장음표시 사용
211쪽
CARO- deuoluebat, instrumento nauigiorum exposito , iisque facile compactis Lus M. & picatis, indepreheli si ad vIteliore iii ripam transnuit uiittir , ad cymbarii in latera equis adnatantibus, nullo peliculo , quippe oncte leuati , fi cnoque dixistis, ne torrcnte amne rapcrciatur. Hathcnus belle strat age- in prOcclicrat, nisi prudentiam &sagacitatem castis fortuitus obtui basset. Lavabat Maurus in flumine, longe infra locum quem Franci traiccc xant ; ac sorte aduertit fimum equinum filicia te amne id cntidem vehi; vivit callida gens, & mire suspicax, ex fimo apprehenso, naribusquc admOIO , qui ncc onagri esset, ncc iumenti alterius herba pasti, qualia Maurorum essent , sud hordeum saperet, vaser Maurus colligit, peregrinos equos amne transmillos , simulque ad ripam v cchos quites; unde aiscueran ter a stirmat imminere hostes; commilitonos ad arma excitat , Ducique Abaiso ad excludendos hostes ripam insidenti diserte alicrit iam tranii tum amnem. Missi ab Duce qui rem explorarent, traiectum renun tiant, & ut fit in subitis, suo terrore alienutu augentes , in trepidationem metu mox verse , obnitente quanquam Abaiso , confestim Mauri tentoriis & impedimentis relictis in viteriora & tutiora loca confugiunt. Interim adiicia tantibus Francis, disique penuria laborantibus, paratum hospitium. ac commeatus rcfertum percommodum fuit. Vertim Abaisus ignominiae impaticias , seque castris cice iuri nec uno teli iactu indignatus, Mauros iuxta metu atque periculo liberatos verbis aggrellus; pudore fugae Rccisito, & excitato gloriae semite, docet incompositos hostes, effusonquς in praedam, paruo numero , ut ipse explorauerat, diuisos amne ab
Ociis, nullo labore profligari polle; se si viri essent sequerentur , prio-
xiique metus infamiam nouo & expedito facinore deictum irent. I a PO-st idie ingenti multitudine Mauri in Francos impetum faciunt , ac dimi C tur summa et trinque contentione; hinc Mauros ignominia, inde Fran-ς. praeter gloriam impellente necessitate victoriae : ideo instauratis animi , quamvis longe impares numero , in fugam Mauros Franci conii-ς iunt, si aediliatque passini, donec offusa nox quietem victis victoribusque Φndulsit. Ab hoc praelio Vigobertus obnitente nullo se suis adiunxit, ad Qui que ad urbem copias, obsidionem lentam paraturus ; quae Lamon ultra filii, oppido rerum omnium copia instructo. Quocirca ineunte JΠ hyemc fuit in Septimaniam redeundum ; rebus quidcm multis pror
Ck-xς ῖς stis; sed inglorie , quia nullo fructu: adeo finis sumina dignitas xxvii. ix a ' 'pin nisi consequoris , nihil praestas.
D.,, Gri Ludovicus dedecori vertens, quod is gloriae suae cumulus d cforet, .utienis, *gi is delectibus per hyemem habitis, & accersito ex Francia supple-M eus. mento, statuit ipse Deciosam aggredi, urbisque pertinaciam Non am P tu lenta Obsidione , sed vi & machinis expugnare & frangere. NccςCus quam decreuerat praestitit. cuare nec dolo ncc strata gemarc gras-δ uruS , traiecto per hostitim icta abero , Dertosam postis castris cir-ςVmcingit ; partitusque in Heribertum , Lituardum , Is embardum , alios' 'ς fortissimos Duces oppugnandi munera, acciri naum praelia iidi gς
212쪽
nus instititit ; quo immetria murorum inoles pro clypeis , ac ingentes
