장음표시 사용
271쪽
ri Ad puniendum delictum ius exigit pro
I a fractatui, ct educatione probari potes liatio . . . :
annos , non es formalis ruris μυ-
io Elypi sibile su quod aliquis vivat ,
est veri mile. II dubio delictum non debet praesumi; fediatis es, hipost inquiri.
18 Inconvcηisistis, qua queriretur severum essest, quod ρromotor casis non Miaret probare primum ma
, et indicium gromin m est , quo pinta aliquod brequentissime , ct faciA-
et fontrouersum esse scio in hoc Dro, an promotor fiscalis teneatur pro gre cum secundum mar
Permanere ; ah sum ciat, si probet simpliciter ης tum duplax conIta-xio matrimqnium. Partem nega
vsque ad centum annos vivere prς
sumatur l. an Uusfructus. qua est or
Mus quas. 39. num. i I. Carae in CV. prima de rebus EccleVinim alien.ct in specu.de probatio. f. i. versicul. qui
quandoque longior fuit, ut legitur de Abbate Colina, quivi
fisc.cap . de plenius per Plinium lib. 7. Rationem docet Crinitus lib. 7 honest. discipli cap. 9. sumpta coiectura ex pondere dragmatum humani cordis, & sic cum fiscalis pro
bet primum contractum matrImo. niu; illi contrahentes praesumunturusque ad centum annos vivere squs praesumptio eum excusat ab
onere probandi gloss in capitulo
ferrum So. disin. Balae in Rubrica de praesumnion. numero I. Abbas in capit ribam num. r.eodem sit. Prae4terea in rebus magni prς iudicij;qui in morte se fundat, eam probare tenetur, nec fama sufficit o. in .fuηctaint quidem C. solui. matri. O ibi on.M tkis l. i. S: ubitetur
in d. quidem ,inis d. si dubitet
Iuris praesumptisne probatam ha beat, qui in morte suam exceptioqnem, di defensionem sundat, emi probare debet. Praesertim vero . quia non desunt, qui teneant, vexetat cc ineua lib. I .cap. 29. , R
272쪽
eJntrauers resim assiciendum pgna ordinaria ex praesumptionibus non
6 aliter ac si de ipso crimine plenξ costaret; dimouentur potissimum tribus iuris ciuilis legibus ly i adul-DUC. Guliam de Adulteriis lib. r. C.adlet. Corneliam descarpus non contiis c.de ιηιurys. Vel saltem aliqui tenent quod ex praesumptionibus,tu argumentis Reus sit damnan dus poena extraordinaria, & sunda. mentum huius sententiae est positum in nonnullis iuris Canonici locis, quibus probatur propter praesumptiones, ac suspiciones reum esse puniendum aliqua leuiori poena ut in c. accedens de accusatoritas,
in capit. signiscasi de adulterdis, tu capit. litteras g. pen. O in eoipit afferte de praesumptionibus in capit. de
hoc des tinia ; ct in capit. coni macia de haereticis insexto. Istis tamen non obstantibus. 8 Contraria sententia videtur verior, & quia cum Promotor Fiscalis agat, suam intentionem proba
re debet vulgata l. Actor, dic .
C. in probat. i. a. 1 eodem i. qui accusare C. de edend. Praeterea in ijs , quae tractu mutantur temporis , non datur in nostro iure uniformis praesumptio gogor verb.comprobatum in is minorem C. de integro a resimi. mino. ubi Balae nume. q. id - notat; sed quid certius quam tra.
