장음표시 사용
41쪽
P rmis & gens bellicosissinis , ad Christi cultum ab idolis traducti sunt,in eo L Q ' ψ quamdiu mundi stabit moles permansuri. Eo in pago occurrente V AE V δ' , utrinque pugnae ardor esset δc copia , infestis armis statim
Anno Chti- concursum est. Rex Francus agendos equites sibi seposuit , peditessii 436. attribuit Sigeberto : Stabant ex aduerso incensis animis Alemanni , certi mortis, ni vincerent. Pugna conseritur inter sentes sortissimas , supra modum atrox; ditique anceps pendet victoria, donec a Francis declinari
coeptum. Sigebertus peditum Ductor , grauiter faucius crure , quo &postea claudicauit) discrimen ingens subibat , nisi seruatus ei filio, ereptus essit morti Se pugnae. Verum ducis vulnus uniuerso militi prope inflictum est. Primum trepidare, mox dum ille eripitur , simul agere retro vestigia; ac tandem illo absente, disjicere ordines, & in fugam verti. Obtrito pedite , vis omnis hostium in equitatum incubuit. Certatum acriter , donec equites oppressi numero, destituti a pedite , circum undique Alemannis vrgentibus, metum concipiunt , & recedentes propius a fiaga absunt. Clodovaeus interim ducis & militis obire munia, adhortari suos , voce, ferro minari, & premere , praeire exemplo, & in hostium cuneos ruerer at Conatu irrito, vergentibus ad fugam omnibus. Tunc humani impos auxili, , in desperationem procliuis , meminit Dei, cuius potem iam Clotii distam saepe depraedicauerat, & quando hactenus deorum suorum opem frustra implorabat, Aureliano etiam Gallo illo fideli memoriam excitante, ad Christum conuertitur: Et Christe , inquit, potentissime Deus, quem coniux mea colit & praedicat, voveo me tibi in trophaeum , tuisque legibus obsequuturiun , si hanc mihi victoriam hodie tribuis. His verbis melius, quam Romuli voto, Deus Stator fugam inhibuit. Mutant Vices victor & victus; subitus pauor Alemannos invadit; haerent , trepidant,
Cedunt, terga vertunt : Franci contra corroborati diuinitus , reuocant
se instauratis ordinibus, in hostem nouo impetu proruunt, pedes pariter nouo ardore impulsus pugnam restituit , omne sique copiae quasi coelo diis. se nouum praelium concitant. Cl Ouaeus rei miraculo primum obstupescit; dein & ipse nouo igne succensus , ense fili mineo in nutantem hostem ferox rapitur. Illico pugna in fugam, fuga in stragem desinit, Alemannoriam Rege inter primos caelo ; & celeberrima reportata victoria , quam confecit unus Laurearum auctor & cultor Deus,bullicosissimum Regem expugnans , tam periculo quam salute. Victor autem Rex non omisit victoriam,
sed fusis fugatisque fortiter hostibus, Rhenum transivist, stragem in Alemanniam illaturus , quam inferebat illa in Galliam. Quippe fibriissimis
bellatoribus denudatam gentem ,& Rege dcstitutam , armis perdomuit, a Moeno usquead Alpes Rhaeticas, tributumque victae imposuit; mox regressi is in Galliam , voti reus , quod optatissinia mente per lueret. XV. Regredienti primus occurrit Vedastus, Abbas aut Presbyter , Tulli Ct douaus Leucorum asens, clarus integritate vitae & sanctitate, quem postca Remi Gristis gius a Rege ipse commendatum et exit ad insulas Atrebatenses. Ille Regi
acceptior, qui Francus cx eadem gente, nouum tironem rudimentis fidei
tui buit,& verba fulciens factis, caeco illuminato confirmat discipulum, &caecitati
42쪽
caeeitati mentis dispellendae praeludit admirabiliter. Haec in via apparantur. - Clotii dis interim, ubi Parisiis optatissimum nuntium accepit, victoriae, CLOPO non de victis modo, sed de Victore ipso reportatae, Triumphatori Deo VAE V gratiis habitis, celeritate maxima aduolat Rhemos, Remigium Antistitem virum illum coeli dotibus cumulatissimum , Orat, ut quamprimum se ad Regem conserant. Referre magni, si recentem a beneficio animum occupent ; tundendum chalybem , dum ab igne cander; moram daemoni omnem abrumpendam , nec spatium insidiosae vulpi pcrmittendum , quo vel teneram mentem ad priora retrahat, vel in prauam haeresim per sit tellites sitos impellat. Currenti calcar admouebat mulier; Regi obuiam veniunt, & post mutuas