phalaricae molaresque lapides pro iaculis sunt , pilis es gladiis. I ciuit toppusnatio dies quadraginta ; per quos s cii vineis & testudinibus mutarum subruendo , seu turres arietibus quatiendo , 1 cu bellicas machinas in propugnatores urbis effundendo, ita Mauri vexati sunt atque a mi
ti, ut tam animis fracti quam viribus, secum urbis clauibus potestati Regis permiserint quas ipse Patri acceptissimii in munus postca detulit j ingenti Saracenicae gentis terrore, ac Franciae gloria. Repetita rursus Hispania , & ab ipso Rege , S: ab Heriberto legato. Nec Legatus
praeter valitationem momenti quidquam consccit; coactus obsidionem Oscae dc sic rere , quam susceptam λrtiter, at negligenter promotam , reliquit turpiter ; adeo in rebus quidpiam cst praeter initia. Ludovicus oppressoquc in ante retuli tumultu Vasconum , cum exercitu Pyrenaeis qua Nauatram iungunt superatis, Pompilone moratus aliquandiu , praecla ramulta in publicum bonum constituit ; tum in reditu, prudenter odoratus proditores Vascones eam sibi apparare fraudem, quam olim Patri in iisdeni locis texuissent ; eorum ducem apprehensu in necauit m Dpendio, dein rcliquorum omnium uxores & liberos , qua sponte qua vi ad se adductos, loco obsidum per abrupta montium primum inter extremumque agmen secum habuit ; ita perdissicilem viam emensus incolumis , praesidio quod mirum est , mulierum atquc infantium , hoc cst infirmitatis ipsius. Et is post transitum assinibus redditi, ea incolumitate quam praestiterant. Porro de iis apud Hispanos scriptores mirum silentium , ne inuidiam dicam ; cum sanctissimo in perfidam gentem praetermistb bello , Carolum Imperatorem in Alphon sum Regem com sonant, magna illa quam supra recensui clade. Sane tam diserte id Rimoinus exscribit, ut loci dubio nihil sit adstruit ratio , id iussu Caroli motum bellum , tum ad obtinendas quas pepererat ipse victo- Iias, tum ad arcendas Maurorum incursiones , quibus littora Franciae atque Italiae, ac maxime Corsicam insulam immissis classibus scede infestabant. Nec pigebit cas hic delibare, ut virtus Caroli , atque in Rempublicam Christianam merita, praesertim in Hispaniam , cuius sinabat ulcera pernicie hostium, in luce sint atque memOIia. Nam primum a Pipino milia est ab Italia classis in Corsicam , ad depellendos Mauros, qui irec expectato classis appuliu , in Hispaniam unde se luerant prae evira
cipitcs redierunt. At cum diriaic quotannis in eandem Corsicam praedones iidem exscenderent, misit in eam Carolus defensionis causa Burchardum Comitem stabuli: nec defuerunt cupiditati solitae Saraceni , primo in Sardiniam appulsi, eaque exclusi inruasto praelio ; tum in Corsicam versi, praedam olui iam rati, exceptique a Burcii ardo , nauali pugna victi ac sugati sint, duodecim nauibus amissis. Nihilominus aliquanto post, obstiirata gcias in Corsicam redit ,& ipse Paschatis die ciuitatem pietati addictam funditus diruit . Ea etiam aiidacia pertinacibus ad pra: dandum fuit, vi Niceam Narbonensis prouinciae, Centum cellas Tu D
213쪽
CARO- maritimum oppidum , repentino impetu populando exhauserint, i. v s M. demum a Sardis dimicatione victi & repulit. E qui ous colligam, mi merosis deperinstitas Christiano nomini populos , non intra pyraticam quieturos , si in alium Principem incidii sciat quam Carolunt; tantIque viri maiestatem & curam fixi illa metas cmisis gentibus ; qua Mauris, qua Danis , qua mari, qua terra , passim irrumpcntibus ; Francia tune honestissime depugnante , cui iidem hostes forent qui Ecelesiae.
