장음표시 사용
91쪽
tentiis ullus etiam n paenitet: nis I enim per μῆ-eem ulla magistratum intellipas, ae per judicem ae legatum mandatarium iurisdiatonis, atque amplius judicis disia potestatem accipias pro saevitate mandandi iurisdictionem mandatam, aliumque vice sua substituendi i ac deinde rationem, cum φιe judici
Ho munera sungatin ita concipias, quasi scriptum e set, cum ipse nihil proprium habeat, sed tantum aDterius vice cuiata agat, atque adeo vere iudex seu magistratus non sit,' sed tantum munere Iadietario
tam interereteris, sed do iudice pedaneo dato, eique denegata ludi eis pedanei dandi potestate eam censueris eapsendam esse , definitioni legis nequaquam eris accommodata subiuncta ratio. Quae enim, Des ero, sequela erit, non potest iudex pedaneus alium suo loco iudicem substituere, quia ipse judiciario
munere fungitur, seu quia ipse iudex est λ nisi eari
ratione concludendum putares, eum quoque, iure magistratus iurisdictionem habet, non posse eandem alteri demandare, atque ita alium suo loeo substia tuere, quia ipse magistratus est. Sane stidirem δε- in ecillae sere idim esse, quod iurisdictionem mandare seu delegare, clarum est ex inscriptione tituli, qui Do rua yia isdictisnae ivaecor δεμε αγiuo porriam, si conferatur cum ipsa Lunis. eiusdem tituli, in qua tantum de deleganda seu mandanda iurisdietione agitur. Atque ita quoque iudic ι ἀπιν appellantur, qui ex mandata iurisdιctione rastitutionem in interrum iaciunt, L ωθ. C. ubi Ο πω quem cinguit. m
pso Principe mandata est iurisdictio, sine collatione talis tituli seu magistratus, cui talis rarisdictio C haeret. Huic enim sure singulari iurisdictionem mandandi , dc alium sibi substituendi Potestas competita. P. 1,les .existimo fuisse, quos Paulus libr. 5. sent. tis. I. in m. monet, extra ordinem a Principe sui se petitos, quosque Ulpianus ait potestate aliquή a Diaei aeritor, ac immediate sub ungit his, qui
iurisdictioni praesunt, L pon. ρ δε uinciis, contra retrum sententias nullus nisi ipse princeps, qui de
restitutionem facere potuit, L minor. II. F. yen. s. de minori 25. annis. 1'alas item vicarios a Principe constitutos, qui, licet vere neque praesides, neque praesecti essent , tamen vicem eorum gerebam,aceeptisque eodieillis imperialibus administrabant ac agebam ea, quae almula praesidibus ipsis praesectisque ineu inent agenda. uua ratione dum in I.
sontu G. f. aer v Par. mentio fit procuratorum Caesaris talium, qui Dico 'inlidis non j visamur; quibusque ob vi denegabantur iurisdictionis criminalis actis, supponitur, suisse & tales, qui praesidis vi-ee iungentes Imperii meri juis habebant . Atque inde etiam non tantum a praesecto praetorio, sed di ab eo, qui vire p. Hii ex maiam ly Trincipis coguorea , deportationem neri potuisse Ulpianus auctor est in
I. r. 17. a praesesii έ. f. aer orari; S. Non mirum autem, eos, quibus a Priaripe jurisdEtio mandata
erat, eandem rursus alteri potuisse demandare ; eum
iure singulari, non obstante mandato, propriam exere uerInt, non alienam iurisdictionem. Quod manis stum tum ex eo, quod Cassiodorus sistr. 6. formia. i5. mamiam dicit erro juri Ainionem , qua ἀπι- an Mei m etiam , quia quibusdam ex mandato principis cognoscentibus merum imperium tributum
invenitur, γ. I. g. 4. f. do legatis 5. quod tamen
alieno nomine haud fuit mercitum; quippe nec cui
quam mandandum . Guid, quod & illud in his manis dato Principis constitutis singuIare fuit, quod ab iis, quibus hi suam mandaverant iurisdictionem, ad sepsos mandantes appellari potuerit, ae L unis. c. qiamo rua j-isaeis. itiae dare , cum vuIgo ad eos a pellandum sit, qui supra mandantes sunt, I. r. must. , quis a quo april. inreptioni huic primae altera addi potest, si nempe is, qui delegavit, o mandavit iurisdictionem, subdelegandi potestatem
mandatario concesserit: quod fieri posse, ex eo evincitur, quod. quaerunque non ex speetali lege eompetum, mandars possint, I. I. F. in os Hur, cui mandata ori finisaei I. potestas vero mandandi jurisdictionem alteri, non ex speciali lege, sed ex iure magistratus, & ex more maiorum exerceatur, I. -- I. f. b. t. Cui proinde consequens est, praetorem ita posse alteri suam mandare jurisdictionem, ut mandatarius non suam, sed ipsius pratoris mandantis
iurisdictionem alteri mandet, & ita essietat, ut non amplius. ipse vicem p. toris gerat, sed ut tertius itile vice praetoris iurisdimonem exerceat. II. Ceterum mandatam hane iurisdictionem Ilaeelex non deserat, confirmat tamen, L is quia nec αε b. r. multumque inter eam, quae a lege data, de confirmatam, interest; in quantum illam suo quis que nomine dc tetra exemet ex legis benefieio, hane alieno nomine de beneficio mandantis, vel benefieio privati prorogantis, de quo postea. Ux eo autem, quod lex confirmare dicitur, illustrari potest Ulplani sentantia in . pen. f. a Maelatis ι dum enim air, eum, qui neque rarisdussioni praeest, neque a Principe potestate aliqua praeditus est; neque ab eo, quitus dandorum judicum habet, datus est, nequν ex alim
a lega eonsi matur rit, iudicem esse non posse, P τ
datarium jurisdictionis, aut ex prorogatione compo
tentem, videtur denotasse. . . 2.9 - τ
i . Ultimo tandem loco eonsiderandum , iurisd Elionem aliam ex sola Prineipis eoncessione comp2tere, aliam concamnte pri Fatorum tacto, seu pr mgatione . Quamvis enim privatorum paelis ea da
ri nequeat illis, qui nulli praesunt iudicio nullamque omnino iurisdictionem habent, L privatorum 2. Qb. I. Pro ari tianen mutuo consensu i Ilam potui
se ei. qui non tali erat iurisdictione praeditus, lege Julia judiciorum cautum fuit: sic ut oc haec urisdietionis a lege non datae, sed confirmandae species
sit ἱ quatenus aliter in inpetentem in tali casu, lex Iulia ex prorogatione di spontanca urisdictionis certis limitibiis circumscriptae ext si ne per litigantes facta, competentem sucit. DI. i. i consensisIe E. U. ω--, i. om de uinci R i. C. b.. r. i contien-
stratui, sed di ignoranti, ac per errorem. putantῆ
92쪽
nam esse iurisdictionem, fieri potest, L conseniisse a. si. i. f. do judiciis. Neque opus est consensu i dicis illius, apud quem reus, prorogatione non iacta, suisset conveniendus ; si modo seri ius ac privilegium Primario in renunciantis ac prorogantis sev rem introductum sit. Secus, si superioris savorem concerneret , atque ita non tam litigantibus , quam sero datum esset, quod inter alia est in toparchis iurisdietionem patrimonialem habentibus : quippe quo casu consensu iudicis opus esset. ne ex alieno facto lusi depereat. Andr. GaIL Iib. a. ob ere. D. Merula praxi lib. 4. par. a. tu. I. cap. Ire n. s. Vin
i6. Non maioribus tantum, sed minoribus magῖ- stratibus hane fieri posse prorogationem, dubium non videtur: eo quod di hi iurisdictionem, licet magis limitatam, habent ue quod sussieit, ut prorogatio recte fiat, I. r. f. de suis iit, L ME. f. ι. p. iunci. I. in reν 'eomenienses a'. AE ad munis: Miem: eoque Per tinet L de qua re 74. V. i. F. δε juiciis, cun non de iudice pedaneo, sed magistratu municipali usque ad summam certam per leges iudicare iusso, intelligenda est, iuxta d. l. U. θ. ad municipiat. Nee ipsis tactum magistratibus, sed & mandatariis iuris dictionis; cum hi quoque iurisdictionem exerceant ex jure & eapite mandantis eundemque repraecientent , si modo universa iis iurisdictio mandata sit. Nain
si vel linius tantum vel certarum tantum causarum
iurisdictio mandata fuerit, restrictos mandati te unos impedituros arbitrer, quo minus ultra res perso nrave mandato expressas sese mandatariis potestas extendat: cum utique mandati simpi eis naturam imitetur ipsudi iurisdictionis mandatum, L er quia