diu temporis vitam mutari ; praesertim quia plures hodie moriuntur infra annos quinquaginta Cardis. ubi pra per ι. I. c. qui via. lib. Io.& vita allegata debet probari, cum non praestimatureX praeterito Bala. in capit. ex tenore de tesibus , er
Barthoc in I. si quidem in primae
Io Est ulteri us pro hac parte capi csecundo de sec. nupt. ubi ad declarandum esse nullum secundu a matrimonium : requiritur certitudo , & integra probatio, quod
secundum fuit contractum. Si igitur ibi ad euitandum adulterium, di sedandas contrahentium con. scientias eκ igitur, qiuid sit certum secundum esse contractum , primo matrimonio permanente; cum in dubio tutior sit eligenda pars, quanto magis id e it necessariunt ad puniendum crimen, in quo ius exigit probationes Iure me ii ridiana clariores cul. .de probat. Onecesse est, ut quis consessus,vel co uictus sit ad hoc ut condemnari posse quisententiam c. depyis . , Et nemo ex suspicionibus damnandus est Lit ni Jdo poenis Et qua uis ex eo quod extractatu, ct edit catione probari filiationem responi a derint Antonius Butrius in ea. transe
missac.lum. tertia qui sit sint tegia
imi. Decius in conss. 34. Parisius
Cardinalis Paleotus de natis, e pucri' cap. numero s. Assa in consit. 83. Purpuratus in conss. V. lib. Ia
colligi possit quod etiam satis supelque constet de primo matrimonio, si contractum esse sciaturi morte autem solutum non constet. Attametum quia hoc conuincere non videtur praedicta paritas ; tu etiam quia contrariam sententiam secuti sueret, Balae in confI8o. Mornia lib. 3. O in capisse petuas de probat. O in c. non onoram C. qui accus re non possunt, .mbier Petνus, de Cynus Albericus, O MI cetus, Iasemis lareque professis C. de te m. incon Iao. lib. q. α
273쪽
tum a sortiori deduci posse, quod
cum filiatio ex tractatu, & educatione deduci non possit,quod naul to minus ad huc durare primum matri ilionium cx eo quod vita praesumatur,est enim maius indiciu tractatus;&educatio ad inducenda filiationem; quae difficilem a non pa tre exilibetur; qua sit vita praeterita ad induceta praesente; cum nil si1-gilius humana vita reperiri possit. Tertio Andans se in vita alicuius eam probare tibi ri nec ei suifragatur, seu eum excusat ab hac probatione, quod quis vivere praesumiturusque ad centum annns l. 'adonem
abfuutus=de excusat. turi . te. net Barr. in ae l. quidem nume. I. posgL.ibi, de denique hanc vlt in ali sententiam tenet Ba ι. numer. i. o
Acin. ini in D J. de reb. dub. quos sequitur loquens in nostro casu Gregoricotae in I. . Lit. I7. per I. ξυβ . in . eamque suo tempore in praxi receptam fuisse etiam per Dominos Proceres. . Nec obstat praecipuum aduersae sententiae fundamentum,quod vita praesumatur durare usque ad centu annos; cum illa non sit formalis iuris praesumptio, sed quaedam leuis suspicio quod ad plurimum vita vLque ad centum annos extenditur iuxta illud Eccli usica. i8. numerus dierum hominum τι multum centum anni. unde dixit Decius in Lemancipati C. de cilla.quod de si possibile
sit quem usque ad centum vivere annos, non tamen est verisimile,& sic qu libet alia suspicio hane elidit, ut post Bart. ct auos notas Amat s de Praesumps Q. prima prasumpti . Vnde.cum ex contractu secundimat innoni j. praestimatur primur a
esse solutum, se in dubio dehistum
r 7 praesumamus hac praesumptione altera elidetur, satisque erit si ex praesumptione prima possit inquiti cade secundo constat matrimonio , an cum secundum fuit contractum primum permaneret.Nec . . I. haeredita=ium,qtiae principem obtinet lo. cum in hoc argumeto praesumptio nis vitae multum urget, cum in sola