214쪽
Testum contra Venetos. Caroli in Pipini mors. Ludovici m destia. Caroli Magni obitus , in iures. Ludovicus Pius Imperator. Danicum bellum. Ludovicus His nis opitulatur. Romam pacat per Bernardum. Antistitum moribus consulit. Stephanus V. in Franciam venit. Ludovicus filios coronat. Abroditi bellum mouent, edi Saxones. Bernardi defectio. Bellum Britanniae. Iudita nuptiae. Bellum in Hungaros. In Danos quid actum. Bellum contra Mauros. Lotharius Imperator ; Romam venit. cause coniurationis in Ludovi eum. Pipinus in patrem rebellat.. Ludovicus rebellantes
disiicit. Coniuratipoena affecti. Nova seditio a Fipino. Pi . pinus fratres sibi adiungit. Instauratur rebellio. Ludovicus a suis deseritur : In custodiam traditur. Ludovicus damn tus ab Epimpis: Imperio restituitur. Lotbari, pugna prospera. cabilo direpta. Ludovici pietas. Lotharius Romam vexat. Ludovici sensius de cometa. Pipini mors. Ludovicus C c 3 regnum
215쪽
regnum diuidit. Ludovicus filius rebelgat. Ludoviri obitus. Bestum a Lotharis. Pugna Fontiniaca. Loibarius admissus
in Galliae partem. Saraceni inuadunt Italiam. Ludovicus Iunior Imperator. Lothari1 pius sinis. I vidoureus Saracenos vincit. Ludo Dici cum Basitio contentio. Ludovicus proditus
Via haec in Hispania Ludovicus patrat, & in Germania
Catoliis patris Imperatoris lcgatus Danos contundit, Papiniis Hunnis iam profligatis , in Italia vincit. Nam G1imoaldo Benc uenti Duce ad tributum & praestandalia fide inad. sto, orta est subinde maioris motus maiorisque laudis
ia A1 I. O Ll id Lm cum antea Dalmatiam Carolus armis subigillet, Ni
cephorus virorum pcssimus, qui Ιrcnc Imperatrice dcturbata solio in illud per nefas conscenderat, eandem Dalmatiam armis rcccpturus , sit per mari clallem immiserat ; quae nullo succellii cum Venetiis se continuisici & Graeci Imperii Veneti ae erantὶ in Epirum soluit. Biennio pi,st cad miti structior Paulo duce rursus in Dalmatiam milia, ad prioris expeditionis purgatulam ignauiam , Comaclium in Veneto mari haud amplam insulam, milite exposito occupare tentat. Versim Graecus hinc a pr. esidiariis cuna clade pulsus, Venetias petiit, & bello desperato ad constitueridam quovis foedere pacem se comicrtit. Nec eam abnuebat Pipinus, nisi Villa renus, Obelerium Sabellicus vocat, & Beatus, Venetorum Duces, vel in Paulum inuidii, vel in Francos odio, pacem occultis artibus conturbassent, positis etiam Paulo insidiis ; quarum ipse gnarus, Pipino detectis Venetorum dolis , rediit Constantinopolim , amicis quam hostibus longe infensior. Pipinus veris ne inulta Venctis perfidia foret , contractis nauibus aggrcssias Venetias, expugnauit, Ducesque perfidos mali originem captiuos habuit. Et haec Ammoinus Gallicus scriptor , cui cum repugnet Sabcllicus, α Pipini cladcin illatam a Veiactis narret ; neque itobis Veritas tam procul.
spectantibus sat patere possit ; sua cuique genti sit gloria libertamque arbitrium. Tamen haud absimile vero etddiderim, Pipini claissem intor in m larum Syrtes adduciam , necdum enim Vcnctiae in urbem coaluerant locorum ignorantia , hostium insidiis patuisse, & cum strage cecinis sc receptui. Sed id perleue detrimentum , gentis gloriam nusqu.am Obscura uit. Nam erant res tum domi, tum λris , admodum prospcrae , gloria Caroli repubcscente in liberis; iamque eorum concordiae cati erat Pater, . 'signata cuique parte Imperis; nempe Carolo natu maximo Francia quae
inter Albim & Ligerim laret; Pipino Italia ; & Ludovico Aquitania ab , Ligeri ad Iberum ; Principum quovis iisdemmet prouinciis astitescentc axenv Iis.Vc um haec plaga optimo Imperatori Nima inusta est,Pipini fatum;
216쪽
generoso itiuene & Patris Martiam indolem referente, post Venetum bel- C ilum hebri correpto, qua in flore aetatis & victori C plausu ζx illistus i. v , M
