장음표시 사용
161쪽
subita irriaptione Francorum oppressi & territi, & ab exercitu imparari, in mimitas urbes, Narbonem praecipue, inde sensis agris, sese coniiciunt , summaque curbi ad propugnationem facilem instruunt. Nec segnius Carolus Narbonem, quando in ea versabat hir cardo, unaque erat momentum victoriae, oppugnandam suscipit; Auenionis euentu , certus suarum virium atque hostilium. Verum longe dissicilior expugnatio cessit. Nam & urbs pallidoso in Q lo , stagnantibus circum undique aquis, murisque tecta firmissimis, amoliebatur obsidentium opcra soli mollitio, eademque munitionum nexu repellebat; & praesidiarius miles ex optimo quoque delibatus , ciuisque omnis Mahumetica lue imbutus, iam non captam urbem & alienam , ted patriam, liberos, opes , 8c fana, spe nulla clementiae propugnabant : seque urbe incluserat Praefectus Regius Athimus, militarium rerum apprime gnarus, cum delecto ex Hispania milite,mitifice erectis ad repellendos hostes omnium animis. Inde ad Opera conuersus Carolus, nactari castra circum urbcm instituit, eam vallo quasi indagine lenta praecingere, obseptisque aditibus, fame & longae ita tabe opprimere. Nec modo sociis ad serendam opcm viae interclusae, sed & obsessis eruptiones exitusque omnes prohibiti, lata solla firmissimoque vallo circumductis ; ne ad moriatem nisi per noua mortis genera properarent. Praecipue super amne Atacem sive Adicem , qui ciuitatem interfluit , laboratum in cancellis claustrisque ponendis; palis in ipso alueo alte defixis, & in modum arietis prominentibus , ad nauigiorum spem audaciamque natantium abrumpendam. Dum haec agebantur,munimentisque persectis miles inclusus sibi iam oneri ellet; Praescchi Hispaniae , ne cum urbe fortissimoque praestidio periret sciatis suae prouincia ; contractis summo ibidio copiis, naud paruo vires poscebat numero , liberare urbem constituunt. Duci Amorro commilium id munus; qui confestim integrum militem minarum plenus , in hostem educit; iam laboribus fractum , ut afirmabat, meticulosum , qui munimentis se tegeret ; nec quid pugnae praeter fugam praecipitem decerpturum. Carolus explorato exercitus tanti accessu, obfirmato in periculum animo, solita celeritate Mauris occurrit. Probabile est , quod Almoinus non scribit, eductam castris maximam partem militum & selectissimam; impositum obsessis , relictis aliquot qui obirent vigilias, ignes excitarent, totumque exercitum in castris implerent; dum Imperator egressus silentio nocte concubia, furtim quidem , sed ad magnam gloriae segetem , hostcm quaerens, hosti se proripit. Ad fluuiolum Birsam seu Biram, qui in mare proximum
influit, inuentus hostis , numerosis cohortibus late explicatis; ncc mora , utrinque ardenti animo procursu in ad pugnam. Gaudere Amorrus, quod ad se properaret victoria , viaque dimidiata sibi occurreret, deploratis rebus ad necem certam Francos irruere , ne unum quidem fore sit perstitem ,
si dum Athimus a tergo caederer, ipsi a fronte instarent pauidis; hunc unum militem Christianis csIe , qui si vincatur, prolaturos se Lutetiam usque, praedam, palmas , regnique limites. Haec dum si iis iactabat ; intrepide Carolus, ordines explicans; non alios dicebat ire in praelium , quam qui ad Turoiics & Auenionem iuiisent; eosdem nempe tum qui victores fuerint,
162쪽
tum qui victi; meminissent se per limum eras phalanges hostium, per Titio, o
imbres sagittarum, hastarum , gladibruinque texta horrentia, decurrisse ad victoriam; modo eosdem se duci in Mauros , quos adhuc inuictos ceci- cdissent tamen & vicistent ; quos muris , propugnaculis, λssis, aggeribusruros & munitos, expugnalliant tamen,& in munitionibus ipsis obtruncas- Anuo 733. sent,iam non aricte,non scalis, non machinis opus, Ut ad hostem accedant, N. is.,
