non censetur prorogarro juri Prionem, nisi sitem contestetur, aut cautionem ab acto e Glin, vel dilato ias aliat ostponat exceptiones, etiamti tuae admissae sint. An a rario ae temtit post inter orisam cautionem adgue nossit fori declinatoriam exceptionem om
Λ potest fieri collegiis, quibue ramum cona. eaurin sunι rimandatae j Icanae nec foriιWiologi tW - .c o mori βατ tacita prorogaIυ μγ aautonomaue. AEI- , μῖ roum vocanit ad juricem compete rem , vini etiam αδ non eo G nrem, non potestae inis inesto reo Aem ad aliud forum transse re, licra reus necdum litem cum actore 6isset contestatur. Utcunque Histibi contrarium aeratu usti fori receptum Ise. Mimnaeetur ad objectionet. 25. Non emretin proragarso furi Zictionis qui inv tui viribus 'aeturae compulsur Iit m modiis, vel excepit amae judicem incompetentem. 26. Propontiin conciliaris amorundam in o I. ' 8. T. h. t. di I. pen. C. de pactis ac reprobatur. II. Nova conciliatio tentatur. U. In rogatu μί o seria haeredem prorogantis tenet; non tamen intra lecti. . Oi oe viduam prorogantis ac maritum Hur 1 cundum iure maritatis potetraris convenIum ex negotio priorit ma iti, postro jure Maeterno, qua uxo ex viri com riti oblisatur. Contra tamen
mmaeam regionum curiir provinciasibus caultimersi reae in aliis mediit Holiandiae tribunalibur I eum non habet. D. Si is, qui moretationem fecit, in te Mitorio mor
tu , ad nudam citationem sin rerum aut pers na apprehensione se sistere tenetur.
stio, assecurationis, Sibus minoris quantisa iis esse.
87쪽
ὀ5. Iuri ae cito fodio saeps conrdoatu , ut mirimo Hais quid' in altam, mediam, et balsam divi--ur; quibus remeaeis juris ι endiatur , σι qui prolixius co ea ex uiu hodierno crime int. U. Ext/a ter itorium fur dicenti, aut iis, qui in te μὰ io non sum, nec ibi bona baben , impu, non pareri G ei tunc, aut appa Bori ejus, vim infe- μιι iure recisti. Q. Meeniemur tamen casui, ex jura Romano et fi aeterno, quibur vel ius dici: ei, qui in territ ris alterius magistratus, illo Daseriim in id con-
cena quantitaIe limitatam ὐ me sentemia vale-rri u que ad summam concurrentem.
40. Ouid uris, si pluret quantitates perantu , quae singuli ju/isduIionem non rupe ant, coacervarae exceduat e M. Mino sibi Dei ruit ius dice e potest, ac ne co logia quidem Divilegiata. 5 i. Nisi ariertar ut contemiat, vel praetoν desistat, an tua sis iuriMUID ; vel quae ιtio iii δε iuri, ae mone noluntaria s dies nincipi sir cum alio
pediunt q54. Cereat iurisaectis mone ejus, cui concreta ἰ mam Zara morte mandantis ς nisi patrimonialit ris lapso te abdicatio, facta ex Dinripis
non iure prauri a vitae: f ir. Urisdictio, prout latius angustiusve accepta fuito ab interpretibus, alias atque aliis descripti
nes sortita est. Qui enim elim dixerunt nationem mei potertatem λά candi et exsequenaei cautat jura magistratus com . entem, Strictimimo sensu defini v
runt eam, quae jurisdictioni a lege, Senatu, vel Principe nominatim datae opponitur in L muto 6. tu- ω'is a. f. de tutelis. Qui eam voluerunt esse 'Me statem judicanae j dc.ιtique exsequendi in cauris enoi ibui, in latiore iurisdictionem sivificatione eonsiderarunt, sic ut praeter eam, quae iure magistratu compotit, complectatur etiam speciali lege, senatusconsulto, vel constitutione concenam, meroque tantum imperio opponatur; iuxta l. imperium S. A. b. t. I. cui eorum 3. 1 f. de Duulando I. cum M o. sed nec mandare Ib. iunct. pr. ejusdem I. A. d. transae ion. Latissime vero sumta, describi potest pote-itas publiea jussicandi oe exiriuenae causas sive e viles, si criminales. Vel etiam nolis magistratui competens ciam decernendi is exsequendi potetrate, rADe redinaria, rivo i zo data, L si in aliam T. β. ωθ.
l. η. I. 9. A. do osse. pracans. o legat, L I. 1. Δ c. eius, cui manae est iurisae. Adde D. N di d.