gratulationes, tum Resis coniugis Deum mirifice praedican;is, tima Reginae mariti fidem admirabiliter excitantis, tum Antistitis ampliora promittentis Regi quam spe concepisset, Rhemos omnes gaudio magno proficiscuntur. Vedam documentis adiungebat sta Remigilas, iamque idoneus ad Balneum Sacrum Rex videbatur, cum optantibus nouum obicem obiicit prauus timor, ne Franci nova religione offensi seditionem sorte concitarent. Hunc postremim daemonis obicem egregia laude Remigius deiicit. Suadet Clodouaeo , ut ipse in castris ad militem habeat orationem ; fore Deo adiuuante , ut sermone & exemplo Regis Francus immutatus, adeo non damnet Propositum, ut expulsa sit perstitione vetere, amplexurus sit cultum nouum Clodo uaeus rcm fascipit, fitqtie non tantum Apostolus ex Catechumeno , sed orator ex Bellatore, Ecclesiastes ex Rege, & Propheta ex Idololatra ; tanta est vis diuini Spiritus , suo igne mortali iun corda inflammantis. Itaque Rex in concionem progreditur, ac tertiam de Francis lauream relaturus, bis victor , Alemannorum & sui , adstante &admirante Remigio, ingerebat commilitonibus. Non ambigere se , quin subita ilia Mumi sententiaque mutatis , muri prorsus
visa D ct consideranda, eum hactenus nihil lanitatis , nihil inconstantia in se
perspectu:m sit. Summum itaque esse momentum , quo tam repente mutet omnia,
sensum, morti, ct religionem. Da enimiera , ct tantum quanta sit Da ct Fran--rum omnium salus. 'si antequam de Principe suo tu ent , recogitarent in pratio nuper qui fuissent ; eum agendi in fugam ignominiosam , imo cum plurex terga hosti verterent, nec θει via superesset salutis, ne de feratio quidem, tam
alte in animos timor peruaserat. Qui tamen ηdem Harim imminari, breui temporis mora , conuerterint terga in ora , fugam in gladios , metum in audaciam,mnrtem in victoriam. Vnde illis improuisum auxilium ' Non a Ioue aut Marte,
quorum opem victi fruura implorabant; non a suis animis , aut a prisca fortitudine , quibus perterritis, excussa illa perierat: Sed a Christo Deo , qui appestat vi, effecit istico ιίdmirabilem mentium oe virium conuersionem. Et vero Pid utilim, quid praestabilius Francii , quoi palmarum plurium ster incendis , quam si pugnent eius au fissis, cuius potentia terminis mitis, nulla disticaltate rersm δε- Ditur Z qui post sabactum Romanum imperium , iam de Europa triumphat , ac de reliquo Orbe propemoiam ' cai Constantinum , t ut dicebat se audiuit se in Imperatorti haud paucos , grauismis ereptos periculis , per vexastam Crucis , ad mri os triumphos evexis ' Qui terrarum potens, D 1 ca qua
43쪽
eaeisque dominus , lauros cst diademata largitur atque uno nutu fata modi talium tandit ae sancit. Tunc hortabatur effusius , ut eum milites Imperatorem optarent, ducem eligerent, haberent Principem , huic sacramenta dicerent. victorιarum certi ae trium horum, quos in hac mortali vita in aterna pignus repraesentat. Dicentem admirabilis omnium allensus excepit , conclamatur omnium vocibus, fauste & fortunate mutatum Principem suum , se in eius votum ituros, nullumque Deum alium cupere , quam Rex suus quem coleret, & cuius Sacerdos esset Remigius. Quibus constitutis , & celabri apparatu caeteris ad Baptismum Regis expeditis , peruigilio Paschatis , velut alii scribunt,3c vero similius, Christi Natalibus , se Rex ipse in Ecclesia,
Sancto Martino REemis dicata , numerosissima spectauium turba ad sacrosanctum Balneum admouet. Modus tamen & habitus nondum erant satis conformati ad Christianam demissionem. Incedebat vultu erecto, audaci vestigio , magno corporis habitu , pretiosa veste ac splendida, coma praecipue in Francorum morem , ambitiose defluente ad humeros , cyrris aequali fimbria circinatis, de redolenti unguento madentibus. Pupugit Praesulem vanitatis vel pereuntis indicium ; Regem his verbis admonet; mitis depone colla Sicamber ; adora quod incendisti, incende quod adorasti. Iamque Clodo uaeus ad modestiam melius comparatus, Deum Vnum& Trinum consessus interroganti Remigio , ter sacris undis immergitur , inungitur