patere ipsum, sub ictu csse , sub gladio ; posse uno eodemque gradu accedi Gipit.& vinci. Simul primus ipse in hostem irruit. Atrox haud dubie pugna, dubiusque euentus; donec Amorrus Saracenorum Dux, rtiter dimicans interResus nec quomodo scribitur) suo nim animos dubilitauit ac fregit;
tanti Imperator in alterutram lancem momenti cst; hac commotos caedei inque titubantes urgere Franci dacitis , mouere gradu , impcllere ,
deiicere,& mox in fugam dare praecipites ; deproperante Victoria,postquam semel adgressum se mouit. Fuga Saracenis perniciosior pugna ; nam dum salii tis spe in stagna proxima lirata nauigiis, quibus aduehi cram, promiscua rurba congerunt sese; pars in aquaS Praeceps , pONArc armorum , undarunaque vorticibus , mersa est; pars a victoribus nauigia occupantibus aut a littore iaculantibus caesa terra & mari latissime strati, caeserum spoliis Si cadaueribus ; gemino Elemento ad gloriam Caroli contendente. Qui statim militem opulentum praeda reduxit Narbonem; non minori laude quam Nero ille Romanus decursa Italia victum Asdrubalem repraesentans Annibali: sane Athimus audita clade, mari effugit; moxque Carolus expugnata urbe, ferro & flammis captam diripuit; Romanorum Gothoruni re delicias, nec enim v cro simile , eam urbem omni ope & spe destitutam , victori ereptam; quoi quidam alterunt. Ac mox alias eodem Aufle , victoriae gressu occupatas urbes, Agatam, Biterras, de Nemausum, Gothici ante imperij, tunc Saracenici, similiter vastatas, murisque ut vestibus spoliatas, iniectis ignibus ardore iussit; seu veneficas, colluvie scelerum inquinatas. Postea vitior, ingenti praeda , maiorique fama, in Franciam intimam reduxit militem. Nce tot tantisque cladibus numerosissimae gentis pervicacia fracta est: XXX. mox tertium irrumpit in Franciam. Sua primum petita Gallia, hoc est sa,ae.nbfum Narbonensis, pervio ab Hispania tranii tu ; dein Arctas capta & vastata; tertia ιrru unde accitu Mauricij Massi Lelis effusa in Prouinciam Phocensem procella, de iisto cum Mauricio isdere, ad Varum ab extremis Gadibus Mediterra Deum mare inuasum. Excrescentem Hydram resecaret ut semer Caroliis, praeter millic in magnis delectibus euocatum, Luitprandum Longobardorum Regem honorifica legatione ad societatem belli inuitat; quem ut maxime demereretur, Pipinam filium sub initia plenae pubertatis ad Regem mittit, vi Christiano more iis temporibus usurpato , primus adolescentis crimen attonderet squod vcl pueritiae depositio erat, vel quaedam ad Diui ruina cultum inauguratio) eumque nouo quodam modo ad religionem stili tu gigneret. Idque celebritate magna persectum , tam grato animo Luit-
prandi, ut is ipse cum exercitu quod a Paulo Diacono tune seribente traditur ab Italia in Franciam socia arma iuncturus venerit. Iam Chil de- Tom.L V brandium
163쪽
brandum Auenionem praemiserat Carolus, qui Maurorum impetus coerceret ; ipse postea eum Longobardo insequitur, excisurus tandem Saracenicam luem e Francia. Fuitque expeditio nominis & famae, haud vilius periculi vel laboris; quippe vel exercitus vel Imperatoris terrore,nulla edita pugna dilapsi sunt atque Mauricius tantae perfidiae reus & constius, reli- Aa Massilia, se abdidit in maritimum locviri, excelsis rupibus aut quesblitudine ignotum potius quim securum e Maurus iterum Narbonensi expulsus, & Pyrenaeis suis inclusus. Ita victor Carolus Parisios rediit, post domitam impietatis excetram , totamque Europam , gravissimo iugo vindicatam.