Haud multo pdst, modo Saxonibus Danisque domitis, ceu laureatas victimas lethum expeteret, propius ad cxemplar Patris consorinatus, Caro- Ius,c morbo simili diem obiit ; Imperatorc orbo propemodum , in Ludovico spem caducam fratrum collocante. Isc parcrnis virtutibus pietatem maxime & religionem hausurat , tamque alte imbuerat, ut si per Carolum patrem licuisset, Carolomanni propazrui aemulatus exemplum, regno amplissimo speque amplioris ab se abdicatis, ad monasticam vitam su equi. secessisset. At quod paterna vcncratio vetuit , Vc pietatem promoucretexcmplo, id cura euec studio perfecit in aliis ; Coenobiis pluribus per Aquitaniam instauratis, cultuque religionis prope demortuo , exstruendis dotandisque Basilicis suscitato. Nec pietas ciuili prudentiae in exequutione munerum oberat ; scribiturque Patrem aliquando accepta ratione ossicis. quod Ludovico iniunxerat, coram effusis prae gaudio lacrymis exclamaste; O soci j , gratulemur nos victos ab iuuenis huius sagacitate senili. Et vero ut Patri nihil iucunditis quam vinci a fi io ; ita acceptissima Seni aemulatio virtutis , qua una & propria gloriatur. Porro administrabat Aquitaniam Ludovicus, cima fratrum obitus Pa- I Liri Rite orbitas nuntiata, videbantur iuuenem euocare ad Patrem , sp cie Ludouuim
consblandi , reuera ad consortium regni ,& delibandam haereditatem iam Proximam. Eanaque in rem S a Paternis arcellebatur Aulicis, ad nouum solem se conuertentibus , & ab suis incitabatur siuninopere, ad seimnain Terum mox aspirantibus ; c mi ipse fraeno inhibitus quod ut calcar alijsubiiciebant, veritus intimo pietatis sensu , ne festinando, ad fraterna spolia euolare, partiendamque paternam purpuram videretur; haesit in Aquitania ; donec a Carolo modestiam filij dein irata te Aqui ranuni euocatus est. Pater per aestate ni secum fili uni habuit, doloris selatio ex charitate quaesito , i inbutiinaque penitus arte regnandi, praeceptis quae longo usu perdidicerat traditis, ad consbrti a regni Imperiique admouit, corona illi in publico conuentu ilia polita, quem designabat tot gentium Dominum. Attanicia ab imperio distraxit Italiam , cui suunt Regcm praeficit; itaque appellari iussit Bernardum Pipini filium,quantumvis spurium , adoles.
celatem magnae spei, Av6q; gratum paterna mentoria. His constitutis filium abs se dinii ut in Aquitaniam, ne forte sol oricias occideti officeret,iacve an- ire imortena raod una depositus senex moreretur. Et qui iem ad eam se Christia-lao animo comparans, talia ad senium accedciatibus morbis, ab illicitis amo ribus, si qui forte Licrant, se totum vindicans, corpus ciliciis, S pio dolore mentem affligebat: Donec Mors decoctis vitiis coelo dignum inuasi , prα- c, .n ι missa febri admodum graui; qua cum decubuissct, abstincrcique a cibis, vi oblim. solo potu eoque infrequenti corpusculum fouens , quo uno rem dio aegritudinibus medebatur; pleuritide accedente, septimo die, pastus Christi corpore,desiit vivere; annum agens vitae septuagesimum secundum, regni quadragesinui in septimi im,ac decimum quartum Imperi j. Conditumque est corpus A qui rant,ea in Basilica quam tanto sumptu tantaq; cara exstrii xerat. Anno
217쪽
praefigia iacturalia grauem Orbi nuntiarunt. Siquidem tribus extremis qui-bdis vixit annis, saepius Luna & siderum Princeps defecisse vis, & in ipse ic nigricans macula palam spectata est : Ingens porticus qua Palatium
AEdi sacrae adiunxerat, ruina subita corruit ἱ Imperatorem, ultima in Go- de fidum expeditione , cum mane lucis crepusculo prodiret e castris, radianti lumine fax corii scans, e sublimi, sereno coelo, in striae allapsa, circumplexa est; mox equo cui insidebat ceruice prona procumbente, ille excussiis est; at tanto impctu, ut fibula qua connectebatur sagum disrupta,
balteus in plura frusta discerptus sit, quodque dextra ferebat hastile longo