chri sinate , & signatur. Neque tanti boni solus particeps fuit. Duae eius sorores ad eundem Christi cultum initiatae sunt, Albo fledis, & Lanthii dis ;qi tanquam hanc alii scribant ex Ariana ditia taxat haeresi ad sinceram &Catholicam pietatem . sese contiit ille. Ex quibus Albo fledis, a cunabulis fidei incrementum virium extempld adepta, in ea , quod summium est. perfecit , perpetuam Deo consecrans virginitalcm , sub Remisi, duchii; quam pudice custodiens, Rhemis diem obiit. Ac forta Isse Lanthii dis se inclindem vitae statum deuotierit, cum iuxta sororem nemini unquam nupta
reperiatur. Nam de ea quae Theodorico Italiae Regi data est in coli iugem, vel nulla cst, quod verius arbitror,vel est tertia Clodoliaei soror, nomine Ande feda. Praeter Regiam familiam,accesserunt ad diuinum Lauacrum, tria Francorum millia , Procerum , Praefectorum , & militum sortitudine ante illustrium : quae fortunatissimae primitiae gentis , idolorum cultum tandem destrentis , , quo in posteriain firmissima mentis constantia abhorreret. Voluitque Deus clarum Regis facinus miraculo comprobare. Nam qui oleum ampulla inclusum ad inungendum in Bapti simo Regem deferebat, cum prae turba conferta spectantium, ad Remigium nusquam post et accedere, vicariam Columbam nactus est, ad exequendum munus quod gerebat. Illa niue candidior repente apparuit, in tam numeroso mortalium coetu, ampullam rostro serens coelo missam haud dubie; neque plaiisi admirantium deterretur, quin ad Remigium adstantem in Baptisterium deuolet,& in manus illius kmpullam deponat, continuo ex oculis omnium tua nescens. Rem nouam admiratus Antistes, phialam explorat ,& inuento in ea Chri sinate vitistionem conficit ; non dubius quin coeleste donum 'uberrimam dc coelestem gratiam testificaretur. Posteriora coelesti prodigio
44쪽
:Iion abrogant fidem. Nam tametsi Pipinus primus omnium Francorum C 'o Regum , ad conciliandam maiorem venerationem, sacram ex eo Chrismate . A , unctionem adhibuerit, Iudaeos Reges imitatus; tamen clim in eius stirpe V plures , & in Capetiis Reges ferme omnes, magna religione, eo Chri sinate inaugurari voluerint; nouum est assiduuntque miraculum, quod sacer hic liquor, saepius susus, nusquam restitutus , nec defecerit, nec exaruerit, sed illibatus,quanquam delibatus & integer perstet, nouum Franci ci Regni 'Palladium, cuius durationem fovet aut sequitur. An Lilia Francica eo pariter tempore Clodouaeo pro insignibus data sint, mihi non satis compertum est ex veteribus. Nec peribit maiestas aut disiaitas augustissimis Floribus , depichis in scuto Francico, si a prima regni origine non arces Iantur: quando
illi postea feracissimis surculis, per Europam , Asiam, atque Africam insiti, imo & in Americani propagati, & Religionis odore fragrantissimo, &radianti victorianim splendore , sin prius missa sunt coelitus, sint coelesti cura seruata posterius. Id sane constat, Clodo uaeum ex animo Christianam penitus Religionem suscepille, e mque vel edictis,uel exemplo & moribus, ite in Francorum animos infudit , ut non modo idololatriam ab iis prorsus depulerit, sed in Germaniam Sacerdotes sanctos plures immiserit , qui optato euentu Christi fidem in barbaris gentibus in seuerint & excoluerint: ut merito Clodovaeus a Remigio sanistissimo illo Antistite nuncupetur, solum Pradicator ei Catholisa, sed defensor, meritu illastris. Dei autem singularis prouidentia filii, & amor in Francicum regnum praecipuus; quod cum eo tempore in toto orbe terrarum, nulli et sent Reges, qui Fidem Ca- Rιν, Christholicam & sinceram amplecterentur , sibi Francorum Regem delegerit, quem abdiustum ab idolis, Christo filio suo traderet; quique in se atque in posteris , religionem piam tueretur intemeratam ab omni labecula : ut merito Cluistianissimi nuncupentur , quorum ne virus quidem maculam ullam adhaerescere fidei suae permisit. Vere igitur Gregorius Magnus, Pontifex summiis tam virtutibus quam dignitate , scribens ad Chil deberituri Regem Francorum, assirmabat , quanto Reges caeteris hominibus anteceIlunt, tanto