164쪽
Gregorius Marullum implorat. Manelli mors.Marulli quatuor 3.Belgum in Hunoldum. Alemanni domiti. Carolomannus Monachus. Grifo iterum turbat. Pipinus regno st comparat. Pipinus Rex inauguratur. Stephanus Pontifex in Franciam venit. Pipinus in Italiam primo transit. Carolomanni mors. Pipinus iterum appellatur a Stephano. Legati Conflantini ad Tipinum. Asulphus victus. Procerum conuent . Par lamentum an institutum. Dux Bauariae hominium praestat Pipinus in Aquitanos. Pipini mors. Carolus o Carolomannus Reges. Carolus in Aquitanos. Bertam ducit uxorem,o' repudiat. Carolus Magnus selus Rex Franciae Carolus in Saxones. Desiderius in Adrianum. Carolus in Desiderium, Ticinum obsidet. GR mam primo venit. Du- gobardia Regnimis. Carolus in Saxones. Aemplum a flammissimatum. Carolus seeunia in Italia. Carolus in bis nis. Mnc assis elades. Ludovici ortus. Besta Saxonica.
165쪽
mtichindi conuersio. Carolus Romam repent. Coniuratio prima in Carolum: Caratas in Druem Peneuentanum: Et in Bauarum. Carolus in Sclauos Hunnos. Hungari qui Secunda in Carolum coniuratio. Thenios Danubiν iunctio. Carolus Impera
tor. Danicum bellam. Ludovicus Vascones subigit: Et Catalauniam. Barcinonem capit: Et Dertos tenta . expugnat. Saraceni repulsi
R A et in gloriae ac potestatis apice Carolus, cum nouae in Italia turbae potestati sin minus, gloriae saltem quidpiain detraxerunt. Trasimundus Spoletanus Dux Luitprando Longobardorum Regi vcctigalis , ab eo defecerat, ac Romam in Gregori, III. Pontificis tutelam vi in asyluin confugerat. Hinc Pontificem inter & Longobardum, primum offensio, mox bellum graue : Longobardo Spoletum inuadente, ac minante Rumae ni dederetur sibi Trasmundus 1, Trasimundo contra ope Pontificis populique Romani, vim illatam strenue repellente. Ex hac flamma natum incendium , quod Romanis Pontificibus aerumnas plurimas, Longobardis tandem regni perniciem extremumqtie exitium peperit. Igitur Luitprandus viribus pollens & auctoritate , instigante Leone Imperatore , qui cupidissime Romanam Ecclesiana perditam vellet, in ipsem Pontificciri Romanamquc sedem arma commouit ; ac statim post occupata Pontificiae ditionis quatuor oppida, & direptam sancti Petri Basilicam
cui vel Ariani pepercerant, urbem obsedit, agzbaiqite ad extrcma,nisi Trasimundus cum exercitu Spoletum conuersiis , auocasset Regem. Scio plerosque magni meriti Auctores scribere, & in ea primum fui sentcntia, LIar-telli auctolitate obsidionem selutam. Sed praeterquam quod cius rei veteres pulli meminerunt,sanc ex iis malis quae Luitprandus lita rata Roma Pontifici intulit, colligi potest, nequaquam a Martello collatum id beneficium, quod statim in malcractum desciuit ; & fuille opus infirmitatis non clementiae, alienae vel suae. Sane ad Carolum instituta est legatio , eodem modo quo a Gresorio II. obira fuerat; imo additae Pontificiae literae , magni doloris & milui tae indices. Iis DominWm exrellentissimis filiis Caratim iu-bregulum i ita e .im eo est ij ad ferendam Ecclesia opem impente precatkr ;ei dem Eectem angustias ct calamitares ingenti animi sensu deplorat. sueri rur, quodsi j quarum interest maxime saluam esse matrem, laboranti se maAxilium , maeti sonarias feram ἱ monet ne Regiis Longobardi falsis praetextibus mstueatur, ideo Duces Beneuentanum σ Spoletinium bello peii tam arroci,