Iurisae lib. I. cap. I. uualem pote,tatem publicam etiam penes Senatum suime, conStat arg. I. I. V. 2. f. a quib. a paeli. non licet, ac penes Principem ἱquippe qui magistratuum creandorum ac iurisdictionis dandae potestate praeditus, non potest ipse ea destitutus esset arg. l. unic. in m. f. ad let. Iul. do ambitu, dc Principes Romanos saepe iuri dicundo vacasse, ex decretis Principum, ex Suetonio, Tacito, aliisque indubitatum est. Adde leg. moxima 5. f. de his, quae in tostam. delaent. Hac vero publica potestate cum careant electi part Ium compromisso arbitri, etiam nee iurisaictionem, nec notionem
proprie dictam habent; uti nee iurisdictionem, sed notionem solam habent iudices pedaneis earentes quippe exsequendi iure, dum magistratus ipsi iudicum a se datorum iudicata exsequuntur, L a D. Ho i5. in pν. , δε ro judicat. L ult. Q ubi O apud quem
cognit. in inter . rectitur. Latius sane notionem patere, quam iurisdictionem, haud dubium ι cum n tio & eognitionem & iurisdictionem complectatur, L notionem c O. f. de Dyris . sis is pertineatque etiam ad eos. qui iurisdictionem non habent, L ait γαιον 5. f. δε ne jtiae e. I. DP. C. tibi er amis quom
cognit. in integν. restit. sic ut velut senus consideretur, sub se rurisdictionem & oppositam ei cogniti non seu notionem simplicem comprehendens. Cumque iurisdictio non ad civiles tantum, sed di criminales causas pertineat, ut pluribus monstrabitur; mirum non est, notionis nomine, ut civilis saepe desia
natur iurisdictio, L ώθ. in He r. do obrig. ει - . . cum H 8. U. a. f. do tμans I. ita ipsam qu que crimina Iem venire in I. r. F. i . o 4. s. ae o c. praefecti urbi t. ex omnibus io. A. - c. pro Mil. 2. Ceterum simplex notis in nuda erenoseendi iudicandique saeuitate eonsistit, executione illis relicta, qui iurisdictionem habent, ae L i5. f. de re Diuic.
d. I. ult. c. tibi et apud quom regnis. in imu . rextis ad eamque spectant, quae cognitioni causarum ac d
finitioni subservire queunt. Oualia sunt, veritatis i dagandae gratia in eausis dubiis iusiurandum deferre, I. admonendi 5 i. f. de jureiurando, rerum litigiosarum dolo culpave, per reum praeitanda, peremtarum facere aestimationem; aut auctori permittere ,
ut ipse interposita iurisiurandi religione vel ex veritate vel ex affectione, pro doli culpaeque modo de iudicii eutusque natura, rei in iudicium deductae aestimationem declaret, i viae amur 4. Iot.. m. M. Eo in litem -νando, exeludere iure probandii dum vel consessus est reus, eo ipso pro iudicato plerumque habendus i. t. l. pen. f. eo ossit, L pνoinde G. in me s. ad let. Aquil. vel praefinita probati nibus faciendis tempora elabi passus est, Cui Pr bandi incumbebat onus, iuxta l. I. c. de dilationi,
88쪽
Iubere taverὲ ea ut Ionibus, sἰve iussietalibus,
munibus, quoties has communes judex pendente lite interponi decernit, V. i. et ult. Initit. de diditrione tipulation. jubere, rem litigiosam post litem conte
ratam in aede sacra deponi, donec satisdetur, veluti, eum iudex familiae eruiseundae instrumenta communia haereditaria arbitratur in aede sacra deponenda esse, donec unus ex haeredibus cautione praestita eorumdem in se susceperit eustodiam, L si qua sunt 5. . famil. errare. Sane si ante litem contestatam praetorrem mobilem ob non praestitam de sistendo cauti
nem deponi iusserit, donee satisdetur, ad iurisdicti