Francorum regnum, fidei sinccritate , de Christianae religionis integritate , omnibus omnium gentium regnis anteponendum. Etenim Clodo uaeo ad fidem vocato , Anastasius Impcrator Eulichiana haeresi deprauatus, Ariana Gothi in Italia , in Gallia atque in Hispania foede corrupti, pariterque Geisericus in Africa, pestem quisque suam transfundebat in silbditos 1, caeteris gentibus adhuc immersis in vetere Idolorum cultu , Franci interea , multa qtiae locis sacris rapuerant , vltrd restituebant, & ipse Clodotiaeus Parisiis Templum posuit sanistis Apostolis Petro & Paulo, Religionis quam aman-rer colebat propagatoribus ; e fissi Gallorum gaudio , qui deinde cum Francis in unius membra corporis , nullo discrimine , coaluerunt ; de summi Geno ueta gratulatione , huiusce virginis admirabilis , quae
etiamnum superstes, votorum cumulum tandem aspiceret, Francos Christianos , de Galliam suam Christo totam amantissimo sponso consecratam. In tanto publicae de regiae laetitiae sensu, Clodovaeus legationem
D s accepit Diuili do by Corale
45쪽
accepit , Theodorieo , quae fortitudinem eius, si millet infirmior , Iabefactallet. Locus autem postulat, & Historiae series , ut, quod hactenus distuli, de Gothorum gente pauca perstringam, cum qua in posterum Franci Reges tam sepe confiixerunt, & de Romano Imperio in Theodoricum delapso , quidpiam simul delibem. Gothi , si Cluuerio credimus , populi erant in Germania orti, ad Vistulain & xd Codanum snum late incolentes. Nempe irridet Iornandem, eos arcellentem, sicut & alios Barbaros , Alamannos, Francos, & Longobardos , ex Scanaia illa Insula Septentrionali, qu*m appcllac vaginam nationum, Si sentium ossicinam ; iis nominibus multo melius Gei maniae conuenientibus. Iidem vero Gothi, nuncupati sunt a Romanis Script tibus, Germaniam iam perii iaciatibus cognitione, Strabone , Tacito, Plinio , & Ptolemaeo , Gothones ,& Gutones. Eos igitur,iuuentute s ramodum excrescente, instar apum examina noua condentium, necessitas impulit , ut mutarent solum patrium , aliudque inquirerent , ubi patriam nouam postcris conderent. damobrem pars gentis qliae ultra Vistulam habitabat, se prima commouit, & Danubio tranii to , ad paludem Moeotim sedes fixit. Aliquot post annis reliqui Gothi similiter ex Germania demigrarunt seque caeteris ad itinxerunt , occupata Dacia ; modo latius, modo angustius habitantes, dum vincerentur,aut vincerent. Tamen , quia praedonum instar vexabant gentcs, inter quas versabantur ue pulsi vicissimac pellentes, ea quae inferebant damna saepius passi; ad Moeotim lacum per annos plures vagati, inde refrcssi sunt ad occidentem Brumalem ac tandem ad Botisthenem, de ad Pontum Euxinum, in Getarum finibus consederunt. Quasi feroces belluae, relegatae in extremam Europam, amnibus, mari & locorum,asperitate, ceu catenis vinctae, & caveis ferreis
circumseptae. Ibi orta est prima illa diuiso & appellatio , ut Ostrogothi dicti sint, qui ad Orientem versus, ad Pontum incolerent ; Visigothi autem Occidentales,qui propius ad Germaniam sedes posuissent.Neque porro inane discrimen hoc nominum fuit : nam unaquaque gente , sibi obuerses populos quasi praedam certam sortiente , Ostrogothi inuaserundin Orientis Imperium,atque in ipsam Asiam penetrarunt: Visigothi autem per Thraciam atque Illyricum , in Italiam pri inlim Alarico duce inundantes , Romam ceperunt, caput illam Orbis & dominam; mox Rege Vallia regna duo potentissima constabiliuerunt; alterum in Aquitanica Gallia,. alterum in Hispania , expulsis Vandalis & Alanis. Quae Europae calamitas. sitisset tolerabilior, nisi iidem qui ditissimam stragem circumvehebant lare per populos, Arianam simul intulissent haeresim , luem quavis miseria
saeuiorem, animos nempe perdentem, ut crudelissimi Tyrannorum & corpora & animas in exitium traherent. Quam pestem S maioribus hauserant , iam a Valentis Imperatoris temporiuus; quo cum idolis abiectis bui Christiano cultu flagitasthnt , misere decepti & corrupti erant, missis Episcopis Arianis, qui rudes & ignaros mysteriorum, pro vera fide docuerunt spuriam , dc genti praeferoci admouerunt stimulum ad saeuiendum, haeresim pessimam; quae gens Christi iugo cicuranda erat & mitiganda ia