quod nolint Ramaram Ecclesiam armis lacessere e Potentem quidem Apostol rum Principem adpropAlfaria hostium tela, fiasque ades ab calamitate omni mindieandas ; Od experiri Deum , qua fidelium me ι, quive animus sit, ct in benefectis mortalium amare quarere quod repradat. Postremo eundem
166쪽
Carolum bu Chri μή um appellMum, inera sis verbia adiurat, per Deum vi-m , ct imas sic rasissimas ciaues, iam auxili 1 opisque Didigas, Ae Longob.ιrdi inmeisiam Eec a bono anteponat, sed celeriser aduolat ad motμη m Fcm ,πιλ ι aperiatque iactata diutius Petri nam tutam portum atque perfugium. Haec apud Carolum, cuius fuerint ponderis haud satis liquet: Sane ut coniicere eth, eum pro Pontifice apud Longobardum deprecatum amice, ita cerIo constat nihil armis tentaste , siue grauissimo ac diuturno bello perfunctus . potius duxerit, suos pace & otio recreare , quam implicare nouo Marte atque ancipiti, siue foedere, amicitia , summisque bcneficiis Luit prando obnoxius, infrati animi notam effugerit, scu demum lenta ac decocta nondum consilia mors occupauerit. Nam & Gregorius Pontifex proximo anno suo fato raptus est, Zacharia successore mansuetudine morum atque ingeni, impetrante pacem a Luit prando , Caroli fortallie qii, timore, qua inomiis. Et ipse Carolus aetatis armo quinquagesimo quinto, regni in Reges usurpati vicesimo quinto, tabe ex febri contracta, vitam clausit, multis aduersis felicem & inclytam ; pace tot inter bella & tiunultus parta; dignus quo Francia Graeciae atque Italiae se componat, ita summa ex paruis, & in patriae salutein non perniciem gesta plurima sunt. Vnum tamen Martello dc fuit, quae Alexandri Caesarisque s licitas, nempe Scriptor qui praeclare gesta polleris traderct, nisi & ipsi posteri, liberi & nepos , Maricllo pro scriptore sint, & panegyricus supri omnem laudem. Sepultus est in basilica Dionysiana , Resum Mausis laeg, ut iaceret inter Reges, qui sedc re noluerat. Post obitum fama tanti viri & existimatio laesa IIaνι.I. est, quibusdam somniis de aeterno eius exitio increbescentibus, quae per se futilia, & a Baronio falsi comperta, ut mera semnia, & vigilantium mendacia, reiicienda sunt. Fortasse haec opinio & in poenam fuit Martelli gloriae , qui res sacras paruo delectu in profanos usus impendi flet, & Ecclesiasticas immunitates violasset audacius r inanquam & aliunde hanc iacturam sarci uerit, Christianae fidei apud Germanos et elo & studio, ad cout illi Gregorius III. gratias egerit, quod sua cura , auctoritate 5 Opera , sanctus Bonifacius centum hominum millia ab idolor uni cultu auer- terit: praerogatiua nobili Principum , ut in ali ita tum bona tum mala influant, nec tantum ex suis quantum ex siubditorum moribus cenicantur.