legis falcidiae ratione,non alijs quς si ionibus seruanda es ecunita alimn. o. Iasnu. II. in ι. eum qui ita s.quiis sipulatur1. de verb. Oblig. is matto suadent hoc apertis nihin conuenientia, quae ex tali p ae sumptione prouenirent, de facili enim cuiusque nomen, qui secundum matrimonium contraherei,de Rriri posset; atque adeo post et Pronaotor Fistalis quemlibet secundo contra tantem prosequi,&Onus cotiatium probandi, ne inpe primu coiuge defunctunt,relinquere delato,& ide pos Ict cilicere accusator, sci Ide nunclator; unde cuius', secundo coiugati fama quotidie periclitaretiir; Hinc mihi videtur ad ampliore doctrina tegula quasi generalis astisnari potic qitae valet quanti valat ut quoties asi quod Indiciu non citaptum ex se immediate Dite in delictum, sed in aliam citcustantia, qua tamen posita insertur delicia; quod tunc onus probandi, quod. x illo indicio fruuenerit, illa circunua alia incubat Fisco,si vero ex indicio immediate proueniatur inde Iustu; quod tunc contrarium probandi onus incumbat deo, ut lini presenti, casu ex vita praeterita praelii niti it praesens primi conitigis ; quia tamen vita praesens prinu. coniugis non eli d lictum, si tamen d te; uxvita piaesens primi coniugis inferret ut dclictum Bigamiae alturi Esconii is secudo contiphontis. Id si agatur de probanda vita pia sente ex praxerit a primi coniugis; hoc
onus inc sibit sic o si veto ageretur
274쪽
de probando delicto bigamiae ex vita praesente primi coniugis; contrairium probare incumbit reo nempe quod secundum matrimonium c6- tractum sit ex credulitate mortis primi coniugis. Ita etiam si inuentum fuerit in aliqua via cadauer occisi, si Fiscus velit probare contra
Petrum quid illum occiderit ex imdicio grauissimo quod ense euaginato transierit per eadem.via, eadehora quando reces apparuit vulnus
si hoc indicium grauissimum Fiscus colligat ex eo, quod soleat semper
Petrus eadem hora per illam via ea laeuaginato transire. in hoc ea sudico,quod ad Fiscum pertineat probare, quod eadem hora transierit etiam illo die ense evaginato, si velit tanqua ex indicio grauissimo procedere ad probatione delicti ; si veto Fiscus iam probatum habeat, quod
eodem die,& ea de hora transierit per illa via evaginato ense tunc etiaPetro incubet probate;quod Ioleat ita transire ad sui dcfensione ex eo,
quod soleant in tali via saepe s pius
latrocinia exerceri,&aliae circii n- stantiae addduci, quae illu excussint.
Et apposite dixi si velit procederetan qua ex indicio grauissimo, quod Indicium grauissimn m velit proba re ex indicio remoto, &alijs circunstantijs. Est autem indicium grauiusimum,ue describit Farin loco infra citarinu. 37. quo posito aliquid fiequetissime,& facillime co- tingat adesse: nam secus dic Edu est si ex ipso indicio remoto tanqua remoto velit probare delictam; namcuhoe indiciu ex natura suasit etiaremote aptu ad proba dum delictu, posset illo uti Fiscus immediate adprobandum delicium, non aute adprobandum indicium grauissimum nam sicut utitur illo indicio ad probandum delictum,ita posset uti adprobandum indiciu grauissim v. Vnde non fallit nostra regula. Et quidem nostra Regula suppo
nit dotirinam de indicio proximo , & remoto, quorum description E affert Farinae.de indisi, o tortura 36.an. . ubi ait quod pesnm.c6- muniter affertur distinctio Indiciorum, quod aliud est proximum, de aliud remotum, ut in specie per Fra riseum Cisson.in ira I. de Indiciis in praemisis cap.7. . 6. Nouen inpra L Crimina in primipio in Rubr. indicia qua procedere debeant pose nume. 3 q.
nu. ι I. Ioseph. Ludovicus in suis tammunibus opinionibus conclus. I. versan aduenendo quod duplex, Franc.
ubique passim Din indicium proximum dicitur, quo posito ponitur criminis essectus, & quo remoto illius effectius remouetur,'Vt per Pan. O G o. in locis allegatis per Nouest. Ubi supra numero 3 8. vel sic indicium proramum est illud,quod tangit negotium , ct ipsum delictu, ut per Casin.vbisupra nu. 7. Blanta. in mili ira I. de Indisse numeri q7. Iosepb Ludovicus d. conclusione qS. vers. Indicium propinquum est; vel sic indicium proximum est illud, quod respicit veritatem rei, & delicii persensum visus, vel Auditus, iuxta subiectam materiam; & alias, ut pulchre exemplificat o si. Ge.
cf. Pedem. nu. II. Franc.Bec . conss. 67.nu. Io. Indicium vero remotum
γε est illud quod non respicit immediate veritatem delicti,sed circumsta
dicium remotum est illud, quod notangit negotium ut per Manes. F cisc.casen. Iosepb. Ludovicum in locis super allegatis, O Paulum Granui.