6. 1. b. t. nee ulli liceat mandati suscepti fines excedere, g. is qui exsequit .8. Inu. de mandaro Uuod & iure canonico receptum est έ quippe quo ir rita est prorogatio omnis delegato facta, cap. R. es G. γρ ωteros O. extra, de linc. er potest. δεα δε- legati . Vinnius t act. iu uae cap. Io. nωm. 6. 7.17. Quin imo collegiis illis at a corporibus, Mi bus certae tantum causae iuris dicundi gratia sunt demandata: qualia apud stos eo Hegia rei maritimae praesecta , Ordinum delegati geraministere o Eadem ut di delegati ab urbis cuiusque magistratu ad certas in urbe causas tractandas, veluti pupillares, patrimoniales, nauticas &e.ὶ non recte fit prorogatioinorum negotiorum, quae mandato publico instru- clunem dicunt in non rint expressa . Ecque facit, quod latvinculator, id est, cui specialiter datum ut de latronibus cognoscat ae iudicet, secundum Corasium ita. 3. m p. a . eap. 17. n. b. de causis p
cuniariis iudieare vetatur l. ita mur 6 i. d..i. f. de Icticiis . Consur Merui uri naai Lb. a. piari. a. titi. cap. tet. num. 6. vinnium de juri ae oap. linum. 2. Idemque in soris privilegiatis statuendum existimo: atque adeo nullam esse pri rogationem ab
illis sanam , qui trici legio fori non sunt donati, si se privilegiato vellent siro subjicera; ne privilegium
certarum personarum ea arumve intuitu indultum , ex aliorum quorumcumque prorOctare volentium arbitrio in ius commune degeneret. Aligastin. Lar
sa collectan. ad I. I. C. de iurisdlat. num. Ler te δε Quamvis ergo verum sit, militem posse iurisdictioni iudicis ei vilis sese subjicere. elerisos in se laicorum iudicum potestatem extendere, L mn. C. de metirs etsi postremum hoc iuri canonico displiceat, cap. tignificasti l8. o cap. si diligenti l a. extra, ae fora comper. ὶ Universitatum denique Academicarum sta diosos renunciare seri Aeademici privilegio, dummodo in hae universitate sint annis viginti quinque maiores. Ampliatio do staturon Dan a m mnis dictos Loden M. Mariti 16B. MI. 5. placit. HALI'. 5 6. tamen ut, qui milites, aut clerici, aut studiosi
non Sunt, inpressa conventione se militari, vel ecclesiasti , vel academico subjicerent iudiei, atque ita se redderent privilegii participes non patitur ipsa privilegiorum natura, dc ludicibus ordinariis suo in
territorio competens auctoritas, isthac ratione haud leviter . diminuenda . Unde actores, ac reos, ipsosquia etiam iudices aditos, si iudicaverint, puniendos esse, eo titutum in I. in criminaci 5. U. r. C. Me rit. iunes. Iet. ιὰ militaris a. C. si a non eo et judica iudicat. esse ae e. Ant. Faber Ceae lib. 5. tit. I a. de D. s. 8. Io. Gratianus is scept. forent. cap. 258. n. M. in se . Responsa iurisc. Holland. pari. I. con ril. bra. et part. 5. ori. t. eos l. 56.i3. Non expresso tantum, sed & tacito consensu haec pro alio fieri potest, dum alius pro alio prae tor aditur, si modo talis aditus fuerit, cui etiam ex pressa partium conventione ii te potuisset de tali negotio iurisdictio prorogari, praetor serte urbarus P peregrino, aut viceversa. Quod ut apertius in tolligatur, considerandum, fieri posse, ut vel ab utroque litigante simul ac sponte ludex adeatur in competens, vel ab actore solo reum invitum de adishue deliberaturum vorante. Si ab utroque simul ac
sponte, squod evenire potest praecipue in cohaeredibus, sociis, aliisque iudicio serte duplici familiae er-eiscundae , aur alio simili experturis, convenientec
an litigantes ex certa id ererint scientia, haud igna ri , causam talem ad magistratus alterius pertineretribunal; an vero errere lapsi. Si enim ab ipsis scientibus consulto id actum constet, dum sorte fisci procuratorem scientes a diverunt privata de lite, adi tione sola, velut consensu tacito rebus ipsis de sactis utrimque declarato, videntur iudici non suo se subiecisse, etiamsi necdum litis contestatio secutAsit ι perinde ae si id expressa inter ipsos plaeuisseteonventione; quid enim interest, expretio consensu, an rebus ipsis di laetis suam quisque voluntatem do
non tamum 5. U. raram rem baby i. At xi per errorem id iactum appareat, prorogatio non potest via deri facta; cum in errante omnis omnino consensus defietat, L si μν' rorem 15. f. b. r. I. con emissae
reg. ibris. Sed quod scientes, turladictionem istius
non eme magistratus, di tamen consulto eum liticcausa adcantes, sola faeiunt aditione; id in erranti bus tamen operatur tandem subsecuta litis contesta tio ; si modo apud talem facta sit, cui partes etiam expressa voluntate iurisdicti Inem de isto prorogare negotio non vetantur, ut ante dictum. Lege scilicet tunc supplente desectum consensus ad prorogationem requisiti, in quantum fingit ac concipit, li
93쪽
dicio quasi contrahi, atque ita ex ipso facto litis
contestationis consensum intercessisse i eo modo,
quo de in ceteris quasi eontractibus jus consensum naturaliter deficientem subsuisse fingit: l. Leet 5. V. MPm scribit li. I. ohortii I. V. ii si 'f. a. A. Greeν D. li dubitatum utique est, lite semel contestara , non posis amplius ab uno litigantium declinari jurisdictionem illius, apud quem Et nae ratione judicium coeptum est; quia ubi lis initium habuit , ibi de finem accipere debet, I. ubi acee rum M. f. ae rudi. ii , dc dilatorias exceptiones, ipsamque sero praescriptionem ante litem e testatam in principio, atque inter ipsa litis exordia opponi oportere, legum
decrevit auctoritas, nulla inter scientes Errantesque
distinctione adhibita, L pen. oe sit. C. de excepi. arg.
t. re sit ii sui cepit Sa. A. A DEDAro quod ipsum
etiam manifesto declaratum L nemo c C. b. r. in qua Constantinus edicto ad Omnes provinciales principit, ut nemo post litem contestatam ordinariae sessiud clinet examen ; nec pino praeferi; praerario, aut co
muit ori vi , MI alterius speritabilis iudiei imploret anxilium sed a pellatio, ostibur facta ad racmmauditorium veniar. Neque ulla necessitas eat, Cur verba sint litem conteriatiam cum Jacobo Gothostedo
aliena expungamus ; ipsis praesertim t odiibus in i Mione revius illius haud variantibus. Nam, uti in-tietas haud eundum, deletis hisce contruum sere legis Sensum, non posse provinciales, declinato ordinario praesidis judicio causas ad praefecti praetorio ec similium superius transferre tribunal; ita nee incongruus sensus erit, si servatis hisce verbis legem accipiamus de illis, qui, cum apud praesidem esset iam faeta litis contestatio, litem eandem necdum decisam Per quandam querelam ad su riores delata cc evocationem a praelino pretorio petitam de obtentam , ad majus studebant audit Irium transferre. duo modo se veteres interpretes legem hanc accepisse patet ex iis, quae habet Augustinus Barbosa C .erian. Cod ad ae. I. 4. C. b. t. iitraque certe in Specie aeque supponi debet provincialium ipsorumque praetorio presectoruin abusus; delites uuidem verbis, in lite penes superiorem primitus incnoanda consi-,tens; iisdem vero servatis, in lite semel legitime ccepta, at necdum finita, contra solitum iudiciorum ordinem ad aliud superius iudicium transferenda - ,onvenitque satis vulgata lectio scopo Constantini, qui erat, tueri p sidum auctoritatem, de reprimere amplissimam ac ex socordia Principum nimiam prae-iniorum praetorio, ipsisque etiam Imperatoribus Gr-midandam potentiam ac usurpationem ς quam, ut hoc ad lani, Imperator ille multis modis imminutam voluit, in id studiose allaborans, ut eorum detraheret auctoritati, non tantum diviso in quatuor imp ria hoc magistratu , cum antea duo tantum ementsed di institutis militum magistris, in milites pote Statem OInnem exercituris, eum prius praesecti prae torio militibus ubicunque locorum presuissent. 19. omnibus de tacita prorogatione, etiam ab errantibu per litis contestationem contingente, non obstare arbitror, quod in iure nostro cautum invenitur, Sententiam a non suo iudice latam non
eonstringere; firmitatem judicati non habere; iud rem ad certam rem datum, si de aliis pronuncia rit, nihil egisse, L i. a..eu I. M. C. ti a non com-
peti iudice iudicat. Osre He. Multum enim Interest, an aditus stit, qui iurisdidi ionem quidem habebat,