Paulbante Rex Theodoricus obierat, euecto in solium Chil derico I II. Theodorici filio aut agnato , quippe haec incerta admodum ; nec Chi Llerici praeter exaut orationem ulla memoria , indignantibus falsis ea nomina adscribere, quae umbratica de inania nihil verae oc solidae laudis retegerent. Carolus tanta facinora praeclara sobole cumulabat. χatuor illi super- II. stites filii, Carolomannus , Pipinus , Gripho , dc AEgidius, & Chil trudis, Aia t. ssiqua. ex Sunichil de suscepta. Ii siue natalibus impares, siue indole , aut pa- ιμ 'I Dierno a Tectu , haereditatem ipsius haud aequo fortiti sitiat. Quippe Caio - . lus postremis tabulis , maximo natu Carolomai ino regnum Australiae gen- Α .mo 7 I., tcsque ultra Rhenum commi serat ; siue honoris causa , quasi avitum a Pipino regnum primum genito traderet 1, siue ex prudentia delectuque iu- . sto, ob Carolomaimi ferociorem indolem, quae feroces itidcin gentes
167쪽
proiias lire ad rebellaiultim, duritis cule regeret, fortiterqiae subiiceret. Idem kid 1'ipino mitiori natura Neustrios S reliqxiam Franciam se ciliores populos iii regendos attribuit, minorem licet in maiorem partem admittens , qua teneti tu dii te affectus, erat enim Pipinus patri charis limus ι qua vaticinante quodammodo filii iram magnitudinem animo , & amplitudinem regiam in adolescentis dotibus praesagiente. Duo supererant liberi , ex alia coniuge suscepti, Sunichil de quam dixi, Odilonis Ba uariar Ducis ex fratre nepte, Grifo dc AEgidius: quorum aEgidius iam vitio patre, ut erat indolis ad soli. Iudinem nata: dc a tumultu rerum alienae , sacris curis addictus Rothomagensibus infulis fuerat annexus, & ideo a scriptoribus pluribus inter Caroli
liberos nusquam numeratus: Griso propter morum asperitatem, de immodicam ambitionem,in nuli cura partem haereditatis admi ilus,iubebatur eam serutem accipere , quam constitueret beneuolentia fratrum , patre detrahens a fata bitioni materiam, ac iuueni dominandi cupido obsi quium imperantis, taxi. fraterna beneficcntia tutius atque suauius. Verum ut rato humana prudentia ultra hominis vitam prorogatur, unius ite Dei est in aetates
multi prouidere, statim Gri se paternam praeteritionem ratus iniuriam, erumpente carceribus positis indole, statuit praeripere fratribus quod iubebatur accipere , & partium, si eas tandem resnum admitteret , diribitore si e , non particeps. Accessit noua incendio flamma , Sunichil dis , quae amans ut mater, & ambitiosa ut foemina , filii contumeliam atque inopiam fias ducens, eum ad moliendas nouas res impulit. Quaerebat a filio; Num ab matre impari ortus foret ' An situ adeo Bauaria sanguis , e quo natasboles pro sturia sit 8 Nam qhid aliud paternas tabulas dicere,e quibus per ignominiam esset expunctus, nisi nothum esse ct synrium , qui liberos interpretermisteretur ' At nequaquam id iudicium Caroli esse, cuius ipsa mentem σ pietatem duis m explorasti, eam a priuignis texta esse fraudem in tabulis, qui tum ipsum, tum et Hidiumstatrem , quos ab natalibus non possent, a natalis fractu amovit
sent. Quocirea ine, si et ir esset, si etera forissimi Carosi soboles I iam paterna viserinis aemulus, in fratres tabulasque falsas exsurgeret , haereditatem cuias parte