46쪽
ganda. At Visigothi dumtaxat Occidentem premebant ; cum & Ostrogothi veniunt in partem praedae; quasi miseris gentibus parum esset praedonum. Omnes autem ad direptionem Romani Imperii confluebant, quod aegrὰ consistens Constantinopoli, Romae dc in Italia penitus euersum erat atque extinctum. Nam in Italia Ricimer, ut dixi, Romanum Imperium sellum dabat, regebat, affligebat , & pilae instar iactatum, donabat cui ibuisset, ac deinde tollebat. Ille patre natus Sueuo , & praenobili quiadem, ac matre Gotha, Valliae Regis filia, praeclaras dotes &plura vitia. ad militiam fortunimque suam attulerat. Nam fortis, attentus & vigilans,& in bello perpetuus, eam in rebus bellicis peritiam primum , deinde famam collegerat , ut ea in laude haberetur vulgo, non tantum egregius,
sed singularis. Ille Patricius , & Magister militum, inib rerum in Italia Dominus, postquam Auitam deiecit Imperio, paucissimis mensibus degustato; Maiorianum suffecit, Gallum gente ,& virtutibus dignum hoc rerum apice. In quo stetit per quadriennium, donec pariter I Ricimere
exculsus de necatus est, non ferente dotes egregias in Principe , quas inuidii prosequeretur aut metu. Is statim Seuerum Romanum in locum Maioriani in trudit, patiturque imperare triennio, & ciam Alanos in Italiam ruentes, pugna victos fortiter repulisset , Seuerum veneno praebito sustulit ; ludens Caesarum fatis, eosque non modo sistis, sed vita expungens. Postea duos prope annos administrauit solus Imperium, donec Anthemius a Leone Imperatore Orientis, in Italiam & ipse Imperator est mi illis, qui sane egregius, Ricimerem sibi conciliaturus, adsciuit in familiam , filia in uxorem donata. Tenuitque per annos quinque concordia, donec diuturnioris Imperii Ricimer pertaesus, palam a socero deficit, eum Romae obsidet, Sc captum per summum nefas interimit. Verum usu fiuctu tot criminum tandem spoliandus , paucis post diebus in morbum incidit, quo ereptus est vivis, dignus qui fuse sanguine quatuor Imperatorum neces elueret. Vacuam Imperii sedem Olybrius occupat, Senator nobilis , qui uxorem haberet Valentiniani alteram filiam ; led breui quarto nimirum
mense morbo extinctus, miserae ambientium cupiditati , reliquit votorum apicem dieam an scopulum. Nam huic clim milites inuito lenarii suffeciment Glycerium ; post quatuor amiorum regimen , a Leone Orientis Imperatore nouus Imperator in Italiam mittitur ; id quippe iuris sibi usurpabant Constantinopolitant Imperatores, ut Romae atque Italiae Principes darent. Iulius Nepos a Leone missi is, & clalle in Italiam vectus, cepit Glycerium, & mutato in Insulas Diademate , curauit institui Salo nensem Episcopum in Dalmatia ; felicem, qui tam facili exitu locum relinqueret tot infamem casibus. Sed anno post altero Orestes Patricius. auxiliantibus Gothis,in Nepotem mouit, 3c deiectum Imperio,in Dalmatiam relegat; neque tamen assumens Imperium , Momyllum filium creat Augustum, qui Oo staturae breuitatem Augustulus dictus est. Aptus omnino in quo periret clarum illud Imperium, olim ex uniuersi orbis stragibus coalescens. Etenim amici Nepotis , ad ulciscendam eius inliariam, euocant Odoacrum Herulorum Regem; qui Barbarorum in agno exercitu,
47쪽
in apparatasn praedam ruentium, Italiam invadit. Illico Ticinum occupata ore lum Placentiae capit atque interficit , Augustulum non dignatus perimere , quem in exilium misit, ignavo adolescenti contemptum impertiens, non timorem; deinde post Romam captam, in Italia constitit, citius Regem se dixit , ae sedem regni Rauennae constituit. Isque post xxtinctum Imperium ,& expuncta Imperii insignia , quasi simul calamitatum fontam Oostruxiliet , per annos scelera decim regnum Italiae tcnuit; donec vocatus in infortunii λrtem , a Theodorico , regno & vita orbatus est. Erat Theodoricus Rex Ostrogothorum, quos dixi, Valamcris aut Amali Regis ex concubina filius , puer obses datus