sed non in tales personas aut tali de causa, de qua sorte fuit aditus, di cujus intuitu expressa potuisset ei prorogatio fieri consensu partium an vero per talem suerit definita lis, per quem ne expressa quidem litigantium voluntate ac prorogatione Potuisset cognosci, dum vel omni carebat iurisdictione, ad prorogationem quae requisita , secundum ante dicta , vel ad speciales tantum causas limitata erat praeditus potestate. De prioribus asserimus, id facere litis contestationem ex errore favim. quod alias ante litem contestatam se isset solus litigantium non errantium expressus aut fam aditionis declaratus consensus I nec dici potest incompetens, nisi qui nec ex prorogatione competens est. Λst aliter se res habet in posterioribus, qui ita incompetentes Sunt, ut nec ex pro patione expressa potuissent iudicare: tunc
enim quicquid ab iis inter litigantes determinatum fuit, ipso iure naelum est, tamquam prosectum a talibus, qui nulla per legem data vel eonfirmata erant muniti iuris dicundi potestate. Veluti si sententiam tulerint iudices militares de musis non inter milites de milites, vel inter actares paganos de reos milites, sed inter actores de reos paganos , a T. I. in criminali S. si. r. iunct. l. 6. Coae. e. Dr. vel iudices ab illis dati, qui judicum dandorum potestate destituti erant finge a procuratore Caesaris inter privatos, qui quidem ipse ex prorogatione iudicare, at non iudices dare inter privatos potuit, i. r. C. de prae seir jurie. I. ex contentu G. F. I. A. de appellat. iunct. ter. l. GR. b. r. idemque est, si Iudices p danei a magistratu certae rei iudicandae, vel etiam intra certum tempus deeidendae dati , de re mrsus alia, vel post elapsum tempus praefinitum iudicaveritit: cum eniin de tempore dc causa singulari circumscripta sit horum iudicum datorum potestas, atque insuper non iurisdictionem, scit nudam tantum notionem habeanti alio tempore, aliisque in causis non aliter quam privati considerandi sunt, atque ita omni potestate iudicandi carentes, I. I. C. si a non competeme judice iudicat. I. eum non 6. C. quanaeostro c. non m necrate. De hisce ergo non iure datis, vel non ad talem causam eiectis pedaneis, aepropterea' prorsus incompetentibus, accipienda l. a. l. 4. ω rm. tit. C. 1ἱ a nos G1nper. juae judicar. Scalie his similes . Eoque pertinent, quae superius decollegiis rei maritimae praepositis, ordinum Delegatis, aliisque similibus limitata prorsus ad certa n gotia judicandi potestate donatis exposui si quae
que a pragmaticis vulgo traduntur, a sententiis scilicet ipso iure nullis etiam hodie appellandum esse, nisi nullitas procedat ex de mi iurisdictionis, Gri
U. Dictum hactenui quid iuris sit quantum adpmrogationem, si aetor de reus Simul sponte sua scientes aud errantes udicem a diverint non conare tentem . Quod si actor reum invitum solemniter M-rbs operiundi causa vocaverit ad eum, qui illo in negotio erat incompetens, sed tamen ea pax prom-gationis ; aliud in aetore, in reo aliud statuendumst istimo. Reum quod attinet, non aliter is iurisdi-Ctionem prorogasse censendus est, quam xi ad actoris intentionem principalem respondendo litem con-
94쪽
testatus sit, atque ita cum adversario quasi contraxerit in iudicio, juxta ea, quae ante dicta sunt. Non enim ex in ius vocatione, Solius actoris iacto, recte quisquam collegerit rei vocati consensum in jurisdia tionem illius ad quem vocatus est i etiamsi iam Pe tiisset aut admisisset libelli ab actore concepti ed tionem, L non videtur 55. f. do judiatis, eo quod lubelli editio non in aIiud est comparatis, quam ut
suturae litis species demonstretur , reusque deliberet , utrum cedere an contendere velit ; ac, si contendendum putet, utrum dilatoris aut peremtoris excepti
nibus, atque ipsa etiam sori praeseriptione se possit tueri; sie ut di ideo judicis nomen libello inserendum sit, I. I. A. de edendo, de quo latius illo tit lo de edendo. ai. uuin imo, si ex usu hodierno reum concipiamus arreno detentum, ne tum quidem videri poterit iurisdictionem prorogasse, cum interposuit cautionem de sistendo aut iudicatum solvendo. Nam cum ex praxi notissima per praestationem cautionis laxetur Omne arresti vinculum, dc detento detur recolandi licentia ἡ non alia de causa censeri debet, cautio nem interposuisse, quam ut detentioni semet eximeret, dc naturali frueretur libertate ἱ non vero, ni iudicis agnosceret iurisdictionem, ac sori sui privile- Sio renunciarui, Christinaus ais L. Meseboni ηρ. ii . an. s. n. 4. Peckius de jure ro, tendi c. i5. C statius ad I. i. A. si quis in jur vocatur non is is,
Cancerius variari resoluet. P t. a. c . a. n. 195.
arrestatio regulariter iudici, cuius auctoritate facta est, jurisdictionem tribuat, sie ut nee dissoluto ar- resti vinculo remittatur ab eo negotium ad ordinarium rei iudicem, nori ae traei. cap. 7. num. IO. tamen, ubi arrenum contigit propter litem, talem quae ex sua natura vel ob rei detenti conditionem, certum tantum iudicem ex legum morumve praevripto sortita est, nee ab alio cognosci potuit ι nihil vetat, etiam post cautionem interpositam allegari declinatoriam seri exceptionem, Hori ae tract. cap.
I. u. I 6. 2 seiq. praeseritin. qaia nec eXpressa per conventionem prorogatio tali in casu permissa aut Esncax est, secundum ante dicta. Ra. Plane, si reus ipse vocatus cautionem ab amctore vocante exigat, aut ad te spondendum dilati nem, .m ipso judicem videri agnitum ut competentem, ac sori declinandi viam deinceps praeclusaln esse, Cautum est instructione Curiae Holland. - . IIT. Idemque obtinet, si extra sori declinatoriam reus alias dilatorias exceptiones opposuerit ἱ nam nec tunc Ditra exceptioni declinatoriae seri locus est , etiamsi dilatoriae admissae suissent, di ipse ab instantia a solutus, Postmodum lapso tempore, quo dilatoriae eX-ceptionia durabat esse tus, rursus eadem ex causa ad judicem eundem vocaretur, Mynfingerus cent. 4. ob reisur. 27. Andr. Gayl. lib. l. obsere. 55. num. II. Merula p axi M'. 4. a. tis. i. cap. I 5. num. 5. Menochius is praesunt. Itb. a. praer. I9. num. 5. 6.
23. Ex adverso actorem quod spectat, licet usu sciri id servari plures tradant, quod actor post factam in ius vocationem, lite necdum per reum comtestata, P znitere, di reum ad aliud forum, derelicto priore, vocare possit, Sande decie. Fris. lib. i. ris.
i s. eg n. M. eamque sententiam Itinellus, ut iuri
civili convenientem, proposuerit comm m. furi eivit. lib. i 7. cap. Ire sena in meae tamen, quicquid sorte
huius aut illius sori peculiaris usus seri, nomani saltem iuris sandamentis opinionem hanc quam maxime refragari, nullus dubito: magisque niti veritate putem, quae a Zangem de excε Ph. para. a. cf. b.
venio, actori nempe post factam in ius vocationem dc libelli editionem liberum amplius haud esse , ut doesicto eo, quem prius adivit, reum invitum ad
alium voraret judicem, licet aeque competentem, et que contra facienti exceptione praeventionis seu litis alibi motae a reo opponi posset O reum iure petere, ut actor litem prosematur, aut ad perpetuum condemnetur silentitan. Cum enim actor ipse ab inius vocatione facere inceperit litis initium . arg. E. ωθ. In trit. δε poena temere litiganti non potest non hoe suo facto censeri judicem talem agnovissu, tanquam liti finienda idoneum ac competentem non tantum, ubi ad unum ex pluribus soris competens, sed oc, si ad incompetens reum vocasset, quinies rei , dui iudieis ineo etentis exceptione in suum tantum favorem inducta, ac per ipsam in ius vocationem sibi nata, tueri se poterat, eandem p termittere voluerit, apud iudicem non suum litigare parat in. Suades ipsum reconventionis iure Romano probata: fundamentum : nam cum inbuum videretur, ait Hres eum dedignari eontra se iudicem, cuius in agendo arbitrium censuerant observandum; Si propterea ex ipsa conventione per actorem facta protinus etiam
ante litem contestatam nata reo esset reconventi
ius apud eundem iudicem faciendae potestas, sic ut
mox a principio reconvenire non possit tantum, sedec debeat reus, quo us utraque Pari .passu ad finem
ra. m. do iudicii t. Ant. Faber Coa. lib. 4. tu. I.