veraretur inuaderet uniuersam ; eam adhuc occupantis fore , proceres Francos ducem sequuturos, cuias miserarentur inopiam, cT mirarentur audaciam I parmami um Bauarum eam tota Germania promo κrum tam iustas dia.Iret uisuri fortuna duci sese commisteret; quodque raptum iniuria foret, id armis quod Principum ius est, et indicaret. Confestim iuuenis spe & indignatione tumidus, ad-Laon. scitis coli silis sociis , Laudunum iis temporibus urinem munitissimam in Picardia invadit, indicto fiatribus bello, maiore audacia quam potentia. Iu vere germani in communem hostem conspirantes, haereditaria celeritate lecto exercitu , oppressuri virus in capite , Laudunum obsident; adeoque in urclusam omni Ope vrgent, ut se conditionibus nullis tradiderit , ipse Gri sene permisso fratribus, breuissimo tempore absumente spes tantas. Hoc periculo persuncti fratres , ad sanandas nouas plagas conuertunt animum. Si quidem populi , ac ij. maxime qui procul dissiti ad Austrum de Boream , nuper adiuncti erant regni limitibus , post seta Caroli iugum exeuΩscrant, abstedente reuerentii cum metu, & resurgente spe libertatis recens exciti
168쪽
excisae. sed ne quid turbarum Griso moliretur , cura Carolomanni, in Castellum nouum , quod ad siluam Arduennam validissimum erat, deducitur; honesto carcere animi impetum nimiamque ferociana refringente. Mox Aquitania rudimentis Principum designata. Eam Hunoldus, iam saepe di-istus, Eudonis filius inuaserat, & Carolo etiamnum vivo perduellis, Lan Redum Abbatem sancti Germani, legationis causa ad se missum , qtias
exploratorem , captum , &in carcerem trusum, contra ius gentium , magna Francorum ignominia, pluribus mensibus detinebat. Iti tam igitur cum exercitu penetratum ; sed breui bellum pace mutatum est, quam Hunoldus suppliciter poposcit, illi cum Ducis titulo , Aquitania permisIa, at Franco vectigalis, & vicissim Lanstedus redditus , male actorum petita veni a. Ibidem ad veteres Pictauos , fratres egregi E concordes , ne charitas periclitaretur in posterum , regnum quod indiuisum hactenus gesserant, iuxta patris tabulas partiuntur, obtinente Carolomanno Austra sam , Pipino Neu striam, quippe facilius sectorem admittit imDerium quam consortem. Inde regressi uterque ad sua. Statimque daturus specimen qui futurus esset Carolomannus, primo in Alemanniam ultra Rhenum excusso iugo rebellantem , facta irruptione, ferro & flammis coactam sapere , ad obsequium reuocauit. Deinde gnarus pietate & iustitia contineri regna quae ferrum parasset; admonente Bonifacio sancto illo Germanorum Apostolo, quantum licentiae & impietatis, homines non profanos modo, sed sacros etiam arisque addictos, tot inter bella quae gelserat Pater, inuasisset, nec remedium efficacius quam ab euocata Praesulum Synodo, autoritate Zachariae summi Pontificis ea contracta est ; multisque Canonibus quae penitus collabebatur instaurata Ecclesiastica disciplina, Dei cultui prouisum in posterum. Perfecta Synodo, rursem obstrepentibus lituis, Mars tentatus. Bauari & Saxones ab Caroli obitu , qui primi temeritate rebelles fuerant, iidem postremi omnium temeritatem pervicacia tuebantur. Ac Bauari quidem Odilonis freti audacia; qui Ducis abdicato titulo usurpaverat regium. iam Dominis sitisse componens , nousque iniuria cumulauerat primana, Hil trude Francorum Principum sorore, Sunichildis suasit, clam in Bauariam fugiente, admissa in thalamum, & inuitis fratribus in uxorem capta. Ergo Carolomannus de Pipinus , communi exercitu vindicaturi contumeliam communem , iunctis viribus Odilonem inuadunt, ac post acerrimam dimicationem ad Leccam amnem proflisant: inde conciliata pax , victo permisia uxor , Regis titulus in stipendiarium mutatus. Post in Saxones Carolomannus solus se conuertit, quos Theodoricus auctoritate facile