Imperatori Orientis, apud quem egit ad annum aetatis dccimum octauum. Dcinde variam fortunam expcrius , & molestiun atque infensam scmper emendans prudentia &fortitudine , eo res promouerat suas , ut Zenoni metuendus & terribilis foret. inem amoturus ab Orientis inuasione , destinat in Occidentem , & oblato regno Italiae, immittit in Odoacri perniciem ; certus , inquam partem victoria incumberet, opprimendi hostis. Theodoricus , collecto Ostrogothorum exercitu, matrem & sero rem ducens , iter habens per Moesiam atque Pannoniam , profligat Trastilam Gcpidarum Regem ; qua auctus victoria in Italiam venit per Alpes Iulias. Neque cessabat ignauia Odoacer, qui ad rapinam tuendam, copias contrahens, in Italiae faucibus tribus praeliis cum veniente conflixit; ad pontem Sontii, in Campis Veronensibus, s unde Veronensis agnomen Theodorico accessit) S ad flumen Aduam ; quibus licci acerrimis semper victus, . se conclusit Rauennae. Ea in urbe obsessus trienitio , capi nisi deditione non potuit, mox ipsa in urbe manu Theodorici consolsus, fidei quam violabat praetexentis insidias. Sic potitus Italia, fortitudinis praemio , inco statuit regnum sibi ac sitae genti ponere ; ac gnarus noua regna fulciri de fundari iustitia & aequitate; quanquam Arianus religione ,.virtutes omnes quod olim de Epicuri voluptate dicebat Tullius) adhibuit famulas suae ambitioni, per quas regnum partum defenderct. Zenoni imperatori Anastasio succedente, Regis statim nomen atque insignia vlur- pauerat: neque intra Italiam suam se continens, occupauerat in aximam Pannoniae partem , & Dalmatiam totam ; Reges plurimos assinitate sibi devinxerat , data Theodegota maiore natu filia, Alarico Visigothorum Regi in uxorein, Ostrogotham minorem ducente Sigismundo , filio Gund badi Regis Burgundionum ; serorem Amale fridam , iatra ex alio viro martem Theodahadi de Amalabcrgae , collocauerat cum Thrasa mundo Uandalorum Rege in Astica , & neptem illam Amalaber sam Hermenifrido Reoi Thuringorum uxorem fecerat. Quibus prae ii diis munitus intus de foris,nem inciri metuc I S, C triactis venerandum, & metuendum si posteret res , se praestabat, magna virtutis fama regnum administrans. Elimque mox cum Clodouaro commisit sortuna.
Victi Tolbiaci pugna Alcmanni , & Clodouaeo patrios lares in quos confugerent oppugnantc,Omnium inopes rerum, se ad Theodoricum peti- iuri ope oluulerant: potantissimu in Europa Regem aut in bellum uti im-
48쪽
pellerent, spe tradenda: Alemanniae, aut saltem tutelam de praesidium impetrarent, quo se in victorem Francum defenderent. At Tbeodoricus, tametsi omnium rcrum in Europa iam Arbiter , qua erat fama & admiratione virtutis , veteranus Imperator, & sortunae compos, non censuit stabilitam felicitatem , in discrimen rursum immittendam; ac bello submoto, cum Clodo uaeo egit per Legatos qui victis Alemannis pacem flagitarent, reditum tutum in patriam , & leuamentum tributi. Per eos dilaudata mirum in modum de Alemannis victoria ; hortabatur, de rogabat praeterea, ut cum cccidiisent auctores perfidiae, reliquis parceret; Palmae fastigium clementiam esse, imis fruetiam suauissimum atque pulcherrimum , qui ab uno victore vi carpitur , sic illi ad victoriae iucunditatem & securitat cinaptissimus cst. Satis est) quod victi vitam deprecantur ; facere ad victoriae amplitudinem , quod per eam bellum consectum sit, nec expeditionc notia instauretur. Regem orabat insuror , ut fortitudinem moderans, caueret saluti sua: paulo consultius, nec se in apcita praeliorum pericula tam audacter immitteret. Quae commendans numere apto consiliis, Citiinroedum mittebat, delectum a Boetio , illustri Patricio , tam mulica: peritissimo , quam omnium disciplinariim; qui inter epulas fidium vocisque suauissimo concentu, Martiam indolem ad tei erantiam pacis inflecteret, & animum elatum victoria demitteret ad misericordiam. Vtrum tam donum quam legatio irritae fuerunt: Clodoua us nec admisit profugos , nec tributum