spatio excussiim procurrerit. Aliaque elusinodi obseruata sunt plurima, coelo plerunque calamitates terrae praegustante , & Deo praemqnstrantescopi ura quem feriar. Condcbat tabulas anaantissimus suorum Princeps , quibus liberos tum deterioris sexus, tum spurios impertiebat facultatum parte, sed morte praeuentus imperfectas dimisit. Verum tertio ante anno , gazam opulentissimam & numeratam pecuniam in facias Basilicas atquo Uomesticos scripto diuiserat : Parte multo maxima in Metropolitanas aedes assignata , quas & ipse recensibit; reliquis in mendicos & Do mesticos attributis . omnia Ludovicus ex arbitratu Patris impleuit. At Francis luctus immulisus haereditas fuit, Maximum Principem optimumque Patrem defientibus: Quanquam & propagatio regni amplissima magnum posteris patrimonium fuit. Nam ab Rheno & Ligeri, qui Franciae termini sub Pipino erant; hinc ad Iberum ; ad Vistulam illinc, tam inimcnso spatio fines prorogauit, ultra Alpes limite ad extremam Italiam moto , ut quod de Romano Imperio Pompeius quondam , de suo Carolus affirmare post ei; se quod finis seret meditullium fecisse ; pluribus gentibus peragratis vincendo, quam quae peregrinando exploratae Maioribus forent: pace etiam per tot bclla parra ; metu primum populis , post amore conquiescentibus. Fortuna prospera usus est plurimum,Deo cursum admoderante,& meruit
ob virtutes publicas priuatasve, habere sortem in potestate. Nunquam ad bellum nisi desperata pace incubuit; nunquam bellum gessit nisi pacis memor dc cupidus, armis hostem appetens, ut sertiaret. Religionis obseruantistinuis erat; maxime in Ecclesiam sedemque Romanam, cuius Antistitem venerabatur ut Patrem, opulentissimis donis in Basilicam Diui Pctri collatis. Opes immensas in Aqui stranensi usi de impendit, omni studio & pretio ad nobilitandum opus indulgens. Turbis egenorum liberaliter erogabat stipem ; erantque mendici comitatus regi j alsectae: Nec Europae finibus largitiones conscripserat, peruagabatur Asiam donis ipsamqus Asricam; in istis Hierosolymam , Alexandriana, atque Carthaginem , qui Christianos vel captiuos vel inopes iuuarent pecuniis ; ideo studiose Saracenorum Principum amicitiam coluit, ut Christianos mollius regerent, assii gerentque temperantius miseros . AEdificia praeter sacras aedes multa excitauit:
Palatium Aqui rani dignum quod incoleret amaretque I alterum ad Mogi intiam, tertium ad Vahalina, qu atauiam alluit; quin & bono publico Rirenum ponte iunxit ad Moguntiam urbem quingentis passibus amplexo
218쪽
alueum; decemque annis surrexit sti iactura, tam perite tamque solide exae- dificata, ut coaeva o Ibi crederetii r ; sortuito tamen confiuupta incendio , 'tribus admodum horis tot annorum opus vastantibus : Annoque proximo μ qCarolus obiit, praemoncnte scilicet Numine , cxcitanda in cadis opcra, quae nausiagiis sit persint atque incendiis. Erat & magnificentiae in aduenas mirae , excipiebatque omnes regiis aedibus, cultu & opulcntia regia, imo animo amplissimo , cui benefaccre lucrum esset, & vere lucrum , nullo abscedente , quin se hospiti tanto addiceret. Summa in eo sciendi cupiditas , impleucratque illam cximie. Mirum est in barbaro seculo, de doct: inae Omnis experte, quantum cruditus quantum imbutus sciunt iis fuerit. Callebat apprime Musicam, quam factis hymnis sim per adhibuit; habebat
arctum cum Musis. Commercium , versiusque fund4bat qdam qui ua aetate Optime ; tam singulari erat cloquentia, i a laque expedite nitide & ornate , tum in colloquiis tum in concionibus disicribat, ut eum non modo potestate , scd sermone Principem crederes; praeter Francicum idio m. quod Dunc Germanicum est , Latine elegantia sumina loqucbatur; Graece minus commode , voces tamen scite percipiebat: Studuit plurimum in amplificando Francico sermone de ornando; scripserat vocum omnium indicem ;indiditque' ventis & mensibus appellationes nouas , cxpunctis Vcteribus
Latinis aut barbaris ; suae gentis gloria non armis modo sed ingenio propagata .: perceptam habebat Dialecticam penitus, & Astronomiae studuit