nem potius, quam simplicem notionem hune actum
retuleris, tanquam ab eo, qui iurisdictioni Irruest. interponendum, L ii fila juri, T. si. ωθ. luna. c. o. β. r. f. qui ratisa. cet. T. red hod o a. Inst. de atisdation. Quin imo ex quo per Diocletianum dc Maximianum praesides ipsi cognoscere ae judicare iussi sunt, in subsidium tantum ob impedimenta fraviora relicta ipsis iudicum dandorum arbitrio,
Tinxta L placet nobis a. Cod. H Naan. judicib. actas nosce omnes per mapistratum ipsum inpediensis,
velut a iurisdictione ipsorum, non a simplici noti ne proficiscentes, iurisdictioni accensendos existimo. Confer Vinnium rWa H. δε is Dd. cap. 5. num. a. indeque natam inseriptionem huius tituli in Codice,
qua omnibus iudicibus jurisdictio tribuitur, do iurii
dictione omnium iudicum et foro eo etente. Ut tamen jus vetus nudamque notionem sine iurisdictione etiam ad ipsius usque Iustiniani tempora obtinuisse putem, quoties ob negotiorum multitudinem, aliainve iustam causam a magistratu iudices dabantur ex praescripto d. l. 2. GL ult. C do pedan. δε- uiribus & ex novel . 82. e. r. et seqq. quamvis enim illi e certi sint a Iustiniano designati, quibus causae per magistratus committendae essent; illos tamen ad anstar veterum iudicum pedaneorum Ulam cogno scendi ac iudicandi, non item exsequendi habuis-
Se potestatem, Verius est cum in ae nyc. M. nus
Diam executionis ius ipsis inveniatur tributum, aut hac in parte quid innovatum, ae passim nihil aliud injungatur, quam ut audiant negotia dc examinent, me sua definiant absolutione vel condemnatione , atque insuper aeque ac jure veteri, ab hisce datis ad clantes facienda sit appellatio, d. -υ. 8a. cap. illo 4. 5. nec alia de causa certi sint designati, quam ne legum ae nepotiorum imperiti darentur, L n v. Ua. in praefat. Nihil in omnem eventum mutante illa Certarum personarum ex genonis de Iustiniani e stitutionibus designatione; quia dc olim non promi scue quilibet, sta ex solis in quinque decurias iudicum relatis, atque adeo selectis, a praetore dati, ut pluribus docet D. Noodi. de tu irae II. l. cap. 15. xv t r. praeterariam quod St olim subinde magistratus pedaneum dederunt iudicem, ex auctoritate Principis ac peculiari rescripto dato nominatim deel ara
petat, non Satis commode assequemur, nisi prius Epezies ejus, variasque recenseamus divisiones. vul- ratissima est, quod alia votanta iis sit, alia conten riora. illa, quae inter volentes exercetur, veluti ad ptio, manumissio, emancipatio: que tamen, si alte rutro invito decernatur, in contentiosam procul du-Voet ad Pandret. Tom. L.
bio degenerabit; ut id est In easibus L nonnunquam
M. f. d. adoption. l. σι eui lingatum 92. AE. ius co dit. 2 d monstrat. Haec est, quae inter invitos causae cognitione intercedente exerceri potest, L omnera. r. is esse. procons. ω legati ; etiamsi non semper re ipsa inter invitos, sed subinde etiam intorvolentes Ioeum inveniat, In iudiciis praesertim divisoriis, dum quisque communionis pertaesus, simul eum adversario ad iudicem sestinat, ad separationem contendit, ae post sententiam avide divisionis adiudicationisve euectum emptat & executionem, ars.
sufficiat, adesse cogendi potestatem, casu quo quis reluetari velit & refractarius esse: eoque pertinent actiones omnes. di quae actionum instar obtinent,
enumerata in I ad iionii 37. 1. de Ald. is action.