apud eos princeps ad desectionem impulerat ; eosdEmque mox obsequio reddidit, captus ipse Carolomanno in valido castro Hostoburgo, & data fide in libertatem restitutus. Liber tamen rebellat iterum , geminisque
fratribus in cum mouentibus, iterum vincitur, captiisque veniam impetrat. victoribus arma in poenam expedita,venia & indulgentia coercentibus: Vt hie miraridubeat, tum concordiam fratrum, tam facile mutuam opem praebentium, simulque imperantium quas unus seret;tum clementiam,ita par centium quasi non vincerent ni si v t parcerent. IN
169쪽
In hoc prosperitatis cursu Carolonaannus patrauit facinus seculis omnibus memorandum , quod quia sapientiae est de Drtitudinis supra mortalem, placet id iusius arque enucleatius enarrare. Etenim, si laudi fuit quὶm maximae , & ad cumulum famae amplissimum , Carolo U. Imperatori, iam seni , debilitato morbis, & inconstantiam rerum pertaeso , in filium hoc est alicrum se , magnam regni molem transnittere, quantae erit gloriae Carolomanno, in flore aetatis, valenti de vegeto, omni sertuna prospere functo amplissimas spes fratri, hoc est alieno propemodum , copiamque tantam
relinquere, ut pauperculus. & ad nutum alterius , vitam multa inter incommoda ignotus ageret Hic igitur profligatis undiqtie hostibus , iam pace parta , ne disti uerct otio , coepit de futurae vitae statu cogitate. In coenobia benignus admodum, pia liberalitate plurima fouerat , praecipue Fuld cnli, quod Bonifacius aerumnis magnis condiderat, iura& fundos
elargitus erat luculentos. Inde frequenti cum eodem Bonifacio sermone, pietatis reriimque sacrarum illecebris captus, primo terrena ut caduca agnoscere, parui facere , aspernari ; dein coelestia habere in pretio, amare, ac cupiditate magna expetere, ac tandem animum Diuino incendio depas.
cente , fastigium , opes deliciasque odiise ; dc quae Christum sapientibus
saperent, ignominiam, latebras, indigentiam verum, labores, summo amoris aestu inquirere. Clim itaque diuinus spiritus victor urgeret, statuit piissimus Princeps, abdicatis honoribus omnique seculi pompa eiurata, Deo se tradere , ac monasticam vitam suscipere. Capti consilii Pipinum stati in participem tacit; ac tametsi pro mutuo amore atque concordia, Orbari fiat re molcstum haud dubie Pipino fuerit, tamen iacturam fratris tanto imperio repcndente , Carolomanni votis alter assensit. Ille igitur Pipino facultatum omnium haerede dicto , imo iam posscitore, comitatu honesto Romam ad implenda vota profectus est. In ip itinere Soractem in Tu iacia montem inuisit, iconia cratum olim Siluestri latebris, clim sanctis Iamus
Pontifex Constantini nondum Christiani metu deliteret & adamata loci solitudine , iussit in ea aedificari coenobium , in quod ipse cum aliquot
sociis , vcluti in portum e mundo , ut aiebat, nausiagus, posset emergere. Romam hinc pergens , in orbis Domina triumpharurus vcre de orbe te
rarum, deposita purpura, abiectisque militaris pompae insignibus , ab
Pontifice ipso Zacharia monasticum suscepit habitum ; demirantibus orn-ctis, tantam demissionem in Principe, fortitudinem in iuuene , atque in Aulico viro pictatem. Inde impertita benedictione Pontificis, in Soractis eremum saudio ingenti sece sIit, regnum adeptus, sua sententia atque verissima, longe amplissimum. Verum nec in eo Principis tanti laus constitit; quique videbatur virtutis partae iam cumulus, properanti ulterius gradus fuit, adeo viris quos insedit Deus nihil est summum , nullaque metasimpcr currentibus. Admiratio virtutis ad Carolo manui spectaculum euocabat plerosque, qui in Monacho Principem sue inquirerent siue inti eni-rciit, aliquid maius Principe sit spicicbant, Francorum maxime Romam ibat nullus, quin digrederetur Solactem , iretque visum in illo ianctitatis Uieatro, atque verae gloriae nundinis, quanti terra eludi, quanti coeliim. Vnde