secto, ut jus reconventionis reo quae situm tolleretur& eluderesur prorsus actoris arbitrio, si in ejus esset potestate ad Liem usque contestatam iudicis adit i iurisdimonem pamitentia subter susere, dc ad aliud forum litem transserre. Cui accedit, quod rei deterior esse non debeat quam actoris conditio, nec actori licere, quod reo non permittitur, L non debetri. m. de re . iuνit, si ergo reus ad serum competens, sive unicum sive ex pluribus reo competentibus arb.thio actoris electum, vocatus, impediatur ex solius in jus vocationis virtute litem ad alium transferre iudicem, etiamsi vel militiae protinus nomen dedisset vel mutasset domaei lium, L si quit, portea quam 7. m. de judiciis, e . Popotui ri I9. ext O ,
de foro com n. cap. cum ille a. ut lite penae me, in memin. rationis certe est, ut mulis magis eadem actori imposita censeri debeat necessitas persequendi eodem in foro litem, ex in jus vorati ne spontanea ae deliberata inchoatam. Sed de si reum ab actore ad incompetens tribunal vocatum prin
95쪽
ponas, iustum sane fuerit, ut, quemadmodum re 4 5. vera. rais sumen, Θ verius ure is o . si modo
ad principalem actoris intentionem excipiens. iudi- tantare entis fuerit violentia, ut nee appellationicis ineompetentis censetur agnovisse iurisdict Mnem,la re ecta sori exceptione Melinatoria deserre volu sie ut declinare deinceps haud possit; ita quoque rit; cum alioquin vocato pateat appellationis rem vicissim actor in ius vocationen & libelli intenti ldium, si reiecta fori praescriptione, tamquam irrepanem eontinentis editiane, sie forum illud dicatur rabili illato damno, gravatum se putet, ut in nu-iagnovisse, ut non amplius ex poenitentia iraque s iteria appellationis plenius tradetur, num in meae. Ia voluntate subducere se ponit, ae ad aliud iudi-inee diei ivssit praeturae viribus eo illlius , qui non eium transire. Estque haec sententia etiam manife-iutens iuris remediis, acquievit iudicio judicis se eo sta ex lege per Culacium restituta, qua est 4. C. deipetentem Melarantis, aut vocatus ne venit quidem;
in ius voc. sed contemsit praetorem vocantem; contra L si Miata . Debiliora vero gum, qud in contrarium viden- - aliena ct f is fudistis. Nisi sorte manifestissitur militare. Quamvis enim libelli mutatio actoriimus enat in iudice Iurisdiectionis desectus,& is, non
permissa fuerit invito reo: quamvis etiam in jus v sobstantem condemnaverit ut contumacem: cum non Catoni litique motae si actor ante vel post litemipossit non videri ita reus viribus praeturae iniquis Contestatam renunciare potuerit, ut in universum a condemnatus, ac propterea nee sententia taIis in lite recedere, nec apud eundem nee apud alium i sctum debeat sortiri, Christinaeus aclflet. Mecblinienς.
esset adversarii litem emptam ad finem perduei, Litaber Cod. M . s. tis. I a. dem. ira notis num. postquam Iisi L C. do pariis. Sande deos. Frit. lib. I. Responsa Iurisc. HOlland . pari. I. MI. a. comica. tis. r8. def. r. Radelamitu Cu is intν εα δε-iaao. num. s. c. cir. 79. --. s. 4. Carptovius A sim forem. pan. i. H. Porro, uti tacita iurisdictionis prorogatio constir. II. de . s. quamvis denique actore nonimnem deinceps exeludebat invito reo poenitentiam, veniente, & reo vocato rese sistente, circumducen-lita nee paenitere potuit aut contra sua pacta venire, dum tantum suerit ex iure Pandectarum citationi siquisquis pactione vel stipulatione exprema cavit, se edictum, eoque circumducto instantia tantum edictit non usurum Eri praescriptione, qua sese propter cin- peremta iserit, ex integro autem litigari potuerit, Ligulum militiae, vel dignitatis, aut sacerdotii praer in pora edictum 75. F. r. a. A. do 'udistis; tamenlgativam, vel aliud peculiare privilegium potuisset si litis renunciatione, vel libelli miratione, ad trans- tueri; eo quod juri pro se introducto unusquisque sationem litis in aliud serum, derelicto priore, nul- recte renunciat, de pacta conventa, quae neque com a sequela est. Et iure Pand. non apparet, reum, siltra seges, neque dolo mala sunt inita, omni modo vere ea sesa edicti instantia ex integro des emiservanda sunt, L pen. Coae de pactir. Lmb. Goris conveniendus suisset, invitum ad alium' potuisse vo-iada resar. r n. 4. F. 2. Nec turbare quemquam de cari tribunal, sed magis ad idem, utpote libera aBo-Ibet, quod nudis exanctis actio non detur, ut die xis voluntate semel elo m. Ut sileam, iure novo tur tu. de pariis. Non enim In tali prorogatione a- Iustinianeo causam ipsam, actore post in ius voca Ictio ex pacto datur aut sematur; neque persona j trinem ante litem contestatam absente ae citato, dicis ullam actioni eiusque finibus mutationem asterminandam fuisse reo id urgente, vireaeli. I A. e .lsert 4 sed tantum actori tribuitur potestas experiun-osnem 5. g. ωθ. t Adde L ult. in fine, C aeo inldi alici in lam, quam an quo ex iure communi Ven-y- -eanaeo. dr. Gayl. lib. I. assertiar. 59. u. dum erati quemadmodum e contrario potestas a L er res. Anci Matthaeus do iudiciis Hrpur. 7. tor.iris per loci mentionem stipulationi aut mutuo adi si . quod & a Leone confirmi nor II atque Dora Io .lctam miningitur, ne possit summo rare agere in qu ae Ulataiectinis haud displicuit, In ιμωα αν- ULivis loco, in quo reus ex iure communi lorum com- --. rit. tan is ae autem Dan den Orebee, art. 2.ipetens sortitur, sed tantum in loco adiecto, I. I. f. in M. uuae autem hactenus de actoris in ius vocan-lis eo, quod certo loco. Ubi ergo actor vi pro ali tis, reive litem eontestantis facto, tamquam pror inis pacto actae .reum vocaverit, ae ipsi fori iudici rationem tacitam continente, dicta sunt, locum non que non competentis obiicitur exceptio, pacti repli-nsient, si contra voluntatem suam alte ter litigan-ieatione ius apud talem iudicem experiundi sibi pot-tisn ad id viribus praeturae compulsus, atque ita in- est asserere, pacto scilicet, quod actionem parere visus, non obstante iuris sui alimatione, litem velinon poterat, ad exceptionem tamen & replicationem movere vel excipere minus incit. Nam eum in er- sussiciente. Adde Curacium Dari. 7. ad Adficam
xante di sic litem contestante incertum esset, antis pr.-- L is. s. l. t. Interim haud laviter victis non, si atavisset, incompetenti iudici nihilominus sed refragari videtur Asileant definitio in d. I. i8. M.