Cocluda tamen hoc caput csi eo quod asit Bu a lib. I. c. 3 π.2 I.ctaa. ubi satis appositE ad te nostram Ii a ait
275쪽
ait quod eum contrahentcsMnas nuptias ex hoc de iurisdictione Ia-rquisitoriun eisiciantur, reddanturque Lispecti de fide ; necesse esti quod anabae nuptiae. siil scienterpro
De tintuta contres en tibiis binas nuptias inserenda; vel nCn.
7 Tortura est remedium, e subsitim
8 Oando aliunde veritas habe i potes
9 Expenditu ictu . de quasnno Io Nin in omnibus delictis', sed in grauibus tortura adhibenda es. II In quibus u turispania eo*orali novero de poena perauniaria. I a Sententia Z maria evenitutio reis
13 Dix indebite loquens aliquem nu
I7 Adtoituram inflixendim necessest. ut delictum, maiorem paenam ra
18 In Regno Neapolis non imponitur tortu. a visi in deuntis a relegasione supra . 19 Tortara regulariter in omnibus Ou- . At inferri potes ιη quibus non repe e 1 itur contraratim a ιω e dijpositum.1o Pre ponitur Et ursas torquendi rear in crimine Bigamiae, O resiliatur. at DolantiaeιnIrasimentiam Eminen i i Carae qua, ct responde ivrpro Eminenti λχ i Proponitur in uitias circa varios in quiristionum visus. 23 Respondeturprimae doculiatiex UuRιmanae Inqui ιιιnis. a Ratio quare in Romana Iuti iisne attentantes Bigamiae dehctum Iom.
stione non torquenm regulariter Bigami, quamuis paenis corporHι-busgrauibus plectantur.
, ρ Ad Probandum corpusdeum in Biga. mia non es necis ad torturam δε-
276쪽
3 o Di titui' utrum in nostro o nasi tortura inhoe delicto ad probandia
erimen adhiberi debeas. 3I Senientia Ati Io/is assertur.3a Examinatur melius virum in hoc de Wio de eat tortura aMιbera.
33 Duo cassiin quibus absque bio inno. Iba Inquisitione in hoc delicto Bi-igamiae torqueri debet reci . silicet
Aialis es de ρ ouincia infecta vel Amatrimonia comtaxit Istio viabentibus duabus.1 T O qui ur hic de Tot tura tion l., prout quod dani genuSesSe posset poenae in delusti punitione; ut sesel aluiuando adhiberi; leuitertanten in alicuius leuis culpae punitionem , nam sunt duo geneta tormentorum, ut bene aduertit Antonsus et edus in lib. de Indissis,ct tormen Is M a. cap. I. unum genua est stormentorum , quod ad punitionem reorum tendit iuxta sentent iacontra eos a Iudice prolatam, ut
decollationis, suspensionis, sustiu, triremium, &c. quod pertinet ad histam Reip. contiat eos vindicta,& alio tum, quos deliinquentes QD, fenderunt. Alterum genus est,quod spertinet ad praeparandum, perficie dumque processum. quare hic loquimur de Tortura non prout ge nus cst tormenti primo modo; sed quatenus secundo modo inseruit ad eruclidam veritatem. , mod autem tot menta sint eff- racillima ad veritatis cognitionem obtinendam habetur excedictunt 1.de quaesionibus, ubi glosin υerbo sicari a & est elegatissima Ciceronis sententia in Topicis ad Trebatium, ubi ait verbe=ibus toncer igne focia ιi qua incunt, ea viduve veritas V .q dicere, er quae a penu. bationibus ani-'mssunt dolore, cupiduate, iracundia, metu, quia necessitatis vim habent, ierunt authorisalem si em. Et hac
doctrinam amplexi mi Al ind. l.