Multis autem modis voluntaria distat a contenti sa : in quantum neque tribunal desiderat, sed omni loco Δ tempore exercetur, ipsisque etiam seriatis diebus, L ad Itir 8. C. de ii iii, V. oen. Inuit. δε l boninis , nec respuit, quo minus quis sibi suisque ius dicat. I. r. a. r. aer i . praetoris, I. si conruI S. o si. U. aer adoption. I. ii νogatus m. must. U. δε manumiss. viva. l. tiar. A. υ r. f. de offf. consulit, atque etiam a proconsule nec dum i gresso provinciam expediri potest, L. i. a. ff. de of sis. procons. et legat. quae omnia in contentiosae jurisdictionis acti sus aliter servantur, δε l. l. 2.F. δε M. porant. N lex. I. qui j isdictioni Io. U. h. t. d. l. aetus S. C. de feriir .
4. Sciendum tamen, quaedam esse, quae nee in uni versum ad voluntariam, nee ad contentiosam satia apte retuleris ; sed quae velut medium inter utraminque videntur obtinere. uualia sunt, tutoris datio, impuberis adrogatio, manumissio ex capite Secundo
legis AEliae Sentiae, decreti interpositio de alienatione bonorum pupilli, vel transactione super alimentis futuris testamento relictis, donationum insinuatio, apertura testamenti, oblatio, consignatio dc depositio pecuniae in iudicio, aliaque similia: in quantum enim in hisee vel interponenda est causae cognitio, vel quod petitur non semper obtinetur,ves in propria causa non satis recte haec a judice expediuntur, ad contentiosam iurisdictionem propius accedunt. Quatenus vero nec adversarius di directus eontradictor in hisce solet intervenire, nec sori, actibus hisce expediendis impedimento videntur,arg. I. a. V. de feriis, voluntariae iurisdictionis actust imitantur. 5. Insuper alta etialis est, quae clara causas civi
Ies versatur; eνiminator alia, quae circa causas cri
minales. M licet hae frequentius imperii meri ampellatione veniat, de quo in sequentibus; tamen subplenissima iurisdictionis denominatione comprehen in est: ex eo enim quod plerissimam serisAelianem proconsul haberet, Ulpianus colligit, omnium par tes, qui Romae vel quasi magistratus, vel extra ordinem ius dicunt, ad ipsum pertinere; nec quicquam esse in provincia, quod non per eum expediatur ι ιρι in aliam T. T. eum plenissimam a. ι. s. l. 9- G ef . praconi. et Iesar. frustra est Arn. In nius, dum Ulpianum restringit tanquam de solis cia vili a causis in E. I. I. agentem, tract. de DrD-
dict. cap. I. num. I. Cum enim illic dicatur, o tum
89쪽
etiam id inte: agi de partibus praesees urbi, qui, e
dem Ulpiano asserente, omnia crimina sibi vindicabat, L i. in I . f. de Or. p . urbi. Praeterquam
quod errare dicuntur magistratus, qui, cum publicii Peii babeant ex uitionem, velut Meir Iuliae vi n--heriit, juri di iisnem suam maiaam, L t. V. deos . elut, eui maud. eir jurisdiet. deinde de capite eivis Romani. deinde parricidio fui dicere, nota M tonio atque Pompo o to phrasis est, Sueton. invioa Augusti cap. 55. L. a. si. et quia 25. V. de rix. i ix. Adde D. di de de iurisiactio, si . r. cap. I. in s P. Vinnium AE east. I. 6. Ad haee vel ordinaria est, quae alicui iure maristratus, seu iure ordinario 8c more a maioribus recepto, competit, vel extraordinaria, seu legitima, quae non iure magistratus, sed ex speciali lege, s Datuseonsulto. ve Principis constitui Ione concessa est. Probat abunde hanc divisionem Ulpianus, dum de proconsule ait, Omnium partes, qui Roma vel quari magistratur, vel extra ordiram jus dicunt, ad eum pertinere, I. st in aliam 7. s. ωθ. f. is esse. procrent. N legati, etsi quandeque in legibus nVetur esse iurisdictio, dum anguetiore vocis intellectu luris-diitio solam comprehendit eam, quae iure magistra-Lus competit, Ac ei, quae lege speciali data est, oppinnitur, veluti in L muro 6. si. rut it a. A. de tui lit, et L t. r. l. f. de osse. 6ur cui maia. ea j ri,d D. Pertinet hue erimin iis iurisdictio, I. i. AH est. e fur, cui mrnae. eu juritae datio tutoris, L
Sentum uisi, decreti interpositio de transactione Nuper alimentis ultima voluntate datis, L eum hi η. . des resera M. aut de rerum pupillarium, L r. f.