fuisset submissurus, atque inde litis contestatio im-lb. ia cum ait: si convenerit, ut assur pMIa , quam diret, ne aliud ad Brum invito adversario his transe com jurisdinis eu, jut dis μοι, ' mrquam ad
krretur, iure in casu illo dubio, uti everis quasit nuri mutata --rar fuerit, pracia dubio is moe-cont ractibus, consensu non Emmbabilem fingentel Enων ejusmodF consentioni clare. Sunt, quibus pla- ex facto litis contestationis, ut ante dictum 4 contraicuit, in d. l. Idi non de unius 'nitentia am, sed in reluctante manitatus apparet animus iuri suo in-i uiua utri que voluntate recessum esse a iacta re haerendi, & ludicem incompetςntem declinandi. Uti atione, Corasius Miseelian. IIA L cap. s. --. proinde eoacta litis contestatio praesumi per ius aut L ω seqq. Wissentae ad Runae. διλ 6. tber. D. angi non possit aliquem habere inviti assensum, neel Quorum opinioni quo minus Mibseribam, sarit, quod ullam, .eogenti ac iniuriam facienti tribuere notesta- an P. I. idi deeisio nominatim invenitur conreptatem in coactum, aut coaeto suum adimere seri ius,ide casu, quo necdum aditione imploratum Berat
. a. s. G Iurient. Neo stadiua cur1π Hananae. vicis. praetoris auxilium: unde a contrario aditium jam
96쪽
Asta, poenitendi potestas per Asrieanum exclusa cen-imodius de persolvendo debἰto, per actἰonem posset
seri debet. At vero si utriusque mutata volimrus es-linterpellare: sed non perimit ius fori competentisset, ut illi aiunt, nullam sane rationem depreliendo,iratione judicis illius, apud quem reus, non factatur non etiam post aditionem liceret mutare com-sprorogatione, suisset conveniendus; adeoque, eum muni consensu, atque Ita conventioni non stare.iprius state unus tantum fudex competen esset, pi
Seio, rudi eis quasi eontrahi, finiendam illic esse Ii-irmatio alterum priori addis, S ita actori tribuit eatem, ubi habuit initium ι sed non alio haec omnia Iectionem, an apud ordinarium, an apud eum, euisensu, quam quod nec invito reo actor ad aliud so-lprorogatio sacta, litigare malit. Cum ergo in brum transferre litem possit ; nec invito actore reus idi convenisset, ut alius praetor, quam cuius iura id post litem cotestatamessiderare. Ast ut utriusqueIdictio erat, ius diceret, actor, quamdiu non adivit consensu derelinquatur iudex, apud quem litigarileum, qui ex prorogatione adiri poterat, mutare vo-eceptum, di ad alium eatur, de musa eadem nectamiluntatem potuit, 'cit apud ordinarium iudiem, spre- per sententiam prioris terminata ius dicturum, Hlto toto prorogationis benefieis, litem adversario in- vero nec legibus interdictum, nec a ratione iurisivito intentare, quod hodieque quotidianum. Ast ubi
alienum puto. Illos certe, qui in arbitrum e pr i semel iudicem ex proro tione competentem adiu miserant, constat, potuisse eo derelicto ad judiciuma rit, eY adversarium ad eius vocaverit tribunal, sibi ire, iterumque spreta judicis auctoritate ad arbitrum praeiudicavit, ut ut lite necdum contestata, nee pot- redire, non aliter coertendos, quam quDd praetor non est amplius, hoc iudice derelicto, quem semel agni amplius spretum ab ipsis arbitriam adacturus sit adlvit, adversarium invitum ad alterum judicem iuris causam receptam terminandam, L sed: i m se Dum inperiundi causa vocare, exceptione scilicet praeven-0. si. uir. I. Ita I. M. ff. de inecemi qui μ' his . r itionis , litisuve alibi motae . ei OppGDenda, ut ante repori si autem a iudire ad-arbitrum redire sit ibi probatum. Concludo itaque L pen. C. is pactit, de citum, ratio non apparet, eur non litigantibus inte imo agente, excludese Punitent ιam, eo quod mus nongrum fuerit, etiam a iudi , qui cinperar cognosce-ipotuit ius actoris ex conventione q.i situm sua tolre, ad alium iudicem communi consensu iuem trans-ilere voluntatis mutatione. At ι gem ira actori anis serre terminandam. Adde Donellum commem. Furi te aditionem permittere voluntatis mutationem, eo eiviI. Iών. 37. eap. 38. anto merium. Judicio qui- quod is ista ratione suo tantum iuri, ev prorogat io dem inter litigantes ecepto, quasi contrahitur inter ne seu conventione competenti, renunciat.
contendentes, sed & a contractu resiliri pone com m. Ut autem prorogatio prorogantem tenet, ita sensu mutuo, doeent principia. Ne nunc dicam, ii ldc haeredes eius vi prorogationis talis obstringi, ut tem etiam per iudicem definitam, pone summo iure ad judicem, non nisi ex conventione mutua compe- rursus apud alium ventilari iudicem, di actionem tentem, vocati sese sistant, verius est ψ tum quia in rursus intentari non aliter, quam rei iudieatae ex ideiuncti ius universum, sive commodum, sive grave reptione esidendam, β. irem ri in judicio 5. Luirit. de Onerosum sue dentes, eundem repraesentant, unari oravi. quam tamen exceptionem si omittondam cum ipso finguntur persona, ct eiusdem eum eo p putaverit, qui iterato erat ex eadem causa Vocatus,ttestatis iurisque sunt, L baeredem 59. l. ων ditat da.
dum sorte sperat, novi iudicis iudicatum sibi imgialf. δε rev. juris, tum quia unusquisque non sibi tan- profuturami uti certe omittere potesti quippa iurillum, sed de haeredibus suis plerumque paciscitur . I. tantum faverique pro se introducta renuncians .uonisi parium s. m. is prolation. tum denique quia nae- dubium existimo, quin recte iudex posterior adit ires ibi conveniendus ae de Mendus est, ubi desun- iudicaturus sit, di sententia eius exitum sortitura riinis debuit, L haeres absoni i9. A. de juaeriti, aeuti mitum sortitur iusiurandum nosteri adversustiniquum esset mortalitatis casum adimere actori ius eum, qui, eum. se prioris iurisiurandi e ceptione tuerilex conventione quaesitum, Sande detii. Fritie. ἰών.
posset, eadem omissa adversarium iterato in eadem L. tis. s. ae . 5. Argent raeus ad conruer. Britann. causa iurare passus est, quale tamen iusiurandum ae ian. I. uot. 5. --. 5. Christinaeus ad Leg. Mec qualem, imo majorem habebat auctoritatem, quam lini m. rit. 6. an. 7. 33ωm. 5. Pockius ae iuν 3ires iudieata L in Aobur M. V. tici. . de fures 'istendi cap. II. inm. I. ω reM. Aemvven centur. ranari iunct. I. -υ-- um a. r. in . tis. l. l. 146ν. pan. a. libr. I. eap. 16. nu. 5- uuamvis Liltro quaμ. νον. actio non daetur, nihil in contrarium fa-llecti morte pro antis totam prorogationis vim, -- ciente, I. I. C. quanae pro c. non est necesse, qui Milut ius quoadam personale . extingui invaluerit , siem quae de litigantibus invitis iterato vocatis, di noniut non nisi coram iudice suo ordinario haeres inter- obstante lenitima desensione contra rei prius Iudi-spellandus it. catae auctoritatem eondemnatis agit. Adde iis. G. ' 29. Quid quod & illis in easibus, quibus ex ma-judica:a num. Q7. - . riti contractu in uinorem in totum vel pro parte a a7. uue eum ita sint, nee, ut ingenue fatear, W-lctio nascitur, facta per maritum pro patio, post i-tis placeat, quae aliquando plaeuit diacultatis hujusipsius obitum ipsam quoque viduam, quin & maritum enodataoi non puto me erraturum, si vel dissensum eius secundum , iure mariti uxoris nomine convinveterum lurisconsultorum salve dicam, quem Iusti-iniendum, obstringit, ad litem isto in foro suscipiennianus sua castulit decisione, ut id satis ipse innuit,ldam, quod ex proruatione mariti defuncti compe- in Z. I. pen. C. de pari. vel secundo tentaverim, di-itens est redditum: fias enim est, ut ex euius facto sim I. νη. g. h. r. aeeipi commodo posse de muta iuxor ius suum Omne metitur , haetenus haeredi non ea voluntate aetoris, in qua distinctio de praetore iamiabsimilis, ex eius quoque prorogatione devincta sit. adito vel etiamnum adeundo laeum invenit. Scili-J Argento , de Sande ae locii. Ut tamen & hie incet, pro alio iurisdictionis ex conventione per reum contrarium eant Ultra jectini, ne massariam quidem in gratiam actoris fieri solet, ut is reum tanto com-ividuam ex mariti prorogatione obligatam censentes, Vora ad Eunaeeu. Tom. L. - a
97쪽
ne inaritalis potestatis fiet iis ultra suos terminos hentes sese curiarum istarum iurisdie ioni subheerInt,
M. An vero ex debitoris principalis prorogatione,iiii anni l644. art. 5. 6. insis io etiriae Flanii instrumento contractus comprehensa, fide umor quin a t. 7. Groe vvegen ad. I. I. y de judiciar, ma