m. .ct cons. o8.num, i 6.9 con 427. num. primo, o ubique passo supra dicta ratio Cicironis luit aptara i , aliam rationem a posteriori adducit Fac ineus tib. i. Iuris cont/o Nersiarum caP. 33. quod haec essicacia aliunde procedere non possit quam ex eo quod plerunque nocentes sateri veritatem soleant; innocentes vero negare; licet negare non possit secus aliquando accidere ι quod ergo plerumque fit, se .
quendum esse videtur, quaerati Ones cum sint resolutoriae , satis valere debet pro long a altercatione, quae haberi pos et de essicacia tot hacn orum, de praecipue torturae .ra tionibus hinc inde adductis, non enim est hic locus. Et qhidem varia tormentorum,scncia ad eruendam veritatem inseruicntia cnumerat citatussis ex Hippol to de Mai si inpraesica criminali. Piimum quod effici tur proiς a aqua inpatientis nares vore oppilato: quod tamen valde periculosum est. Secundum ericitur
apposito calidissimo, &sere ignito latere reorum pedibus prius valide frigefactis. Tertium quod patria sermone vocamus δει meso qua, do plegandis musca in umbilico includitur; ita ut discedere non ponsiti est patienti grauissimo dolori; frequenti morsu, quo poene pei fingit vellem. quartum est caprae, quae ..inclusa per aliquod tempus absque cibo retinetur :vx Minde dimiss . pedes
277쪽
pedes rei nudos saleque per unctos aggrediatur, lambeniq; a fame, salisque gustu, eos rumpat, sanguine. que summo cum patientis sensu, acerrimoque dolore sugat. quinta est cum aliquod inter manus, pedesque ad torquendum aptum lignum interponitur, ct funiculis adhibitis ita eo perstringuntur, ut ad maxima
tenuitatem perueniant reum acutissime cruciates. Sextum est ignis, cum pedibus lardo perunctis applicatur. Septimum est, cui nomen ibinnus Italus, estque instrumentu ad instar pulvu rei horologi j clauis ex anteriori parte consitu; quo stri- indutus reus cum prae pungentibus aculeis, nulli bi reclinare caput, nec ipse adhaerere possit: in summo cruciatu detinetur. Aliud in Regno Valentiae; dum ibi Inquis totis munus obirem vidi practicari quod destuante, idest Chirotecae vocant quod exercent implicando digitos
ambarum manuum inter virgulasset reas,& torculari stringentes. Vltimum est torturae, de quo modo nos agimus ; estque receptissimum apud omnes e nam caetera supra enumerata supplicioruna genera
non debent in ordinarijs delictis praesertim a Iudicibus inserioribus exerceri: in atrocissimis vero quando possint, & quibus circunstantiis videre est apud Auctores. 7 De tortura igitur loquentes illud primo animaduertimus quod scilicet tortura remedium est subsidiariumi quod scilicet subsidium affert ut diximus,ad eruendam veritatem; quare in vim bonae consequentiae sequitur quod si aliunde optime habere possimus veritatem absque tali subsudio, eo uti nullatenus de beamus ; unde quousque nos urget sufficientia Indicia, vel alia probas tio ad indagandam veritatem; nisi illam vel ex confessione delinquentis, quae tamen super aliquam or-
turam eonfirmati solet , leuem tamen, vel per plenam probationem ex testibus; ita ut reus sit conuictus; debemus reum torquere; ita ut vel veritatem fateatur, vel per legitimam, & imponi iblitam torturam, inditia purget: si vero illam verita. tem ex dictis probationibus, vel co sesso ne habeamus, ad torturam deueniri non debet, ut habet ii rex d. Ledictum ve s. i .1. de quam cuius textus verba sunt haec. nem nec semper in omm causa, o per sona considerari debere arbitror , sed y cum capitalia, ct atrociora maleficia,