170쪽
Vnde adeuntium turba, & veneratione exhibita, cum aduerteIet Carolo- mannus in frequentiam latebras, & in honorem demissionem deficere, rursus mundum vel ab Motracho fugiens , audito montem Cassinum magni nominis coenobium cile in Samnio , ad illud uno viae comite ignotus se contulit, summisque precibus impetrato a Pelion ace praes de aditu ; viliLsimo culinae muneri , aliisque clusinodi officiis, diu qirasi tyro & pro abiecto mancipio addictus atqtie exercitus , ea edidit patientiae, humilitatis, &Obseruantiae in praesides Ipecini ina , uni praeter socium Deo superisque notus , ut in summam sanctitatein euectus, inter Monachos tam virtute princeps extiterit, quam inter Aulicos ortu de sortitudine. Nec ambigo quin ipsi laudi maiori fuerit, oves pascere, ferre hiuneris si quae aberrarent , vapulare a coquo , dc velut induruillet in saxum verbera & contumelias perpeti, nullo questu ac nullo propemodiim sensu; quam dimicare , vincere, triumphare, ac praestare ea quae Regum ornamenta & vota sunt. Sane par fiatrum in dispari luidio gloria, & fortasse maior alterius i Comparauit regnum Pipinus, Carolomannus contempsit, ille tradidit posteris, hic castitate interdixit se posteris ; ille in fama & omnium ore versatus est, hie silentio suaque infamia immortalitati se tradidit. Sed ista , fortasse plura & extra chorum , sanctissimi adolescentis virtuti donata sint. Vt Caiolo mannum ab sectatu pax & tranquillitas, ita Pipinum ab in- IV. cremetrio honoris bellum sequutum est ac aerumnae. Fratrum con-su, Noua a Gr Glipho qui hactenus in Castro nouo custodiebatur, assertus cst libertati, & Φη--- Pipini statiae redditus, spes primas illico S vota sustitauit turbidus iuuenis. Cum ea omnia abunde suppeterent praeter imperium , fratrique duntaxat via isti bellet, tam perosus obsequium quam optans imperium , maluit perfugam atque pericula istud inquirere , quam illi acquiescere in usu opum atque in otio. Quocirca te sta nobilium manu , quos similis vel spes vel indoles conciliauerat, ad Saxones fugit, nouas ad res nunquam non paratos, statimque ad rebellandum impulsos , contracto milite, ad amnem Onacram quem Neccarum tale crcdiderim ) positisque ad ripam castris,
fratrem cum exercitu properantem , amne & munimentis tectus expectat.
Nec lenta expectatio morantem frustratur, Pipinus per Thuringiam celerirer aduolans, in Saxoniam penetrat , iamque res vergebat ad praelium , cum amice conii lenit, seu metu Saxonum , seu Pipini clementia ; rebellibuΩque impunitas data. Gripho relictus suae fidei atque pollicitis , abscilla spe turbarum in Saxonia , fratre vix dum digressb , in Bauariam ad sororem Hil trudem se conscrt. Ea Odilone coniuge morte praerepto , Tassilon filio puero admodum, ut erat fraudi obuia per cognationem , ita dc vi per infirmitatem. Quae igitur ut soror fratrem amico excepit vagum de profugum , quod agricolae contigit admittenti viperam laribus , cum breui experta est proditorem & perfidiosem. Si quidem clam inito cum amicis consilio , quos e Francia honoris Sc calutationis specie conuocabat, sumptis armis invadit Baliariam , ac sorore cum filio in custodiam traditis, ipse tan-dcm imperium, quod a fratre neqtituerat,a crimine obtinet. Versim Pipinus detestatus perfidiam fratris,& miseratus sororis lacrymas,cum exercitu va-