mn fiere. Iudicis dandi potestas in magistratu prinvinciali : urbanis magistratibus hoc ius non ex sp ciali lege, sed propter vim imperii, atque adeo iure magistratus quaesitum erat, L cum P. tor I a. si. I. . dolo aeriis. videntur autem iure magistratus competere ea, propter quae primitus istiusmodi magistratuum dignitas atque potestas in usum populi & reipublicae introducta fuit, quaeve Successu temporis, ae patientia populi taetra, si e isti dignitati absque speciali lege. lata experunt annexa ea se, ut ve- Iut more maiorum tales magistratus eorumque in o si fieto successores istius reneris actum exercuerint, Incet In nonnullis subinde more velut tacito populi mutatos. Unde more malorum mandata dicitur iurisdimo, iudex datus a magistratu urbano, dc alia plura, L more 5. q. b. t. I. cum praeIor Ia. I. f. δε jud ciit, i. r: β. I. V. de ossic. ejus, mi mundere finis d. Ut conrules ut praetores in urbe ius dicerent, primis harum dignitatum incunabulis quasi adhaesit, ae ob id a populo consules praetoresque creatns Constat, L 2. 6. eumque contuler 27. U. EP lino juris, atque adeo iure malistratus iuri di n-do praesunt, etiam mutato in multis veteri iudici rum ordine, ae iudicum dandorum usu indueri Sed ut pupillis non habentibus tutores darent aliaque plura ad legitimam turisdictionem relata sacerent, Potestas non competiit, neque usu moribusque popu-
li tacitis obtenta est; sed demum , ex quo per Attiliam aliasque leges de constitutiones hae ipsis nominatim suere data, secundum novam Ec adventitiam auctoritatem.
I. Insignis vero, prae ceteris, sed de pariter disῖ- eultatibus haud paucis, involuta est ea divisio. qua iuri sdictio alia propria, alia demandata, Seu delegata dieitur. Propriam appello, quam quis habet suo nomine, non alieno beneficio; sive eam iure magistratus , sive ex speciali legis, Senatusconsulti, aut conui'utionis concessione exerceat, L si in aliam
7. 6. a. V. de ossis. proeως. et legat. I. more 5. f. b. t. Demandatam, quam quis exercet nomine de vice eius, qui mandavit. Sie ut nihil proprium habeat. qui mandatam iurisdimonem suscepit Be exsequitur, ac alienam prorsus repraesentet Personam, α ι. 5. I uter praetoγ i 6. m. b. r. l. r. L ersi praetoν 5. m. de ossis. 6ur cur manae eri jurisae. Cui consequens est, ut quantum ad ea, quae pare mandata sunt, idem sere potuerit mandatarius, quod mandans; velut itribunali uti, consilium exercere, iudic dare 1 quae plenissime confirmata vide apud D. Notat de juris-HELom lib. a. c. 9 io. Ir. Est autem in manda tis arbitrio, cui mandet; si modo proconsulem excipias, ut dictum rit. de sis. praeoni. et legati, adeoque vel prirato idoneo, vel alteri masistratui, Velut praetori L et si praetre o. L . in fluo j. Ac c. ejus, cui mandar. est jurisdis. qua ratione M. mmilius praetor, cuius peregrina sors erat, iurisdictionem Attilio collegΕ, praetori urbano mandavit, teste. Livio, lib. 24. cap. 44. Sed de ex eius dependet Voluntate, utrum universam iurisdictionern mandare velit. an in certas personas, an Speciem unam, L solet l6. et L IT. V. h. t. Quod si universam aut generalem mandaverit, mandata videntur ea omnia,