non ahier explorari, o inuestigaripossunt perseruorum quaestiones. Et in I. D. Pius 1 de quaestio ibi.si aliter veriatas inueniri nopost, & in ι quotiere. de quae ibi. nisi alνι probationibus et erit. s ιlluminari no possiς. Vide Angelum de mal si in verbo napublica num. 9 . di ibi Angelum in addit. Animaduertimus secundo magis ad rem nostram quod quamuis ad insint legitima Indicia ad torquendit, quod tamen non sit ad illam deueniendum, ex eo quod in omnica se, & crimine conceditur a Iur: talis potestas; debet igitur prius attendi an delictum sit ex grauibus,de atrocibus ,& ex ijs, quae solet poena corporali puniri; non autem pecuniaria. Id quod colligitur ex textu citator ea tam ibi quaestionem nee semper in omni causa,ςpersona comderari debere arbitror ,sdeum capitalia , cer atrociora maleficia , o c. Vnde manifeste habetur quod i somni causa deueniendum non est ad torturam, sed in capitalibus, de atrocioribus, vel in quibus agitur de poena corporali ut supra dixi,
mus ; non autem de poena pecuniaria secundum communem DD. Opinionem, de qua perscribentes in
278쪽
Uum. I. - i Unde ex dictis deueniendo ad praesentem materiam de Bigamia,
deduci potest quod si in usu esset
apud nos sententia Michaelis rana di in Dis A. Theolog. pans. v.'I3'. fc mihi 737. OP Genuensis in praxi AHhiepiscopaeapit. 68. num. 8. quod qui dedeui abituant, grauibus postri nis non amiguntur, sed pqnis pecu
niarijs,vel calceris per aliquod me, ses, vel alterius, publicae poeniten, tiae non multum grauis; non dissici
lis esset resolutio; an qui indiciati sunt de delicto Bigamiae, debeant torqueri in noltro Tribunalii nam cum etiam conuicti de bigami ι obivient tantum de leuit si taliter ubi urantes non puniretur nisi poena pecuniaria, talijs leuibus,nui, tum dubium esset quod non deberent torque imam praeter dicta,valde durum, & rigidum esset impone e torturam illi Reo, qui postquam
delictum confitetur, non meretur
Nisi poenam pecuniariam, vel aliam mulio leuiorem ipsa tonitra. Hincvnim fieret quod delictum punire,
tur poena maiori,quam moeretur,&l amplius quod magis puniretur de-l ἐictum indiciatum quim cofessum, o conuictum. Praeterea magis pu niretur innocens, quam delinques; nam si aliquis duorum testium exceptione maiorum testimonio conti inceretur de bigamia: utique puni retur poena pecuniaria, vel reclusio Ne in carcere per aliquot menses: qui vero ex indici jstorqueretur, &purgaret per torturam indicia, uti que innocens puniretur tOItura ,
I3 quae grauissima poena est,&ita grauis, ut si quis Iudex indebite aliiquε itorqueret, ut passim docent D D. capite plecteretur. βt confirmatur haec nostra doctrina ex Farinacio loco citat. quasi 42. -m. I probans quod tortura non potest dari, seu
indigi pro delicto quod solet puniri poena pecuniaria. ait enim Top. tura non solum est poena, sed ea quidem grauissima. & maior ut dicunt,quam utriusque manus abscis.1 sio ad g. .in authretica vinum Iud. t cum alijs cumulatis per MasLind. Diuus num. a. 9 3 de quaesi. in praes. S. expedita numero 3 9.-Alim Immo omnis poena corporalis qua-uis minima,maior sit qualibet pςna Is pecuniaria quamuis magna Lice uoru f. de poen.iutiq; si torturae locus esset ad inuestigandum delicta, pro quibus nonnisi pgna pecuniaria imponeretur,sequerentur multa absurda,&in conuenientia. Primo,