rumist : & haec altera de victis fuit victoria , & prima de Theodorico ;quod potentissimi Regis commendationem quae plerumque iubet infranae tum habuerit, in proposito constans, per se pacis & belli non per alium Arbiter. Repulsam Theodoricus patienter ferens, nihil in Clodouarum commouit, & Alcmannis profugis agros dedit quos colerent, ad Alpes
Rhaetias ; nec eos ultra Clodovaeus vexavit; utroque Regum coercente potentiam , neutro lacessente. Aliquanto post noua occatio notiam legationem excivit a Theodorico. Quae legatio & bellum eius causa elicitur ex
unis Cassiodori epistolis; viri illius doctissimi de sanctitate praecipui, qui
Theodori eo ab arcanis epistolis crat. Ex iis una ad Gundebadum Burgun- . dionum Regem conscripta est , qua rogabat, pro mutua assinitate , ut distractam concordiam inter Reges Clodo uaeum & Alaricum sedulo redintegraret; alia ad Alaricum, in cuius ditionem arma intulerat Francus; hortabatur nihilominus ut a bello abscederet; partim quod Visigothi diuturna pace iam elanguissent; partim spe facta prouinciae 'tiam Clodoti aeus inuaserat recupcrandae, per amicam legationem. Scripsit ad Hermeni fridum Thuringorum Regem paulo asperius, qui se foedere icto Clodouaeo adiunxerat; ut omisso bello & praeciso, statim ad Francum oratores mittat, qui de pace agant, dc initum foedus contra Alaricum, nisi amica liteirancus contendat, rescindat illico. Datae postremd liti crae ad Clodo uatum ;quibus primo veluti amnem dehortatura bello, quod suis populis graue, molestumque omni Galliae Hret; tum admonet, & propemodum minatur, si ultra pergat, sua Regumque caeterorum amna , una in eum consensionen Ouenda, communemque omnium hostium lare, qui uni amicus este rentam. L ' E pueret
49쪽
pueret. Tot Principum conspirans animus a Clodouae o pacem extorsit , dilatusque in commodius tempus Alaricus ; in quem nusquam occasiones belli defuturae erant; praesertim a religione. Nam Episcopi Catholici a Visigothis durius habiti, optabant Francorum imperio subiici ; & iam eorum aliqui ad Clodo uaeum confugerant. Qui ab Alarico abstractiis, mox ad Burgundi cum bellum se conuertit. Burgundico billo praeluserat i editio Virodunensium domita. Illi ei
Clodo o defecerant; nec causa a Scriptoribus traditur; iidemqiae ausi in rebellione perseuerare , ad repellendam Obsidionem se comparant.
Quippe Rex, inuictus hactenus , qui foris hostem quaereret , domi per
iniuriam natum ferre non poterat : lecto itaque milite , ia: agna vi urbent oppugnare aggreditur; quam militiae partem nondum obtuerat. Iam murus valido ariete quatiebatur , iam agger exstructus pugnatores supra inuruiti ipsit in euehcbat; cum ciues amentia sero animadi tersa , ad Regis clementiam confugiunt; quae crat una salutis anchora. Ad eum legant
Atispicium , Archipresbyterum urbis, virum sanctissimum , qui pro peccantibus silpplex , impetraret criminis veniam ; ut per Christi nomen, qui Christum colendum modb susceperat , conscia tanee ad eius legemis nosceret, & parceret inimicis, futuris in posterum addictissimis. Admi- it relisiosas preces Christiatius Princeps , & patentibus portis in vi beniingrestus, nouam triumphi speciem praebuit, inusitatam Francicae genti. CIerici linteati longo ordine primi incedebant , sequebatur Rex pedibus modeste&pie, agmen claudebant Proceres & Praesccti cohortium; religiosam dixeris supplicationem , non pompam victoris : Sic itum in Eccletiam , in qua gratiae actae optimo Deo , pari animo a condonante culpam, de ab accipientibus veniam. Ab hoc clementiae claro facinore Callis longe charior Clodo uaeiis, bellum Burgundicum suscipit. Gundebadus gemina fratrum caede foede inquinatus , regni Burgundici poti minam partem obtinebat, Lugduni plerumque habitans, quam in urbem Vienna regiiti sedem transtulerat. God egi siliis frater ex tribus superstes, post alios necatos ditionis partem receperat, δc Gene uae Allobrogum thronum posuerat. Is Gim debado longe inferior , opibus & auctoritate ; siue metu , ne sua etiam vice opprimeretur a fratre ; liue inuidia & ambitione, ut potentiam & ditionem augeret, de perdendo fratre deliberat. Clam per Legatos Clodo-uaeum solicitat, Gundebadum aggrediatur , se ab eo uib articulum pugnae defecturum , qui haud dubie praeda utriusque foret ; ipsum compotem regni , tributum pensurum pro Clodouaei arbitrio. Non diu protralia est deliberatio ; praeter odis veteres causas , soccri Chilperici mortem a Gundebado allatam , & regni partem retentam , unde petenda dos Clottidis uxoris ; proxime incendebat, quod Burgundus in Alaricum propensor, nuper