plurimum , mirifica siderum mente complexus , cogitatione quantum fas erat suprat irrestria de caduca vehens. Prisca Francorum carmina, quibus de more gentis illustria Regum Principiimque facinora concinebantur, ne interirent, accuratc collecta, scripto consignauit, vitam qua poterat
claris Heroibus largiendo. Viros doctos admirabili quadam prosequc batur benetiolentia, qui biiscum frequentius quam cum militibus versabatur ; Albinum maxime , sitie Alculi uim sibi legationis causa ab Anglia missum , Scob singularem doctrinam statim acceptum , cum donis de amicitia retinuisset in Francia, dii cxit impensius; eoque usus est ad communicandas scientias Francis, condita Parisiis Academia studiorum , quae per tot bella de calamitosissina tempora hactenus stetit; arccsiluit luti imine so sumptu Magistros, qui profiterentur literas, rudesque milit: a Francorum mimos cicurarent. Haec sertalle paulo fusinis scripsi, quae ut in vulgari homine laudi sunt modicae , inao fure nulli in Principe , qui neglecta republica Sophistam ageret; ita in Imperatore ciuili prudentia de militari usu clarissimo, sunt magnae gloriae ; sumpcr inter arma versari aut studia, bella erudito otio inters indere , Sc disciplinis animum aut periculis corpus exercereo Erat statura prolixa admodum, septem pedes implente , sed membris validis, de ad staturae modum conformatis; nisi quod aluus pinguior paulum extaret. Mitis animus, Acilis , aperius , de in regia potestate talisquam superbus ; tam a suis amatus , quam eorum amans : totus beneficus; nam amoris prodigus, donis neutiquam parcit. Vulgo habitus est, deictioris sexus amantior ; credo solita in Principes inuidentia, si quid citisnodi fuit, exaggerante; cum peccatis obnoxij neminem velimus ab Tom L . D d lic
219쪽
ii sim numei . Sane Carolus inter sanctos adscriptus , vere Magni nomenina plauit, cuin amplis imus magni ludi ni s modus a sanctitate petendus sit. Audito intoricii Ρ.iuis Ludoviciis celeriter Aquisgianum occupaturus turbasse contulit : erat enim suspicioni Vala Imperatori charissimus, &Litinantem ad Imperium brcuis morae piger. Verum notio Principi omnia prona & ad obsequium inclinata. Vala primus omnium venienti occurrit , professiis obtemperationem arctissitnam , fuitque exemplo cunctis Proceribus. Inde Ludovicus persolutis Patri honoribus , & quae per codicillum imperauerat exequutioni mandatis, ad curas Imperis se accingeris , primo penates regios repurgauit. F Dinas quotquot nominis mali aulam icrebant eliminauit ; sorores, quas semper in comitatu Pater habuerat,ex aula itidem missas , suo quamque loco ablegauit; carum amatores, partim poena assecit, partim donatos venia longius depulit, noxamque praetcritam qua licerct cmendaturus,nullam in Aulam admisit sceminam, praeter paucas admodum , quas decori necessitas Hermingardae coniugi deposccbat. Tum legationibus adiecit animum quas ad Patrcmmillas, praescitim a Leone Amaeno Graeco Iniperatore, o excepit nomine, dimisitque perhonorifice. Mox securus Franciae, Bernardum nepot m ex fiat rccxciuir, Promptumque obsequio, iuxta Patris arbitrium,dictum Regem Italiae missum secit. Pachum cum Grimoaldo Beneuenti Duce instaura-xiit, ut se beneficiarium profestus Imperis , septem auii millia quotannis in tributiim dat et: Saxoniblis Trans albianis remigrandi in patriam facultatem
f. cit, soluitque onera qliae iniunxerat Pater; ratus vi & timore coercitos ha-ctcnus,amore S beneficiis prouocandos in melius; nec spe lusus est, fida in polierum gente, Regi 'ite indulgcntiam iusto obsequio commendante. Ex tribus filiis maiores duos , quorum retierciuia continerentur populi, in rcgendas prouincias misit, Lotharium in Baliariam , Pipinum in Aquitaniam ; tertium Ludovicum nomine, etiamnum pueritin , sub oculos sitos crcscere voluit. Postea studium corrigendi luxus, quo laborabant intil.