quae specialiter mandari possent, L I. si. r. iunct. Lpen. .m de offic. 6us, erit manta. m jurisae'. Demandari Vero regularitu possunt ea Sola que quis jure magistratus habet dc ure proprio, lege m ro 5. f. b. t. I. i. L in. D. V. de o c. eius, crat mana. en juri in. i etiamsi talia suerint negotia , in quibus dedaneus ludex dari non poterati cum aliud sit judirem pedaneum constituere, aliud jurisdictionem mandare , non enim per judicem pedaneum videtur ipse praetor iudieare, uti quidem per mandat alium iurisdictionis, mandantis vices girentem i de lege non distinguente nec nobis disti guendum est. Rxeipitur tamen, quod suspecti tutoris eognitio, liret legitimae iurisdictionis sit, mandari possit, propter pupillorum utilitatem, L cognitio 4. U. G o d. 0ur, cui manae era μ' di i. i. i . . an
tem 4. m. de ιυ γ i. tium uti Se cognitio cun diarum, quam, ut ut ad merum imperium pertinentem, proconsul legato extra ordinem mandat, L s lent G. M. H. G o e. prae r. et les. EXtra hos ca- Sua palam est, ea, quae ex speciali iesis cone Sione competunt, mandari non posse, atque adeo nec tutoris dationem, L me mandante re f. de tui. et curat. dat. ab hir, nee decreti interpasitionem de trans amorae super alimentis ultima voluntate relictis; vel de pupillarium rerum alienatione, ter cum hin. V. ted Me manae re ire m. rransaction. l. man tra
90쪽
seu si tamen is, eui publici iudieii obtigit ex
curio, abesse coeperit ac proficisci, lege Iulia de vi cautum, ipsum mandare potuisse, δ. cI. de quidem, si urbis praestatris esset, vicario, si quis esset conui tutus, ut docet L . di di δε j-irine . I. a. ciast. 6. alioquin eui libet, eum ae l. i. generaliter loquatur. Illa modo, quo in ei vilibus proconsuli adjuncio sibi legato: alii legatum non habentes, extraneo etiam privato demandabant, ut ante dictum. Et quamvis nonnullis placeat, i aratorem debuisse demandare lindici quaestionis, qui a suaesitore distinctus fuit, notante id Iulio Pollato sinωia fisi Romani Gν. 5.
cap. 7. in addit. num. a. Caroso Sigonio G Ddisi ιιών. a. cap. 5. tamen eum neque ex legibus neque ex antiquitate constet, quaesitori adiunctum fuisse ex lege publieorum ludieiorum iudicem quaestionis: exuotimem magis, eum ipsum, cui a quaesitore ob iustum
impedimentum mandata suit iudicii publiei exereitatio, ob id iudicem quaestionis fuisse appellatum, sicut iudex quaestionis di mandatarius iurisdictionis eri minalis idem fuerit; et in omnibus, etiam ipsa iud
cum sortitione, similibusque. quaesitoris mandantis partes obierit. Unde de simplieiter in I. I. D. M ti. 3 . U. ad let. Corn. do Sicariis metit atur iungi vi demus eum, qui furicio mMico praeest , judice u 'uaesti'πίς, tarq iam aquali, licet vicaria. paritaternatructum.
9. An autem de in eam infirmitatis diuturnioris mandare si erit, dubium. Si verba E. I. a. quis spectet. sorte negandum id esse censuerit, eum ibidem
Papinianus concludat, non σιλιο iraque stum man
δεμ νυν, quam ii abesse caep it. Sed si exoeptu Dis propositae rationem penitius consideremus, eam an casu morbi diuturnioris aeque ac in absentia constabit militare. Neque enim alia inis Iulia L ma
datum admittentis ob causam absentiae, ratio reddi P reat, quam, ne durante magistratuum prosectione, criminasia sisterentur nimium ae protelarentur iudi-
Ciai quod neque eum praeseripta in iudicita publicis terminandis releritate s de qua l. de bis, quos S. C.