que teneatur ad eundem Venire iudicem, tanquam diisenaar d. cap. I. uum. Io. in M. Hemque de tam bi competentem, si nullam ipse lide ussioni nror ira imperiali testatur Mynfingerus cen . l. ebsem. Ni.; itionem addiderit , disceptari solet . In HollandialUbi ergo neque lege neque consuetudine inveterata quidem ex principalis debituris prorogatione cum te- indueta in nitur prompationis nominatim faciendae
neri iudieatum asturit Simon van Lee ven, parati:. necessitas, generalis sufficiet: mPe sundamento, li-Nἰι . novis 3. lib. a. pari. I. cap. n. num. 6. versu ,lcet curia: Hollandieae nullus ex iure recentiore su
. -υ primipalem, scd num iudicati illitas ratio pecu-lliciatur per vulgatam formulam, qua quis se omnium tiaris fuerit, quod fideiussorum non interfuerit, doliudicum jurisdisioni submittere profitetur; tamen elinatoriam admitti exceptionem, ut patet ex appen- eiusdem larmula vi ad alia tribunalia intermedia, ire reνum iudicararum post consuli. Iurire. HALipraeteritis infimis, recte vocabitur, veluti ad Delflan- pari. 5. Dol. l. stag. g. l. in fine, ec in iure intern Maliae, aliasque similes per Hollandiam praeses uras, potia ,- in quibus ad eundum iri debet iudicem , ne Consuli. Mur. Hou. pari. 4. Consil. a υ; de Uitra continentia causae dividatur, non muneretur princi-ilectinae curiae iurisdictionem acquiri rei generalem palis et fideiussoria obligatio; verius est, deficienti-iprorogationis formulam, saepius in eadem curia, iu-bus ealibus negotii terminis, nihil fideiussori nocere dicatum scio: eaque curiae etiam Geldricae eonstans debitoris prorogationem, nisi de de ipsius fide LMint praxis est . . os prorogatione speciali vel generali constet: fide- 5a. Destituitur autem prorogatio essem, si is, quiris, ionis enim in se spectata non haec vis atque eL eam sitit, neque in territorio inveniatur ipse, nequefieaeia est, quod fideiussor ad debitoris principalislbona illic possideat arresto gravanda, quo iurisdietiosorum solutionis impetrande causa trahi posset, sedifirmetur, arg. V. ωθ. ff. s. r. at si in territorio m tantuin, ut c iisdem debiti exactionem subiret, arg. retur, absque ulla rerum aut personae prehensione , L GH- Capuae s. s. aer eo, quod certo fle. Ut ur- simplicis in ius vocationis efficacia, venire copitur . p., pro debitore simpliciter obligato fideiussor inter-lCum ergo provinciales curias praesidum vice tangi Peniuns, non nisi ad proprium suum iudicem vocatilconstet i di iurisdictionem per universam exercere potest, etiamsi constaret, debitorem principalem exiprovinciam ; sequitur, omnes provinciae incolas, licet iure eommuni sui proprii domicilii iudiei ac iurisdi-ldiversis in urbibus diversisque ordinariis sub iudiei-ctioni sub ectum esse, ita nulla ratio est, cur prcro-lbus inorantes, o prorogatione legitime facta, veni- ratae subesset, cum ipse non prorogasseti nisi malin re ad superius tribunal debere simplici citatione v rem propoeationi, facioque hominis, quam ipsius lo- catos, Sande rich. FHiie. ιUν. r. rit. r. ae . S. Gr at s dispositioni, potestatem Vellemus tribuendam es- novegen ad i. i. f. aeo judiciis. se. Ouibus adde fide Essionem stricti iuris negotiis 55. Excutiendum restat, quot modis prorogati annumerari, in quibus quod non est expressum, nonlfieri possit , qua de re quatuor potissimum casus tra censetur subauditum. Denique si reo iam in jusu ictandi, iuxta modos quatuor, quibus iurisdictio pereato, O ita praevento, fide ussor de sistendo iudica-ile es invenitur limitata i puta loco, tempore, pers love solvendo cavens, non possit ad eundem voeartinis, causis. I os quidem ex iuris Romani princi- iudicem, ad quem reus jam erat vocatus, sed serilpiis non vigetur pes prorogationem potuisse extens ruet privilegium, quamdiu ci non renunciavit ἔ - di, sie ut unius provinciae praeses, uniusve municipiique adeo, ut ne idoneus quidem censeatur fideiussor magistratus in alterius praesidis, aut magistratus teresse, qui alterius siri eat, reiicique possit, nisi inte tritorio jus diceret ex litigantium cons nsu. ὶ m-ce sioni addat sori proprii renuntiationem, utcunqueiprimum enim vel praese' vel urbis praesectus, altu judieii firmψndi causa intervenire manifestum sit,ive similis suam provinciam aut iurisdictionis territ I. i. f. si quir in jur vocat. non iverit, COstallustrium UreMus est, pro privato habetur, I. 'μως ν od X. l. r. Jae. Coren cb νι. 59. n. I . nulla sane vinciae in suae 5. f. de o c. praeriae Liali. f. Ze of ratio est, cur prorogatio solius principalis rei, fide-lpraefecti urbi, L issem re 4. g. ult. A. is esse. pro-jussorem efficeret prorogata iurisdictione devinctu icons. er legati. Sic ut nec ipse exercere, nec alteri 3 i. Ceterum non specialis tantum, sed & genera- mandare iurisdictionein possit, ae l. 4. F. tiat. Et, libitis verbis facta prorogatio essectum sortitur, dum nisi ita statuatur, inepte Marcianus monuisse via quis in instrumento se ae sua iudicum omnium m-lbitur in I. a. 1. δε eo. . preeoni. oe legati, precon-risdietioni sub ecit, veI nulla sori praescriptione se u-isules stasim oram Doem Merist Deoim sadiere iuri.
surum professus rit, L pen. C. de prediit, L I. f. ii Helionem, sea non con. eriti oram, sed voluntariam. Sinuit in jur Dec. non - π, I. eontraxi, so ZI. U. δε enim e prorogatione inter 'consentientes potuissent l. oe . I. Andr. Gayl. 6b. a. obsero. οὐ nume . contentiosam exercere, nulla hac in parte inter V
tr. Ant. Matthaeus Ae sua citi isput. 4. 1 . 49.sluntariam ae contenti cisam differentia fuisset eo timasse naar pra f. ind. ωρ. I. nπm. o. in m ae tuenda, cum in contentiosa, ex Concurrente Prom-
Consuli. JCtorum Moll. pari. 4. comit. 26M. Nisi no-lgatione partium, aeque consensius in eum esset, ac in minatim regionum quarunsiam lege specifiea deside- voluntaria, nec voluntarIam aliter quam ex partium raretur prorogatio; qua latione de Hollandiea FIan-iconsensu, exerceatur. Conser Vinnium de iurisdies. dricaque curia provinciali sanestum, di euneralis pro- cap. o. num. h. S x M. repationis elausulam nullam ad ista tribunalia eau- 34. Pari modo in ipsius magistratibus nee tem-sam deserri posse; sed demum, si expresse contra-'poris intuitu extensio di prorogatio iurisdictioni vi-
98쪽
detur admittenda, tum finito magistratus imp re se quisque abdicare debeat impedo, & successori l cum facere, ita ut ipse dein ps tantum pro privato habendus sit, L eum, qui i5. f. b. r. atque ad non isthae prorogatio esset, sed datio iurisdictionis, et sacta, qui nulli pnaeerat iudicio; contra I. Pinato um 5. Q b. t. mane, si extra ordinem iudex a Principe petitus ae datus fuerit, ide quo Paulus 5.1ent. 5. M pr. d. nos antea j eique tempus certum ad litem finiendam praefinit uin, possunt tempora, intra quae litem dirimere iussus erat, liti a torum consen-Su prorogari, nisi specialiter pro gatio iussione principali suerit inhibita, di de eo intelligendum esse L lpianum in I. comen Viso 2. V. ri oe judex 2. g. δεν udiciis, abunde colligi potest ex mentione jurilani principalis, qua: in pedaneum a magistratu datum non satiis quadrat, at omnino in eum , qui a Principe datus erat, &; ut ante probatum, propriam habebat iurisdictionem. Ut proinde eavendum s t a Vinnio de aliis, d. l. a. V. a. de pedaneo iudice intelligentibus irarit. de jurisaei I. cup. IO. n. Hr.55. De personis vero res eXPedita est, eas ex pro
rogatione subiici posse iuris tutioni ejus, cujus forum ex jure communi aut privilegio potuissent declinare, I. i. A. si quis io Iur dice. Non idie it, L pyn. C. deponit. Idemque nra n i sestum est de quantitate , in
judinando non excedenda, I. inteν convenienter Q.
i6. num. 5. θ teqq. Anton. Faber Coa. lib. I. ris. ia. λ in. 46. Joh. impon. LA. 7. tit. 7. a rest. 52. Vinnius is ori dia . cap. li. nu. 5. nisi tamen iudicibus delegatis leu mandatariis iurisdictionis eausae minores demandatae fuerint, iustitiae promptiussaeiliusque administrandae gratia, maioris quantitatis negotiis Ordrnario iudicio reservatis, ut id nune si re in urbibus majoribus f Iollandi e vicinarumque regionum , quin dc in ipsis provinetalibus euriis obtinere constati quo Casu prorogatio vix admittenda
ex ante dictis, ne in subsidium constituti ea ratione ad se magnam traherent iuris dicundi partem, samae ordiuariorum iudicum subdurerent examini ue immodo non aliud praxi aut municipali lege cautum sit. Vide Christianaeum ad Ooor Mesch. iniens.