rii in Aluistites, oriens belli motus paulisper auertit. Ab Go defrido bellicoso illo Danorum Rege , Heminingi succcsIbris obitu, ciuile bellum inter eius dena Go defridi liberos, & Harioldum atque Regni fridum H cm- mingi vel affines vel liberos , regnum distraxerat: ac post praelia iterata cum se inuicem solio pellerent, postremo conflictu Regni fridus , & unus
e Go defridi liberis maior natu, pari utrinque clade cecid crant. Verum
Hariolitus, siue fratris interitu , siue maiori suo riim strage , sibi ipsi dissidens , implorata ope Ludoilico se tradit. Ludovicus gloriae fore δ: commodo ratus , si aemulae genti Regem imponeret, exceptum benevole Harioldhim , itas sumque sperare omnia , in Saxoniam misit, dum paratur exercitus. Data reducendi Regis pro uilicia Bal derico togato, milesque assignatus Abroditi S Saxones, qui contigui Daniae non arcessendi longius forent , & maiori animo in proximos aemulos decertarent. Haud cunctanter miles laetas,ipsaque hyeme admotae ad Albim copiae, minabantur transitum& conficiebant; nisi molliori coelo & pluuio , amnis vel ibi lita glacie vel fallente , arcuisita vestigia; molestiore dum parcit hyeme, quam cum saeuit.
220쪽
opperiendus fuit vernus trepor , quo liquatis aquis, Uaniam Baldericus exercitum mouit. Proglcilias i transnil si etiam Egi lora amne, cum instar inccndis chincta corripcrct, ar- matum hostem in quo caput) quaerendum statuit prouoc indum. Eiat is magno exercitu, nauiua que duccntarum cla Ile , in i iis ita tribus millibus acontinenti diuulsa, propugnatoris spocie,mari, exercitu, Orc ribusque protectus. Septimis castris ad Oceani littus Baldericus venit, statiuisque positis, ostentabat pugnam, eliciendi hostis cupidior. At cum ille quasi relegatus in insulam , se Q. isque naues statione pertinax contineret; triduoque frustra consumpto , ncc progredi Baldcricus penuria classis , nec vincere posset hostis absentia, regione Harioldo subiecta , captisque obsidibus, 'no metu victor , in Saxoniam rediit. Intcrim Ludovicus Christianae pietatis in subleuandis miscris haud paulo diuersum edebat specimen. Plerique Hispaniae populi, grauis limo Saracenorum iugo afflictati, & in seruit uistem durissimam rapti, unanimes , avitis sedibus ac ficultatibus, si qua miscriis sit peressent, relictis, in Franciam penetrauera iit; petita a Ludo- uico venia , parati quibus iuberet conditionibus, non obsi. qui inodo, sed seruire ; longe meliori ut profitebantur statu, si Christianis ac fratribus, quam si barbaris & crudelissimis dominis manciparentur. Imperator qua bonitate erat de pietate, seruitutis atquc mancipit voces det status, eos in Septi inaniam, Prouincimn , & Aquitaniam admisit, ac pari cum Francis donatos libertate , agris assignatis , quorum cultura sustentarent vitam, dato eam in rem diplomate, perbonigne amplexus est. Nec in eo beneficium stetit. Quippe cum iis receptis Comites sua ex gente ad maius solatium Imperator deditici, a quibus regerentur & facilius & silauius ue ab iis notia calamitas nouaque seruitus rc ponte orta est: Si quidem Comites noua potentia impotenter usi, statimque iugi quo soluti crant iminc mores, ereptos agros miseris, traducebant in proprios usus, quin & tu ros deturbatos bonis rapiebant in seruitutem ; ut iam benignitas Regis dlatrimento foret, acerbiori naufragio quod in portu obrueret. Quibus iniuriis ad Imperatorem delatis, diplomate altero plagam per sanauit , amotis Comitibus , & dominis in agros suos restitutis cauitque in postcrum , ne priuati eiusmodi tyranni in exitium plebis insurgerent. Ista procurant cur repentinus casus ab Hispania in Italiam auertit. Posteaquam vita functus cst Carolus Magnus, cuius auctoritate Leo V. Pontifex sedesque Romana secure agcrent ; confestim quasi eucris propu- Romam pregnaculo , Leonis inimici retectis odiis a diuturna dissimulatione implacabilius, in ipsius caput conspirarunt. Qua re ad Pontificem perlata, siue auia dacia sicariorum , haud valde occultantium quod inultum sperabant; siue
Leonis cautione , ex veteri facinore non tim . esti inantis ; continuo in eos
lege agi praecepit, protrahique in lucem scelus iusta poena plectendi i m.
At cum noxae attictores astinesve inter Principes urbis censerent vir , & proculcatis mandatis Pontificiis Iudicum ministris arma opponerent; breui Roma in factione scilla est, pluresque caedes , direptiones , atque incendia perpetrata- Dissipato mox tumultus rumore , & ut fit cum incremcnto;