ler ex icem, sie ut ea de causa proconsul, finito iam ministrationis tempere, tamen usque ad successoris adventum ius dicere omniaque agere debeat, & ne i atum quidem suum ante possit de provincia d mittere. α I. ro. Sive aut m per absentiam, sive per morbum magistratus diuturniorem, qua publicis
neditur vacare negotiis, ac saepe mente non satis
valet, protrahatur ae ditaratur ccgnitio criminum ac definitio, denegeturque experiundi potestas, quid, quae ς, effectu resert 3 praesertim, cum ius nostrum illos, qui negotiis gerendis superesse nequcunt, quique secum agendi potestatem non faciunt, absentium loco haberi velit, ut ut naturaliter corpore praeSem te, i. uit. U. δε νεν ori signis. I ais γατον G. prio si. uti. f. ex qui . caur. ma ret, nec minus ad vcrsa valetudo, quam absentia . tutoribus aIios su
G t. de rectit. tur. Et hinc Gaius, agens de civit te aliave universitate, quae auctorem aut sindicum v defensorem non habebat, alt, oe quirim nari es-ιe avitorem nes rixdicum tune quoque intelligimur, cum is absit, am ualcluaenae imp Zamri avi in bilis iis ad agendum, L I. si. quod si a. f. quod ιυ-
eit, quod apud Ammianum Marcellinum est lib. V.
cap. I. quod enim negogio Iepescente ob diuturnam morborum a ' ritatem, qua ten batuν O. inius teratis urbi praesectus morarum impati mes hi, qui rem
istuc am, libono peti rum oblaxo, uι examinandum jurgium Winferio mandaνGωμ' annona , i su studiace, itaris concessum eri indo quidem id petitum fuisse patet; at peti necessario debuisse, praesectamque ipsum morbo diuturniore detentum suam non
potuisse juri dictionem suo mandare arbitratu. id vero nee inde colligi posse, nec aliunde probare eonfido. io. Inepte autem verba AE L i. f dae in. eisi, i manae erι jurisae nonnulli restrangunt ad legem Iuliam de vi, in ea sola mandati licentiam in casu absentiae admittentes , in ceteris omnibus publicis iudieiis negantes. Praeterquam enim, quod eadem ratio, quin pro lege Iulia de vi militat, in ceteris quoque ludicrorum publicorum Iegibus locum invenit,
ne scilicet rei eriminum sive nocentes, Sive inson tes inauditi squallore carceris per absentiam macerentur , ut ante dictum , etiam nulli bi id legi Iuliae de vi velut peculiare tribuitur, n& Papinianus iunominatim de lege Iulia de vi, sed magis ipsa lego
Iulia is vi cautum asserit, ut is, cui ostigerit exae civis, possis eam, si proficiscaιών, mianaeiare . At vero
sequela nulla est, id , quod lege Iulia de vi cautum invenituri in aliis publicis ludiciis non obtinere nam di eadem Iulia de vi cautum, ne in ilia Diotestes sint impuberes, iudicio publico damnati, alii que similes, i. tertiam 5. β. t e Iulia 5. f. do i
tribus . quos tamen in ceteris criminibus testes esse idoneos a anus nemo recte concluserit. Eoque pertinet quod Marcianus in I. r. V. aboriolo si. Z a
Sonariare. Tusita. ait, abolitionem quidem, quae ad merum intinet imperium, a praesidibus peti di in petrari solere, sed eos praesentet non posse cogniti nem eius alteri mandare, unde a contrario recte d duxeris, eas aiaentes omnino id posse .
1 r. Sed ut Iegitima, seu extraordinaria iurisdictio
mandari nequitὲ ita nec ea, quae alteri mandata est, per mandatarium recte mandatur, I. ust. 1 de Q. eius, cui manae rit, juripae. t. more 5. m. b. t. ira
quod, ut ante dictum, eam vice e& nomine mandantis, di ita alieno beneficio mandatarius exercet, nihil ipse proprium habens; adeo ut ne in potestate quidem mandantis ait nominatim id agere, ut ipse demineret iuris ilitionem habere, de ilIa in mandat rium sic transiret, ut is iura proprio eadem exerceret : nam neque privata auctoritate magistratus quis quam abdicando imperium, amittere illud potest, L n. V. de osci maestae neque, si maxime id posset, propterea in alium transferendi ius haberet sed tantum abdicatione semet exueret illa , qua suerat minitus, potestate, arbitrio Principis in alium dein
ceps conferenda. Et de hac delegata iurisdictione
iterum non mandanda accipio ea, quae occurrunt in L un. Q μὰ 'o tua juriiae tua. G, GH De 'oria
dc praecipue Gordiani reseriptum in I. a iurio S.C. G iudiciis, ubi a iudico isuri Ariegattii j Didania patritatem non babere dicitur, assilita ratione, cum UM , Diario munero sueta: ur. Nec me Servin