Franco non tam p. acem confecerat, qtiam Gotho securitatem praestiterat. Itaque arma illico expedit, mota tque in Burὀundum, imparatum ut occupet , ac Theodorieo pacis consilia iam illato bello praeripiat. Gundebadus inopinato hoste perculsis, contractis quam celeriter copiis, missisque Legatis, ad fratrcm primum, qui oblitus priuatas inimicitias, tu communem' patriae
50쪽
patriae luem se adiungeret fratri ue tum ad Alaricum , vi perinfensum ho-
item, in alieno solo, nullo incommodo, profligatum veniret; mox ad Theodoricum, ut amnem suum in praedonem publicum tueretur , nihil praetermisit , quo procellam imminentam auerteret. Urgebat interim admotum periculum , in Burgundiam Clodoliaeus inuaserat. Verum postquam copias Godegislus adiunxit, confirmatus Gundebadus rem alcae pugnae permittit. Apud Diuionem dimicatur , quod erat castrum in finibus Lingonum permunitum: dc ecce stib prima dimicationem, Godegistius qui alterum cornu proinouebat Gundebadi partes deserens , ad Clo- douaeum cum suis copiis transit; sinitiique transitione conficit pugnam ;Burgundi attoniti, de altero cornu spoliati, haud aegre a Francis pellun- Anno Chi
tur, vincuntur,&in effusam sit gain adigunt tu; si em unam tam clarium. sti scio. Gundebadus in eam raptus similiter, nec se urbibus suis Lugduno aut Viennae committens, eas ratus infirmiores ad compescendum victorem , secundo Arari se tradit; cuius lentiorem cursum emendaturus, defluente Rhodano Auenionem Cauarum urbem desertur , longius a potestate vincentium se abducens, atque existimans se incolumi delibatam duntaxat victoriam, de facile perdita facilius recipi. Attamen in omnem euentilin , urbem situ validam , milite implet & commeatu ; Aredio comite, fidei in omnibus exploratae , & ad salutem Regis totam industriam adhibcnte. Nec Clodo uaeus in insequendo segnior fuit, qui eodem consilio anguem perempturus in capite , relicto in Burgundia Godegislo, ut victoriae inuidiam Au tii. ἀ- temperaret, iisdem amnibus ad Auenionis muros deportat exercitum. Ea urbs ad laeuam Rhodani ripam excurrens , stu est opportuna ad sereiadam& frangendam obsidionem; neque aberat longius a ditione Theodorici, a quo Gundebadus iuuaretur , vel deploratis omnibus reciperetur. Instituitur acerrima oppugnatio, in propugnando nihil omittitur; iamque diutius res protrahebatur; inclinabat tamen in exitium ciuitas , &nisi maturae Κrrentur suppetiae , bretii capienda. Quod Aredius animaduertens , & cladem anteuersuram auxilium , quod decrat vi , a dolo arcessit, & simillaia defectione, relicto in obsella urbe Gundebado , ad Clodovaeum obsidentem transit; mentitus dissidium ; nihil mirum si eum eo Rege sibi minus conueniat, qui fratres omnes hostes expertus,caesos patiatur fusi sanguinis vindices. Clodovaeus perbenevole transfligam excipit, non dubius,quin ille citis periret, quem fidi & amici desererent; virumque prudentia insignem, &aulicis praeditum artibus , in intimam familiaritatem statim admittit Cuius in posscssione vir sagacissimus, iuxta id quod Gundebado promiserat, persuadet Clodouaeo , pertae se morae ad unam urbem diuturnae , ut pacem cum Burgundo conciliet; facilius duos Reges capessituros iusta quam unam; Gundebado victo partem regni pro arbirratu condonet , vectigalem essici at, neque diutius a mcditullio regni absit, neu in hunc terrae angulum abditus, Visigothorum insidiis obiiciat se. Si velit eam in rem sua uti opera, confestim iturum Auenionem , & l Gundcba-do deditionem impetraturum. Rege allentiente , statim in pacta con-knsum ; Gundebado libertas data , regni pars , vectigalis Franco ;