56. Sunt autem causae variae , in quibus prorogatio iurisdictionis, licet illis facta, qui alicui praesunt
udicio, nullius tamen momenti est. Sie ennii Hollandis placuit, in causis assecurationis omnem qui scere debere prorogationis effectum, quantacunque fuerit peeuma, de qu l lis est. Maera Ampliat. Drnaemit uri. vari aera II gen en modiae. R as. Ma rii i6 4. M t. 8. in soteris non aliter Curiae provinciali nomi' atim sectam prorogationem admitti o tinuit, quam si, cum prorogantes simul eidem ordinario seu quotidiano subessent iudici, litigaturi sint de debito in urbiburs majoribus trecentos, in minoribus eentum di quidquaginta, in prae cturis sexaginta, in pagis vero quadraginta storenos excedente. At si diversis subessent judicibus subalternis ejusdem provinciae, rara iussa est esse prorogatio circa debitum in urbibus excedens centum. aut ruri quinquaginta forenorum quantitatem, a. Ams iar. a Martii i6 s. art. 5. G. Zelandis quoque omnis improbata prorogatio iurisdictionis inter eos, qui uni ordinario subsunt, iudici in riori ; tum demum admissa, si rub diversis habitent udicibus, ct expressim sese Curtia provinciali sub ecerint, ροαὶ Ase Iaces orta ruit Ilxtin stri X elanis 7. M istii i6o . ara. 5. MI. a. Nocti. Isoc pag. 77 . ad h. c Universitatis nostrae studiosis, peculiare forum Academicum habentibus, denegata prorogationis saeter de liccntia, nisi maiores annis viginti quinque specialem te-eerint sui sori privilegiati rentanciat nem . Amp. tio a' iculi M. tratulorum Acad. L gduno ENPatras Man: itisa. 57. In eriminalibus denique causis frustranea ps
rumque est pro alio,' cuin reas criminis comprehendi ubique possit ; ct reatus omnem plerumque dignitatem exoludat, faciatque cessati fori piaescripti O-nem, I. I. C. DM Senate Hor vel Curis r. I. i. C. t bris e min. l. D. M. 5. I. con uir i I. V. de ori .
praeriae de qua plura ri. . d Dite o foro com t. 58. Ceterum quia jurisdictione concessa, ea quo'que concessa censentur, sine quibus illa explicari nou Aset, t. a. q. h. t. non mirum, cohirere imperium,
quod nihil aliud est quam iubendi, cogendi, coercen
ebe, cui manu. est iuro . I. impei tum A. f. h. t.
adeo ut & ipsis actis us vos litariae iurisdietionis imperium non desit; nam adoptionem imperio ma stratus fieri, ait Imperator fr. i. raptis. δε ad p . non quod magi, tratus ad adoptionem quemquam ι' digat; sed quatenus illam adoptionem, que primit insa libera adoptantis de adoptati voluntate proce :
est, sua auctoritate praetor tuetur, nequis contrariatur ita, quae eo auctore atque superstite gesta sunt :eo sere modo, quo de iudex sententiam fert, aut in iudieiis divisoriis rerum distributionem facit, secundum id, quod inter litigantes convenit pr nunciandum esse, I. ri convene u 26. f. de re juricata , Ljudicem a r. f. com . riviae . Est autem imperium vel merum vel mixtum. Merum est, habere glaZι potesιatem ais anima Deserendum in facinorarer hominor, d. l. 3. q. h. t. specie sellicet Excellentiore modoque animadversionis frequentiore posito pro genere; uti teli tignique denominatio Omne instrumentum quo homo occidi potest, omnemque aptam aedificationi materiam complectitur, V. item lex I. Inuit. ἀν pubi c. fudis. I . cum in tuo m. instit. de re . Horr. poenam enim gladii in irrogando ultimo supplicio mayis frequentatam
suisse, quam alios mortis naturalis inserendae modos, eonstat ex I. um damnum ri. U. vita adimisu
G pernu t. r. st . f. is abes tr. Alioquin plures
imperii meri gradus esse, eoque pertinere non tantum summum supplicium seu mortis naturalis irrogationem ἱ sed & mortem civilem , damnatione in metallum ae deportatione instiaendam I relegationem quoque, sic in opus publicum damnationem, sustiumque ictus s& secundum mores hodiernos ad ear res perpetuos damnationem nequaquam dubium, Levitatium ab. pr. 2 si. r. f. is parit, L semopo ou 7o. U. aer reguL jurirc so Pi 6. in m. f. Mose. procons. o legati. Unde dc, quia legato proconsulis nee a lege datum erat merum imperium, neca proconsule mandari poterat, ei animadvertendi, coercendi. & atrociter verberandi ius denegatum est,
L si quia erit Ii. 1. de osci procons. ae legat. junii.
99쪽
I. i. si. r. f. de es . ejus, cui mand. est jurii die . denique & pcenas pecuniarias publicis ex criminibus
arrogandas non perperam ad merum reduxeris imperium, arg. I. relegati 4. A. δε interdidi. S relegar. iuincti t. r. f. aer os . esur, ι vi mamae rit iuris ae
eis. Non tamen imperium hoc morum in solo con-ustu naturali facto animadversionis, sie ut omnis d
c,set iurisdictio ι sed magis in animadvertendi pote-ditate, cui contancta est potestas examinandi di eondemnandi vel absolvendi, causa erinita, reos crimi niam, Sic ut Prxcedens causae cognatio & examen indissolubili nexu huic cohaereat imperio, atque inde etiam extraordinarium mandati genus suisse dicatur,
quo proconsul, qui merum non potuit mandata imperium, legam mandabat custodiarum cognitionem, ut scilia et a praeauditas custodias remitteret ad pr consulem , innocentes deinde liberaturum, noeentes damna ut in , I. ro em 6. in pr. 1. δε οε ρα . ωὐ- .Fi. Adde inlinen bach a, iis . aer ut. 6. th. Vin-
lui qui merum imperium dictum arbitrantur, tan--am κparatum ab omni iurisdictione: eum millum omnino, sive in Republica sive Imperateribus tem
Pas fuerit, quo assertionis istius veritas obtinuit.
Quod enim attinet Hincipum Romanoruin tempOl. merum impetium gub iurisdictionis appellatione isse comprehensum, ipsamque iudieii publici exercitionem jurisdictionem Juriseonsultis fuisse dictam, Superitas abunde in divisione iurisdictionis in eivilem in criminalem adstructum fiuit. Et quamvis in libe-l i republica consulibus vetitum fuerit, iniussu populi de capite civis Romani ius dicere i tamen, quotiescunque ius duebatur, iurisdictio eum imperio mero conjuncta exercebatur, sive populus ipse sive uariolores parricidii, sive quaestionibus perpetuis iactis
tu e tores iudiciorum eriminalium exercendorum curam haberem de quibui vide plura apud s/olletum Hi roris fori Romani lis. S. cap. 7. 'rotum Sig Diuin is Iu Diis lib. a. cap. ι. ω fi. It ius merum imperium cum I . N di δε iti=irHIL Lb. i. cap. 4. ex eo dictum suspiceris, quia ad ultionem laesae di- ciplina: pertinet, & severitatem judicis ad vim requirat, dit ob id vehementius & insignius habetur,
sensu apud Latinos merum pro summo aecipi ibi, D. NOM . Et certe, eum in civilibus in subsidium demum potestati iudieis locus sit, si quis retractarius ea, ad quae sine iudice sponte sua prit tanda, facienda, danda, restituenda obstrictus erat, praestare nolit; amplius illis transigere, indebitum
4olvere, praevaricari, colludere auctor i cum reo non te inhibitum, ut vulgo notum; quin & conveniri imin .quakii, Iudex sententiarat dicturus sit, sic ut
quod litigantes maluerint, sequi in judicando iudex
teneatur, L si condi nisis as . s. de se ista car. L δυ- .cem at . U. comm i Paetinas. Omnia denuive judicia civilia sint absolutoria, quoties actori reus in quacunque iudicii parte sponte satisiscerit, V. iar.
ustit. δε μυet. O tempe Iion. Contra In criminalibus omni ex parte vis atque coactio apparet inquantum nullas delinquens natura vel lege obstrictus est, ut sponte ad supplicium a lage constitutum
se, membraque sua osserat ἰ sed coactinnem iudieis malumque passionis, quod infligitur ob malum actionis, uti poenam definit Grotius ae ju- - opae.
li . 2. cust. ao. num. I. tenetur expectare; sic ut
nee audiendus sit criminis reus perire festinans, sed pro eo etiam invito appellatio per alium facta admitti debeat, L non tantum s. f. de in Vat. ad haec invitus reus Greeri, vinculis . militari, aut alteri custodiae committitur, quaestionibus subiicitur, ,
sententiam executionemque Patitur, invitus accusator vi inscriptionis in crimen in accusatione pers verare cogitur, custodiae similitudinem saepe subire, saepe qinestionibus ea, quae detulit, docere adigitur, nee impune desistit, praevaricatur, Colluditue eum adversario, sed magis ex calumnia similitudinem supplicii debet metuere. Adeo ut quorunque respexeri
sive accusatorem sive reum Consideres, ubique vim, coactionem, imperium merum, durum, vehemens . severum ofkndas.