quod ex modo probandi quis grat uius puniretur, quam ex modo conindemnandi,& sic pgna non esset de ilicio commensatura contra text. in I 6 Mibent. omnes peregrini, & ibi Bald. in sine, C. commvn. desuccessio. cum . alijs, per Franciscum Bectumae conss. 67. numer. 27. secundo sequerctur
quod id, quod est prohibitum una
xia, directe permittaretur alia via, di in directe contra textum in I. Avias.Titiosi conditionibus demon. fratio,&L in g. es autem casus, & ibi gloss. insitu. de haeressitat. inuituend. Tertium sequeretur absurdu quod
ordinatum ad unum finem non re sularetur secundum naturam illius
sinis,& sic medium, per quod ad finem peruenitur, excederet ipsum finem contra textum in Letsi non Fnt f. perueniamucss de auro, ct -- gento leg.ti prout has, & alias etiam rationes in proposito considerarunt Mais in practica S. expedita num. , 6 7. 3 sequent. AFm. dino cons. ι3 74
279쪽
nu. II .e eguen. v que adfinem Con-ύδ,9 Franc. Becius aecons. 67.nu. 23 ct omnibus sequentibus paritervs. que ad finem, quam supradiet irri a doctrinam amplectitur deinde δε-
mnac. ex propria sententiatico citat. m. 13. quae argumenta, ut patet, valent etiam pro nostra sententia de poena corporali minore tortura;
de inde deduci potest etiam ratio pro poena desictorum aequali Torin
Atque hine videtur posse elici Regula saltem negativa, quod quo
ties vel maior, vel etiam aequalis est tortura monae, quam meretur delictu; propter quod torquetur; quod utique regulariter inferri non possit propter allatas rationes, saltem cingorequiritur quod maior existimetur psna; quam meretur delictum, quam ipsa l oletura. Er confirmatur
ubi ait quod quas. locus non es ni in delicto, pro quo quis inquirituringatur
demen.r vita, vel mebrι mutilationis,
aut abscisSonis. Et idem constat ex praxi Regni Neapolitani, in quo vigore Constitutionum non imponitur Tortura, nisi agatur de delicio, pro quo de Iure communi imponitur rina ultra Relegat ionem. qua Regula posita puto veram illain aliam Regulam, quam adducit Farinac. co citat.quasi q2.num. I. quod Tortura regulariter in omnibus causis,& criminibus inserti potest; in
quibus a Iure expressum cotrarium prohibitum non requiritur. Bruma intra Lis Indisse, e Tortina alari. quas. 3.num. pramo.
Caeterum cum illi sententiae Ze- nardi in contrarium sit praxis nostrae Inquisitionis Hispanae,ut bene docet Diana intrari. 7. de poenis δε-li I. p. ResoLMori Resia prima. qui adducit etiam Cainum Palatim ια summa Iomo I ararii. q. dis I. 7. pu
i ρ remonum. 9. dc nos infra docebi mus de Bagamis, qui abiurant de leui, quod ijs etiam imponi possit pgna triremium. Restat adhuc difficultas an ex hoc.capite Indicialix de Bigamia imponi pol sit tortur dnam videtur communiter, quod aqfrobanda delicta, quae triremium Pgnam commerctur, possit impossitortura; n isi aliunde, ut supra diximus, excipiantura nam videtur pQ na triremium exitii mari maior ipsa l. r tortura; unde videtur relatui posse
et o quaestio quod huiusmodi Bigami
etiam in nostro Tribunali possint torqueri. Et confirmatur in maxiInquisitionis Romanae , in qua vi refert Eminentissimuscardinalis βω- glia loco citato, qui post primum
matrimonium secundum attentarunt deueniendo ad actum proximum, praeuiator tura super intentione coguntur abiurare deleui; quare ex eo quod abiurant de leui, non tollitur quin torqueantur.
at Sed quae subitigit ibidem dictus
Eminentissimus Cardinalis, quamuis confirment quod Bigami possint torqueri etiam in nolito Tribunali, quamuis ab iurent de leuir destruere tamen vidςntur regulam
negatiuam a nobis supra positam , quodpqna delicti debet esse maior ipsa tortura. Nam ita ait quod huiusmodi attentantcs postquam tOGquentur,& abiurant deleui, conde nantur ad carceres per aliquod te-pus, vel ad exili una,vel ad relegati nem in loco; ibi prima uxor vivit. quate videtur quod etiam tortura
imponi possit propter delicta, quae
Verum enim vero puto quod ex elucidatione huius ultimae obiectionis contra datam Regulam, pendeat resolutio quaestionis proposita; at scilicet debeat in nostro Tribunali torqueri. Neque tam in dubium vocamus; an debeat torqueri; nara
280쪽
hoc ex praxian contrari una diquet; non enim huiust nodi bigamosi nisi biga m initere tur, torquere solem us; quam rationem ς quaenam scilicet sit. at non torqueamus; qua do qui tu delictum clusimodi est ,-vt triremium poenis, & alioqui malo res, ut videbimus, mereatur; prae sertim cum supra dixerimus, cum de bigamia attentata locuti sumus, quod aliquo modo reducatur ad
atrociora delicta, est enim de gen te atrocium. includit enim,suspicionem de haeresi. ilia a Haec dicti stas plures, ut patet, habet nodos,qui solui debent omnes Primus i modus est unde proueniat bd in Inquisitione Romana vidi iam est, attentantes, qui abiurant de leui, S leuibus puniuntur pqn is et
torqueantur tamen ; alter cit quare in nostra Inquisitione cum grauibus piniantur poenis bigami, ut fustigatioius, ct triremium, non tor utantur tamen. Tertius nodus eliquare non adhibeatur tortura biga
mis; cum bigamia sit de generet
3 in Inquisitione Romana torquentat tentantes; quamuis abiurent de
leus; quia cum apud illam Inquisitionen, Bigami, ut stipra secundo li, bro diximus, sint suspecti de veho menti ; cum delictum bigamiae non sit persteth patratum,non proceduli ad alias poenas ordinarias, quae imponi selent delicto iam persecte co-
summato. torquent tamen super in-
te utione, quia sufficientia indicia extant apud illam Inquisitionem ex actibus proximis ad delictum; ad hoc ut torquear, Sc deprauata inte-tionem,si adsit,cognitioneassequatur, quare no est contra Regula supraposita quod aliquado detur tor
rura,nec tamen grauis pena corporea imponatur delicto. Na si tortura detur adhoc ut Reus aperiat grauius aliquod delictum, quod in aliquo facto criminosis inuoluitur, utique miria non est, si per tortura purget Reus indicia quoad illud grauius delictu; si deinde pliniatur propter externu factu criminosia, quod tergiversari non por,ita graue tamen6eli, leuiori pqna, qua sit ipsa tortur' vt.consideranti patebit.
Ad secundum respondeo ideo in nostro Tribunali bigami quamuis
as puniantur pena triremium,&sust gationes loquimur ca ea limitatione circa nobiles, quam sequentibus capitibus pontinns in non tame torquentur, quia scilicet si non adsint aliae circunstantiae, quas supradiximus, nepe quod proueniant ex ge-.nere Iutheranorum, di similium; nosunt suspecti de vehementi,sed tantum de leui,& ideo tortura non imponitur,quia suspicio leuis est ex genere suo apud nos. Et nota differen is tia inter nostra Inquisitione,&Romanam. nam apud Romana bigami ex genere suo sunt suspecti de vehementi, unde mirii non est; si attentantibus imponant tortura: qua uis ab iurent deleui; quia attetatio pos.,j set stare cii deprauata intentione ; Habet et go apud Inquisitione R mana attentantes bigamia sufficie tia Indicia ad tortura; quavis non habeant omnia requisiita ad poena
imponi solitam huiusmodi delictis; unde etsi nostrum Tribunal damnet
ad triremes bigamos, non tamen a, s torquet; quia scilicet huiusmodi petnas mutuant Inquisitores a Iure c6muni; non mutuant aut e tortura;
quia illam ex munere suo solent adhibere in ijs, quae grauem suspicionem, seu vehementem continent de delicto haeresis ; mutuant autem poenas, quia cum aliunde delictum Bigamiae, ut supra toties inculcauimus, grauia includat crimina , conueniens non erat, ut tale delicta impunitum remaneret. Nam si AK hoc