4 i. Qui vero merum hoc apud Romanos imp rium exerruerint, ex iis que Iis. 1. de magistratuum singularum potestate et Officiis dicta sunt, abunde patet . Magistratibus quidem municipalibus illud ex iure Romano non competiisse, sed Solis maioribus, v lut praesecto urbi, proconsulibus, praesidibus, simili
busque in aperto rat; Cum ne Omnes quidem mixti imperii partes ad eos pertinuerint, nec sacere potuerint ea, quae magis imperii erant i quam iurisdicti nis, L ea quae mmi ri f. munnustatem . Sed mo res auxerunt hodie multum iura ac potestatem civitatum, ita ut plerique urbium ae munieipiorum i dis es non civilem tantum iurisdictionem, sed de merum imperium exercere posSint ἱ quin eY multi ii
parenae liberi, uti Ec illi , quos bene naicis IV . os biso mannen) appellant, in varii 1 Hollandiae praetecturis, Raulivum sibi adjunctum habehtes. Et suo quidem hi omnes nomine ac iure proprio i eum ex adverso Gria provincialis Hollandiae non suo, sed ordinum nomine imperii meri actus expediat . Am
42. Mixtum imperium est, quod iurisdictioni in haeret, seu cui inest iurisdictio, L imp rium S. A. b.
t. I. I. s. Dis. i. vir. in fine st de of . s , enimanaeia. est jurisae P. s eum vana atque elusoria sittannis iurisdictis, nisi nervos habeat imperii, quibu&ad obedientiam adducantur contumaces, di executi nein decreta metiantur . Ad quod imperium mixtum, eum iurisdictione civili coniunctum , constat , non modo judices dandi, eosque ad iudicandum a
stringendi potestatem, sed di in integrum restituendi, ad praetorias cautiones adigendi, in possessionem mittendi; iudicum a sedatorum sententias Exs uendi iusta reducendum esse l. Imperium S. l. 4. I. -- qui 1 I. M. 2 Π. I. f. b. t. i. cum ρομον Ia. F. l. I. Denditor φ . m s τε A. Eo 1 - νὰς L I. I. aior 4. F.esi 1 S. n. H a. neto infecto, praecipue vero, quae eumqtae iurisdictioni ei vili explicandae, velut adminicula subserviunt; ut pignorum eapio, mulctae indictio, manu militat i facienda ablatio, L saeνibri 9.ss. Du. A. nae let. Iul. peculatus V. pen. Insrhin. aer saris ax. rur. l. a. s. I. e. si quiι in jur Doc. nou
100쪽
vis haec posteristat criminum reis decreta ad merum imperium haud dubie spectent, I. r. l. 3. δε custoria A exsib. reomm . 45. Licet autem mixtum imperium, seu cogendi coercendique potestas nexu tam nrmo cohaereat jurisdictioni, in separari a se mutuo non possint, di iurisdictio sine modica coercitione nulla sit, let. Mit. 1'. de os. θυι cui maniata est juνι diei. atque inde etiam, ea, quae in una lege adscribuntur impello,
ri, quibus tu AZei o ex Pa nou patuit. Explie tur scilicet iurisdictio mediante imperio, seu cogendi ac coercendi modica potestate ἱ defenditur poenali iudicio, ae mulcta, similibusque, i. a. si. i. f. ii
quis in rur Doc . non ive . Ex notanter Ulpianus iis f. tin. A. si quir jur incenti non ob e . omnibus, inquit, magi r atibur secundum jur potestaris tu, ιμ- eurum est iu isdictionem tuam de ondere menali iudicio . Defendunt iu/ῖ dictionem , idque pernali ju
cio, de hoc secundum ius potestulit itiae, id est , , eundum illi id imperiam, quod ipsis conressum est potestar en m, ut Paulus ait, in mori, tristibur ae ι. -
ni, , adoptio V. l. Guit. de adopi. iunc . I. a. f. δε es. pνorenti sta legisti, eoactio haeredis fidueiarii ad adeundam restituendamque hereditatem, Lilis, a quo 13. V. tempesti m 4. U. ad Senatus c. 1 ebet . . re ipsa tamen , & accurate loquendo, distincta est imperii do iurisdictionis natura ι sic ut etiam alia negotia magis, alia minus adiunctum habeant imperium, indeque vel magis imperii, vel magis iurisdictionis esse censeantur , I. jubere 4. ff. h. t. l. ea , quae . I. f. ad municipal. urque adeo, ut di magi- Stratus municipales dicantur ne imperio di potestate esse, L nec magistratibus Oa. n. M isti iis, non alia, ut opinor, de causa, quam quia Ulpiani de Pa si tempore ipsis denegabantur ea, quae magis imperii
sunt, quam iurisdictionis, d. I. ea, quae 2D. utut expeditum sit, eos non omni iurisdictione mixtoque imperio fuisse deatitutos, L mniurari ι ra. f. b. r. I. r. I. dier 4. U. duas 5. U. δε damno inf/LI. Ljυς dandi 5. e. H rtiri er cti at. dat. ab his F. no autem 5. Initit. de Araia. tui. I. ust. U. de Aecretii ab ordine fuc. 44. Sed ut apertius constet, distinctam fuisse M. rLdictionis & imperii mixti naturam, evincunt id evidenter verba Llpiani in L muto 6. T. a. f. aedrutetit, qui tutelae dationem neque imperii, neque j νi;dUIionis eno dixit. Removet nempe duo, ad quae reduci posse tutelae dationem negat, imperium ess fu-νi, aedilonem . Nec recte exceperis, id ita in municipalibus, non aliis magistratibus optinuisse , eum datio tutoris, de qua illic sermo, aeque, imo magis maioribus, quam municipalibus ex lege competierit. Ε- vincit insuper L ult. V. i. q. de ei. ejus, cui man dest jurisae ubi Paulus mandata Iurisdiation tiam imperium , quod non en merum, videri mandatam , ait. Sane si imperium naturaliter esset ipsa iurisdictio, quae, quaeso. Posset Superesse dubitandi ratio, an mandata jurisdictione etiam imperium videretur
mandatum in quorsum de eo, ut de re, quae sua non carebat haesitatione . responsum dubitanter uritur ideiros quorsum peculiaris nota Pauli in I. I. F. iast. U. eod. rie. ubi ma Ulpiani verba , Potitur notat. , es impeνium, quod iuris Eiioni colae et, mandara j-νisdictione r antiis, verius est y Nec aliud indigitatur in I. a. 1. h. t. in qua lavolenus tradit, ei, cui
ju isdictio.concessa en, ea quoque concessa videri, gnat imperitim, L potestatis at . f. verbor. ι an Denique hane sententiam confirmat abunde loquendi modus, quo γυνitae lieni cobaerere imperium, di imp io in ire iurisdietionem, iurisconsulti di Xerunt , f. i. in siis. ε de Q. otii, cui manae eri iuris i. f. imperium a. y. b. t. Ut enim pacta adjecta dicuntur inerre tripulistioni, in tro br Pi Diuiei ., ADAD D. V. de νeb. credit. δε item quia ι. V. D r. f. ru/ir gentium 7. si. quinimo 5. f. is pariti s de tamen contractuum ipsorum, pactorumque iis aditatorum diversa natura est, ac pacta Sine contractu, contractus sine pactiis subsistunt 3 licet pacta talia ac contractus iunctim operentur, quatenus ex contracta
quidem actio datur, sed ex pacto adiecto sormatur .ae. l. 7. β. 5. adeoque vel ad alia datur, quam ad quae natura contractus tendebat; vel debilitatur, aut in totum eliditur exoptione dilatoria aut peremptoria pacti per reum opponenda, m p .e erea 3. Inmt. do excepti . ita quoque imperium, quod cohaeret, eceui inest iurisdietio, natura a iurisdictione diriri; aliusque, accurate loquendo, est actus iurisdictioniis. alius vero actus coactionis de imperii. Scilicet iudieis datio ex more veteri, datio tutoris, examen &cognitio cum subsequente sententia, iussu, vel de creto magistratuum, proprie actus iurisdictioniti sunt, quibus si sponte pareatur a litigantibus, imperio de actione seu coercitiorie haud opus est: scit si resistant. succedit imperium seu coactio eius, qui jubendi potestatem habuerat , dum captis pignoribus, indicta mulcta, manu militari, aliisque modis, qui
bus iurisdietio explicari solet, adigit iudices tutores que datos ad obeundum munus sinpositum, litigantes refraetarios ad sententiae, iussus, aut d&reti interpositi implementum. Ita in L H Asinita i5. V. tibi autem as. 1. de Zamno i secto, post jucytim sequitaris postersisne dejectio de in L hestituero 63. A. G rei iandicat. qui restituere iussur, judici nau paret, si quid m habeat rem manu mPI aνi corio jussitit ab
eo posset sta trian feremur; Praecipue Vero in L pen. . n. vir fiat ei, in porters. mirsur ubi , si quis mipitie fuerit in porrosionem sideicommitti rervandi causa , er non admittat , potestate sitis indurendus eri iuportersionem, qui rum misit. dc paulo post, reae m Lot erit aerere, extra oraenem ipsos iure suae pπροἰaris exrequi oportere decretum tuum , nonnunquam et
iam pra manum misitarem . Adde Vinnium G D-μis d. cap. 7. Quin imo, non a vero me aberrare putem, si unum eundemque actum, habita ratione alterius actus antecedentis ad imperium pertinere dixerim, qui ad actum alium sequentem relatione habita, non tam imperii, quam jurisdictionis erit. ει ain eautione legatorum, vel damni insecti . nomine